Weginfrastructuur omg. Eindhoven-NW, Oirschot, Best. Herbegrenzing EHS volgens 'Nee, tenzij'-principe

Transcriptie

1 Weginfrastructuur omg. Eindhoven-NW, Oirschot, Best definitief revisie mei 2016

2

3 Inhoudsopgave Blz. 1 Inleiding Inleiding Infrastructurele maatregelen Project in relatie tot EHS Relatie met Bestemmingsplan Bereikbaarheid Eindhoven-Noordwest 5 2 Toepassing Nee, tenzij -principe Kader Verordening Ruimte Afweging belang en alternatieven Groot openbaar belang Doelen Keuzeproces tracé Conclusie Besluitvorming Mitigatie en compensatie Effecten ruimtebeslag Effecten versnippering Effecten verstoring Conclusie 18 3 Uitwerking Nee, tenzij -principe Inleiding Mitigatie Faunapassages Ecologisch bermbeheer Verzachten bosranden Compensatie Bepaling compensatieoppervlakte Compensatielocatie 24 Bijlage 1 Kaartoverzicht EHS-Herbegrenzing

4 1 Inleiding 1.1 Inleiding De voorliggende rapportage met betrekking tot de herbegrenzing van de Ecologische Hoofdstructuur (inmiddels ook aangeduid als het Natuurnetwerk Nederland 1 ) is gekoppeld aan het bestemmingsplan Weginfrastructuur omgeving Eindhoven Noordwest, Oirschot en Best. Aanleiding voor dit bestemmingsplan is de verbetering van de weginfrastructuur in het noordwesten van Eindhoven, voor de integrale gebiedsontwikkeling Brainport Park (figuur 1.1), Eindhoven Airport en de omliggende bedrijventerreinen. De gebiedsontwikkeling Brainport Park zal de internationale concurrentiepositie van de regio versterken door verbetering van het vestigingsklimaat. De gebiedsontwikkeling bestaat uit drie hoofdelementen: - Het Groene Raamwerk - Brainport Industries Campus (BIC) - Verbeteren van de bereikbaarheid door aanpassen infrastructuur. BIC: Saldobenadering Voor de gebiedsontwikkeling Brainport Park wordt ervan uit gegaan dat alle functies in het gebied verbeteren, waaronder de natuurwaarden in het gebied. Voor zover de gebiedsontwikkeling effecten heeft op de Ecologische Hoofdstructuur wordt voor de herbegrenzing het principe van saldobenadering gehanteerd. De saldobenadering wordt gestoeld op de ontwikkeling van het Groene Raamwerk en versterking van groene verbindingen langs te ontwikkelen en te versterken ecologische verbindingszones langs het Beatrixkanaal en de Ekkersrijt. Aanpassen infrastructuur: Nee, tenzij-principe Voor de maatregelen aan de infrastructuur die in het kader van de Weginfrastructuur omgeving Eindhoven Noordwest, Oirschot en Best zijn opgenomen in gelijknamig bestemmingsplan, wordt niet de saldobenadering maar het Nee, tenzij -principe gehanteerd. Dit hangt samen met het feit dat de voorgestelde maatregelen sectoraal zijn gericht op de infrastructuur en weinig of niet op andere functies. De daarmee gepaard gaande effecten op de natuur dienen volgens de geldende spelregels te worden benaderd, waarbij effecten zoveel mogelijk worden voorkómen en gemitigeerd, en de resteffecten worden gecompenseerd. De voorliggende rapportage vormt een toelichting bij het bestemmingsplan waarin de nieuwe begrenzing van de EHS is opgenomen. 1.2 Infrastructurele maatregelen Parallel aan de realisatie van het groene raamwerk en het BIC speelt de noodzaak om de verkeersstructuur in het noordwestelijk deel van Eindhoven te verbeteren. Dit is nodig voor een vlotte en betrouwbare bereikbaarheid van de luchthaven Eindhoven en komt ten goede aan de bereikbaarheid van de bedrijventerreinen Eindhoven Airport, Flight Forum, Park Forum, het Goederen Distributie Centrum Acht (GDC Acht) en van Bedrijvenpark Westfields in Oirschot. De 1 De aanduiding Natuurnetwerk Nederland/Brabant wordt bij de eerstvolgende herziening van de Verordening Ruimte doorgevoerd: EHS wordt NNB Blad 1 van 29

5 verbetering van de bereikbaarheid is tevens nodig voor de bereikbaarheid van de onderdelen van BIC, zowel voor de korte termijn als voor de uiteindelijk beoogde omvang van BIC. In de afgelopen periode is in regionaal verband onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor de verbetering van de bereikbaarheid van dit deel van Noordwest Eindhoven. Hieruit is een voorkeursvariant van infrastructurele maatregelen naar voren gekomen, aangeduid als Challenge variant. De belangrijkste infrastructurele maatregelen uit de Challenge variant betreffen het opwaarderen van de Anthony Fokkerweg, het aanleggen van een parallelstructuur langs het Beatrixkanaal en de aanleg van een verbinding GDC Acht en de A58 via BIC noord. Daarnaast wordt de Oirschotsedijk verkeersluw gemaakt en wordt de Landsard onderdeel van de hoogwaardige busverbinding. De positionering van de infrastructuurmaatregelen die direct verband houden met Brainport Park is weergegeven in figuur 1.1. Onder verwijzing naar de variantenstudie in het MER betreft het de maatregelen volgens variant B4 (zie MER, Anteagroup, 2015). Figuur 1.1 Voorkeursvariant infrastructuur. De infrastructuurmaatregelen zoals ze zijn opgenomen in het bestemmingsplan, zijn uitgewerkt in een wegontwerp zoals weergegeven in figuur 1.2. Blad 2 van 29

6 Figuur 1.2 Planontwerp ( Totaal - TC03 - samenvoeging best-oirschot ). Blad 3 van 29

7 1.3 Project in relatie tot EHS Het plangebied van de infrastructuurmaatregelen bevat een aantal gebieden en structuren die deel uitmaken van de Ecologische Hoofdstructuur. De EHS binnen het plangebied bestaat deels uit gebieden (samenvoeging van rijks- en provinciale EHS), en deels uit ecologische verbindingszones. Figuur 1.3 Ecologische Hoofdstructuur (NNB) in de omgeving van het plangebied. Blad 4 van 29

