Geslaagd in het vak. Actieagenda Onderwijs en arbeidsmarkt verbinden. Gezamenlijke actieagenda voor Haaglanden van

Transcriptie

1 Actieagenda Geslaagd in het vak Onderwijs en arbeidsmarkt verbinden Gezamenlijke actieagenda voor Haaglanden van Werkgevers(organisaties): Onderwijsinstellingen: Betrokken organisaties: Gemeenten: Den Haag, april 2012 G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 1

2 Voorwoord Het thema onderwijs-arbeidsmarkt leeft volop in Haaglanden. Werkgevers en onderwijsmensen maken samen plannen om het dreigende tekort aan vakmensen in de techniek te bestrijden, om te zorgen voor voldoende mensen in de zorg en om het lerarentekort in het voortgezet onderwijs terug te dringen. Daarmee lossen we echter nog niet alle knelpunten op en komt nog niet alle talent tot zijn recht. Daarom bundelt deze actieagenda de kansen in onze regio in zes speerpunten. Daarbinnen werken werkgevers, scholen en de gemeente Den Haag intensief samen aan concrete acties. In al deze samenwerkingsvormen bundelen partners in onze stad en regio hun krachten. Dit juichen we als gemeente toe en stimuleren we graag verder. Doel van alle inzet en samenwerking is een goed functionerende, regionale onderwijs- en arbeidsmarkt. Dit doel bereiken we alleen als we mensen opleiden voor beroepen met perspectief. Werkgevers zijn daarbij onmisbaar, want zij bieden stages, denken mee over het curriculum en delen hun kennis en ervaring. Uw aller betrokkenheid verheugt en inspireert ons. Een goede verbinding tussen onderwijs en arbeidsmarkt wordt namelijk alleen maar dringender. Dit vonden ook de bijna tweehonderd deelnemers aan de werkconferentie die we organiseerden op 8 december Zij deelden een gevoel van urgentie en legden daarin hun eigen accenten. Ook met deze actieagenda hopen we te bereiken dat u zich als betrokken partij vanuit uw eigen invalshoek sterk maakt voor deze verbinding. Onze beleidsagenda Geslaagd in het vak. Leren en werken effectief verbinden maakte vorig najaar al veel bij u los. Op basis van al uw reacties heeft de gemeente Den Haag de actieagenda gemaakt, die voor u ligt. Veel partners, werkgeversorganisaties, schoolbesturen en gemeenten hebben zich hieraan gecommitteerd en we zoeken nog meer partners. Spreken één of meer speerpunten of acties u aan en wilt u ermee aan de slag? Meldt dit dan aan via (vanaf juni 2012 beschikbaar). Doet u mee? Ingrid van Engelshoven Henk Kool Wethouder Onderwijs en Dienstverlening Foto Wethouder Sociale Zaken, Werkgelegenheid en Economie Foto G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 2

3 Inhoudsopgave Inleiding Speerpunt 1 Leren en werken in de techniek aantrekkelijker maken blz. 7 Actie 1 Actie 2 Actie 3 Actie 4 Actie 5 Actie 6 Voldoende brede techniekopleidingen behouden voor de technische sector in Haaglanden Eén of meer technologische opleidingsinnovatiecentra opzetten op mboniveau Techniek en wetenschap ontsluiten in een buitenschools aanbod Een aantal avo-scholen een technisch accent geven Technische en groene opleidingen in de metropoolregio aan elkaar koppelen Instroom van personeel in de techniek stimuleren Speerpunt 2 Personeelstekorten in de zorg aanpakken blz. 12 Actie 1 Actie 2 Actie 3 Actie 4 Het zorgonderwijs verbeteren Zorgvraag beheersen met preventieve en innovatieve maatregelen Instroom en behoud van personeel in de zorg stimuleren Haagse Ouderenzorg is een aantrekkelijke werkgever Speerpunt 3 Personeelstekorten in het onderwijs aanpakken blz. 16 Actie 1 Actie 2 Actie 3 Actie 4 Speerpunt 4 Vrede & Recht Actie 1 Actie 2 Actie 3 Veiligheid Actie 4 Actie 5 Actie 6 Activiteiten van De Rode Loper voortzetten Uitbreiding van de Opleidingsschool Haaglanden Het aanbod in de educatieve minor van de Haagse Hogeschool verbreden Onderzoeken of ontslagen leerkrachten in het primair onderwijs, ingezet kunnen worden in het vo of mbo Kansrijke clusters Vrede & Recht en Veiligheid versterken via onderwijs blz. 19 Aanbod aan stages en uitwisselingsprogramma s afstemmen op de vraag Informatie Haags onderwijsaanbod in Vrede & Recht toegankelijker maken Behoeftepeiling internationale organisaties en ngo s Doorlopende leerlijnen en breed veiligheidsonderwijs stimuleren Behoeftepeiling veiligheidspersoneel Uitwisselingsprogramma s opzetten tussen onderwijs en veiligheidssector G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 3

4 Speerpunt 5 Ondernemerschap stimuleren via onderwijs blz. 24 Actie 1 Actie 2 Actie 3 Ondernemerschap en ondernemendheid borgen in het onderwijs Virtueel informatiepunt opzetten en ondernemerschapsevent organiseren Netwerk vormen van docenten en ondernemers Speerpunt 6 Jongeren helpen met een goede loopbaanstart blz. 26 Loopbaanoriëntatie Actie 1 Vmbo- en mbo-leerlingen loopbaanoriëntatie bieden Actie 2 8- tot 12-jarigen kennis laten maken met de wereld van het werk Actie 3 Havo- en vwo-leerlingen loopbaanoriëntatie bieden Stages en leerbanen Actie 4 Inspelen op knelpunten bij reguliere stages en leerbanen Actie 5 Ondersteunende activiteiten bieden aan bedrijven die leerbedrijf willen worden Actie 6 Stageplaatsen en leerbanen verwerven voor jongeren die extra begeleiding behoeven De ondertekenaars: wij doen mee! G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 4

