RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. De Zuidwestertjes

Transcriptie

1 RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK De Zuidwestertjes Plaats : Den Haag LRKP nummer : Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 26 en 28 mei 2015 Datum vaststelling : 8 oktober 2015

2 Pagina 2 van 14

3 INHOUDSOPGAVE 1 SAMENVATTING VAN DE BELANGRIJKSTE OORDELEN TOELICHTING OP DE OORDELEN REACTIE VAN DE HOUDER OPZET VAN HET ONDERZOEK BIJLAGE 1 STANDAARDEN EN PORTRETTEN VOORSCHOOLSE EDUCATIE 11 Pagina 3 van 14

4 Pagina 4 van 14

5 1 SAMENVATTING VAN DE BELANGRIJKSTE OORDELEN Omdat het hier één team betreft met één coördinator en één directeur, heeft dit rapport betrekking op zowel de peuterspeelzaal De Zuidwestertjes als de groepen 1 en 2 van de basisschool de Zuidwester. Voor de leesbaarheid worden peuterspeelzaal en kleutergroepen in dit rapport de 'onderbouw' van de Zuidwester genoemd. Bij de onderbouw van de Zuidwester kan gesproken worden over goede kwaliteit. De belangrijkste bevindingen zijn: De onderbouw van de Zuidwester heeft een duidelijke visie op en invulling van de wijze waarop de ontwikkeling van jonge kinderen van 2,5 tot 6 gestimuleerd kan worden. De pedagogisch medewerkers en leerkrachten van groep 1 en 2 stimuleren de kinderen in hun de brede ontwikkeling, waarbij speciale aandacht uitgaat naar de taalontwikkeling. Bij zowel de peuter- als de kleutergroepen zijn aanbod en werkwijzen duidelijk afgestemd op de mogelijkheden en behoeften van de kinderen. Het educatief handelen van de pedagogisch medewerkers en leraren is gericht op spelend leren en sluit aan bij zowel de ontwikkelingsfasen van de kinderen als de wijze waarop kinderen in deze leeftijd leren. Door onder andere de optimale doorgaande lijn en goede afspraken in de onderbouw is er een herkenbaar, veilig en stimulerend pedagogisch klimaat. Het bevorderen en borgen van de kwaliteit wordt professioneel aangestuurd door de leidinggevenden en vertaalt zich in een enthousiast, betrokken en professioneel onderbouw-team. Er is een apart rapport opgesteld voor de groepen 3 t/m 8 van de basisschool de Zuidwester. Pagina 5 van 14

6 2 TOELICHTING OP DE OORDELEN 2.1 Kwaliteitsoordelen op de tien onderzochte standaarden Hieronder staan de kwaliteitsoordelen op de standaarden per kwaliteitsgebied en een toelichting daarop. De score geeft aan in welke mate de betreffende standaard is gerealiseerd. Bijlage 1 geeft de portretten weer die bij deze standaarden horen. Legenda: 1. zeer zwak 2. zwak 3. voldoende 4. goed 5. niet te beoordelen Resultaten Resultaten in kerngebieden De gemeente is bezig met het maken van afspraken over wat de resultaten van vve moeten zijn. De wijze waarop dit gemeten moet worden is echter nog niet uitgekristalliseerd. De onderbouw van de Zuidwester werkt met de SLO doelen. Zij gebruiken dit om na te gaan op welk niveau de kinderen vanuit de peuterspeelzaal door dienen te stromen naar groep 1 en van groep 2 naar groep 3. Middels het observatiesysteem wordt nagegaan of de doelen bereikt worden per kind. Vooruitlopend op de afspraken met de gemeente kan de onderbouw de resultaten op groepsniveau en onderbouwniveau al nader analyseren en op basis hiervan meer concrete doelen stellen. Dit biedt mogelijkheden om in aanpak en beleid al specifiek in te zoomen op onderdelen die achterblijven ten opzichte van de eigen doelen en ambities. Ontwikkelingsproces Aanbod 2.2 Zicht op ontwikkeling 2.3 Educatief handelen 2.4 Ondersteuning Pagina 6 van 14

