Willy Troukens. Phegea 38 (2) (01.VI.2010): 74
|
|
- Fenna Verstraeten
- 2 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nieuwe en interessante vondsten van myceliumkevers, knotssprietkevers en smalkevers aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Mycetophagidae, Colydiidae & Cucujidae) Willy Troukens Abstract. New and interesting discoveries of Mycetophagidae, Colydiidae, and Cucujidae at the westside of Brussels, Belgium (Coleoptera). Recently, five remarkable species were found at the westside of Brussels: Mycetophagus quadripustulatus (Linnaeus, 1761), M. atomarius (Fabricius, 1787), and M. quadriguttatus Müller, 1881, all three living under mouldy bark or on agarics; Bitoma crenata (Fabricius, 1775) living under bark, and the cosmopolitan beetle Oryzaephilus surinamensis (Linnaeus, 1758) of which more than 20 specimens were found in an habitation. Résumé. Nouvelles découvertes intéressantes de Mycetophagidae, Colydiidae et Cucujidae à la périphérie ouest de Bruxelles, Belgique (Coleoptera). Récemment cinq espèces remarquables furent récoltées dans la zone occidentale de Bruxelles: Mycetophagus quadripustulatus (Linnaeus, 1761), M. atomarius (Fabricius, 1787), and M. quadriguttatus Müller, 1881 qui tous les trois vivent sous les écorces moisis ou sur les polypores des arbres; Bitoma crenata (Fabricius, 1775) qui vit sous les écorces, et l'espèce cosmopolite Oryzaephilus surinamensis (Linnaeus, 1758) dont plus de 20 exemplaires furent capturés dans une maison d'habitation. Key words: Belgium Faunistics Mycetophagidae Colydiidae Cucujidae Coleoptera. Troukens, W.: Ninoofsesteenweg 782/8, B-1070 Anderlecht. Inleiding Gevelde bomen en boomstronken blijven ons steeds weer verbazen door de opeenvolging van allerlei kevertjes die zich hier komen voortplanten of op zoek zijn naar geschikt voedsel. Vooral vanaf het tweede jaar vindt men onder losse schors niet zelden Colydiidae en Cucujidae. Naarmate de tijd verstrijkt en de verwering verder gaat, wordt het hout gekoloniseerd door schimmels en zwammen. Deze lokken op hun beurt weer andere kevertjes aan, o.a. verschillende Mycetophagidae. Zo gezien vertegenwoordigt elke boomstomp een interessant studieobject waar een keverliefhebber jarenlang plezier aan kan beleven. In vorige artikels werd al melding gemaakt van 1 soort Mycetophagidae, 3 soorten Colydiidae en 2 soorten Cucujidae aan de westrand van Brussel (Troukens 2006a, b). Door geduldig speurwerk en het gebruik van lichtvallen werden vrij recent nog 5 andere soorten gevangen waarvan sommige in privécollecties zelden te vinden zijn. Hieronder volgen enkele details over hun vondst en hun levenswijze. De naamgeving werd overgenomen van Vogt (1967) en Gerhardt (2006). Phegea 38 (2) (01.VI.2010): 74
2 Mycetophagidae De Mycetophagidae vormen een familie van kleine, lang-ovale kevers met een fijne beharing. De sprieten kunnen snoervormig zijn of eindigen in een 2- tot 5-ledige knots (Vogt 1967: 191). In België komen 13 soorten voor waarvan 4 aan de westrand van Brussel. Van Typhaea stercorea (Linnaeus, 1758) werd al melding gemaakt (Troukens 2006: 61 66). Fig. 1. Verspreiding van Mycetophagus quadripustulatus (Linnaeus, 1761) in België. 1. Mycetophagus quadripustulatus (Linnaeus, 1761) (fig. 1) Deze myceliumkever is een ovale en vrij platte kever van 5 à 6 mm. De grondkleur is zwart; het halsschild matig bestippeld. Elk dekschild vertoont 11 puntrijen en 2 roodgele vlekken die in grootte sterk kunnen variëren of zelfs kunnen ontbreken (Sauer 1993: 160). Kop en poten roodgeel. Ook de sprieten roodgeel maar het 6 de tot het 10 de lid zwartachtig. De laatste 5 sprietleden zijn verdikt; het eindlid duidelijk langer dan het 9 de en 10 de lid samen (Keer 1930: ). Dit kevertje komt algemeen voor in heel Europa en verder oostwaarts tot in Siberië (Bilý 1990: 156). Men kan hem aantreffen op boomzwammen van het geslacht Polyporus, vooral op soorten die groeien op eiken (Quercus) en essen (Fraxinus) (Lyneborg 1977: 123). Scheerpelz & Höfler (1948: 225) ontdekten in 1946 in de omgeving van Wenen (Oostenrijk), tijdens hun onderzoek naar kevers op paddenstoelen, M. quadripustulatus op 2 soorten gaatjeszwammen (Polyporacea), met name het gewoon elfenbankje (Trametes versicolor) en de witte bultzwam (Trametes gibbosa). Aan de westrand van Brussel is dit kevertje onlangs gevonden op 2 plaatsen. Te Vorst ontdekte R. Guinez op 26.II ex. in het Dudenpark onder schimmelige eikenschors. Op 24.V.2007 vond ikzelf ook 1 ex. in de Wolfsputten te Dilbeek. Dit kevertje hield zich verborgen op een dode es onder een zadelzwam (Polyporus squamosus). In België komt M. quadripustulatus voor in alle geschikte biotopen. Uit de datagegevens van het K.B.I.N. (Brussel) blijkt dat dit insect het hele jaar te vinden is. Phegea 38 (2) (01.VI.2010): 75
