brussel, striphoofdstad themadossier

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "brussel, striphoofdstad themadossier"

Transcriptie

1 brussel, striphoofdstad themadossier

2 1. Brussel en het stripverhaal a. Geboorte van het stripverhaal in Brussel b. Van stripheld tot filmster 2. Het stripverhaal, Brussels erfgoed a. Publicaties rond het Stripverhaal b. De stripmuren c. Niet te missen gebouwen en beelden d. Musea, tentoonstellingen en galeries 3. Terugkerende stripactiviteiten en -evenementen a. Het Stripfeest b. De Stripmarkt c. De verschillende stripfestivals in Brussel d. Rondleidingen 4. Stripshopping a. Adressen b. Boekhandels 5. Striprestaurants 6. Striphotels 7. Nuttige contacten

3 Brussel is de hoofdstad van het stripverhaal! In elke wijk, om elke straathoek, overal in Brussel kom je de stripverhalen en hun helden tegen. Het stripverhaal is een nationale trots en dat voel je bijzonder goed in onze hoofdstad. Vele van de auteurs die tot de bloei van de 9de kunst hebben bijgedragen, hadden hun roots in Brussel. U kunt er alles over te weten komen door een bezoek te brengen aan het Belgisch Stripcentrum (beter gekend als het Stripmuseum), door een wandeling te maken in het Stripdorp of nog door in de straten van Brussel de monumentale figuren te bekijken die uit diverse Belgische stripverhalen zijn geplukt. Het stripverhaal is een volwaardige kunst die de Brusselaars na aan het hart ligt.

4 1. Brussel en het stripverhaal a. Geboorte van het stripverhaal in Brussel Verhalen vertellen via een reeks opeenvolgende beelden is iets wat al heel lang bestaat. Toch zijn de specialisten het erover eens dat België niet weg te denken is in het ontstaan van het stripverhaal. De 9de kunst is een van de elementen die mee de identiteit bepalen van Brussel, de Belgische hoofdstad, en dit sinds bijna een eeuw. De geschiedenis van het Franstalige Belgische stripverhaal begint echt in 1929 met Hergé, pseudoniem van Georges Remi. Het is in Le Petit Vingtième, de jongerenbijlage van de Brusselse krant Le Vingtième Siècle, dat hij het leven schenkt aan de beroemdste van alle reporters: Kuifje. Hij is ook de uitvinder van de klare lijn, de strakke grafische stijl die meteen herkenbaar is. Na de Tweede Wereldoorlog wordt het Belgische stripverhaal gedomineerd door twee weekbladen die zich specifiek richten tot de jeugd: Kuifje gepubliceerd door uitgeverij Lombard en Le Journal de Spirou (Robbedoes) van uitgeverij Dupuis. Deze weekbladen hebben de carrière gelanceerd van of samengewerkt met de grootste stripauteurs van de 20ste eeuw: Hergé (Kuifje/Quick & Flupke), Peyo (Smurfen/ Johan en Pirrewiet), Walthéry (Natacha), Franquin (Guust Flater/Marsupilami), Edgar P. Jacobs (Blake en Mortimer), Roba (Bollie en Billie), Jijé (Blondie en Blinkie) Het Vlaamse stripverhaal, hoewel minder gekend bij het Franstalige publiek, heeft ook zijn helden met de reeks Jommeke van Jef Nys, De Kiekeboes van Merho en Nero van Marc Sleen. Het grootste internationale succes genieten Suske en Wiske van Willy Vandersteen. Het stripverhaal is vandaag een kunstvorm die alle genres beoefent en waarin geen enkele school nog het overwicht heeft. Opmerkelijk is dat ook de filmindustrie meer en meer Belgische stripverhalen op het witte doek brengt, tot groot genoegen van klein en groot. 4

5 b. Van stripheld tot filmster Wat een geluk dat de Brusselse striphelden van papier zijn. Ze zouden het anders hoog in hun bol krijgen, nu ze ook beroemd worden in de filmwereld. Kuifje is de enige niet. Zoals vanouds spant Kuifje wel de kroon. Niemand minder dan Steven Spielberg maakte van deze Brusselse stripheld een filmster. De legendarische Amerikaanse filmregisseur ontdekte het oeuvre van Hergé toen filmrecensenten in de vroege jaren tachtig wezen op de gelijkenissen tussen Indiana Jones en Kuifje. Spielberg was instant fan én de uitverkorene van Hergé om Kuifje te verfilmen. Hij nam wel zijn tijd. Zo n dertig jaar. Kuifje ging pas oktober 2011 in Brussel in wereldpremière. De strips De krab met de gulden scharen, Het geheim van de Eenhoorn en De schat van Scharlaken Rackham werden samengesmolten tot een wervelende avonturenfilm. Geavanceerde technieken waren nodig om Kuifje en de bonte bende nevenpersonages gestalte te geven: eindresultaat is animatie maar de basis is gelegd door echte acteurs. Bij wijze van hommage heeft Spielberg Hergé een cameo gegeven in de eerste scène van de film. Hergé is de straattekenaar die Kuifje portretteert tijdens de Vlooienmarkt op het Vossenplein. The Adventures of Tintin: the secret of the Unicorn zou een vervolg krijgen en geregisseerd worden door een andere filmreus die gek is van Kuifje: Peter Jackson, regisseur van de Lord Of The Rings-trilogie was ook een wonderjaar voor de Smurfen. Peyo, de artiestennaam van Brusselaar Pierre Culliford, tekende de bekende, kleine blauwe wezens met witte muts en broek voor het eerst in De strips sloegen enorm aan. In 1975 volgde de animatiefilm De fluit met zes Smurfen. Amerika ging in de jaren tachtig voor de bijl dankzij de honderden tekenfilms die Hanna-Barbera produceerde voor de televisie. Zomer 2011 stalen Grote Smurf, Mopper, Klungel, Smurfin en Brilsmurf de harten van vele kinderen in een Hollywood-productie. The Smurfs is geen tekenfilm maar live-action met driedimensionale, met de computer gegenereerde Smurfen. Achternagezeten door de gemene tovenaar Gargamel en zijn kat Azraël belanden de smurfen in het New York van vandaag. The Smurfs deed het erg goed aan de kassa. The Smurfs 2 is in de maak. Kuifje en de Smurfen zijn niet de enige striphelden die het tot filmsterren schopten. In 2008 en 2011 kwamen twee Franse blockbusters uit rond Largo Winch. Dat is een miljardair in spijkerbroek met de charme van een playboy en de dadendrang van een klassieke stripheld. Largo Winch is een creatie van de Brussels tandem Jean Van Hamme (scenario) en Philippe Francq (tekeningen). Zij combineren in de populaire gelijknamige stripreeks actie met economische thema s. Lente 2012 ten slotte kwam Sur la piste du Marsupilami uit van Alain Chabat, de Franse regisseur die eerder een hit had met Astérix & Obélix: Mission Cléopâtre. De Marsupilami, een wonderlijk wezen uit het Palombiaanse woud dat de gekste dingen kan doen met zijn staart, is een verzinsel van Franquin. Aan deze grootmeester van de Belgische strip hebben we onder andere Guust Flater te danken. De kans is groot dat nog meer striphelden de stap zetten naar het grote witte doek. Zo is er onder andere een project om het Gele Teken te adapteren. By Jove!, dat is een van de meest geliefde avonturen uit de klassiek geworden Blake en Mortimer reeks van Edgar P. Jacobs. Niels Ruel (Journalist) 5

6 2. Het stripverhaal, Brussels erfgoed VISITBRUSSELS-sized for Comics Fans van stripverhalen worden verwend in Brussel! De alom gekende hoofdstad van het stripverhaal blijft de 9de kunst onverminderd hoog in het vaandel voeren. Meerdere musea, galerijen, markten, festivals en speciaalzaken zijn volledig aan de strip gewijd, maar een van de meest verrassende activiteiten is ongetwijfeld het befaamde stripparcours. Ontmoet Kuifje, Asterix, Blake & Mortimer, Suske & Wiske, Lucky Luke en vele andere striphelden op de gevels van de Brusselse straten. Al kuierend langs een veertigtal monumentale muurfresco s maakt u kennis met deze mythische personages en hun getalenteerde auteurs. Een wandeling die uniek is in zijn soort! Het plannetje is beschikbaar in het Nederlands, het Frans, het Engels en het Duits ( 0,50). VISITBRUSSELS-sized for Tintin Brussel is ontegenzeggelijk de stad van Kuifje. Hij is hier 80 jaar geleden geboren en inmiddels is hij een soort ereburger geworden. Elke Brusselaar is opgegroeid met de avonturen van deze dappere globetrotter. Hij maakt onlosmakelijk deel uit van de Brusselse cultuur. Een aangename stadswandeling in het voetspoor van Kuifje en Hergé. De plattegrond VISITBRUSSELS - Sized for Tintin is in alle onthaalkantoren van de stad verkrijgbaar. Het plannetje is beschikbaar in het Nederlands, het Frans, het Engels, het Duits en het Spaans ( 0.50). VISITBRUSSELS-sized for MArc Sleen Brussel eist meer dan ooit de titel op van Hoofdstad van de 9de kunst! Het Gewest is een voortdurende bron van inspiratie voor de stripauteurs, vol contrasten en met talloze plekjes die een prachtig decor vormen voor elk stripverhaal. Marc Sleen, de auteur van tweehonderd zeventien albums over De Avonturen van Nero, staat in het Guinness Book of Records met deze reeks die schatplichtig is aan het mooie Brussel. Werp een nieuwe blik op de hoofdstad door de ogen van Marc Sleen en verwonder uzelf zoals Nero in het album De Zwarte Toren : Maar wat hebben wij toch een mooie hoofdstad! Het plannetje is beschikbaar in het Nederlands en het Frans ( 0.50). COMICS FOR KIDS Ontdek de stripmuren. Wist u dat Brussel in totaal 47 stripmuren telt? VISITBRUSSELS heeft er daarvan zowat de helft geselecteerd, zodat kinderen van 6 tot 10 jaar de mogelijkheid hebben hun striphelden te ontdekken. De muurschilderingen bevinden zich overigens allemaal in het centrum van de stad. Op die manier ontmoeten de kinderen stripfiguren als Kuifje, Rik Ringers, Stam & Pilou, Billy the Cat, Suske en Wiske enz. Aan de hand van verschillende spelletjes maken de kinderen uitgebreid kennis met deze striphelden. Met kleuropdrachten, het zoeken naar de 7 verschillen, labyrintspelletjes en tal van andere ludieke opdrachten wordt de aandacht van de kinderen op bepaalde details van de muurtekeningen gevestigd. In een begeleidende tekst van een paar regels komen de kinderen ook iets meer te weten over hun striphelden en de bedenkers ervan. Onderweg ontdekken de kinderen eveneens het standbeeld van Guust Flater, het beroemde nieuwe Smurfenstandbeeld en de verschillende stripmusea! Voorzien van kleurpotloden en een nieuw tekenschrift gaan de kinderen op zoek naar de rijkdommen van het stripverhaal in onze hoofdstad. Plezier verzekerd! Het spelletjesboek is beschikbaar in het Nederlands, het Frans, het Engels en het Duits ( 2,50). BIP Koningsstraat 2-4 Tel.: +32 (0) info@visitbrussels.be 6

7 B. De stripmuren Ontdek de 47 muren van de stripwandeling tot in de kleinste details. Geschiedenis van de reeks, anekdotes en belangrijke datums u komt er alles over te weten! Kuifje Zin om de beroemdste Belgische stripheld tegen het lijf te lopen? Haast u naar de Stoofstraat, bekend van Manneken Pis. Maar de kans is klein dat Kuifje, zijn hond Bobbie en zijn vriend kapitein Haddock tijd hebben om een babbeltje met u te slaan. De razende reporter en de vuilbekkende whiskyliefhebber zitten weer tot over hun oren in een avontuur. We weten zelfs welk avontuur. De tekening komt namelijk uit De Zaak Zonnebloem. In het achttiende album uit de reeks ontvoeren eerst Bordurische en vervolgens Syldavische geheim agenten Professor Zonnebloem. Die heeft een ultrasoon wapen uitgevonden dat beide landen zouden willen misbruiken. Kuifje en Haddock doen er alles aan om hun verwarde vriend te bevrijden. Bijna 30 jaar na de dood van Hergé worden er nog steeds 1 miljoen exemplaren per jaar verkocht. Kuifje wordt gepubliceerd in 77 talen. Niemand minder dan Steven Spielberg kwam in 2011 op de proppen met de wervelende animatiefilm The Adventures of Tintin: The Secret of the Unicorn. Hergé, het pseudoniem van de Brusselaar Georges Prosper Remi ( ), wordt tot de allergrootste stripauteurs gerekend. Hij debuteerde in 1929 in Le Petit Vingtième, de wekelijkse jeugdbijlage van het katholiek tijdschrift Le Vingtième Siècle. Zijn uitgezuiverde tekenstijl (de fameuze klare lijn) wordt geroemd en velen beschouwen zijn tekeningen als kunst. Maar zijn gevoel voor beweging, suspense, humor en avontuur en grote vertelkunst zijn minstens even belangrijke verklaringen waarom Kuifje nooit heeft opgehouden mensen te boeien. Waar? Stoofstraat, Auteur: Hergé Uitgeverij: Casterman De Doorgang De internationale gereputeerde stripauteurs François Schuiten en Benoît Peeters laten graag uitschijnen dat het universum dat ze in kaart brengen in de cyclus De Duistere Steden echt bestaat. De steden en werelden die voorkomen in roemruchte titels als Brüsel, De koorts van Urbicande, De archivaris en Het scheve kind lijken op de onze maar zijn toch anders. Zijn de duizelingwekkende, virtuoze tekeningen uitwerkingen van de toekomstvisioenen van weleer? Perspectiefveranderingen met denkers als Jules Verne, José Luis Borges, Le Corbusier, Victor Horta of Franz Kafka in gedachten? Denk er het uwe van. Via lezingen, tentoonstellingen, een heuse Gids van de duistere steden en websites ( moedigen Schuiten en Peeters iedereen aan om hun licht te werpen op De Duistere Steden. Dat lukt beter als je Brussel al eens bezocht hebt. Het Paleis van de Drie Machten in Brüsel is het Justitiepaleis van Poelaert. De Grote Hal van Zarbec lijkt wel het station van Schaarbeek. De serrestad Calvani moet ontstaan zijn na een bezoek aan de Koninklijke Serres van Laken. Op hun website stellen Schuiten en Peeters dat men al jaren het bestaan verdoezelt van doorgangen. Verbindingswegen tussen de aarde en de zogenaamde Tegenaarde, tussen Brussel en Brüsel. Is de stripmuur aan de Kolenmarkt zo n Doorgang? De klokkentoren, centraal in het fresco lijkt alvast als twee druppels water op die van de even verder op gesitueerde Goede Bijstandskerk. Intrigerend is dat niet elke baksteen van de blinde gevel is overschilderd. En had u meteen in de gaten dat de schaduw-figuren onderaan getekend zijn? Waar? Kolenmarkt 19, Auteurs: François Schuiten & Benoît Peeters Uitgeverij: Casterman 7