8 Figuur 1.4 Natuurbeheertypen in de omgeving van het plangebied. De beheertypen in de Rijks- en provinciale EHS zijn weergegeven in figuur 1.4. Het infrastructurele maatregelen doorsnijden op een aantal locaties de EHS. Deze doorsnijding en het daarbij behorende ruimtebeslag vormt de aanleiding voor het voorliggend voorstel voor herbegrenzing. De analyse van het ruimtebeslag en de daaruit voortvloeiende compensatieplicht is toegelicht in hoofdstuk 3 van de voorliggende rapportage. 1.4 Relatie met Bestemmingsplan Bereikbaarheid Eindhoven-Noordwest In het Bestemmingsplan Weginfrastructuur omgeving Eindhoven Noordwest, Oirschot en Best wordt de realisatie van de nieuwe infrastructuur planologisch mogelijk gemaakt. In de toelichting bij het bestemmingsplan zijn de effecten op beschermde natuurwaarden beschreven voor het vigerende beschermingskader van soortenbescherming en gebiedenbescherming. Voor zover er sprake is van effecten op beschermde natuurgebieden dienen deze te worden herbegrensd en dient de compensatieoppervlakte, parallel aan het bestemmingsplan voor het hoofdproject, planologisch te worden vastgelegd. Het Bestemmingsplan Weginfrastructuur omgeving Eindhoven Noordwest, Oirschot en Best gaat dus vergezeld van een planologische borging van de compensatienatuur. De voorliggende rapportage beschrijft het voorstel en de onderbouwing voor de natuurcompensatie welke in het bijbehorende bestemmingsplan planologisch wordt geborgd. Zoals reeds genoemd in de Inleiding (paragraaf 1.1) maken de maatregelen voor verbetering van de bereikbaarheid deel uit van de gebiedsontwikkeling Brainport Park. De gebiedsontwikkeling Blad 5 van 29

9 voorziet in de versterking van het Groene Raamwerk en de ontwikkeling en versterking van ecologische verbindingszones langs het Beatrixkanaal en de Ekkersrijt (zie figuur 1.5). Figuur 1.5 Te versterken groene structuren in gebiedsontwikkeling Brainport Park (Bron: Landschapsplan, 2009 (links) en Visie gemeente Eindhoven voor versterking van natuur en landschap BIC (rechts)). Blad 6 van 29

10 2 Toepassing Nee, tenzij -principe 2.1 Kader Verordening Ruimte 2014 De Ecologische Hoofdstructuur (EHS) vindt bescherming volgens de regels van de Verordening Ruimte van de provincie Noord-Brabant (artikel 5.1). In voorkomende gevallen kan de provincie de begrenzing van de EHS op verzoek van de gemeente aanpassen als ruimtelijke ontwikkelingen daar aanleiding toe geven. Na een zorgvuldig doorlopen voortraject waarin het groot openbaar belang is aangetoond en alternatieve oplossingen en locaties zijn afgewogen, is gekozen voor het nu voorliggende ontwerp. De gevolgen voor de begrenzing van de EHS sluiten het best aan bij een herbegrenzing op basis van het Nee, tenzij -principe volgens artikel 5.3 van de VR. Een herbegrenzingsvoorstel op basis van Nee, tenzij -principe volgens art. 5.3 VR dient gepaard te gaan met een onderbouwing van: a. Nut en noodzaak groot openbaar belang b. Afweging alternatieven (oplossing en locatie) c. Mitigatie van effecten d. Compensatie van resteffecten. 2.2 Afweging belang en alternatieven Groot openbaar belang De noodzaak tot het aanpassen van de infrastructuur heeft meerdere redenen: 1. In de bestaande situatie is er onvoldoende doorstroming op het verkeer op de belangrijke onderdelen van het wegennet in het noordwesten van Eindhoven. Voor de groei van Eindhoven zijn afspraken gemaakt voor het verbeteren van de landzijdige bereikbaarheid die hebben geleid tot afspraken hierover in het bestuursconvenant Eindhoven Airport; 2. Het mogelijk maken van het groene raamwerk (in het bijzonder de groene corridor langs de Oirschotsedijk; 3. Garanderen van de bereikbaarheid van BIC. Toelichting punt 1: In de bestaande situatie is al sprake van onvoldoende doorstroming van het verkeer op belangrijke onderdelen van het wegennet in het noordwesten van Eindhoven. In de toekomstige situatie neemt de kwaliteit van de verkeersafwikkeling verder af. Dit blijkt uit de resultaten van de verkeersmodellen waarin de referentiesituatie is doorgerekend (in het kader van het MER voor de gebiedsontwikkeling Brainport Park). De referentiesituatie is de situatie die in 2020 en (verder doorkijkend) in 2030 zal ontstaan als wordt uitgegaan van de 'autonome ontwikkeling'. Dit houdt in dat rekening is gehouden met alle ruimtelijk-economische ontwikkelingen en de daaraan gerelateerde toename van de hoeveelheid verkeer, maar zonder aanpassingen van het wegennet. Uit de verkeersanalyses blijkt dat het voornaamste knelpunt wordt gevormd door de Anthony Fokkerweg, de aansluiting van deze weg op de N2 en de capaciteit van de N2 bij de aansluiting. Uit de doorrekening blijkt dat deze problemen zich in 2020 voordoen (tabel 1.1). In 2030 is de ernst van de knelpunten op de Anthony Fokkerweg verder toegenomen. Blad 7 van 29

11 Gezien het belang van de Anthony Fokkerweg (en de aansluitende delen van de N2) voor de bereikbaarheid van de economische belangrijke werkgebieden in de westflank van Eindhoven (luchthaven Eindhoven en daar gesitueerde bedrijventerreinen, GDC Acht, Westfields) zijn maatregelen in de infrastructuur noodzakelijk. Tabel 2.1: Beoordeling kwaliteit verkeersafwikkeling (uit twee verschillende rapportages Grontmij) zonder ingrepen in het wegennet bij de autonome ontwikkeling Toelichting punt 2: Onderdeel van de gebiedsontwikkeling Brainport Park is de aanpassing van het groene raamwerk. De ambitie is om het derde stadspark van Eindhoven te creëren door het versterken van natuur- en landschapsontwikkeling, creëren van recreatiemogelijkheden en het wegnemen van barrières. Om deze ambitie te realiseren is een herverdeling van het verkeer en daarmee aanpassing van de infrastructuur nodig. Toelichting punt 3: De verbetering van de infrastructuur is tevens nodig voor het garanderen van de bereikbaarheid van onderdelen van BIC, zowel op de korte als de lange termijn Doelen De voorgenomen ontwikkeling kent vanuit de bestaande situatie ten aanzien van de bereikbaarheid en gezien de autonome ontwikkeling daarin de volgende doelen: borgen goede bereikbaarheid van bedrijventerreinen GDC Acht en Westfields; borgen goede bereikbaarheid van Luchthaven Eindhoven (inclusief bedrijventerreinen bij de luchthaven); mogelijk maken groen raamwerk (o.a. door verkeersluw maken van Oirschotsedijk); mogelijk maken goede HOV verbinding (o.a. door gebruik Landsard uitsluitend voor HOV). Voor de beoogde toekomstige ontwikkeling van de Brainport Industries Campus is aanvullend als doel gesteld: Blad 8 van 29

