Chiisana. juni jaargang 8. nr. 1

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Chiisana. juni 2008. jaargang 8. nr. 1"

Transcriptie

1 Chiisana juni jaargang 8. nr. 1

2 Inhoud 3 Een moment van bezinning 4 Bonsai evenementen Programma Zuid-Holland Excursie naar esdoornkwekerij D. van der Maat 6 Overzicht verenigingszaterdagen 8 Noelanders workshops in Rotterdam 12 Perenroest - wat doe ik er tegen? 14 Een workshop met Marc Noelanders 16 Een sprookje over een virus, over bomen en een liefdesverklaring 18 Bonsai show Botanische Tuin TU Delft 19 Inspiratie!! 20 Algemene informatie en colofon 22

3 4 Een moment van bezinning 5 Weten Waarom De meest slechte cursus die ik ooit heb gehad. Maar qua titel zeer goed gevonden. In mijn optiek heel toepasselijk op bonsai. Vaak zie je ingrepen gebeuren om iets te bewerkstelligen, zonder dat er goed over na gedacht is hoe, wat en waarom. Waarom doe je iets, om een reactie te veroorzaken? En op welke manier creëer je de juiste reactie? Pas als deze vragen goed beantwoord zijn kan een juiste ingreep worden uitgevoerd. Wellicht gaan jullie na het lezen van dit schrijven kritisch kijken naar het snoei- en verzorgingsgedrag. En proberen daardoor wat vaker over biologie/habitus etc. na te gaan denken. Groeten, Paul van Vuuren Bonsai evenementen 2008 Wanneer Wat en wie Waar 13 september Nationale Bonsaishow/Landdag van de NBV Limburg Info: september The Bonsai Extrevaganza Havercroft Info: Groot-Brittannië oktober 30 jaar Bonsai-Club Deutschland Mannheim Info: Udo Fischer Duitsland november Sakka-Ten Brixen-Bressanone Herfstbomen, Info:www. sakkaten.com Italië Programma 2008 Juli en augustus vakantie, geen clubmiddagen 6 september: Veilingmiddag Het is weer zover, we gaan de jaarlijkse veiling doen. Veilingmeester is onze voorzitter, Hans van Beek. De financiële afhandeling zal verzorgd worden door de penningmeester Harold Boekholt en ledenadministrateur Lenie May. Mogelijk komt u die leuke bonsai, boek of pot tegen, waar u al lang naar op zoek bent. Er zijn altijd wel koopjes te halen. Inbreng voor de veiling vanaf uur. Aanvang veiling uur. 13 september de NBS in Venray Deze dag zal de NBS en NTW in Venray gehouden worden. Zuid-Holland zal op de NBS de tijdens onze interne tentoonstelling van 21 juni jl. geselecteerde bomen tentoonstellen. Gezien ons leden aantal, krijgen wij 9 meter ruimte beschikbaar, voor de opstelling van totaal 9 bomen. Nadere info volg tijdens onze veilingmiddag op 6 september a.s. Voorts zal in Venray namens ZH. Rick Vincenten deelnemen aan de Nieuwe Talenten Wedstrijd. 27 september: Werkmiddag bij Dishama Omdat wij in de rest van september/oktober niet terecht kunnen in Boskoop, gaan we wederom naar Teunis Jan Klein. Eind september, waarschijnlijk een uitstekende tijd om alweer te gaan verpotten en aan eigen boom te werken. Daarnaast zal Teunis Jan deze middag een praatje houden over gebruik en het onderhoud van allerlei soorten bonsai gereedschap. 25 oktober: Bezoek aan HOKA-EN Bonsai-studio Lodder Van uur onze jaarlijkse inkoop ochtend voor de leden van Zuid-Holland bij Lodder - Hugo de Vriesweg 1 in Harmelen, met de gebruikelijke clubkorting. Overige data: 15 november werkmiddag aan eigen bomen bij Deshima van Teunis Jan Klein in Nieuwerkerk a/d. IJssel. De laatste bonsaimiddag van 2008 is op 13 december en dan kunnen we weer in Boskoop terecht. Invulling programma voor 13/12 volgt nog in het volgende nummer van Bonsai Focus. Opgeven voor masterclass deelname en de excursie naar Marc Noelanders in januari 2009, kan via de gele inschrijfformulieren tijdens de bijeenkomsten of via Lenie May: maylen@casema.nl

4 6 7 Excursie naar esdoornkwekerij D. van der Maat Voor de clubdag van 15 maart was er een uitnodiging van kwekerij D. van der Maat. Om s ochtends een kijkje te komen nemen op hun Japanse esdoornkwekerij. Even na uur waren er nog maar een stuk of 15 mensen aanwezig. Dus besloten we maar alvast te beginnen. Dhr. van der Maat begon te vertellen over EM een vrij nieuw product waarvan de werking zowel voedend is, als dat het zorgt voor het resistenter maken van de plant tegen ongedierte. Dit product werkt goed door middel van de natuurlijke groeiprocessen, het zorgt ervoor dat de planten gezonder en krachtiger zijn. EM staat voor effectieve microorganisme zie Het mooie van het product is dat het milieuvriendelijk is en de meststof zorgt (zoals gezegd), dat de plant minder ongedierte gevoelig is. De smaak van de plant / sappen wordt zo anders door de voeding dat de luis en andere insecten er niet graag aan komen. Eigenlijk dus een biologisch systemisch middel waarvan de werking in de sapstroom is opgenomen. Bovendien kan het middel ook voor schimmelbestrijding worden gebruikt. Na het verhaal over EM te hebben verteld, kregen we koffie en stroomden er langzaam steeds meer mensen binnen. Door de drukke spits waren er veel mensen verlaat. Na de koffie werd er nog over het enten van de esdoorns gesproken; de verschillende manieren en hoogtes waarop geënt kan worden in de winter of zomer. Hij vertelde waarom er voor bonsai begrippen zo hoog wordt geënt. Dit is vanwege het meganisch verwerken met de hand en de snelheid waarmee Door Paul van Vuuren Foto s Rennie de Jonge dit dan gebeuren kan. Tevens is de slagingskans groter als dit hoger op de stam gebeurd. We namen een kijkje in de kraamkamer: de tunnelkassen, waar schitterende net uitlopende esdoorns in alle kleuren en bladvormen stonden. Zaailingen die allemaal anders waren, en waar hopelijk weer nieuwe soorten uit voort komen. Dhr. van der Maat vertelde over de verschillende soorten, zijn favoriete en minst favoriete. Zijn eigen gekweekte bijzondere soorten en soorten met verschillende groeivormen of verkleuringen gedurende het seizoen. Na de kassen van binnen te hebben gezien, was de tijd daar om buiten te gaan kijken. In tegenstelling tot binnen hadden de meeste esdoorns buiten nog geen blad. We bewonderden de esdoorn verzameling die uit honderden verschillende soorten bestaat. Jammer dat deze bomen nog niet in blad stonden. We liepen langs de vele mooie oude moerplanten van verschillende cultivars. Die zullen komende jaren verkocht worden. Ik werd behoorlijk verleid om een mooie moerboom uit te zoeken, maar ja eerst maar eens 50 bomen van mijn verzameling verkopen, voordat ik daar aan kan gaan denken. Verschillende mensen waren al aandachtig aan het zoeken naar grote moerbomen of naar hun kleine neefjes die eveneens (voor de liefhebbers) te koop stonden. Na inspiratie en enkele inkopen te hebben gedaan gingen we langzaam weer terug naar onze auto s om onze bonsai dag op Concordia voort te zetten. Bedankt familie Van der Maat voor jullie hartelijke ontvangst.

