Preventie van cataract

Transcriptie

1 uw leef- en eetwij(s)zer Preventie van cataract Verkoop supplementen met 20% gestegen. Melk, witte motor of de witte moordenaar? Is resveratrol hét nieuwste middel om diabetes te voorkomen? Geef zuurstof aan tumoren Belgisch voedingsmagazine Faché instituut Afgiftekantoor Lochristi V.U.: Walter, O. M. Faché Kerkstraat Laarne België e 7,8 Nederland e 8,5 jaargang 6 januari/februari 2009 tweemaandelijks P

2 Cocoya, ik heb je nodig. Voorbeelden zijn: PCB s, Pesticiden, Schimmels Ftalaten (terug te vinden in plastic flessen) Fijn stof, Dioxines, Asbest Zware metalen, Chloroform, Chlorine want ik wil energiek blijven, slank blijven, gezond blijven Gevolgen: Vermoeidheid Allergieën / Astma Immuniteitsproblemen Hoofdpijn / Migraine Depressie Hormonale problemen Etc. Daarom gebruik ik iedere dag Cocoya Extra Virgin kokosolie, vol met de juiste verzadigde vetten. Verzadigde vetten voor een betere stofwisseling, een slanker figuur, meer energie, een betere bestandheid tegen infecties en minder risico op hart- en vaatziektes? Inderdaad. Recent onderzoek heeft onthuld dat verzadigde vetten, als ze zijn opgebouwd uit middellange vetzuurketens (MCT s), de gezondheid in sterke mate bevorderen. Cocoya zit boordevol MCT s, die in de lever rechtstreeks in energie worden omgezet. De vorming van vetbolletjes in de bloedbaan wordt zo volledig vermeden. Gevolg: minder kans op hart- en vaataandoeningen. De MCT s in Cocoya bevorderen eveneens de stofwisseling en gewichtsafname, zijn snelle energieleveranciers, verhogen uw weerbaarheid, en maken de huid glad en soepel. Daarom, Cocoya, heb ik je nodig. Elke dag opnieuw! Cocoya Health & Cocoya Cooking zijn twee nieuwe, lekkere en superieure smeer- en producten op basis van biologische braadextra virgin kokosolie. Ontdek meer over hun heilzame werking op Verkrijgbaar in de betere natuurvoedingswinkel of apotheek. OjIbwa De roeck bel +32 (0) NATAOS KEY NUTRITION Resium is een alcoholvrij mengsel van 10 belangrijke ontgiftende kruiden. Eén kuur Resium heeft een onmiddellijk effect. Andere positieve effecten van Resium: Lever-en bloedreinigend Elimineert urinezuren Ondersteunt lever en nieren Ondersteunt de prostaat Helpt gewicht te verliezen Helpt bij opgeblazen gevoel Verbetert de huid Helpt de spijsvertering Geeft meer energie en verhoogt de concentratie. Succesvol gebruikt door miljoenen mensen sinds 1929! KORTINGSBON 2,5 KORTING bij aankoop van 1 fles (600cc) Resium ( 24,74/fl) Naam: Straat: Postcode: Gemeente: Stuur deze bon terug naar: Postkantoor St-Niklaas 1 Postbus St-Niklaas Tel Gratis Fax info@energeticanatura.com

3 Verkoop supplementen met 20% gestegen. Afgiftekantoor Lochristi V.U.: Walter, O. M. Faché Kerkstraat Laarne België e 7, 8 Nederland e 8,5 jaargang 6 januari/februari 2009 tweemaandelijks P Inhoud Leef Nu LeefNu Leefnu geeft belangrijke adviezen en info om onnodige medische kosten uit te sparen. Nog meer info geven wij op onze open en gesloten website en in al onze cursussen. Medisch Journalist Walter faché uw leef- en eetwij(s)zer Melk, witte motor of de witte moordenaar? Is resveratrol hét nieuwste middel om diabetes te voorkomen? Geef zuurstof aan tumoren Preventie van cataract Belgisch voedingsmagazine Faché instituut 4 3 LeefNu, een neutraal vakblad Leefnu blijft het enige orthomoleculair vakblad op de Beneluxmarkt dat zich niet bindt aan een productlijn om voldoende inkomsten te genereren. Wij hebben geopteerd voor een orthoceutische firmaraad die los van de redactie en de artikels in het blad functioneert. Erkenning LeefNu Leefnu is sinds juni 2007, als enig neutraal Orthomoleculair Wetenschappelijk Tijdschrift erkend door de European Union of Science Journalists Associations en de European Research Advisory Board (EURAB). Wenst u nog meer info? i Bezoek onze gesloten website en vraag uw paswoord aan. n redactioneel Verkoop van supplementen met 20% gestegen...4 n intervieuw Orthomoleculaire en integrale geneeskunde kennen een steeds groter succes!...6 n voedingsdossier Opnieuw wordt selenium onwerkzaam door een slecht opgezette klassieke studie...10 Melk, witte motor of de witte moordenaar?...12 Doorbreek de hegemonie van koemelk...14 n Recepten Witte selder, meer dan een soepgroente...16 