REDACTIE Hoofdredacteur Henri Kroll Eindredacteur/vormgever Maria Vlaar Redactielid Caluke van Hoften 98

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "REDACTIE Hoofdredacteur Henri Kroll 27 6435345 Eindredacteur/vormgever Maria Vlaar 22 3454515 Redactielid Caluke van Hoften 98"

Transcriptie

1

2 TUINVERENIGING LANGS DE AKKER Langs de Akker AB AMSTELVEEN OPGERICHT 16 SEPTEMBER 1971 Telefoon: Voorzitter: dirover@hetnet.nl Secretariaat: langsdeakker@hotmail.com Rabobank: Rek.nr ING bank: Rek.nr Huismeesters: Elizabeth Schweers, tuin 75, Gerrit Jan Hilbrink, tuin 49, Kwalificatie: BESTUUR Naam Tuinnr. Tel.nr. Voorzitter Elizabeth Schweers Vicevoorzitter Frits Dekker Secretaris Berry Bruning Penningmeester vacature 2e Penningmeester Gerrit Jan Hilbrink Bestuurslid Jan Ensie Bestuurslid vacature REDACTIE Hoofdredacteur Henri Kroll Eindredacteur/vormgever Maria Vlaar Redactielid Caluke van Hoften 98 Redactie-adres redactie Langs de Akker 2, 1186 AB Amstelveen hjjkroll@zonnet.nl De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten, te wijzigen of niet te plaatsen. Niets uit deze uitgave mag overgenomen worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. Akkerpraat verschijnt in april, juli, oktober en december/ januari. Kopij kan worden gestuurd naar het adres van de redactie. De uiterste inleverdatum van kopij is 1 maart, 1 juni, 1 september en 1 december

3 Foto: Henri Kroll Van de redactie Bent u ook deze keer benieuwd naar de waarnemingen van onze leden? Afgelopen winter is het klein-ste vogeltje van Europa, het goudhaantje, gespot in ons mooie tuinenpark. Gerda Dorreboom heeft weer een boeiend verslag geschreven. Hebt u in deze tijd van het jaar ook zo n last van onkruid in uw tuin? Zowel André Schaefers als Caluke van Hoften wijdt een artikel aan deze op bepaalde plaatsen ongewenste planten. Kan onkruid gegeten worden? Henri Kroll beschrijft in dit nummer drie onkruiden, die prima smaken en gezond zijn. Bent u niet onderverzekerd? Er blijkt bij tuinleden behoefte te bestaan aan informatie over onze collectieve verzekering. Zicht BV/Athena zal ons regelmatig informeren over verzekeringszaken. Weet u dat Maria Vlaar onlangs geslaagd is voor het eindexamen van de kunstacademie? Haar mede-redactieleden Caluke van Hoften en Henri Kroll vinden dat een geweldige prestatie. Hangt er bij u thuis een schilderij van een beroemde meester? Afgestudeerd kunstkenner Maria Vlaar beschrijft deze keer in haar serie Tuinen in de kunst hoe een tuinlid naar aanleiding van een voorgaand artikel ontdekte, dat zij een Apol bezit. Zou die echt zijn? Dit en nog veel meer vindt u in dit zomernummer van Akkerpraat. De redactie wenst u veel leesplezier. Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 1

4 Van onze collectieve verzekeraar Athena ontvingen wij, zoals zij dit noemen, een TUININFO. Hierin worden de meest voorkomende vragen behandeld. Wanneer u naar aanleiding van deze TUININFO vragen of opmerkingen hebt, kunt u telefonisch contact opnemen met Henny Alblas. Dit kan op maandag en donderdag via nummer Ook kunt u uw vraag of opmerking kenbaar maken per via: Henny.Alblas@zichtadviseurs.nl TUININFO (1) In de praktijk blijkt dat er behoefte bestaat aan informatie over de verzekeringen van de verenigingen en dan met name van de verzekeringen van de tuinhuizen. Wanneer u deelneemt aan de collectieve verzekering dan zijn uw tuinhuis, schuur en kas verzekerd, maar ook de volledige inboedel w.o. tuininventaris voor brandschade, stormschade en koude vliegtuigschade. Wij proberen de verenigingen regelmatig te informeren, maar informatie gaat nog wel eens verloren, bv. bij bestuurswijzigingen, nieuwe tuineigenaren etc. Daarom leek het ons goed om op deze manier de aandacht op de verzekering(en) te vestigen. Zicht kan u zekerheid bieden bij schade, maar daarbij zijn uiteraard wel een aantal zaken van belang die voor een juiste vaststelling, samenstelling en dekking zorgen. In deze TUININFO besteden wij aandacht aan de verzekering van de tuinhuizen met betrekking tot de verzekerde som voor het onderdeel brand/storm/vliegtuigschade: 2 Bij stormschade geldt een eigen risico van 2 o/oo van de verzekerde som met een minimum van 227,= per gebeurtenis. Stel er ontstaat brandschade en al uw bezittingen gaan verloren, dan moet u voor het verzekerde bedrag alles opnieuw kunnen aanschaffen (opstallen en inboedel). Mocht dit niet kunnen, dan bent u te laag verzekerd en kunt u niet volledig schadeloos Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

5 worden gesteld. Er is dan sprake van onderverzekering en wordt toegepast bij deelschade en bij totaalschade in geval van de boven met name genoemde dekkingen. Helaas komt onderverzekering nog (te) vaak voor. Een schade is op zich al vervelend genoeg; u zit dan niet te wachten op meer teleurstelling. Zorg er daarom voor dat de verzekerde som bestaat uit de optelsom van: - de herbouwwaarde van het tuinhuis, - de herbouwwaarde van de schuur, - de kas, - de nieuwwaarde van de inboedel, tuingereedschap e.d. Leveranciers van tuinhuizen en kassen kunnen u vaak informeren over de waarde van aanschaf van een tuinhuis of kas evenals de kosten voor plaatsing maar ook kunt u bv op internet informatie hierover vinden. Hierbij zijn de materialen van het huisje (bouwaard), de maten etc. belangrijk om te weten. Aanvullend moet in de verzekerde som van de opstal nog rekening worden gehouden met geplaatst sanitair, keuken, verbouwingen, betimmeringen, geplaatste zonnepanelen etc. NB. Verkoopprijzen komen niet overeen met aanschafprijzen en plaatsingskosten. Van de aanwezige inboedeltuininventaris, w.o. tuingereedschap, tuinbouwproducten kunt u een inventarisatie maken op basis van nieuwwaarde om tot een juiste verzekerde som te komen. Regelmatige controle is belangrijk, mede omdat er geen indexering op de polis van toepassing is. Eventuele aanpassing van de verzekering ontvangen wij d.m.v. een opgaveformulier via het bestuur. In een volgende TUININFO zullen wij een ander aspect van de verzekering belichten. Zicht B.V. /Athena Noot van de redactie: Er staan stukjes in de tekst, die voor de redactie niet duidelijk waren. Bij een poging hierover te bellen, bleek het telefoonnummer een dode lijn te zijn. Wij zullen proberen via het adres contact te krijgen met Athena, om opheldering hierover te krijgen. Wij hopen u in de volgende Akkerpraat beter te kunnen informeren. Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 3

6 Diapresentatie Entente Florale door Ruud Oosterhof Dinsdag 10 september, aanvang uur Locatie Kastanjeflat, Kastanjelaan 21. Gratis toegang voor tuinleden van Langs de Akker Amstelveen is genomineerd voor Entente Florale 2013, de wedstrijd voor de groenste gemeente in Nederland. Ruud Oosterhof is een van de projectleiders binnen de gemeente Amstelveen. Samen met natuur- en milieugroepen, duurzame bedrijven, inwoners, medewerkers van Wijkbeheer en vertegenwoordigers van politieke partijen is een visie op groen Amstelveen opgesteld en is een presentatie en een (fiets)route voor de jury samengesteld. Dhr. Oosterhof zal ons meenemen in het proces, laten zien waar de nadruk voor de jurypresentatie en -route op heeft gelegen. U zult veel herkennen in de presentatie, maar ook veel missen. Er zijn namelijk keuzes gemaakt. Zo groen is Amstelveen dat we het een en ander hebben moeten, maar ook kunnen, weglaten. Ruud Oosterhof PS De jury van de Entente Florale heeft ook onze tuinvereniging bezocht en uiteraard zijn wij benieuwd wat de jury van ons tuinenpark vond. Frans Picavet Uw waarnemingen vanaf 1 september 2012 Vogels Op 3 september, tijdens schemertijd, zag tuinlid nr. 112 een uil. En op 7 oktober werd opnieuw in tuin 138 een ransuil gespot! Op het pad bij tuin 116 werd een fazant gezien op 12 september. Een jonge fazant (kleiner dan volwassen dieren en kleur als vrouwtje: bruingeel met zwartachtige vlekjes) rende hard weg uit tuin 133 op 16 september. Idem op 19 september. Tevens deze dag paradeerden een man en vrouw fazant op de Rotsmispellaan. Veel later, begin 4 Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