8 De Schorpioen Klim van de kathedraal van Sint-Michiel en Sinte-Goedele naar de Treurenberg en je stoot op Armando Catalano. Een held uit één stuk, dat zie je aan de vastberaden blik waarmee hij de vijand onbevreesd opwacht, een wapenkeuze die Zorro en D Artagnan goedkeuren en laarzen waar de De Gelaarsde Kat stikjaloers op is. En wat te denken van zijn kaken, de trendy gezichtsbeharing en de streep borsthaar die de aandacht vestigt op de borstkas om u tegen te zeggen? Catalano is een echte Casanova. En dan hebt u de tatoeage op zijn rechterschouder nog niet gezien. De warmbloedige vechtjas / levensgenieter dankt er zijn bijnaam aan: De Schorpioen. Zijn aartsvijand is Trebaldi, een kardinaal die qua machtshonger en verdorvenheid niet onderdoet voor de kardinaal Richelieu uit de Drie Musketiers van Alexandre Dumas. Met de hulp van zijn gevreesde rode krijgsmonniken en een knappe gifmengster met zigeunerbloed werkt de boosaardige Trebaldi zich op tot Paus. Als hij het niet te druk heeft met het ophangen en verbranden van andersdenkenden maakt hij jacht op De Schorpioen. Religieus fanatisme is van alle tijden, dus ook van de achttiende eeuw. Scenarist Stéphane Desberg voorziet de mantel-en-degenreeks ruim van schermduels in sinistere catacomben en andersoortige spectaculaire actiescènes. De sierlijke, beweeglijke beelden zijn van Enrico Marini. Vrouwelijke personages voorzien van sensuele en wulpse contouren is een van de specialiteiten van dit tekentalent uit Zwitserland. Waar? Treurenberg, Tekenaar: Marini, scenarist: Stéphane Desberg Uitgeverij: Dargaud Suske en Wiske Wie ook maar een beetje aandacht had voor de musculatuur van Manneken Pis valt niet achterover van het tafereel in de Lakensestraat. Zonder te stoppen met plassen draagt de wereldberoemde Brusselaar vijf van België s meest geliefde striphelden op één hand. Zes zelfs als we Schanulleke meetellen en dat moeten we. De lappenpop van Wiske speelt in meerdere avonturen een hoofdrol. Wiske is het meisje met witte jurk, eihoofd en de strik in het haar. Sinds 1945 is deze eigenwijze meid nooit gestopt met avonturieren. Daarin wordt ze zonder fout bijgestaan door dapper Suske. De geelgekuifde strijkplank is de nerveuze Tante Sidonia. Lambik ziet er op de stripmuur een beetje braaf en simpel uit maar is eigenlijk de zot. Hij zet de boel vaak op stelten, er kan altijd mee gelachen worden. Jerom is een zachtaardige krachtpatser. Suske en Wiske is de onbetwistbare nummer één van de Vlaamse familiestrip. In Vlaanderen verkoopt De Kiekeboes van Merho beter maar met dank aan Nederland en Franstalig België is Suske en Wiske nog steeds de best verkopende stripreeks van de Benelux. Er bestaan vertalingen in onder andere het Frans (Bob et Bobette) Afrikaans (Neelsie & Miemsie), het Portugees (Bibi & Baba) en het Latijn (Lucius et Lucia). Amerikanen spreken over Willy & Wanda, Britten over Spike & Suzy. Het 315de album rolde november 2011 van de persen. De reeks werd na de dood van geestelijke vader Willy Vandersteen ( ) gewoon verder gezet. Vandersteen werd de Bruegel van het stripverhaal genoemd. De Antwerpenaar was een begenadigde tekenaar én een meesterlijke verteller met veel fantasie en een scherp gevoel voor volkse humor. Met die unieke combinatie had hij de wereld kunnen veroveren. Waar? Lakensestraat 111, Auteur: Willy Vandersteen Uitgeverij: Standaard Billy the cat Geniet van de guitige blik en het enthousiasme waarmee de geel-zwartgestreept kat over de kasseien zweeft. De stripmuur in de onopvallende Oppemstraat is een baken van licht en optimisme. Billy the Cat dook in 1981 even op in het stripweekblad Robbedoes maar begon pas echt aan zijn carrière in De troeven zijn de vrolijke, afgewerkte tekeningen van de Luikse tekenaar Stéphane Colman en de toon die de Amerikaans-Brusselse scenarist Stephen Desberg aanslaat. De serie past in de roemrijke traditie van de zwierige Belgische kinderstrip die stiekem ook veel volwassenen bekoren kan. Op straat leven is niet evident, gelukkig heeft Billy naast vijanden ook een bonte schare vrienden zoals dikke Saucijs, Jumbo de duif, m neer Hubert en juffrouw Cha-cha. Dat de poes eigenlijk een omgetoverd jongetje is en dat hij graag terug gewoon zou worden, biedt heel wat mogelijkheden. Andere strips en ambities hebben Colman en Desberg belet om voluit te gaan. De reeks werd begin deze eeuw overgenomen door Luikenaar Péral. Billy the cat is ook de ster van een internationale tekenfilm-serie. Strip en tv-serie verschillen sterk van mening over de oorzaak van de transformatie van kind in kat. In de strip steekt pestjoch Billy zonder kijken de straat over, wordt overreden en reïncarneert als kat. De tv-makers waren bang dat kinderen zich voor auto s zouden smijten in de hoop zo te veranderen in een dappere snoezige poes. Ze kozen dan maar voor een tovenaar die notoire poezenpester Billy in een kat te verandert. Waar? Oppemstraat 24, Tekenaar: Colman Scenarist: Desberg Uitgeverij: Dupuis 8

9 Dommel Waar zou de gelukzalige glimlach op het gezicht van de tonronde hond met het witte pluishaar aan te wijten zijn? Is theatraal wildplassen zonder bekeurd te worden zo leuk? Of is hij in zijn nopjes dat hij Manneken Pis een loer heeft kunnen draaien. Te oordelen aan de donderwolk boven zijn hoofd vindt Manneken Pis de tijdelijke vervanging maar niks. Slimmer dan Rataplan, luier dan Idéfix, vrolijker dan Snoopy en minder voorbeeldig dan Bessy of Bobby: van alle striphonden is Dommel de kwaadste niet. Dommel zag het licht in 1968 in het weekblad Kuifje. Op zijn baasje was het nog een jaar wachten: de op rommel verlekkerde uitvinder-zeebonk-brokkenpiloot Semafoor. Dommel vindt het doorgaans maar niks dat hij diens uitvindingen moet uittesten. Nog vreselijker vindt hij het om plaats te moeten nemen in het zijspan van de lawaaierige, giftige, uiteen vallende motorfiets waarmee Semafoor zich verplaatst. Dommel houdt meer van lekker eten, een goede roman of conversaties op niveau met buurman Balthazar. Tenzij hij meer zin heeft om die zwarte kater in elkaar te rammen. De pratende hond is het levenswerk van de Waalse tekenaar Luc Dupanloup ( ), beter bekend als Dupa. Hij gunde zichzelf Hitchcock-gewijs af en toe een rolletje in de reeks. Eind jaren 80 maakte Dommel zijn opwachting in een Japanse tekenfilmreeks. Dat vergrootte zijn populariteit. Waar? Vlaamsesteenweg 109, Auteur: Dupa Uitgeverij: Lombard Blake & Mortimer By jove! Veel strips heeft Edgard P. Jacobs ( ) niet getekend maar het zijn wel stuk voor stuk klassiekers. De avonturen van Blake en Mortimer: Het Gele Teken heet zelfs een van de beste strips aller tijden te zijn. In dat album heeft de megalomane uitvinder Septimus, Olrik in zijn macht en voorziet hem van schijnbaar bovennatuurlijke krachten. Na elke misdaad laat de überslechterik zijn visitekaartje achter: een geel teken. Op de stripmuur in de Hopstraat is duidelijk te zien dat de koelbloedige Kapitein Francis Blake van de M.I. 5, en de opvliegende professor kernfysica Philip Mortimer er niet gerust in zijn. Het onafscheidelijke, oer-brits duo is nochtans niet aan zijn proefstuk. In hun eerste avontuur, Het Geheim van de Zwaardvis, moeten ze de winnaar van een wereldoorlog omver werpen. Ook voor tijdreizen, mysterieuze piramides en zotte proffen die het weer controleren, deinzen ze niet terug. Het ongewoon kleurgebruik niet te na gesproken, drijft Jacobs het realisme grafisch ver door. De natuurgetrouwe weergave van personages, kledij, wapens, gebouwen en andere decorelementen is meer dan een esthetische keuze: het moet de vele fantastische elementen geloofwaardig maken. In het universum van Blake en Mortimer weet je nooit waar de werkelijkheid eindigt en de fantasie begint. Vanaf de jaren 90 wordt de serie voortgezet door verschillende, gereputeerde scenaristen en tekenaars. Waar? Hopstraat 24, Auteur: Edgar P. Jacobs Uitgeverij: Lombard - Blake en Mortimer De Engel Het misverstand is onuitroeibaar. Dieu est-il mort? - God: Nietzche is dood. - Verloren illusies zijn gevonden waarheden. Dès le début, il n y avait pas de commencement de woorden onderaan de muurschildering lijken een ongevraagde toevoeging van een tweetalige graffiti-artiest. Maar eigenlijk maken de existentiële slogans integraal deel uit van de muurschildering van Bernard Hislaire. Al naar gelang het project wisselt hij van nome de plume: Hislaire, Yslaire, Bernar Yslaire of Sylaire. De veelvuldig bekroonde Brusselse tekenaar is geen hokjesdenker maar een vernieuwer die de experimenten met vorm en verschillende media niet schuwt. Het bekendst is Samber. In deze historisch-romantische saga over liefde en oorlog focust Yslaire op de met de dood flirtende passie tussen een bloedmooie roodogige vrouw en een stoere zwartogige man. De Duitse Romantiek, Böcklin, Caspar David Friedrich, Hugo of Mallarmé zijn nooit veraf. De engel op de muur behoort tot een reeks waarin de auteur op beklijvende wijze terugblikt op die revolutionaire maar niet zo vrolijke twintigste eeuw: XXe ciel.com. Een engel is onsterfelijk. Je zal maar onsterfelijk wezen als je geliefde dat niet is. Zou dat de onmiskenbare droefenis niet kunnen verklaren van de gevleugelde die in Kartuizersstraat neerstreek? Waar? Kartuizersstraat, Auteur: Yslaire Uitgeverijen: Humanoïdes Associés - Futuropolis - Glénat 9