Adviezen van selderij...17 n medisch Dossier Cataractpreventie met N-acetyl-L-carnosine Nieuwe middelen om diabetes te voorkomen? n alternatieve kankertherapieën Geef zuurstof aan tumoren n Sport- en Leefstijl Bewegingstip uit het Stenen Tijdperk n milieu Stroomvolle daken n achterkant van de waarheid Bijwerkingen van een industriële mentaliteit...31 Publiciteit Ojibwa/De Roeck : Cocoya...2 Energetica Natura : Resium...2 Pharma Nord : Bio Chromium...19 Consumer links...37 Urmale : Bupleuran...37 Minami n ACTUEEL Nieuwe pil verlost reizigers van jetlag...8 Verdubbeling van het aantal diabetesgevallen...8 Farma-industrie mag reclame maken...9 Antioxidanten stoppen het verouderingsproces niet...9 Drie glazen frisdrankschaden de nieren...9 n Eetwij(s)zer Met zijn allen onwetend over voeding...18 Nattokinase verlaagt de bloeddruk...18 n Waarschuwingen Combinatie van vitamine C en druivenpittenpolyfenolen verhogen de bloeddruk! Opgelet voor omega3.be n toxiciteit Verhoogde kans op astma door huishoudspray Dodende chemie! n orthotrends Vis beschermt de nieren! Paddenstoelen en groene thee verlagen borstkankerrisico Groene thee verbrandt overtollige vetcellen Verminderen melkproducten hersenfuncties? Hoe bescherm je de nieren? Slapen voor een betere immuniteit! Glutamine en Verslavingen (Snel)wandelen verbetert de hersenfunctie! n lezersbrieven Nieuws Faché Instituut Revolutionaire aanpak van gezondheid...37 In volgend nummer Bistro 8: Fytotherapie Nieuwe monografieën Bistro 7: Hoe de voedingsdriehoek Faché toepassen in de keuken Abonneer u nu op Leefnu en Orthofyto en ontvang een gratis ontbijtboekje!

4 Redactioneel Verkoop van supplementen in Europa met 20% gestegen Het grootste marketingbureau van de wereld, Frost & Sullivan, publiceerde enkele dagen geleden, een voor de gewone consument peperduur rapport ( 8250 per exemplaar) over het gebruik van voedingssupplementen in de Europese Unie. De resultaten zijn zo verrassend dat de grote massamedia er geen belangstelling voor hebben. De gepubliceerde studie ging immers na welke impact de minder gunstige economische toestand, die in 2005 begon, zou hebben op de verkoop van kwaliteitsvolle voedingsaanvullingen in het Oude Europa. Concreet staan de volgende cijfers in het rapport te lezen. De markt voor supplementen, die de mensen helpen beschermen tegen hart- en vaatziekten, kanker, diabetes, osteoporose en dementie, steeg met maar liefst twintig procent in 2007! Walter OM Faché Prof. Dr. Linus Pauling tweevoudig Nobelprijswinnaar introduceerde in 1968 voor het eerst de term Orthomoleculair in Science: alle stoffen, moleculen of handelingen die niet toxisch en niet vreemd aan het lichaam zijn, die het lichaam biochemisch en fysiologisch normaal kan verwerken zonder enige schade en die op de juiste tijd met de juiste dosis biochemisch individueel dient gegeven of geëlimineerd te worden. (verruimde betekenis uit Science 160: , 1968) Vooral de verkoop van vitaminen en niet toxische stoffen, die mannen en vrouwen helpen om de hartfunctie gezond te houden, nam spectaculair toe. Dit deel van het supplementengamma alleen zou, volgens Frost & Sullivan, in 2007 goed zijn geweest voor een Europese omzet van 421 miljoen. Vooral coënzym Q10 zag de verkoopcijfers in 2007 met maar liefst zestig procent toenemen! De drijvende factor achter deze verbluffende cijfers zijn de gewone mensen, schrijven de auteurs. Steeds meer gezondheidsbewuste mannen en vrouwen willen zich preventief beschermen tegen cardiovasculaire aandoeningen, maar ook tegen andere ziektebeelden, die een opname in een ziekenhuis, of het innemen van peperdure medicijnen met nevenwerkingen, noodzakelijk maken. Men opteert voor voedingssupplementen, die weliswaar niet terugbetaald worden door de ziekenfondsen, maar die pijnloos en zonder vervelende bijwerkingen de gezondheidstoestand mee helpen in stand te houden. Frost & Sullivan schrijft er onmiddellijk bij dat deze nieuwe, grote elite zich niet beperkt tot het gebruik van voedingssupplementen alleen. Ze volgen ook extra gezondheidscursussen in erkende centra, en proberen - in de mate van het mogelijke - hun levensstijl gezonder en minder hectisch te maken. Kortom, deze nieuwe elite is er zich heel goed van bewust dat de voedingssupplementen een formidabele hulp betekenen, maar dat de extra kracht die ze geven niet volstaat, indien men niet exact weet hoe ze moeten gebruikt worden, en op welke wijze men ze kan integreren in een meer kwaliteitsvolle manier van leven. Het marketingbureau kijkt ook naar de toekomst. Ze voorspellen een verdere gigantische groei voor de voedingssupplementenmarkt minstens tot voorbij het kalenderjaar 2020! Deze prognose heeft alles te maken met de ouder wordende, beter geïnformeerde Europese bevolking, die ook de peperdure zieken- 4