5 Inleiding In deze actieagenda leest u welke acties veel partijen in de regio Haaglanden samen ondernemen om het onderwijs en de arbeidsmarkt sterker met elkaar te verbinden. Dit is van vitaal belang aan de aanbodkant én aan de vraagkant, dus zowel voor de toekomstige beroepsbevolking als voor de economische sectoren die vakkrachten nodig hebben. Deze actieagenda telt zes speerpunten: 1. Leren en werken in de techniek aantrekkelijker maken 2. Personeelstekorten in de zorg aanpakken 3. Personeelstekorten in het onderwijs aanpakken 4. Kansrijke clusters Vrede & Recht en Veiligheid versterken via onderwijs 5. Ondernemerschap stimuleren via onderwijs 6. Jongeren helpen met een goede loopbaanstart Acties gepresenteerd in vaste volgorde De zes speerpunten met hun acties vormen de kern van deze actieagenda. Wilt u een snel overzicht, kijk dan in de inhoudsopgave hiervoor. Hierna presenteren we de acties per speerpunt in een vaste volgorde. Als er al acties lopen, vindt u die steeds als eerste. Vervolgens ziet u of acties onlangs zijn opgepakt, na de werkconferentie van 8 december Bij alle lopende acties staan de (beoogde) trekkers en partners. Tot slot vindt u de acties die nog moeten starten en waarin de gemeente Den Haag het initiatief neemt, met als doel om het over te dragen aan onze partners in het onderwijs en bedrijfsleven. Deze partners sturen uiteindelijk deze actie met hun inzet en commitment. Dynamische actieagenda Deze actieagenda heeft een open en dynamisch karakter. Dit komt tot uitdrukking op verschillende manieren: Bij de actieagenda hoort een beeldmerk. Alle partijen die actief zijn, voeren dit beeldmerk bij elke actie. Zo herkent u direct aan welke speerpunten in gezamenlijkheid wordt gewerkt. Vanaf de ondertekening van de actieagenda in juni 2012 kunnen alle betrokkenen hun ideeën en ervaringen uitwisselen via het digitale platform In deze digitale community vindt u nieuws en activiteiten en u kunt er een kalender volgen en bijhouden. Eén van die activiteiten is dat onderwijsinstellingen en bedrijven elkaar over en weer bezoeken. Op de site vindt u de eerste initiatieven hiertoe en we hopen op veel inspiratie en navolging. In de actieperiode van 2012 tot en met 2015 ontvangt u regelmatig digitale nieuwsbrieven en voortgangsberichten. Partijen kunnen via de sociale media zelf aandacht genereren voor activiteiten waar ze aan meedoen en de actieagenda in zijn geheel. Nieuwe initiatieven worden gaandeweg toegevoegd aan de actieagenda. Wilt u zelf een thema aan deze actieagenda toevoegen, breng het dan in op het digitale platform of via het Marktplein onderwijs-arbeidsmarkt van de Kamer van Koophandel Den Haag. Hier kunt u met ondernemers en mensen uit onderwijs, onderzoek en overheid nagaan of uw thema een speerpunt wordt of een actie die is verbonden met één van de zes huidige speerpunten. Hebt u als bedrijf steun nodig van de gemeente bij de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt? Mail dan naar info@geslaagdinhetvak.nl en één van onze medewerkers neemt contact met u op. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 5

6 Communiceren: uitwisselen en delen Goed communiceren is een cruciale succesfactor voor deze actieagenda. We zullen daarom veel ervaringen en ideeën uitwisselen om van elkaar te kunnen leren: Partners organiseren bedrijfsbezoeken, excursies en rondetafelgesprekken met experts. De gemeente Den Haag organiseert eind 2013 een werkconferentie waar betrokkenen hun resultaten, kennis en ervaring kunnen delen. Op deze werkconferentie vragen we steden die actief zijn in het stedennetwerk Eurocities, wat zij vinden van onze aanpak en wat ze kunnen vertellen over hun eigen succesvolle aanpak. Op de werkconferentie eind 2013 herijken we deze actieagenda aan de hand van hoe we er dan voorstaan. Acties die iets op gang hebben gebracht, gelden dan mogelijk als staand beleid. En er zijn nieuwe speerpunten en acties bijgekomen. Monitoren en evalueren: bijhouden hoever we zijn De gemeente Den Haag zorgt voor monitoring en evalueert dit actieprogramma. We beginnen in 2012 met een startmeting op een aantal indicatoren per speerpunt. De uitkomsten daarvan verschijnen in het najaar van Daarna houden we bij in hoeverre de actiepunten gerealiseerd worden. We publiceren over de tussenstand in het verlengde van de werkconferentie eind In 2015 leest u het eindresultaat in een feestelijke sloteditie van de nieuwsbrief. Financieren: de uitdaging aangaan Boven op de al lopende activiteiten is de gemeente Den Haag bereid om in , - bij te dragen aan de speerpunten, de monitoring en evaluatie van deze actieagenda en de kosten voor de communicatie. In november 2012 maken we bekend wat we in 2013 financieren. We hebben de intentie om ook in latere jaren, voorlopig tot 2015, financieel bij te dragen: Speerpunten die te maken hebben met het onderwijs, nemen we op in het budgetoverzicht Haagse Educatieve Agenda 2013, tweede tranche, dat verschijnt in november Voor de instroom van personeel in de techniek, zorg of onderwijs dragen we bij door budget voor werkgelegenheidsprojecten te oormerken voor dit doel. Ondertekenaars tonen hun betrokkenheid De financiële bijdragen van de gemeente laten zien dat de verbinding tussen onderwijs en arbeidsmarkt voor ons een zwaarwegend thema is. Om de hele actieagenda te verwezenlijken, is echter veel meer ondersteuning nodig, zowel in inzet als in middelen. De gemeente Den Haag is dan ook erg blij met alle trekkers en partners die deze actieagenda hebben ondertekend en daarmee hun betrokkenheid bij het thema hebben onderstreept. Ze geven die vorm in inzet en samenwerking en stellen ook eigen of elders verworven middelen ter beschikking. U vindt het overzicht van alle ondertekenaars als klinkend sluitstuk van deze actieagenda. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 6

7 Speerpunt 1 Leren en werken in de techniek aantrekkelijker maken Uitdaging De vraag naar technisch personeel in Haaglanden neemt toe, doordat veel oudere werknemers uitstromen en de vraag naar technisch personeel groeit. Tegenover deze groeiende vraag staat een gering aanbod van technici, want de instroom in het techniekonderwijs is zeer laag. Bedrijven kunnen daardoor steeds moeilijker aan goed personeel komen, waardoor het risico groot is dat het lokale aanbod aan technische dienstverlening in gevaar komt. Een opleiding in deze sector biedt veel jongeren meer kans op een attractieve baan dan sommige, nu populaire schone handen studierichtingen. Waar werken we naartoe? Bedrijven en instellingen beschikken over voldoende personeelsaanbod in technische beroepen. Jongeren en volwassenen kunnen breed kennismaken met de techniek. Met welke acties? 1. Voldoende brede techniekopleidingen behouden voor de technische sector in Haaglanden 2. Eén of meer technologische opleidingsinnovatiecentra opzetten op mbo-niveau 3. Techniek en wetenschap ontsluiten in een buitenschools aanbod 4. Een aantal avo-scholen een technisch accent geven 5. Technische en groene opleidingen in de metropoolregio aan elkaar koppelen 6. Instroom van personeel in de techniek stimuleren Daarnaast zijn er dwarsverbanden te leggen tussen dit speerpunt en andere: zie speerpunt 2 voor hoe techniek de zorg kan ondersteunen; zie speerpunt 4 voor de inzet van techniek in dienst van veiligheid; zie speerpunt 6 over aandacht voor techniek in loopbaanoriëntatie voor jongeren. Hiermee zijn we onlangs gestart ACTIE 1 Voldoende brede techniekopleidingen behouden voor de technische sector in Haaglanden ROC Mondriaan maakt een plan voor de omvang van de techniekopleidingen in Haaglanden tot en met niveau 2/3 en rekeninghoudend met de ontwikkeling in de kwalificatiedossiers. Het gaat hierbij om brede opleidingen gericht op banen in de productie en de service. Uiterlijk 1 juli 2012 biedt ROC Mondriaan dit plan aan de wethouder van Onderwijs van Den Haag. Op basis van dit plan besluiten partijen de opleidingen vorm te geven en uit te voeren van 2013 tot en met ROC Mondriaan G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 7