10 Nero Een dikke neus, een strik en welgeteld twee haren: knap is de man niet die op deze stripmuur de vogeltjes een hand reikt. Toch is Nero een van de grootste Vlaamse striphelden. Nero noemt zichzelf een dagbladverschijnsel. Zijn avonturen verschenen haast zonder onderbrekingen van 1947 tot 2002 in de katholieke Vlaamse kranten. Aanvankelijk was niet hij het hoofdpersonage maar Detective Van Zwam, de man die op het fresco het gras onder de loep neemt. In het tweede album botst de speurneus in een gekkenhuis tegen een man met laurierblaadjes achter zijn oren die zich de keizer van Rome waant. De lezers vonden de zot sympathieker dan de detective. De antiheld met de al te herkenbare menselijke gebreken kreeg de hoofdrol. Om de kranten dagelijks van een vervolgverhaal te voorzien was tekenaar Marc Sleen verplicht er een moordend tempo op na te houden en voor een losse, dynamische tekenstijl en eenvoudige decors te opteren. Als geen ander speelde hij in zijn vlot vertelde, grappige strips in op de actualiteit. Paul Vanden Boeynants, Guy Verhofstadt, Jozef Stalin, Idi Amin Dada, Margaret Thatcher, Saddam Hoessein en andere beroemdheden kregen gastrollen. Maar de leukste personages zijn pure verzinsels van Sleen. Op de stripmuur herkent u de kinderen Petoetje en Petatje aan de P s op hun trui, Nero s geniale zoon Adhemar aan zijn professoren-uiterlijk en frituur-uitbater Jan Spier aan zijn spierkracht. Op de achtergrond wandelen Piet Fluwijn en Bolleke, een kinderstrip waarmee Marc Sleen begin jaren 60 succes had. In de kruin schuilt de knotsgekke Tuizentfloot. Een fascinerende creatuur is de voor één keer geen pijp rokende Madame Pheip. Mijnheer Pheip is een Franstalige Brusselaar die een Franse verbastering van het Vlaams spreekt. Tot 1993 tekende Sleen alles alleen. Het Guinness Book of Records erkent hem als de meest productieve striptekenaar ter wereld. Het Marc Sleen Museum bevindt zich in een prachtig pand in de Zandstraat 31-33, recht tegenover het Belgisch Stripmuseum. Waar? Sint-Goriksplein, Auteur: Marc Sleen Uitgeverij: Standaard Cori de scheepsjongen In 1949 begon Bob De Moor ( ) voor het weekblad Kuifje te werken en groeide uit tot de rechterhand van perfectionist Hergé. 35 jaar werkten ze samen: van Raket naar de maan tot Kuifje en de Picaro s. Toen Kuifje hem niet meer in beslag nam, kreeg De Moor de kans om een droomproject uit te werken. Dat werd Cori de scheepsjongen. Naar de stripmuur kijken is de scheepshoorn horen loeien en zeeziek worden van het geklots van de golven. Vanuit de mast zwaait Cori ons toe. Zijn geluk kan niet op. Niets of niemand kan van deze jongen nog een landrot maken. De donkere hartstochten van het getij en de donderende lawine van de branding op een zandbank verblijden zijn hart. De garantie op avontuur en de kans op eeuwige roem doen het sneller kloppen. De scheepsjongen vaart mee met de Verenigde Oostindische Compagnie die de Nederlanden hun Gouden Eeuw bezorgde. Muiterij, piraterij, oorlogszuchtige Spanjolen, inboorlingen op de Nieuw-Guinese kusten die voor het eerst de taal der musketten horen, schatten die gezocht moeten worden: het avontuur druipt van elke bladzijde. De boten zijn magistraal, de zeeslagen onvergetelijk. De zes albums van Cori de scheepsjongen zijn het werk van een technisch superieure tekenaar die de fameuze klare lijn in de vingers heeft en er in slaagt om het kleinste nevenpersonage een eigen stijl en karakter te geven. Die zich tot in de puntjes documenteert en dàn zijn passie voor zee, avontuur en majestueuze zeilschepen botviert. Schip ahoy! Waar? Fabrieksstraat 21, Auteur: Bob De Moor Uitgeverij: Casterman 10

11 De dromen van Nick Aan de stijl herken je de tekenaar meteen. Om vervolgens toch weer te twijfelen. Het lijkt niets voor Hermann, zo n zwartharige jongen met een rode pyjama die in lichte extase tussen witte wolkjes zweeft, omringd door een beestenbende die staat te trappelen om wat leven in de stad te brengen. Cynisme is een vast ingrediënt in zijn werk. Liever dan onverschillig te blijven, confronteert Hermann zijn lezers met de vreselijke dingen die kleingeestige, zelfzuchtige en op macht beluste mensen elkaar aandoen. Bovenal is hij een van de uitzonderingen die uitstekend tekenen én begenadigd vertellen. Hermann Huppen brak door met de avonturenstrip Bernard Prince, tekende de eerste albums van Jugurtha om in 1969 samen met scenarist Greg aan Comanche te beginnen, een legendarische westernreeks. In 1977 dumpt hij Bernard Prince voor zijn eigen reeks: Jeremiah. De titelheld is een einzelgänger die probeert een goed mens te zijn in een post-apocalyptische farwest die het slechtste in de mens naar boven brengt. One-shots als Sarajevo-Tango en Caatinga bevestigen zijn plaats aan het firmament van de Europese strip. Beroemde strips en beroemde personages genoeg maar voor wie koos de meedogenloze chroniqueur van het menselijk wangedrag toen hij een blinde gevel in Brussel mocht versieren? Voor een jongen in pyjama met een rijke verbeelding en een talent voor dromen. Begin jaren 80 tekende Hermann drie albums rond deze Nick. Elke nacht opnieuw beleeft hij samen met een olifant, chimpansee, giraf, nijlpaard, schildpad of een walvis leuke avonturen die niet altijd goed aflopen. Hermann noemt de drie strips een hommage aan Windsor McKay, de Amerikaanse strippionier die Little Nemo de droomwereld liet verkennen. Hij is een gevoelige ziel. Waar? Zennestraat - Fabrieksstraat 40, Auteur: Hermann Uitgeverij: Dupuis Caroline Baldwin Het Ninoofseplein is meer een belangrijk verkeersknooppunt dan een swingende uitgaansbuurt. Een sfeervolle, opvallende stripmuur laat iets anders uitschijnen. De tekening dompelt je onder in een zwoele nacht in een of andere paradijs. We gokken op Cuba. De muzikanten zijn niet van de jongste en evenmin moeders mooiste maar te oordelen naar de passie op de dansvloer weten ze verduiveld goed wat het juiste ritme met een vrouw kan doen. De dichtgemetste vensters en het reliëf van de muur waren een uitdaging voor de tekenaar en de uitvoerders. Van die beperking hebben ze het beste gemaakt. De hele gevel is beschilderd, enkel op de dicht gemetste vensters zie je snapshots van een feest dat velen in extase brengt. Let op het aantal opengesperde monden. In het oog te houden is de dame met het korte zwarte haar en de zwarte jurk die in het laatste venster op het punt staat te zoenen. Ze heet Caroline Baldwin en heeft haar eigen stripreeks. Ze is privé-detective maar niet van het soort dat jacht maakt op ontrouwe echtgenoten. Baldwin is het type dat het aan de stok krijgt met Birmaanse rebellen, sjoemelende Amerikaanse presidentskandidaten, geheime diensten en ander tuig dat geen graten ziet in groteske medische experimenten. De vrijgevochten maar kwetsbare vrouw duikt nog al snel met de verkeerde man de koffer in. Met undercover FBI-agent Gary Scott heeft ze een turbulente knipperlicht-relatie. Baldwin overleeft de avonturen niet zonder kleerscheuren. De kwetsbare heldin is seropositief. Tekenaar en scenarist André Taymans sluit aan bij de klare lijn en heeft oog voor details die de juiste sfeer oproepen. Waar? Ninoofseplein, Auteur: André Taymans Uitgeverij: Casterman 11

12 Lucky Luke De inkt op het uithangbord is nog niet droog of de bank is al overvallen door de beruchte gebroeders Dalton. Kleine driftkikker Joe gaat zoals steeds voorop. Averell is de grootste, hongerigste en domste en heeft een ham buit gemaakt. Nog meer grapjes: in de bergen voorbij de prairie duikt het Atomium op, Rataplan, de domste hond van het Wilde Westen, kijkt naar de pot rode verf als was het een steak saignant en held Lucky Luke is eens te meer sneller dan zijn schaduw. Een vlot verteld en spannend avontuur combineren met grappen om vingers en duimen bij af te likken was de specialiteit van René Goscinny, het genie dat tot aan zijn dood in 1977 ook de scenario s voor Asterix verzon. Maar Lucky Luke is op de eerste plaats het levenswerk van Morris of Maurice De Bevere ( ). De Kortrijkzaan vond tekenen leuker dan de pijpenfabriek van zijn vader overnemen en begon zijn carrière in de Brusselse filmstudio CBA. Zijn eerste Lucky Luke verscheen in 1946 in de Robbedoes Almanak. Morris teerde niet op zijn tekentalent en documenteerde zich zorgvuldig. Zijn stijl is zeer filmisch en verraadt een passie voor de western. Zo n 200 miljoen albums waren er al verkocht toen de serie na zijn dood werd overgenomen door de Franse tekenaar Achdé en scenarist Laurent Gerra. Tv-series, animatiefilms en speelfilms houden de populariteit op peil van Lucky Luke, a poor, lonesome cowboy, a long way from home. Waar? Washuisstraat 19, Auteur: Morris Uitgeverijen: Dupuis, Dargaud Asterix Geestdriftig bestormen Asterix, Obelix en hun kleurrijke dorpsgenoten een Romeins kamp. Idefix loopt voorop. Het is een bekend tafereel voor miljoenen lezers. De kleine maar o zo dappere Galliër en zijn dikke vriend die geen toverdrank meer krijgt sinds hij als kind in de ketel van druïde Panoramix viel, behoeven geen introductie meer. De verkoop van de albums is de kaap van de 350 miljoen voorbij. Een eigen pretpark, tekenfilms en drie bijzonder populaire speelfilms (de vierde is op komst) zorgden er voor dat Asterix en Obelix ook vertrouwde namen zijn in huishoudens zonder stripkast. Ze weten daar niet wat ze missen. Asterix is de strip op zijn best: speels en spannend maar ook veelgelaagd, intelligent en boordevol verwijzingen naar cultuur en geschiedenis. Een goeie Asterix is nooit uitgelezen, je ontdekt telkens weer nieuwe dingen. Meestal zijn die erg grappig. Asterix zag het licht op 29 oktober 1959 in het tijdschrift Pilote. De begenadigde tekenaar Albert Uderzo en de geniale scenarist René Goscinny hadden elkaar in Brussel leren kennen. Voor Asterix werkten ze samen aan de indianenstrip Hoempa Pa. Na het overlijden van Goscinny in 1977 zette Uderzo Asterix op zijn eentje verder. Hij wil dat de reeks ook na zijn dood wordt verder gezet. Asterix en Obelix zijn nog niet uitgeraasd. De Romeinse centurions lachen zuur. Waar? Washuisstraat 33-35, Tekenaar: Uderzo Scenarist: Goscinny & Uderzo Uitgeverijen: Dargaud, Albert-René Isabelle Voorbij de stripmuur in de Loofstraat wandelen is heel even al je zorgen en muizenissen vergeten. Het feeëriek tafereel nodigt uit om in een fantasiewereld te stappen waar gekke groene wezens graag bouwvakker spelen, tantes in bootjes aangevaren komen en een volledig kasteel op een peiler in het water gebouwd wordt. De tekening wordt gedomineerd door de dame met de zwarte hoed, de lange grijze haren en de gele rok die meterslange benen verbergt. Maar eigenlijk is de vrolijke meid met de rode haren en de blauw-wit gestreepte trui het personage dat haar naam aan de strip leent. Isabel is een vrij normaal, lief meisje dat buiten haar wil om steeds opnieuw avonturen beleeft in een fantasiewereld. Tante Ursula gelooft daar niet veel van en stopt haar vol taart. Oom Hermes weet beter, hij is een magiër. Zijn verloofde is de bevallige dame die de stripmuur inpalmt: de vriendelijke heks Calendula. Haar overgrootmoeder is de slechte heks Kalendula. Isabel werd door Raymond Macherot en Yvan Delporte in 1969 bedacht maar is vooral het kind van Will, het pseudoniem van de Waalse tekenaar Willy Maltaite ( ). Vanaf 1975 kon Will voor de poëtische fantasiereeks op de medewerking rekenen van zijn vriend Franquin. Als kind werd Will door niemand minder dan strippionier Jijé onder de vleugels genomen om zijn tekentalent verder te ontwikkelen. Waar? Loofstraat 17, Tekenaar: Will Scenaristen: Raymond Macherot, Yvan Delporte, Franquin Uitgeverij: Dupuis 12