5 Redactioneel huisfacturen wenst te vermijden. Veel mensen weten ondertussen dat ziektepreventie goedkoper en kwaliteitsvoller is dan een hospitalisatie. Frost & Sullivan becijferde dat hart- en vaatziekten alleen in 2007 goed waren voor een ziekenhuisomzetcijfer van 192 miljard euro. Dit getal geldt voor de volledige Europese Unie. Zeer veel patiënten er zijn gelukkig ook uitzonderingen beweren na een ziekenhuisopname nooit meer de levenskwaliteit terug te vinden van voor de aandoening die hen tot in een ziekenhuisbed deed belanden. Ze geven met andere woorden niet de schuld van hun dalende levenskwaliteit aan de artsen, maar wel aan de levensgewoonten die ze er op nahielden voor hun opname. Steeds meer mannen en vrouwen willen daar zelf verandering in brengen door via cursussen, optimale begeleiding en uitstekende voedingssupplementen de hospitalisaties en de toxische geneesmiddelen tot een minimum te beperken. Frost & Sullivan berekende ook welke voedingssupplementen vandaag en morgen zeker in de groeiende belangstelling zullen blijven staan. Het gaat om betaglucanen voor de immuniteit, omega-3 vetzuren voor alle degeneratieziekten, probiotica voor de verbetering van de darmkwaliteit, multivitaminepreparaten voor de algemene conditie en vitaliteit, selenium als preventie tegen kanker, coënzym Q10, groene thee, fytosterolen, sojaproteïnen, foliumzuur en vitamine B12 voor harten bloedvaatziekten en kanker. Het marketingbureau houdt ook rekening met de lancering van totaal nieuwe natuurlijke producten die de rol van voedingsaanvullingen in Europa nog zullen versterken. Volgens de analisten zouden de Europese groeicijfers nog veel groter zijn geweest, indien de Europese Commissie, al of niet in samenwerking met de multinationals die zich achter de Codex Alimentarius en de Wereldgezondheidsorganisatie verschuilen, niet een rem hadden betekend op deze toch spectaculaire gegevens. De analyse van Frost & Sullivan bevestigt de gedachte die het Faché Instituut al twintig jaar nastreeft. Voeding, in haar orthomoleculaire vorm, is de beste medicijn voor iedereen die er op een verstandige wijze weet mee om te gaan. Nutriëntentekorten moeten opgespoord worden door een volbloedanalyse. Mensen moeten ook de kansen krijgen om zelf te leren hoe ze via voeding in al haar vormen, en een iets aangepaste manier van leven, veel langer gezond en vitaal kunnen blijven. Deze unieke opleiding in de orthomoleculaire voeding en geneeskunde staat centraal in het Faché Instituut. Ze is beschikbaar voor zowel de leek als voor de professional. Het Faché Instituut beschikt reeds over twintig jaar wetenschappelijk gefundeerde ervaring met niet-toxische voedingssupplementen. Artsen en therapeuten schrijven ze in hun praktijk voor. Ze worden verkocht in apotheken. We hebben dit doel bereikt, door voortdurend in alle objectiviteit en neutraliteit informatie te verstrekken aan bewuste medici en aan mannen en vrouwen die lijden of het slachtoffer werden van een medische vergissing. In Europa sterven er jaarlijks meer dan mensen aan de gevolgen van ernstige bijwerkingen van geneesmiddelen en medische fouten. Een iets groter aantal patiënten houden zware letsels over aan hun verblijf in een ziekenhuis (bron: Iatrogenic Europe Unite Alliance, Voor alle duidelijkheid, 90 procent van alle hospitalisaties verlopen perfect. Deze crisistijd leert ondertussen zowel de leek, als de medicus of therapeut, dat preventie de juiste, meest gezonde en financieel de meest haalbare oplossing is voor een optimale levenskwaliteit. Het wordt de hoogste tijd dat beleidsmakers en multinationals er zich van bewust worden dat een groot deel van de mensen vandaag de verantwoordelijkheid voor hun gezondheid zelf in handen wil nemen. Hopelijk respecteert men deze democratische keuze, en opteert men niet voor een schijndemocratie, die eigenlijk een multinationale dictatuur is met showbusiness allures! Referentie: 1. Frost & Sullivan, European heart health market in exceptional shape, January 26th, 2009 Walter O M Faché Uw hoofdredacteur van Leefnu. 5

