DGLM Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "DGLM Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart"

Transcriptie

1 abcdefgh DGLM Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart Processen en procedures voor directies Luchtvaart en Luchthavens Versie 14 april 2009 Versie april 2009

2 Inhoudsopgave Inleiding Doel en inhoud handboek Beheer handboek 4 Tabel Versiebeheer 5 2. Organisatie Luchtvaartveiligheid Internationaal Overheid nationaal Koninkrijk Nederland Ministerie van Verkeer en Waterstaat Ministerie van Defensie Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Justitie Ministerie van Economische zaken Directoraat-Generaal Luchtvaart en Maritieme Zaken (DGLM) Sector Onderzoek naar ongevallen, incidenten en voorvallen Wettelijke basis Internationale regels Nationale wetgeving Veiligheidsmanagement Visie en doelstelling luchtvaartveiligheid Beleidsprogramma Luchtvaartveiligheid Systeembeschrijving Luchtvaart Uitwerking veiligheidsmanagement bij de overheid Processen DGLM voor luchtvaartveiligheid Internationaal beleid Proces Processtappen en activiteiten Nationaal beleid Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd Proces Processtappen en activiteiten Agendavorming Proces Processtappen en activiteiten Overlegstructuren Overlegstructuren binnen VenW Externe overlegstructuren Internationaal overleg 41 2 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

3 Bijlage A Procedures Internationaal Beleid 43 A.1 Nederlands standpunt en delegatie bepalen 43 A.1.1 Coördineren en beantwoorden stateletters/papers 43 A.1.2 Opstellen Startnotitie 43 A.2 Probleemverkenning/definitie LVV 45 A.2.1 Reageren op externe aanbevelingen 45 Bijlage B Procedures Agendavorming 48 B.1 Verzamelen en analyseren van informatie 48 B.1.1 Reactie op externe rapporten 48 Bijlage C Relevante documenten 49 C.1 Werkwijzer Luchtvaartveiligheid 49 C.2 Taken aanspreekpunt ICAO Annex 51 C.3 Instructie wijzigingen Annexen 52 3 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

4 1. Inleiding 1.1 Doel en inhoud handboek Dit handboek geeft invulling aan het veiligheidsmanagement bij de directies luchtvaart en luchthavens binnen DGLM van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Het Safety Mangement Manual van ICAO is gebruikt als basis. Het handboek ondersteunt de directie luchtvaart bij het realiseren van het product luchtvaartveiligheid. Daarmee draagt het bij aan het realiseren van de doelstelling: permanente verbetering van de luchtvaartveiligheid. Veiligheidsmanagement is gebaseerd op het benaderen van de luchtvaart als gesloten en samenwerkend systeem het systematisch en continu doorlopen van een aantal processtappen binnen en tussen de organisaties die werkzaam zijn in het luchtvaartsysteem en het nemen van (beleids)beslissingen op basis van een goede risico-inventarisatie en risicobeoordeling. Tegen de achtergrond van de internationale context beschrijft het handboek de nationale organisatie van de luchtvaartveiligheid. Vervolgens wordt meer in detail de organisatie van DGLM voor luchtvaartveiligheid beschreven, alsmede de processen. Het handboek is niet uitputtend; waar de relevante processen al elders zijn beschreven zal daar naar worden verwezen. Let wel: thans wordt door de IVW een kwaliteitsmanagement systeem ontwikkeld. Naar verwachting zal in het kader daarvan eind 2009 het IVW handboek Kwaliteitsmanagement verschijnen. Daarin zullen de onderliggende procedures van het kwaliteitsmanagement systeem worden beschreven. Het handboek is nauw verbonden met de Beleidsagenda Luchtvaartveiligheid Daar waar het handboek beschrijft hoe het werk wordt uitgevoerd, beschrijft de beleidsagenda wat we doen en waarom. Onder luchtvaartveiligheid wordt verstaan de veiligheid van de burgerluchtvaart. Daarbij wordt het begrip veiligheid verstaan als safety. Security valt buiten de scope van het handboek. De eindverantwoordelijkheid voor het onderwerp security ligt bij het ministerie van Justitie en niet bij het ministerie van Verkeer en Waterstaat. 1.2 Beheer handboek Dit is de eerste versie van het handboek. Het handboek is een levend document. Het handboek wordt jaarlijks (eerste keer maart 2009), of zoveel eerder als nodig, aangepast naar aanleiding van wijzigingen in 4 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

5 de organisatie en procedures van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en van andere organisaties. Op intranet is altijd de meest recente versie van het Handboek beschikbaar. Intranet geeft tevens aan wie direct verantwoordelijk is voor het beheer. Daarnaast biedt Intranet inzicht in de procedure voor het doen van aanpassingen in het handboek. Tabel Versiebeheer Versienummer Datum Revisies april Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

6 2. Organisatie Luchtvaartveiligheid 2.1 Internationaal Het luchtvaartveiligheidsbeleid van Verkeer en Waterstaat staat niet op zich, maar is onderdeel van een groter geheel met partijen die bij de borging van de luchtvaartveiligheid betrokken zijn. Hierin wordt onderscheid gemaakt in een internationaal en een nationaal niveau. Rollen en taken van de actoren en hun onderlinge relaties worden in dit hoofdstuk toegelicht. In onderstaande figuur wordt een schets gegeven van de belangrijkste partijen die invloed hebben op luchtvaartveiligheid. Figuur Partijen met invloed op luchtvaartveiligheid International Civil Aviation Organisation 1 De International Civil Aviation Organisation (ICAO) is een gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties die als doel heeft standaarden voor de internationale luchtvaart op te stellen ter verbetering van het luchtverkeer. Met circa 190 deelnemende staten is de ICAO een van de grotere gespecialiseerde organisaties binnen de Verenigde Naties. ICAO heeft zich de volgende doelen gesteld: Het garanderen van een veilige en ordelijke groei van de wereldwijde burgerluchtvaart 1 Grondslag: Convention on International Civil Aviation, 6 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

7 Het aanmoedigen van het ontwerpen en gebruiken van vliegtuigen voor vreedzame doeleinden Het aanmoedigen van de aanleg van luchtwegen, vliegvelden en navigatiemiddelen voor de burgerluchtvaart Het voldoen in de behoefte aan veilig, regelmatig, efficiënt en betaalbaar luchtvervoer Het voorkomen van economische verspilling door onredelijke concurrentie Garanderen dat de rechten van de deelnemende landen gerespecteerd worden en dat alle deelnemende landen een eerlijke kans krijgen om internationale luchtvaartmaatschappijen te exploiteren Het voorkomen van discriminatie tussen lidstaten Het aanmoedigen van veilige internationale luchtvaart Het aanmoedigen van alle aspecten van de burgerluchtvaart in het algemeen. Een van de belangrijkere taken is het adopteren van internationale Standards (standaarden) en Recommended Practices (aanbevelingen). Deze worden opgenomen in de 18 annexen bij de Convention on International Civil Aviation (zie ook hoofdstuk 3 wettelijke basis). Europese Unie 2 De Europese Unie (EU) is het belangrijkste samenwerkingsverband in Europa. De deelnemende landen hebben voor de EU een aantal organisaties opgericht waaraan zij een deel van hun eigen bevoegdheden hebben overgedragen. Dit zijn onder meer het Europees Parlement, de Europese Commissie en het Europese Hof van Justitie. Sinds 1 januari 2007 telt de EU 27 lidstaten. Het vervoersbeleid van de EU streeft naar de totstandbrenging van vrij transport in de luchtvaart, de zeevaart en over land. Het luchtvaart beleid omvat onder andere het reguleren van landingsrechten op luchthavens, veiligheidsnormen voor (oude) vliegtuigen, relaties met andere landen (bijvoorbeeld de Verenigde Staten), en veiligheidsmaatregelen ter bestrijding van terrorisme. Europese Commissie 3 De Europese Commissie (EC) kan worden beschouwd als het "dagelijks bestuur" van de EU. Het college van eurocommissarissen telt 27 leden, voor elk land één. De EC doet voorstellen voor nieuwe Europese wetten. Daarnaast controleert de EC of de Europese wetgeving juist wordt toegepast in de lidstaten. Bij overtredingen kan de EC een lidstaat dwingen zich aan Europese regelgeving te houden, door een procedure te starten bij het Europese Hof van Justitie. 2 Grondslag: Verdrag van de Europese Unie (VEU, 1991 en herzien in 1997 en 2000), Verdrag van de Europese Gemeenschappen (VEG, 1958 en herzien in 1991 en 1997), Euratom-Verdrag (1958) 3 Grondslag: Verdrag van de Europese Gemeenschappen artikelen Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