3 2. Mycetophagus atomarius (Fabricius, 1787) (fig. 2) M. atomarius is kleiner dan de vorige soort, slechts 4 à 4,5 mm. De grondkleur is zwartbruin. Het halsschild is dicht en krachtig bestippeld met zeer fijne stipjes tussenin. Dekschilden met fijne puntrijen en een geelrood vlekkenpatroon: een grote schoudervlek en een golvende dwarsband achter het midden; daartussen 3 à 6 kleine vlekjes en voor de eindrand nog een rondachtige vlek (Sauer 1993: 160). Poten en tarsen roestrood. De sprieten van dezelfde kleur maar de 4 voorlaatste leden zwartachtig; de 5 eindleden matig verdikt; het eindlid is duidelijk korter dan het 9 de en 10 de lid samen (Vogt 1967: 194). Fig. 2. Verspreiding van Mycetophagus atomarius (Fabricius, 1787) in België. Deze myceliumkever komt algemeen voor op boomzwammen en achter schors van eiken (Quercus), beuken (Fagus), linden (Tilia) en populieren (Populus); soms ook achter dennenschors (Pinus) en onder schimmelend plantenmateriaal (Keer 1930: ). Scheerpeltz & Höfler noteerden M. atomarius op 3 soorten gaatjeszwammen: de gewone hertenzwam (Pluteus cervinus), de gerimpelde russula (Russula olivacea) en de platte tonderzwam (Canoderma lipsiense). Keer (1930: ) noemt ook de korsthoutskoolzwam (Hypoxylon deustum). M. atomarius wordt in Midden-Europa zowat overal aangetroffen (Vogt 1967: 194). In België is dit kevertje vooral te vinden in de omgeving van Brussel (Zoniënwoud) en ten zuiden van de Maasvallei. Op 30.III.1998 ontdekte R. Guinez in het Dudenpark te Vorst 3 ex. onder een schimmelige beukenschors. De exemplaren in de collecties van het K.B.I.N. (Brussel) werden gevangen van februari tot oktober met maxima in mei. 3. Mycetophagus quadriguttatus Müller, 1881 (fig. 3) M. quadriguttatus is vrij hoog gewelfd en meet amper 3,5 à 4 mm. Hij verschilt van de twee vorige soorten door de 4-ledige sprietknots. Het laatste sprietlid is nauwelijks langer dan het voorlaatste. De grondkleur is donkerbruin. Sprieten en poten geelbruin. Dekschilden met puntrijen en een gele beharing; in de achterste helft met een fijne korrelstructuur (Vogt 1967: 194). Phegea 38 (2) (01.VI.2010): 76
4 Deze myceliumkever leeft in boomzwammen en in schimmelend, vermolmd hout; ook synantroop in hooi, stro en in levensmiddelen (Vogt 1967: 194). Te Zeveneken (Oost-Vlaanderen) ving R. Pletinck op 20.V ex. die afkwamen op de geur van rotte eieren. Fig. 3. Verspreiding van Mycetophagus quadriguttatus Müller, 1881 in België. Aan de westrand van Brussel werd op 15.IV ex. gevangen te Vorst door R. Guinez. Het insect zat in een UV-val op een terras van de 10 de verdieping van een flatgebouw, zowat 30 m boven de begane grond. In Midden- Europa komt dit kevertje overal voor maar het is meestal zeldzaam (Vogt 1967: 194). In het K.B.I.N. (Brussel) worden 17 Belgische exemplaren bewaard die van april tot oktober gevangen werden in 8 lokaliteiten. Colydiidae Tot de Colydiidae behoren tal van kleine, langgerekte kevertjes met 10 of 11 sprietleden die meestal eindigen met een 2- tot 4-ledige knots. Het is een vormenrijke familie met een zeer gevarieerde levenswijze. Het halsschild en de dekschilden zijn soms opvallend gestructureerd. Vele soorten leven onder schors in vraatgangen van houtkevers (Anobiidae). Andere vindt men in vermolmd hout, op boomzwammen, onder dode bladeren of tussen korstmossen (Aubert 1971: 90). De Langelandia- en Anommatus-soorten zijn blind en leven ondergronds van rottende bloembollen en knollen (Vogt 1967: 206, 212). Van de 25 inlandse soorten zijn er 4 aangetroffen aan de westrand van Brussel. Er werd al melding gemaakt van Aulonium trisulcum (Geoffroy, 1785), Cerylon histeroides (Fabricius, 1792) en Cerylon ferrugineum Stephens, 1830 (Troukens 2006: 61 66). 4. Bitoma crenata (Fabricius, 1775) (Gekerfde schorskever) (fig. 4) In de keverliteratuur van vóór 1990 was Ditoma de algemeen gebruikte genusnaam voor B. crenata. Dit langgerekte kevertje is 2,6 à 3,5 mm en wordt gekenmerkt door de 11-ledige sprieten met de 2-ledige eindknots. De kop is zwart met een smalle, rode voorrand. Sprieten en poten roestrood; de dijen donkerder. Halsschild zwart, aan weerskanten met 2 evenwijdige kiellijnen. Phegea 38 (2) (01.VI.2010): 77
5 Dekschilden parallelzijdig met puntrijen en afwisselende, kielvormige tussenruimten; roodkleurig, met een zwarte naad en zwarte middenband (Möller, Grube & Wachmann 2006: 138). Fig. 4. Verspreiding van Bitoma crenata (Fabricius, 1775) in België. B. crenata is een van de algemeenste Colydiidae van het Palaearctisch gebied (Keer 1930: 561). Hij komt voor in lichte bossen en parkgebieden onder losse schors van geveld loof- en naaldhout waar hij jacht maakt op larven, poppen en mijten (Möller et al. 2006). Keer (1930: 561) schrijft dat de crenata-larven vooral achter beukenschors het broedsel eten van de kleine beukenschorskever, Taphrorychus bicolor Herbst, 1793 (Scolytidae). In België is B. crenata het hele jaar door te vinden in alle geschikte biotopen. De imago's overwinteren dikwijls met vele samen. Aan de westrand van Brussel is dit kevertje vooral aanwezig in de Wolfsputten te Dilbeek. Op 27.III.2007 noteerde ik aldaar 1 ex. onder de schors van een gevelde wilg (Salix); op 06.IV ex. onder de schors van een gevelde populier (Populus), samen met Hololepta plana (Sulzer, 1776) (Histeridae), Glischrochilus quadriguttatus (Fabricius, 1776) (Nitidulidae), Uleiota planata (Linnaeus, 1761) en Silvanus unidentatus (Olivier, 1790) (Cucujidae); op 13.V ex. onder de schors van een eikenstronk (Quercus), samen met Paromalus flavicornis (Herbst, 1792) en Eblisia minor (Rossi, 1792) (Histeridae). Cucujidae Cucujidae zijn kleine tot middelgrote kevertjes met een slank en plat lichaam. De 11-ledige sprieten zijn in de regel snoervormig, soms met verdikte eindleden of een eindknots. Ze leven meestal onder schors maar ook wel in opgeslagen voorraden. De meeste soorten zijn carnivoor (Lyneborg 1977: 120). België telt zowat 30 Cucujidae-soorten. Hiervan zijn er 3 aangetroffen aan de westrand van Brussel. Er werd eerder al melding gemaakt van Silvanus unidentatus (Olivier, 1790) en Uleiota planata (Linnaeus, 1761) (Troukens 2006a). Phegea 38 (2) (01.VI.2010): 78