13 Rik Ringers Een stripmuur naar het hart van amateur-detectives. Op het eerste gezicht lijkt een geheimzinnige wind aan de haal te gaan met de hoed én de pijp van Commissaris Baardemakers. Dat inspireert het hondje tot een circustruc waardoor journalist Rik Ringers afgeleid wordt en zijn reportage over de stevigheid van de Brusselse dakgoten bijna verkeerd afloopt. Maar zo eenvoudig zit de zaak uiteraard niet in elkaar. Studie van de trompe-l oeil leert dat Nadine belaagd wordt door een een mysterieuze snoodaard met een onheilspellend groot mes. Wat een geluk dat Rik Ringers al meer dan vijftig jaar ervaring heeft met het redden van levens (bij voorkeur dat van het nichtje van de commissaris) en het oplossen van de vreemdste raadsels. Met mode heeft hij minder affiniteit. De speurneus draagt al jaren dezelfde coltrui met wit-zwarte tweedjas of regenjas. Tekenaar Tibet, het alias van Gilbert Gascard ( ), en scenarist André-Paul Duchâteau leerden elkaar kennen in de Brusselse studio van Walt Disney en behoren tot de officiële ereburgers van deze stad. Aanvankelijk hielp Ringers de lezers van het weekblad Kuifje detectiveraadsels van één pagina oplossen. In 1961 begon hij aan het grote werk. 78 albums lang was de schrandere journalist met de Porsche de grootste charlatans en gevaarlijkste gekken te slim af. Tibet en Duchâteau zijn ook de geestelijke vaders van de humoristische western Chick Bill. Waar? Bijstandsstraat 9, Tekenaar: Tibet Scenarist: A.P. Duchâteau Uitgeverij: Le Lombard Victor Sackville En wie mag die onberispelijk geklede gentleman wel wezen die op deze muurschildering een akelige ontdekking doet in het bijzijn van een bevallige dame? De naam is Sackville, Victor Sackville. In onze verbeelding is hij Britser dan James Bond. Als spion voor Zijne Majesteit de Koning van Engeland, George V, reist hij tijdens de Eerste Wereldoorlog de wereld rond. Waar hij kan, steekt hij de Duitsers stokken in de wielen. Uiteraard zonder zich tot schurkenstreken te verlagen. Je bent een gentleman of je bent het niet. Sackville is niet de bekendste aller striphelden maar bij de liefhebbers valt de historische spionagestrip wel in de smaak. Dat komt omdat de Waalse tekenaar Francis Carin de sfeer van de tijd goed weet te vatten en de traditie van de klare lijn fraai verder zet. Hij slooft zich uit om de decors tot in de kleinste details te verzorgen. Hij is zo minutieus dat het resultaat soms meer weg heeft van een toeristisch-historische evocatie dan van een strip. Fans van architecturale hoogstandjes en old timers worden op hun wenken bediend. Op de muurschildering schitteren ook de kasseien die zo typisch zijn voor Brussel. Het tafereel komt uit het allereerste album, De Zimmerman-code 1: Dood in de opera. Te ontdekken? Waar? Kolenmarkt 60, Tekenaar: Francis Carin Scenaristen: François Rivière, Gabrielle Borile Uitgeverij: Le Lombard Ragebol Ragebol was in juli 1991 de allereerste stripmuur. Aan hun pas te zien, zijn de rossekop en zijn sympathieke en slimme vriendin Catherine niet van plan om zomaar wat te slenteren. Dit goed geluimd koppel heeft trek in een fikse stadswandeling. De dromerige, zachtaardige jongeman zou een ideale stadsgids zijn. De belezen bewoner van de Godecharlestraat in het hart van de Leopoldswijk, kent Brussel door en door en wandelt graag. In zijn laatste avontuur, Een faun op je schouder, ervaart Ragebol een diepgaande harmonie met de dingen terwijl hij van op zijn dak de stad overschouwt. Hij besluit die intense momenten van geluk en de eenheid met de natuur te delen door erover te vertellen. De Brusselse auteur Frank Pé steekt niet weg dat Ragebol een alter ego is. Het valt ook niet te ontkennen. Beide stadsjongens zijn gevoelige zielen, nieuwsgierige natuurliefhebbers tot in hun diepste vezels en begenadigde dromers. In hun visioenen duiken filosofische faunen op, walvissen die over de grijze stad vliegen, reuzengrote schildpadden die onze boulevards oversteken. Frank Pé tekende zijn eerste Ragebol in 1978 in de natuurrubriek van het stripblad Robbedoes. De jongen deelde zijn kennis van de natuur graag met de lezers. Met scenarist Bom aan boord verschijnt in 1984 een eerste album. Er volgen er nog vier. Kwaliteit krijgt bij Frank Pé voorrang. Waar? Plattesteen, Auteur: Frank Pé Uitgeverij: Dupuis 13

14 Roze Bottel Op een boogscheut van Manneken Pis bevindt zich een van de meest feestelijke stripmuren. De frisse, vrolijke jongeman die enthousiast zijn strooien hoed afneemt en een sensuele verschijning de hand reikt heet Roze Bottel. De kortgerokte schoonheid luistert naar de naam Duifje Vleugelslag. De bolhoed die de rij sluit is de aardige Meneer Folio. De drie heren in toga zijn de Drie IJslollies en besturen Morgenrood, de hoofdstad van Droomland. Geld kennen ze niet in dit utopisch parallel universum. Betalen doe je met vreugdetranen, liedjes, lachen of een dikke zoen. Zaten tekenaar Dany en scenarist Greg aan de geestverruimende middelen toen ze de fantasyreeks Roze Bottel verzonnen in het zotte jaar 1968? Ach, een beetje flowerpower kan geen kwaad in het Brussel van vandaag. De poëtische reeks bloeide in de jaren 70. In 2005 verscheen na achttien jaar eindelijk nog eens een nieuw album. Heren die net iets te lang naar Duifje Vleugelslag staren hoeven zich nergens voor te schamen. Dany heeft wulpse vormen, ronde borsten en zwoele lippen meer dan behoorlijk in de vingers. Hij tekent ook de erotisch-humoristische reeks Rooie Oortjes. Waar? Eikstraat 9, Tekenaar: Dany Scenarist: Greg Uitgeverij: Le Lombard De Jonge Albert De grootste tekenaar die niemand kent? Dat zou wel eens Yves Chaland ( ) kunnen zijn. Hij was amper 33 toen hij het leven liet in een verkeersongeval en heeft bijgevolg ook nauwelijks de tijd gehad om door te breken bij het grote publiek. Om het bescheiden oeuvre dat hij wel naliet, vechten verzamelaars. Gerenommeerde tekenaars noemen hem hun groot voorbeeld. Kenners schatten zijn werk erg hoog in. Chaland was een Fransman maar tekende Belgischer dan de Belgen. Hij wierp zich op als de erfgenaam van de meesters van de Klare Lijn. Dat deed de meesterlijke stilist niet door slaafs het werk van Hergé of zo te imiteren. De nostalgie is tastbaar maar voor een gratuite retro-oefening bent u aan het verkeerde adres. Chaland gaat heel speels met de traditie om en vermengt de strakke stijl van Hergé en Jacobs met het dynamisme van Franquin en Jijé. Het beste van twee werelden: de school van Brussel en de school van Marcinelle. De zogenaamde Atoomstijl kreeg in heel Europa navolging. Bob Fish en Freddy Lombard zijn Chalands bekendste figuren. De schitterende muurschildering in de Cellebroerstraat verwijst naar De Jonge Albert. In die albums verhaalde Chaland over de soms verregaande, wrede kwajongensstreken van een ketje in het naoorlogse Brussel. Voor deugnieterij heeft de bengel even geen tijd, hij is een detective aan het lezen uit de beruchte Série Noire reeks. Hopelijk mist hij zijn tram niet. Waar? Cellebroersstraat 49, Auteur: Yves Chaland Uitgeverijen: Humanoïdes Associés, Metal Hurlant Blondie en Blinkie Een vogelkooi kan een vraatzuchtig geel beest niet beletten naar het fruit te grijpen. In vakje één is de kruidenier boos, in vakje twee is hij al wat meer op zijn gemak. De twee jonge klanten die het gelag moeten betalen, zetten een dondergezicht op. De stripfanaat herkent Blondie en Blinkie. Blondie is een ernstige held à la Kuifje die de problemen al redenerend oplost. Blinkie is de gekke boezemvriend die liever meteen tot de actie overgaat. De figuren beleefden hun eerste avonturen tussen 1939 en 1942 in het katholiek tijdschrift Petits Belges. Ze zijn een vondst van Joseph Gillain ( ) of Jijé. De peetvader en pionier van de Belgische strip begon in 1939 bij het pas gestarte weekblad Robbedoes. Hij nam de serie Robbedoes over van de Fransman Rob-Vel en introduceerde Kwabbernoot. Hij riep Jan Kordaat in het leven en tekende Amerikaanse strips toen de bevoorrading tijdens de Tweede Wereldoorlog stil lag. Na de oorlog nam het blad Robbedoes een hoge vlucht. Steunpilaar Jijé haalde het ene grote talent na het andere binnen: Will, Morris, Eddy Paape en Franquin. In de jaren 1950 begon Jijé nog western Jerry Spring en tekende hij als overtuigde katholiek een biografie van Baden-Powell en Don Bosco. Tien jaar later nam hij Tanguy en Laverdure over van Albert Uderzo en Roodbaard van Victor Hubinon. De begenadigde, vlotte tekenaar kon alle genres aan. Hij had ook meteen door hoe leuk de Marsupilami van Franquin was en in Blondie en Blinkie ontdekken de Vliegende Schotels, kwam hij op de proppen met een variant. De Marsupilami Africanis is staartloos, dikker en... minder geliefd bij kruideniers. Waar? Kapucijnenstraat 15, Auteur: Jijé Uitgeverijen: Averbode, Dupuis, Magic Strip 14

15 Govert Suurbier Herkent u de fascinerend mooie dame die hier zo galant naar beneden geholpen wordt door een struise missionaris? Een tip: haar beruchtste outfit bestond uit niet veel meer dan een bananenrokje. Yep, dit is de fameuze Josephine Baker die Parijs tijdens het Interbellum in lichterlaaie zette met opwindend cabaret. Dat luipaard hield ze over aan een optreden in de Folies Bergère in De stripreeks vertelt eigenlijk de doldwaze avonturen van missionaris Govert Suurbier en zijn bange discipel Reinier Kneppelhout. Joséphine Baker speelt slechts in drie van de zeven albums een rol. Maar geef toe, ze is dé ster van deze stripmuur op een steenworp van het Justitiepaleis. De knappe tekening is van Laurent Verron. Wijlen Jean Roba vroeg hem om Bollie en Billie verder te zetten. Aan nieuwe afleveringen van Govert Suurbier komen Verron en scenarist Yann voorlopig niet toe. De humoristische avonturenreeks speelt gretig in op historische personages (Edith Piaf, Hitler, Laurel & Hardy, John Wayne,...) en gebeurtenissen en dat vergt veel research. Govert Suurbier is een norse brompot die er niet mee kan lachen dat het Vaticaan hem van zijn geliefde Papoea s weghoudt door hem steeds opnieuw op te zadelen met geheime missies. Maar eigenlijk is hij de edelmoedigheid zelve. Verkijk u niet op de strenge witte baard en klederdacht: zijn kennis van Papoeaanse vloeken en boertige liedjes bezorgen velen rooie oortjes. En zoek geen ruzie want hij heeft een verleden als straatjoch, pooier op de Place Pigalle en aalmoezenier in de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog. Miss Baker is in goede handen. Waar? Kapucijnenstraat 13, Tekenaar: Laurent Verron Scenarist: Yann Uitgeverij: Lombard Jojo In welk jaar moeten we dit schoolvoorbeeld van huiselijk geluk situeren? Het kachelfornuis, oma s voorliefde voor kledij met bloemen en bollen en het feit dat er op de keukentafel een dikke boterham ligt waar je cornflakes verwacht, doen denken dat de scène een halve eeuw oud is. Wie de stripfiguur herkent, weet beter. De vrolijke jongen heet Jojo en heeft een game-boy. Deze innemende kinderstrip speelt zich gewoon vandaag af. De zevenjarige goudeerlijke knul hapt van het leven met aanstekelijke appetijt en verkeert meestal in het gezelschap van zijn boezemvriend Dik Lowietje, de tarzan die op de stripmuur de stevigheid van de lamp test. Bij gebrek aan mama woont Jojo bij zijn oma of Mamy, ergens waar de stad overgaat in het platteland. Stedelijker en moderner is de omgeving waar Jojo s overwerkte papa woont. De vage datering is geen toeval. De te vroeg overleden tekenaar André Geerts ( ) schaamde zich niet voor een vleugje nostalgie of romantiek. Met herkenbare taferelen uit het dagelijks bestaan probeerde hij het verloren paradijs te reconstrueren. Het talent om die kleine maar onschatbare momenten te spotten, combineerde hij met een tegelijk dynamische en fragiele tekenstijl met veel ronde lijnen en pastelkleuren. Jojo zag het levenslicht in 1983 maar haalde om onbegrijpelijke wijze niet de verkoopcijfers die het verdiende. Hopelijk zet de tijd dat nog recht. Waar? Pieremansstraat, Auteur: André Geerts Uitgeverij: Dupuis De Beverpatrouille Meerdere Belgische striphelden zijn stichtende voorbeelden, jongens die niet bang zijn voor het avontuur en nobele waarden verdedigen als rechtvaardigheid, kameraadschap en hulpvaardigheid. Heel wat gerenommeerde tekenaars hebben dan ook een scoutsverleden en lieten hun kunnen voor het eerst zien in de ledenblaadjes. Kuifje is getekend door Nieuwsgierige Vos, Suske en Wiske door Sluwe Vos, Natasja door Dynamische Struisvogel, Nero door Standvastige Reiger en De Smurfen zijn een uitvinding van Humoristische Ram. Belangeloze Toekan ging het felst op in de ideologie van de scouts. Belangeloze Toekan is de totem van de in Ukkel geboren Michel Tacq ( ). Onder het pseudoniem Mitacq tekent deze bewonderaar van Hergé in 1953 de eerste avonturen van een groep verkenners. Veulen (de bevlogen leider), Valk (het brein), Kat (de waaghals), Tapir (de levensgenieter) en Vlieg (de verlegen benjamin) vormen samen De Beverpatroelje. De eerste 21 scenario s zijn van Jean-Michel Charlier, bekend van de reeksen Blueberry en Buck Danny. De laatste negen verzint Mitacq zelf. De stripmuur geeft een verkeerd beeld van De Beverpatroelje. Hartje Marollen blinde gevels verven is zonder twijfel een van die goede daden waar de scouts zichzelf dagelijks toe verplichten. Maar eigenlijk hebben Veulen, Valk en co zelden tijd voor dat soort klusjes. Net als Jommeke, Kuifje en Suske en Wiske zijn ze regelmatig te laat thuis voor het avondeten omdat er aan de andere kant van de wereld dringend heldendaden verricht moeten worden. En dan gaat het niet om wat verfwerk maar om humanitaire hulp in militaire dictaturen. Waar? Blaesstraat - Pieremansstraat, Tekenaar: Mitacq Scenaristen: Jean-Michel Charlier, Mitacq Uitgeverij: Dupuis 15