7 Ontwikkelingsproces Samenwerking In de onderbouw wordt een integraal beredeneerd vve aanbod gebruikt, met een aanvullend aanbod voor woordenschat, (spelend) rekenen en de sociaal emotionele ontwikkeling. Dit aanbod sluit goed aan op het niveau van de peuters en kleuters. De pedagogisch medewerkers en de leraren hebben goed zicht op de ontwikkeling van alle kinderen. Het observatiesysteem wordt hiervoor benut. Activiteiten, aanbod en begeleiding worden goed afgestemd op de ontwikkelingsfase van de kleuters en peuters. Dit gebeurt zowel individueel als in kleine groepjes. Kansen liggen in het slim vastleggen van deze begeleiding. Het komt de ondersteuning ten goede als voor alle betrokkenen vastligt wat je doet en waarom je dit doet. Hierdoor kan gericht teruggekeken worden op het effect van de ondersteuning, maar het is tevens fijn voor invallers, die hierdoor direct weten wat ze moeten doen voor de individuele kinderen. Het pedagogisch en educatief handelen van de pedagogisch medewerkers en leerkrachten is mooi afgestemd op de specifieke wijze waarop kinderen in deze leeftijdsfase leren. Zo is het spelend leren duidelijk zichtbaar in alle bezochte groepen. Ook de rijke leeromgeving, die een metamorfose ondergaat bij elk nieuw thema, prikkelt en daagt uit tot onderzoeken en leren. Er liggen nog mogelijkheden om de interactie tussen de kinderen meer te stimuleren. Ook kan gerichter en op speelse manier worden nagegaan wat de kinderen van de activiteiten hebben opgestoken (feedback). Kinderen die extra ondersteuning nodig hebben, worden tijdig gesignaleerd en krijgen de benodigde zorg aangeboden. Ouders worden intensief betrokken bij de ontwikkeling van hun kinderen en bij de activiteiten in de onderbouw. De intensieve samenwerking binnen de onderbouw van de Zuidwester zorgt voor een naadloze, herkenbare doorgaande lijn en is daarmee een voorbeeld voor anderen. Klimaat en veiligheid Klimaat 3.2 Veiligheid Pagina 7 van 14

8 In alle peuter- en kleutergroepen is sprake van een ambitieus en respectvol klimaat. Pedagogisch medewerkers en leerkrachten geven duidelijk uiting van hoge verwachtingen bij de kinderen. Dit betreft zowel hoge verwachtingen van wat peuters en kleuters al kunnen leren, maar ook hoge verwachtingen ten aanzien van gedrag. Zo zijn er duidelijke regels en afspraken, waar alle kinderen zich aan houden. Hierdoor zijn zelfs de peuters al heel goed in staat om te gaan met korte uitgestelde aandacht en zelfstandig werken/spelen. De eenduidigheid in regels en afspraken in alle groepen draagt hieraan bij. Deze voorspelbaarheid en vanzelfsprekendheid bieden de kinderen een veilige, warme omgeving. Dit is de optimale basis voor leren en ontwikkelen. Kwaliteitszorg en ambitie Evaluatie en verbetering 4.2 Kwaliteitscultuur 4.3 Verantwoording en dialoog De Zuidwester heeft een heldere visie op het stimuleren van de ontwikkeling van jonge kinderen. Spelend leren is uitgangspunt en onderscheidt zich van het leren vanaf groep 3. Alle betrokkenen zijn continu bezig om de kwaliteit te verbeteren en daarmee de peuters en kleuters zo optimaal mogelijk te kunnen begeleiden en stimuleren in hun ontwikkeling. Er is sprake van een professioneel en betrokken onderbouw team dat veel aandacht heeft voor deskundigheidsbevordering door onder andere scholing en collegiale consultatie. Veel peuters en kleuters komen binnen met een taalachterstand. De taalontwikkeling is daarom een belangrijk aandachtspunt en wordt intensief opgepakt in de peuter- en kleutergroepen. Kansen liggen in het meer concretiseren van de beleidsdoelen en het vieren van de inhoudelijke successen met belangrijke stakeholders, zoals de ouders. Pagina 8 van 14