5 8 Overzicht verenigingszaterdagen door Manon jamin Foto s Hans Khoe maart 9 Dit jaar zijn er weer een aantal interessante zaterdagen de revue gepasseerd. Zo hadden we in februari de interactieve demo van Alex Straver waarbij er een tweetal groepen een boom gingen bespreken met elkaar en tot een eerste stylering moesten komen, d.m.v. een schets. De schetsen van beide bomen werden besproken, desnoods iets aangepast en daarna werd er een keuze gemaakt op welke boom Alex ging demonstreren. Met hulp van Edwin Koppers ging hij aan de slag om aan het einde van de middag een complete metamorfose volgens plan (schets) te hebben volbracht. februari Foto s Manon Jamin In maart had Huib een lezing over shohin, met de mogelijkheden, waar moet je op letten en handige tips en er was ook weer een tentoonstelling. Dit keer waren er veel boompjes meegenomen. Er was gewoon te weinig plaats om alles een beetje mooi uit te stallen. Uiteindelijk vond het publiek een shohin van (het wordt bijna logisch) Leen Dekker de mooiste.

6 10 In april hadden een groot aantal mensen zich ingeschreven voor een dagje potjes bakken met Akira. Dit was weer een groot succes. Onder het genot van een wijntje werden er de mooiste potjes gefabriceerd. Bijna iedereen ging tevreden naar huis met een aantal zelfgemaakte en geglazuurde potjes. Aan het einde van de dag was er weer de traditionele saté op de nog bloedhete oventjes gebakken en saké geschonken in de bonsaipotjes met de nodige verkwisting als je je vinger niet goed op het gat in de pot duwt zodat we gezellig de dag eindigden. In mei waren we bij Teunis Jan Klein te gast in Nieuwerkerk a/d IJssel. Teunis Jan heeft een zeer interessante lezing gehouden over de presentatie van je bonsai voor een tentoonstelling. Waar moet je op letten, klopt de pot bij de boom, welk tafeltje of ander materiaal past bij de boom en de pot? Moet er wel een tafel onder? Hoe bepaal je eigenlijk welke pot bij welke boom past? Heel veel vragen waar Teunis Jan op zijn eigen bijzondere wijze inzicht in gaf hoe je zoiets zelf kunt toepassen op je bomen. Vier zeer verschillende zaterdagen die hopelijk weer veel plezier, inzicht en gezelligheid hebben opgeleverd. 11 mei april Foto s Frank Snijdewint

7 12 13 door Piet Hoek Foto s Piet Hoek en Manon jamin Noelanders workshops in Rotterdam Zaterdag 16 februari was een feestelijke dag voor de deelnemers aan de eerste workshop dit jaar van Marc in Rotterdam. Feestelijk omdat we blij waren allemaal elkaar weer te zien en het een prachtige dag was, voor de rokers een beetje koud maar verder top. Ook feestelijk omdat er weer prachtige staaltjes van ontwerpkunst te zien waren, zoals je ze echt niet iedere dag ziet. Het lijkt soms of Noelanders er plezier in heeft van de geijkte paden af te wijken een een totaal onverwachte oplossing uit de hoge hoed te toveren. Tijdens de workshop werd er levendig van gedachten gewisseld waarbij we niet schroomden om de politieke en sociale aspecten van onze beide landen onder de loupe te nemen wat telkens tot de nodige hilariteit leidde. Marc vindt niet voor niets dat een goede bonsai demonstrator ook een beetje entertainer moet zijn. Allez, ook hier slaagt hij glansrijk. De boom van Edwin is nog niet helemaal klaar omdat het te veel werk was voor een dag. Het eindresultaat zien we na de workshop op 31 mei a.s. Zaterdag 31 mei was het de tweede bijeenkomst van de leerlingen van Marc Noelanders in Rotterdam. Prachtig weer- de meeste deelnemers verkozen buiten te werken- geanimeerde stemming onder de cursisten, het recept voor een geslaagde happening. Marc, zojuist teruggekeerd uit Memphis, had er zin in en na korte tijd wist iedereen wat er gebeuren moest. Bij zo n workshop is het belangrijk dat er vlug begonnen en gewerkt wordt zodat de bomen s-avonds klaar zijn. Het hoogtepunt is natuurlijk het vormen van Marc van de door iedereen bedrade bomen en steeds is het weer een verrassing hoe het eindresultaat zal zijn. Marc slaagt er altijd weer in zelfs gevorderde bonsaïsten met een ingenieus ontwerp te verrassen. Edwin had zijn boom van de vorige keer weer meegenomen om hem verder af te maken en te laten vormen. Deze boom kan een toppertje gaan worden. Ik ben er zeker van dat over enkele jaren sommige van de bomen op de regionale en landelijke tentoonstellingen te zien zullen zijn. Boom voor en na de metamorfose.

8 14 Perenroest - Wat doe ik er tegen? 15 door Alex Straver Wat ik dus vond over de achtergrond van perenroest is het volgende: Er staan dan binnen een straal van zo n 200m perenbomen met roest. De sporen van die roestzwam komen in de lucht. Over het algemeen niet zo erg voor de jeneverbessen. Maar als het gaat regenen en de temperatuur is vrij hoog dan hechten de zwammen zich gemakkelijk aan de jeneverbes, en vooral de gecultiveerde, zoals: Chinensis, Procumbens. Door de hoge temperatuur en vochtigheid groeien ze razendsnel en binnen 24 uur kan je hele boom onderzitten. Het kan zich in de schors nestelen en later weer de kop opsteken, maar met een goede behandeling is dit te voorkomen; o.a. takken wegsnoeien is er één van, maar hierna beschrijf ik de manier van bestrijden zoals op het internet gevonden. Perenroest In april dit jaar werd ik plotseling geconfronteerd met een hevige uitbraak van perenroest in ongeveer de helft van mijn jeneverbes bonsai. Dit ontdekte ik na een lange regenbui bij vrij hoge temperatuur. Ik schrok heel erg, ik dacht echt daar gaat 30% van mijn (pre-) bonsai. Ik ben eerst begonnen met het zoveel mogelijk te verwijderen door: Takken weg te halen die niet belangrijk waren bij de pre-bonsai, maar helaas had ik het ook bij 3 reeds gevormde bomen, daar zou deze methode te rigoureus zijn. Bij de bomen waar ik takken niet kon missen heb ik heel voorzichtig de bruine zwammen (dat is zoals het zich uit) verwijderd. De takken waar ik de zwammen heb verwijderd heb ik behandeld met jinseal, daar had ik in het verleden ook succes mee, maar ik had nog nooit zoveel perenroest in één keer gehad. Ik ben toen maar eens op het internet gaan speuren. Nou dat was niet eenvoudig. Er waren zat artikelen over perenroest, maar allemaal vanuit het gezichtspunt van fruittelers. Hun advies was: Alle jeneverbessen binnen een straal van zeker 500m rond de kwekerij verwijderen. Nou daar had ik niet veel aan. Maar uiteindelijk vond ik toch 2 artikelen die iets zeiden hoe je jeneverbessen goed kunt behandelen en dat ze het ook zullen overleven, want in verschillende artikelen werd gemeld dat de jeneverbes er uiteindelijk aan zou dood gaan. Ik heb 3 middelen gevonden die perenroest kunnen voorkomen als wel bestrijden nadat het zich openbaard, maar helaas laat perenroest lelijke lidteken na (plaatselijk sterke verdikkingen aan takken). De middelen zijn: Exact een chemisch bestrijdingsmiddel Spuitzwavel organisch bestrijdingsmiddel Rosabel dit heb ik nog niet in de handel weten te vinden Het grappige is dat er spuitzwavel bij staat, dat lijkt heel veel op jinseal in een verdunde vorm, dus het was ook wel logisch dat ik in het verleden er succes mee had gehad, maar in spuitzwavel zit nog meer, namelijk een antischimmel. Ik heb de 2 middelen Exact en Spuitzwavel gekocht tegen de perenroest. Ik werd geadviseerd om verschillende middelen te gebruiken i.v.m. het kweken van resistentie. Ik heb alle bomen eerst bespoten met Spuitzwavel, de bomen die aangetast zijn, apart gezet en uit de ochtendzon. Na 2 weken heb ik het andere middel Exact gebruikt. Zo wissel ik elke 2 weken en ga ik door tot midden juni. Bij het aanmaken één druppeltje afwasmiddel toevoegen, dan verdeeld het vocht zich beter over de schors en heb je minder last van witte vlekken. Dit is een trucje dat ik mee kreeg van de verkoper bij Welkoop. Deze man is vele jaren een kweker geweest. Als je perenroest krijgt is het het beste het perenroest er eerst af te halen en met jinseal te behandelen en de rest met vergif spuiten. Dan hoef je geen takken te verwijderen. Als je het van te voren wilt voorkomen is het t beste om met een preventieve behandeling te beginnen in februari, als het niet vriest, en dat elke 2 weken te herhalen to midden juni, dan zijn de sporen weg om vervolgens volgend jaar weer de kop op te kunnen steken. Het is niet waar wat sommige mensen zeggen dat het erfelijk is en dat je boom het al had. De middelen helpen ook tegen meeldauw, trouwens op de middelen staat niet dat het tegen perenroest helpt, maar de mensen bij Welkoop wisten wel dat dit de middelen zijn om te gebruiken. Als iemand andere ervaringen heeft met perenroest, goed of slecht, dan hoor ik dat graag (en de redactie ook). Ook over eventuele andere moeilijk te bestrijden ziekten.