12 mogelijk maken goede ontsluiting van de twee delen van de (toekomstige) BIC. Een belangrijk middel om de bestaande en toekomstige knelpunten op te lossen is het ontlasten van dit gebied (en met name de Anthony Fokkerweg en de aansluiting op de N2/A2) door meer verkeer naar de aansluiting A58 Best te sturen en de aansluiting op de N2 te ontlasten. Dit geldt zowel voor 'autonoom' verkeer (van de bestaande stedelijke gebieden rekening houdend met een intensivering van het gebruik en dus een groei van de hoeveelheid verkeer ten opzichte van de bestaande situatie) als voor verkeer dat door BIC wordt gegenereerd. Omdat de nieuwe infrastructuur ook structurerend werkt op de gebiedsontwikkeling en onderdeel wordt van de kaders waarbinnen de verdere ontwikkeling plaatsvinden zijn ook de doelen van de gebiedsontwikkeling relevant bij de afweging van de varianten Keuzeproces tracé De voorgenomen tracés zijn in een gefaseerd keuzeproces tot stand gekomen: de eerste stap bestond uit de keuze voor variant B uit het MER als basis voor het voorkeursalternatief; in stap 2a is het tracé van variant B (globaal tussen GDC Acht en de aansluiting van dit tracé op de Verlengde Spottersweg) geoptimaliseerd voor de situering in het plangebied van BIC noord; in stap 2b is het tracé westelijk van het Beatrixkanaal geoptimaliseerd en is een nadere keuze gemaakt voor de ligging van het tracé. Stap 1: tracé op hoofdlijnen In het MER Gebiedsontwikkeling Brainport Park uit 2015 zijn drie varianten (A, B en C) voor de ontsluitingsstructuur onderzocht. De varianten zijn tot stand gekomen rekening houdend met de bestaande waarden en functies in het gebied, waaronder ecologische waarden (ligging EHS/NNN). Mede als gevolg van de versnippering van de EHS in het gebied en de ligging van het Beatrixkanaal (onderdeel van de EHS/NNN) die door elke variant wordt doorsneden is geconstateerd dat alternatieven die géén ruimtebeslag hebben in, en effecten hebben op, de EHS/NNN, niet mogelijk zijn. In het MER is gekeken naar verschillende jaren (2020 en 2030) en naar verschillende alternatieven voor de voorgenomen invulling van BIC. Zoals beschreven in het MER en het daarbij behorende achtergrondrapport Verkeer leiden de drie varianten tot een verbetering van de bereikbaarheid van het gebied (tabel 1.2). Uit de (verkeers)onderzoeken blijkt dat het doelbereik van de drie varianten maar weinig verschil vertoont. Blad 9 van 29

13 Tabel 2.2: Beoordeling van de kwaliteit van de doorstroming in 2030, inclusief BIC (bron: Grontmij) Uit aanvullend verkeersonderzoek is de bijdrage van de varianten aan het oplossen van de bereikbaarheidsproblematiek geïllustreerd met gegevens over de verkeersprestatie van de drie varianten. Figuur 2.1 laat zien dat in de ochtendspits in het gebied de verkeersprestatie toeneemt (de infra verwerkt meer verkeer) terwijl de gemiddelde verblijftijd van verkeer in het gebied afneemt (verkeer is dus sneller op de plaats van bestemming). Deze verschillen tussen de varianten zijn relatief klein, waardoor bij de keuze van het voorkeurstracé andere overwegingen de doorslag kunnen geven. Figuur 2.1: Verkeersprestatie (aantal voertuigen) en verblijfsduur van voertuigen in het modelgebied, relatief ten opzicht van de referentie (ochtendspits, 2030) Op basis van de informatie in het MER (over effecten op natuur en milieu, verkeerseffecten en doelbereik) en andere overwegingen is door de drie gemeenten gekozen voor de tracévariant B zoals die in het MER is opgenomen. De keuze van de gemeenten heeft plaatsgevonden op basis Blad 10 van 29

14 van een weging van de effecten en belangen. Nadere informatie over doelbereik en dergelijke van variant B is opgenomen in de aanvulling bij het MER Gebiedsontwikkeling Brainport Park. De in het MER beschouwde variant A is van de drie beschouwde varianten als minst gunstig beoordeeld. De belangrijkste redenen hiervoor zijn de lastige inpassing van infrastructuur en ecoverbinding van de Ekkersrijt bij het Beatrixkanaal en de afbreuk die deze variant doet aan de beoogde ruimtelijke kwaliteit van BIC doorsnijding van het 'hart' van BIC). Belangrijke nadelen van variant C zijn de doorsnijding van het archeologisch monument, het ruimtebeslag in de EHS en het ontbreken van een direct relatie met Westfields. Variant C is daarnaast minder robuust in relatie tot de ontwikkelingen in het kader van Innova58. De redenen om te kiezen voor tracé B (rekening houdend met de kleine verschillen in verkeerskundige effecten en het probleemoplossend vermogen van de drie alternatieven) zijn: variant B leidt tot een betere aansluiting van het bedrijventerrein Westfields op de nieuwe infrastructuur; er vindt bundeling plaats van de bedrijventerreinontwikkeling van Westfields en de noodzakelijke infra-structurele voorzieningen waardoor er minder sprake is van doorsnijding van het groene gebied tussen Beatrixkanaal en Erica; variant B is minder gevoelig voor de onzekerheden in relatie tot de toekomstige aanpassing van de aan-sluiting Best op de A58 (waarnaar nog onderzoek loopt in het kader van Innova58 en waarvan nog niet duidelijk is wat de uitkomst is); variant B ligt buiten het archeologisch monument (figuur 2.2) dat is beschermd onder de Monumentenwet; alle varianten leiden in meer of mindere mate tot aantasting van de EHS/NNN; deze aantasting is bij variant C wat groter dan bij de andere varianten; variant B (zoals opgenomen in het MER) kan worden geoptimaliseerd met betrekking tot de doorsnijding van het plangebied van BIC noord en de impact van de variant op de ruimtelijke kwaliteit. Figuur 2.2: Ligging variant A, B en C ten opzichte van archeologische waarden en verwachtingswaarden Blad 11 van 29

15 Stap 2a: optimalisatie tracévariant B Bij de keuze voor variant B (zoals onderzocht in het MER) is in beschouwing genomen dat het tracé door het plangebied van BIC noord niet optimaal is voor een voorgenomen, maar nog onzekere ontwikkeling van het deel van BIC ten noorden van de Oirschotsedijk. Er is daarom een optimalisatie doorgevoerd voor dit deel van het tracé. Bij de optimalisatie is gekeken naar de mogelijkheden en beperkingen van het tracé in relatie tot de mogelijke stedenbouwkundige indeling van het gebied in het geval in de toekomst in dit gebied bedrijvigheid (BIC) mogelijk gemaakt zou worden. Er is daarbij een aantal varianten beschouwd. Deze analyse heeft uiteindelijk geleid tot het tracé zoals weergegeven in figuur 2.3. De redenen voor dit tracé zijn (voor de situatie dat BIC wordt gerealiseerd) de mogelijkheden om te komen tot een goede stedenbouwkundige opzet van de campus van BIC. In de situatie zonder BIC is de motivering dat het tracé zich voegt in de bestaande structuur van het landschap en rekening houdt met de ligging van de EHS. Figuur 2.3: Optimalisatie van tracé van variant B in het plangebied van BIC noord Stap 2b: optimalisatie tracé westelijk van Beatrixkanaal In het inpassingsgebied ten westen van het Beatrixkanaal zijn ruimtelijke functies aanwezig die in principe niet goed verenigbaar zijn met het aanleggen van een weg. Het gaat om een leefgebied voor de (beschermde) levendbarende hagedis en amfibieën (een heidegebied dat onderdeel is van de provinciale Groenblauwe mantel, geen onderdeel EHS) en om een archeologisch monument (figuur 2.2). Bij de hoofdkeuze voor het tracé is er op basis van de informatie in en bij het MER - rekening mee gehouden dat het tracé van de nieuwe weg leidt tot ruimtebeslag in de gebieden met een natuur, maar is tevens er van uitgegaan dat het tracé niet door het archeologisch monument loopt. Uit de situering van de beide beschermde gebieden blijkt dat geen tracé mogelijk is dat ruimtebeslag heeft in het leefgebied noch in het archeologisch Blad 12 van 29