9 3 REACTIE VAN DE HOUDER Dit rapport beschrijft de oordelen van de inspectie over de kwaliteit van de educatie in de onderbouw van de Zuidwester. Daarnaast heeft de inspectie de (voor)school gevraagd haar eigen kwaliteit te beoordelen en dat samen met de oordelen van de inspectie te vertalen naar de ontwikkelingsrichting van de onderbouw. Hieronder geeft de houder van de voorschool/de directie van de school haar reactie: Wij zijn erg tevreden over de inhoud van de rapportage en hebben hier verder geen aanvullingen op. Wij zullen met de verkregen feedback aan de slag gaan om ons onderwijs nog sterker te maken de komende jaren. Pagina 9 van 14

10 4 OPZET VAN HET ONDERZOEK Omdat veel kinderen (met een vve-indicatie) van de Zuidwestertjes doorstromen naar de Zuidwester zijn beide instellingen samen bezocht. Beide locaties zijn in hetzelfde gebouw gehuisvest en maken deel uit van een geïntegreerde voorziening voor onderwijs en opvang. Voor de oordelen en bevindingen van de basisschool(groepen 3 t/m 8) verwijzen wij naar het rapport van basisschool de Zuidwester. Op 26 en 28 mei 2015 hebben de volgende onderzoeksactiviteiten plaatsgevonden: een documentenanalyse; gesprekken met verschillende groepen belanghebbenden: leerlingen, ouders, leraren, pedagogisch medewerkers, intern begeleider, bouwcoördinatoren en directie; observaties van de praktijk in een aantal groepen van zowel de voorschool als de basisschool. Deze observaties vonden gemeenschappelijk plaats met een vertegenwoordiger van de betreffende instelling. Aan het eind van de tweede onderzoeksdag hebben we een feedbackgesprek gevoerd met het bestuur, de houder, de schoolleiding, de bouwcoördinatoren, intern begeleider en enkele leraren en pedagogisch medewerkers. In dit gesprek zijn de bevindingen en oordelen van de inspectie besproken en hebben de school en de peuterspeelzaal aangegeven wat zij gaan doen met deze bevindingen. Voor meer informatie over het nieuwe toezicht en de opzet van de vernieuwde kwaliteitsonderzoeken, zie de website van de inspectie Pagina 10 van 14

11 BIJLAGE 1 STANDAARDEN EN PORTRETTEN VOORSCHOOLSE EDUCATIE KWALITEITSGEBIED 1: RESULTATEN STANDAARD 1.1: RESULTATEN IN KERNGEBIEDEN De peuters behalen ontwikkelings-resultaten die, gezien kenmerken en beginniveau van de peuters, ten minste in overeenstemming zijn met de gestelde norm. De voorschool gaat na of de peuters goed zijn toegerust voor de basisschool. KWALITEITSGEBIED 2: ONTWIKKELINGSPROCES STANDAARD 2.1: AANBOD Het aanbod bereidt de peuters voor op de basisschool. De pedagogisch medewerkers bieden een integraal en eigentijds aanbod op de vier ontwikkelingsgebieden. Binnen de kaders van de wet en het besluit basisvoorwaarden voorschoolse educatie maken zij keuzes in het aanbod, waardoor zij deze afstemmen op de behoeften die kenmerkend zijn voor de populatie. De pedagogisch medewerkers hanteren spel-, leer- en ontwikkelingsmaterialen die afgestemd zijn op de ontwikkelingsfase van de peuters. Ook de leeromgeving sluit hier bij aan. Het integrale aanbod sluit aan op het niveau van de peuters bij binnenkomst van de voorschool en bereidt hen voor op het aanbod bij de start van de basisschool. STANDAARD 2.2: ZICHT OP ONTWIKKELING De pedagogisch medewerkers volgen en analyseren de ontwikkeling van alle peuters met als doel de educatie voor hen vorm te geven. De pedagogisch medewerkers verzamelen vanaf de intake voortdurend systematische informatie over de ontwikkeling van hun peuters. Zij gaan regelmatig na in welke mate de peuters profiteren van de geboden voorschoolse educatie en hoe de ontwikkeling van peuters verloopt ten opzichte van henzelf en van leeftijdgenoten. Wanneer peuters niet genoeg lijken te profiteren van het aanbod gaat de voorschool na waar de ontwikkeling stagneert en wat mogelijke verklaringen hiervoor zijn. De pedagogisch medewerkers gebruiken al deze informatie vervolgens om de educatie af te stemmen op de onderwijsbehoeften van zowel groepen peuters als individuele peuters. Ze gebruiken daarbij een cyclische aanpak van evalueren, analyseren, plannen, uitvoeren en weer Pagina 11 van 14