9 16 Een Workshop met Marc Noelanders Foto 4 17 Piet Hoek had op zaterdag 16 februari weer een workshop georganiseerd met Marc Noelanders. Piet had alles tot in de puntjes georganiseerd, van het binnenhalen van Marc als workshopleider, de 10 deelnemers als wel het verzorgen van een mailing naar iedereen dat de bomen toch vooral een dag van tevoren vorstvrij gezet moesten worden, zodat er goed aan gewerkt kon worden. Om 10 uur begon het feest. Ik had mij samen met Edwin opgegeven, en met nog 8 andere deelnemers zaten we startklaar. Marc begon de eerste rondgang langs alle deelnemers met de grootste boom en die was van Edwin en eindigde met de kleinste boom en die was van mij. Ik had namelijk tijdens mijn laatste reis naar Japan ( zie mijn vorige verslag) een Juniperis Chinensis shohin aangeschaft bij mijn bezoek aan Hotsumi. Als inleiding kunt je op foto 1 een shohin zien die van vergelijkbaar uitgangsmateriaal is gemaakt. Dit soort shohin zijn in Japan heel populair, en daarom worden er vele van gekweekt. Foto 2 laat het gekochte uitgangsmateriaal vlak voor transport in Japan zien. Ik heb deze boom dik ingepakt in kranten meegenomen in mijn koffer. Het was allemaal wel spannend of die het zou overleven en geen problemen zou geven bij de douane, maar alles is goed gegaan, zoals Hotsumi mij al verzekerd had. Op foto 3 zie je de boom voor de bespreking en eerste styling. Bij zo n bespreking vraagt Marc eerst wat jezelf in gedachte hebt en dan laat hij eventueel de andere mogelijkheden zien zoals hij dat dan voor ogen heeft. Maar uiteindelijk besluit jezelf wat je er van gaat maken. Marc komt regelmatig langs om je verder te helpen met vragen of je vorderingen te bespreken en daar eventuele noodzakelijke veranderingen aan te brengen in het ontwerp dat je voor ogen hebt. Alles gaat in een heel gemoedelijke sfeer. Door: Alex Straver Foto 3 Foto 5 Foto 6 Foto 4 laat de vorderingen zien halverwege de stilering. Een paar opmerkingen over het hoe en waarom: De boom is rechter opgezet om meer balans te krijgen en om de eerste tak links beter in positie te brengen. Er zijn korte stukjes shari aangebracht, maar uiteindelijk is het de bedoeling om een spiraalvormige shari te creëren die ook veel breder zal zijn. De reden dat de shari s korte stukjes zijn is om bij de boom niet teveel stress te veroorzaken met een mogelijke dood tot gevolg. Ook zijn de jins verder uitgewerkt, maar die zullen later met een dremel worden verfijnd. De eerste 3 takken zijn hier nu bedraad en zo ongeveer in positie gebracht. Nu verder nog de top uitwerken. Op foto 5 zie je het eindresultaat zoals het geworden is met de top takken en de top volledig uitgewerkt. Aan de achterkant onderaan de top tak zit nog een dikke stompe tak van het terugsnoeien door de kweker. Deze stomp is afgestript en omgevormd tot een elegante jin (helaas niet goed te zien, een heel klein beetje achter de tweede rechter tak. Foto 6 is een compositie foto van dezelfde status van de boom, maar dan in de mogelijke toekomstige pot. Tot nu toe doet de boom het goed, alleen de achtertak staat een beetje te kwarren, daarom staat die nu steeds naar het licht om verder aan te sterken. Ik geef sinds midden april de boom biogold (elke 6 weken) en regelmatig wordt de boom besproeid met Miraclegold en bladmest en hopelijk zorgt dat ervoor dat de kwarrende delen weer in conditie komen.