6 Interview Orthomoleculaire en integrale geneeskunde kennen een steeds groter succes! Dirk Bogaert Het Faché Instituut, dat tot voor kort nog het Vlaams Instituut voor Orthomoleculaire Wetenschappen (VIOW) noemde, bestaat twintig jaar. We vroegen aan de stichter en huidig directeur van het Instituut om even terug te gaan in de tijd en ook te vertellen wat zijn verwachtingen zijn naar de nabije toekomst. DB: Eerst een praktische vraag. Waarom veranderde het Instituut in 2007 van naam? Walter Faché: Geef toe dat de titel Faché Instituut eenvoudiger is om te onthouden dan Vlaams Instituut voor Orthomoleculaire wetenschappen of VIOW. DB: Hoeveel artsen, therapeuten en voedingsconsulenten heeft het instituut gedurende de afgelopen twee decennia opgeleid? Walter Faché: Iets meer dan dertienduizend, en daar ben ik bijzonder fier op. DB: Waarom? Walter Faché: Omdat deze dertienduizend afgestudeerden aan integrale gezondheidszorg doen. Kortom de mens staat centraal, niet een orgaan, zoals dat in de klassieke geneeskunde wel het geval is. Een integrale aanpak van de gezondheid werkt ook vooral preventief. De middelen die worden gebruikt zijn ook niet toxisch en belasten dus de patiënten niet. In de klassieke geneeskunde is het zo dat de meeste medicijnen nefast werken op belangrijke organen zoals lever en nieren. In de orthomoleculaire geneeskunde is dat uitgesloten. DB: Leeft u in een soort koude oorlog met de mensen die de klassieke geneeskunde beoefenen? Walter Faché: Nee. Onze artsen en therapeuten doen al het mogelijke om samen te werken met de zeer waardevolle disciplines waarover de klassieke geneeskunde zondermeer beschikt. Het is alleen spijtig dat de meeste, oudere artsen hier toe niet bereid zijn. Bij de jongere generatie zien we wel een gunstige evolutie. DB: Wat is volgens u de oorzaak van die kentering? Walter Faché: Jongere artsen hebben heel veel nevenverschijnselen gezien van medicijnen en zijn meer en meer bereid niet-toxische oplossingen te gebruiken indien de diagnose dit toelaat. Onze vijf jaar durende postuniversitaire cursus laat hen trouwens perfect toe hoe ze de niet toxische geneeskunde probleemloos kunnen toepassen in hun praktijk. Patiënten ervaren 6

7 Interview minder nevenverschijnselen, hun immuniteit wordt sterker, waardoor ze vlugger genezen en minder snel terug ziek worden. DB: Maakt de preventieve geneeskunde dan de bestaande gezondheidszorg niet economisch ziek? Walter Faché : Integendeel, hoe meer artsen orthomoleculair worden opgeleid, hoe gezonder en goedkoper de geneeskunde voor iedereen wordt op voorwaarde dat ziekenfondsen, net zoals in Zwitserland en Nederland, orthomoleculaire preparaten terugbetalen. Met veel minder zieke mensen beschikt het land over een grotere actieve bevolking die wel de kracht heeft om zich via cursussen aan te passen aan de economische noden van dit land. Ik heb het al in een artikel van een van mijn wetenschappelijke uitgaven geschreven. De klassieke geneeskunde doet aan een vorm van job protection en dit ten koste van de patiënt. De bestaande gezondheidszorg wordt inderdaad economisch ziek indien ze niet open staat voor verandering. De moderne geneeskunde en de farmaceutische bedrijven gaan echter vooruit indien ze mee evolueren in de richting van ziektepreventie zoals dit in Japan het geval is. Een arts wordt er in de eerste plaats niet opgeleid om zieken te genezen, maar wel om er voor te zorgen dat gezonde mensen niet ziek worden. Dit laatste is ook de missie van onze orthomoleculaire geneesheren, therapeuten en voedingsconsulenten. DB: Is de bevolking wel klaar om mee te doen aan de preventieve gezondheidszorg? Walter Faché: Artsen die orthomoleculair werden opgeleid door het Faché Instituut zeggen me dat de drempelvrees vooral financieel is. Ik geef een voorbeeld. Het overgrote deel van de bevolking gaat preventief naar de tandarts, wordt er behandeld en krijgt