7 december, zagen de bewoners van nr.28 op hun tuin een mannetje fazant van hun gestrooide havermout eten. In tuin 50 zag de bewoner twee koolmezen etend uit een zonnebloem op 15 oktober. Wat een leuk gezicht zal dat zijn geweest! Op 22 oktober liet een grote bonte specht zich zien aan de bewoonster van tuin 22. De volgende dag kwam een (Vlaamse) gaai er ook een bezoek brengen. Het is 3 november en wat ziet tuinlid nr. 20: drie roodborstjes. Misschien net aangekomen uit het verre noorden? Hoera, op 1 november werd een goudhaantje waargenomen door tuinlid nr. 20, een beeldig vogeltje met gele dikke streep op het kopje. Laat nu twee tuinen verder op 22 november ook een vrouwtje goudhaan een bezoek brengen: pikt insecten uit appelbomen. De twee soorten goudhaantjes zijn de kleinste vogels in Europa. De eerste soort goudhaantjes (8,5-9,5 cm) hebben (zie de waarneming) een gele kruinstreep met zwarte zijkruinstrepen. Het mannetje heeft tevens veel oranje in de gele kruinstreep tegenover het vrouwtje niet of weinig oranje. De kruin van de tweede soort de vuurgoudhaan (9-10 cm) is als de eerste soort, máár de zwarte zijkruinstrepen komen samen op het voorhoofd. Een ander verschil met de eerst genoemde soort goudhaan is de opvallende witte wenkbrauwstreep en zwarte oogstreep. Beide soorten hebben een donker ( peperkorrel ) oog. De goudhaan broedt (april-juni ) in een hangnest voornamelijk in naaldbomen en is als een gedeeltelijke trekvogel in de winter te zien in loofbos, parken en tuinen. Het vuurgoudhaantje broedt in loof- en gemengd bos met voorkeur voor naaldbomen op zandgronden in het midden, zuiden en noordoosten van Nederland. Korte afstandstrekker. Het verspreidingsgebied is van beide soorten is zeer groot, waardoor men niet vreest voor uitsterven! Hebt u geen boom in Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 5

8 uw tuin, dan komen er geen vogels broeden. Kortom, hebt u minstens één boom in uw tuin? Dan hebt u kans op net zoveel geluk als de twee andere observatoren om deze bijzondere vogeltjes in uw tuin waar te nemen!! Vlinders Waren ze er nog? Jawel, op tuin 82 werden meerdere koolwitjes en atalanta s waargenomen, (op verschillende planten?), rottend fruit neerleggen! Daar komen ze graag op af. In de Ecohoek kwamen nog af en toe atalanta s en koolwitjes langs vliegen meldde een tuinlid. Andere diersoorten Eind augustus zat pad 1) achter de kas en pad 2) achter delud? (vermoedelijk talud bedoelend, Frans voor glooiing van een weg etc., helling) verstoord bij weghalen begroeiing op tuin 14. Tevens een jonge salamander achter de kas. Het zijn soorten die zich thuis voelen in een waterrijke omgeving. Ook een groot koolwitje in de vlinderstruik van tuinlid nr. 50 op 5 september. Was het dat? Vast niet, maar misschien herkende u ze niet? Of hebt u in het najaar geen bloeiende planten/bomen? U kunt ook 6 Nb. Er is een paddenpoel aangelegd naast de winkel, Lijsterbesoever. We heten de bovengenoemde soorten welkom. En zijn blij verrast met andere soorten!! N.B.1) In vorige Akkerpraat zijn er twee meldingen op dezelfde dag door elkaar gelopen, namelijk 23 juli. Op tuin 28 is een klimmermuis op duizendschoon waargenomen. En de foto die geplaatst is, is van fotografe E.V. van tuin 100: een roze woelmuis van akelei zaden etend, dezelfde dag genoteerd/doorgestuurd. Excuus! N.B.2) In de kruiwagenruimte worden nog meer platen aangebracht om u op weg te helpen bij het benoemen van de Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

9 vogels, vlinders, hommels, lieveheersbeestjes en andere diersoorten. N.B.3) De Foto-Vogelwerkgroep van het IVN(Vereniging voor Natuureducatie en duurzaamheid) presenteert deze zomer een expositie van Vogels in onze omgeving in onze kantine. Kom kijken!! En wie weet herkent u de meesten!! Wilt u ook meedoen aan deze verbreding van kennis met elkaar? Graag uw waarneming vermelden in de kruiwagenruimte, liefst met vermelding gedrag vogels(zingen alleen of naar elkaar toe, af en aan vliegen, jonge vogels voeren), nest waar (onderin, midden of in bomen). Vlinders alleen of paargedrag. Op welke planten zitten ze, fruit? Andere dieren, in water of op het land etc. Ik zie het graag tegemoet. Gerda Dorreboom, Groencommissie Aankondiging 'Vogels in en rondom de Akker' Een prachtige foto-expositie van de IVN-fotowerkgroep Amstelveen is in de kantine op de bekende borden én muren aangebracht. Via een vragenlijst wordt bezoekers gevraagd naar actie/interesse. Nadere berichten volgen. Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 7

10 Herkeuring, takkenwallen, broeihopen Op diverse plaatsen zijn in ons openbaar groen takkenwallen aangelegd. Omdat bij het algemeen werk tuinders mij vroegen naar het nut van zo n takkenwal, leek het mij zinvol daar nog eens over te schrijven, te meer omdat op 5 juli ons tuinenpark opnieuw wordt gekeurd voor het Nationaal Keurmerk Natuurlijk Tuinieren. Een takkenwal of houtril is een smalle takkenhoop die wordt gemaakt van in de lengte opgestapelde takken. De wal is vaak langgerekt maar kan ook in korte hopen worden opgebouwd. Het maken van een takkenwal is een ecologisch verantwoorde manier van verwerken van vrijgekomen snoeihout. In een tuin worden voor het maken van een netjes uitziende ril vaak aan weerszijden staken in de grond gezet. In ons bosplantsoen is dat niet per se nodig. In het openbaar groen of in een tuin vormt de takkenwal een beschutte woon- en voortplantingsgelegenheid voor kleine zoogdieren als egels, 8 wezels en muizen. Vogels, waaronder het winterkoninkje en de heggenmus, vinden er nestelen schuilgelegenheid en veel voedsel door de aanwezigheid van insecten op en in het dode hout. Bepaalde amfibieën, zoals de gewone pad, overwinteren er graag. Ook is een houtril vanwege het in ontbinding zijnde hout voor mossen en zwammen vaak een gunstige plek. Denk hierbij vooral aan de zwammenmuur, de opeenstapeling van boomstammen bij de fietsenstalling. Sinds kort staat er achter de kantine een constructie opgebouwd uit pallets, waar Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

11 tussenin takken en stro is aangebracht. Ook zijn er op het complex op veel plaatsen wilgentenen hekjes aangelegd en verstopt in het openbaar groen twee broeihopen voor ringslangen. Dit alles is het werk van de groencommissie met hulp van vrijwilligers. Op internet is veel informatie te vinden waaraan zo n broeihoop moet voldoen. Ik ben zeer benieuwd of degene die ons tuinenpark op 5 juli komt keuren onze broeihopen geschikt bevindt. Of de ringslangen er ooit komen en daar hun eieren leggen, is natuurlijk afwachten. In ieder geval is er weer een voorwaarde geschapen voor meer natuur. Natuurobjecten, zoals beide natuuroevers, wilgentenen hekjes, takkenwallen, insectenmuur, sierlijke moestuin, kruidentuin, vogelbos, nestgelegenheden voor ijsvogels, nestkastjes enzovoort werden bij de vorige keuringen beoordeeld als Bijzondere Elementen en leverden extra punten, zogeheten bonuspunten op. Bij de herkeuring in 2009 behaalde onze tuinvereniging voor 21 Bijzondere Elementen in totaal 70 bonuspunten wat ons een eindstand van 104% opleverde, het hoogste percentage tot nog toe ooit behaald. Aan dat grote aantal Bijzondere Elementen kan nu worden toegevoegd: de twee broeihopen voor ringslangen, de vele wilgentenen hekjes, de vierkante takkenconstructie achter de kantine, de al eerder aangelegde zwammenmuur bij de fietsenstalling en niet te vergeten de nieuwe kas in de Ecohoek voor de kweek van planten die op de Rode Lijst staan. Ik ben benieuwd wat voor eindresultaat ons straks te wachten staat. Tekst: Frans Picavet Fotografie: Henri Kroll Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 9