10 18 Een sprookje over een virus, over bomen en een liefdesverklaring! Tekst en foto s Rennie de Jonge We gaan al jaren naar hetzelfde vakantiestekje in Anduze in Zuid-Frankrijk. Dit dorp ademt een serene rust uit en het lijkt wel of iedereen de siësta tussen 13:00 en 15:00 uur gewoon respecteert. Iedereen die er wel eens is geweest spreekt de naam Anduze uit met een nostalgische verzuchting waarin dierbare herinneringen doorklinken. Overdag rustig op een terrasje een Formidable Grenadine drinken (bier met grenadinesiroop) of verkoeling zoeken op de camping aan de rivier de Gardon. Vanaf onze kampeerplek kijken we over de Gardon naar de in Anduze gelegen Bambouseraie de Prafrance. Een park met een bamboebos met stengels tot 28 m. hoogte. Er zijn o.a. Sequoiabomen (grootste bomen op aarde) en Ginkgo s (Japanse notenbomen). Als men een keer onder een Japanse Notenboom heeft gestaan, vergeet men dat nooit meer. Ik moest wel 20 meter verder plat op de grond liggen om de top te zien. Aan het eind van de wandeling door de bambouserai werd een kleine bescheiden verkoop gehouden van bonsai door de plaatselijke bonsaivereniging. Daar stond hij die mooie prachtige schaal met iets uit het midden twee rotsblokken met daaromheen een klein formaat bamboe. Het was een opstelling van een verkleind uitzicht vanaf onze kampeerplek. Enfin, dat betekende dus tijdens onze vakantie, tegen het windscherm, in het zuiden van Frankrijk, bij een temperatuur van 35 graden, onze eerste zorg voor een aantal bonsai en.. daar heeft het virus toegeslagen. Vroeger was het al een wens me met bonsai bezig te kunnen houden, alleen had ik eerst wat andere dingen te doen in het leven. Kennelijk was nu de tijd rijp! Dus de koe bij de horens gepakt en uitgebreid gegoogled en op de website van de Bonsaivereniging Zuid-Holland terechtgekomen. De kennismaking in Boskoop was hartverwarmend, voelde me direct thuis en genoot (en dat doe ik nog steeds) van de verenigingsmiddagen. Viel met m n neus in de organisatie van de Tsukiyama, heb veel over het tentoonstellen van bonsai geleerd en zowat alle leden goed leren kennen. Kennelijk was ook voor René de tijd rijp! We zijn beiden redelijk in de ban van die verschrikkelijk mooie kleine bomen. Gaan samen op cursus en zijn ook op de verenigingsmiddagen behoorlijk leergierig. Onze collectie in opbouw gaat redelijke vorm aannemen en zo gaandeweg schrapen we het een en ander bij elkaar. Wat daarbij wel opvalt, is dat eigenlijk elke boom die bij ons komt, zijn eigen verhaal vertelt. Onze laatste aanschaf is een Acer Platanoidus, een driestam Zilverberk en een Ginkgo. Alle drie in trainingspotten en voor ons een ware uitdaging die we aangaan onder de begeleiding van Teunis Jan. Als we straks verhuizen naar een nieuw appartement, zullen onze bonsai op het terras met elkaar fluisteren 1e prijs naaldbomen van Edwin Bonsaishow Botanische tuin TU Delft In het weekend van 7 en 8 juni was er in de Botanische Tuin van TU Delft voor de tweede keer de Bonsaishow van het Westen georganiseerd door Christiaan Yeh. Veel mensen vonden de weg naar de show en mede dankzij het mooie weer en de goede promotie was het er ongelofelijk druk op beide dagen. Er waren wat stands met Ikebana, verkoop van bomen en materialen, een hapje en een drankje en een tentoonstelling van scrolls. Zaterdags verzorgde Christiaan met behulp van Paul van Vuuren een demo pen jing oftewel bomen op rotsformatie. Op zondag waren Arnauld van der Heijden en Dominique Bosch gevraagd om te demonstreren. Ondertussen gaf Huib Baden een lezing en keurden Alex Straver en Bram de Visser de bomen van de show. Er werd bij het keuren onderscheid gemaakt tussen naald- en loofbomen. Piet Hoek werd eerste in de categorie loofbomen en Paul van Vuuren werd tweede. In de categorie naaldbomen won Edwin Koppers de eerste prijs en Dominque Bosch de tweede. Tevens kreeg Piet Hoek de publieksprijs. Volgend jaar krijgt deze show zeker weer een vervolg. door Manon Jamin De keurmeesters Alex Straver en Bram de Visser Huib s lezing Piet wint de publieksprijs er was eens een boerenzoon uit de zak van Zuid-Beveland en een flatmeisje uit Rotterdam die ons de liefde verklaarden en..wij leefden nog lang en gelukkig! Paul van Vuuren en Christiaan Yeh Arnauld van der Heijden en Dominique Bosch

11 20 Eén van de meest inspirerende bomen was de ooit omgevallen boom die spontaan door de natuur is getransformeerd in de zgn. vlotstijl, een rij bomen waarvan de basis eigenlijk één moederstam is. (zie foto). Een ander bizar exemplaar was een boom die ooit finaal in tweëen is gespleten waarvan de overgebleven helften gewoon op de grond zijn doorgegroeid. Hoezo struggle for life? 21 Inspiratie!! Tekst en foto s: Edwin Koppers Wij bonsaiïsten willen het nog wel eens denken: kunstig gemaakt hoor, maar zoals die bonsai eruit ziet, dat kom je in de natuur nooit tegen. Sinds ik me met bonsai bezighoud, kijk ik met andere ogen naar de bomen in de natuur en kom ik er meer en meer achter dat wat wij met die boompjes uithalen ook echt in de natuur voorkomt. Je moet daarvoor alleen meestal iets verder kijken dan de aangelegde bossen bij ons in de buurt. In het gebied kom je overigens ook prachtige oude loofbomen in bijv. bezemstijl tegen en heb ik er ook nog een prachtige Pinus gezien waar naar mijn mening alleen nog maar een pot (van ong. 10 meter doorsnee, hihi) onder gezet hoeft te worden. Kortom dit gebied vol levensgrote bonsai is zeker een bezoekje waard. En dat gewoon in Nederland! Oh ja, laat je schep maar thuis want ze zijn allemaal te groot en deze jeneverbessen zaaien helaas haast nergens meer uit, dus we moeten er dus heel zuinig op zijn! Meer info? Zo heb je bijvoorbeeld in Drenthe, vlak bij Dwingeloo, het natuurgebied Dwingelderveld. Bij het Lheederzand vind je een groot heideveld (ooit zandverstuiving) bezaaid met schitterende oude jeneverbessen waaraan de mens ogenschijnlijk nooit onderhoud heeft gepleegd. Toen Manon en ik hier tijdens een wandeling bij toeval terecht kwamen ging ons bonsaihart open. Alle stijlen kwamen we daar tegen. Compleet met jins en shari s die in een boek van Kimura niet misstaan zouden hebben. Maar dan zonder jinseal: puur natuur!

12 22 Bonsaivereniging Zuid-Holland Bijeenkomsten: Eenmaal per maand op zaterdag, behalve juli en augustus. Harmoniegebouw Concordia, P.A. van Neslaan 4, Boskoop. Tijd uur, T Op de bijeenkomsten wordt ervaring en kennis uitgewisseld. Werkvormen zoals workshop, demonstratie, boombespreking en excursie wisselen elkaar af. Er is gelegenheid aan eigen bomen te werken, advies te vragen, boeken te lenen en er is een winkel om de benodigdheden voor de hobby aan te schaffen. Elke maand wordt een loterij gehouden. Contributie 2008: 35,- per kalenderjaar, Girorekening: t.n.v. AFD ZH VAN DE NEDERL BONSAI VERENIGING te Alphen aan den Rijn. Wie de contributie voor 2008, 2009 en 2010 in één keer voldoet betaalt slechts 100,-. Nieuwe leden betalen tevens 10,- inschrijfgeld. Na betaling ontvangt men een pasje van het jaar/ de jaren die betaald zijn. Wie na 1 juli lid wordt betaalt 20,- contributie voor Voor vragen over het lidmaatschap kunt u contact opnemen met Lenie May: T , maylen@casema.nl CHIISANA is het ledenbulletin van Bonsaivereniging Zuid-Holland en betekent kleintje. De vereniging is aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging, de NBV. Dit bulletin wordt samengesteld door en voor de leden en verschijnt twee keer per jaar. Opmaak en redactie: Manon Jamin, info@m-jamin.speedlinq.nl. Kopij, tekst en/of foto s zijn altijd van harte welkom. De mening van de inzenders van artikelen kan verschillen met de opvattingen van de redactie. Bestuur: Hans van Beek, voorzitter T Harold Boekholt, penningmeester T Silvia van Wagtendonk, secretaris T Huib Baden, lid T Alex Straver, lid T Vaste ondersteuners: Ledenadministratie Winkel en loterij Bibliotheek Webmaster Catering Grafisch ontwerp Lenie May Nell Baden en Yvonne van Beek Rick Vincenten Frank Snijdewint Concordia (Karin en René) Manon Jamin