8 European Aviation Safety Agency 4 Dit agentschap ondersteunt de ontwikkeling en handhaving van EUregelgeving op het gebied van veiligheid en milieubescherming van de (burger)luchtvaart. Het European Aviation Safety Agency (EASA) stelt verder zijn technische deskundigheid ter beschikking aan diverse nationale en internationale instellingen op luchtvaartgebied. Het EASA ondersteunt de EU met de: totstandbrenging en instandhouding van een hoog en uniform niveau van veiligheid van de burgerluchtvaart en van de milieubescherming in Europa vergemakkelijking van het vrije verkeer van personen, goederen en diensten bevordering van de kostenefficiëntie van het regelgevings- en certificatieproces steun aan de lidstaten bij het nakomen van hun ICAOverplichtingen op een gemeenschappelijke basis bevordering op wereldschaal van de standpunten van de Gemeenschap op het gebied van veiligheidsnormen voor de burgerluchtvaart Het agentschap reikt verder typecertificaten uit voor luchtvaartproducten; bewaakt de toepassing van de Europese regelgeving en veiligheidsmaatregelen en helpt de EU-instellingen en de lidstaten bij hun samenwerkings- en bijstandsactiviteiten met derde landen. Eurocontrol EUROCONTROL is een Europese Organisatie voor de veiligheid van Luchtvaart Navigatie en telt momenteel 35 aangesloten landen. Een belangrijke doelstelling van Eurocontrol is het ontwikkelen van een pan-europees Air Traffic Management (ATM) systeem. Dit systeem speelt in op de huidige en toekomstige uitdagingen die de luchtvaartwereld kent; het omgaan met de voorspelde groei in luchtverkeer. Hierbij moet rekening gehouden worden met het waarborgen van een zeer hoog veiligheidsniveau, het reduceren van operationele kosten en het respecteren van omgeving en milieu. De activiteiten van Eurocontrol omvatten het gehele scala van luchtvaart navigatie services, van luchtverkeersleiding (uitgevoerd door het MUAC dat is ondergebracht bij Eurocontrol) tot strategisch en tactisch flow-management en van de opleiding van controllers tot het ontwikkelen van nieuwe technieken en procedures. European Civil Aviation Conference 5 De European Civil Aviation Conference (ECAC) is in 1955 ingesteld als intergouvernementele organisatie die nu 44 lidstaten telt (alle Europese landen die lid zijn van ICAO). De ECAC heeft als doel de continue 4 Grondslag: Verordening EG 1592/ The ECAC Constitution and Rules of Procedure: ECAC.CEAC Doc No. 20, 5th edition (2003), 8 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

9 ontwikkeling van een veilig, efficiënt en duurzaam Europees air transport systeem. Daartoe verricht de ECAC op hoofdlijnen de volgende activiteiten: De harmonisatie van het burgerluchtvaartbeleid in de lidstaten van de ECAC; Het bevorderen van begrip en wederzijdse kennis ten aanzien van het beleid tussen de ECAC lidstaten en andere landen; Deze functies van ECAC zijn consulterend en de uitgesproken resoluties en aanbevelingen hebben geen wettelijke basis maar moeten worden goedgekeurd door de lidstaten. Naast het uitbrengen van resoluties en aanbevelingen fungeert ECAC ook als forum voor discussie en besluitforum voor de Europese ministers van transport. Joint Aviation Authorities De Joint Aviation Authorities (JAA) is een aan de ECAC verbonden internationale organisatie. De JAA vertegenwoordigt de luchtvaartautoriteiten van 43 landen (alle Europese landen die lid zijn van ICAO). Deze landen zijn overeengekomen om samen te werken bij de ontwikkeling en implementatie van gezamenlijke veiligheidsregelgeving. In juni 2009 houdt de JAA op te bestaan. Op dit moment bestaan alleen nog de JAA liaison office en de JAA training office. Deze samenwerking is bedoeld om te voorzien in hoogwaardige en eenduidige veiligheidsnormen en een gelijk speelveld voor concurrentie in Europa. Veel nadruk is gelegd op de harmonisatie van de JAA regels met de regels die vanuit de FAA (Amerikaanse luchtvaartautoriteit) worden uitgevaardigd. Het lidmaatschap van de JAA is gebaseerd op het ondertekenen van een JAA afspraken document door de aangesloten Staten. De werkzaamheden van de JAA hebben betrekking op vijf thema s: Luchtvaartveiligheid Samenwerking met EASA: Business effectiviteit: Harmonisatie van algemene standaarden Internationale samenwerking Het takenpakket van de JAA wordt afgebouwd en geabsorbeerd door EASA. De verwachtte datum hiervoor is Het tijdstip is gebaseerd op de regelingen die nog moeten worden getroffen als gevolg van de discrepantie tussen het ledenbestand van de JAA en EASA. 9 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

10 2.2 Overheid nationaal Figuur 1: De organisatie van het burgerluchtvaartsysteem in Nederland Koninkrijk Het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden bestaat uit drie landen: Nederland, de Nederlandse Antillen (Bonaire, Curacao, St. Maarten, St. Eustasius en Saba) en Aruba, welke de status aparte heeft sinds 1 januari Op het gebied van luchtvaartbeleid werken de drie landen zoveel mogelijk samen 6. Er is slechts 1 delegatie van het koninkrijk voor ICAO. De delegatie bestaat uit vertegenwoordigers van de drie landen. ICAO vergaderingen worden in principe bijgewoond door een gemengde delegatie Nederland In Nederland zijn meerdere departementen betrokken bij de beleidsbepaling op het gebied van luchtvaartveiligheid: Het vakdepartement voor de veiligheid van de burgerluchtvaart is het Ministerie van Verkeer en Waterstaat 6 Zie samenwerkingsprotocol 10 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

11 Het vakdepartement voor de veiligheid van de militaire luchtvaart is het Ministerie van Defensie. Het Ministerie van Justitie is politiek verantwoordelijk voor het OM en daarmee belast met strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is het verantwoordelijke Ministerie voor rampenbestrijding, het integraal veiligheidsbeleid, het crisisbeheersingsbeleid en het beleid ten aanzien van hulpverlenende diensten (brandweer, ambulance en politie). Het ministerie is politiek verantwoordelijk voor de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Het Ministerie van Economische Zaken is verantwoordelijk voor het Agentschap Telecom. Het Agentschap Telecom is in Nederland verantwoordelijk voor het uitgeven en beschermen van de frequenties die worden gebruikt voor communicatie, veiligheid en navigatie in de luchtvaart in Nederland. Hieronder wordt ingegaan op de taken van de verschillende ministeries, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen de taken van de ministeries in het algemeen enerzijds en die van de beleidsdirecties en de meer zelfstandige organen anderzijds Ministerie van Verkeer en Waterstaat Ministerie algemeen Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat (VenW) is verantwoordelijk voor de burgerluchtvaart en het gebruik van het luchtruim voor zover dat bestemd is voor civiel gebruik. De verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in de Luchtvaartwet en de Wet luchtvaart en daarop gebaseerde regelgeving; ook is Europese regelgeving van toepassing 7. De wet verplicht tot afstemming met het Ministerie van Defensie dat vergelijkbare bevoegdheden heeft ten aanzien van militaire luchtvaart en luchtruim voor militair gebruik. Minister van Verkeer Waterstaat De Minister van Verkeer Waterstaat is verantwoordelijk voor wet- en regelgeving en beleid ten aanzien van de luchtvaart. Hij is verantwoordelijk voor de implementatie van internationale regelgeving 7 Dit is de wettelijke basis voor het burgerluchtvaartsysteem, zie ook hoofdstuk 3 11 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