16 monument. Bij de nadere uitwerking van dit deel van tracé B is gezocht naar mogelijkheden om de effecten van de infrastructuur op het heidegebied te beperken en tevens de aantasting van het archeologische monument te minimaliseren. Hierbij zijn drie varianten ontwikkeld (figuur 2.4). Figuur 2.4: Varianten tracé bij Westfields - Erica Variant 1 ligt geheel buiten het archeologisch monument en heeft een relatief groot ruimtebeslag in het heidegebied, zowel direct ruimtebeslag als het resterende afgesneden deel van het heidegebied waarvan de ecologische functie sterk wordt aangetast. Bij deze variant verdwijnt circa 20% van het heidegebied. Ten opzichte van de huidige situatie is sprake van een wezenlijke verslechtering, in verband met het oppervlakteverlies, de verstorende invloed op het heideterrein door het verkeer dat gebruik maakt van de weg en door de barrièrewerking van de weg. Voordeel van deze variant (die het best aansluit bij de variant B die in het MER is onderzocht) is dat er geen aantasting is het archeologisch monument. Variant 2 ligt geheel buiten het heidegebied maar heeft een relatief groot ruimtebeslag in het archeologisch monument. Voor dit tracé is toestemming nodig van de RCE en er moeten maatregelen worden getroffen om de archeologische waarden te beschermen (door ophogen en de weg 'bodemarchief neutraal' aan te leggen) of te documenteren (door middel van een opgraving). Deze maatregelen kosten tijd en geld. De effecten van deze variant op de natuurwaarden zijn beperkt: er is sprake van verstoring en barrièrewerking. Deze effecten zijn echter klein. Variant 3 is een compromis: er is ruimtebeslag in zowel het archeologisch monument als in het heidegebied. Het ruimtebeslag in de beide gebieden is echter beperkt en in totaal kleiner dan bij de varianten 1 en 2 (figuur 2.5). Dit komt mede doordat bij de doorsnijding van het heidegebied geen afgesneden restgebied overblijft (zoals in variant 1). Ten opzichte van de huidige situatie is er voor het heidegebied sprake van een lichte verslechtering, in verband met de verstoringsbron in en op korte afstand van het heideterrein en de barrièrewerking. Voor dit deel van het tracé gaat de voorkeur uit naar variant 3, die per saldo de kleinste effecten heeft en de 'pijn' verdeeld. Blad 13 van 29

17 Figuur 2.5: Ruimtebeslag van de drie varianten in de beschermde gebieden Conclusie De analyse van de bereikbaarheidsproblematiek in het studiegebied heeft geleid tot de conclusie dat aanpassing en uitbreiding van de infrastructuur noodzakelijk zijn voor een goede bereikbaarheid van de economisch belangrijke bestaande functies (luchthaven Eindhoven en luchthaventerrein, bedrijventerreinen GDC Acht en Westfields, centrum Eindhoven) en (beoogde) toekomstige functies (BIC). Nieuwe infrastructuur is tevens noodzakelijk om invulling te kunnen geven aan de ambities van het Groene Raamwerk die hiervoor zijn vastgelegd. De keuze voor de tracés die worden opgenomen in de bestemmingsplannen is gebaseerd op een lang en uitgebreid voortraject waarin alternatieven en varianten zijn onderzocht en afgewogen op doelbereik en op de effecten op natuur, milieu en ruimtelijke kwaliteit. Daarbij is geconstateerd dat er geen tracés mogelijk zijn die geheel buiten de EHS/NNN vallen: ruimtebeslag in de EHS/NNN en doorsnijding van ecologische verbindingszones kan niet worden vermeden Besluitvorming Bereikbaarheidsplan 2010 De urgentie van de aanpassing van de infrastructuur is bestuurlijk bepaald in bij de start van de gebiedsontwikkeling in Door de betrokken partijen (gemeenten Best, Oirschot, Eindhoven, SRE en RWS Noord-Brabant) is een intentieverklaring ondertekend om te komen tot een integrale visie op de bereikbaarheid van het gebied, gegeven de voorgenomen ambities. Op basis van de methodiek 'Ladder van Verdaas' 1 is een maatregelenpakket opgesteld. Hieruit bleek dat een aanvullende aansluiting op de hoofdwegenstructuur (Randweg A2/N2) noodzakelijk is voor een goede ontsluiting van de diverse ontwikkelingen en het realiseren van de ambities. Randvoorwaarde hierbij was dat het onderliggend wegennet en de inzet van andere vervoerwijzen de druk op de nieuwe aansluiting dienen te verminderen. Het hele pakket aan maatregelen is nader uitgewerkt in het Bereikbaarheidsplan Landelijk Strijp van 2010, vervolgens Blad 14 van 29