13 Ontwerp omslag Edwin Koppers en Manon Jamin

nieuwsbrief maart 2015

nieuwsbrief maart 2015 nieuwsbrief maart 2015 B O N S A I vereniging Midden Nederland Tokonoma van de maand De tokonoma s werden tijdens de bijeenkomst van februari gebruikt voor het maken van proefopstellingen voor onze show

Nadere informatie

1. Opening, met een toost op het nieuwe jaar. Om 13:30 uur opent de voorzitter, Hans van Beek, de vergadering.

1. Opening, met een toost op het nieuwe jaar. Om 13:30 uur opent de voorzitter, Hans van Beek, de vergadering. Notulen Algemene Ledenvergadering Bonsaivereniging Zuid-Holland, op zaterdag 17 januari 2015. Locatie Deshima Bonsai Studio in Nieuwerkerk a/d IJssel. Aanvang 13.15 15.00/15.30 uur. 1. Opening, met een

Nadere informatie

Folius Nieuwsbrief nr. 3 2013

Folius Nieuwsbrief nr. 3 2013 Folius Nieuwsbrief nr. 3 BONSAIVERENIGING RIJNMOND Beste leden De helft van de zomervakantie zit er weer op. Na een natte en koude periode is het weer naar tropische waarden gestegen. Voor de een een genot

Nadere informatie

Chiisana1. december 2011, jaargang 11. nr. 2

Chiisana1. december 2011, jaargang 11. nr. 2 Chiisana1 december 2011, jaargang 11. nr. 2 Inhoud 4 Bonsai evenementen 5 Programma 2012 6 Waarde(ring) van bonsai 8 Japan, een land met vele gezichten 13 Ervaringen van een deelneemster het maken van

Nadere informatie

nieuwsbrief maart 2019

nieuwsbrief maart 2019 nieuwsbrief maart 2019 opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Tokonoma van de maand De beide tokonoma s werden bij de februari bijeenkomst ingericht door Bob en Nol met een

Nadere informatie

Chiisana. december 2007. jaargang 7. nr 2. 1e prijs NBS van Richard Lorent, Goyomatsu

Chiisana. december 2007. jaargang 7. nr 2. 1e prijs NBS van Richard Lorent, Goyomatsu Chiisana december 2007. jaargang 7. nr 2 1e prijs NBS van Richard Lorent, Goyomatsu Inhoud 3 Contributie 4 Programma Zuid-Holland 2007-2008 5 De geschiedenis van kwekerijboom tot tentoonstellingsboom 6

Nadere informatie

Chiisana. mei 2007. jaargang 7. nr 1. Publieksprijs interne tentoonstelling 2006: Henk Vincenten

Chiisana. mei 2007. jaargang 7. nr 1. Publieksprijs interne tentoonstelling 2006: Henk Vincenten Chiisana mei 2007. jaargang 7. nr 1 Publieksprijs interne tentoonstelling 2006: Henk Vincenten Inhoud 3 Contributie 4 Programma Zuid-Holland 5 Noelanders Trophy 07 6 Workshop Marco Invernizzi 8 Presentatie

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Folius Nieuwsbrief nr.4 2012

Folius Nieuwsbrief nr.4 2012 Folius Nieuwsbrief nr.4 2012 BONSAIVERENIGING RIJNMOND Beste Leden, De afgelopen periode is weer het een ander gebeurd. Maar deze keer wil ik het even kort houden, vanwege privéomstandigheden. Zo hebben

Nadere informatie

Nieuwsbrief april 2015 3e jaargang nr. 1

Nieuwsbrief april 2015 3e jaargang nr. 1 Nieuwsbrief april 2015 3e jaargang nr. 1 Beste leden, Heb je vragen, opmerkingen of leuke, anekdotes? Laat het aan ons weten via nieuwsbriefsvs@hotmail.com. Wellicht zullen wij het plaatsen in de nieuwsbrief!

Nadere informatie

Tokonoma. van de maand

Tokonoma. van de maand nieuwsbrief juni 2017 40jaar opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek 06-184 712 27 bonsai_moyogi@hotmail.com Penningmeester: Casper den Ouden

Nadere informatie

Aan de wand hangen woordkaarten met betrekking tot de herfst.

Aan de wand hangen woordkaarten met betrekking tot de herfst. Herfst Nog niet zolang geleden liepen we in korte broek, kon de jas thuis blijven en was de temperatuur zelfs hoog, te hoog voor dit seizoen. Maar nu waait het, het regent en vallen de blaadjes van de

Nadere informatie

Tokonoma. van de maand

Tokonoma. van de maand nieuwsbrief mei 2014 B O N S A I vereniging Midden Nederland opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek 06-184 712 27 bonsai_moyogi@hotmail.com

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Tokonoma. van de maand

Tokonoma. van de maand nieuwsbrief aug. 2017 40jaar opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek 06-184 712 27 bonsai_moyogi@hotmail.com Penningmeester: Casper den Ouden

Nadere informatie

nieuwsbrief nov. 2014

nieuwsbrief nov. 2014 nieuwsbrief nov. 2014 B O N S A I vereniging Midden Nederland Tokonoma van de maand In de kleine tokonoma stond in oktober een shohin opstelling van Bob. De grote tokonoma werd ingericht door Rim met een

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

nieuwsbrief april 2013

nieuwsbrief april 2013 nieuwsbrief april 2013 B O N S A I vereniging Midden Nederland opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek 06-184 712 27 bonsai_moyogi@hotmail.com

Nadere informatie

Nieuwsbrief 14, september 2010

Nieuwsbrief 14, september 2010 Stichting WoonMere Nieuwsbrief 14, september 2010 Redactie: Mariska Elfrink Hallo allemaal, Eindelijk is het dan gebeurt: we zijn verhuist naar ons eigen appartement! Inmiddels wonen we hier alweer een

Nadere informatie

Ouderinfo donderdag 3 december 2015

Ouderinfo donderdag 3 december 2015 Ouderinfo donderdag 3 december 2015 Geplande evenementen 4-12-2015 Sinterklaasviering www.antoniusbest.nl 0499-371250 Beste ouders, verzorgers, 1. Pepernoten bakken Afgelopen maandag begon de Sinterklaasweek

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

nieuwsbrief juni 2018

nieuwsbrief juni 2018 nieuwsbrief juni 2018 opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek 06-184 712 27 bonsai_moyogi@hotmail.com Penningmeester: Casper den Ouden 030-244

Nadere informatie

nieuwsbrief februari 2014

nieuwsbrief februari 2014 nieuwsbrief februari 2014 B O N S A I vereniging Midden Nederland Tokonoma van de maand In de kleine tokonoma stond afgelopen bijeenkomst een opstelling van Nol met een Pinus parviflora halfcascade en

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

narratieve zorg Elder empowering the elderly

narratieve zorg Elder empowering the elderly narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar

Nadere informatie

Maatschappelijke Zorgboerderij. Amatheon. Nikki van Berlo. Jasmijn Borms. Joy Willems T4B

Maatschappelijke Zorgboerderij. Amatheon. Nikki van Berlo. Jasmijn Borms. Joy Willems T4B Maatschappelijke Zorgboerderij Amatheon Nikki van Berlo Jasmijn Borms Joy Willems T4B Inleiding Ons groepje bestaat uit Nil

Nadere informatie

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling.

Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Leerzaam, leuk, nieuwe contacten opgedaan, nieuwe ideeën. Het open Space concept is geweldig. Met een rugzakje vol info ga ik naar huis, veel gesprekken, leuke manier van middagvulling. Ontspannen maar

Nadere informatie

Tokonoma. van de maand

Tokonoma. van de maand nieuwsbrief mei 2018 Tokonoma van de maand De tokonoma s waren tijdens onze bonsai manifestatie van april ingericht met mooie opstellingen van onze deense leden Torben Brenfeldt en Søren Meyer Vooruit

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Gebruik van het dossier We zien dat er een aantal mentoren al gebruik maken van Het Dossier. Complimenten daarvoor.

NIEUWSBRIEF. Gebruik van het dossier We zien dat er een aantal mentoren al gebruik maken van Het Dossier. Complimenten daarvoor. NIEUWSBRIEF December Mentorschap Midden-en Noordoost Brabant 2015 Editie 2 Jaargang 1 Hierbij ontvangt u de nieuwe nieuwsbrief van het Mentorschap Midden -en Noordoost brabant. Hiermee houden wij u op

Nadere informatie

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt?

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? Beste kinderen, Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? In mijn vrije tijd ben ik natuurgids. Met mijn verrekijker en vergrootglas trek ik naar allerlei plekjes om de natuur

Nadere informatie

nieuwsbrief nov. 2018

nieuwsbrief nov. 2018 nieuwsbrief nov. 2018 opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Tokonoma van de maand De grote tokonoma werd tijdens de bijeenkomst in oktober ge - bruikt door Bruno en Casper

Nadere informatie

Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar..

Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar.. Nieuwsbrief 17 december 2015 Het einde van het jaar.. Dit is alweer de laatste donderdagbrief van het jaar 2015. Wat is het allemaal snel gegaan. Wat hebben de kinderen goed hun best gedaan. Iedereen kan

Nadere informatie

2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1

2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1 2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1! " #$% & #& '$' '& + ()" *% $, $ -% 1 H. Jagersma en M. Vervenne, Inleiding in het Oude Testament, Kampen, 1992. J. Bowker, Het verhaal

Nadere informatie

nieuwsbrief januari 2019

nieuwsbrief januari 2019 nieuwsbrief januari 2019 Tokonoma van de maand De beide tokonoma s werden tijdens de bijeenkomst van december ingericht door Bruno. De grote met een van zijn mooie cotone - asters. In de kleine een fraaie

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

Ik wens je veel succes met het vinden van een leuke stageplaats en veel plezier bij het stage lopen.

Ik wens je veel succes met het vinden van een leuke stageplaats en veel plezier bij het stage lopen. Beste leerling, Ben je dit schooljaar op zoek naar een leuke en leerzame maatschappelijke stageplaats? Kijk dan snel in deze folder. Je vindt er stageplaatsen dichtbij de natuur. Je kunt als stagiair meehelpen

Nadere informatie

De geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS

De geest is goed, maar het lichaam is versleten tekst PATRICK MEERSHOEK foto s AD NUIS IK HEB EEN SCHANDELIJK HOOG IQ. Ik lees kranten in zeven talen. Ik heb vroeger veel in het buitenland gezeten. De actualiteit houd ik met hartstocht bij, maar naar de televisie kijk ik niet en naar de

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Tokonoma. van de maand. De tokonoma s van april waren natuurlijk te zien tijdens onze manifestatie van 20 april

Tokonoma. van de maand. De tokonoma s van april waren natuurlijk te zien tijdens onze manifestatie van 20 april nieuwsbrief mei 2013 B O N S A I vereniging Midden Nederland opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek 06-184 712 27 bonsai_moyogi@hotmail.com

Nadere informatie

Nelleke en Kees waren onze gasten van 31 maart t/m 4 april 2007. Dank voor de foto's en jullie verslag!

Nelleke en Kees waren onze gasten van 31 maart t/m 4 april 2007. Dank voor de foto's en jullie verslag! Nelleke en Kees waren onze gasten van 31 maart t/m 4 april 2007. Dank voor de foto's en jullie verslag! We hebben de meest geweldige tijd gehad in Mhofu en het Marloth Park. We zijn vrij veel weggeweest,

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren' De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe

Nadere informatie

nieuwsbrief februari 2019

nieuwsbrief februari 2019 nieuwsbrief februari 2019 opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Tokonoma van de maand De grote tokonoma werd bij de afgelopen bijeenkomst ingericht met een uiterst fraaie

Nadere informatie

nieuwsbrief juni 2010

nieuwsbrief juni 2010 nieuwsbrief juni 2010 B O N S A I vereniging Midden Nederland opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek 06-184 712 27 bonsai_moyogi@hotmail.com

Nadere informatie

Er staan een paar zaaibakken in de hoek van de tuin waar een aantal scheuten eerder in gepoot werden.

Er staan een paar zaaibakken in de hoek van de tuin waar een aantal scheuten eerder in gepoot werden. Vertaling Les 8 augustus 2014 Bonsaiblad Satsuki Kenkyu Geschreven door Isamu Enomoto (officieel lector van de Japanse Satsuki vereniging). Handleiding om Satsuki azalea s te kweken en te vormen in alle

Nadere informatie

Tokonoma. van de maand

Tokonoma. van de maand nieuwsbrief dec. 2017 40jaar opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek 06-184 712 27 bonsai_moyogi@hotmail.com Penningmeester: Casper den Ouden

Nadere informatie

nieuwsbrief dec. 2014

nieuwsbrief dec. 2014 nieuwsbrief dec. 2014 B O N S A I vereniging Midden Nederland Tokonoma van de maand In de kleine tokonoma stond in november een Chamaecyparis van Piet Dekker. De grote tokonoma werd ingericht met een Koreaanse

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.

Karin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als

Nadere informatie

nieuwsbrief sept. 2012

nieuwsbrief sept. 2012 nieuwsbrief sept. 2012 B O N S A I vereniging Midden Nederland opgericht in 1977 en aangesloten bij de Nederlandse Bonsai Vereniging Voorzitter: Bob van Ruitenbeek 06-184 712 27 bonsai_moyogi@hotmail.com

Nadere informatie

Tekst en Beeld Fotoverhaal En heel veel foto s! Even voorstellen... De redactie van HVT Nieuws Vakantieplannen

Tekst en Beeld Fotoverhaal En heel veel foto s! Even voorstellen... De redactie van HVT Nieuws Vakantieplannen Hoedje van Papier in de Wijk - Kindermagazine HVT Nieuws - Editie 1 - Juni 2009 Even voorstellen... De redactie van HVT Nieuws Vakantieplannen Tekst en Beeld Fotoverhaal En heel veel foto s! Van de redactie

Nadere informatie

De Jeroen Bosch krant

De Jeroen Bosch krant De Jeroen Bosch krant G E M A A K T V O O R E N D O O R L E E R L I N G E N 2 maart 2016 Workshop groep1/2 Circuit in groep 7 Groep 7 van de vlieger ging op 4-3-2016 een circuit houden over Jeroen Bosch.