12 De tuin van.anita van Trirum, tuin 177 Aflevering 45 Op een zeldzaam mooie dag in dit voorjaar kom ik op de tuin van Anita van Trirum. Anita is al sinds 1983 lid van onze vereniging. Zij begon met een moestuin aan de overkant van de weg en kreeg later nutstuin nr Ik zie in één oogopslag dat zij groene vingers heeft. De tuin ziet er prachtig uit. Met veel zorg kweekt Anita haar planten op. Thuis in de vensterbank zaait zij haar groenten. Na ontkieming worden de plantjes verspeend in bakken, die zij buiten op het dakterras van haar huis plaatst. In haar nutstuin komen de voorgekweekte augurken, tomaten en venkel in haar kasje. Sla, andijvie, courgettes, tuinbonen en mais plant ze in de volle grond. Ik zie dat spitskool en sperzieboontjes in haar tuin zijn afgedekt met vlieseline. Dit materiaal belemmert namelijk koolwitjes om eitjes af te zetten op de spitskool en zorgt er bij de boontjes voor dat de grond warm en vochtig blijft. Een goed verzorgd bed met aardbeien wacht op insecten om de bloemen te bestuiven. Daarna gaat er een plastic tunnel overheen ter bescherming tegen eenden vraat. De achterzijde van haar tuin staat vol met bloemen en kruiden. Daar staat ook een bijzonder leiappelboompje. Deze winter las zij in het boek : Holzers permacultuur en werd enthousiast over permacultuur (zie artikel hierover op blz. 23). Anita pikt daaruit wat ze gemakkelijk kan toepassen in haar tuin en kwam tot het volgende experiment: Onderin een verhoogd groentebed plaatste zij takken en stronken. Die verteren namelijk in de composthoop te langzaam. Daarop is een dikke laag groenafval aangebracht met daarop weer een laag kippenstrooisel en kippenmest (thuis houdt zij namelijk kippen). Vervolgens is dit afgedekt met onbedrukt karton. Het regenwater kan wel door het karton, maar onkruidzaden uit de mest komen niet tot ontwikkeling. Op het karton ligt een dikke laag compost, waarin gezaaid is. Doordat het organisch afval is gaan broeien, zijn de groentezaden door de warmte snel tot ontwikkeling gekomen. Dat is heel prettig in een koud voorjaar. Anita heeft nu al volop radijs en spinazie geoogst en andere groenten in het bed staan er buitengewoon goed bij. Nu haar experiment zo goed geslaagd is, gaat ze volgend jaar meer verhoogde groentebedden maken. U zou eens haar tuin in de nutstuinenhoek kunnen gaan bekijken! Henri Kroll 10 Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

13 De tuin van Anita van Trirum fotografie: Henri Kroll Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 11

14 De zomer, gezien door de zoeker van Henri Kroll 12 Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

15 Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 13

16 14 Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

17 Tuinen in de kunst Een echte Apol op het spoor? Soms leidt een artikel tot een interessante ontdekking. In het winternummer schreef ik in de rubriek Tuinen in de kunst over de schilder van winterlandschappen bij uitstek: Louis Apol. Naar aanleiding van dit artikel is een van onze tuinleden tot de ontdekking gekomen een Apol in haar bezit te hebben. Ik mocht het schilderij komen fotograferen en dat deed ik natuurlijk met veel plezier. Dus toog ik op een winderige zondagmiddag met mijn camerauitrusting richting haar appartement. Het bleek een mooi massief houten paneeltje te zijn met een ontroerende voorstelling: twee mensen, een volwassene en een kind, lopen over een besneeuwd bospad (moeder en kind?). Met trots laat ik u de afbeelding zien. Dat mijn artikel tot deze ontdekking zou leiden, had ik niet durven dromen. De bezitster van het paneel is op een al even curieuze wijze aan het schilderij gekomen. Bij het in gebruik nemen van een kamer hing het boven een deur. Ze ontdekte het pas toen ze zelf weer ging verkassen. Ons tuinlid heeft alle mogelijke moeite gedaan om de rechtmatige eigenaar van het paneeltje op te sporen, echter zonder resultaat. In arren moede heeft ze het bij haar verhuizing toen maar meegenomen. Zo is het ongemerkt in haar bezit gekomen. Zij heeft nooit geweten wat voor bijzonder stuk zij al die tijd al aan de muur heeft hangen. Wellicht komt er nog een vervolg op dit verhaal. Ons tuinlid is van plan met het schilderij langs een deskundige te gaan. Want wij hebben wel aangenomen dat het werk echt is, maar dit zal eerst door een echte kenner bevestigd moeten worden. Misschien is het dan ook mogelijk dat er een titel aan toegekend kan worden. Tekst en fotografie: Maria Vlaar Afbeeldingen: 1. Het schilderij als geheel (boven) 2. Detail van een boom met nog een enkel blad eraan (linksonder) 3. Detail van de vrouw en het kind (rechtsonder) 4. De signatuur (in het midden) Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 15

18 ZOEK UW PLANT! Verscheidene leden van tuinvereniging Langs de Akker gaan mee op de dagexcursie van 6 juli die Groei & bloei Amstelveen organiseert. Plantentuin Esveld in Boskoop is de laatste tuin die we tijdens dit dagtochtje bezoeken. De tijd die we daar doorbrengen is beperkt (ca 1½ uur of korter). Als u een bepaalde plant zoekt zit u op de website van Esveld goed. Deze tuin heeft een zeer uitgebreide keuze aan allerlei tuinplanten. Tevens wordt op de website bij de korte beschrijving de winterhardheid aangegeven, niet onbelangrijk vanwege onze wispelturige winters. Ik raad u aan om vóór 6 juli dus eerst de website van Esveld te raadplegen. Als u dan de naam van de plant weet, lijkt mij het zoeken ernaar op de kwekerij niet zo moeilijk. Bestuur Groei & Bloei PS De reis is nog niet volgeboekt. U kunt zich dus nog aanmelden. Zie voor gegevens Lentenummer Akkerpraat of bel Bericht uit het bostuintje (6) Het regent pijpenstelen terwijl ik dit schrijf. Komt er nog een lente dit voorjaar? Ik ben zo weinig op de tuin geweest dat Bericht uit het bostuintje de lading amper dekt. De kunst van het wieden, daar wil ik het deze keer met u over hebben. Hoe doet u dat, onkruid weghalen? Ik bedoel de puur fysieke handeling. Bijvoorbeeld tussen de tegels. Op mijn terras achter bij de sloot liggen zo n tweehonderd tegels. Toen ik voor het eerst weer ging kijken viel het nog mee, maar na een paar fikse regenbuien en warmer weer groeiden tussen de tegels overal sprietjes die al gauw stevige stukjes gras werden. Net doen of het leuk is lukt niet, het ziet er armoedig uit. Hoe ga ik te werk? Ik pak het onkruid zo dicht mogelijk tegen de grond beet en trek het voorzichtig met wortel en al uit, anders heb je er niets aan. Het lukt aardig, je moet stevig knijpen, en ook weer niet té want alle worteltjes moeten meekomen. Maar dan, na tien 16 Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

19 minuten al, kan ik het kruid niet meer stevig vastpakken: m n vingers weigeren dienst. In ontspannen toestand trillen ze. Met gereedschap heb ik hetzelfde. Ik verzamel afval dat later op de composthoop moet. Al die stengels, bladeren enzovoort knip ik klein met een snoeischaar. Na een kwartier heb ik een lamme hand en ben ik amper iets opgeschoten. Zou het een kwestie van oefenen zijn, elke keer een kwartier inspannen en zo de spieren in je handen sterker maken? Ik legde het voor aan mijn tante, die al twintig jaar een tuin heeft. Ze keek me vol ongeloof aan: Daar ga je toch niet een kwartier lang je onbeschermde handen voor gebruiken, om onkruid weg te halen tussen de tegels? Je had dan ten minste tuinhandschoenen aan moeten trekken. Tuinhandschoenen, van die goeie van Oxxa, maar het blijft een heel werk. Toen ik laatst drie vrienden op bezoek had we zaten op het terras - begon ik zomaar wat onkruid weg te halen. Heb je geen mesje? vroeg één van hen. Natuurlijk had ik een mesje. En een verfkrabbertje? vroeg een ander. Een verfkrabbertje, wat een vondst. En al gauw ritsten wij tussen de tegels door, zonder tuinhandschoenen maar met gereedschap; het werk was in een mum van tijd gepiept. Moraal van dit verhaal: Tekst: Caluke van Hoften Fotografie: Maria Vlaar Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 17