8 Beoogde partners Scholen voor voortgezet onderwijs: vakcolleges techniek van Scholengroep Den Haag Zuid West en Maris College Den Haag; vmbo-scholen in Delft; Corbulo College Leidschendam-Voorburg; een vertegenwoordiger van de praktijkscholen. Vertegenwoordigers van werkgevers, waaronder: De Koninklijke Metaalunie, ondernemersorganisatie voor midden- en kleinbedrijf in de metaal; FME-CWM Regio West-Nederland, ondernemersorganisatie voor de technologische industrie; Bouwend Haaglanden vereniging van bouw- en infrabedrijven. Gemeente Den Haag: voor het opstellen van dit plan. ACTIE 2 Eén of meer technologische innovatiecentra opzetten op mbo-niveau AOC Wellant en ROC Mondriaan gaan in Delft een technologisch innovatieopleidingscentrum opzetten, waar jongeren met een mavo- of havodiploma innovatieve technologische opleidingen kunnen volgen. De medische en groene sector heeft namelijk behoefte aan technologische innovaties en in de hele samenleving moeten (productie)processen en diensten duurzamer worden opgezet. Dit vraagt vakmensen die maatschappelijk en technologisch aan de slag willen op de arbeidsmarkt. In april 2012 is het plan voor dit centrum klaar en AOC Wellant en ROC Mondriaan bieden het aan de Delftse wethouder van Onderwijs aan. Als dit technologische innovatieopleidingscentrum een succes wordt, beslissen de betrokken partners en de gemeente Den Haag in 2014 of we ook in Den Haag een dergelijk centrum opzetten. s AOC Wellant; ROC Mondriaan Partners Gemeente Delft; gemeente Den Haag; De Haagse Hogeschool; Hogeschool Inholland; TU Delft; En anderen. De technologiesector staat te springen om MBO- en VMBO- talent. Daar speelt ook een maatschappelijk belang. We hebben dat talent nodig om de grote technologische vraagstukken van deze tijd aan te pakken. Lukas Vokurka, wethouder Onderwijs en Financiën, gemeente Delft G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 8

9 ACTIE 3 Techniek en wetenschap ontsluiten in een buitenschools aanbod Jongeren van 8 tot 16 jaar, hun ouders en studenten van pedagogische academies kunnen vanaf 2013 breed kennismaken met wetenschap en techniek. Daartoe bundelen het Museon, het Science Center van de TU Delft, Museum Boerhaave in Leiden en het Natuurhistorisch Museum Rotterdam hun krachten. Deze musea ontwikkelen dit aanbod in samenspraak met het onderwijsveld. Het schooljaar wordt een pilotjaar en vanaf schooljaar kiezen scholen een menu voor hun leerlingen. In oktober 2012 komt hierover een werkconferentie en ondertekenen de partijen een convenant. s Museon Den Haag; Science Center Delft Techniek is praktijk. Er is veel enthousiasme te winnen als we kinderen er op een speelse mee vertrouwd kunnen maken. Friso Visser, hoofd Educatie & Presentatie bij het Museon Beoogde partners Museum Boerhaave in Leiden; Natuurhistorisch Museum Rotterdam; Scholen voor basisonderwijs en voortgezet onderwijs; Pedagogische academies voor het basisonderwijs (pabo s) in de regio Haaglanden; Gemeente Den Haag; gemeente Delft; en mogelijk andere gemeenten in Haaglanden; gemeente Rotterdam; gemeente Leiden. Uit reguliere budgetten van de instellingen, bijdragen van de scholen en bijdragen van de gemeenten en mogelijk ook bijdragen van het bedrijfsleven. Dit gaan we hier nog meer aan doen ACTIE 4 Een aantal avo-scholen een technisch accent geven Het Maris College en het Montaigne Lyceum gaan ieder een technasium opzetten in Den Haag, dat van start gaat in het schooljaar Daar kunnen mavo-, havo- en vwoleerlingen zich oriënteren op techniek en technologie. Maar liefst 13 Haagse scholen voor voortgezet onderwijs zijn aangesloten bij het Jongeren en Technologienetwerk Nederland. Samen met technologische bedrijven ontwikkelen zij contextrijke leeromgevingen. Christelijk College De Populier en Stanislas uit Delft doen mee aan een project van de TU Delft, Beter ßèta over ontwerpen, onderzoeken en online. Al deze activiteiten sluiten aan bij de landelijke trend om bètamavo s en technasia op te richten. De gemeente Den Haag organiseert in het najaar een bijeenkomst, om samen met de scholen na te gaan of er meer van dit soort initiatieven nodig zijn. Gemeente Den Haag organiseert de bijeenkomst. Als nieuwe initiatieven ontstaan, dan zal een deelnemende partij de trekker moeten zijn. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 9

10 Beoogde partners Scholen voor algemeen voortgezet onderwijs in Den Haag; ROC Mondriaan; De Haagse Hogeschool; Hogeschool Inholland; Werkgevers en hun organisaties in de techniek; Jongeren - en technologienetwerk Nederland; Beter ßèta; De gemeenten in Haaglanden. De arbeidsmarkt staat te springen om goed opgeleide bètastudenten. Aansprekend bètaonderwijs is dan ook pure noodzaak. Stefan Stad, teamleider VWO bij het Montaigne Lyceum Gemeente Den Haag stelt middelen beschikbaar om de behoefte te inventariseren aan technasia en soortgelijke initiatieven, en er plannen voor te maken. ACTIE 5 Technische en groene opleidingen in de metropoolregio aan elkaar koppelen De gemeente Den Haag verkent samen met de gemeente Rotterdam hoe technische en groene opleidingen sterker aan elkaar gekoppeld kunnen worden in de Metro-poolregio Rotterdam-Den Haag. Het doel is niet nieuwe opleidingen te creëren, maar technische opleidingen een groene tint te geven of groene opleidingen te verrijken met technische kennis. Dit kan met minors of extra vakken. s Gemeente Den Haag; gemeente Rotterdam, dragen zorg voor een verkenning. Als nieuwe initiatieven ontstaan, dan zal een deelnemende partij de trekker moeten zijn. Beoogde partners Gemeente Westland; Pijnacker- Nootdorp; Midden-Delfland; en Leidschendam-Voorburg; Onderwijsinstellingen voor mbo: ROC Mondriaan; Albeda College; Zadkine College Onderwijsinstellingen voor vo en mbo: Lentiz onderwijsgroep; AOC Wellant Onderwijsinstellingen voor hbo: Inholland; De Haagse Hogeschool; Hogeschool Rotterdam; Werkgeversorganisaties uit de groene sector. Het slechte imago van de tuinbouwsector maakt dat technisch talent er wegblijft. Dat zal in de toekomst problemen opleveren. We moeten jongeren duidelijk maken dat deze sector wel degelijk veel te bieden heeft, ook zonder inhoudelijke kennis van de tuinbouw. Peter Samwel, KP Holland Gemeente Den Haag De gemeente rekent op bijdragen van andere betrokkenen om te komen tot een inventarisatie. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 10