16 De Kat Krijg nou wat, een gekostumeerde kat die zichzelf metselt op een blinde gevel! De Kat verscheen voor het eerst in de krant Le Soir op 22 maart De humoristisch-filosofische kat die zich rechtstreeks tot de lezer richt, is een vondst van Philippe Geluck. Aanvankelijk had de cartoon een vaste plek, later werd De Kat meer uitgespeeld als stoorzender die op onverwachte plaatsen in de krant opduikt. De tekenstijl is eenvoudig, sober en efficiënt waardoor de aandacht gaat naar wat De Kat te zeggen heeft. Hij leeft niet van applaus maar heeft binnenpretjes als hij er weer in geslaagd is om de lezer kortstondig uit zijn lood te slaan. Dat doet hij vooral door met een absurde of filosofische opmerking of kwinkslag ogenschijnlijk triviale zaken van een heel andere kant te bekijken. Hij mikt niet op de bulderlach maar op de grinnik. Een eerste album dat de beste grappen bundelt, komt er in 1986 en is een groot succes. De Kat is ook het zelfportret van Geluck. Maar dan toch vooral als hij iets intelligents zegt en niet als hij stom uit de hoek komt, pleegt hij te grappen. Striptekenaars zijn door de bank genomen te schuw om te wedijveren met de bekendheid van hun personages maar niet Geluck. Ettelijke radio- en tv-programma s in België en Frankrijk hebben hem beroemd gemaakt. Dat hij in Parijs geridderd werd tot Chevalier des Arts et des Lettres kan De Kat ongetwijfeld relativeren in vier, vijf welgemikte woorden. Waar? Zuidlaan 87, Auteur: Philippe Geluck Uitgeverij: Casterman Kwik en Flupke Door de animatiefilm Tintin van Steven Spielberg heeft Kuifje internationaal enorm aan bekendheid gewonnen. Maar laten we niet vergeten dat Hergé ( ) nog twee andere zonen had. Kwik en Flupke zijn in meerdere opzichten het tegengestelde van Kuifje. Ze zijn eerder subversief dan voorbeeldig. Ze beleven hun avonturen niet in alle uithoeken van de wereld maar in de Marollen, de Brusselse volksbuurt waar Hergé opgroeide. De twee ketjes zijn amper een jaar jonger dan Kuifje. Ze haalden hun eerste komische kwajongensstreken uit in 1930 in Le Petit Vingtième, de kinderbijlage van Le Vingtième Siècle waarin ook Kuifje het daglicht zag. De strips bestaan uit meerdere komische verhalen van een pagina of twee, al dan niet voorzien van tekst. Of Kwik met de rode coltrui en Flupke met de groene jas nu bewust kattenkwaad uithalen dan wel al spelend problemen veroorzaken, in de regel komen ze onzacht in aanvaring met het gezag. Of het zou moeten zijn dat ze er in geslaagd zijn om wijkagent 15 een poets bakken. Heeft iemand trouwens een idee wat hij op de stripmuur door het gaatje in de schutting ziet? Kwik en Flupke zijn er alvast niet gerust op. Hebben ze daar soms een van hun levensgevaarlijke zeepkisten verstopt? Medewerker Johan De Moor verzon in de jaren tachtig zelf enkele grappen voor Kwik en Flupke en was de man achter een reeks bijzonder korte animatiefilms. Waar? Hoogstraat 195, Brussel Auteur: Hergé Uitgeverij: Casterman Oh! Lieve hemel In de humoristische stripreeks Oh! Lieve hemel maken scenarist Janry (De Kleine Robbe) en tekenaar Stuf zich vrolijk over Sint- Pieter en Lucifer. Aan de hemelpoort bezorgen laatkomers, verdwaalden of ongehoorzame engeltjes Sint-Pieter kopzorgen en extra werk. Zo komt hij nooit toe aan wat rust of een partij biljarten. Wie ervoor moet zorgen dat in het paradijs alles ordentelijk verloopt, gaat door een hel. Kan je het de brave man kwalijk nemen dat hij al eens een glaasje teveel drinkt en dan sujetten toelaat die hun hemel eigenlijk niet verdiend hebben? Dat niets menselijk de heilige Pieter vreemd is, valt ook af te lezen op de ondeugende muurschildering in de Miniemenstraat. Enkele meters verder bevindt zich het Justitiepaleis en dat heeft de schelmen Janry en Stuf geïnspireerd. Lucifer zou er klacht kunnen neerleggen tegen zijn beroemde bovenbuur. Niet alleen verknoeit die zijn barbecue, Sint-Pieter beheert een heuse cannabis-plantage en te oordelen naar zijn gelukzalige glimlach hoeft er niet gedebatteerd te worden over de kwaliteit van de wiet. Tot juridische spitstechnologie lijkt die zwevende advocaat in toga echter niet meer in staat. Zelfs een eenvoudige administratieve arrestatie zit er niet in. De arm der wet heeft het te druk met het schaduwen van rastaman en het bewaken van een naaktstrand. Een mens moet zijn prioriteiten kennen. Waar? Miniemenstraat 91, Tekenaar: Stuf Scenarist: Janry Uitgeverij: Dupuis 16

17 Titeuf Wiske heeft een eierkopje, Kuifje een kuif. Titeuf heeft het allebei. Hij ontleent zijn naam aan het eierkopje: petit oeuf werd verbasterd tot Titeuf. Maar het is dankzij de fiere, rebelse strogele kuif dat je hem er overal en altijd meteen uitpikt. En misschien ook wel een beetje door zijn gedrag. Kijk maar naar de stripmuur. Is Titeuf op schoolreis naar Brussel de bollen van het Atomium opgekropen om in de bolle spiegel te kijken of zijn haar nog wel goed ligt? Of was het een poging om de meisjes vanuit de lucht te bespieden? Met deze eigenwijze druktemaker weet je het nooit. Zijn grappen, grollen en grillen vallen enorm in de smaak van de jonge lezers. Met oplages van boven het anderhalf miljoen mag je gerust van een fenomeen spreken. Het stripventje heeft zijn eigen animatieserie, computer-spelletjes en behangpapier en haalde in 2011 de bioscopen. De geestelijke vader is een Led Zeppelin-fan die zich niks aangetrokken heeft van het cliché dat Zwitsers geen humor hebben. Hij heet Philippe Chappuis als hij naar de bank gaat maar Zep als hij strips signeert. Titeuf is een humoristische strip maar er wordt niet dwangmatig in gegrapt. Er is net zo goed plaats voor emotie, verbazing en vertedering. Het ventje spreekt als een echt kind en niet zoals ouderen denken dat kinderen spreken. Zijn avonturen spelen zich niet af op verre planeten maar op de speelplaats, in de klas, thuis of op weg naar school. Zijn verbeelding doet de rest. Zo is hij ervan overtuigd dat zijn overjaarse juf een buitenaards wezen is. Door Titeufs ogen naar de ongerijmde wereld van de grote mensen kijken, is je een breuk lachen. Waar? Emile Bockstaellaan 1, 1020 Laken Auteur: Zep Uitgeverij: Glénat Kuifje Brussel houdt van Kuifje. Treinreizigers die in het Zuidstation afstappen, kunnen er niet naast kijken. Aan de ingang op het Hortaplein springt een fresco van acht meter op acht meter in het oog sinds de viering van de honderdste verjaardag van de geboorte van Georges Remi ( ), alias Hergé. De Brusselaar wordt tot de grootste striptekenaars aller tijden gerekend. De tekening is een uitvergroting van het 56ste prentje uit Kuifje in Amerika. Kuifje is niet op de locomotief gesprongen om zwart te rijden. Dat zou de brave maar ontzettend dappere jongen nooit doen. Hij zit midden in een achtervolging op Billy Smiles. Deze gangster staat Kuifje naar het leven omdat hij weigert de beruchte Al Capone te doden. Kuifje in Amerika is het derde album uit de wereldberoemde reeks van Hergé en dateert uit Dat is een hele poos geleden. Maar Kuifje heeft nooit opgehouden wereldwijd lezers van 7 tot 77 jaar in vervoering te brengen. Daar is de ongeëvenaarde, tijdloze grafische stijl van Hergé niet vreemd aan. Voor de originele tekeningen wordt er op kunstveilingen tegenwoordig grof geld neergelegd. Maar de strip werd ook een fenomeen omwille van de wervelende, spannende avonturen die Kuifje in alle uithoeken van de wereld beleeft. De held met de grappige coiffure is een relatief kleurloos en anoniem figuur. Leeftijd, volledige naam en familiale situatie kennen we niet. Maar die neutraliteit maakt dat hij overal op zijn plaats is en dat iedereen zich met hem kan identificeren. Vrienden, tegenstanders en kennissen als kapitein Haddock, professor Zonnebloem of de stuntelige detectives Janssen en Jansen zijn des te gekker en kleurrijker. Waar? Hortaplein, Auteur: Hergé Uitgeverij: Casterman Tiny Is het niet heroïsch om zo vrolijk en onbezorgd met de hond door de stad te huppelen? De hond heet Poeffie; het meisje heet Tiny. Tenminste zo heet ze in Brugge. In Doornik kennen ze haar als Martine, in Tirana als Zana, in Madrid als Martita, in Cagliari als Cristina, in Dover als Debbie, in Skopje als Mapuka, in Ankara als Aysegül, in Maribor als Marinka en in Malmö als Mimmi. Meer dan 85 miljoen albums zijn er verkocht in een dertigtal landen. Tiny is het bewijs dat ook een doodbraaf meisje een echte wereldster kan zijn. Elk album is gewijd aan een nieuwe hobby of activiteit voor het onwaarschijnlijk lief, behulpzaam en getalenteerd kind. De reeks startte met een uitstap naar de boerderij. De zee, het circus, de bergen, het park zouden volgen. In 1964 ging ze winkelen. In 1968 speelt ze moedertje, in 1975 leert ze zwemmen, in 1994 vindt ze een poes, in 2009 ontdekt ze de natuur. In alles wat ze doet is ze griezelig goed. De Waalse tekenaar Marcel Marlier ( ) was zelf ook een perfectionist. Het karakter van de ideale dochter bleef onveranderd sinds haar eerste verschijning in Haar look evolueerde wel voortdurend. Marlier volgde trouw de heersende mode. De reeks is vooral populair bij meisjes uit de lagere school. Over de schoonheid en de harmonie van de idyllische tekeningen kan niet getwist worden. Marlier zweert bij een naïef realisme met een uitgekiende belichting, vertederende pastelkleuren en decors die tot in de details zijn uitgewerkt. Waar? Koninginnelaan 325, 1020 Laken Tekenaar: Marcel Marlier Scenaristen: Gilbert Delahaye, Jean-Louis Marlier Uitgeverij: Casterman 17

18 Le Roi des Mouches Kijk naar de namen boven de intacte kooien: King Kong en de Minotaurus zullen nog wat langer opgesloten zitten in de imaginaire zoo in de schaduw van het Atomium. De geestdriftige jongen die van Batman en broeken met brede pijpen houdt, koos ervoor om de Yeti te bevrijden. Het dier lijkt meer op een harige, buitenmaatse gorilla maar toch is het de Yeti. Bewijsstuk één: het traliewerk van de kooi van de Yeti is bijgewerkt. Bewijsstuk twee: Kuifje in Tibet. In dat wereldberoemd en behoorlijk emotioneel album kan Kuifje niet geloven dat zijn vriend Tchang (De Blauwe Lotus) een vliegtuigramp boven de Himalaya niet overleefd heeft en start een zoektocht. Tchang leeft inderdaad nog: hij werd opgevangen door een eenzame, vrouwelijke, lieve loebas die ocharme door het leven moet als de verschrikkelijke sneeuwman. Vergelijk de fysiek (het punthoofd) en karaktertrekken van de yeti van Hergé met die van de yeti van Mezzo en concludeer dat dit een hommage is. Mezzo is het pseudoniem van de Fransman Pascal Mesenburg. Samen met scenarist Michel Pirus ontwierp hij in De vliegenkoning-albums een universum dat veel vreemder en donkerder is dan de stripmuur in de Stiernetstraat laat uitschijnen. Hergé mag een invloed zijn, de Amerikaanse underground-cultuur is dat evenzeer. Met sardonisch genoegen ontleden ze in een aantal piekfijn getekende en erg beklemmende kortverhalen de onderhuidse waanzin en frustraties van jongeren die zich te pletter vervelen in een kleinburgerlijk milieu. De vliegenkoning is gesneden koek voor de fans van David Lynch, Robert Crumb of Charles Burns. Waar? Hubert Stiernetstraat 23, 1020 Laken Tekenaar: Mezzo Scenarist: Pirus Uitgeverij: Drugstore Lincoln Blueberry, Lucky Luke, Comanche, Buddy Longway, Jerry Spring...: de lijst geweldige westernstrips is lang. De familie Jouvray liet er zich - terecht - niet door intimideren en kwam in 2002 met een nieuwe western op de proppen: Lincoln. Olivier Jouvray verzint de scenario s, broer Jérôme verzorgt het tekenwerk en de inkleuring is voor de vrouw van Jérôme, Anne-Claire. Zoals je op de stripmuur in de Paleizenstraat kunt zien, gaat het er ruig aan toen in hun strip. Lincoln is de jongeman met de hoed die klaar staat om te boksen met de reus die zijn mauwen opstroopt. Het is niet de eerste keer dat deze chagrijnige, eenzame cowboy zijn vuisten laat spreken of in de klappen deelt. Lincoln is een gepatenteerde ruziezoeker en een notoire brompot die liever lui dan moe is. Maar laat God nou net op dit exemplaar van de menselijk soort rekenen om superheld-gewijs wat orde op zaken te stellen aan het begin van de twintigste eeuw. God heeft met Lincoln gewed hij op een dag eindelijk het geluk zal kennen. Voor alle zekerheid heeft Hij de cynische cowboy onsterfelijk gemaakt. Als er geknokt wordt, houdt God zich liever afzijdig. Op de stripmuur kijkt hij toe van op de eerste etage, omringd door Engeltjes met harpen. Twee deuren verder grijnst zijn eeuwige tegenspeler de duivel. Het origineel concept is uitgewerkt in een reeks spannende avonturen, overgoten met pittige humor. Vooral Lincoln weet zijn zwartgallige kijk op de wereld met scherpe humor te verwoorden. Waar? Paleizenstraat Over de Bruggen, 1020 Laken Tekenaar: Jérôme Jouvray Scenarist: Olivier Jouvray Uitgeverij: Paquet De Kleine Robbe Het is een guitige, spontane en gezonde knaap die wel te vinden is voor een grapje, maar een hart van goud heeft: hij is een model, een Kampioen van de Goede Luim. Zo omschreef de trotse uitgever Jean Dupuis de held met dezelfde naam als zijn legendarisch stripblad: Spirou (Robbedoes). De eerste Robbedoes was van de hand van de Franse tekenaar Rob-Vel, later namen anderen het van hem over. De bekendste zijn Jijé ( ) en André Franquin ( ). Vandaag is de strip in handen van Morvan en Munuera. Maar tussen 1981 en 1998 werd Robbedoes verzorgd door Tome en Janry. Het duo leerde elkaar kennen toen ze nog gewoon Philippe Vandevelde en Jean-Richard Geurts heetten. In 1983 kwamen ze voor een speciaal nummer op de proppen met een gag over de kindertijd van Robbedoes. De Kleine Robbe was geboren. Hij is bepaald geen onkreukbare held met nobele inborst, eerder een ondeugende belhamel met een voortijdige, naïeve interesse voor seks en een ongebreidelde fantasie. Eigenschappen die hem niet helpen als hij weer eens het slachtoffer is van ondoorgrondelijke en soms doldraaiende opvoeders. De nevenreeks scoorde. Tekeningen zijn verzorgd, de brave humor en de zoete, licht nostalgische sfeer kunnen nog wel een paar jaar mee. De carrousel op de stripmuur in Bruparck heeft nog een paar rondjes voor de boeg tot jolijt van Robbes juf wiskunde. Juf Cijfer (Mademoiselle Claudia Chiffre) is die amazone met blote benen waar de papa s net iets te lang naar gapen. Waar? Bruparck, 1020 Laken Tekenaar: Janry Scenarist: Tome Uitgeverij: Dupuis 18