18 bestuurlijk vastgesteld en als onderlegger gebruikt voor de planvorming en discussie over de landzijdige bereikbaarheid van Eindhoven Airport en de Aldersafspraken. Challengevariant In 2013 is door de Challengegroep (Brainport Industries, Eindhoven Airport, Brabantse Milieufederatie, Brabants Landschap) een alternatief plan geponeerd als challenge voor de verder planvorming. Dit plan heeft als uitgangspunt het landschap als drager voor de toekomstige ontwikkelingen, het voorkomen van verdere versnippering in het gebied, het verbeteren van de bestaande aansluitingen Anthony Fokkerweg/Randweg A2-N2 (Eindhoven) en Erica/A58 (Best) en het ontwikkelen van een parallelle route langs het Beatrixkanaal die een goede verkeersverdeling over deze bestaande aansluitingen op de hoofdwegenstructuur mogelijk maakt. In de periode medio medio 2014 is op basis van nadere studie door de samenwerkende partijen Challengegroep, gemeenten Oirschot, Best, Eindhoven, ministerie van Infrastructuur en Milieu en de provincie Noord-Brabant een verbeterde Challengevariant vastgesteld. Daarbij wordt uitgegaan van een noodzakelijke ontsluitende verbinding tussen GDC en de A58, door BIC noord, voor de waarborg van een voldoende verdeling van het autoverkeer over de beschikbare te verbeteren aansluitingen op het hoofdwegennet (Randweg A2/N2 en A58). De Challengevariant is er kort samengevat op gericht de Anthony Fokkerweg en de aansluiting daarvan op de Randweg te ontlasten door meer verkeer in de richting van de aansluiting op de A58 bij Best te sturen. Het totaal van de maatregelen is nodig om het verkeer in te toekomst in goede banen te leiden, zowel op het onderliggende wegennet in het gebied als van en naar de autosnelwegen. Deze verbeterde Challengevariant is vervolgens nader uitgewerkt en in een integrale afweging met partijen als oplossingsrichting gekozen voor de verdere planuitwerking. In een bestuursconvenant tussen rijk, provincie, gemeente en Eindhoven Airport is deze oplossingsrichting in maart 2015 als basis voor de verdere planuitwerking vastgesteld. Gedurende de rest van 2015 zijn in het kader van de milieueffectrapportage voor de Gebiedsontwikkeling Brainport Park verschillende varianten en alternatieven van de Challengevariant onderzocht. 2.3 Mitigatie en compensatie Het bestemmingsplan Weginfrastructuur omgeving Eindhoven Noordwest, Oirschot en Best, als onderdeel van Brainport Park, leidt op meerdere locaties tot aantasting van de EHS. Deze aantasting betreft voornamelijk ruimtebeslag, maar daarnaast ook indirecte effecten als gevolg van versnippering, aantasting van EVZ s, aantasting van bosranden en verstoring door licht en geluid. Om te komen tot een voorstel voor herbegrenzing, worden onderstaand de effecten op de EHS beschouwd vanuit de betekenis voor de resterende delen van de EHS, en vervolgens de resteffecten beschouwd die leiden tot een compensatieopgave Effecten ruimtebeslag De realisatie van het Bestemmingsplan Weginfrastructuur omgeving Eindhoven-Noordwest, Oirschot, Best leidt tot 2,89 ha aan ruimtebeslag binnen de EHS. Dit ruimtebeslag betreft in hoofdzaak bosgebied, dat op de beheertypenkaart van de provincie Noord-Brabant is aangeduid Blad 15 van 29

19 als Vochtig bos met productie (2,08 ha), Droog bos met productie (0,65 ha) en Beek en bron (0,1 ha). In het bestemmingsplan is vastgelegd dat het ruimtebeslag binnen EHS als fysieke compensatie zal worden gecompenseerd conform de Verordening ruimte (zie artikel 5.6 VR m.b.t. Compensatie). Mitigatie Het effect van het ruimtebeslag wordt verzacht door aanvullende maatregelen op het gebied van inrichting en beheer. Zo wordt de bermstrook langs de wegen op een ecologische wijze ingericht en beheerd in de vorm van ecologisch bermbeheer en wordt de bermsloot met een natuurvriendelijke flauwe oever aangelegd. Daarnaast wordt bij doorsnijding van een bestaand bosperceel de nieuw ontstane bosrand heringericht als zone die zich kan ontwikkelen als gevarieerde bosrand met een mantel-zoomvegetatie. Met deze maatregelen wordt de overgang van de weg naar de aangrenzende EHS minder abrupt hetgeen het functioneren van de natuur ten goede komt. Compensatie Het ruimtebeslag in de EHS leidt tot een compensatieplicht die wordt berekend als: - Het ruimtebeslag vermeerderd met een locatie-afhankelijke toeslag (afhankelijk van ontwikkeltijd van het vegetatietype); - Oppervlakte van restsnippers EHS die omwille van de kleine oppervlakte geen ecologische bijdrage meer leveren aan het ecologisch netwerk (EHS). De compensatieverplichting wordt zo ingezet dat de EHS een robuuster karakter krijgt. In aansluiting op de visie van de gebiedsontwikkeling Brainport Park wordt de compensatie ingezet ter versterking van de zone van en langs het Beatrixkanaal als Ecologische Verbindingszone. Daartoe wordt de EHS langs het Beatrixkanaal verbreed door natuurlijke inrichting van aangrenzende percelen, en is het nieuwe tracé van de westelijke ontsluitingsroute (Spottersweg) iets in westelijke richting verlegd om ruimte te creëren voor de EVZ langs het Beatrixkanaal. Beide maatregelen dragen bij aan versterking van de ecologische functie van de zone langs het Beatrixkanaal. Deze robuuste verbinding is in overeenstemming met het Landschapsplan en de Visie van de Effecten versnippering De infrastructuurmaatregelen leiden tot versnippering van de EHS, met name in het geval van doorsnijding van langgerekte ecologische structuren. De nieuwe infrastructuur vormt een belemmering voor organismen die zich langs de genoemde structuren bewegen, veelal als onderdeel van het foerageergedrag. Dit effect leidt tot een vermindering van de geschiktheid van de resterende delen van de EHS als leefgebied voor soorten, en daarmee tot een vermindering van de waarden en kenmerken van de EHS. Naast de fysieke doorsnijding zelf is ook sprake van een verstoorde zone direct grenzend aan de doorsnijding, welke bijdraagt aan het versnipperend effect. Dit effect wordt besproken in paragraaf Mitigatie De effecten van versnippering voor diersoorten kunnen in de meeste gevallen afdoende worden gemitigeerd door het creëren van faunapassages. Deze faunapassages worden ontworpen als maatwerk voor de betreffende locatie en voor de lokaal aanwezige en gewenste doelsoorten. Blad 16 van 29