6 5. Oryzaephilus surinamensis (Linnaeus, 1758) (Surinaamse rijstkever) (fig. 5) O. surinamensis is een bruin, langgerekt kevertje van 2,5 à 3,5 mm. De kop is rimpelig bestippeld. Sprieten snoervormig met 3 verdikte eindleden. Halsschild dicht bestippeld met 3 lengteribben; aan de zijrand met 6 spitse tandjes. Dekschilden met verhoogde ribben met daartussen regelmatige stippelrijen. Deze kosmopoliet komt algemeen voor in pakhuizen en woningen waar hij verborgen leeft tussen allerlei granen, rijst, meel, peper, gedroogde vruchten, zemelen, noten en zelfs tabak (Reclaire 1951: 325). Hij jaagt hoofdzakelijk op de larven van schadelijk gedierte dat in deze waren voorkomt (Dierl 1987: 82). Hij zou bijvoorbeeld de rijstkalander, Sitophilus oryzae (Linnaeus, 1763) verdelgen in al zijn ontwikkelingsstadia (Keer 1930: 508). Fig. 5 Verspreiding van Oryzaephilus surinamensis (Linnaeus, 1758) in België. De Surinaamse rijstkever ook getande rijstkever genoemd kan 3 jaar oud worden. Een wijfje legt tijdens haar leven circa 400 eieren. De ontwikkeling van ei tot imago duurt bij 32 C slechts 25 dagen. Bij temperaturen onder de 18 C kan de soort zich niet voortplanten (Mourier & Winding 1986: 68). De kever komt algemeen voor in Midden-Europa en wordt af en toe ook gevonden in de vrije natuur, o.a. in compost en rottend hooi (Harde & Severa 1982: 176). In België is dit insect vooral bekend van Laag- en Midden-België. Het is gevonden in alle maanden van het jaar. In Anderlecht is O. surinamensis in 2008 regelmatig aangetroffen in een woning. De kevertjes hadden zich genesteld in een muurkast met zakjes konijnenvoer en hooi. Ze werden ook op enkele meter van de muurkast gevonden op muren en op de vloer. De kevertjes zijn heel beweeglijk en kruipen met gemak door allerlei reten en spleten. Volgens Mourier & Winding (1986: 68) kunnen de larven zelfs gesloten verpakkingen doorboren. Op 20.X.2008 vond ik in een vergeten hoekje van de muurkast 20 ex. gezellig bij elkaar in een bolletje samengeklitte stofpluisjes. Allemaal springlevend. Phegea 38 (2) (01.VI.2010): 79
7 Dankwoord Informatie en gegevens voor dit artikel werden mij vriendelijk bezorgd door Remi Guinez (Vorst-Brussel) en René Pletinck (Hamme, Oost-Vlaanderen). Voor de verspreidingskaartjes werd vooral gebruik gemaakt van gegevens uit de collecties van het K.B.I.N. (Brussel). Hiervoor kreeg ik de gewaardeerde hulp van Wouter Dekoninck en Alain Drumont van het Departement Entomologie. Hartelijk dank! Bibliografie Aubert, L Atlas des Coléoptères de France, Belgique, Suisse. Tome II. Boubée & Cie, Paris (VI). Bilý, S Coléoptères. Gründ, Paris. Dierl, W Welke kever is dat? Thieme & Cie, Zutphen. Gerhardt, E De grote paddenstoelengids voor onderweg. Tirion, Baarn. Harde, K. W. & Severa, F Thieme's kevergids. Thieme & Cie, Zutphen. Keer, P. M Calwer Keverboek. Thieme & Cie, Zutphen. Lyneborg, L Kevers in kleur. Moussault, Baarn. Möller, G., Grube, R. & Wachmann, E Der Fauna Käferführer I. Käfer im und am Wald. Fauna Verlag, Nottuln. Mourier, H. & Winding, O Elseviers gids van nuttige en schadelijke dieren in en om het huis. Elsevier, Amsterdam Brussel. Reclaire, A Kevers. N. V. Zonnewende, Kortrijk. Sauer, F Käfer nach Farbfotos erkannt. Fauna-Verlag, Karlsfeld. Scheerpeltz, O. & Höfler, K Käfer und Pilze. Verlag für Jugend und Volk, Wien. Troukens, W. 2006a. Schorsglanskevers, smalkevers en tonderkevers aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Rhizophagidae, Cucujidae en Erotylidae). Phegea 34(1): Troukens, W. 2006b. Myceliumkevers, knotssprietkevers en schimmelkevers aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Mycetophagidae, Colydiidae en Endomychidae). Phegea 34(2): Vogt, H Mycetophagidae, Colydiidae & Cucujidae. In: Freude, Harde & Löhse. Die Käfer Mitteleuropas, Band 7. Goecke & Evers Verlag, Krefeld. Inhoud: Baugnée, J.-Y. & De Prins, W.: Caloptilia fidella (Lepidoptera: Gracillariidae), a new leafminer to the Belgian fauna Dincă, V.: Notes on the distribution and taxonomical status of the enigmatic Polia cherrug (Noctuidae) in Dobrogea (south-eastern Romania) Esfandiari, M., Mossadegh, M. S., Shishehbor, P., Mikkola, K. & Hodjat, S. H.: Four noctuid (Lepidoptera: Noctuidae) taxa new for the fauna of Iran Larsen, K.: The genus Clavigesta (Lepidoptera: Tortricidae) with description of two new species Troukens, W.: Nieuwe en interessante vondsten van myceliumkevers, knotssprietkevers en smalkevers aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Mycetophagidae, Colydiidae & Cucujidae) Wullaert, S.: Coleophora conyzae (Lepidoptera: Coleophoridae), nieuw voor de Belgische fauna verantw. uitg.: W. De Prins, Dorpstraat 401B, B-3061 Leefdaal (Belgium) Tel: Phegea 38 (2) (01.VI.2010): 80
Myceliumkevers, knotssprietkevers en schimmelvreters aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Mycetophagidae, Colydiidae & Endomychidae)