19 Guust Flater Hij vindt het vast wel weer een veel te mooie dag om zomaar aan de baas te schenken en leunt dus over de vensterbank om met de jojo te spelen. Dat die jojo een toevallige voorbijganger vol op het hoofd zou raken, stond in de sterren geschreven. Je bent Guust Flater of je bent hem niet. Deze tedere anarchist, de eerste anti-held en de beste maatschappijkritische clown van het Frans-Belgisch stripverhaal, debuteerde op 28 februari 1957 in het tijdsschrift Spirou. De eerste nummers beperkte hij zich tot mysterieus verschijnen. Stoorzender zijn bleek een roeping. Hij was zogezegd de laconieke postsorteerder en loopjongen van de Spirou of Robbedoes-redactie, liever lui dan moe. Zijn talent om de boel op stelten te zetten met maffe experimenten, waanzinnige uitvindingen (de flaterfoon!) of geniaal-absurde invallen maakten hem zeer populair bij de lezers. De Brusselse tekenaar André Franquin ( ) was dol op Guust die onaantastbaar was voor het sérieux van volwassenen, in staat om de grofste scheldpartijen en woede-uitbarstingen te pareren met anderhalf woord: M enfin (Nou moe). In de loop der jaren gebruikt Franquin zijn anti-comformistisch alter ego steeds meer om uiting te geven aan zijn ecologische, humanitaire bekommernissen. Net als Hergé was Franquin een groot voorbeeld voor de volgende generaties. Zijn losse, bijzonder dynamische tekenstijl stak velen de ogen uit. Hij is een groot kunstenaar, waartegen ik maar een armzalig tekenaar ben, bekende Hergé. Waar? Schildknaapsstraat 15, Auteur: Franquin Uitgeverijen: Dupuis - Marsu Productions Mijnheer Johan Ziet u die meneer die het zich niet lijkt aan te trekken dat het een druilerige dag is en dat de tram zijn lichten al ontstoken heeft? Rechterhand in de broekzak, boekentas in de linkerhand en nonchalant rokend slentert hij voorbij een van onze fraaie brasserieën met gueuze en andere Brusselse specialiteiten. Dat is meneer Johan. Hij laat wel eens zijn sokken slingeren. Hoe we dat weten? Na een handvol strips ken je meneer Johan beter dan je beste vriend. Deze schrijver uit Parijs beleeft geen grootse, meeslepende avonturen maar leidt een volkomen alledaags leven. Met elke album wordt hij een beetje ouder. Angst voor de conciërge ruimde plaats voor angst om zich te binden die vervolgens overging in angst voor het vaderschap. Deining in de relatie, depressies, vrienden die onwaarschijnlijk kunnen zeuren, het eindeloze gevecht tegen de sleur, de dagelijkse beslommeringen die zoveel energie vreten: zijn belevenissen zijn aandoenlijk herkenbaar. De ondertoon is afwisselend lichtvoetig en licht deprimerend of weemoedig. Een beetje zoals het doordeweekse leven zelf. De eenvoudige maar zeer aangename en elegante tekenstijl verlicht de zeden. De verhouding nonchalance - helderheid zit net goed. Het is niet zo dat de ene tekent en de andere scenario s verzint. Auteurs Philippe Dupuy en Charles Berberian doen alles samen. Inspiratie putten ze uit hun onmiddellijke omgeving. In 2008 wonnen ze de Grand Prix van het stripfestival van Angoulême. Waar? Bogaardenstraat 28, Auteurs: Philippe Dupuy & Charles Berberian Uitgeverijen: Humanoïdes Associés, Dupuis, Oog&Blik 19

20 FC De Kampioenen Beste buitenlandse bezoekers, gelieve hier niet mee te lachen: in Vlaanderen is de populairste voetbalploeg niet Club Brugge, Sporting Anderlecht, FC Barcelona of de nationale ploeg maar een stel amateurs dat er zelden of nooit in slaagt om een wedstrijd te winnen. De verklaring? Zo slecht als FC De Kampioenen kan voetballen, zo goed kan het de mensen doen lachen. FC De Kampioenen is geen echte club maar de naam van een immens populaire tv-serie die liep van 1990 tot Zelfs herhalingen van herhalingen kluisterden hele families aan het scherm. Sinds 1997 bestaan de Kampioenen ook in stripvorm. De humoristische reeks was vanaf het eerste album Zal t gaan, ja? een groot succes. Ze is in handen van Hec Leemans, een doorgewinterde tekenaar die naam maakte met de historische stripreeks Bakelandt. Op de stripmuur herkent u de voornaamste personages. De wijd gesticulerende man met de gele jas en de snor is Balthasar Boma, de grootsprakerige voorzitter-worstenfabrikant-vrouwenzot. Fernand Costermans, uiterst links, noemt zich antiquair maar sjoemelt er op los. De dame met de korte rok, in het midden vanboven, is Carmen: een extraverte roddeltante die vaak aan de basis ligt van de knotsgekke misverstanden waarrond elke aflevering draait. Wellicht de grappigste van de bende is de jonge vader met de baby: de hopeloos naïeve en klunzige Marc Vertongen. Waar? Vaartstraat 27, Auteur: Hec Leemans Uitgeverij: Standaard Kobe de Koe In de wereld van het beeldverhaal komt het zelden voor dat kinderen in de voetstappen van hun ouders treden. Een uitzondering is de zoon van Bob De Moor, de rechterhand van Hergé. Johan De Moor begon als cartoonist. Begin jaren 80 trok hij naar de Studio Hergé. Hij bedacht er nieuwe grappen voor Kwik en Flupke en liet de ketjes opdraven in een gesmaakte reeks korte tekenfilms voor televisie. De fameuze klare lijn was hem met de papfles meegegeven. Zowel Hergé als Edgar P. Jacobs kwamen ten huize De Moor over de vloer. Maar door meer aansluiting te zoeken bij een Bruegheliaanse traditie, bij het zotte en volkse van een Willy Vandersteen en niet vies te zijn van een experimentele mix van verschillende technieken vond Johan De Moor een bonte, eigen stijl. Kijk maar naar de twee uitbundige muurschilderingen die jeugdherberg Sleep Well opvrolijken. Je weet niet waar eerst gekeken. Naar de bolhoeden van Magritte? Het Gele Teken op de bol van het Atomium? De koe op het skateboard heet Kobe. Ze is Geheim Agent Pi = 3,1416 en was de muze van De Moor en scenarist Stephen Desberg voor een reeks exuberante, guitige, licht anarchistische strips. Kobe vraagt zich op het tweede fresco verschrikt af waar die enthousiaste muis met Kuifjes raket naar toe vliegt? De reus in het zwart gestipt maatpak maakt deel uit van de Brusselse folklore. Net als de woefels (wafels), de stoemp (aardappelpuree met groenten) die aangeprezen worden in de frituur die straal genegeerd wordt door de dwaas kijkende olifant op het dak van een blauwe auto. Als ik uw boeken lees is het alsof ik een pot verf tegen mijn bakkes krijg, zei een bevriend tekenaar ooit tegen Johan De Moor. Waar? Hotel Sleep Well, Dambordstraat 23, Auteur: Johan De Moor Uitgeverijen: Casterman - Lombard 20

VRAGENLIJST VOOR MIDDELBARE SCHOLEN BELGISCH STRIPCENTRUM

VRAGENLIJST VOOR MIDDELBARE SCHOLEN BELGISCH STRIPCENTRUM VRAGENLIJST VOOR MIDDELBARE SCHOLEN BELGISCH STRIPCENTRUM De volgende vragenlijst is ingedeeld naar drie categorieën: Gewoon Moeilijker Doordenker Om de juiste antwoorden te vinden neem je best de lijst

Nadere informatie

ComiCs T H E m A D o s s i E R

ComiCs T H E m A D o s s i E R sized for Comics THEMADOSSIER 1. Brussel en het stripverhaal a. Geboorte van het stripverhaal in Brussel b. Van stripheld tot filmster 2. Het stripverhaal, Brussels erfgoed a. Publicaties rond het Stripverhaal

Nadere informatie

brussel, striphoofdstad themadossier

brussel, striphoofdstad themadossier brussel, striphoofdstad themadossier 1. BRUSSEL EN HET STRIPVERHAAL a. Geboorte van het stripverhaal in Brussel b. Van stripheld tot filmster 2. HET STRIPVERHAAL, BRUSSELS ERFGOED a. Publicaties rond het

Nadere informatie

Suske en Wiske: 65! De eerste Suske en Wiske. Rikki en Wiske in de krant. Stijn Dekelver. Wiske. Na het eerste verhaal wordt hij

Suske en Wiske: 65! De eerste Suske en Wiske. Rikki en Wiske in de krant. Stijn Dekelver. Wiske. Na het eerste verhaal wordt hij Suske en Wiske: 65! Stijn Dekelver Wiske. Na het eerste verhaal wordt hij vervangen door Suske. Het verhaal Suske en Wiske worden 65 jaar. Niet echt natuurlijk, want dan zouden ze in de strips al opa en

Nadere informatie

Brussel, striphoofdstad. themadossier

Brussel, striphoofdstad. themadossier Brussel, striphoofdstad themadossier 1. BRUSSEL EN HET STRIPVERHAAL a. Geboorte van het stripverhaal in Brussel b. Van stripheld tot filmster c. De nieuwe generatie Brusselse stripauteurs 2. HET STRIPVERHAAL,

Nadere informatie

Suske en Wiske: 65! Een verhaal met beelden! België = stripland. Jeroen Defauw. Eigenlijk zoals een boek, maar. dan met heel veel tekeningen en

Suske en Wiske: 65! Een verhaal met beelden! België = stripland. Jeroen Defauw. Eigenlijk zoals een boek, maar. dan met heel veel tekeningen en Suske en Wiske: 65! Jeroen Defauw Eigenlijk zoals een boek, maar Een verhaal met beelden! dan met heel veel tekeningen en weinig tekst. Zelfs als je niet kunt lezen, begrijp je waar een strip over gaat.