12 (ICAO, EU), en het nakomen van internationale verplichtingen, en is tegelijkertijd de belangrijkste vertegenwoordiger van het Nederlandse standpunt op het gebied van luchtvaart(veiligheid) in het buitenland. De verantwoordelijkheid voor de veiligheid van het Nederlandse luchtruim deelt de Minister van Verkeer Waterstaat met de Minister van Defensie. De Minister van Verkeer en Waterstaat is verantwoordelijk tenzij het een vlucht betreft van het vervoer van gevaarlijke stoffen 8, of met luchtvaartuigen waarvan de krijgsmacht of de krijgsmacht van een andere mogendheid houder is. De minister is direct verantwoordelijk voor het eigen departement waaronder DGLM (beleid), IVW (toezicht en handhaving), LVNL (luchtverkeersleiding) en KNMI zich bevinden. De minister heeft een gedeelde (samen met België, Luxemburg en Duitsland) politieke verantwoordelijkheid voor MUAC (luchtverkeerdienstverlener). Directoraat-Generaal Luchtvaart en Maritieme Zaken Het Directoraat-Generaal Luchtvaart en Maritieme Zaken (DGLM) is verantwoordelijk voor het beleid en de beleidsrijke regelgeving en stelt deze zoveel mogelijk in overleg met de sector vast. 9 Deze taak is neergelegd in het Instellingsbesluit DGLM. 10 DGLM stuurt op veiligheidsproblemen, door het stellen van prioriteiten in de beleidsvorming. Deze prioriteiten worden gebaseerd op het inzicht van de beleidsmaker, maar ook voor een groot deel op signaalrapportages, berichten uit het toezicht en het jaarverslag van IVW. In de internationale gremia heeft DGLM beleidsmatig het voortouw. Wanneer het overleg voornamelijk technisch inhoudelijk is gericht levert IVW de hoofdbijdrage. Hoofddirectie Juridische zaken De Hoofddirectie Juridische zaken (HDJZ) is met ingang van 1 januari 2002 verantwoordelijk voor de het tot stand brengen van de wet- en regelgeving van het gehele ministerie, de bestuurlijk juridische advisering voor de bestuurskern van het ministerie en het verbeteren en borgen van de bestuurlijke en juridische kwaliteit van de producten van het ministerie 11. Inspectie Verkeer en Waterstaat Het toezicht en handhaving op de luchtvaart wordt uitgeoefend door de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW). Dit gebeurt op basis van de regeling Inspectie Verkeer en Waterstaat 12 waarin onder meer de onafhankelijke positionering van het toezicht ten opzichte van de beleidsorganisatie van het ministerie is neergelegd. IVW onderscheidt haar toezichtactiviteiten in vier primaire processen: 8 Als bedoeld in titel 6.5 en de artikelen 10.7 en 10.8, Artikelen uit de wet luchtvaart 9 Bron: Beleidsagenda 10 Instellingsbesluit Directoraat-Generaal Luchtvaart en Maritieme Zaken van 29 maart 2005/Nr. HDJZ/LUV/ Staatscourant 31 maart 2005, nr. 62/pag Staatscourant 2001, Staatscourant 19 juni Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

13 1. Toelating en continuering: toezicht op de toelating tot (delen van) de luchtvaartmarkt. Deze activiteiten leiden over het algemeen tot een vergunning, certificaat of brevet dat periodiek dient te worden verlengd. Daarnaast wordt tijdens de looptijd van de vergunning bekeken of blijvend aan de vergunningsvoorwaarden wordt voldaan. 2. Inspecties op initiatief van de toezichthouder zelf op naleving van de voorschriften, onderzoek naar de achtergronden van incidenten en ongevallen en thema-inspecties (o.a. n.a.v. zogenaamde interfaces). 3. Berichtgeving: ieder jaar stelt de IVW een jaarverslag op, waarin verslag wordt gedaan van de werkzaamheden in het afgelopen jaar en de bevindingen daarbij. Dit wordt door de minister van VenW aangeboden aan de Tweede Kamer, waarbij de Minister in een begeleidende brief reageert op de bevindingen en aanbevelingen. Ook wordt door de IVW over specifieke onderwerpen gerapporteerd aan de politieke leiding en het beleidsdirectoraat, onder andere in de berichten uit het toezicht en de signaalrapportages. 4. Advisering en expertise: door haar deskundigheid adviseert de IVW de beleidsdirecties van het Ministerie van VenW op het gebied van de wetgeving en beleidsvorming. IVW voert uitvoerings en handhavingstoetsen uit op voorgenomen beleid. Naast toezicht is IVW ook verantwoordelijk voor de handhaving van de normen voor geluid, externe veiligheid en luchtkwaliteit voor de luchthaven Schiphol. De handhavingsystematiek die door de Inspectie wordt toegepast is gebaseerd op de Wet luchtvaart 13. In December 2005 heeft de Europese Commissie in het kader van het Single European Sky Initiative (SES) de verordening voor luchtvaartnavigatiediensten vastgesteld. Daarin wordt onder meer geregeld dat iedere organisatie die luchtvaartnavigatie- of luchtverkeersdiensten wil verlenen door zijn National Supervisory Authority (NSA) gecertificeerd moet zijn volgens gemeenschappelijke eisen. In Nederland is de NSA belegd bij de Inspectie Verkeer en Waterstaat. Luchtverkeersleiding Nederland De Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) is een zelfstandig bestuursorgaan waarvan de taken in de wet 14 zijn vastgelegd. Dit betreft onder meer het geven van luchtverkeersleiding in het lagere luchtruim van het Nederlandse gebied en op enkele luchthavens, het verzorgen van de technische infrastructuur, het verstrekken van luchtvaartinlichtingen en het adviseren van de Minister. 13 Artikel 11 wet luchtvaart (toezicht en handhaving) 14 Artikel 5 wet luchtvaart (Luchtverkeer, luchtverkeersbeveiliging en luchtverkeersbeveiligingsorganisatie) 13 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

14 KNMI Betrouwbare luchtvaartmeteorologie is essentieel voor een veilige, efficiënte en regelmatige vluchtuitvoering. Het KNMI verzorgt luchtvaartmeteorologische dienstverlening. De taken zijn vastgelegd in de Wet op het KNMI 15. Kustwacht De Nederlandse Kustwacht, ingesteld op 26 februari 1987, is een samenwerkingsorganisatie van zes ministeries: Verkeer en Waterstaat, Defensie, Justitie, Financiën, Landbouw Natuur & Voedselkwaliteit en Binnenlandse zaken. Voor de uitvoering van de taken worden varende en vliegende eenheden ter beschikking gesteld door de participerende diensten. De beleidsmatige verantwoordelijkheid is in handen van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, de operationele leiding van het Kustwachtcentrum is in handen van de Koninklijke Marine. Eén van de taken van de Kustwacht betreft hulpverlening en redding (Search and Rescue) voor de luchtvaart. Maastricht Upper Air Control Centre 16 Het Maastricht Upper Air Control Centre (MUAC) is bij verdrag opgericht door Nederland, België, Luxemburg en Duitsland en is in beheer bij Eurocontrol. MUAC verzorgt de luchtverkeersleiding in de hogere luchtlagen van de Benelux en noordwest Duitsland, en verder van stukjes van het luchtruim van Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. In de regelgeving van Single European Sky is de Nederlandse NSA de eerstverantwoordelijke voor certificering van, en toezicht op, MUAC Ministerie van Defensie Ministerie algemeen De Minister van Defensie is verantwoordelijk voor de militaire luchtvaart en het militaire gebruik van het luchtruim. Wanneer hij beslissingen neemt die mede betrekking hebben op de burgerluchtvaart handelt hij in overeenstemming met de Minister van VenW. 15 De wet is op 1 maart 2002 in werking getreden. De ministeriële regeling die is opgesteld als uitvoering van het bepaalde in de Wet op het KNMI is sinds 5 juli 2002 van kracht 16 Het MUAC staat niet in het organogram omdat het een internationale organisatie is onder beheer bij Eurocontrol. Toch wordt het hier genoemd vanwege de rol van het MUAC bij de luchtverkeersleiding. 14 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

15 Militaire Luchtvaart Autoriteit De Militaire Luchtvaart Autoriteit (MLA) is rechtstreeks geplaatst onder de secretaris-generaal van het Ministerie van Defensie, en houdt toezicht op de luchtwaardigheid van de gehele militaire vloot, op militaire luchtvaartoperaties, op luchtruim en luchthavens. De MLA verzorgt ook de goedkeuring van militaire organisaties en personeel waar het gaat om eisen vanuit de luchtvaartoptiek. Koninklijke Luchtmacht De Koninklijke Luchtmacht (Klu) is als luchtverkeersdienstverlener verantwoordelijk voor operationele zaken met betrekking tot de militaire luchtvaart en het militaire gebruik van het luchtruim, alsmede het civiele medegebruik van luchtruim en luchtvaartterreinen. Koninklijke Marechaussee De Koninklijke Marechaussee (KMar) voert politietaken uit op alle burgerluchtvaartterreinen in Nederland. De KMar is daarbij onder meer eerstelijns toezichthouder inzake security Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie algemeen De Minister van Binnenlandse Zaken (BZK) is samen met de Minister van Justitie verantwoordelijk voor de politiezorg in Nederland. De Minister van BZK is belast met de handhaving van de openbare orde en veiligheid. Zijn taak omvat ook het beheer (op afstand) van de 25 regionale korpsen en het directe beheer van het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD). De Minister van BZK is ook politiek verantwoordelijk voor de Onderzoeksraad voor Veiligheid, en voor de coördinatie van maatregelen wanneer de Raad een aanbeveling heeft gedaan aan een bestuursorgaan. De minister brengt regelmatig verslag uit aan de Eerste en Tweede Kamer. Korps Landelijke Politie Diensten Namens de Minister van BZK is de Directeur-Generaal Openbare Orde en Veiligheid belast met het beheer van het Korps Landelijke Politie Diensten (KLPD). Deze korpsbeheerder vormt samen met de hoofdofficier van justitie van het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie, en met de Korpschef van het KLPD, het dagelijks bestuur 15 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