11 ACTIE 6 Instroom van personeel in de techniek stimuleren De technische sector heeft meer goede vakmensen nodig. Er stromen te weinig jongeren in om alle vacatures op te vullen. De gemeente belegt in het najaar 2012 een rondetafelbijeenkomst over de vraag of er, naast de al bestaande initiatieven, nieuwe initiatieven genomen moeten worden. In de regio Haaglanden is afgesproken om de kracht van sectorale en grote werkgevers regionaal te bundelen. Dit geldt niet alleen voor de techniek, maar ook voor de zorg. De gemeenten hebben met de sectoren instrumenten ontwikkeld om werkzoekenden te laten instromen in een sector. Daarbij geldt de afspraak dat ze over en weer gebruik maken van elkaars instrumenten. Via het Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid Haaglanden (RPA) wordt de regio bij dit actiepunt vroegtijdig betrokken. Er wordt gekeken naar de volgende drie doelgroepen: a. loopbaanswitchers, bijvoorbeeld ambtenaren die met ontslag gaan; b. werkzoekende cliënten van de gemeentelijke dienst SZW en van UWV; c. stille reserve en zij-instromers: mensen die actief willen worden op de arbeidsmarkt, maar niet de juiste papieren hebben of een opfriscursus nodig hebben. Gemeente Den Haag neemt het initiatief en hoopt dat een partij de trekker wordt. Beoogde partners Vertegenwoordigers van werkgevers, waaronder: De Koninklijke Metaalunie, ondernemersorganisatie voor midden- en kleinbedrijf in de metaal; FME-CWM Regio West-Nederland, ondernemersorganisatie voor de technologische industrie; Bouwend Haaglanden, vereniging van bouw- en infrabedrijven; UWV; Regiogemeenten; Work4women; partners in het Haagse vrouwenoverleg. Een bijdrage uit de gemeentelijke middelen voor werkgelegenheidsprojecten behoort tot de mogelijkheden. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 11

12 Speerpunt 2 Personeelstekorten in de zorg aanpakken Uitdaging Rond 2025 zal de zorg in Haaglanden naar schatting kampen met een tekort aan medewerkers. Daarom moeten we in de sector zorg en welzijn werken aan het fors terugdringen van de te verwachten tekorten aan personeel. Het is de vraag of we kunnen voorzien in deze toekomstige personeelsbehoefte. Daarom pleit de Raad voor de Volksgezondheid & Zorg ervoor om ook in te zetten op arbeidsbesparende innovaties. Betrokken partijen zouden ontwikkelcapaciteit moeten vrijmaken om deze innovaties uit te vinden en te testen en om werkende oplossingen te verspreiden. Werkgeverskoepel ZW Haaglanden en onderzoeksbureau Prismant concluderen dat de problemen op de arbeidsmarkt voor zorg en welzijn op dit moment minder groot zijn door de recessie. Dit biedt kansen om een stevig fundament te leggen voor de toekomstige robuuste vraag naar personeel in zorg en welzijn. Waar werken we naartoe? Voldoende kwantitatief en kwalitatief personeel in de sector zorg en welzijn, met een accent op de ouderenzorg. Met welke acties? 1. Het zorgonderwijs verbeteren Aan de Tafel van Kwaliteit over de ouderenzorg (een initiatief van wethouder Klein) hebben de deelnemers zich gebogen over de personele situatie in de ouderenzorg. Dit heeft geleid tot de volgende acties onder dit speerpunt 2. Zorgvraag beheersen met preventieve en innovatieve maatregelen 3. Instroom en behoud van personeel in de zorg stimuleren 4. Haagse Ouderenzorg is een aantrekkelijke werkgever Met opmaak: opsommingstekens en nummering Zo werken we hier al langere tijd aan ACTIE 1 Het zorgonderwijs verbeteren De drie vakcolleges zorg (samenwerking van drie vmbo-scholen met ROC Mondriaan) in Den Haag en ROC Mondriaan trekken weinig jongeren, terwijl de vraag naar personeel in de zorgsector op niveau 3 en 4 groeit. Daarom bundelen vier mbo- en hbo-opleidingsinstituten en meer dan vijftien werkgevers in de zorg sinds 2011 hun krachten in STRONG (StudieRouteNetGezondheid). Zorg is voor veel jongeren een containerbegrip met een slecht imago. Dat moet veranderen. Wij zoeken jongeren actief op en laten ze zien en ervaren welke dynamiek en mogelijkheden deze branche biedt. Marjolijn van der Meer, directeur ROC Mondriaan Doel is het zorgonderwijs beter af te stemmen op de praktijk, zodat het ook voor jongeren uit welzijns- en sportopleidingen aantrekkelijker wordt om te kiezen voor een opleiding in de zorg. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 12

13 STRONG heeft inmiddels de eerste kleinschalige initiatieven opgeleverd. Voorbeelden zijn de masterclasses door medische experts voor studenten van mbo en hbo en initiatieven om te leren domotica te benutten. Het Ministerie van OCW stelt nieuwe wettelijke kaders op voor doorlopende leerlijnen, met de mogelijkheid om te experimenteren. De scholen die de vakcolleges verzorgen, komen voor 1 juli 2012 met een plan om een experiment vmbo-mbo3 te starten, in samenwerking met de werkgevers. Hiervoor biedt STRONG goede aanknopingspunten, omdat de werkgevers deelnemen in dit netwerk. Beoogd trekker De gemeente Den Haag overlegt met de partners wie trekkers zullen zijn. Beoogde partners Scholen voor voortgezet onderwijs: Maris College; Heldring-VMBO; Scholengroep Den Haag Zuid West. Partners STRONG: ROC ID college; De Haagse Hogeschool; Hogeschool Inholland; ZW Haaglanden; Woonzorgcentra Haaglanden; Parnassia Bavo; Steinmetz de Compaan; Stichting Bronovo; Medisch Centrum Haaglanden; Mooi; Zebra Welzijn; Vóór Welzijn; Pieter van Foreest; Stichting Florence; Calibris; Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen; Azivo zorgverzekeraar; Ipse de Bruggen; Cardea Jeugdzorg; Haga ziekenhuis; Syntens; Hogeschool Rotterdam; Stichting Woonservicewijken Escamp; gemeente Den Haag; ROC Mondriaan. De gemeente Den Haag is bereid om een bijdrage beschikbaar te stellen voor het ontwikkelen van een plan voor een experiment vmbo-mbo3. Voorwaarde is wel dat het plan zal worden ontwikkeld door de scholen en de werkgevers. De gemeente Den Haag wil als partner in STRONG een financiële impuls geven om zorgopleidingen te verbinden met techniekopleidingen en zal daarover met de partners van STRONG overleggen. Hiermee zijn we onlangs gestart ACTIE 2 Zorgvraag beheersen met preventieve en innovatieve maatregelen Doel van deze actie is om organisaties in de Haagse (ouderen) zorg meer en beter gebruik te laten maken van innovatieve maatregelen en het stimuleren van het gebruik van preventieve maatregelen om zodoende de zorgvraag te beheersen. "Technische hulpmiddelen ondersteunen het zorgpersoneel bij het verlenen van zorg. Zo houden we de zorgvraag onder controle, wordt zorgpersoneel efficiënter ingezet en wordt ook de kwaliteit van zorg voor de cliënt verbeterd. Gerard Vaandrager, commercieel directeur Salusion Voorbeelden van acties die worden gedaan: ZW Haaglanden inventariseert in 2012 welke landelijke innovatieve projecten in de ouderenzorg veel opleveren. Voorbeelden hiervan staan op de website Professionals worden gevraagd naar hun ervaringen, omdat de beste innovatieve ideeën vaak ontstaan op de werkvloer. In het Servicepunt Zorg en Welzijn wordt vervolgens besproken hoe innovatieve ideeën kunnen worden uitgevoerd. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 13