Nadere informatie

El cómic franco-belga (en francés) y el cómic en neerlandés. Personajes creados por belgas francófonos y franceses, y por autores neerlandeses

El cómic franco-belga (en francés) y el cómic en neerlandés. Personajes creados por belgas francófonos y franceses, y por autores neerlandeses El cómic franco-belga (en francés) y el cómic en neerlandés Personajes creados por belgas francófonos y franceses, y por autores neerlandeses Franco-Belgische strip De Franco-Belgische strip (ook wel Frankobelgische

Nadere informatie

Het beeldverhaal in België

Het beeldverhaal in België Het beeldverhaal in België De Belgische postzegels die uitgegeven zijn in het kader van de Jeugdfilatelie vormen inmiddels een behoorlijke reeks. De Post geeft elk zo'n speciale postzegel uit, met afbeeldingen

Nadere informatie

Striphelden. met: filmpjes puzzels en kleurplaten. groep 3/4

Striphelden. met: filmpjes puzzels en kleurplaten. groep 3/4 Striphelden met: filmpjes puzzels en kleurplaten groep 3/4 inhoud blz. 1. Striphelden 3 2. Zorro 4 3. Spiderman 5 4. Kuifje 6 5. Asterix en Obelix 7 6. Superman 8 7. Suske en Wiske 9 8. Batman 10 9. Lucky

Nadere informatie

VRAGENLIJST VOOR MIDDELBARE SCHOLEN BELGISCH STRIPCENTRUM 2014-2015

VRAGENLIJST VOOR MIDDELBARE SCHOLEN BELGISCH STRIPCENTRUM 2014-2015 VRAGENLIJST VOOR MIDDELBARE SCHOLEN BELGISCH STRIPCENTRUM 2014-2015 De volgende vragenlijst is ingedeeld naar drie categorieën: Gewoon Moeilijker Doordenker Om de juiste antwoorden te vinden neem je best

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

NERO DE STALLAERT JAREN

NERO DE STALLAERT JAREN NERO DE STALLAERT JAREN En toen vond Marc Sleen zijn opvolger Hij was de man die het altijd alleen gedaan had, zonder noemenswaardige hulp. Marc Sleen was fier op die prestatie. En al helemaal toen ze

Nadere informatie

Er zullen altijd mensen zijn die teleurgesteld zijn omdat je iets aanraakt dat bijna heiligschennis is.

Er zullen altijd mensen zijn die teleurgesteld zijn omdat je iets aanraakt dat bijna heiligschennis is. INTERVIEW PETER VAN DONGEN, TEUN BERSERIK EN YVES SENTE DOOR DAI HEINEN - FOTOS: RAYMOND LAGAE Er zullen altijd mensen zijn die teleurgesteld zijn omdat je iets aanraakt dat bijna heiligschennis is. 1

Nadere informatie

Germa de Vos. Kletsboek. Een vrolijk voorleesboek

Germa de Vos. Kletsboek. Een vrolijk voorleesboek Germa de Vos Kletsboek Een vrolijk voorleesboek 1 Het huis van de tien kinderen 1., daar kun je haast niet lopen. Overal zitten kleintjes hun vetertjes te knopen. 2., daar is het altijd feest, omdat er

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

SAGA ROZE BOTTEL UITGAVEN INTEGRAAL

SAGA ROZE BOTTEL UITGAVEN INTEGRAAL SAGA UITGAVEN INTEGRAAL ROZE BOTTEL APRIL 2017 APRIL 2017 ROZE BOTTEL INTEGRAAL 1 Het woord dromer staat in een kwaad daglicht bij ernstige mensen die de wereld zo vaak vervelend maken. Nochtans bezorgden

Nadere informatie

Street-art in de. Kijkwijzer 1ste, 2de en 3de leerjaar

Street-art in de. Kijkwijzer 1ste, 2de en 3de leerjaar Street-art in de Paterskerk Kijkwijzer 1ste, 2de en 3de leerjaar Naam: Kom en ontdek het verhaal achter de kunstwerken! Welkom in de Paterskerk van Halle. De kerk is vandaag helemaal omgebouwd tot een

Nadere informatie

Bob De Moor en de Zee De grote passie van een legendarische tekenaar

Bob De Moor en de Zee De grote passie van een legendarische tekenaar PERSDOSSIER In het Belgisch Stripcentrum Van 14 juni 2011 tot 15 januari 2012 Bob De Moor en de Zee De grote passie van een legendarische tekenaar In 1956 gaan twee buitengewone mannen aan boord van de

Nadere informatie

sinds 2017 voorjaarsfolder 2018

sinds 2017 voorjaarsfolder 2018 sinds 2017 voorjaarsfolder 2018 Matsuoka [mat su o ka] (m, Brussel, 1947), slechterik, tegenstander van het dagbladverschijnel Nero; maakte voor het eerst zijn opwachting op de pagina s van de Vlaamse

Nadere informatie

Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst. Voorganger: ds. Bert de Wit

Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst. Voorganger: ds. Bert de Wit Preek Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst Thema: @Home Voorganger: ds. Bert de Wit Schriftlezing: Lucas 15:11-32 Een vader had twee zonen zo begint het verhaal. Met de beschrijving van een gezin.

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

FOTOREPORTAGE LUCKY LUKE STRIJKT NEER IN ANTWERPEN DOOR RAYMOND LAGAE

FOTOREPORTAGE LUCKY LUKE STRIJKT NEER IN ANTWERPEN DOOR RAYMOND LAGAE FOTOREPORTAGE LUCKY LUKE STRIJKT NEER IN ANTWERPEN DOOR RAYMOND LAGAE Wie de komende maand op de Antwerpse ring t stad binnenrijdt, kan er niet naast kijken. Het overbekende silhouet van Lucky Luke is

Nadere informatie

VERMIST. Gebruik de tekening op de volgende pagina om alle gevonden informatie samen te brengen!

VERMIST. Gebruik de tekening op de volgende pagina om alle gevonden informatie samen te brengen! Enkel voor kinderen! Dit dossier is een realisatie van Ryckevelde vzw Ryckevelde 2010 2 Waar is Eugène? VERMIST Enkele dagen geleden wou Eugène Ryckevelde Brussel gaan verkennen! Het was al heel lang geleden

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.

Nadere informatie

Bob Hartman. Beste ouders en verzorgers,

Bob Hartman. Beste ouders en verzorgers, Inhoud Brief aan de ouders 1 Het wordt licht 2 De hemel 4 De aarde 6 Zon, maan en sterren: wauw! 8 Gespetter en gekwetter 10 Naar Gods beeld 12 Uitrusten 14 De sluwe slang 16 Veilig in de storm 18 Beloofd

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

MOMOTARO. Beste, Barbara Beel en Sarah Beel www.casablancavzw.be

MOMOTARO. Beste, Barbara Beel en Sarah Beel www.casablancavzw.be Beste, Momotaro is een eeuwenoud Japans verhaal. Het vertelt over een kleine perzikjongen en over groot geluk, over vrienden en vijanden en over hoe je samen sterk, moedig en wijs kan zijn. Het verhaal

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

ComiCs P E R s D o s s i E R

ComiCs P E R s D o s s i E R sized for Comics PERSDOSSIER 1. Brussel en het stripverhaal a. Geboorte van het stripverhaal in Brussel b. Van stripheld tot filmster 2. Het stripverhaal, Brussels erfgoed a. Miniplan VISITBRUSSELS-sized

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

14 februari is het Valentijnsdag! Vol verwachting kloppen de harten van de vele jongens en meisjes.

14 februari is het Valentijnsdag! Vol verwachting kloppen de harten van de vele jongens en meisjes. Valentijnsdag 14 februari is het Valentijnsdag! Vol verwachting kloppen de harten van de vele jongens en meisjes. In Engeland en de Verenigde Staten (VS) vieren mensen al eeuwen Valentijnsdag. In België

Nadere informatie

De Jefferson Bijbel. Thomas Jefferson

De Jefferson Bijbel. Thomas Jefferson De Jefferson Bijbel Thomas Jefferson Vertaald en ingeleid door: Sadije Bunjaku & Thomas Heij Inhoud Inleiding 1. De geheime Bijbel van Thomas Jefferson 2. De filosofische president Het leven van Thomas

Nadere informatie

KINDEREN VAN HET LICHT

KINDEREN VAN HET LICHT KINDEREN VAN HET LICHT Verteller: Het gebeurde in een donkere nacht, heel lang geleden, dat er herders in het veld waren, die de wacht hielden over hun schapen. Zij stonden net wat met elkaar te praten,

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

Opstandingskerk, 26 november 2017

Opstandingskerk, 26 november 2017 Opstandingskerk, 26 november 2017 Laatste zondag kerkelijk jaar, Symbolische bloemschikking laatste zondag kerkelijk jaar In de bijbel, het boek van verwachting, maar ook van verdriet lezen we in Openbaring

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander.

Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander. Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander. HHKalender DEF_2 ct.indd 1 Romantiek in een liefdesbrief 01-06-15 21:37 ROMANTIEK in een liefdesbrief Schrijf een liefdesbrief aan je geliefde. Verwerk

Nadere informatie

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost.

De twee zaken waarover je in dit boek kunt lezen, zijn de meest vreemde zaken die Sherlock Holmes ooit heeft opgelost. Sherlock Holmes was een beroemde Engelse privédetective. Hij heeft niet echt bestaan. Maar de schrijver Arthur Conan Doyle kon zo goed schrijven, dat veel mensen dachten dat hij wél echt bestond. Sherlock

Nadere informatie

Brussel, striphoofdstad. themadossier

Brussel, striphoofdstad. themadossier Brussel, striphoofdstad themadossier 1. BRUSSEL EN HET STRIPVERHAAL a. Geboorte van het stripverhaal in Brussel b. Van stripheld tot filmster c. De nieuwe generatie Brusselse stripauteurs 2. HET STRIPVERHAAL,

Nadere informatie

Klee. en Cobra. Opnieuw beginnen

Klee. en Cobra. Opnieuw beginnen Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

Schrijver Trent Stewart

Schrijver Trent Stewart Schrijver Trent Stewart Door : Thomas Pereira School : het Baken Klas : 7A Datum : 2010-02-15 Pagina: 1 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 1. Inleiding... 3 2. Biografie... 4 3. Boeken die geschreven staan....

Nadere informatie

2 de graad lager onderwijs

2 de graad lager onderwijs 2 de graad lager onderwijs Hallo beste lezer, Wat een toeval dat jij mijn dagboek gevonden hebt! Ik kijk er al naar uit om je alles te vertellen wat ik meegemaakt heb de laatste maanden, wat waren me dat

Nadere informatie

Bloemlezing van gedichten van de Dichters Kring 2013 2014. Verwondering maakt het leven mooier

Bloemlezing van gedichten van de Dichters Kring 2013 2014. Verwondering maakt het leven mooier Bloemlezing van gedichten van de Dichters Kring 2013 2014 Verwondering maakt het leven mooier Voorwoord Vorig jaar februari kwam de eerste gezamenlijke dichtbundel van de Dichters Kring Nederland tot stand.

Nadere informatie

Postzegels stripfiguren per Figuur

Postzegels stripfiguren per Figuur Postzegels stripfiguren per Figuur 1/12/2012 14:37:18 Land Jaar Omschrijving Aantal Aard Conditie Waarde Page 1 Alex Belgie 1998 Alix Briefkaart 1 Briefkaart Postfris 2,50 Belgie 2007 Alix Blaadje 1 Zegelvel

Nadere informatie

D Artagnan gaat naar Parijs

D Artagnan gaat naar Parijs D Artagnan gaat naar Parijs Artagnan reed op zijn oude paard, een uitgeputte knol met een trieste blik. Ook al was zijn paard op zijn minst vreemd te noemen en ook al waren de kleren die hij droeg verbleekt,

Nadere informatie

Lesbrief. Kinderjaren Jona Oberski. Doe meer met Leeslicht!

Lesbrief. Kinderjaren Jona Oberski. Doe meer met Leeslicht! Lesbrief Kinderjaren Jona Oberski Kinderjaren Kinderjaren bewerkt door ida schuurman Bewerkt door Ida Schuurman Het aangrijpende verhaal van Jona Oberski naverteld in eenvoudig Nederlands Doe meer met

Nadere informatie

Brussel, een multiculturele kameleon.

Brussel, een multiculturele kameleon. Brussel, een multiculturele kameleon. Brussel is een multiculturele stad met duizend gezichten die op elke hoek van de straat verrast. Een prachtig historische centrum, een unieke sfeer, een hele rist

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02 Papahoorjeme_bw.indd 2 05-05-11 15:02 Papahoorjeme_bw.indd 3 05-05-11 15:02 Voor Indigo en Nhimo Tamara Bos Papa, hoor je me? met tekeningen van Annemarie van Haeringen Leopold / Amsterdam De liefste

Nadere informatie

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx x x x x xx x xx xx x xx xxx xx xx xx xxx x xx x xxxx x EEN KNOTSGEKKE xxx x xxxx HICHAM BENOHOUD xxx xxxxx xxxx xxxxx xx Salle de Classe, série 2 KLASFOTO! xxxx xxxxxx xx xxxxx xx xxxxxx x xxxxx xx x xxxxxx

Nadere informatie

HEMELS HUWELIJK KALENDER 52 X WIJ TIJD VOOR ELKAAR. Willem en Marian de Vink

HEMELS HUWELIJK KALENDER 52 X WIJ TIJD VOOR ELKAAR. Willem en Marian de Vink HEMELS HUWELIJK KALENDER 52 X WIJ SAMEN TIJD VOOR ELKAAR Willem en Marian de Vink Liefde is vrij van zichzelf, om te leven voor de ander. Romantiek in een liefdesbrief ROMANTIEK in een liefdesbrief Schrijf

Nadere informatie

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever.

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Vos en Waar is Haas het ijs? NAAM Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Wat een raar beest! lacht Uil.

Nadere informatie

Lucas 10:33 Voor Jezus ben je alles waard

Lucas 10:33 Voor Jezus ben je alles waard Lucas 10:33 Voor Jezus ben je alles waard Jij bent veel waard! Maar waarom eigenlijk? Niet omdat jij zo goed bent, je lijkt op de gewonde reiziger in het verhaal van Jezus, maar omdat God je heeft gemaakt.