16 van het KLPD. Het KLPD kent twaalf operationele diensten, waaronder de luchtvaartpolitie. De Dienst Luchtvaartpolitie beschikt over helikopters en lichte vliegtuigen en levert onder meer politietoezicht vanuit de lucht. Deze dienst voert ook handhavende controles uit op vliegbewegingen en documenten van luchtvarenden en luchtvaarttuigen. Ook stelt de dienst strafrechtelijke onderzoeken in naar luchtvaartongevallen en incidenten alsmede naar bepaalde strafbare feiten van de luchtvaartregelgeving, waaronder alcoholmisbruik door vliegers. Samen met de Inspectie VenW voert de dienst ook regelmatig veiligheidscontroles uit aan boord van buitenlandse luchtvaartuigen en wordt het vervoer van gevaarlijke stoffen gevolgd. Ten aanzien van de Wet luchtvaart vindt afstemming plaats tussen het KLPD, het OM en de IVW. Onderzoeksraad voor veiligheid De onderzoeksraad voor veiligheid (OVV) is een bij wet 17 ingesteld zelfstandig bestuursorgaan, dat onafhankelijk, integraal onderzoek doet naar oorzaken en mogelijke gevolgen van rampen, ongevallen en zware incidenten op een breed werkgebied. De OVV doet voor zover van toepassing ook onderzoek naar de crisisbeheersing en de rampenbestrijding. De OVV brengt de leerpunten uit het onderzoek in kaart, doet aanbevelingen voor verbetering van de veiligheid aan verantwoordelijke partijen zoals overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties en houdt de opvolging van aanbevelingen bij Ministerie van Justitie Ministerie algemeen De Minister van Justitie is politiek verantwoordelijk voor het Openbaar Ministerie. Hij bepaalt samen met het College van procureurs-generaal de prioriteiten in de opsporing en de vervolging. Openbaar Ministerie Het Openbaar Ministerie (OM) is belast met de strafrechtelijke handhaving van de rechtsorde. Daarbij heeft het OM de leiding over aan de opsporing en is verantwoordelijk voor de vervolging. Het OM baseert zijn beslissingen op de relevante wet- en regelgeving en op beleidsregels, neergelegd in OM-aanwijzingen en richtlijnen. Tevens is 17 Staatsblad (677) 16 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

17 het OM belast met de tenuitvoerbrenging van straffen en maatregelen. De landelijke leiding van het OM berust bij het College van procureursgeneraal. 17 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

18 Ministerie van Economische zaken Ministerie algemeen De relatie van het ministerie van Economische zaken met luchtvaartveiligheid loopt via het agentschap Telecom. Via dit agentschap is het ministerie verantwoordelijk voor de uitvoering en handhaving van het beleid op het gebied van draadloze telecommunicatie. Agentschap Telecom Vanaf 22 juli 2002 is Agentschap Telecom onderdeel van het ministerie van Economische Zaken. Agentschap Telecom beheert binnen het vastgestelde kader van het Nationaal Frequentieplan (NFP) een belangrijk deel van de infrastructuur voor draadloze communicatie, namelijk het radiofrequentiespectrum, ook wel de ether genoemd. De drie hoofdtaken van Agentschap Telecom zijn hierbij het verwerven, uitgeven en beschermen van frequentieruimte. Elke eigenaar van een luchtvaartuig heeft voor het gebruik van zendapparatuur voor communicatie, navigatie en veiligheid een vergunning voor het gebruik van frequentieruimte nodig. 2.3 Directoraat-Generaal Luchtvaart en Maritieme Zaken (DGLM) De onderstaande figuur geeft de locatie van DGLM weer binnen het ministerie van Verkeer en Waterstaat. De Missie van DGLM is: "DGLM bevordert efficiënter, veiliger en duurzamer goederenvervoer en luchtvaart ten behoeve van de economische ontwikkeling van ons land." DGLM draagt daartoe binnen VenW de verantwoordelijkheid voor de beleidsontwikkeling voor (onder meer) de luchtvaart en luchthavens, en voert het vanuit deze verantwoordelijkheid relevant nationaal en internationaal overleg. DGLM werkt daarbij nauw samen met IVW en HDJZ. 18 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

19 Verantwoordelijkheden DGLM 18 het ontwikkelen, implementeren en evalueren van beleid ten behoeve van de burgerluchtvaart; de voorbereiding en/of de inbreng van de Nederlandse strategische beleidsstandpunten in het (inter)nationaal overleg ten behoeve van de totstandkoming van (inter)nationale regelgeving; de coördinatie van de totstandkoming van het jaarlijkse werkplan wet- en regelgeving burgerluchtvaart, in samenwerking met HDJZ en IVW; de ontwikkeling of coördinatie van de totstandkoming en implementatie van wet- en beleidsrijke regelgeving burgerluchtvaart; het coördineren en verstrekken van opdrachten aan HDJZ bij beleidsrijke dossiers; het uitgeven en/of vaststellen van de door DGLM en/of opgestelde (concept)instructies en opdrachten ten behoeve van de inzet in internationaal overleg, de totstandkoming van wet- 18 In de samenwerkingsovereenkomst uit 2004 alsmede in een overleg tussen de Inspectie VenW, toenmalig DGL en de staatssecretaris van juni 2004, en later in het Noordwijkoverleg van de Bestuursraad zijn de verantwoordelijkheden van DGL en de Inspectie VenW als volgt bekrachtigd. 19 Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

20 en regelgeving als ondersteuning van HDJZ, alsmede de behandeling van andere relevante luchtvaartdossiers; het waar nodig uitvoeren van beleidstoetsen op de door IVW vervaardigde (concept) uitvoeringsregelgeving, beleidsregels en/of toezichtkaders. Verantwoordelijkheden IVW de uitwerking, implementatie van en inspectie/toezicht op de uitvoering van het door DGLM 19 vastgestelde beleid, wet- en regelgeving burgerluchtvaart, onder andere in de vorm van toezichtarrangementen; het toetsen op de uitvoerbaarheid en/of handhaafbaarheid van het door DGLM ontwikkelde conceptbeleid, wet- en regelgeving; het vanuit de toezichtverantwoordelijkheid gevraagd en ongevraagd doen van voorstellen ter verbetering van de weten regelgeving en het maken van signaalrapportages met betrekking tot gesignaleerde problemen ten behoeve van de bewindslieden, door tussenkomst van de Inspecteur-generaal en de Directeur-generaal; de ontwikkeling of coördinatie van de totstandkoming, en implementatie van uitvoeringsregelgeving en indien hieruit voortvloeiend het coördineren en verstrekken van opdrachten aan HDJZ; het zorg dragen voor beleidsafstemming met DGLM indien dat gewenst is, gelet op de inhoud van de betreffende uitvoeringsregelgeving, beleidsregels en/of toezichtkaders; de inzet van de met DGLM overeengekomen, en in de instructies vastgelegde capaciteit en deskundigheid, van IVW ten behoeve van (inter)nationaal overleg en bij de totstandkoming van het overeengekomen werkplan wet- en regelgeving burgerluchtvaart. Verantwoordelijkheden DGLM en IVW gezamenlijk het formuleren van de producten en processen en vaststellen van de bijbehorende taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden; het stellen van de prioriteiten in het gereedkomen van de producten en het verloop van de processen; het nakomen van de overeengekomen wederzijdse inzet en activiteiten; tijdige signalering van noodzakelijke en/of significante afwijkingen op de overeengekomen inzet en activiteiten en bijstelling daarvan; het wederzijds gevraagd en ongevraagd verstrekken van informatie en/of advies voor zover dit de voortgang en/of de samenwerking bevordert; het inzetten en waarborgen van de noodzakelijke kwaliteit en deskundigheid. 19 Vastgelegd in brief IVW/DL/S&B/ ; DGLM/ Handboek Veiligheidsmanagement Luchtvaart en Luchthavens