20 De gemeente Eindhoven heeft voor alle locaties waar sprake is van doorsnijding en dus versnippering- van ecologische structuren (bestaand en nieuw), een concrete ontsnipperingsmaatregel in de vorm van een faunapassage voorgesteld. Deze maatregelen worden opgenomen in het ontwerp van de nieuwe infrastructuur en zijn verder toegelicht in par Compensatie Versnippering in de context van overblijvende restsnippers wordt beschouwd als ruimtebeslag; de overblijvende delen die te klein zijn om te kunnen functioneren als onderdeel van het ecologisch netwerk, worden beschouwd als vervallen en dienen te worden gecompenseerd (zie ook 2.3.1). Deze vorm ruimtebeslag is vooralsnog niet meegenomen in de berekening van de compensatieopgave Effecten verstoring De aanleg en vooral- het gebruik van nieuwe infrastructuur in of langs de EHS leidt in principe tot een toename van de verstoring in de direct aangrenzende zone. Deze verstoring leidt tot een afname van de geschiktheid van het gebied als leefgebied voor soorten. Verstoring betreft de gevolgen van geluidsbelasting, lichtinstraling en optische verstoring. Geluidsverstoring Vogelsoorten worden beschouwd als meest verstoringsgevoelig in het geval van een toename van geluidsbelasting. Maar ook grondgebonden zoogdieren kunnen gevoelig zijn voor geluidsverstoring. De mate van geluidsverstoring wordt vastgesteld door berekening van de toename van het geluidsbelast oppervlak binnen de EHS waarbij een geluidsniveau van < 42 db(a) wordt beschouwd als niet-verstoord, en een geluidsniveau van > 47 db(a) als zeerverstoord. De geluidsbelasting tussen 42 en 47 db(a) wordt beschouwd als matig verstoord. Voor de infrastructuurmaatregelen is op basis van de verwachte verkeersintensiteit een berekening gemaakt van de geluidscontouren van 42 en 47 db(a), en aan de hand van die contouren van de geluidsbelasting op de nabijgelegen EHS. Uit deze berekening blijkt dat sprake is van gebieden waar het stiller wordt en gebieden waar het minder stil wordt, afhankelijk van het verkeersluw worden van bestaande wegen respectievelijk de aanleg van nieuwe wegen. Het effect van de geluidsbelasting moet worden beschouwd ten opzichte van achtergrondbelasting op de EHS als cumulatie van alle in het gebied aanwezige geluidsbronnen. Voor het plangebied van de onderhavige infrastructuurmaatregelen is de geluidsverstoring als gevolg van de rijksweg A2/N2 en de luchthaven Eindhoven van belang. Uit informatie van de website van Rijkswaterstaat blijkt dat de 47 db(a)-contour langs de A2/N2 op een afstand van ruim 2 kilometer aan weerszijden langs de rijksweg ligt. Daarmee ligt het plangebied in zijn geheel onder de geluidsschaduw van deze weg en is dus reeds sprake van een zeer-verstoorde situatie. De aanwezigheid van de luchthaven Eindhoven draagt verder bij aan de reeds aanwezige mate van verstoring. Onder verwijzing naar de reeds aanwezige geluidsverstoring als gevolg van de rijksweg A2/N2 en de luchthaven, wordt geconcludeerd dat de geluidsverstoring als gevolg van de nieuwe infrastructuur niet leidt tot een toename van het geluidsverstoord oppervlak binnen de relevante verstoringszones (< 47 db(a)). Verlichting Naast geluid speelt ook lichtverstoring een rol als de aanleg en het gebruik van de weg leiden tot een toename van de lichtinstraling in de EHS. Lichtuitstraling vanaf de weg hangt samen met Blad 17 van 29

21 wegverlichting en met nachtelijk verkeer. De mate waarin dit leidt tot lichtverstoring hangt af van de diersoorten die aanwezig zijn en die als lichtgevoelig zijn aan te merken. Lichtverstoring in de EHS kan worden voorkómen door integrale verlichting van de weg achterwege te laten, en verlichting te beperken tot locaties met verkeerskundige aanleiding daarvoor zoals gevaarlijke kruisingen. Het merendeel van de bestaande wegen in het buitengebied is niet verlicht, buiten enkele kruisingen, dus het ligt in de rede dat de nieuwe wegen ook geen integrale verlichting krijgen. Wezenlijke toename van verlichting in de EHS kan daarmee worden uitgesloten. Lichtverstoring als gevolg van nachtelijk wegverkeer betekent een toename van lichtverstoring in die gebieden die momenteel donker zijn, of slechts te maken hebben met strooilicht op enkele honderden meters afstand. Aangezien echter het wegverkeer zich in hoofdzaak overdag zal afspelen, zal de lichtverstoring in de EHS naar verwachting beperkt blijven. Mitigatie Bestemmingsplan weginfrastructuur omgeving Eindhoven-Noordwest, Oirschot, Best leidt mogelijk tot een toename van verstoring door licht en geluid ter hoogte van de noordelijke ontsluitingsweg en de westelijke ontsluitingsweg langs het kanaal. De verstoring door verkeer binnen het plangebied wordt echter zo veel als mogelijk beperkt door alle verkeersstromen via één ontsluiting, ten westen van het Beatrixkanaal, te laten lopen. De Landsard wordt afgesloten voor doorgaand verkeer en volledig ingericht als busbaan voor HOV. De Oirschotsedijk wordt tevens alleen toegankelijk voor fietsers en bestemmingsverkeer. Hierdoor neemt de verstoring door licht en geluid binnen het plangebied verder af. Op locaties waar de EHS en/of leefgebied van verstoringsgevoelige beschermde soorten wordt gekruist, zal maatwerk worden geleverd om lichtverstoring zo veel als mogelijk te voorkomen (met name diverse bruggen). Compensatie Er is geen sprake van zodanig verlies van waarden als gevolg van verstoring dat dit leidt tot compensatieverplichting. Compensatie is dan ook niet aan de orde Conclusie Het Bestemmingsplan Weginfrastructuur omgeving Eindhoven Noordwest, Oirschot en Best heeft effecten op de EHS in de vorm van ruimtebeslag, versnippering en verstoring. Deze effecten leiden tot mitigatie- en een compensatieopgave. Mitigatie De mitigatie betreft het verzachten van de gevolgen van doorsnijding van de EHS in de vorm van aangepast beheer en het creëren van geleidelijke overgangen langs bosranden. Daarnaast wordt het effect van versnippering gemitigeerd door het creëren van faunapassages op locaties waar aanleg en gebruik van de nieuwe wegen leidt doorsnijding van ecologische structuren. De mitigatieopgave wordt verder uitgewerkt in paragraaf 3.2. Compensatie De compensatie betreft het verlies van oppervlakte ruimtebeslag in de EHS, inclusief een kwaliteitstoeslag die afhankelijk is van de ontwikkeltijd van de vegetatie. Daarnaast worden kleine resterende delen van de EHS die te klein zijn om ecologisch een wezenlijke bijdrage te leveren aan de EHS, als vervallen beschouwd en toegevoegd aan de compensatieopgave. De compensatieopgave wordt verder uitgewerkt in paragraaf 3.3. Blad 18 van 29

22 De compensatie dient plaats te vinden binnen de bestaande nog niet gerealiseerde delen van de EVZ. Binnen het plangebied van het voorliggende bestemmingsplan is de Ecologische Verbindingszone langs het Beatrixkanaal aangemerkt als een geschikt compensatiegebied, waarbij de compensatieopgave wordt ingezet ter realisering en versterking van de ecologische functie van deze verbindingszone. Blad 19 van 29

23 3 Uitwerking Nee, tenzij -principe 3.1 Inleiding 3.2 Mitigatie In hoofdstuk 2 zijn in hoofdlijnen de effecten op de EHS van het bestemmingsplan weginfrastructuur omgeving Eindhoven Noordwest, Oirschot, Best en de daaruit volgende maatregelen beschreven. De maatregelen voor mitigatie en compensatie worden in de volgende paragrafen nader ingevuld Faunapassages Ter plaatse waar knelpunten in de ecologische structuren ontstaan als gevolg van de ontwikkeling van nieuwe infrastructuur, zijn faunapassages voorzien. De locatie zijn aangegeven in onderstaande figuur. Figuur 3.1 Locaties faunapassages in relatie tot infrastructuurmaatregelen. Voor alle passages geldt: 1. Op horizontaal of flauwhellend gelegen oppervlak; 2. Er dient een bepaalde openheid te worden gerealiseerd (bijvoorbeeld: [b1*h1]/lengte faunapassage= >1) Blad 20 van 29