12 evalueren. Zij delen de informatie over de ontwikkeling van de peuters met de ouders. STANDAARD 2.3: EDUCATIEF HANDELEN Het educatief handelen van de pedagogisch medewerkers stelt de peuters in staat tot leren en ontwikkeling. De pedagogisch medewerkers plannen en structureren hun handelen met behulp van de informatie die zij over de peuters hebben en stimuleren een brede ontwikkeling. Het team handelt op basis van een samenhangend en consistent pedagogisch-educatief concept en brengt dit ook tot uitdrukking in de inrichting van de ruimte. De pedagogisch medewerkers zorgen voor effectieve instructies en spelbegeleiding: aansprekend, doelmatig en interactief. Ze geven blijk van hoge verwachtingen en reageren positief op de inbreng van peuters. De pedagogisch medewerkers bevorderen de interactie met en tussen kinderen. Bij de instructies en opdrachten gebruiken de pedagogisch medewerkers werkvormen die bij de ontwikkelingsfase en leeftijd van de peuters passen. Zij stemmen de instructies en opdrachten af op de behoeften van groepen en individuele peuters, zodat alle peuters actief, gemotiveerd en betrokken zijn bij het spel en de voor hen beschikbare tijd effectief besteden. Tijdens de speel- en leeractiviteiten gaan de pedagogisch medewerkers na of de peuters de opdrachten begrijpen. Daarbij geven de pedagogisch medewerkers de peuters directe en individuele feedback op hun spelen en leren. STANDAARD 2.4: ONDERSTEUNING Peuters die dat nodig hebben ontvangen extra aanbod en ondersteuning. De voorschool heeft voor peuters met bijzondere ondersteuningsbehoeften contacten met externe zorgaanbieders. De voorschool blijft de ontwikkeling van peuters met extra zorg volgen en stelt de eigen interventies zo nodig bij. STANDAARD 2.5: SAMENWERKING De voorschool werkt nauw samen met vervolgonderwijs, gemeenten en andere partners zoals ouders. De voorschool werkt nauw samen met ouders, één of meer basisscholen en ketenpartners door informatie over kinderen uit te wisselen ter bestrijding van uitval en ten behoeve van kinderen met bijzondere ondersteuningsbehoeften. Zij ziet ouders als partner in het stimuleren van de ontwikkeling van hun kinderen en stemt haar ouderbeleid daar op af. Aan het eind van de periode op de Pagina 12 van 14