het grootste deel van de kosten terugbetaald door het ziekenfonds. Het gevolg is dat de Belgische bevolking vandaag een veel betere gebitskwaliteit heeft dan dertig jaar geleden. Waarom past men diezelfde redenering niet toe op de algemene preventieve geneeskunde? Waarom geeft men geen orthomoleculaire voedingsleer aan de medische faculteiten van onze universiteiten? Het antwoord is eenvoudig. Preventieve geneeskunde betekent voor een deel het einde van de farmaceutische, toxische industrie. Hoe meer mensen gezond blijven, hoe meer artsenspecialisten werkloos dreigen te worden of ze moeten zich specialiseren in preventieve niet toxische disciplines. Iedereen heeft schrik van veranderingen. Wat vandaag geld opbrengt moet dat morgen ook nog doen. DB: Ziet u de nabije toekomst dan pessimistisch tegemoet? Walter Faché: Ik ben en blijf een optimist, samen met de dertienduizend door ons instituut opgeleide practici. Patiënten zoeken steeds meer naar zogenaamde alternatieve medische oplossingen. Ik herhaal dat dit te maken heeft met het feit dat orgaangeneeskunde voor teveel zware neveneffecten zorgt, terwijl een integrale aanpak die problemen niet veroorzaakt. De nanotechnologie, de genetica, de fytotherapie en de voedingssupplementen zullen er in de komende jaren blijven voor zorgen dat steeds meer mensen opteren voor een integrale gezondheidsaanpak. We zien dit zowel in het groeiend succes van onze professionele artsen- en therapeutenopleidingen, als bij de cursussen die we aan voedingsconsulenten geven. Het enige gevaar bestaat in de vrijheidsbeperking die men via de Europese Commissie, die samenwerkt met de leden van de Codex Alimentarius, aan de Europese burger wil opleggen. De klassieke geneeskunde wil het leeuwenaandeel van de orthomoleculaire leer naar zich toetrekken. Concreet betekent dit dat de consument straks misschien nog enkel laag gedoseerde vitaminen, mineralen en fytopreparaten bij de apotheker kan kopen zonder doktersvoorschrift. Voor hooggedoseerde voedingssupplementen moet men misschien naar de arts, die een voorschrift ervoor moet afgeven. Dit kan de groei van de orthomoleculaire geneeskunde betekenen, op voorwaarde dat de hoge dosissen vrij blijven van toxische ingrediënten, maar het kan echter ook de dood betekenen van de voedingssupplementenindustrie. Want artsen zouden kunnen fungeren als pionnen van de farmaceutische industrie. Die heeft er alle belang bij dat patentloze voedingssupplementen vervangen worden door peperdure toxische medicijnen. Ongeveer hetzelfde gebeurt nu met de generische geneesmiddelen. Ook daar slaagt de overheid er niet in de macht van de multinationals aan banden te leggen. Maar laten we positief blijven. Ik ben ervan overtuigd dat het gezond verstand van de mens zal zegevieren. Patiënten zullen steeds meer opteren voor behandelingen zonder pijn en nevenwerkingen, en op dat vlak staat de orthomoleculaire aanpak zeer sterk. 7

8 Actueel In deze rubriek worden thema s heet van de naald uit de verschillende media overgenomen en door de redactieraad kritisch geëvalueerd. Nieuwe pil verlost reizigers van jetlag Een nieuw medicijn wordt uitgetest dat de vermoeidheid omwille van jetlag moet verhelpen. The lancet publiceerde in dat verband een onderzoek op 450 proefpersonen. Dit medicijn dankt haar werkzaamheid door de concentratie aan het slaaphormoon melatonine te verhogen. Volgens de onderzoekers zou dit medicijn langer werken dan melatonine. In een reactie in de Morgen waarschuwt prof. Verbraecken dat het medicijn nog niet goedgekeurd is en dat de werking ervan krachtdadig genoeg moet zijn, want er is al een natuurlijk hormoon voor handen. Melatonine is lange tijd verboden geweest in België en pas in 2006 is de verbod opgeheven geweest. De reden van het verbod luidde dat de werkzaamheid onvoldoende bewezen was; terwijl het een uitstekend vervangmiddel is voor synthetische slaapmiddelen. Men is onzeker over de langetermijneffecten van melatonine, terwijl verslaving aan slaapmiddelen genoegzaam bekend is. Het vervallen verbod heeft ondertussen wel ernstige schade aan het imago van melatonine toegebracht. Melatonine is momenteel enkel verkrijgbaar op voorschrift van de arts. (DB) Bron: De Morgen, 4/12/2008 Verdubbeling van het aantal