Nadere informatie

Met o.a. Goed nieuws over de tentoonstellingslocatie! Uitnodiging jongvogelavond woensdag 9 september 2015 Terugblik presentatie René de Waal

Met o.a. Goed nieuws over de tentoonstellingslocatie! Uitnodiging jongvogelavond woensdag 9 september 2015 Terugblik presentatie René de Waal Met o.a. Goed nieuws over de tentoonstellingslocatie! Uitnodiging jongvogelavond woensdag 9 september 2015 Terugblik presentatie René de Waal Herinnering contributie Augustus 2015 Bestuur van vogelvereniging

Nadere informatie

Oude Glorie. Evenementen. Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7. Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015. Website Oude Glorie

Oude Glorie. Evenementen. Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7. Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015. Website Oude Glorie Oude Glorie Nieuwsbrief jaargang 1, nummer 7 Onregelmatig (als er iets te melden valt) 10 september 2015 Website Oude Glorie De een is op weg naar het volgende evenement, de ander ligt al weer in de thuishaven.

Nadere informatie

Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek

Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek KIEZEN Een goed begin is het kiezen van het juiste boek. Er zijn zo veel mooie verhalen waardoor het soms lastig is om een goede keuze

Nadere informatie

De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008. Het wonder komt ongemerkt je geest binnen wanneer die even pas op de plaats maakt en stil is.

De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008. Het wonder komt ongemerkt je geest binnen wanneer die even pas op de plaats maakt en stil is. De Robijn Nieuwsbrief Januari 2008 Lieve mensen, Allereerst wens ik iedereen een vreugdevol nieuw jaar toe. Misschien begin je dit jaar met de beste voornemens, zoals altijd en heb je bewust gekeken naar

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

Hans van der Beek. over schrijven en alles

Hans van der Beek. over schrijven en alles Hans van der Beek over schrijven en alles Hijschrijftcolumns,boekenennogveelmeer, behoorttotde KunstenMedia redactievanhet Parool,isvadervantweejongensenisbezigte halveren.juist,afvallen.hansvanderbeekschrijft.

Nadere informatie

Inhoud. 4 Zeelandweekend 2014. 5 Advertentie Beldert. 5 Samenvatting paasduik 2014. 6 Clubavonden. 6 Duikcentrum Nijmegen.

Inhoud. 4 Zeelandweekend 2014. 5 Advertentie Beldert. 5 Samenvatting paasduik 2014. 6 Clubavonden. 6 Duikcentrum Nijmegen. Inhoud Pagina 3 Voorwoord 4 Zeelandweekend 2014 5 Advertentie Beldert 5 Samenvatting paasduik 2014 6 Clubavonden 6 Duikcentrum Nijmegen 8 Agenda 9 kantduikmanagement 10 Colofon 11 Advertentie DCN 2 Voorwoord

Nadere informatie

Bestuur van de vogelvereniging Zang & Kleur Woudenberg

Bestuur van de vogelvereniging Zang & Kleur Woudenberg December 2010 Bestuur van de vogelvereniging Zang & Kleur Woudenberg Voorzitter: Erik-Jan Huisman de Heuvel 5 3931 RH Woudenberg tel. 033-2866901 1 e Secretaris: Daan Huisman Henschoterlaan 28 3931 DB

Nadere informatie

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test

Beeld Hoofdstuk 5. Uitgeschreven tekst. NL test Beeld Hoofdstuk 5 Uitgeschreven tekst NL test www.ncrv.nl/ncrvgemist/8-1-2011/nl-test-2011-afl-1 (fragment tot 8:53 min.) NL test (NCRV) Duur fragment: 8:53 min. Duur uitzending: 24:49 min. Datum uitzending:

Nadere informatie

Jaargang: 32 Nummer: 10/11

Jaargang: 32 Nummer: 10/11 Jaargang: 32 Nummer: 10/11 SUCCULENTA - nederlands-belgische vereniging van liefhebbers van cactussen en andere vetplanten HET VETBLAD Officieel orgaan van Succulenta afd. Amsterdam Opgericht 23 april

Nadere informatie

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen

Nadere informatie

Nieuwsbrief SHIB december 2013

Nieuwsbrief SHIB december 2013 Nieuwsbrief SHIB december 2013 www.shib.nl info@shib.nl Postbus 250, 3770 AG Barneveld Bankrekening 1526.55.018 t.n.v. SHIB Terug- en vooruitblik Als maakster van deze nieuwsbrief sta ik verbaasd, het

Nadere informatie

Trots op hun oogst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF. MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten.

Trots op hun oogst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF. MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten. 112 12 JULI 2014 ELSEVIER Trots op hun oogst MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten. Liza Karsemeijer Foto s René van der Hulst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF JOHN VAN

Nadere informatie

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101 Aantal geregistreerde deelnemers : 11 Periode evaluatie : 19 maart 01 t/m 6 april 01 Aantal evaluaties : 101 8% ingevuld niet ingevuld % 0% anoniem niet anoniem 0% RESULTATEN EVALUATIE ICT-PRAKTIJKDAG

Nadere informatie

De leerkracht voorziet papier, enveloppes en eventueel materiaal om de enveloppes te versieren.

De leerkracht voorziet papier, enveloppes en eventueel materiaal om de enveloppes te versieren. LESFICHE - Brief van de getuige Lesonderwerp De leerlingen schrijven een brief aan zichzelf om te openen op het moment dat ze hun rijbewijs behalen. Ze houden de brief zelf bij of geven hem aan hun ouders

Nadere informatie

Look! Inspire : De schaduw kant van verslavende middelen Daan Hermans G&I 1B

Look! Inspire : De schaduw kant van verslavende middelen Daan Hermans G&I 1B Look! Inspire : De schaduw kant van verslavende middelen Daan Hermans G&I 1B 1 Inhoudsopgave Inleiding.. 3 Tijdlijn verzameling..4 week 1 & 2..4 week 3 & 4..5 week 5 & 6..6 week 7...7 De verwerkingskeuze....7

Nadere informatie

Opening van zondag 19 april 2009. Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid

Opening van zondag 19 april 2009. Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid Opening van zondag 19 april 2009 Gerda van Leeuwen Thea Peters Carla de Kievid De opening Hans Siegmund oud-docent van de exposanten begon de openingstoespraak met te zeggen dat hij wel eerst wat glaasjes

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

7.5 Script en plaatjes post-test

7.5 Script en plaatjes post-test 7.5 Script en plaatjes post-test De vorige keer waren we hier om Drakie wat beter te leren praten en Drakie heeft toen een heleboel van jou geleerd. Dat vond ie heel leuk. Vandaag gaan we wat dingen die

Nadere informatie

Vivarium 2015: Lucky #7

Vivarium 2015: Lucky #7 Nieuwsbrief nr.1 Maart 2015 Vivarium 2015: Lucky #7 Na de zeer succesvolle terugkeer van Vivarium in 2014, zijn de voorbereiding op de komende editie al weer in volle gang. Wie de gehele historie van Vivarium

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

BESTEMMING BEREIKT?! Opdrachtenblad Niveau:

BESTEMMING BEREIKT?! Opdrachtenblad Niveau: Opdrachten Opdracht 1 Wat vind je van het verhaal? Welk risico loopt Wesley? Wat zou jij deze vakantie anders doen om niet halverwege met te weinig geld te zitten? Ken jij iemand met een vergelijkbaar

Nadere informatie

Ik ga nu wat foto s geven om je een indruk te geven van de afgelopen 4 weken:

Ik ga nu wat foto s geven om je een indruk te geven van de afgelopen 4 weken: Korte impressie; hoe de cursus was: De term welvaartsziekte is toch wel bekend? Ziekten die voortkomen uit een ongezonde levensstijl. Veel zitten, weinig beweging, stress, te veel.te vet te zout eten,

Nadere informatie

PRESENTATIE NML DESIGN, VT W ONEN&DESIGN BEURS. W aarom zou jij m oeten kiezen voor een interieurstylist?