Myceliumkevers, knotssprietkevers en schimmelvreters aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Mycetophagidae, Colydiidae & Endomychidae) Willy Troukens Abstract. Mycetophagidae, Colydiidae and Endomychidae
Schorsglanskevers, smalkevers en tonderkevers aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Rhizophagidae, Cucujidae en Erotylidae)
Schorsglanskevers, smalkevers en tonderkevers aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Rhizophagidae, Cucujidae en Erotylidae) Willy Troukens Abstract. Rhizophagidae, Cucujidae and Erotylidae at the westside
Willy Troukens. Phegea 34 (3) (1.IX.2006): 99
Schijnsnuitkevers, vuurkevers, snoerhalskevers en waaierkevers aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Pythidae, Pyrochroidae, Anthicidae & Rhipiphoridae) Willy Troukens Abstract. Pythidae, Pyrochroidae,
7-stippelig lieveheersbeestje
7-stippelig lieveheersbeestje Kenmerken : 5,5-8 mm groot. Dekschilden rood met elk drie zwarte stippen en een schildstip. Halsschild zwart met trapeziumvormige of driehoekige witte voorhoeken. Biotoop:
Bladhaantjes aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Chrysomelidae), deel 1: Criocerinae, Cryptocephalinae en Chrysomelinae
Bladhaantjes aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Chrysomelidae), deel 1: Criocerinae, Cryptocephalinae en Chrysomelinae Willy Troukens Samenvatting. Sinds 1970 werden 64 soorten Chrysomelidae waargenomen
Boktorren (Coleoptera: Cerambycidae) aan de westrand van Brussel
Boktorren (Coleoptera: Cerambycidae) aan de westrand van Brussel Willy Troukens Abstract. Cerambycidae at the westside of Brussels, Belgium (Coleoptera: Cerambycidae) Since 1973 twenty-six species of Cerambycidae
Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Lieveheersbeestje Wie het het lieveheersbeestje? Veel mensen vinden insecten, en vooral kevers, maar griezelige beesten. Ze hebben van die rare sprieten op hun kop, van die enge dunne pootjes, En ook hun
Bladsprietkevers (Coleoptera: Scarabaeoidea) aan de westrand van Brussel
Bladsprietkevers (Coleoptera: Scarabaeoidea) aan de westrand van Brussel Willy Troukens Abstract. Scarabaeoidea (Coleoptera) at the westside of Brussel, Belgium Since 1973 twenty-one species of Scarabaeoidea
Geelgerande waterkevers in Vlaanderen
Natuur.focus 13(4): 156-161 Geelgerande waterkevers in Vlaanderen Sterk bedreigd of onderbemonsterd? Kevin Scheers Bijlage: Determinatiesleutel De geelgerande waterroofkevers zijn in het veld vrij eenvoudig
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016. Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 3 mei 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was een heel aangename dag, maar er was minder te zien dan ik had gehoopt/verwacht. Twee dagen eerder waren we in de Hortus
Loof-en naaldbomen. Naam :
Loof-en naaldbomen Naam : Veel bomen maken een bos In een boomgaard staan soms honderden bomen, en toch is een boomgaard geen bos. Ook in een park kun je veel bomen zien, maar een park is beslist geen
7.3. Sleutel tot de families
7.3. Sleutel tot de families...waterwantsen (Nepomorpha) 2...oppervlaktewantsen (Gerromorpha) 7...duikerwantsen (Corixidae) blz. 46 Algemeen uitzicht anders (zoekplaat 2, blz. 43)....3...waterschorpioenen
Grote vos Nymphalis polychloros
Nymphalis polychloros Jan Goedbloed Soortbeschrijving De is een grote bruinrode vlinder, behorend tot de familie van de schoenlappers Nymphalidae waar ook, Atalanta, Dagpauwoog, Gehakkelde aurelia en Distelvlinder
Wandeling n 23 : La porte Aïve : Hotton Bewegwijzering :
Wandeling n 23 : La porte Aïve : Hotton Bewegwijzering : Deze wandeling, "porte Aïve" genoemd, is als het ware een speleologische uitstap : ze neemt u mee naar de rotsmeanders van de kalksteenrichel. Op
Beste natuurliefhebber/- ster,
Beste natuurliefhebber/- ster, In verband met voorbereidende werkzaamheden voor een paar nogal ingrijpende klussen in ons huis waren Monica en ik de vorige dinsdag aan huis gekluisterd. Dus maakte ik geen
De Wiershoeck- Schoolwerktuin, woensdag 13 november 2013
De Wiershoeck- Schoolwerktuin, woensdag 13 november 2013 Het was afgelopen woensdag mooi herfstweer; droog, een aangenaam zonnetje en weinig wind. Maar het was erg rustig op de tuinen, er waren weinig
De Heikikker De Heikikker
De Heikikker Brabant Water beheert 2200 hectare grond waarvan 1500 hectare natuurgebied. Hiermee zijn wij een van de grootgrondbezitters in Noord-Brabant. In deze natuurgebieden liggen ook de waterwingebieden
Plantenkennis. Bomen. lijst 1. Deel 2 G41-G31-GB1+2
Plantenkennis lijst 1 Bomen Deel 2 G41-G31-GB1+2 Juglans regia walnoot Boom: 15-18 m hoog Kroon: breed afgeplat, open Geelbruine herfstkleur Juglans regia Groot, veervormig samengesteld blad Bruingroen
Insecten die voorraden en materiaal aantasten
Insecten die voorraden en materiaal aantasten Motten Houtwormen Kakkerlakken Broodkevers In deze folder vindt u meer informatie over bovenstaande insecten. U leest hoe u ze herkent, wat voor overlast ze
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 april Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 15 april 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Doordat we anderhalve week afwezig waren komt dit verslag later dan gebruikelijk. Intussen ben ik vergeten hoe de omstandigheden
Projectteam Groen. Advies. Van Haeringenplantsoen. Inventarisatie bomen t.b.v. de renovatie. IB, Groen, 10 april 2017 Maarten H.