diabetesgevallen De website van het Belgisch Diabetes Register meldt een verdubbeling van het aantal nieuwe diabetes type 1-patiënten bij jongens onder de 10 jaar. De verdubbeling werd gemeten over een periode van 15 jaar. Het aantal nieuwe gevallen in de bevolkingsgroep jonger dan 40 jaar blijft evenwel constant, zodat men spreekt van een vervroeging van diabetes type 1. Diabetes type 1 werd altijd beschouwd als het genetisch broertje van diabetes type 2, dat meer geassocieerd werd met slechte voeding en weinig beweging. Ondertussen zien we dat diabetes type 1 eveneens voor een stuk voorkomen kan worden door een gezonde voeding. Onder andere omega 3-vetzuren blijken een belangrijke rol te spelen in de bescherming tegen diabetes. (WF) Bronnen: 1. Website van Belgisch Diabetes Register: 2. Norris JM, Yin X, et al. Omega-3 polyunsaturated fatty acid intake and islet autoimmunity in children at increased risk for type 1 diabetes. JAMA Sep 26;298(12):

9 Actueel Farma-industrie mag reclame maken België is al een land van pillenslikkers en met de nieuwe EU-richtlijn zal dat er niet op verbeteren. Naar Amerikaans voorbeeld kan de farma-industrie reclame onder het mom van direct-to-consumer-advertising hun patiënten rechtstreeks informeren over hun producten. Niet alleen de industrie zitten erop te wachten, ook de grote mediaconcerns zien er een grote bron van (reclame) inkomsten in. Dit zal het belangenconflict tussen welzijn van de patiënt en winstbejag van de farmaceutische industrie enorm opdrijven. Nu al slagen ze erin om hypes rond bepaalde ziekten te creëren via verdoken geneesmiddelencampagnes (artsenstudiedagen, patiëntenverenigingen, Boodschap van algemeen nut, ). Niettemin blijft hun aura van objectief en wetenschappelijk ongeschonden. (PVM) Bron: De Standaard, 13/13/2008 Drie glazen frisdrank schaden de nieren GvA schrijft dat meer dan twee glazen frisdrank schade aan de nieren kan brengen. Als hoofdoorzaak wordt het fructose vermeld dat als zoetmiddel wordt gebruikt. Ook het fosforzuur wordt aangehaald als betrokken partij. In Leefnu nr. 21 schreef het Faché Instituut al dat fructose-intolerantie bij 36% van de bevolking voorkomt. Indien men elke dag wat fruit eet, zit men al gauw aan de bovengrens van 75 gram fructose per dag. Vergeet dan ook niet dat gewone kristalsuiker voor 50% uit fructose bestaat! (PVM) Bron: Gazet van Antwerpen, 7/1/2009 Antioxidanten stoppen het verouderingsproces niet Een bericht dat door vele Vlaamse media is overgenomen vond zijn oorsprong in een studie van de University College London. Deze conclusie bekwam men via genetische manipulatie van een rondworm. Men trachtte de levensduur van deze wormen te verlengen door de aanmaak van een antioxidant-enzym kunstmatig op te drijven. Dat was niet gelukt en hieruit concludeerde de media dat vitamine C en vitamine E de veroudering niet stoppen. Niemand die ernstig met wetenschap bezighoudt zal durven beweren dat het verouderingsproces überhaupt gestopt kan worden met vitamines. Hoogstens spreken we over remming van veroudering, en daarvoor moet men niet bepaald naar de rondworm gaan kijken. (JM) Bron: The Guardian, 1/12/2008 Deze conclusie wel erg voorbarig: (1) Mensen zijn geen wormen (2) Vitamine C en vitamine E zijn geen (antioxidant)- enzymen (3) In de voeding zitten veel meer en veel betere antioxidanten dan vitamine C en vitamine E 9

10 Voedingsdossier Opnieuw wordt selenium onwerkzaam door een slecht opgezette klassieke studie Joost Meeusen De eerste editie van het wetenschappelijk tijdschrift JAMA van dit jaar begon met minder goed nieuws. Een groots opgezette studie met voedingsaanvullingen draaide uit op een nul effect. Door vele vooraf gaande studies waren de verwachtingen noch tans hoog gespannen: vooraf hoopte men om prostaat kanker met min stens een kwart te verlagen door suppletie met vitamine E en selenium. Selenium werd in 1817 ontdekt en genoemd naar de Griekse godin van de maan, Selene. Het werd lange tijd als toxisch afgedaan, tot in 1957 een bio logische functie eraan werd gekoppeld. Pas in 1979 kreeg de bijhorende defi ciëntieziekte een naam: de ziekte van Keshan. Hier gaat het dan ook om extreme tekorten (< 20 µg). Vanaf de jaren 80 ontstond het vermoeden dat de minder extreme