14 ZW Haaglanden, de regionale werkgeversorganisatie voor zorg en welzijn op het gebied van arbeidsmarktvraagstukken. Partners Partners in het Servicepunt Zorg en Welzijn; Het netwerk van zorgondernemers in Haaglanden; Partners in STRONG; Kennisinstellingen en bedrijven die arbeidsbesparende werkwijzen ontwikkelen. ACTIE 3 Instroom en behoud van personeel in de zorg stimuleren Doel van deze actie is dat organisaties in de Haagse (Ouderen) zorg in staat zijn om meer en beter gekwalificeerde medewerkers aan te trekken om hun personeeltekort aan te pakken. Hiertoe proberen de gemeente Den Haag en ZW Haaglanden op verschillende manieren mensen te interesseren voor werken in de zorg en hen daarbij te faciliteren. Dit doen zij met diverse acties, een aantal voorbeelden: Het Servicepunt Zorg en Welzijn gaat vanaf 2012 inzetten op het werven van nieuwe instroom voor zorgopleidingen; De gemeente Den Haag stelt werkgelegenheidsprojecten voor de zorg beschikbaar, waarmee 100 werkzoekende personen in een combinatie van leren en werken opgeleid worden tot een functie in de ouderenzorg; De organisaties die zijn betrokken bij het Servicepunt Zorg en Welzijn, werken aan een continue verbetering van de coaching en begeleiding van (nieuw) personeel binnen de zorginstellingen. Met opmaak: opsommingstekens en nummering ZW Haaglanden Partners Deelnemers aan het Servicepunt Zorg en Welzijn. In het Servicepunt Zorg en Welzijn werken meerdere partijen in de zorg- en welzijnssector samen, waaronder zorg- en welzijnsinstellingen; ROC s; ZW Haaglanden; de gemeente Den Haag; UWV. "De zorg is een banenmotor van jewelste, dat beseffen steeds meer jongeren. Aan werkgevers de taak om die jongeren ook inhoudelijk enthousiast te maken. Wat dat betreft kun je er niet vroeg genoeg bij zijn." Rick ter Stege, directeur ZW Haaglanden Een bijdrage uit de gemeentelijke middelen voor werkgelegenheidsprojecten behoort tot de mogelijkheden. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 14

15 Dit gaan we hier nog meer aan doen ACTIE 4 Haagse Ouderenzorg is een aantrekkelijke werkgever Doel van de actie: organisaties in de Haagse (Ouderen) zorg zijn voor bestaande en nieuwe medewerkers een aantrekkelijke werkgever. Een paar voorbeelden van acties: Binnen het Servicepunt Zorg en Welzijn wordt voorlichting georganiseerd over het nut en mogelijkheden van coaching, begeleiding en het bevorderen van de interne mobiliteit; De gemeente onderzoekt de mogelijkheden voor ondersteuning en facilitering van goed werkgeverschap. ZW Haaglanden Partners Partners in het Servicepunt Zorg en Welzijn Indien er financiering nodig is, wordt dit door de partners opgepakt. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 15

16 Speerpunt 3 Personeelstekorten in het onderwijs aanpakken Uitdaging Het tekort aan onderwijsgevenden knelt vooral in het voortgezet onderwijs. Dit tekort willen we aanpakken door starters op te leiden tot leraar, door onbevoegden bij te scholen tot bevoegde leraren en zij-instromers te interesseren voor het leraarsvak en hiertoe bij en om te scholen. Waar werken we naartoe? Het voortgezet onderwijs in de Haagse regio heeft voldoende onderwijsgevend personeel, zowel kwantitatief als kwalitatief. Met welke acties? 1. Activiteiten van De Rode Loper voortzetten 2. Uitbreiding van de Opleidingsschool Haaglanden 3. Het aanbod in de educatieve minor van de Haagse Hogeschool verbreden 4. Onderzoeken of ontslagen leerkrachten in het primair onderwijs, ingezet kunnen worden in het vo of mbo Zo werken we hier al langere tijd aan ACTIE 1 Activiteiten van De Rode Loper voortzetten In het programma De Rode Loper bestrijden 41 scholen voor voortgezet onderwijs in Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg samen het kwantitatieve en kwalitatieve leraren-tekort. Het programma omvat verschillende projecten, zoals de Haagse Lerarenbeurs (om het aantal onbevoegd gegeven lessen terug te dringen) en de invoering van het lerarenregister. Het kwantitatief tekort aan leraren leidt direct tot een kwalitatief probleem. Dat probleem moeten we aanpakken. Goed onderwijs is de basis van een gezonde arbeidsmarkt. Martin van der Harst, programmaleider De Rode Loper De Rode Loper, samenwerkingsverband van 41 scholen voor voortgezet onderwijs in Den Haag, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg. Partner Gemeente Den Haag De gemeente Den Haag stelt voor 2012 een bedrag van , - extra beschikbaar voor de Haagse Lerarenbeurs. Hierdoor komen ongeveer 30 (fulltime) leraren in aanmerking voor een beurs, waarmee ze hun (tweede) bevoegdheid kunnen halen. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 16