20 Het was hartje zomer Op een warme zomerdag plukte ik op mijn knieën, met mijn blote handen, het onkruid tussen de bloeiende planten vandaan. Ik vond, en vind nog, dat je dan meer grip hebt op wat je op die manier uit de grond trekt. Een steekje kon ik oplopen, maar een steek van een wesp kon nog niet, want daarvoor was het nog te vroeg in het jaar. Dat er onder mijn nagels wat zwarte aarde kwam, dat wist ik, dat hoort bij tuinieren. Ieder vak heeft zo zijn bijkomstigheden die later hersteld kunnen worden. Een slager snijdt wel eens in eigen vlees, een timmerman wel eens een dikke duim en uit de houtzagerij komen de verschrikkelijkste verhalen die helaas niet altijd hersteld kunnen worden. Zo horen zwarte nagels en af en toe een steek of een prik van een brandnetel bij het met blote handen wieden. De heer Olivier B. Bommel (vriend van Tom Poes) had ook een grote tuin bij zijn kasteel en een hekel aan zwarte nagels. Zijn historische woorden over tuinieren waren: Een heer van stand, die tuiniert niet! en hij nam een tuinman in dienst, maar dat is een ander verhaal. Bent u er nog? U zult zich wel afvragen, waarom vertelt die man dat allemaal, nou dat zal ik u vertellen. Ik heb namelijk ontdekt, dat door dat gefriemel met mijn blote handen tussen de geurige bloemen waar vlinders op af komen, bijvoorbeeld Monarda s en IJzerhard, zij ook op mij afkomen! Zonder vrees landde er laatst weer een Atalanta op mij, 18 op de bovenkant van mijn hand. Ze kwam ongetwijfeld af op de geur die aan mij kleefde door dat wieden met blote handen. Het jaar daarvoor had ik ook zo n Atalanta of een Admiraalvlinder op bezoek gehad. Op mijn arm vlak bij mijn pols, met haar Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

21 vleugels gespreid zat zij daar. Ik wist niet wat ik meemaakte en bleef, als een hark stokstijf staan, zeker twee minuten. Toen ik mij daarna bewoog fladderde ze weg. Wat een belevenis! Ik dacht toen nog, het zal toch niet een overleden familielid zijn geweest in een gedaante van een vlinder die mij kwam vertellen dat zij mijn tuin vol kleuren en geurige bloemen zo mooi vond? Nee dus, ik weet het nu zeker! Het is anders, na al de bezoeken van haar aan die vele tuinbloemen met hun nectar waaraan zij zich gelaafd had, zocht ze een rustpunt. En ik stond daar, toevallig in haar vliegroute anders was ze beslist door gefladderd naar mijn wijnrood geverfde houten tuinhuisje om daar uit te rusten. Beter dan op een tuintegel waar ze echt niet even in het zonnetje weg zou kunnen dromen. Het zal niet zo snel gebeuren, maar een onverwachte klomp of schoenzool kan fataal zijn en dat wil niemand! Wij zien dat levend kunststukje, in de kleuren oranje, wit, bruin en zwart liever frank en vrij rondvliegen. Trouwens, dezelfde kleuren die ook mijn tuin versieren; de Goudsbloemen, oranje met een zwarte- en bruine kern plus de Slaapmutsjes en het wit van de Margrieten en de Lavatera s. Toen de vlinder van mijn hand wegvloog liet zij die bloemen met rust. Ik zag haar neerdalen op de paarse bloem van een IJzerhand. André Schaefers / Tuin 41 Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 19

22 Oproep voor klaverjas liefhebbers Beste leden en/of klaverjas liefhebbers, Zoals u misschien weet heeft onze vereniging op maandag avond een klaverjasclub. Door omstandigheden is dit helaas vorig jaar opgeheven. Wij hebben echter het voornemen om dit toch weer op te starten omdat het altijd een leuke avond was en een leuk begin van de week is. Wij zoeken leden en belangstellenden om maandagavond vanaf 2 september tot de kerst en dan weer van maart tot juni te klaverjassen. De avond begint om uur en de kosten hiervoor zijn 2, - per keer. Van deze inleg worden prijzen gekocht. De bar is na de eerste ronde open en er zijn in totaal drie rondes van 16 potjes. Bij voldoende belangstelling, minimaal 16 personen, zullen we dit gaan opzetten. Mocht u interesse hebben om hieraan mee te doen dan kunt u zich opgeven voor 1 augustus bij onderstaande personen. Ramon Scheunhage tel ramon.scheunhage@ziggo.nl Jan Scheunhage tel scheunhage.j@ziggo.nl Wij hopen op voldoende belangstelling en zien u dan in september, tot dan. Ramon en Jan Scheunhage Recept Zevenbladsoep Benodigdheden: - twee kruidenbouillontabletten of kruidenbuiltjes - één liter water - twee handjes fijngesneden zevenblad - één of twee teentjes knoflook - peper, kerrie en zout - twee tomaten - één paprika Bereiding: - Doe de kruidenbouillontabletten of kruidenbuiltjes in kokend water en laat het enige minuten trekken. - Kook in de laatste minuut het zevenblad mee. - Draai het gas uit en voeg fijngesneden tomaten en paprika toe. - Breng de soep op smaak met knoflook, kerrie en zout. Eet smakelijk! 20 Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

23 Onkruid, lekker en gezond? Het kweken en oogsten van groenten is op ons tuinpark niet gemakkelijk. Fazanten spitten gratis je tuin om op zoek naar allerlei voedsel. Wat jammer van de pas gelegde erwtjes. Knotsen van hazen springen over de heg om in een mum van tijd heel veel groenten te scoren. Woelmuizen komen vooral in de nazomer onze bieten en wortelen oogsten. Slakken doen echt de deur dicht. Na een fikse regenbui storten ze zich tijdens de avondschemering massaal op jonge sla- en andijvieplantjes. De volgende ochtend zijn de slakken en de plantjes verdwenen. Ten overvloede halen de slakken ook nog snel even de sappige groeipuntjes uit jonge pompoenen bonenplantjes. Onze amateur groentetelers zijn daarom massaal overgestapt op het gebruik van kasjes, bakken, kapjes, netten, schelpenpaadjes en nog meer vindingrijke methoden om de met veel zorg opgekweekte planten tegen veelvraat te beschermen. Het is opvallend dat de belagers van onze groenten van de meeste onkruiden afblijven. Weet u dat er allerlei onkruiden zijn, die gegeten kunnen worden? Neem als voorbeeld de kleine veldkers, ook wel Aalsmeers verdriet genoemd. De bijnaam zegt het al; het is een lastig te bestrijden onkruid. Eigenlijk moet je de kleine veldkers ook niet bestrijden. Je kunt het plantje namelijk in de keuken gebruiken. De gehele plant wordt gegeten, bij voorkeur vóór de bloei. De heerlijke smaak is vergelijkbaar met die van tuinkers, dus een gepeperde notensmaak. Deze wilde groente kan verwerkt worden in salades of in roomkaas. Bijna het gehele jaar door is de kleine veldkers in de tuin te vinden. Ook de brandnetel heeft een slecht imago. Wist u dat deze plant hoge gehaltes aan vitamine A en C, ijzer kalk en eiwit bevat? Het jonge blad kan gestoofd als groente worden gegeten of in soepen verwerkt. Er kan ook thee van gezet worden. Rauw in de blender gedaan met peterselie, bleekselderij, appel en banaan geeft deze wilde groente een heerlijke smoothie. Doordat de keukenmachine het groen goed fijnmaalt gaat de prik eraf. Het is mogelijk de gehele zomer te beschikken over jonge groeitopjes door die regelmatig van de plant af te halen. Na enige Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 21