Projectteam Groen Advies Van Haeringenplantsoen Inventarisatie bomen t.b.v. de renovatie IB, Groen, 10 april 2017 Maarten H. van Atten 1 Colofon Titel Opdrachtgever Van Haeringenplantsoen inventarisatie
De kleine beestjesclub
Thema: mini Biologie Dieren Insecten en spinnen Moeilijkheid: * Tijdsduur: ** Juf Nelly De kleine beestjesclub Doel: Na deze opdracht weet je meer over verschillende insecten Uitleg opdracht Je luistert
FOTODETERMINATIE VAN MOTMUGGEN Familie PSYCHODIDAE
FOTODETERMINATIE VAN MOTMUGGEN Familie PSYCHODIDAE versie 7 2015-01-23 Uitsluitend geslachten en soorten die in Nederland waargenomen zijn opgenomen. Vind je een nieuwe soort (wat niet geheel onmogelijk
Dinsdag 26 november 2013
Dinsdag 26 november 2013 Al geruime tijd was er, wat mij betreft, enige onduidelijkheid over de juiste benaming van de naast De Wiershoeck gelegen tuinen. Ik wist niet beter dan dat het de Schoolwerktuin
Gallen. Er is een nieuwe druk verschenen van Het Gallenboek. Een mooie gelegenheid om eens kennis te maken met Gallen.
Stichting Natuurvrienden Capelle aan den IJssel e.o. november 2010 nummer 8 Gallen Vorig jaar is er een nieuwe druk verschenen van het Gallenboek. Dit is een boek, waarin alle Nederlandse gallen staan,
Inventarisatie bomenbestand in park Seghwaert. in de wijk Seghwaert-Noordhove binnen de gemeente Zoetermeer
Inventarisatie bomenbestand in park Seghwaert in de wijk Controleur: Ruud Dingerdis, Gecontroleerd op 07-08-2014 European Treeworker Hoek Hoveniers Inventarisatie bomenbestand in park Seghwaert in de wijk
' Educatieve dienst 2010 'Een bos vol leven' EEN BOS VOL LEVEN
EEN BOS VOL LEVEN Doelstellingen en eindtermen : bij deze activiteit komen vooral volgende eindtermen aan bod: wereldoriëntatie ET 1.3, ET 1.5, ICT ET 6 cognitief - herkennen en benoemen van twaalf organismen
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag.
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg Beste natuurliefhebber/- ster, Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. Een week geleden zag ik alleen nog maar
Faunistische bemerkingen over Strepsiptera met onderzoek van een populatie Halictophagus silwoodensis
Faunistische bemerkingen over Strepsiptera met onderzoek van een populatie Halictophagus silwoodensis (Halictophagidae) in het Nationaal Park Hoge Kempen (Maasmechelen) Hans Henderickx Abstract. Faunistic
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 6 mei 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 6 mei 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was eerst afwisselend zonnig en bewolkt, later nam de bewolking toen en (in overeenstemming met de weersverwachting)
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 13 juni Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 13 juni 2017 Beste natuurliefhebber/-ster, Na de gebruikelijke dinsdagochtend-excursie op een ongebruikelijke locatie (Volkstuinen Froukemaheerd) spoedde ik mij richting
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 17 juni 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 17 juni 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was een mooie dag, meestal zonnig en soms bewolkt. Er stond wel een stevige wind, maar al met al was het een dag waarop
Inventarisatie beschermwaardige bomen Gemeente Heerenveen
Boomnummer 169 Adres Eerste compagnonsweg 1 Bontebok Eigenaar/beheerder Particulier Coördinaten Noorderbreedte 52º57'48.73'' Oosterlengte 6º01'27.45'' Amerikaanse eik (Quercus rubra) Afmetingen Omtrek
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was dinsdag beslist geen onaangename dag, maar er stond vrij veel wind. De vorige keer zag ik het
Grondkleur van de Doornikse kriel. Keurmeesterscongres 2012/ AR
Grondkleur van de Doornikse kriel Waarom dit onderwerp? Met ingang van dit jaar is de kleurbeschrijving van de Doornikse kriel gewijzigd. Onze standaard is met een overgangsperiode van vijf jaar gelijkluidend
Wandelroute langs insecten en andere kleine beestjes
Wandelroute langs insecten en andere kleine beestjes Tijdens deze buitenopdracht komen jullie verschillende insecten tegen. Ook vind je andere kleine beestjes, die geen insecten zijn. De route is met een
1. Geheimen. 2. Zwammen
1. Geheimen 'Geen plant en geen dier' Een paddestoel is zeker geen dier, maar een plant is het ook niet. Ze hebben geen groene bladeren om zonlicht op te vangen. Bovendien groeien paddestoelen in het donker.
Meer over de ooievaar. Even voorstellen. Hier wonen ze. Echte natuur. Hieraan herken je hem
Overname en dupliceren van dit materiaal is alleen toegestaan voor educatieve en niet-commerciële doeleinden en alleen als het materiaal is voorzien van een bronvermelding. Vogelbescherming Nederland,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 26 juli Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 26 juli 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Het was voor de verandering weer eens een mooie dinsdag. Helaas kon ik niet zo lang blijven als gebruikelijk en daarom speurde
Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Eend Inleiding Ik hou mijn werkstuk over eenden omdat ik het leuke dieren vind en ik wil er wat over leren. Dit wil ik er over weten: Wat doen eenden de hele dag? Wat eten eenden? Wat voor soorten eenden
Inleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat?