17 Hiermee zijn we onlangs gestart ACTIE 2 Uitbreiding van de Opleidingsschool Haaglanden (OSH). In de OSH werken vo-scholen in Den Haag, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Wassenaar en Zoetermeer samen met lerarenopleidingen in de omgeving. De scholen in de OSH verzorgen het praktijkdeel van de lerarenopleiding. Het aantal te begeleiden studenten wordt uitgebreid naar 120 per jaar en het aantal participerende scholen groeit van vijf naar zeven. De Rode Loper Partners De Haagse Hogeschool; Hogeschool Inholland; Hogeschool Rotterdam. Door betrokken partijen. ACTIE 3 Het aanbod in de educatieve minor van De Haagse Hogeschool verbreden De educatieve minor is een verbredend en verdiepend keuzeonderdeel op een hboopleiding, waarin de student kennis maakt met het leraarschap. Dit aanbod wordt verbreed in twee richtingen: 1. uitbreiding naar Hogeschool Inholland, Hogeschool Rotterdam en Hogeschool Utrecht 2. uitbreiding van ßèta/techniek naar onder andere economische opleidingen De Rode Loper Partners De Haagse Hogeschool; Hogeschool Inholland; Hogeschool Rotterdam. Onbevoegd lesgeven, dat is linke soep. De kwaliteit van onderwijs begint bij een bevoegde docent. Docent die een Haagse lerarenbeurs toegewezen heeft gekregen Door betrokken partijen. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 17

18 Dit gaan we hier nog meer aan doen ACTIE 4 Onderzoeken of ontslagen leerkrachten in het primair onderwijs, ingezet kunnen worden in het vo of mbo In het kader van de geplande rijksbezuinigingen zijn ontslagen te verwachten in het primair onderwijs, doordat het stelsel voor passend onderwijs wordt herzien. Nagegaan wordt of ontslagen leerkrachten uit het primair onderwijs aan de slag kunnen in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Een manier om dit te bereiken, is te zorgen dat meer pabo-afgestudeerden in twee jaar een tweedegraads bevoegdheid halen. De Rode Loper Partners ROC Mondriaan; Hogeschool Inholland; de Haagse Hogeschool; Hogeschool Rotterdam; Gemeente Den Haag. De eventuele kosten van sociale plannen en trajecten komen op rekening van betrokken werkgevers. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 18

19 Speerpunt 4 Kansrijke clusters Vrede & Recht en Veiligheid versterken via onderwijs Uitdaging Vrede & Recht en Veiligheid zijn twee kansrijke sectoren in de Haagse economie. Vooral de cluster Veiligheid biedt veel economische potentie en het is van groot belang dat de regio hiervoor voldoende gekwalificeerd personeel kan bieden. Met de sector Vrede & Recht kan Den Haag zich internationaal goed op de kaart zetten en deze sector zorgt ervoor dat de stad een aantrekkelijke plek is voor vele instellingen om zich te vestigen. Den Haag doet er goed aan om het onderwijs en de sector Vrede & Recht zo veel mogelijk van elkaars aanwezigheid te laten profiteren. Gemeente Den Haag ziet kansen om de mogelijkheden hiertoe uit te breiden en op te schalen. Sector Vrede & Recht Waar werken we naartoe? De internationale instellingen voor Vrede & Recht weten de onderwijsinstellingen in de regio te vinden om kennis mee te delen en kunnen putten uit een ruim aanbod van gekwalificeerd personeel, toegespitst op de behoefte van de sector. Met welke acties? 1. Aanbod aan stages en uitwisselingsprogramma s afstemmen op de vraag 2. Informatie Haags onderwijsaanbod Vrede & Recht toegankelijker maken 3. Behoeftepeiling internationale organisaties en ngo s Dit gaan we hier aan doen ACTIE 1 Aanbod aan stages en uitwisselingsprogramma s afstemmen op de vraag Zowel onderwijsinstellingen als (internationale) organisaties en ngo s op het terrein van Vrede & Recht hebben belang bij goede afstemming over stageplekken. Beide partijen lijken geïnteresseerd in een Haags stage-uitwisselingsprogramma in samenwerking met de hoger onderwijsinstellingen. Het bedrijfsleven kan ook aanhaken. Met een dergelijk programma zetten we het ambassadeurschap van Den Haag nog steviger neer. Gemeente Den Haag, de Haagse Hogeschool en campus Den Haag gaan de vraag hiernaar in kaart brengen. In 2012 maken we samen een plan, op basis waarvan instellingen zich committeren en contracten opstellen. Vanaf 2013 gaan de betrokken partners dit plan uitvoeren. De Haagse Academische Coalitie (HAC) ondersteunt het initiatief. s Gemeente Den Haag; De Haagse Hogeschool; Campus Den Haag (Universiteit Leiden); Institute for Social Studies (ISS) Partners (Internationale) organisaties en ngo s in de sector Vrede & Recht Nuffic G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 19

20 Gemeente Den Haag stelt een stimuleringsbijdrage beschikbaar om een stageuitwisselingsprogramma op te zetten. ACTIE 2 Informatie Haags onderwijsaanbod in Vrede & Recht toegankelijker maken Onderwijs- en kennisinstellingen zien graag dat de gemeente voor een breed publiek op haar site duidelijker voor het voetlicht gaat brengen welk onderwijsaanbod er is op het gebied van Vrede & Recht, en welke activiteiten er georganiseerd worden. De gemeente gaat dit in eerste instantie doen op en sluit aan en stemt af met nadere bestaande websites (o.a. Peace Portal). Gemeente Den Haag Partners Diverse onderwijs- en kennisinstellingen op het terrein van Vrede & Recht Via de financiering van de al bestaande sites. ACTIE 3 Behoeftepeiling internationale organisaties en ngo s We brengen de specifieke vraag van de sector Vrede & Recht preciezer in kaart. Welk soort medewerkers heeft de sector nodig waarin de regionale arbeidsmarkt kan voorzien? Het gaat hierbij niet alleen om hoogopgeleide kenniswerkers. Als we de specifieke vragen kennen, kan de regionale arbeidsmarkt hier gerichter op inspelen en kunnen onderwijsinstellingen een passend onderwijsaanbod ontwikkelen. In 2012 analyseren we de arbeidsmarkt en vanaf 2013 kunnen onderwijsinstellingen hierop gaan anticiperen in het onderwijsaanbod. Gemeente Den Haag. Als op basis van deze behoeftepeiling initiatieven ontstaan, verwacht de gemeente dat een partij trekker is. Beoogde partners De Haagse Hogeschool; Hogeschool Inholland; Campus Den Haag (Universiteit Leiden); TU Delft; ROC Mondriaan. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 20