Nadere informatie

Kinderliedboekje Inhoudsopgave

Kinderliedboekje Inhoudsopgave Kinderliedboekje Inhoudsopgave Jezus is de goede herder...2 Hoor de vogels zingen weer...2 Dank U voor deze nieuwe morgen...3 Jezus is geboren...4 Zit je deur nog op slot...4 Dank U voor uw liefde Heer...4

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Spinder door Simon van der Geest

Boekverslag Nederlands Spinder door Simon van der Geest Boekverslag Nederlands Spinder door Simon van der Geest Boekverslag door een scholier 1310 woorden 8 maart 2017 6,6 41 keer beoordeeld Auteur Genre Simon van der Geest Jeugdboek Eerste uitgave 2013 Vak

Nadere informatie

SAGA JONAS FINK UITGAVEN. De bekroonde strip van Giardino

SAGA JONAS FINK UITGAVEN. De bekroonde strip van Giardino SAGA UITGAVEN De bekroonde strip van Giardino JONAS FINK CHICK BILL INTEGRAAL 5 Tibet had drie idolen: Gary Cooper, Laurel en Hardy. Uit deze ongewone combinatie vloeiden via zijn potlood cowboy Chick

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

De naam Uilenspiegel zou hier betekenen Je kunt mijn kont afvegen. Of Ik heb overal schijt aan.

De naam Uilenspiegel zou hier betekenen Je kunt mijn kont afvegen. Of Ik heb overal schijt aan. Over dit boek Er bestaan veel verschillende boeken over Tijl Uilenspiegel. Het bekendste boek is uit 1867, van Charles de Coster. De Vlaamse Tijl Uilenspiegel strijdt in dit boek voor de vrijheid tijdens

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2

FLIPPEN. Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 FLIPPEN Naam: Ruben van Dijk Datum van inlevering: 28/11/06 Klas: M1C Tutorgroep: 2 Verantwoording: Opleiding: Media Vormgeven School: Media college Amsterdam Jaar: 1 Projectomschrijving: Het maken van

Nadere informatie

y02 Marcus 15.2 Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus,

y02 Marcus 15.2 Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus, Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus, het is al bijna 8 april, het is al bijna Pasen. Met Pasen vieren we feest, omdat Koning Jezus de dood overwint. Onze Koning is sterker dan de

Nadere informatie

3 de graad lager onderwijs

3 de graad lager onderwijs 3 de graad lager onderwijs Hallo beste lezer, Wat een toeval dat jij mijn dagboek gevonden hebt! Ik kijk er al naar uit om je alles te vertellen wat ik meegemaakt heb de laatste maanden, wat waren me dat

Nadere informatie

Spot 2+ La Baracca (Italië)

Spot 2+ La Baracca (Italië) l e s b ri ef Spot 2+ La Baracca (Italië) 4811 TL Breda +31 (0)76-515 49 84 F facebook.com/ stiltefestival techniek@destilte.nl Nieuwe Huizen 41 E info@destilte.nl +31(0)6-11 62 32 91 afdeling educatie

Nadere informatie

Recensie Winterkant (SKaGeN) door Pol Arias Radio 1 Neon, maandag 12 maart 2007

Recensie Winterkant (SKaGeN) door Pol Arias Radio 1 Neon, maandag 12 maart 2007 Recensie Winterkant (SKaGeN) door Pol Arias Radio 1 Neon, maandag 12 maart 2007 Neon / Nicky Aerts: Met de voorstelling Winterkant sluit het Antwerpse gezelschap SKaGeN een trilogie af. Daarin kwam eerst

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Niet eerlijk. Kyara Blaak

Niet eerlijk. Kyara Blaak Kyara Blaak Niet eerlijk Kyara Blaak Kyara Blaak 248media uitgeverij, Steenwijk Grafische realisatie: MDS Grafische Vormgeving Illustraties binnenwerk: Kyara Blaak Alle rechten voorbehouden. Niets uit

Nadere informatie

NIEUWE TITELS Juni / augustus 2019

NIEUWE TITELS Juni / augustus 2019 NIEUWE TITELS Juni / augustus 2019 Jan Kordaat Integraal 4 1956-1958 In dit vierde deel van de verzamelde avonturen van Jan Kordaat maken we mee hoe de grote meester Jijé het roer van deze mythische reeks

Nadere informatie

Welkom op het kerstfeest van groep 3 en 4

Welkom op het kerstfeest van groep 3 en 4 Welkom op het kerstfeest van groep 3 en 4 Komt allen tezamen, jubelend van vreugde: Komt nu, o komt nu naar Bethlehem! Ziet nu de Vorst der eng len hier geboren. Komt, laten wij aanbidden, komt, laten

Nadere informatie

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters,

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters, Lesbrief Beste kleuters, Binnenkort speelt de voorstelling op jullie school of in een theater in de buurt. De voorstelling is gebaseerd op de boeken Pas op voor de ezel en de beer en Dansen met de ezel

Nadere informatie

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:...

Vogelgriep. Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat. Boekverslag van:... Klas:... Vogelgriep Auteur: Chris Vegter Illustraties: Dirk van der Maat Boekverslag van:... Klas:... 2 Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die

Nadere informatie

De jongen weet dat hij niet in slaap moet vallen. Want dan zullen dieven zijn spullen stelen. Ook al is het nog zo weinig wat hij heeft.

De jongen weet dat hij niet in slaap moet vallen. Want dan zullen dieven zijn spullen stelen. Ook al is het nog zo weinig wat hij heeft. In Kanton, China Op de hoek van twee nauwe straatjes zit een jongen. Het is een scheepsjongen, dat zie je aan zijn kleren. Hij heeft een halflange broek aan, een wijde bloes en blote voeten. Hij leunt

Nadere informatie

Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6

Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6 Februari, de maand van Valentijnsdag. Daarom deze maand een lief bericht van de leerlingen van groep 6 Mama Een roos is roze viooltjes zijn blauw maar het allerliefst Hou ik van jou mama. Joshua De beste

Nadere informatie

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco. 1 Het portiek Jacco ruikt het al. Zonder dat hij de voordeur opendoet, ruikt hij al dat er tegen de deur is gepist. Dat gebeurt nou altijd. Zijn buurjongen Junior staat elke avond in het portiek te plassen.

Nadere informatie

2 U geeft mij moed, God! Ik wil muziek maken en zingen, met heel mijn hart.

2 U geeft mij moed, God! Ik wil muziek maken en zingen, met heel mijn hart. 108 1 Een lied van David. God geeft mij moed 2 U geeft mij moed, God! Ik wil muziek maken en zingen, met heel mijn hart. 3 Ik wil mijn harp laten klinken, ik wil de zon wakker maken met mijn lied. 4 Heer,

Nadere informatie

Het boek is in juni 2007 uitgegeven door Leopold, het boek heeft 154 pagina s en 17 hoofdstukken.

Het boek is in juni 2007 uitgegeven door Leopold, het boek heeft 154 pagina s en 17 hoofdstukken. Boekverslag door T. 1229 woorden 9 april 2013 7,6 20 keer beoordeeld Auteur Maren Stoffels Genre Jeugdboek Eerste uitgave 2007 Vak Nederlands Inhoud Algemene gegevens Personages Tijd Plaats Spanning Thema

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 7 Delen maakt blij. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 7 Delen maakt blij. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 7 Delen maakt blij Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 7 blz. 1 Als je niet wilt delen krijg je ruzie.

Nadere informatie

Deze handreiking is van:

Deze handreiking is van: 9 lessen over het volgen van Jezus Deze handreiking is van: Deze cursus is geschreven Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ten behoeve van de kinderstudiegroepen voor de bovenbouw Gebruikte

Nadere informatie

Voorwoord. Veel leesplezier! Liefs, Rhijja

Voorwoord. Veel leesplezier! Liefs, Rhijja Voorwoord Verliefd zijn is super, maar ook doodeng. Want het kan je heel onzeker maken. En als het uiteindelijk uitgaat, voel je je intens verdrietig. In dit boek lees je over mijn liefdesleven, de mooie,

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

OPDRACHT 1 : SCRIPT EN INTERACTIEVE VERSIE VAK : SCHRIJVEN --LOIS VEHOF--

OPDRACHT 1 : SCRIPT EN INTERACTIEVE VERSIE VAK : SCHRIJVEN --LOIS VEHOF-- OPDRACHT 1 : SCRIPT EN INTERACTIEVE VERSIE VAK : SCHRIJVEN --LOIS VEHOF-- Confrontatie scene Written by Loïs Vehof Genre: Avontuur Locatie: De oude tempel Protagonist: Wachter Antagonist: Dief Conflict:

Nadere informatie

6,5. Getekende verhalen. Werkstuk door een scholier 1621 woorden 20 februari keer beoordeeld. Nederlands. 1. Inhoud

6,5. Getekende verhalen. Werkstuk door een scholier 1621 woorden 20 februari keer beoordeeld. Nederlands. 1. Inhoud Werkstuk door een scholier 1621 woorden 20 februari 2006 6,5 359 keer beoordeeld Vak Nederlands 1. Inhoud 2. Inleiding 3. De geschiedenis van de strip 4. Beroemde striptekenaars 5. Hoe maak je een strip?

Nadere informatie

Street-art in de. Kijkwijzer 4de, 5de en 6de leerjaar

Street-art in de. Kijkwijzer 4de, 5de en 6de leerjaar Street-art in de Paterskerk Kijkwijzer 4de, 5de en 6de leerjaar Naam: Kom en ontdek het verhaal achter het kunstwerk Welkom in de Paterskerk van Halle. De kerk is vandaag helemaal omgebouwd tot een oase

Nadere informatie

Heer, U kent mij als geen ander U weet of ik zit of sta en U kent ook mijn gedachten voordat ik iets zeggen ga

Heer, U kent mij als geen ander U weet of ik zit of sta en U kent ook mijn gedachten voordat ik iets zeggen ga Hieronder staan de teksten van nieuwe liedjes, zodat jullie ze thuis ook kunnen oefenen: 'k Heb Jezus nodig heel mijn leven 'k Heb Jezus nodig, heel mijn leven. 'k Heb Jezus nodig, dag aan dag, in m'n

Nadere informatie

Groningen Matthias Sulin K3a

Groningen Matthias Sulin K3a Groningen Matthias Sulin K3a Van onze school (Cs Vincent Van Gogh Salland) Zijn er ongeveer 60 leerlingen en docenten mee geweest naar een activiteit in Groningen genaamd De Rode Loper. Er waren Nederlandse

Nadere informatie

Johanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen

Johanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen 1 Gedichten, geïnspireerd door bomen Geheimen In het donker huizen bomen die overdag gewoner zijn. Wij slaan de bochten van een pad mee om en gaan, ontkomen aan het licht af op geheimen.kleine geluiden

Nadere informatie

QUIZ. Tip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord!

QUIZ. Tip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord! QUIZ Tip! Speel de quiz klassikaal op het digitale schoolbord! Spelregels Wijs een jurylid aan: die bepaalt wie antwoord mag geven en houdt de stand bij. Wijs een vragensteller aan: die stelt de vraag

Nadere informatie

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan.

Vertel de kinderen, of praat met hen over het verschil tussen film, tv kijken of naar het theater gaan. LESBRIEF Binnenkort gaan jullie met jullie groep naar de voorstelling Biggels en Tuiten Hieronder een aantal tips over hoe je de groep goed kan voorbereiden op de voorstelling. VOOR DE VOORSTELLING Vertel

Nadere informatie

Ik mis je in alle kleuren

Ik mis je in alle kleuren Ik mis je in alle kleuren Ik mis je in alle kleuren Met gedichten van Margreet Jansen en illustraties van Angelique Bosman Voor... een lotgenotengroep van de Stichting Jonge Helden Ik schrijf je vandaag

Nadere informatie

Verteld door Schulp en Tuffer

Verteld door Schulp en Tuffer Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder

Nadere informatie

(Naar Antoine de Saint- Exupéry)

(Naar Antoine de Saint- Exupéry) (Naar Antoine de Saint- Exupéry) Tekst: Yvon Haan Toegevoegde teksten verteller: Pieter Kromhout Personages 1. Kleine prins 2. Piloot (de volgende personages kunnen dubbelrollen spelen) 3 Bloem 4. Koning

Nadere informatie

Deze handreiking is van:

Deze handreiking is van: 9 lessen over het volgen van Jezus Deze handreiking is van: Deze lessen zijn geschreven Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ten behoeve van de kinderstudiegroepen voor de bovenbouw Gebruikte

Nadere informatie

Yoeri s levensreis Mijn verhaal

Yoeri s levensreis Mijn verhaal Yoeri s levensreis Mijn verhaal Yoeri s levensreis Mijn verhaal Yoeri van Kooten Schrijver: Yoeri van Kooten ISBN: 9789402163926 2017, Yoeri van Kooten Eerste druk Inhoud Inhoud 5 Voorwoord 7 Het ontstaan

Nadere informatie

De handen vol; geen tijd om het feest van de Heer te vieren. We gaan niet En wat ze toen wel deden, dat heet in de bijbel: moord.

De handen vol; geen tijd om het feest van de Heer te vieren. We gaan niet En wat ze toen wel deden, dat heet in de bijbel: moord. Bijna nergens meer is het echt donker. Er zijn altijd wel lichten in de buurt, verkeer. Daarom gaan wij op zoek naar plekken waar het nog donker is. Gisteravond was het de Nacht van de Nacht Dan kun je

Nadere informatie

Boekverslag Nederlands Hedonia door Kees van Kooten

Boekverslag Nederlands Hedonia door Kees van Kooten Boekverslag Nederlands Hedonia door Kees van Kooten Boekverslag door een scholier 2047 woorden 12 oktober 2004 7,8 25 keer beoordeeld Auteur Genre Kees van Kooten Komedie Eerste uitgave 1984 Vak Nederlands

Nadere informatie