Inleiding In het najaar worden de dagen steeds korter en de nachten steeds langer. Kun je je voorstellen dat je in de maand november naar bed gaat? Je valt in een diepe slaap en wordt in maart pas weer
hoofdjes, dat langer is dan deze (Rijksherbarium, Leiden) Bij het gereedmaken van het verspreidingskaartje van Filago pyramidata L.
De Filago vulgaris-groep in Nederland door F. Adema (Rijksherbarium, Leiden) Bij het gereedmaken van het verspreidingskaartje van Filago pyramidata L. voor de Atlas van de Nederlandse Flora (MENNEMA, 1976)
Figuur 1: larve van de kleine wasmot (Achroia grisella) Figuur 3: vrouwtje van de kleine wasmot (Achroia grisella)
Figuur 1: larve van de kleine wasmot (Achroia grisella) In bijenkasten leven meer diersoorten dan alleen honingbijen. Als je wat nauwkeuriger kijkt zie allerlei parasitaire en andere bewoners. Ik noem
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 7 en woensdag 8 april 2015
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 7 en woensdag 8 april 2015 Beste natuurliefhebber/- ster, Dinsdag, op weg naar De Wiershoeck en de Kinderwerktuin, zagen we onze eerste boerenzwaluw. Maar zoals we
AIRALLERGY Belgisch Aërobiologisch Surveillance Netwerk
AIRALLERGY Belgisch Aërobiologisch Surveillance Netwerk Informatieblad Week 18: van 1 mei tot en met 7 mei 2017 Wist u dat? De paardenkastanje (Aesculus) is een entomofiele boom. Dit betekent dat het stuifmeel
Winterboek. Groep 3/4
Winterboek Groep 3/4 inhoud blz. Winter 3 1. Slaap 4 2. Glad 5 3. Geheime plekjes 6 4. Dikke jas 7 5. Dikke vacht 8 6. Vogels voeren 9 7. Broeden in de winter 10 8. Het land van de Eskimo 11 Werkblad winter
Paddenstoelenexcursie in het Warmonderbos
Paddenstoelenexcursie in het Warmonderbos Door: Maddi Ferket en Paul Venderbosch Als we op zaterdag 4 oktober verzamelen bij de ingang verzorgt Co Mesman eerst een inleiding. Hij vertelt de niet-leden
Werkblad slootdiertjes
Werkblad slootdiertjes Hoe groot is het dier? Hoeveel poten heeft het dier? Hoe ziet de achterkant van het dier eruit? Zit er bij de kop rode franje? Heeft het dier een schelp? Hoe heet het dier? 0, 4,
Beste natuurliefhebber/- ster,
Beste natuurliefhebber/- ster, Het was dinsdag 10 december een, wat mij betreft, ideale herfstdag: zonnig, droog en weinig wind. Maar ook op zo n mooie dag, zo laat in het jaar, mag je natuurlijk niet
komt de vermiljoenkever cucujus cinnaberinus in azijnzuurvallen
komt de vermiljoenkever cucujus cinnaberinus in azijnzuurvallen (coleoptera: cucujidae)? Theodoor Heijerman, Jinze Noordijk & Ed Colijn Cucujus cinnaberinus is een recent voor Nederland ontdekte soort.
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 11 februari 2014
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 11 februari 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was afgelopen dinsdag opnieuw een mooie lenteachtige winterdag. Er stond een stevige wind, maar de zon scheen
Naam: REPTIELEN. Vraag 1. Noem vier kenmerken van een reptiel. Vraag 1b. Welke (soorten) reptielen ken je al? pagina 1 van 8
Naam: REPTIELEN Reptielen zijn gewervelde dieren en ze leven voornamelijk op het land. Ze zijn koudbloedig en hebben de omgevingstemperatuur dus nodig om hun lichaamstemperatuur te regelen. De huid van
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 28 januari Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 28 januari 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was een prachtige winterdag. Er was weinig wind, de zon scheen heerlijk en de tuinen waren nog bedekt met een behoorlijke
Bijdrage tot een betere kennis van de verspreiding van onze inheemse bladsprietkevers (Coleoptera: Scarabaeoidea)
driemaandelijks tijdschrift van de VLAAMSE VERENIGING VOOR ENTOMOLOGIE Afgiftekantoor 2170 Merksem 1 ISSN 0771-5277 Periode: juli augustus september 2008 Erkenningsnr. P209674 Redactie: Dr. J. P. Borie
Winterboek. Met filmpjes, werkblad en puzzels. Groep 3/4. uitgave januari 2013
Winterboek uitgave januari 2013 Met filmpjes, werkblad en puzzels Groep 3/4 inhoud blz. Winter 3 1. Slaap 4 2. Glad 5 3. Geheime plekjes 6 4. Dikke jas 7 5. Dikke vacht 8 6. Vogels voeren 9 7. Broeden
Beschermwaardige houtopstanden Annerveenschekanaal 7-dec-09
Beschermwaardige houtopstanden Annerveenschekanaal 7-dec-09 Straatnaam Huisnummer Plaats Eigendomssituatie Nederlandse naam Latijnse naam Lijst Eppinge 5 Annerveenschekanaal particulier Paardekastanje
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, maandag 24 november 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, maandag 24 november 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Ook deze keer heb ik voor de maandag gekozen om een paar uurtjes rond te kijken op de tuinen. Het was een zonnige,
INSECTEN EN SPINACHTIGEN
INSECTEN EN SPINACHTIGEN WERKBLAD BOUW EN ONTWIKKELING Bouw 1. Het aantal looppoten is een belangrijk criterium om vertegenwoordigers van de stam van de geleedpotigen (80% van de gekende diersoorten!)
INSECTEN SCHADELIJK VOOR NA4LDH0UT. ^o. 1. Hylesiiins piiiiperda TJ. Uitgegeven Januari 1905.