13 voorschool en bij tussentijds vertrek van kinderen informeert ze de ouders en de vervolglocatie of basisschool over de ontwikkeling van de kinderen. KWALITEITSGEBIED 3: KLIMAAT EN VEILIGHEID STANDAARD 3.1: KLIMAAT De voorschool kent een ambitieus en stimulerend klimaat. De leiding en de pedagogisch medewerkers creëren een stimulerend en ambitieus pedagogisch en educatief klimaat op de voorschool. Er zijn duidelijke regels en een voorspelbaar en betrouwbaar positief klimaat waarin afspraken nagekomen worden. De leiding en de pedagogisch medewerkers hebben een focus op persoonlijke ontwikkeling, spelen en leren, waarin alle peuters gezien worden en waarin sociale vaardigheden gestimuleerd worden. Het pedagogisch klimaat is ondersteunend voor de brede ontwikkeling van de peuters. STANDAARD 3.2: VEILIGHEID Leiding en pedagogisch medewerkers waarborgen een veilige, respectvolle en betrokken omgeving voor peuters en pedagogisch medewerkers. Leiding en pedagogisch medewerkers waarborgen de veiligheid van de voorschool en zijn omgeving voor alle peuters en het personeel. Peuters, pedagogisch medewerkers, leiding en overig personeel gaan respectvol en betrokken met elkaar om. De pedagogisch medewerkers leren peuters sociale vaardigheden aan en tonen voorbeeldgedrag. KWALITEITSGEBIED 4: KWALITEITSZORG EN AMBITIE STANDAARD 4.1: EVALUATIE EN VERBETERING De voorschool heeft vanuit haar maatschappelijke opdracht ambities en doelen geformuleerd, evalueert regelmatig de realisatie en verbetert op basis daarvan systematisch haar educatie. De voorschool weet, rekening houdend met haar maatschappelijke opdracht en kenmerken van de populatie, waarin zij zich wil onderscheiden, c.q. profileren, en heeft daaruit toetsbare doelen afgeleid voor de korte en middellange termijn. De kwaliteitszorg heeft in elk geval betrekking op de kwaliteit van de voorschoolse educatie waaronder het aanbod, het pedagogisch klimaat en de veiligheid. De leiding en de pedagogisch medewerkers beoordelen systematisch maatregelen en instrumenten om te waarborgen dat het personeel zijn bekwaamheid heeft en onderhoudt. De evaluaties leiden tot toegankelijke Pagina 13 van 14

14 managementinformatie. Waar nodig voert de voorschool planmatig verbeteringen door die voldoende ambitieus zijn en aansluiten bij de evaluaties. STANDAARD 4.2: KWALITEITSCULTUUR De voorschool kent een professionele kwaliteitscultuur en functioneert transparant en integer. Het beleid van de voorschool om haar visie op de kwaliteit van voorschoolse educatie en ambities te realiseren is breed gedragen. Er is een grote bereidheid om gezamenlijk aan een voortdurende verbetering van hun professionaliteit te werken, rekening houdend met gestelde bekwaamheidseisen en beroepsprofielen en behaalde resultaten bij de peuters. Pedagogisch medewerkers en andere betrokkenen werken resultaatgericht, zijn aanspreekbaar op gemaakte afspraken en zijn zich bewust van de effecten van hun handelen op de kwaliteit van voorschoolse educatie en op de ontwikkeling van de peuters. Er is sprake van continuïteit in pedagogisch medewerkers en leidinggevend personeel. De voorschool werkt vanuit een transparante en integere cultuur waarin sprake is van zichtbaar zorgvuldig handelen. STANDAARD 4.3: VERANTWOORDING EN DIALOOG De voorschool legt toegankelijk en betrouwbaar verantwoording af over ambities, doelen en resultaten en voert daarover actief een dialoog met haar omgeving. De voorschool betrekt interne en externe belanghebbenden bij de ontwikkeling van haar beleid, bespreekt regelmatig haar ambities en welke resultaten ze behaalt. Ze vraagt van deze belanghebbenden een actieve bijdrage in het realiseren van haar ambities en doelen en spreekt hen daarop aan. Daarnaast staat de voorschool open voor wensen en voorstellen van interne en externe belanghebbenden en neemt deze aantoonbaar serieus. De voorschool verantwoordt zich over de resultaten op een voor de belanghebbenden toegankelijke en heldere wijze. Pagina 14 van 14