Ministerie van Infrastructuur en Milieu Directie Luchtvaart. SSP Special. ALoS. Safety Performance. Veiligheidsnetwerk 8 oktober 2014

Ministerie van Infrastructuur en Milieu Directie Luchtvaart. SSP Special. ALoS. Safety Performance. Veiligheidsnetwerk 8 oktober 2014 ALoS SSP IenM Safety Performance SMS Sector SSP Special Veiligheidsnetwerk 8 oktober 2014 Carel Wassink Adviseur Veiligheid Directoraat-generaal Bereikbaarheid 8 oktober 2014 2 ALoS Safety Performance

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 28.10.2016 COM(2016) 694 final 2016/0343 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD inzake de sluiting, namens de Europese Unie, van een overeenkomst tot wijziging van de Overeenkomst

Nadere informatie

Gelet op artikel 5.7 van de Wet luchtvaart en artikel 56 van het Luchtverkeersreglement;

Gelet op artikel 5.7 van de Wet luchtvaart en artikel 56 van het Luchtverkeersreglement; Datum Nummer HDJZ/LUV HOOFDDIRECTIE JURIDISCHE ZAKEN Onderwerp Regeling van de Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat, houdende nadere regels voor vluchten met een modelvliegtuig (Regeling modelvliegen)

Nadere informatie

Wijziging van de Wet luchtvaart en enkele andere wetten (Verzamelwet luchtvaart)

Wijziging van de Wet luchtvaart en enkele andere wetten (Verzamelwet luchtvaart) Nota naar aanleiding van het verslag Wijziging van de Wet luchtvaart en enkele andere wetten (Verzamelwet luchtvaart) Met belangstelling heb ik kennisgenomen van het verslag van de vaste commissie voor

Nadere informatie

Luchtvaartveiligheid programma voor het Koninkrijk der Nederlanden Nederland State Safety Program for the Kingdom of the Netherlands The Netherlands

Luchtvaartveiligheid programma voor het Koninkrijk der Nederlanden Nederland State Safety Program for the Kingdom of the Netherlands The Netherlands Luchtvaartveiligheid programma voor het Koninkrijk der Nederlanden Nederland State Safety Program for the Kingdom of the Netherlands The Netherlands Versie 1.0 23 mei 2011 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD AFKORTINGENLIJST...

Nadere informatie

ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet.

ALBERT II, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, Onze Groet. 23.06.2017 16 MAART 2009 Koninklijk besluit tot vaststelling van de voorwaarden voor de toelating tot het luchtverkeer aan bepaalde luchtvaartuigen die niet beschikken over een bewijs van luchtwaardigheid

Nadere informatie

Versie ten behoeve van de internetconsultatie

Versie ten behoeve van de internetconsultatie Regeling van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat, van..., nr. IENW/BSK, tot wijziging van de Vrijstellingsregeling Besluit luchtverkeer 2014 in verband met het gedeeltelijk opheffen van het verbod

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2014 241 Besluit van 19 juni 2014 tot wijziging van het Besluit vervoer gevaarlijke stoffen door de lucht in verband met het laten vervallen van een

Nadere informatie

Omdat vliegtuigen worden gecertificeerd voordat ze de lucht in mogen. Omdat de veiligheid van de luchtvaart voortdurend wordt bewaakt

Omdat vliegtuigen worden gecertificeerd voordat ze de lucht in mogen. Omdat de veiligheid van de luchtvaart voortdurend wordt bewaakt Omdat vliegtuigen worden gecertificeerd voordat ze de lucht in mogen -- Ieder vliegtuig moet een certificaat krijgen van de luchtvaartveiligheidsautoriteiten voordat ermee mag worden gevlogen. Certificering

Nadere informatie

3. Corendon Dutch Airlines, te dezen vertegenwoordigd door de Managing Director,

3. Corendon Dutch Airlines, te dezen vertegenwoordigd door de Managing Director, Convenant tussen de Staat der Nederlanden, KLM, Corendon Dutch Airlines en TUIfly en de Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers inzake het nationaal borgen van het delen van dreigingsinformatie tussen

Nadere informatie

houdende instelling van een Adviescollege burgerluchtvaartveiligheid

houdende instelling van een Adviescollege burgerluchtvaartveiligheid Besluit van houdende instelling van een Adviescollege burgerluchtvaartveiligheid Op de voordracht van Onze Minister van Verkeer en Waterstaat van, nr. HDJZ/LUV/2007-, Hoofddirectie Juridische Zaken, gedaan

Nadere informatie

Page 1 / 7. Belgisch veiligheidsbeleid voor de burgerluchtvaart

Page 1 / 7. Belgisch veiligheidsbeleid voor de burgerluchtvaart Page 1 / 7 Belgisch veiligheidsbeleid voor de burgerluchtvaart 08/10/2012 Page 2 / 7 BESLUIT VAN DE DIRECTEUR-GENERAAL Ons kenmerk : Brussel de LA/DG/2012-535 Rev. 03 08/10/2012 Betreft: Belgisch veiligheidsbeleid

Nadere informatie

State Safety Programme 2015-2019

State Safety Programme 2015-2019 State Safety Programme 2015-2019 Editie 2 Datum 15 juni 2015 1 15 juni 2015 Veiligheid in de burgerluchtvaart 3 Inleiding 4 1 Veiligheidsverantwoordelijkheid 6 1.1 Streven naar continue verbetering van

Nadere informatie

Air Operations Regulation

Air Operations Regulation Air Operations Regulation Regulation 965/2012 Leonard Boer Senior beleidsmedewerker DGB - Directie Luchtvaart Voorstellen Leonard Boer Senior-beleidsmedewerker Ministerie van Infrastructuur en Milieu Afdeling

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp. VERORDENING (EU) nr. / VAN DE COMMISSIE

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp. VERORDENING (EU) nr. / VAN DE COMMISSIE COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Ontwerp Brussel, C VERORDENING (EU) nr. / VAN DE COMMISSIE van [ ] tot vaststelling van technische voorschriften en administratieve procedures met betrekking tot

Nadere informatie

Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 19 Burgerluchtvaart

Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 19 Burgerluchtvaart Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing Netwerkkaart 19 Burgerluchtvaart 19 Burgerluchtvaart versie 2018 Crisistypen luchtvaartongeval gevolgen van een luchtvaartongeval voor het milieu verstoring

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7.1, eerste en tweede lid, van de Wet luchtvaart;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 7.1, eerste en tweede lid, van de Wet luchtvaart; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 35918 11 juli 2019 Regeling van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat, van 27 juni 2019, nr. IENW/BSK-2019/104331,

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2006 359 Wet van 5 juli 2006 tot wijziging van de Wet luchtvaart ter uitvoering van een viertal verordeningen van de Europese Unie op het terrein

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 1999 392 Besluit van 31 augustus 1999, houdende vaststelling van regels met betrekking tot cockpitpersoneel en luchtverkeersdienstverleningspersoneel

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu en de Minister van Defensie,

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu en de Minister van Defensie, STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 36397 31 december 2013 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu en de Minister van Defensie, van

Nadere informatie

Het Tarievenbesluit geregeld luchtvervoer wordt als volgt gewijzigd: A In artikel 1 vervalt het onderdeel dat begint met: de richtlijn.

Het Tarievenbesluit geregeld luchtvervoer wordt als volgt gewijzigd: A In artikel 1 vervalt het onderdeel dat begint met: de richtlijn. Besluit van houdende wijziging van het Tarievenbesluit geregeld luchtvervoer en enkele andere besluiten Op de voordracht van Onze Minister van Verkeer en Waterstaat van 1 april 2008, nr. HDJZ/LUV/2008-272;

Nadere informatie

Nieuwe werkwijze toezicht rond Schiphol. convenant Schiphol Airport Authority

Nieuwe werkwijze toezicht rond Schiphol. convenant Schiphol Airport Authority Nieuwe werkwijze toezicht rond Schiphol convenant Schiphol Airport Authority Nieuwe werkwijze toezicht rond Schiphol Vanaf 1 februari 2010 werkt de overheid voor enkele controle- en toezichtstaken samen

Nadere informatie

Vraag 1 Wie is er in Nederland aangesloten op het Aeronautical Fixed Telecommunication Network (AFTN)?