AFDEELING LANDBOUW VAN HET Departement vaa Waterstaat, Handel en Nijverheid. CSTAATSB0SCHBEHEER3. INSECTEN SCHADELIJK VOOR NA4LDH0UT. ^o. 1. DE DENNENSCHEERDER. Hylesiiins piiiiperda TJ. Uitgegeven Januari
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 31 mei Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, dinsdag 31 mei 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Voor de verandering was het dit keer erg warm, maar net als vorige week (erg koud en miezerig) waren er maar bitter weinig
Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3. Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4. Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6
Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 Literatuurlijst 1 Inleiding 2 Hoofdstuk 1: Veldkenmerken en voorkomen 3 Hoofdstuk 2: Voedsel en vijanden 4 Hoofdstuk 3: Voortplanting en verwanten 6 Hoofdstuk 4: Verzorging
Ze gaat op zoek naar een holletje onder de grond op een droge plaats om er een nest te starten.
De hommel Hommels kunnen tot 60% van hun lichaamsgewicht aan stuifmeel meedragen. In de vroege lente ontwaakt de hommelkoningin en verlaat haar ondergrondse schuilplaats. Ze gaat op zoek naar een holletje
Planten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs
Planten voor de Prins Werkmap Eerste graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige
Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013
uitgave januari 2013 Winterslaap Met filmpjes, werkblad en puzzels groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers
Herfstwerkboekje van
Herfstwerkboekje van Herfst werkboekje groep 5 1 De bladeren aan de bomen worden bruin en rood en vallen naar beneden, het is weer herfst! September wordt herfstmaand genoemd, dit omdat op 22 september
Buitenles THEMA-handleiding Ribbeltje is zijn geheugen kwijt Groep 3 en 4
BuitenWijs samen sterk in NME BuitenWijs brengt mensen actief met het buiten in aanraking, zodat zij wijs omgaan met hun eigen leefomgeving Buitenles THEMA-handleiding Ribbeltje is zijn geheugen kwijt
Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info
Pijlgifkikkers Inhoudsopgave Inleiding Inleiding 1. Soorten pijlgifkikkers 2. Voortplanting 3. Voeding 4. Waar leven ze 5. Wat kunnen pijlgifkikkers allemaal 6. De vijanden Slotwoord Literatuurlijst Dit
De lente! Werkboekje leeftijd: 10+
De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ Seizoenen De lente begint meestal op 21 maart. Soms kan het begin van de lente ook vallen op 20 maart. Dat heeft te maken met de stand van de zon. Afgesproken is dat
Inspiratiemiddag W&T: De wereld van planten
Inspiratiemiddag W&T: De wereld van planten De wetenschapper of onderzoeker Wat kun je allemaal aan planten onderzoeken? Wat kun je allemaal aan planten onderzoeken? Bestuiving Bloemontwikkeling Plantenziekten
Winterslaap. groep 5/6
Winterslaap groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers 8 Werkblad winterslaap 15 Schrijf je eigen e-boek 16
Small Hive Beetle (Aethina tumida) Kleine bijenkastkever. Jeroen Donders
Small Hive Beetle (Aethina tumida) Kleine bijenkastkever Jeroen Donders Kleine bijenkastkever / Small Hive Beetle Vaak afgekort tot KBK/SHB Oorsprong in Zuidelijk Afrika Wordt daar niet als plaag gezien
Slangen van Peninsula Osa, Costa Rica
Slangen van Peninsula Osa, Costa Rica Deel 2 Jan en Ina Tuns Prinses Marijkestraat 16 c 3251 XP Stellendam www.jamanasin.nl jamanasin@gmail.com Foto s van de auteurs, tenzij anders vermeld 150 lacerta69-4binn.indd
Vragen en antwoorden Oost-Aziatische boktor
Plantenziektenkundige Dienst Geertjesweg 15 6706 EA Wageningen Postbus 9102 6700 HC Wageningen www.minlnv.nl Vragen en antwoorden Oost-Aziatische boktor Contactpersoon LNV-loket T 0800-22 333 22 pd.info@minlnv.nl
Voorbeelden van indeling van levensstadia of levensfasen bij verschillende planten en plantengroepen.
Voorbeelden van indeling van levensstadia of levensfasen bij verschillende planten en plantengroepen. Gatsuk et al. (1980) geven de volgende standaardindeling voor in Rusland onderzochte soorten: Ontogenetische
De knoppen van de fruitbomen krijgen kleur, nog even en dan gaan ze open.
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 1 april 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, De temperatuur was aangenaam, er stond weinig wind en de zon deed haar best om er een perfecte dag van te maken. Maar
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 28 juli 2015. Beste natuurliefhebber/- ster,
De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 28 juli 2015 Beste natuurliefhebber/- ster, De verwachte (korte) regenbuien vielen inderdaad en ik kwam daardoor niet geheel droog aan bij De Wiershoeck. Ook de excursie
Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg
Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Kris Peeters & Pjotr Oosterbroek Tabel B: Ctenophora, Dictenidia, Nephrotoma, Tanyptera 1.a. Vleugel met 2 vlekken: een iets verlengde
Flora en fauna. Flora
Flora en fauna Flora De bomen in Australië zijn het hele jaar groen. Niet altijd het mooie groen zoals bij ons, maar meer het grijze groen. Zoals de eucalyptus, waarvan de meeste soorten nooit hun bladeren
Acer platanoides (noorse esdoorn) Zoals al in de rij langs de Willy Sluiterweg.
A Acer platanoides (noorse esdoorn) Zoals al in de rij langs de Willy Sluiterweg. Onder deze bomen langs de waterzijde wordt er in het gras een bloembollenmengsel aangebracht voor meer kleur. Het gras
Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg. Tabel E. Soorten met lichtere (geel tot grijze) middenstreep op achterlijf
Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Kris Peeters & Pjotr Oosterbroek Tabel E. Soorten met lichtere (geel tot grijze) middenstreep op achterlijf 1.a. Voorrand van de
Pinus nigra, Oostenrijkse den. Aantal: 19 stuks Maat:
Pinus nigra, Oostenrijkse den Aantal: 19 stuks Maat: 150-200 20-25 (40) m in jeugd breed kegelvormig, later rond Schors en takken: zwartgrijs met diepe groeven, takken geelbruin stijve naalden, 2 bijeen,
Gewone houtwormkever. GEWONE HOUTWORMKEVER (Anobium punctatum Degeer)
Postbus 106 5830 AC Boxmeer Bezoekadres: Raamstraat 2C 5831 AT Boxmeer (Netherlands) Tel: + 31 (0)485-571186 Fax: +31 (0)485-573868 E-mail: info@veldhuijzen.nl Website: www.veldhuijzen.nl GEWONE HOUTWORMKEVER
De meldingen van flinke sijzenvangsten op Ringersnet was een aanleiding om
Op het Vinkentouw Nr.127 september 2013 Vangsten en terugmeldingen van sijzen Gijs van Tol De meldingen van flinke sijzenvangsten op Ringersnet was een aanleiding om eens nader te kijken naar de variatie
Welke uilen en roofvogels zijn dat?