seleniumtekorten op lange ter mijn eveneens ziekte kunnen veroorzaken. Er is een zeer brede wetenschappelijke basis waarom selenium zo belangrijk is voor de gezondheid. Selenium speelt een rol in de ontgifting, de strijd tegen tumoren, het immuunsysteem, hart- en vaatziekten, gewrichtsontstekingen en de schild klierwerking. Bij kankerpatiënten vond men dat prostaat-, lever-, long-, darm- en baar moederhalskanker meer optreedt wanneer mensen het met minder selenium in het bloed moeten stellen. Deze relatie vond men ook tussen het seleniumgehalte in gewassen en het voorkomen van kanker in bepaalde regio s. In Europa kan die aan de mar ginale kant zijn, terwijl in de V.S. de bodems veel rijker zijn aan selenium. Het enthousiasme kon niet meer op na de resultaten van enkele klinische studies. Gezonde mensen krijgen er gedurende vijf à tien jaar seleniumsupplementen voorgeschoteld en vervolgens gaat men na of deze mensen minder getroffen worden door een bepaalde ziekte. In een studie uit 1996 werd vond men een ver- Normaal Tekort aan selenium Ernstig tekort Seleniumtoestand van de bodems in Europese landen. Volgens dit kaartje hebben enkel Ierland en Duitsland geen seleniumtekorten. 10

11 Voedingsdossier laagd risico op prostaat-, darm- en longkanker. Voor prostaat vond men zo een verlaging van prostaat met liefst 63%. Dit enthousiasme heeft ertoe genoopt om twee grootschalige studies op te zetten: de PRECISE (Europa) en de SELECT (V.S.). In januari van dit jaar verschenen de resultaten van de SELECT-studie, waar uit noch positieve noch negatieve werkingen van seleniumsuppletie bij mensen bleken. Bij nader inzien is dit resultaat niet verrassend. Minstens één derde van alle kankers zijn gerelateerd aan voeding: men kan op basis van dit gegeven moeilijk verwachten dat suppletie van één enkel nutriënt een wonderbaarlijke daling van kanker zal teweegbrengen. Vele andere factoren zijn veel sterker dan die ene nutriënt, zoals roken, luchtvervuiling, chemicaliën of gewoon weg slechte voeding. Voeding biedt immers tientallen essentiële vitaminen en mineralen, tussen duizenden andere bioactieve stoffen. We zien dan ook dat studies met één nutriënt pas resultaten vertonen in bijzondere omstandigheden, zoals ziekte, bij rokers of in geval van voedingstekorten. Vooral wat dit laatste betreft komen we tot kritiek punt: supplementen dienen per definitie om tekorten aan te vullen. Passen dit criterium toe op de SELECTstudie, dan moeten we vaststellen dat deze studie gehouden werd bij Amerikanen met een gemiddelde seleniumbloedwaarde van 135 µg/l. In Europa ligt die veel lager: om en bij de 70 µg/l. Suppletie kan daarom ook in onze landen erg belangrijk zijn. Een andere tekortkoming is dat men PSA gebruikte als risicofactor voor prostaat kanker. Stijging van de PSA geeft een slecht vermoeden dat er iets met uw prostaat aan de hand is. Alle proefpersonen hadden een lage PSAwaarde aan het begin van de studie: mogelijk is dit een teken dat deze mensen reeds van nature niet beschikt zijn om prostaat aandoeningen te krijgen. Het flauwe vermoeden van prostaatkanker, ging anderzijds wel ge paard met een buitensporige waak zaamheid, waarbij het minste teken van een prostaataandoening bij voorbaat be handeld wordt. Met andere woorden, men liet niet toe dat zou immers ethisch onaan vaardbaar geweest zijn! om de prostaatkanker zich ten volle te laten ont wikkelen. Dat is daadwerkelijk het geval geweest, want de teller van prostaat kankersterfte stond aan het einde van de studie op 1 (één geval), terwijl men er 75 à 100 doden aan prostaatkanker had verwacht. Kankers zijn een werk van jaren, zoniet een levenswerk. Dat is een biochemische realiteit: een leven lang ongezond leven kan men niet zomaar ongedaan maken met suppletie van één nutriënt in een bestek van enkele jaren. De SELECT-studie was gepland voor een termijn van 7 à 12 jaar seleniumsuppletie, echter deze studie werd stopgezet bij een gemiddelde termijn van 5,46 jaar. Wegens een gebrek aan succes, want statistisch gezien kon men er niets meer uit halen. Sommige middens riepen deze studie uit als het failliet van de orthomoleculaire geneeskunde. Vermoedelijk zijn deze mensen niet goed op de hoogte van de orthomoleculaire geneeskunde die immers