Vraag 1 Wie is er in Nederland aangesloten op het Aeronautical Fixed Telecommunication Network (AFTN)? > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 36599 15 december 2014 Beleidsregel van de Inspecteur-Generaal Leefomgeving en Transport, van 20 november 2014, nr. A-0-14-0072.001,

Nadere informatie

de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Ministerie van Infrastructuur en Milieu Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus

Nadere informatie

Certificering NDT personeel Aerospace industrie

Certificering NDT personeel Aerospace industrie Certificering NDT personeel Aerospace industrie en de rol die de NANDT Board hierbij vervult Pieter Troost (Review Board) 13/11/2018 1 Onderwerpen Introductie kwalificatie en certificatie van NDT personeel

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Luchtruim. (H) Special VFR Helikopters. Tot 3500 ft AMSL is er vrije hoogtekeuze (ICAO 3000 ft AGL) daarboven moet volgens het kruishoogtesysteem

Luchtruim. (H) Special VFR Helikopters. Tot 3500 ft AMSL is er vrije hoogtekeuze (ICAO 3000 ft AGL) daarboven moet volgens het kruishoogtesysteem Inhoud 1 Bewijzen van Bevoegdheid en Ratings... 7 1.1 Brevetten... 7 1.2 Ratings en Endorsements... 10 1.3 Vliegerlogboek... 13 1.4 Medische verklaring... 14 2 Luchtvaartuigen... 16 2.1 Definitie... 16

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 1-6 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456

Nadere informatie

Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Ministerie van Verkeer en Waterstaat 1. EASA staat voor: A. European Aviation Safety Authority; B. European Aviation Safety Agency; C. European Aviation Safety Administration. 2. Een nationaliteitsvlag op een Nederlands luchtvaartuig is:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 232 Wijziging van de Wet luchtvaart en de Luchtvaartwet ter implementatie van verordening (EG) nr. 2111/2005 inzake de vaststelling van een

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG a 1 1 > Retouradres: Postbus 20901, 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der StatenGeneraal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Plesmanweg 16 2597 JG Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2015 345 Wet van 23 september 2015, houdende regels omtrent de overheidszorg op het gebied van meteorologie en seismologie (Wet taken meteorologie

Nadere informatie

Ministerie van Verkeer en Waterstaat

Ministerie van Verkeer en Waterstaat 1. Wat zijn de verschillen tussen een wet en een AMvB? A. een AMvB komt sneller tot stand en is makkelijker te wijzigen en regelt zaken meer in detail; B. een AMvB komt sneller tot stand en is makkelijker

Nadere informatie

Concept ten behoeve van internetconsultatie juli-augustus 2017

Concept ten behoeve van internetconsultatie juli-augustus 2017 Concept ten behoeve van internetconsultatie juli-augustus 2017 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van..., nr. IENM/BSK tot wijziging van de Regeling op afstand bestuurde luchtvaartuigen

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 22.9.2016 COM(2016) 621 final 2016/0301 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD over het door de Europese Unie in het Gemengd Comité EU-ICAO in te nemen standpunt betreffende

Nadere informatie

1/2. Staten-Generaal. Vergaderjaar BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN. Aan de Voorzitters van de Eerste en van de Tweede Kamer der

1/2. Staten-Generaal. Vergaderjaar BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN. Aan de Voorzitters van de Eerste en van de Tweede Kamer der Staten-Generaal 1/2 Vergaderjaar 2006 2007 B 30 581 Verdrag tot wijziging van de op 16 oktober 1990 te Paramaribo totstandgekomen Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek Suriname

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 14, derde lid, van het Besluit burgerluchthavens;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 14, derde lid, van het Besluit burgerluchthavens; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 8348 25 maart 2015 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 20 maart 2015, nr. IENM/BSK-2015/59034,

Nadere informatie

REGELGEVING CERTIFYING STAFF

REGELGEVING CERTIFYING STAFF REGELGEVING CERTIFYING STAFF Doel: Structuur regelgeving verduidelijken, Overlopen regelgeving Niet: regelgeving zelf Deze powerpoint vind je op www.lbs.be/cs Cursusmateriaal 3L Wetgeving Alles in deze

Nadere informatie

ADVIES nr. 05/2007 VAN HET EUROPEES AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE LUCHTVAART

ADVIES nr. 05/2007 VAN HET EUROPEES AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE LUCHTVAART ADVIES nr. 05/2007 VAN HET EUROPEES AGENTSCHAP VOOR DE VEILIGHEID VAN DE LUCHTVAART inzake de mogelijkheid om Verordening (EG) nr. 1702/2003 te wijzigen wat betreft de uitvoeringsvoorschriften voor de

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 32 835 Invoering van de verplichting voor scheepseigenaren om een verzekering te hebben voor het schip en hiervan een bewijs aan boord te hebben

Nadere informatie

DRONES Ontwikkelingen regelgeving in Nederland. Hanneke van Traa-Engelman Journée Schadee 13 april 2017

DRONES Ontwikkelingen regelgeving in Nederland. Hanneke van Traa-Engelman Journée Schadee 13 april 2017 DRONES Ontwikkelingen regelgeving in Nederland Hanneke van Traa-Engelman Journée Schadee 13 april 2017 Door de voortschrijdende technologie blijft het aantal toepassingen waarvoor drones kunnen worden

Nadere informatie

Beleidsartikelen Algemene beleidsdoelstelling

Beleidsartikelen Algemene beleidsdoelstelling 09 VEILIGE LUCHTVAART 09.1 Algemene beleidsdoelstelling De algemene beleidsdoelstelling voor dit artikel is het bevorderen van de veiligheid van verkeer en vervoer op luchtvaartgebied. Daarbij zijn drie

Nadere informatie

Een antwoord van 4 juni 2012 van de Juridische Afdeling van het Duitse LBA op een vraag van mij inzake EU recht op luchtvaart gebied.

Een antwoord van 4 juni 2012 van de Juridische Afdeling van het Duitse LBA op een vraag van mij inzake EU recht op luchtvaart gebied. 1 Inleiding Toen ik in 2008 mijn Great Lakes na restauratie luchtwaardig had, kwam ik vreemde zaken tegen bij mijn vluchtvoorbereiding. Mijn Great Lakes is in 1968 gebouw naar tekeningen uit 1929 en is

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 591 Wijziging van de Wet luchtvaart en enkele andere wetten (Verzamelwet luchtvaart) Nr. 4 ADVIES AFDELING ADVISERING RAAD VAN STATE EN NADER

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 84. Nr. 6966 0 februari 206 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 9 februari 206, nr. IENM/BSK-206/26346,

Nadere informatie

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 7.3.2019 COM(2019) 122 final 2019/0067 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD over het door de Europese Unie in te nemen standpunt in de Bilaterale Raad van toezicht die

Nadere informatie

2017 no. 5 AFKONDIGINGSBLAD VAN ARUBA

2017 no. 5 AFKONDIGINGSBLAD VAN ARUBA 2017 no. 5 AFKONDIGINGSBLAD VAN ARUBA BESLUIT van 30 juni 2016, nr. 2016000799, houdende wijziging van het Schepenbesluit 2004 in verband met een nieuwe bevoegdheidsverdeling met betrekking tot het beveiligingsniveau

Nadere informatie

Gelet op de artikelen 16, 16b, onderdeel c, en 16 c, onderdeel c, van het Besluit bedrijfsvergunning en veiligheidscertificaat hoofdspoorwegen;

Gelet op de artikelen 16, 16b, onderdeel c, en 16 c, onderdeel c, van het Besluit bedrijfsvergunning en veiligheidscertificaat hoofdspoorwegen; Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van..., nr., houdende vaststelling van regels inzake de aanvraag van een veiligheidscertificaat als bedoeld in artikel 32, eerste lid, van

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 47829 28 december 2015 Vergunning burgermedegebruik exploitant militaire luchthaven Eindhoven ten behoeve van Eindhoven

Nadere informatie

AFKONDIGINGSBLAD VAN SINT MAARTEN

AFKONDIGINGSBLAD VAN SINT MAARTEN AFKONDIGINGSBLAD VAN SINT MAARTEN Jaargang 2014 No. 74 Regeling van de Minister van Toerisme, Economische Zaken, Verkeer en Telecommunicatie van 28 november 2014, tot wijziging van de Regeling erkenning

Nadere informatie

VEILIGHEIDS REGLEMENT

VEILIGHEIDS REGLEMENT versie 8 VEILIGHEIDS REGLEMENT Algemeen: Modelvliegers vallen onder het Basis Veiligheidsreglement Modelvliegsport en de Regeling Modelvliegen van de Staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat van 2 december