24 3. Geen plasvorming, voldoende ontwaterd; 4. Geen verstoringen, denk aan licht, recreanten/daklozen, geluid, beperkte overstromingsduur.. 5. Inrichting met natuurlijke elementen (begroeiing) of de juiste alternatieven daarvoor (stobben, keien). 6. Goed toegankelijke ingangen met geleidingen om er voor te zorgen dat de dieren niet de weg oversteken. Per locatie kunnen de volgende specificatie worden aangegeven: Locatie 1: Nr. FP1 Locatie Onder de Erica. Verbinding tussen bosgebied aan de oostzijde van de Erica en het militair oefengebied aan de westzijde van de Erica. Type Faunatunnel Dieren (Amfibieën), Reptielen, Kleine Zoogdieren Afmeting Rechthoekige tunnel: Lengte m, Breedte 1,20 m, Hoogte 0,75 m of ronde buis van 1,00 m doorsnede Nadere specificaties Oversteek Erica door vleermuizen faciliteren (bijvoorbeeld door het planten van bomen) Oversteek Erica door eekhoorns faciliteren (bijvoorbeeld door het spannen van een touw tussen bomen) Locatie 2: Nr. Locatie Type Dieren Afmeting Nadere specificaties FP2 Onder de Spottersweg Noord. Verbind het Heidegebied aan de westzijde van de Spottersweg met het bos- en heidegebied aan de oostzijde van de Spottersweg. Faunatunnel Reptielen, Amfibieën, Kleine Zoogdieren Rechthoekige tunnel: Lengte m, Breedte 1,20 m, Hoogte 0,75 m of ronde buis van 1,00 m doorsnede Locatie 3: Nr. FP3 Locatie Onder brug BIC-Noord (KW1), op de oost- en westoever van het kanaal. Type Faunapassage Dieren Amfibieën, Kleine Zoogdieren, Vleermuizen Afmeting Minimale hoogte 0,70 m (voor kleine zoogdieren), Minimale hoogte voor vleermuizen nader uitzoeken Nadere specificaties Doorlopende oevers onder de kunstwerken. Medegebruik door recreanten aan de oostzijde (voorkomen verstoring) Locatie 4: Nr. Locatie FP4 Onder de brug over de Ekkersrijt (KW2), aan de oost- en westzijde van de Ekkersrijt. Blad 21 van 29

25 Type Faunapassage Dieren Amfibieën, Kleine Zoogdieren Afmeting Minimale hoogte 0,70 m (voor kleine zoogdieren) Nadere specificaties Doorlopende oevers onder de kunstwerken. Medegebruik door recreanten (voorkomen verstoring) Locatie 5: Nr. FP5 Locatie Onder brug BIC-Noord (KW3), op de oost- en westoever van het kanaal. Type Faunapassage Dieren Amfibieën, Kleine Zoogdieren, Vleermuizen Afmeting Minimale hoogte 0,70 m (voor kleine zoogdieren), Minimale hoogte voor vleermuizen nader uitzoeken Nadere specificaties Doorlopende oevers onder de kunstwerken. Medegebruik door recreanten aan de oostzijde (voorkomen verstoring) Locatie 6: Nr. Locatie Type Dieren Afmeting Nadere specificaties FP6 Langs de Ekkersrijt, onder de Eindhovensedijk. Verbinding tussen EVZ Ekkersrijt onderstrooms en bovenstrooms Eco-duiker (duiker met looprichels aan beide oevers) Kleine Zoogdieren, Amfibieën Nader te bepalen Locatie 7: Nr. FP7 Locatie Tussen Oirschotsedijk Eindhovensedijk, over het kanaal, parallel aan fietsbrug (KW3). Verbinden EVZ Kanaal (oostzijde) naar de Ekkersrijt benedenstrooms Type Faunabrug Dieren Kleine Zoogdieren, Amfibieën Afmeting Nadere specificaties Bestaande fietsbrug ombouwen tot faunapassage. Indien niet haalbaar dan alternatieve oplossing zoeken. Aandachtspunt: goede aansluiting op de EVZ Beatrixkanaal aan weerszijde Locatie 8: Nr. FP8 Locatie Onder brug BIC-Zuid (KW5), op de oost- en westoever van het kanaal. Type Faunapassage Dieren Amfibieën, Kleine Zoogdieren, Vleermuizen Afmeting Minimale hoogte 0,70 m (voor kleine zoogdieren), Minimale hoogte voor vleermuizen nader uitzoeken Nadere specificaties Doorlopende oevers onder de kunstwerken. Medegebruik door recreanten aan de oostzijde (voorkomen Blad 22 van 29

26 verstoring) Locatie 9: Nr. Locatie Type Dieren Afmeting Nadere specificaties FP9 Onder de Landsard en onder de Rijtackerweg Faunatunnel Amfibieën, Kleine Zoogdieren Rechthoekige tunnel: Lengte m, Breedte 1,20 m, Hoogte 0,75 m of ronde buis van 1,00 m doorsnede Locatie 10: Nr. FP10 Locatie Onder brug BIC-Zuid (KW6), op de oost- en westoever van het kanaal. Type Faunapassage Dieren Amfibieën, Kleine Zoogdieren, Vleermuizen Afmeting Minimale hoogte 0,70 m (voor kleine zoogdieren), Minimale hoogte voor vleermuizen nader uitzoeken Nadere specificaties Doorlopende oevers onder de kunstwerken. Medegebruik door recreanten aan de oostzijde (voorkomen verstoring) Ecologisch bermbeheer De bermen langs de nieuwe infrastructuur worden volgens de principes van ecologische bermbeheer ingericht en beheerd. De uitgangspunten zijn dat de bermen schraal worden afgewerkt, hetgeen leidt tot een lage productie en kansen voor hoge vegetatiekundige waarden. Het maaisel wordt bij voorkeur gedroogd en afgevoerd. Een lage productie leidt tot beperking van de hoeveelheid maaisel en relatief lage beheerkosten Verzachten bosranden De bosrand die achterblijft nadat een deel van de bosvegetatie is gekapt, vormt een abrupte overgang tussen bos en open terrein met lage ecologische waarden. Om de ecologische waarde van deze bosrand te herstellen en te vergroten, wordt aan de zijde van het resterende bos een zone omgevormd tot mantel-zoomvegetatie. Deze zal bestaan uit een overgang van ruigtekruiden, via struweelzone naar boomvormende soorten en het oorspronkelijke bos. In de tussenzone worden behoudenswaardige bomen gespaard en vrijgesteld als overgangszone tussen open terrein en gesloten bos. Deze wordt gecreëerd door dunning (geen boskap), waar nodig met een poel of gelijkwaardig waterelement. Daar waar dit kan wordt met de inrichting een bijdrage geleverd aan de verbinding van de herpetofauna, die verder versnipperd raakt. 3.3 Compensatie De realisatie van het Bestemmingsplan Weginfrastructuur omgeving Eindhoven Noordwest, Oirschot en Best leidt tot aantasting door ruimtebeslag van de EHS. De locatie en de oppervlakte van deze aantasting is weergegeven in kaart in Bijlage 1. Blad 23 van 29