. Welke uilen en roofvogels zijn dat? De vogels zijn volgens de kleurcode onderverdeeld in de volgende groepen: Uilen 10 Valken 30 Overige roofvogels 46 Extra: Vliegsilhouet van de belangrijkste soorten
Wandeling n 7 : Chêne à l'image : Durbuy Bewegwijzering :
Wandeling n 7 : Chêne à l'image : Durbuy Bewegwijzering : Deze wandeling trekt door het bos van Grandhan en Petit-Han waar haagbeuk en de eik elkaar aanvullen. Afhankelijk van het seizoen vind je hier
Bladhaantjes aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Chrysomelidae) deel 2: Galerucinae, Alticinae, Hispinae, Cassidinae
Bladhaantjes aan de westrand van Brussel (Coleoptera: Chrysomelidae) deel 2: Galerucinae, Alticinae, Hispinae, Cassidinae Willy Troukens Samenvatting. Sinds 1970 werden 64 soorten Chrysomelidae waargenomen
L I EDBIJLAGE. Liedbijlage Insecten
Liedbijlage Insecten L I EDBIJLAGE Samenstelling Chrystal Cochius Illustraties Elsbeth Cochius, grafisch kunstenaar en winnares van de HeArtpool grafiekprijs Overijssel 2005 I N SECTEN Zonder insecten
Informatieblad Herkenning Epitrix soorten
Informatieblad Herkenning Epitrix soorten Voor aardappel importeurs, verwerkers en telers Systematiek: Epitrix soorten behoren tot de orde van kevers (Coleoptera), familie van de bladhaantjes (Chrysomelidae),
Phalonidia udana (Lepidoptera: Tortricidae), een nieuwe soort voor de Belgische fauna
Phalonidia udana (Lepidoptera: Tortricidae), een nieuwe soort voor de Belgische fauna Steve Wullaert, André Verboven & Frans Groenen Samenvatting. In Scandinavië is in het kader van het project om de DNA-barcode
Rode bosmier SOORTEN MIEREN
Rode bosmier De rode bosmier ontdek je soms al snel. Als je bijvoorbeeld in het bos loopt en dan ergens gaat zitten. Opeens zitten ze overal. In je broekspijpen, op je arm, tot in je sokken aan toe! En
Mutatiedatum: Diameter. handhaven. Soort. Antonie van Leeuwenhoeklaan tot Buijs Ballotlaan Datum beoordeling: 15 september Nr.
Antonie van Leeuwenhoeklaan tot Buijs Ballotlaan Datum beoordeling: 15 september 2016 Nr. Soort Diameter Hoogte 1 Betula 30 10 >10 ja levensverwachting handhaven Opmerkingen Advies 2 Quercrus rubra 80
Voorbereiding post 4. Opruiming: op = op Groep 7-8
Voorbereiding post 4 Opruiming: op = op Groep 7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 4: Opruiming: op = op, voor groep 7 en 8. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkblad
7 juli Aanvullende informatie en factsheet bomen
DATUM 7 juli 2015 ONDERWERP Aanvullende informatie en factsheet bomen Warmte therapie Hieronder leest u aanvullende informatie over de warmte therapie behandeling. Er zijn in Dordrecht in februari 2015
Informatie reader. Over bomen
Informatie reader Over bomen Bron: een selectie uit folders van de bomenstichting Hoe groeit een boom? blz. 1 t/m 4 Bomen en mensen blz. 5 t/m 7 Bomen en feesten blz. 8 t/m 10 Bomen en medicijnen blz.
Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg
Langpootmuggen en aanverwante families van Nederland, België en Luxemburg Kris Peeters & Pjotr Oosterbroek HOOFDTABEL 1.a. Vleugels gereduceerd, niet verder reikend dan halverwege het achterlijf (fig.
Een impressie over zweefvliegen in het Waasland. Marc Bogaerts 24 november 2012
Een impressie over zweefvliegen in het Waasland Marc Bogaerts 24 november 2012 Inhoud Hoe herken je een zweefvlieg Soortenrijkdom Levenscyclus Levenswijze Waar moet je zoeken Wat heeft het Waasland te
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, woensdag 8 juni Beste natuurliefhebber/-ster,
De Wiershoeck-Kinderwerktuin, woensdag 8 juni 2016 Beste natuurliefhebber/-ster, Op deze druilerige woensdagochtend fietste ik naar Sipkes in de stad (Groningen) met in de fietstas oude fotoapparatuur
Themawandeling Herfst
Themawandeling Herfst Leerdoelen: De leerlingen tonen respect voor de natuur De leerlingen kunnen enkele typische herfstverschijnselen uit het bos verklaren De leerlingen kunnen op een aangepaste manier
Laura Kuipers, Janneke Scholten & Maurice La Haye De eikelmuis in Nederland
Laura Kuipers, Janneke Scholten & Maurice La Haye De eikelmuis in Nederland Deze onderzoeken waren mogelijk dankzij subsidies van de Provincie Limburg, het Ministerie van Economische Zaken en met toestemming
Thema 3 Dieren en planten
Les 3.1 Landschappen. 1. De appelboom 1. Een boom waarin appels groeien. 1. 3. 2. Bloeien 2. Planten en struiken hebben bloemen 3. Het weiland 3. Een stuk land waar gras op groeit en koeien en schapen