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 534 Evaluatie wet op het KNMI Nr. 5 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2000 2001 22 112 Ontwerprichtlijnen Europese Commissie Nr. 188 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2015 297 Besluit van 6 juli 2015, houdende vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van artikel IG van de Wet van 18 december 2008, houdende

Nadere informatie

Wat gebeurt er met de conclusies en aanbevelingen van ongevallenonderzoek. Hans van Ruler 14 oktober 2013

Wat gebeurt er met de conclusies en aanbevelingen van ongevallenonderzoek. Hans van Ruler 14 oktober 2013 Wat gebeurt er met de conclusies en aanbevelingen van ongevallenonderzoek Hans van Ruler 14 oktober 2013 Programma Introductie OVV Wettelijk kader aanbevelingen Over aanbevelingen Proces Twee voorbeelden

Nadere informatie

1. Punt 43: Samenwerking in het kader van een gezamenlijk team waarbij functionarissen van Europol betrokken zijn

1. Punt 43: Samenwerking in het kader van een gezamenlijk team waarbij functionarissen van Europol betrokken zijn RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 5 april 2000 (17.04) (OR. en) 7316/00 LIMITE EUROPOL 4 NOTA van: Europol aan: de Groep Europol nr. vorig doc.: 5845/00 EUROPOL 1 + ADD 1 + ADD 2 + ADD 3 Betreft: Artikel

Nadere informatie

REGLEMENTEN VAN ORDE EN REGLEMENTEN VOOR DE PROCESVOERING

REGLEMENTEN VAN ORDE EN REGLEMENTEN VOOR DE PROCESVOERING Publicatieblad van de Europese Unie L 112 I Uitgave in de Nederlandse taal Wetgeving 62e jaargang 26 april 2019 Inhoud II Niet-wetgevingshandelingen REGLEMENTEN VAN ORDE EN REGLEMENTEN VOOR DE PROCESVOERING

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11508 1 mei 2015 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 24 april 2015, nr. IENM/BSK-2015/66162,

Nadere informatie

Gewijzigd voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD

Gewijzigd voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 6.9.2016 COM(2016) 552 final 2011/0103 (NLE) Gewijzigd voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD inzake de ondertekening en voorlopige toepassing van de Overeenkomst inzake Noorwegen;

Nadere informatie

Startnotitie t.b.v. het opstellen van een beleidskader kleine luchtvaart

Startnotitie t.b.v. het opstellen van een beleidskader kleine luchtvaart Pagina 1 Startnotitie t.b.v. het opstellen van een beleidskader kleine luchtvaart 1. Inleiding De Tweede Kamer heeft op 18 oktober 2007 het wetsvoorstel Regelgeving Burgerluchthavens en Militaire Luchthavens

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal 1

Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015-2016 33 872 Wijziging van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (verbetering vergunningverlening, toezicht en handhaving) A herdruk 1 GEWIJZIGD

Nadere informatie

Organisaties. 3 Nationale en Internationale organisaties. 3.1 Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Toezicht. Schorsing.

Organisaties. 3 Nationale en Internationale organisaties. 3.1 Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Toezicht. Schorsing. Inhoud 1 Bewijzen van Bevoegdheid en Ratings... 7 1.1 Brevetten... 7 1.2 Ratings en Endorsements... 10 1.3 Vliegerlogboek... 13 1.4 Medische verklaring... 14 2 Luchtvaartuigen... 16 2.1 Definitie... 16

Nadere informatie

4 NLR-CR maart 2012

4 NLR-CR maart 2012 4 NLR-CR-2011-249 maart 2012 INHOUD 1 INLEIDING 8 1.1 Aanleiding 8 1.2 Doelstelling 8 1.3 Afbakening van het onderzoek 8 1.4 Aanpak 9 1.5 Leeswijzer 10 2 MODELBESCHRIJVING 11 2.1 Veiligheidsmanagement

Nadere informatie

L 120/20 Publicatieblad van de Europese Unie 7.5.2008 AANBEVELINGEN COMMISSIE

L 120/20 Publicatieblad van de Europese Unie 7.5.2008 AANBEVELINGEN COMMISSIE L 120/20 Publicatieblad van de Europese Unie 7.5.2008 AANBEVELINGEN COMMISSIE AANBEVELING VAN DE COMMISSIE van 6 mei 2008 inzake de externe kwaliteitsborging voor wettelijke auditors en auditkantoren die

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp. VERORDENING (EU) nr.../2010 VAN DE COMMISSIE

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp. VERORDENING (EU) nr.../2010 VAN DE COMMISSIE COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Ontwerp Brussel, XXX C VERORDENING (EU) nr..../2010 VAN DE COMMISSIE van [ ] tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1702/2003 tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften

Nadere informatie

Bekende afzenders. Nieuwe Europese regelgeving voor luchtvracht.

Bekende afzenders. Nieuwe Europese regelgeving voor luchtvracht. Bekende afzenders Nieuwe Europese regelgeving voor luchtvracht. NCTb taken en bevoegdheden Defensie KMar AIVD NCCB RNV Financiën CBB VDB BZ OM LOCC BZK NCC Douane OvJ MIVD RID KLPD IND ECD Justitie AZ

Nadere informatie

Terms of Reference (ToR) Overlegplatform General Aviation

Terms of Reference (ToR) Overlegplatform General Aviation Plesmanweg 1-6 Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag Contactpersoon Doelstelling Terms of Reference (ToR) Overlegplatform General Aviation Het Overlegplatform General Aviation (hierna: het platform)

Nadere informatie

Conclusies van de Toetsings-Ronde Tafel Conferentie van het Koninkrijk der Nederlanden, gehouden op 15 december 2008 te Willemstad, Curaçao

Conclusies van de Toetsings-Ronde Tafel Conferentie van het Koninkrijk der Nederlanden, gehouden op 15 december 2008 te Willemstad, Curaçao Conclusies van de Toetsings-Ronde Tafel Conferentie van het Koninkrijk der Nederlanden, gehouden op 15 december 2008 te Willemstad, Curaçao De delegaties van: - de regering van Nederland; - de regering

Nadere informatie

BIJLAGE BIJ EASA-ADVIES NR. 06/2012. VERORDENING (EU) nr.../.. VAN DE COMMISSIE. van XXX

BIJLAGE BIJ EASA-ADVIES NR. 06/2012. VERORDENING (EU) nr.../.. VAN DE COMMISSIE. van XXX EUROPESE COMMISSIE Brussel, XXX [...](2012) XXX draft BIJLAGE BIJ EASA-ADVIES NR. 06/2012 VERORDENING (EU) nr..../.. VAN DE COMMISSIE van XXX houdende wijziging van Verordening (EU) nr. / tot vaststelling

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN MOBILITEIT, OPENBARE WERKEN, VLAAMSE RAND, TOERISME EN DIERENWELZIJN NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Standpuntbepaling van de Vlaamse Regering inzake het ontwerp van koninklijk

Nadere informatie

14469/16 nuf/gra/mt 1 DG E 2A

14469/16 nuf/gra/mt 1 DG E 2A Raad van de Europese Unie Brussel, 21 november 2016 (OR. en) Interinstitutioneel dossier: 2015/0277 (COD) 14469/16 AVIATION 231 CODEC 1668 RELEX 949 VERSLAG van: aan: het secretariaat-generaal van de Raad

Nadere informatie

Artikel I. Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz, enz, enz.