27 3.3.1 Bepaling compensatieoppervlakte Netto oppervlakte en toeslag Bij ruimtebeslag binnen de EHS is compensatie van het verloren gegane oppervlak vereist, inclusief een kwaliteitstoeslag. Voor natuur met verschillende ontwikkeltijden geldt dat het oppervlakte dat gecompenseerd dient te worden vermenigvuldigd wordt met een factor. De geldende factoren zijn weergegeven in Tabel 1 (artikel 5.6 Verordening ruimte 2014). Tabel 3.1 Toeslagfactoren voor natuurtypes met verschillende ontwikkeltijden. Ontwikkeltijd (jaren) Toeslagfactor , ,67 >100 maatwerk Tabel 3.2 Verdeling van ruimtebeslag over natuurbeheertypen. Natuurbeheertypen Nominaal Incl. Factor Vochtig bos met productie 2,04 ha 3,08 ha Droog bos met productie 0.65 ha 0.90 ha Beek en Bron 0,05 ha 0,05 ha Totaal 2.89 ha 4,24 ha De totale oppervlakte a=van ruimtebeslag binnen de EHS bedraagt 2,89 ha De totale oppervlakte compensatieplicht bedraagt 4,24 ha Compensatielocatie De compensatie dient plaats te vinden binnen de begrensde EHS. De Ecologische Verbindingszone van / langs het Beatrixkanaal is aangemerkt als een geschikte compensatielocatie. Met de inrichting en beheer van gronden direct grenzend aan de begeleidende groene zones langs het kanaal wordt een bijdrage geleverd aan de verbetering van de ecologische verbindingsfunctie van het Beatrixkanaal. De verbetering van deze functie sluit aan bij de visie die voor het gebied Brainport Park waarin sprake is van versterking van zowel de groenstructuur als de ecologische verbindingsfunctie langs het Beatrixkanaal. Blad 24 van 29

28 Figuur 3-2. De bosrug langs het Beatrixkanaal (bron: Landschapsplan, 2009). Blad 25 van 29

29 Figuur 3-3. Visie van de gemeente Eindhoven voor de versterking van natuur en landschap BIC. Visie EVZ Beatrixkanaal De ecologische verbindingsfunctie kan het best worden vervuld wanneer zowel de huidige groenstructuur langs de kanaaloevers als de aanvullend nieuw in te richten percelen volgens een overkoepelende visie worden ingericht en beheerd. De visie EVZ voor het ecologisch functioneren van de zones langs het Beatrixkanaal betreft in grote lijnen de ontwikkeling van een gevarieerde structuur waarin dier- en plantensoorten van zowel grazige vegetaties, bosschages als randen en overgangen tussen beide, geschikt leefgebied vinden. De actuele en potentiële waarden langs het Beatrixkanaal betreffen de soortgroepen planten, insecten, vogels, kleine zoogdieren, vleermuizen en mogelijk reptielen. Voor amfibieën lijkt de kanaalzone minder geschikt aangezien er nauwelijks sprake is van een relatie met het waterlichaam van het kanaal. Direct buiten de kanaalzone spelen wel belangen voor amfibieën. Dit is de primaire doelgroep voor de EVZ Ekkersrijt, dus een verbinding óver het kanaal is wel gewenst. Een dergelijke verbinding kan bijdragen aan de uitwisseling tussen een populatie van de alpenwatersalamander ter hoogte van de Landsard en potentieel leefgebied in poelen op Beatrixoord. Op deze wijze kan een aanzet worden gegeven voor een toekomstige verbinding naar Groene Woud. Blad 26 van 29

30 In delen van de kanaalzone zijn reeds hoge waarden aanwezig, maar in delen zijn in het verleden hoge floristische waarden verloren gegaan. Dit hangt samen met onder meer de aanplant van bomen en bos waar hoge waarden en potenties voor de ontwikkeling van bloemrijke graslanden aanwezig waren (Ecologica, 2015). In de op te stellen visie dienen de huidige waarden van de kanaalzone, de waarden in de gebieden die door de kanaalzone worden verbonden, als ook de potentiële floristische waarden in de zaadbank, te worden meegenomen en meegewogen. Locaties natuurcompensatie De compensatieopgave van 4,24 ha wordt gerealiseerd op een aantal locaties die direct grenzen aan de huidige EHS langs het Beatrixkanaal. Het betreft locaties die: - Beschikbaar komen als gevolg van verplaatsing van huidige infrastructuur (m.n. Spottersweg); - Op dit moment anderszins geen ecologische functie vervullen (zones ter hoogte van voormalig Beatrixoord en verder zuidelijk langs het kanaal); - Op dit moment wellicht enigszins natuurlijk zijn ingericht maar waar een natuurfunctie niet planologisch is geborgd (zones langs de Slowlane); - Overige restpercelen die kunnen dienen ter afronding van aaneengesloten natuurlijk ingerichte en beheerde delen langs het Beatrixkanaal. De locaties zijn aangegeven op de kaart in Bijlage 1. Inrichtingsvoorstel Het inrichtingsvoorstel voor de voorgestelde locaties is in deze fase van het voorstel voor herbegrenzing van de EHS nog niet concreet. Het voorstel voor inrichting en beheer zal worden afgestemd op de eerder genoemde visie die voor de kanaalzone nog moet worden opgesteld. Vooruitlopend op de visie zal de verwachte inrichting van de percelen bestaan uit de volgende beheertypen: - Droog schraalgrasland; - Kruiden- en faunarijk grasland; - Overgangszones naar bostypen. Blad 27 van 29

31 Bijlage 1 Kaartoverzicht EHS-Herbegrenzing Blad 28 van 29

32 Bijlage 1 Kaartoverzicht EHS-Herbegrenzing Blad 29 van 29

33 Over Antea Group Van stad tot land, van water tot lucht; de adviseurs en ingenieurs van Antea Group dragen in Nederland sinds jaar en dag bij aan onze leefomgeving. We ontwerpen bruggen en wegen, realiseren woonwijken en waterwerken. Maar we zijn ook betrokken bij thema s zoals milieu, veiligheid, assetmanagement en energie. Onder de naam Oranjewoud groeiden we uit tot een allround en onafhankelijk partner voor bedrijfsleven en overheden. Als Antea Group zetten we deze expertise ook mondiaal in. Door hoogwaardige kennis te combineren met een pragmatische aanpak maken we oplossingen haalbaar én uitvoerbaar. Doelgericht, met oog voor duurzaamheid. Op deze manier anticiperen we op de vragen van vandaag en de oplossingen van de toekomst. Al meer dan 60 jaar. Contactgegevens Monitorweg BK ALMERE Postbus AA ALMERE T E. luc.koks@anteagroup.com Copyright 2016 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de auteurs.