21 De Gemeente Den Haag financiert het onderzoek. Als de uitkomsten een aanvullend onderwijsaanbod vragen en onderwijsinstellingen daarop willen inspelen, dan ontwikkelen zij dit aanbod uit hun budgetten. Sector Veiligheid Waar werken we naartoe? De veiligheidssector kan putten uit adequaat opgeleid personeel. Zowel nieuw onderwijsaanbod als bestaande initiatieven (Stepping Stones 4 Safety and Security) sluiten aan bij de recente ontwikkelingen in de sector. Met welke acties? 4. Doorlopende leerlijnen en breed veiligheidsonderwijs stimuleren 5. Behoeftepeiling veiligheidspersoneel 6. Uitwisselingsprogramma s opzetten tussen onderwijs en veiligheidssector Dit gaan we hier aan doen ACTIE 4 Doorlopende leerlijnen en breed veiligheidsonderwijs stimuleren Per 2013 ligt er een blauwdruk voor een brede opleiding Veiligheidsonderwijs op niveau 4, die aansluiting geeft op de opleiding Integrale Veiligheidskunde van de Haagse Hogeschool. Het project Stepping Stones 4 Safety and Security loopt dan af. ROC Mondriaan heeft voorgesteld om de resultaten van dit project in te bedden in de Haagse Veiligheidsacademie, waarin het onderwijs en de veiligheidssector (privaat en particulier) met elkaar samenwerken. In 2012 ronden de trekkers ROC Mondriaan, De Haagse Hogeschool en Trigion het plan voor deze academie af, waarna ze met de uitvoering beginnen. s ROC Mondriaan; de Haagse Hogeschool; Trigion Partners Politie Haaglanden; Nederlands Forensisch Instituut; Defensie. Goed luisteren naar de wensen van werkgevers is van onschatbare waarde. Wil je werken aan een betere aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven, dan kun je daar niet omheen. Kees Steenkamer, projectleider Stepping Stones namens ROC Mondriaan De financiering is tot eind 2012 geregeld in het project Stepping Stones 4 Safety and Security. In de eindrapportage van dit project zal duidelijk worden hoeveel de trekkers willen blijven investeren in de doorlopende leerlijnen van het veiligheidsonderwijs. Doen zij een beroep op externe innovatiegelden, dan beoordeelt de gemeente Den Haag of zij innovatiegelden vrijmaakt voor een bijdrage. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 21

22 Hiermee zijn we onlangs gestart ACTIE 5 Behoeftepeiling veiligheidspersoneel De gemeente Den Haag wil de veiligheidsbedrijven in de Haagse regio optimaal faciliteren. Bijdragen in het ontwikkelen van het onderwijsaanbod maakt daar deel van uit. Cyber Security vraagt hierbij extra aandacht, want op dit terrein komen overheden en bedrijfsleven moeilijk aan voldoende geschikt personeel. De gemeente Den Haag plant in het najaar van 2012 een rondetafelbijeenkomst voor de bedrijven van The Hague Security Delta en onderwijsinstellingen uit de Haagse regio. Doel is de behoeften van de sector in kaart te brengen en overzicht te krijgen van de ontwikkelingen in het onderwijs. Vervolgens kunnen de opleidingsinstellingen nieuwe (onderwijs)initiatieven in gang zetten. In ieder geval inventariseert de gemeente in het tweede kwartaal van 2012 het onderwijsaanbod gericht op Cyber Security. Gemeente Den Haag Partners Campus Den Haag; De Haagse Hogeschool; en Inholland; ROC Mondriaan; TU Delft; Regionaal Platform Arbeidsmarkt Haaglanden; Bedrijven van The Hague Security Delta, eventueel samen met andere relevante bedrijven in de regio; ICT-Office. De gemeente Den Haag draagt bij in de kosten van de rondetafelbijeenkomst. Wanneer op basis van de uitkomsten van de inventarisatie en de bijeenkomst verder verkennend onderzoek nodig is, zal de gemeente overwegen hier een bijdrage aan te leveren. Dit gaan we hier nog meer aan doen ACTIE 6 Uitwisselingsprogramma s opzetten tussen onderwijs en veiligheidssector Zowel het beroepsonderwijs als de veiligheidssector wil vraag en aanbod beter op elkaar afstemmen. Dit bleek op de werkconferentie van 8 december 2011, waar docenten en medewerkers van veiligheidsbedrijven elkaar ontmoetten. De multidisciplinaire veiligheidssector is relatief jong en ontwikkelt zich in sneltreinvaart. Deze kenmerken van de sector moeten de inhoud en didactiek van het onderwijs bepalen en daarom is een uitwisselingsprogramma erg belangrijk. De Haagse Hogeschool en ROC Mondriaan bedden dit programma vanaf 2013 in de Veiligheidsacademie in (zie ook actie 4 onder dit speerpunt). G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 22

23 s De Haagse Hogeschool; ROC Mondriaan Partners NFI en FOX-IT hebben als eerste aangegeven onderwijsinstellingen te willen ontvangen; Overige bedrijven actief binnen The Hague Security Delta; Instellingen uit de publieke sector zoals politie, defensie en veiligheidsregio; Gemeente Den Haag. De gemeente Den Haag faciliteert zo nodig de uitwisselingsbijeenkomsten tussen docenten uit het beroepsonderwijs en de veiligheidssector. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 23

24 Speerpunt 5 Ondernemerschap stimuleren via het onderwijs Uitdaging Inmiddels verdient één op de acht werkende Nederlanders zijn of haar geld als ondernemer. Een groot deel van de generatie die nu opgroeit, zal waarschijnlijk ergens in zijn of haar carrière gedurende een periode ondernemer zijn. In die zin is het voor elke jongere van belang om ondernemendheid te ontwikkelen om op de arbeidsmarkt van de toekomst zijn weg te vinden. Of dat als ondernemer is of als ondernemende werknemer binnen een bedrijf. Voor 62% van de studenten is ondernemerschap een reële beroepswens en geeft 23 % van hen aan zeker ondernemer te willen worden. Daarom willen we dat ondernemendheid en ondernemerschap blijvend aandacht krijgen in het onderwijs, zodat jonge mensen al lerend de juiste ondernemende houding, kennis en vaardigheden meekrijgen. Dat leidt in de toekomst tot ondernemende werknemers en succesvolle ondernemers. Waar werken we naartoe? Meer jongeren komen tijdens hun schoolloopbaan in aanraking met ondernemerschap als optie voor een loopbaan. Meer jongeren kiezen voor zelfstandig ondernemerschap. Met welke acties? 1. Ondernemerschap en ondernemendheid borgen in het onderwijs 2. Virtueel informatiepunt opzetten en ondernemerschapsevent organiseren 3. Netwerk vormen van docenten en ondernemers Daarnaast zijn er dwarsverbanden te leggen tussen dit speerpunt en andere. Zie speerpunt 6 over de aandacht voor ondernemerschap in de loopbaanoriëntatie, bijvoorbeeld via de website Dit gaan we hier aan doen ACTIE 1 Ondernemerschap en ondernemendheid borgen in het onderwijs Dit kan door ondersteuning van docenten bij ondernemerschaponderwijs, interactie en samenwerking met het bedrijfsleven en het vergroten van toegankelijkheid (best Ondernemerschap is een kwestie van netwerken. Je bent wie je kent. Evert Kromjong, Oprichter StartMeUp practices). Verschillende partijen zijn actief op dit onderdeel. De gemeente Den Haag biedt bescheiden mogelijkheden om vooral de borging te stimuleren. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 24