Artikel I. Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, enz, enz, enz. Besluit van 2008 tot wijziging van het Instellingsbesluit Adviescollege toetsing administratieve lasten 2006 in verband met de verlenging van de instellingsduur, de uitbreiding van de bezetting en de uitbreiding

Nadere informatie

JC 2014 43 27 May 2014. Joint Committee Richtsnoeren voor de behandeling van klachten door de effectensector (ESMA) en de bankensector (EBA)

JC 2014 43 27 May 2014. Joint Committee Richtsnoeren voor de behandeling van klachten door de effectensector (ESMA) en de bankensector (EBA) JC 2014 43 27 May 2014 Joint Committee Richtsnoeren voor de behandeling van klachten door de effectensector (ESMA) en de bankensector (EBA) 1 Inhoudsopgave Richtsnoeren voor de behandeling van klachten

Nadere informatie

Integratie van afstandbestuurde luchtvaartuigen in niet-afgescheiden luchtruim

Integratie van afstandbestuurde luchtvaartuigen in niet-afgescheiden luchtruim Belgische Luchtvaartautoriteit Directoraat Generaal Luchtvaart Integratie van afstandbestuurde luchtvaartuigen in niet-afgescheiden luchtruim VVSG Mechelen, 22 september, 2015 Hoofdstuk 1: internationaal

Nadere informatie

Verdrag inzake luchtdiensten tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Mexicaanse Staten; s-gravenhage, 24 april 2018

Verdrag inzake luchtdiensten tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Mexicaanse Staten; s-gravenhage, 24 april 2018 Staten-Generaal 1/2 Vergaderjaar 2017 2018 35 019 Verdrag inzake luchtdiensten tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de Verenigde Mexicaanse Staten; s-gravenhage, 24 april 2018 A/ Nr. 1 BRIEF VAN DE

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

In het jaarlijks veiligheidsoverzicht staan statistieken over de veiligheid van de luchtvaart in Europa en in de rest van de wereld

In het jaarlijks veiligheidsoverzicht staan statistieken over de veiligheid van de luchtvaart in Europa en in de rest van de wereld JAARLIJKS VEILIGHEIDSOVERZICHT 13 Samenvatting In het jaarlijks veiligheidsoverzicht staan statistieken over de veiligheid van de luchtvaart in Europa en in de rest van de wereld De gegevens in het overzicht

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 34 550 V Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2017 Nr. 76 BRIEF VAN DE MINISTER VAN

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2008 293 Besluit van 12 juli 2008 tot wijziging van het Arbeidstijdenbesluit vervoer en het Besluit vluchtuitvoering in verband met EG-verordeningen

Nadere informatie

CIRCULAIRE. Kwalificatieprocedures voor het certificeringpersoneel in de erkende onderhoudsbedrijven voor luchtvaartuigen.

CIRCULAIRE. Kwalificatieprocedures voor het certificeringpersoneel in de erkende onderhoudsbedrijven voor luchtvaartuigen. KONINKRIJK BELGIE MINISTERIE VAN VERKEER EN INFRASTRUCTUUR Bestuur van de Luchtvaart CIRCULAIRE CIR/AIRW-19 Datum : 11/05/01 Editie : 1 Betreft : Kwalificatieprocedures voor het certificeringpersoneel

Nadere informatie

Ongevalsonderzoek LAT-BRZO voorlichtingsbijeenkomst bedrijven. Mareille Konijn

Ongevalsonderzoek LAT-BRZO voorlichtingsbijeenkomst bedrijven. Mareille Konijn Onderzoeksraad voor Veiligheid Ongevalsonderzoek LAT-BRZO voorlichtingsbijeenkomst bedrijven Mareille Konijn 1 Presentatie 1. De Onderzoeksraad voor Veiligheid 2. Meldingen 3. Ongevalsonderzoek 2 Achtergrond:

Nadere informatie

SPACE 53 Workshop RPAS Luchtvaartregelgeving

SPACE 53 Workshop RPAS Luchtvaartregelgeving SPACE 53 Workshop RPAS Luchtvaartregelgeving Inleiding Internationale structuur Nationale structuur Luchtvaartregels RPAS/Drones 24/11/2017 RPAS Airlaw 2 Internationale structuur International Civil Aviation

Nadere informatie

AOPA. Nederland. Aircraft Owners and Pilots Association

AOPA. Nederland. Aircraft Owners and Pilots Association AOPA Nederland Aircraft Owners and Pilots Association AOPA-NL is de professionele belangenbehartiger voor de vliegers en vliegtuigeigenaren in Nederland maakt deel uit van IAOPA Europe en is daarmee vertegenwoordigd

Nadere informatie

Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming Continu veiliger

Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming Continu veiliger Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming Continu veiliger Continu veiliger De Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS) ziet er op toe dat de nucleaire veiligheid en

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Dit besluit zal twee jaar na de datum van inwerkingtreding worden geëvalueerd.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Dit besluit zal twee jaar na de datum van inwerkingtreding worden geëvalueerd. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 22338 24 juli 2015 Beleidsregels van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, betreffende het beoordelingskader

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 35 000 V Vaststelling van de begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2019 Nr. 57 BRIEF VAN DE MINISTER VAN

Nadere informatie

Voorstel voor een. VERORDENING (EG) nr. /.. VAN DE COMMISSIE van [ ]

Voorstel voor een. VERORDENING (EG) nr. /.. VAN DE COMMISSIE van [ ] Voorstel voor een VERORDENING (EG) nr. /.. VAN DE COMMISSIE van [ ] tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1702/2003 van de Commissie tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften inzake de luchtwaardigheid

Nadere informatie

In het kort; tekst verordening is leidend. EC-Verordening 376/2014 over melden, onderzoeken en opvolgen van voorvallen in de burgerluchtvaart.

In het kort; tekst verordening is leidend. EC-Verordening 376/2014 over melden, onderzoeken en opvolgen van voorvallen in de burgerluchtvaart. In het kort; tekst verordening is leidend EC-Verordening 376/2014 over melden, onderzoeken en opvolgen van voorvallen in de burgerluchtvaart. Doel verordening Verbeteren veiligheid in burgerluchtvaart

Nadere informatie

PUBLIC RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 16 maart 2004 (OR. fr) 6967/04 LIMITE AVIATION 56 AELE 3 OC 189

PUBLIC RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 16 maart 2004 (OR. fr) 6967/04 LIMITE AVIATION 56 AELE 3 OC 189 Conseil UE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 16 maart 2004 (OR. fr) PUBLIC 6967/04 LIMITE AVIATION 56 AELE 3 OC 189 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Besluit van de Raad inzake een standpunt

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 415 (R1915) Bepalingen omtrent de verlening van visa voor de toegang tot de landen van het Koninkrijk (Rijksvisumwet) Nr. 2 VOORSTEL VAN RIJKSWET

Nadere informatie

Aanwijzingsbesluit. luchthaven Hoogeveen. tekst sedert 22 augustus 2003

Aanwijzingsbesluit. luchthaven Hoogeveen. tekst sedert 22 augustus 2003 Aanwijzingsbesluit luchthaven tekst sedert 22 augustus 2003 luchthaven De luchthaven is in 1964 gesticht door de gemeente om de infrastructuur van de regio te verbeteren. Mede op initiatief van het bedrijf

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp. VERORDENING (EU) nr. /2010 VAN DE COMMISSIE

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN. Ontwerp. VERORDENING (EU) nr. /2010 VAN DE COMMISSIE COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, XXX Ontwerp VERORDENING (EU) nr. /2010 VAN DE COMMISSIE van [ ] tot vaststelling van gemeenschappelijke gebruiksvereisten en werkprocedures voor het luchtruim

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 17024 21 augustus 2012 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 14 augustus 2012, nr. IENM/BSK-2012/145416,

Nadere informatie

AFKONDIGINGSBLAD VAN SINT MAARTEN

AFKONDIGINGSBLAD VAN SINT MAARTEN AFKONDIGINGSBLAD VAN SINT MAARTEN Jaargang 2016 No. 35 Besluit van 4 augustus 2016 tot afkondiging van het Besluit van houdende wijziging van het Schepenbesluit 2004 in verband met een nieuwe bevoegdheidsverdeling

Nadere informatie

DE MINISTER VAN FINANCIËN; BESLUIT:

DE MINISTER VAN FINANCIËN; BESLUIT: Ministeriële regeling Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.minfin.nl Inlichtingen Staatscourant nr. 51 Datum 5 maart 2009 Betreft Wijziging Vrijstellingsregeling Wft Uw

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 17149 1 juli 2013 Regeling van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, van 20 juni 2013, nr. IENM/BSK-2013/125653,

Nadere informatie

ONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING

ONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING ONTWERP VAN MEMORIE VAN TOELICHTING I. ALGEMENE TOELICHTING 1. Samenvatting Bilaterale luchtvaartakkoorden omvatten de beginselen van de opsomming van de uitgewisselde vrijheden, de aanwijzing van de luchtvervoerders,

Nadere informatie

20 JULI BOUDEWIJN, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, ONZE GROET.

20 JULI BOUDEWIJN, Koning der Belgen, Aan allen die nu zijn en hierna wezen zullen, ONZE GROET. 1 08.08.2016 20 JULI 1971 KONINKLIJK BESLUIT BETREFFENDE DE OPRICHTING VAN EEN NATIONAAL COMITE VOOR DE VEILIGHEID DER BURGERLIJKE LUCHTVAART EN VAN PLAATSELIJKE COMITES VOOR DE VEILIGHEID DER LUCHTHAVENS

Nadere informatie