PRESENTATIE NML DESIGN, VT W ONEN&DESIGN BEURS. W aarom zou jij m oeten kiezen voor een interieurstylist? PRESENTATIE NML DESIGN, VT W ONEN&DESIGN BEURS W aarom zou jij m oeten kiezen voor een interieurstylist? Ik ben Nathali Meurs-Pas, mijn bedrijf heet NML Design Interieurontwerp & Styling. Ik woon in Amsterdam,

Nadere informatie

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek

Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek. Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Ontdek de Bibliotheek Welkom in de bibliotheek. Je gaat op ontdekking in de bibliotheek. Hierbij doe je een onderzoek naar verschillende soorten media; zoals

Nadere informatie

Pagodespreeuw (Sturnus Pagodarum)

Pagodespreeuw (Sturnus Pagodarum) Pagodespreeuw (Sturnus Pagodarum) Na een aantal jaren met zaadeters te hebben gekweekt heb ik toch weer besloten om spreeuwen te gaan houden. Een aantal jaren geleden heb ik ook verschillende koppels gehad

Nadere informatie

nieuwsbrief januari 2017

nieuwsbrief januari 2017 nieuwsbrief januari 2017 Tokonoma van de maand De grote tokonoma was in december ingericht door Bruno met een Liguster en een antieke Japanse scroll. In de kleine tokonoma stond een mooie Potentilla van

Nadere informatie

nieuwsbrief aug. 2018

nieuwsbrief aug. 2018 nieuwsbrief aug. 2018 Tokonoma van de maand De grote tokonoma was in juni mooi ingericht met een opstelling van Ron Hermeling met een imposante twee naalden den. Vooruit kijkend lezing door Bruno & werk

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor:

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 4: Nieuwsbrief 1 (januari 2015) In deze nieuwsbrief aandacht voor: Terugblik Kinderyoga Rots & Water De Sterrenplukmachine Theaterweek Thema avond (hoog)gevoeligheid

Nadere informatie

Folius Nieuwsbrief nr

Folius Nieuwsbrief nr Folius Nieuwsbrief nr.1 2013 BONSAIVERENIGING RIJNMOND Nieuwjaarsreceptie 13 januari Nieuwe locatie. Beste leden, De kop is eraf! Zondag 13 januari zijn we voor het eerst bij elkaar gekomen in de nieuwe

Nadere informatie

Chiisana1. februari 2009. jaargang 9. nr. 1

Chiisana1. februari 2009. jaargang 9. nr. 1 Chiisana1 februari 2009. jaargang 9. nr. 1 Inhoud 3 Contributie 4 Bonsai evenementen 2009 4 Programma Zuid-Holland 2009 deel 1 5 De geschiedenis van mijn Chamacyparis obtusa Nana 6 wat is er waar over

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.

Sterker met Stoma. door jouw ervaring te delen. Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging. FC 60 C 22 M 21 Y 10K PMS 549 FC 0 C 54 M 100 Y 0 K PMS 144 Sterker met Stoma door jouw ervaring te delen Stomavereniging introduceert een nieuw motto en krijgt een nieuwe huisstijl! www.stomavereniging.nl

Nadere informatie

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar?

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.

Nadere informatie

Een gelukkige huisvrouw

Een gelukkige huisvrouw Een gelukkige huisvrouw Voordat ik zwanger was, was ik een gelukkige huisvrouw, ik had alles wat ik wilde. En daarvoor hoefde ik geen dag te werken. Want werken, dat deed mijn man Harry al. Harry zat in

Nadere informatie

Allereest de beste wensen voor 2014. Hopelijk wordt het voor jullie allemaal een goed, gezond en natuurlijk een sportief turnjaar.

Allereest de beste wensen voor 2014. Hopelijk wordt het voor jullie allemaal een goed, gezond en natuurlijk een sportief turnjaar. Vogelwaarde, januari 2014. Beste ouders/verzorgers en leden, Allereest de beste wensen voor 2014. Hopelijk wordt het voor jullie allemaal een goed, gezond en natuurlijk een sportief turnjaar. Even terugkijken

Nadere informatie

Nieuwsbrief MTC december 2014

Nieuwsbrief MTC december 2014 Nieuwsbrief MTC december 2014 Afscheid van een tennisvriend Op 8 december 2014 is helaas veel te vroeg, ons sympathieke en altijd vrolijke tennislid Fred Koster overleden. Wij bewaren mooie herinneringen

Nadere informatie

Beste lezer, NIEUWSBRIEF Nr. 14-3 e JAARGANG uitgave nr. 4 van 2014 opmaak: 29 mei 2014

Beste lezer, NIEUWSBRIEF Nr. 14-3 e JAARGANG uitgave nr. 4 van 2014 opmaak: 29 mei 2014 NIEUWSBRIEF Nr. 14-3 e JAARGANG uitgave nr. 4 van 2014 opmaak: 29 mei 2014 info@heemkunde-margraten.nl www.heemkunde-margraten.nl Verenigingslokaal: Rijksweg 68 Margraten (naast feestzaal het Kroontje

Nadere informatie

1e Kwartaal 2015. Voor u ligt alweer de 11e editie van het Wenum Hoeve Bulletin.

1e Kwartaal 2015. Voor u ligt alweer de 11e editie van het Wenum Hoeve Bulletin. www.wenumhoeve.nl 2015 Jaargang 11 Voor u ligt alweer de 11e editie van het Wenum Hoeve Bulletin. Zoals gebruikelijk een overzicht van alle activiteiten in het afgelopen jaar kort weergegeven. Uiteraard

Nadere informatie

Jaarverslag 2013-2014

Jaarverslag 2013-2014 NOVA Voorzitter Anthony Matthijsen 24-9-2014 Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Mijn taken... 3 Externe contacten... 4 Vergaderingen... 4 Administratie... 4 Commissies... 5 Eerstejaarsfeest... 5 De club...

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Musical De Eendenclub verdwaalt

Musical De Eendenclub verdwaalt Pagina 1 van 9 Musical De Eendenclub verdwaalt Normale versie voor 3 typetjes (Otto/Elle/Izzi) Een eigen productie van Recrateam Zang: Leonie van Gent en Martijn Boer Stemmen op de cd-versie: Martijn Boer

Nadere informatie

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N

René op vakantie. 10-17 mei 2013 P U T T E N René op vakantie 10-17 mei 2013 P U T T E N Begeleider Theo Vrijdag 10 mei Vertrek naar Landal Tegen 12 uur rijdt de Tendens bus de Ranonkelweg in en René straalt als hij mij ziet. Na de lunch nemen we

Nadere informatie

Sugar Addiction Test

Sugar Addiction Test Sugar Addiction Test Hoe is het gesteld met jouw suikerverslaving? Ontdek het met deze test. SUGARCHALLENGE Is een initiatief van Food & Lifestylecoach Carola van Bemmelen Doe de Sugar Addiction test Ben

Nadere informatie

De foto hierboven laat het eigenlijk al zien, waar dit nummer overgaat.

De foto hierboven laat het eigenlijk al zien, waar dit nummer overgaat. Hoofdredactie: Paul Meekhof mei / juni 2015 Pagina s : 10 NR 4 De foto hierboven laat het eigenlijk al zien, waar dit nummer overgaat. De herdenking van afgelopen 4 mei en de viering van 5 mei. Voor het

Nadere informatie