24 dagen verschijnt er nieuw jong blad. b Zevenblad wordt ook wel tuindersverdriet genoemd. Ik prijs me gelukkig dit moeilijk te bestrijden onkruid niet in onze tuin te hebben staan. Groeit het wel in uw tuin, dan kunt u overwegen om de jonge blaadjes en steeltjes eens te eten. Het smaakt een beetje peterselieachtig en bevat veel vitamine C, kalium en magnesium. Deze wilde groente is te bereiden als spinazie, kan in stamppot worden gedaan, of verwerkt worden in zevenbladpesto. Je kan er ook soep van maken (zie recept zevenbladsoep). Wilde groenten zijn nogal geconcentreerd. Het is daarom belangrijk om af te wisselen. Dagenlang zevenblad eten is dus niet zo verstandig. In de berm van Langs de Akker, de weg langs ons complex, staat onder andere wilde Rucola. In verband met mogelijke luchten/of bodemverontreiniging is het af te raden om kruiden langs wegen als voedsel te gebruiken. Wist u dat het eten van wilde groenten op dit moment een rage aan het worden is? Bent u geïnteresseerd in welke kruiden eetbaar zijn en waar ze geplukt kunnen worden? Kijk eens op de website: Henri Kroll 22 Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

25 Permacultuur Permacultuur is een veelomvattend en lastig begrip om uit te leggen. Je zou het kunnen omschrijven als een goede samenwerking tussen de mens en zijn omringende natuur, daarbij gericht op een harmonisch voortbestaan van beide. Ons tuinlid Anita van Trirum (zie artikel De tuin van op blz. 10) verwoordt het als volgt: permacultuur is omgaan met de natuur, zoals de natuur zelf het ook zou doen. Bij permacultuur wordt zo efficiënt mogelijk gebruik gemaakt van de omgeving zonder deze uit te putten. Het gaat naast het maken van een functioneel eetbaar ecosysteem ook om efficiënt energiegebruik en slim watergebruik. Een typisch voorbeeld van permacultuur-gebruik is mulchen: het bedekken van de zwarte grond met organisch materiaal. Door de grond te bedekken met materiaal als bladeren, stro, dode plantenresten, zaagsel etc. kan er geen licht bij de grond komen, waardoor onkruid minder snel ontspruit en minder snel groeit. Daarnaast houdt dood organische materiaal vocht goed vast, waardoor de bodem minder snel uitdroogt als de zon fel schijnt. Een bekende toepassing van permacultuur is het kweken van paddenstoelen op hout en stro. In de praktijk is permacultuur meestal gericht op kleinschalige, zelfvoorzienende landbouw. Sepp Holzer, een boer uit Oostenrijk, paste permacultuur met succes in de praktijk toe. Hij nam in 1962 het bedrijf van zijn ouders over. Hij kwam toen net van de landbouwschool. Al gauw moest hij concluderen dat hij alles wat hij geleerd had, weer moest vergeten. Hij begon zijn bedrijf in harmonie met de natuur te beheren. In zijn ervaring leidt alleen die benadering tot een gezonde planten- en dierenwereld. Waar zijn buren het hoofd niet boven water hielden, creëerde Holzer een waar paradijs. Henri Kroll Bron: Wikipedia en Uitgeverij Jan van Arkel Afbeelding: Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker 23

26 Een groene gedachte in poëzie (8) In deze rubriek gaat de redactie op zoek naar een gedicht dat aansluit bij de beleving van ons, altijd in de natuur geïnteresseerde mensen. Een gedicht dat bovendien aansluit bij het actuele seizoen. De zomers Klaprozen, korenbloemen, barstenvolle goudgele aren streelden mijn gezicht. Groengouden vliegen zoemden een gedicht. Rood liet het ooft de appelwangen bollen. Zomernachtdonker is gesmolten licht. Niet bang zijn voor kabouters en voor trollen. Ze komen 's nachts het grasveld voor je rollen. Alleen een dom kind houdt zijn ogen dicht. Zullen wij dit soort zomers nooit meer zien? Ging dan het paradijs voorgoed verloren omdat wij aan de wereld toebehoren? Huil niet, huil niet, de hemel zal misschien een zolder in een huis zijn zonder zorgen. Daar hebben ze die zomers opgeborgen. Kees Stip uit: Au! de rozen bloeien. Sonnetten van bedreigd geluk. Bert Bakker Akkerpraat Zomer Tuinvereniging Langs de Akker

Amma's TUIN-nieuws nr. 16 (augustus - half oktober 2016)

Amma's TUIN-nieuws nr. 16 (augustus - half oktober 2016) Amma's TUIN-nieuws nr. 16 (augustus - half oktober 2016) Het is een verwachtingsvolle tijd nu we dit schrijven: binnen een week vanaf nu is Amma al in Houten, hebben we haar kunnen zien en horen. Wat een

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Trots op hun oogst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF. MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten.

Trots op hun oogst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF. MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten. 112 12 JULI 2014 ELSEVIER Trots op hun oogst MOESTUIN / Vijf tuiniers over schoffelen, zaaien, oogsten en genieten. Liza Karsemeijer Foto s René van der Hulst IK KWEEK MIJN GROENTEN LIEVER ZELF JOHN VAN

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag.

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg Beste natuurliefhebber/- ster, Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. Een week geleden zag ik alleen nog maar

Nadere informatie

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 3 en donderdag 5 maart 2015

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 3 en donderdag 5 maart 2015 De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 3 en donderdag 5 maart 2015 Beste natuurliefhebber/- ster, Op dinsdag heb ik maar weinig foto s gemaakt. Ik, of beter gezegd mijn camera, werd tijdelijk ingehuurd

Nadere informatie

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen. Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Je kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei.

Je kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei. Lentetips April Vroegbloeiende struiken kan u na de bloei snoeien. Vanaf april ziet onkruid vaak zijn kans. Onbeplante oppervlaktes zijn snel bedekt met ongewenst groen. Schoffelen is dus de boodschap!

Nadere informatie

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon

Nadere informatie

Lente. groep 3, 4 en 5

Lente. groep 3, 4 en 5 Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14

Nadere informatie

Basiscursus Ecologische Moestuin. Onkruid

Basiscursus Ecologische Moestuin. Onkruid Basiscursus Ecologische Moestuin Onkruid Onkruid: veel werk! Onkruid vergaat niet Het komt telkens terug Het groeit harder dan de groenten Wieden helpt maar tijdelijk Herbiciden: nee! Bijen (enz) sterven

Nadere informatie

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3 Voorbereiding post 2 Met de mens mee Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 2: Met de mens mee, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel

Nadere informatie

Verkort Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2011

Verkort Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2011 Verkort Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2011 Maart 2012 1. Voorwoord Op 20 april 2011 was het zover: de officiële oprichting van de Vereniging Buurtmoestuin Castellum! Het was het tastbare resultaat

Nadere informatie

Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de zesde uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Vlinders in de tuin Vooral op warme dagen kun je veel vlinders zien in allerlei

Nadere informatie

Voorbereiding post 3. Vogels op reis Groep 1-3

Voorbereiding post 3. Vogels op reis Groep 1-3 Voorbereiding post 3 Vogels op reis Groep 1-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 3: Vogels op reis voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel Opruimen

Nadere informatie

Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014. Gezinsbond Stekene

Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014. Gezinsbond Stekene Kleine Groene Vingertjes workshop 5 april 2014 Gezinsbond Stekene Inleiding Kinderen houden van tuinieren Tuinieren bevat 2 elementen waar kinderen zot op zijn: aardegrond en buitenlucht. De zomerzon zal

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:

Nadere informatie

Eet smakelijk. ( 5 januari t/m 31 januari)

Eet smakelijk. ( 5 januari t/m 31 januari) Eet smakelijk ( 5 januari t/m 31 januari) In dit thema staat eten centraal. De kinderen gaan fruit/groente proeven en ontdekken al spelenderwijs wat vies is en wat lekker is. Ook gaan we koekjes die ze

Nadere informatie

Dieren in de winter 3

Dieren in de winter 3 Dieren in de winter 3 inhoud blz. 1. Winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. Filmpjes 11 Bronnen en foto s 12 Colofon

Nadere informatie

Aardoliealarm in het bos

Aardoliealarm in het bos de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5

Nadere informatie

Samen maken we het groen!

Samen maken we het groen! Samen maken we het groen! 10 tips voor meer natuur in je omgeving Een groene omgeving is leuk om naar te kijken, maar ook gezonder om in te leven en wonen en beter voor het klimaat. Planten en bomen houden

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

BIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is.

BIOBOER. Maar vandaag is het aardoliealarm. Kijk op je aardoliekaart of er voor jou een probleem is. BIOBOER 1 Hoe het elk jaar gaat... Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5 vakjes vooruit! Maar vandaag is het aardoliealarm.