25 Gemeente Den Haag, die hiervoor een trekker zoekt. Beoogde partners VNO-NCW West; MKB Den Haag; Kamer van Koophandel Den Haag; Platform voor Zelfstandig Ondernemen; Scholen voor voortgezet onderwijs; Mbo-instellingen: ROC Mondriaan; ID-College; AOC Wellant; en Bedrijvenloket Regioregisseur; Onderwijsinstellingen voor hbo: De Haagse Hogeschool; Inholland en andere. De gemeente Den Haag zal voor 2013, via het Budgetoverzicht Onderwijsbeleid 2013, tweede tranche ( dat in november 2012 verschijnt) bekendmaken welke mogelijkheden er zijn. ACTIE 2 Virtueel informatiepunt opzetten en ondernemerschapsevent organiseren De gemeente Den Haag zoekt één of meer jonge ondernemers die in het najaar 2012 het eerste ondernemerschapsevent voor jongeren willen organiseren. Op dit evenement kunnen ze voorlichting geven aan jongeren die tijdens of na hun studie zelfstandig ondernemer willen worden en aan mensen uit het bedrijfsleven. Het ondernemerschapsevent moet effect scoren in combinatie met het virtueel informatiepunt dat de gemeente Den Haag ontwikkelt en dat klaar is in Gemeente Den Haag zoekt één of meer jonge ondernemers die dit willen oppakken. De gemeente Den Haag levert een bijdrage. ACTIE 3 Netwerk vormen van docenten en ondernemers In het voortgezet onderwijs, het mbo en het hbo zijn docenten al actief bezig met ondernemerschap. De gemeente streeft ernaar om vanaf 2013 een netwerk te laten functioneren van docenten en ondernemers, waarin informatie en kennis over ondernemerschap en lopende projecten worden uitgewisseld. De gemeente Den Haag zoekt een trekker die dit netwerk gaat faciliteren. De deelnemende partijen. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 25

26 Speerpunt 6 Jongeren helpen met een goede loopbaanstart Uitdaging Veel jongeren vinden het moeilijk om een realistisch beeld te vormen van hun toekomstige beroep en daarvoor de juiste opleiding te kiezen. Een goede loopbaanoriëntatie moet gebaseerd zijn op reële informatie over beroepen en kansen op werk. Daarom hebben we met de gemeenten en de onderwijsinstellingen in Haaglanden een website ingericht. We willen de discussie aangaan over transparantie in de studievoorlichting over arbeidsmarktperspectieven. Behalve goede loopbaanoriëntatie, vraagt een goede loopbaanstart ook om een passende stage- of leerarbeidsplaats. Het stage- en leerbanenbeleid moet steviger verankerd worden in de samenwerking tussen scholen en werkgevers. Loopbaanoriëntatie Waar werken we naartoe? Jongeren kiezen beter onderbouwd voor studie en loopbaan; In de loopbaanoriëntatie voor jongeren krijgen de tekortsectoren (techniek, zorg en onderwijs) en ondernemerschap nadrukkelijk aandacht; Jongeren hebben goed zicht op (regionale) arbeidsmarktperspectieven. Met welke acties? 1. Vmbo- en mbo-leerlingen loopbaanoriëntatie bieden tot 12-jarigen kennis laten maken met de wereld van het werk 3. Havo- en vwo-leerlingen loopbaanoriëntatie bieden Daarnaast zijn er dwarsverbanden te leggen tussen dit speerpunt en andere: zie speerpunt 1 voor het ontsluiten van techniek en wetenschap in een buitenschools aanbod; zie speerpunt 5 voor ondernemerschap. Zo werken we hier al langere tijd aan ACTIE 1 Vmbo- en mbo-leerlingen loopbaanoriëntatie bieden Binnen deze actie spelen de volgende initiatieven: Bestaande activiteiten voor loopbaanoriëntatie worden gecontinueerd, zoals de website waar jongeren zich kunnen oriënteren op hun loopbaan, de Mbo-gids Wegwijs in het mbo, de beroepenbeurs Spots on Jobs en proefstuderen in het mbo. Ook de coachingsprojecten Zaak & Co en Tech & Co worden gecontinueerd; Spirit4You betrekt werkgevers bij en de beroepenbeurs Spots on Jobs; De gemeente Den Haag is met ZW Haaglanden en Spirit4You in gesprek over gastlessen op het vmbo over werken in de zorg; In 2012 maakt Spirit4You, in samenwerking met de schoolbesturen, een inventarisatie om ouders meer te betrekken bij loopbaanoriëntatie. In 2013 wordt het plan dat hieruit voortkomt, uitgevoerd; Vanaf 2013 is er aandacht voor een beter zicht op arbeidsmarktperspectieven van jongeren in de regio Haaglanden op G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 26

27 In 2013 analyseert Spirit4You in hoeverre ondernemerschap aan de orde komt in de loopbaanoriëntatie. Op grond van de uitkomsten past Spirit4You de informatie over ondernemerschap aan. Dit wordt ook gedaan voor de sector techniek. Spirit4You (samenwerkingsverband vmbo-mbo) Beoogde partners Scholen voor vmbo en mbo; Champs on Stage; De Haagse Hogeschool; en Inholland; SBB/Colo en de aangesloten kenniscentra voor Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven; Werkgevers hebben alle belang bij het aanbieden van inspirerende stages. Vooral voor mbo- en vmbo-studenten is een stage immers de link tussen studie en arbeidsmarkt. Karina Baarda, Programmamanager Spirit4You RPA Haaglanden en UWV voor arbeidsmarktgegevens; VNO-NCW West; MKB Den Haag, Platform voor Zelfstandig Ondernemen; en branches van werkgevers; Werkgeverskoepels zoals ZW Haaglanden; en belangstellende bedrijven en organisaties als Imtech en Steinmetz de Compaan; Hoofdbedrijfschap Ambachten. De gemeente Den Haag heeft via de Haagse Educatieve Agenda , - beschikbaar gesteld voor loopbaanoriëntatie vmbo-mbo in De acht andere gemeenten in Haaglanden dragen , - bij. De gemeente Den Haag stelt een bedrag van , - beschikbaar voor de gastlessen in de zorg, die ZW Haaglanden in 2012 mogelijk gaat geven. Hiermee zijn we onlangs gestart ACTIE 2 8- tot 12-jarigen kennis laten maken met de wereld van het werk De gemeente Den Haag laat kinderen van 8 tot 12 jaar kennismaken met de wereld van het werk. Verschillende partijen hebben op onze werkconferentie van 8 december 2011 toegezegd aan deze actie te willen bijdragen. In 2012 gaat de gemeente Den Haag hierover in overleg met het veld. Ook wordt geïnventariseerd hoe ouders hierbij betrokken kunnen worden. Deze aanpak is aanvullend op de plannen van het Museon, Science Center, Museum Boerhaave en het Natuurhistorisch Museum Rotterdam (zie speerpunt 1, actie 3). Gemeente Den Haag start deze actie op, maar wil graag dat een partner deze zo snel mogelijk gaat trekken Beoogde partners Schoolbesturen primair onderwijs; Belangstellende bedrijven en organisaties zoals Steinmetz de Compaan, Imtech; Hoofdbedrijfschap Ambachten; De ouders van de 8- tot 12-jarigen. G:\BSD\BGS\Elektronische versie bestuurlijk stuk\1204\120424\bow12.211_bijlage 2.doc 27