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014. Beste natuurliefhebber/- ster, De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was afgelopen dinsdag beslist niet koud, de wind was ook niet echt hinderlijk, maar de zon liet helaas verstek

Nadere informatie

Week van 7 tot 11 september 2015

Week van 7 tot 11 september 2015 Week van 7 tot 11 september 2015 Project: Maandag: Na het forum hadden we de praatkring. Thor had een echte, levende buxuskever mee die we met een vergrootglas konden bekijken. Ook het (lege) slakkenhuisje

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

Raar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4

Raar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4 Raar, maar waar! deel 1 Natuur groep 3 en 4 Inhoud 1 Raar, maar waar! 3 2 Een vreemd ei 4 3 Spring er maar uit 5 4 Verstopt 6 5 Slim 7 6 Vlieg er niet in 8 7 Een kever met een luchtje 9 8 Een zware hap

Nadere informatie

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013 uitgave januari 2013 Winterslaap Met filmpjes, werkblad en puzzels groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers

Nadere informatie

De Stuifmail. HALLO tuinders van Rust en Vreugd! 29 juni. Maak je eigen moestuin & speurtocht!

De Stuifmail. HALLO tuinders van Rust en Vreugd! 29 juni. Maak je eigen moestuin & speurtocht! View this em ail in y our browser De Stuifmail Nieuwsbrief Tuinpark Rust en Vreugd. Verschijnt drie keer per seizoen. Nr.6, juni 2014 HALLO tuinders van Rust en Vreugd! Het tuinseizoen is nu echt begonnen.

Nadere informatie

Leydse Weelde. Marie de Brimeu - B

Leydse Weelde. Marie de Brimeu - B Leydse Weelde Marie de Brimeu - B Welkom in Museum Boerhaave. Je gaat de tentoonstelling Leydse Weelde Groene ontdekkingen in de Gouden Eeuw bekijken. Met groene ontdekkingen worden natuurlijk planten

Nadere informatie

natuurboekje van zomer 2015

natuurboekje van zomer 2015 natuurboekje van zomer 2015 HOI! EIND VAN DE ZOMER tot in oktober bramen tijd! De bramen zijn rijp en je kunt plukken. Een braam gaat van groen naar rood naar zwartblauw. Zwartblauwe bramen zijn rijp.

Nadere informatie

Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui.

Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui. KB2 Tijdsinvestering: 45 minuten Regenwormen Tijdstip: in september, oktober en november, na een regenbui. 1. Inleiding Een mol eet per jaar wel 50 kg wormen. Dat is veel, maar als je bedenkt dat in je

Nadere informatie

Begin van het moestuinseizoen

Begin van het moestuinseizoen Begin van het moestuinseizoen 1. Buiten Zaaien in volle grond Algemene regel : de hoeveelheid aarde waarmee je het zaadje bedekt, mag maximaal drie maal de breedte van het zaad zijn. Zaai periode : is

Nadere informatie

Materiaal Groen. Deel 3: Groen groeit

Materiaal Groen. Deel 3: Groen groeit Materiaal Groen Deel 3: Groen groeit Colofon Deel 3: Groen groeit Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren (dl.

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Reptielen pagina: onderwerp Voeder-muizen - pagina : 1 Pagina nr : 7

Reptielen pagina: onderwerp Voeder-muizen - pagina : 1 Pagina nr : 7 Reptielen pagina: onderwerp Voeder-muizen - pagina : 1 Pagina nr : 7 Er zijn meerdere mensen die houden van reptielen, slangen en allerlei kleinere dieren/ Het is een algemeen feit dat je dieren houd die

Nadere informatie

De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda

De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda De ringslang een bijzondere bewoner van Gouda Uit de serie Natuur in Gouda 10 2 colofon tekst: Cyclus, gemeente Gouda en RAVON lay-out: Steenbergen Ontwerp Studio foto s: André van Kleinwee en Richard

Nadere informatie

GOMAIR VERMISTE DIEREN STERVENDE DIEREN HELPEN

GOMAIR VERMISTE DIEREN STERVENDE DIEREN HELPEN GOMAIR VERMISTE DIEREN STERVENDE DIEREN HELPEN Marjolein 6/1/2013 Vermiste dieren opsporen. Meditatie voor vermiste dieren Ga in een makkelijke stoel zitten, zet je voeten plat op de grond en doe je ogen

Nadere informatie

Een eigen verbouwing. Omdat ik het leuk vind om te verbouwen en leuk dat elk groepje een eigen verbouwing had. 19 maart 2015, Anne Remmerswaal

Een eigen verbouwing. Omdat ik het leuk vind om te verbouwen en leuk dat elk groepje een eigen verbouwing had. 19 maart 2015, Anne Remmerswaal Een eigen verbouwing Omdat ik het leuk vind om te verbouwen en leuk dat elk groepje een eigen verbouwing had. 19 maart 2015, Anne Remmerswaal Educatie- en Competentiestudies (ECS), Wageningen Universiteit

Nadere informatie

1. Seizoenen Lente Zomer Herfst Winter Filmpje Pluskaarten 17 Bronnen 19 Colofon en voorwaarden 20

1. Seizoenen Lente Zomer Herfst Winter Filmpje Pluskaarten 17 Bronnen 19 Colofon en voorwaarden 20 Seizoenen inhoud. Seizoenen 3. Lente 4 3. Zomer 7 4. Herfst 0 5. Winter 3 6. Filmpje 6 7. Pluskaarten 7 Bronnen 9 Colofon en voorwaarden 0 . Seizoenen Een jaar heeft vier seizoenen. De vier seizoenen zijn:.

Nadere informatie

Amma's TUIN nieuws nr. 8 Mei - juni 2015

Amma's TUIN nieuws nr. 8 Mei - juni 2015 Amma's TUIN nieuws nr. 8 Mei - juni 2015 De maand mei sloot af met een retraite van Br. Shubamrita. Naast de inspirerende lezingen was er de ontroerende ervaring van het samen in stilte mediteren in de

Nadere informatie

Aan de kinderen en de ouders van de kinderen van de jeugdnatuurgroep De Biesboschonderzoekers

Aan de kinderen en de ouders van de kinderen van de jeugdnatuurgroep De Biesboschonderzoekers Nieuws brief Aan de kinderen en de ouders van de kinderen van de De Biesboschonderzoekers De laatste paar maanden hebben we weer interessante activiteiten ondernomen. Hiervan eerst weer wat korte verslagen.

Nadere informatie

4 Zijn heerlijke producten ook eerlijke producten?

4 Zijn heerlijke producten ook eerlijke producten? 4 Zijn heerlijke producten ook eerlijke producten? Deze zomer was ik op familiebezoek in Honduras. Geheel onverwacht liep ik er twee oude bekenden tegen het lijf. Ze stonden pardoes voor mijn neus. Ik

Nadere informatie

Groenten onder glas 1. Op het land 2. Blad 1. Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten.

Groenten onder glas 1. Op het land 2. Blad 1. Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten. 5 Lastige woorden Blad Groenten onder glas Verbouwen (van groente) Iets laten groeien. Insect Een klein diertje met zes poten. Ziektekiem Een bacterie of virus waar je ziek van kunt worden. Stapelbed Bedden

Nadere informatie

De teelt van zonnebloemen

De teelt van zonnebloemen De teelt van zonnebloemen De zonnebloem heeft als wetenschappelijke naam: Helianthus annuus. Deze naam komt van de Griekse woorden voor zon (helios) en bloem (anthos). De plant behoort tot de grote familie

Nadere informatie

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt?

Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? Beste kinderen, Mijn naam is Fons. Ze noemen me een groene jongen. Weet je hoe dat komt? In mijn vrije tijd ben ik natuurgids. Met mijn verrekijker en vergrootglas trek ik naar allerlei plekjes om de natuur

Nadere informatie

Het onderzoek van de burgemeester 5/6

Het onderzoek van de burgemeester 5/6 Het onderzoek van de burgemeester De burgemeester hoorde dat kinderen ongerust zijn. Nee, ze zijn niet bang voor onweer of harde geluiden. Ze maken zich zorgen over de natuur. Dieren krijgen steeds minder

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud:

Nadere informatie

gebrouwen en nog veel meer!

gebrouwen en nog veel meer! 2 Fantaziehuiskrant november 2013 Inleiding: De afgelopen vier maanden hebben we weer van alles meegemaakt op het Fantaziehuis, in deze krant kun je lezen wat er zoal gebeurde! In de zomermaanden hadden

Nadere informatie

Oele de uil vertelt over hoe de verschillende dieren de winter doorkomen

Oele de uil vertelt over hoe de verschillende dieren de winter doorkomen Hier zien jullie alweer de derde uitgave van ons jeugdblad. Ook nu heeft de Oele weer heel wat te vertellen. Lees maar gauw. Oele de uil vertelt over hoe de verschillende dieren de winter doorkomen Zoogdieren

Nadere informatie

bemesten wintergroenten slakkenjacht prei maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien

bemesten wintergroenten slakkenjacht prei maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien WEEK 1 bemesten Je hebt nu de tijd om alles in orde te maken. Heb je in huis wat je de komende maanden nodig gaat hebben? Mest, zaden, gereedschap? En

Nadere informatie

Materiaal Groen. Deel 4: Thuis tuinieren

Materiaal Groen. Deel 4: Thuis tuinieren Materiaal Groen Deel 4: Thuis tuinieren Colofon Deel 4: Thuis tuinieren Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren

Nadere informatie

uitga uitg v a e v 2013

uitga uitg v a e v 2013 Lente uitgave 2013 groep 3/4 inhoud blz. Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad

Nadere informatie

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok 1 Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok Samenvatting Jan en Katrijn gaan naar het bos om spullen te zoeken voor de herfsttafel. Als Jan in

Nadere informatie

Sprookjes. groep 5. les 15. Bijlage 1: Het lelijke jonge eendje. 3 de leerjaar. Het lelijke jonge eendje (Afbeelding 1)

Sprookjes. groep 5. les 15. Bijlage 1: Het lelijke jonge eendje. 3 de leerjaar. Het lelijke jonge eendje (Afbeelding 1) Bijlage 1: Het lelijke jonge eendje Het lelijke jonge eendje (Afbeelding 1) Er was eens een eendenmoeder. Ze kreeg veel eieren en zat op haar nest te broeden. Ze was blij toen de eieren uitkwamen. De eendenkuikens

Nadere informatie

GROE(N)TEN VAN KAROLIEN

GROE(N)TEN VAN KAROLIEN GROE(N)TEN VAN KAROLIEN GROE(N)TEN VAN KAROLIEN Karolien Verbanck GROE(N)TEN VAN KAROLIEN voorwoord WAAROM SCHREEF IK EEN MOESTUINBOEK, zijn er niet al genoeg op de markt? Deze vraag zal ik vermoedelijk

Nadere informatie

De ronde volle maan. Alleen als de maan rond en vol is, wordt dit feest gevierd. En dat heeft een hele bijzondere reden.

De ronde volle maan. Alleen als de maan rond en vol is, wordt dit feest gevierd. En dat heeft een hele bijzondere reden. De ronde volle maan Al vele duizenden jaren is Kabouterland een bijzondere plek voor Kabouters uit de hele wereld. Dit verhaal vertelt hoe bijzonder de samenwerking tussen de dieren en de kabouters in

Nadere informatie

ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN..

ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN.. ZAAI- GOED DEZE LESBRIEF IS VAN.. DIT BOEKJE GAAT OVER ZADEN EN WAT ER MEE GEBEURT ALS JE ZE IN DE GROND STOPT Heb jij wel eens wat in de tuin gezaaid? ja / nee Misschien woon je in een huis zonder tuin

Nadere informatie

Bloeiend plantje Spoor van een dier

Bloeiend plantje Spoor van een dier Volwassen boom Jonge boom Dode boom Hoge struik Lage struik Varen Mos Klimmende plant Bloeiend plantje Spoor van een dier Paddenstoel (op de grond) Bodemdiertje Paddenstoel (op een boom) Activiteit 3 :

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF PATIËNTENKRING GRONINGEN

NIEUWSBRIEF PATIËNTENKRING GRONINGEN NIEUWSBRIEF PATIËNTENKRING GRONINGEN Nr.18, september 2013 BERICHT VAN DE ADMINISTRATIE PATIËNTENKRING Het bankrekeningnummer voor het overmaken van uw ledenbijdrage is: 38 32 533 ten name van Patiëntenkring

Nadere informatie

Winterslaap. groep 5/6

Winterslaap. groep 5/6 Winterslaap groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers 8 Werkblad winterslaap 15 Schrijf je eigen e-boek 16

Nadere informatie

10 VERFRISSENDE RECEPTEN MET TARWEGRAS WWW.OPTIMALEGEZONDHEID.COM

10 VERFRISSENDE RECEPTEN MET TARWEGRAS WWW.OPTIMALEGEZONDHEID.COM 10 VERFRISSENDE RECEPTEN MET 10 VERFRISSENDE RECEPTEN MET Wie heeft er inmiddels niet van gehoord: Tarwegras! Een ontzettend populair voedingsmiddel met een extreem hoge concentratie aan supergezonde voedingsstoffen.

Nadere informatie

15. eten moet je toch

15. eten moet je toch GRATIS voorproefje 15. eten moet je toch Uitnodigen Ik zal zorgen dat ik honger heb. Hou het eenvoudig, hoor! Ik eet alles. Ik ben niet zo n moeilijke eter. Maar verder eet ik alles! Je ziet me wel verschijnen.

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF 8 1 oktober 2012 redactie: Rebecca van Delft

NIEUWSBRIEF 8 1 oktober 2012 redactie: Rebecca van Delft NIEUWSBRIEF 8 1 oktober 2012 redactie: Rebecca van Delft Ik was met de riek gras aan het opruimen in de paarden wei samen met brian. Ik schrok me zelf `t apenzuur. Ik dacht even dat ik `m een kopie kleiner

Nadere informatie

MOESTUINIEREN. Dat kan iedereen met een Smakelijke Moestuin!

MOESTUINIEREN. Dat kan iedereen met een Smakelijke Moestuin! MOESTUINIEREN Dat kan iedereen met een Smakelijke Moestuin! GEBRUIK DEZE OMSLAG OOK OVER DE VOLGENDE BLADZIJDEN! AUGURKEN PEULEN ZONNEBLOEM TOMATEN MAIS SJALOTTEN WORTELEN BIESLOOK DOPERWTEN GOUDSBLOEM

Nadere informatie

Smoothiegoodness De introductie

Smoothiegoodness De introductie Smoothiegoodness De introductie Hoera!! Hier begint jouw groene smoothieavontuur. Dit betekent een geweldige stap vooruit in je gezondheid en energieniveau, fantastisch dat je eraan gaat beginnen. Misschien

Nadere informatie

De grond waarop wij wonen

De grond waarop wij wonen GROEP 5/6 De grond waarop wij wonen Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen. Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de vegetatie in de omgeving van de kinderen van de middenbouw.

Nadere informatie

VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG

VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG VOORBEELD WETENSCHAPPELIJK VERSLAG LET OP: DIT IS EEN VOORBEELDVERSLAG EN IS DUS ERG BEKNOPT! NAAM: VOORNAAM & ACHTERNAAM KLAS: 1M1 - SCHOOL VAK: BIOLOGIE DOCENT: MEVROUW SMIT INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding..

Nadere informatie

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark NME-leerroute Kabouters in het Westerpark 1 Groep Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen In het Westerpark woont een kaboutervolk. Dat weten niet zoveel mensen, maar voor deze ene keer hebben

Nadere informatie

Niet in slaap vallen hoor!

Niet in slaap vallen hoor! Niet in slaap vallen hoor! Marcus 13: 33-37: Dierenversie Geïllustreerd door: 30 november 2014 Maria Koninginkerk Baarn 2 De oude leeuw heeft vakantieplannen. Dat vertelde hij vanmorgen aan alle dieren:

Nadere informatie

Het kweken met de Zosterops palpebrosus

Het kweken met de Zosterops palpebrosus Het kweken met de Zosterops palpebrosus De naam Zosterops palpebrosus heb ik zelf niet verzonnen het is de latijnse naam voor Indische brilvogel of Gangesbrilvogel, waarbij Zosterops staat voor brilvogel.

Nadere informatie

Vereniging Post - Actieven Belastingdienst Leiden

Vereniging Post - Actieven Belastingdienst Leiden Vereniging Post - Actieven Belastingdienst Leiden Poortwacht 54 2353 EB Leiderdorp : 071-8870183 «hr_mv» «Voorl» «Voorv» «Naam» «Adres» «Postcode» «woonplaats» Leiderdorp, februari 2014 Nieuwsbrief 2014-1

Nadere informatie

Week 28. Week 28. week 27

Week 28. Week 28. week 27 Het natuurnetwerk is geïnspireerd door een citaat van Marcel Proust: De ware ontdekkingsreis ligt niet in het verkennen van nieuwe streken maar in het kijken met nieuwe ogen. Het is tevens verbonden met

Nadere informatie

Maak van je tuin, een levende tuin!

Maak van je tuin, een levende tuin! Maak van je tuin, een levende tuin! Ontdek hoe je van jouw tuin een duurzame tuin kan maken. 2 Samen bouwen aan meer leven in de tuin. Gewoonweg door een paar stenen in jouw tuin te vervangen door groen.

Nadere informatie

Groen-moet-je-doenDag 2014 (bestuur) Tuinenpark Ons Buiten. Groen-moet-je-doenDag 2014

Groen-moet-je-doenDag 2014 (bestuur) Tuinenpark Ons Buiten. Groen-moet-je-doenDag 2014 Mei2014 Groen-moet-je-doenDag 2014 (bestuur) Groen-moet-je-doenDag komt er weer aan! Op zondag 15 juni wel te verstaan. Het thema dit jaar is Groen en Gezondheid. Op 40 locaties in Utrecht gaan tuinen,

Nadere informatie

Auditieve oefeningen - lente. Hakken en plakken

Auditieve oefeningen - lente. Hakken en plakken Auditieve oefeningen - lente Hakken en plakken (hak de woorden in stukken, laat de kinderen het hele woord zeggen) len-te kro-kus tul-pen lam-me-tje bloe-men zaai-en tuin-tje ro-zen vo-gel tuin-man bij-en

Nadere informatie

Tobi en. de wilde bijen

Tobi en. de wilde bijen Tobi en de wilde bijen Het is eindelijk paasvakantie en Tobi komt aan op de boerderij van zijn oom. Zijn nichtje Hanna wacht al op hem. Ze knuffelt Tobi en lacht: Kom, we gaan spelen! Lachend en pratend

Nadere informatie

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen.

Wat gaan we doen? Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch. 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 103 103 HOOFDSTUK 7 Wat gaan we doen? WOORDEN 1 Kies uit: bijzondere dagelijks gratis aanstaande praktisch 1 Dick en Anna gaan vrijdag trouwen. Dat is over twee dagen. 2 Op 22 november zijn we 25 jaar

Nadere informatie

Geral Overbeek. Onkruid de baas. Overbeek - Gardendesign Maasoord 17 0348-424305 [Geef het faxnummer op] 25 Tips voor duurzaam onderhoud (onkruid)

Geral Overbeek. Onkruid de baas. Overbeek - Gardendesign Maasoord 17 0348-424305 [Geef het faxnummer op] 25 Tips voor duurzaam onderhoud (onkruid) Onkruid de baas Geral Overbeek 2011 Overbeek - Gardendesign Maasoord 17 0348-424305 [Geef het faxnummer op] 25 Tips voor duurzaam onderhoud (onkruid) 25 TUINTIPS ONKRUID DE BAAS Wil jij ook een tuin zonder

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 15 december 2015. Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 15 december 2015. Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 15 december 2015 Beste natuurliefhebber/-ster, De dag begon mistig en op meerdere plaatsen bleef de mist de hele dag hangen. Gelukkig scheen in Beijum de zon. Doordat

Nadere informatie

9. SCHADUWTUIN. Op het einde van de dag kunt u dan het aantal uren zon berekenen. Minder dan 3 uur zon:

9. SCHADUWTUIN. Op het einde van de dag kunt u dan het aantal uren zon berekenen. Minder dan 3 uur zon: 9. SCHADUWTUIN De meeste groenten en kruiden hebben nood aan zon, maar in de stad hebt u niet altijd zon in uw tuin. In deze fiche bekijken we wat de mogelijkheden zijn in de schaduw of halfschaduw. Om

Nadere informatie

Inleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat?

Inleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat? Inleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat? Je valt in een diepe slaap en wordt in maart pas weer

Nadere informatie

Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2012

Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2012 Jaarverslag Buurtmoestuin Castellum 2012 Inhoudsopgave 1. Voorwoord...2 2. 2012: jaaroverzicht in vogelvlucht...3 3. Verantwoording bestuur...6 1 1. Voorwoord In april 2011 zijn we van start gegaan met

Nadere informatie

Planten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs

Planten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs Planten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige

Nadere informatie

Roodborstje tikt tegen 't raam, tik, tik, tik laat mij erin, laat mij erin. 't Is hier te guur en te koud naar mijn zin Laat mij er in, ja er in.

Roodborstje tikt tegen 't raam, tik, tik, tik laat mij erin, laat mij erin. 't Is hier te guur en te koud naar mijn zin Laat mij er in, ja er in. Oosterkerk, Zondag 27 januari 2013, Kinderdienst Het verhaal van de verloren zoon (Lucas 15:11-32) door de ogen van het varken Meditatie in woord en beeld ds.wim Hortensius Roodborstje tikt tegen 't raam,

Nadere informatie

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005

rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard

Nadere informatie

Knutselen met Je knutsel Ei Kwijt

Knutselen met Je knutsel Ei Kwijt Het voorjaarszonnetje heeft zich de afgelopen paar dagen al vaak laten zien. Vergeet niet het is eigenlijk nog winter, maar tegen het einde van deze maand maart, begint officieel de lente! En dit gaan

Nadere informatie

Thema nieuwsbrief Karel in de lente April 2015

Thema nieuwsbrief Karel in de lente April 2015 Thema nieuwsbrief Karel in de lente April 2015 Beste ouders en/of verzorgers Tijdens de vorige thema s hebben de kinderen veel gedaan. Zo hebben ze uitstapjes gedaan, geknutseld, gezongen en de boekjes

Nadere informatie

ALFA A ANTWOORDEN STER IN LEZEN

ALFA A ANTWOORDEN STER IN LEZEN STER IN LEZEN ALFA A LES 1: NAAR SCHOOL 1 Ziek 1 b 2 3 b 4 a a B maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag C Dit is een vraag Hoe gaat het? Het gaat wel. En met jou? Waarom kom je niet?

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens

Nadere informatie

Krabbie Krab wordt Kapper

Krabbie Krab wordt Kapper E-boek Geschreven en Vormgeving Esther van Duin Copyright Esthers Atelier www.esthersatelier.nl email info@esthersatelier.nl Krabbie Krab wordt Kapper Krabbie krab was een kunstenaar. Hij maakte beelden

Nadere informatie

Amma's TUIN nieuws nr. 10 Augustus - september 2015

Amma's TUIN nieuws nr. 10 Augustus - september 2015 Amma's TUIN nieuws nr. 10 Augustus - september 2015 De zomer is duidelijk voorbij, het wordt al herfstig in de tuin. En wat kunnen we terugkijken op een prachtig, ontroerend goed en vruchtbaar eerste seizoen!

Nadere informatie

Belangrijke informatie over de collectieve verzekering tuinhuizen VTV Tuinderslust polisnummer A000CO5075

Belangrijke informatie over de collectieve verzekering tuinhuizen VTV Tuinderslust polisnummer A000CO5075 Belangrijke informatie over de collectieve verzekering tuinhuizen VTV Tuinderslust polisnummer A000CO5075 Voor de tuinhuizen van de leden loopt een collectieve verzekering met bovengenoemd polisnummer.

Nadere informatie

De kleine beestjesclub

De kleine beestjesclub Thema: mini Biologie Dieren Insecten en spinnen Moeilijkheid: * Tijdsduur: ** Juf Nelly De kleine beestjesclub Doel: Na deze opdracht weet je meer over verschillende insecten Uitleg opdracht Je luistert

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016. Beste natuurliefhebber/-ster,

De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016. Beste natuurliefhebber/-ster, De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een heel aangename dag, maar er was minder te zien dan ik had gehoopt/verwacht. Twee dagen eerder waren we in de Hortus

Nadere informatie

7 e bericht van zeevarenden Vrijdag 2-6-2011. We spreken inmiddels al effe Zweeds.

7 e bericht van zeevarenden Vrijdag 2-6-2011. We spreken inmiddels al effe Zweeds. 7 e bericht van zeevarenden Vrijdag 2-6-2011 We spreken inmiddels al effe Zweeds. We zitten inmiddels boven de 55 e breedte graad. Donker wordt het niet meer en de langste dag moet nog komen. Het is een

Nadere informatie