niet stopt bij selenium, vitamine C en vitamine E. Wij houden ons bezig met een honderdtal essentiële en minder essentiële lichaams eigen stoffen, die bovendien geïnte greerd worden met talloze bioactieve stoffen uit planten. Amerikanen hebben een selenium bloedwaarde van 135µg/L In Europa is dit amper 70µg/L. PSA staat voor prostate specific antigen. Screening met PSA staat onder discussie omdat vele mensen met een hoge PSA een ongevaarlijke vorm prostaattumoren hebben. Men spreekt van een abnormaal hoog PSA-niveau vanaf 10 ng/ml, terwijl de studie enkel proefpersonen nam met een maximale PSA van 4 ng/ml. Referenties: 1. Lippman SM, Klein EA, Goodman PJ et al. Effect of selenium and vitamin E on risk of prostrate cancer and other cancers. JAMA. 2009; 301(1): Gann PH. Randomized trials of antioxidant supplementation for cancer prevention: first bias, now chance Next, cause. JAMA. 2009; 301(1): Allen NE, Appleby PN et al. Plasmaselenium concentration and prostate cancer risk: results from the EPIC. Am J Clin Nutr. 2008; 88: Exit_orthomoleculairen 11

12 Voedingsdossier Melk, witte motor of de witte moordenaar? Hilde Maris Hoewel steeds meer artsen en voedingsdeskundigen waarschuwen voor de nadelige effecten van koemelk, blijven reclameslogans als Melk, de witte motor, Melk is goed voor elk en Melk moet aanzetten tot het consumeren ervan. De orthomoleculaire geneeskunde en andere natuurlijke geneeswijzen raden al langer het gebruik van melk af, maar ook in de populaire pers verschijnen artikels over de gevaren van melk. Arts Homeopaat Dr. J. Beunk verzamelde op zijn website gegevens en onderzoeksresultaten die niet uit de alternatieve hoek komen. Het zijn bevindingen van de reguliere wetenschappen waaruit blijkt dat melk helemaal niet zo gezond is als bovenstaande slogans ons willen doen geloven. Website: Bron van Calcium Het belangrijkste argument dat de melkpropaganda aanwendt, is het feit dat melk rijk is aan calcium, volwaardige proteïnen en andere essentiële nutriënten. Echter is het calcium in melk gebonden aan caseïne, dat in het spijsverteringsstelsel van de mens een moeilijk te verteren, taaie massa vormt, die blijft kleven aan de darmwand en zo de absorptie van calcium verhindert, alsook van vele andere mineralen. Bovendien bevat koemelk veel fosfor, die wel goed opgenomen wordt en calcium uit de botten trekt. Osteoporose wordt dus niet alleen niet voorkomen door het nuttigen van melk en melkproducten, het kan er zelfs door in de hand gewerkt worden! Dat dierlijke producten de enige bron zijn van volwaardige eiwitten is reeds lang achterhaald: plantaardige voedingsmiddelen zoals granen, zaden, noten, peulvruchten, groenten en soja zijn allemaal bronnen van volwaardige eiwitten, mits ze goed gecombineerd worden. Bovendien zijn deze voedingsmiddelen ook goede leveranciers van calcium. Het drinken van melk om te voorzien in de eiwit- en calciumbehoefte heeft ook nog een ander nadeel: melk levert weinig essentiële vetzuren, maar voornamelijk verzadigde vetten. Een tekort aan essentiële vetzuren en overconsumptie van verzadigde vetten zijn mede de oor- 12

13 Voedingsdossier zaak van vele degeneratieve ziektebeelden, zoals hart- en vaatziekten, kanker, diabetes, reuma en allergieën. Ten slotte worden vele essentiële nutriënten die in rauwe koemelk nog wel aanwezig zijn vernietigd door pasteurisatie of sterilisatie. De hoge temperaturen die daarbij gebruikt worden denatureren eiwitten en enzymen, en doden ook de goede bacteriën af. Lactose, lactase Koemelk bevat evenals moedermelk lactose, dat door het enzym lactase moet gesplitst worden in galactose en fructose. Zuigelingen maken normaal gezien genoeg lactase aan om lactose te verteren gedurende de eerste drie jaar van hun leven. De lactaseproductie bij de baby gebeurt voornamelijk in het laatste kwartaal van de zwangerschap en na de geboorte. Indien er echter geen lactase meer wordt aangemaakt, wordt lactose door bacteriën omgezet in gas (CO2) en melkzuur. Dit veroorzaakt diarree, krampen, opgezette buik, flatulentie en bloedverlies, met bloedarmoede tot gevolg. Ook volwassenen die door een erfelijke factor geen of onvoldoende lactase aanmaken, zullen na het drinken van melk last hebben van deze verschijnselen. Info Lactosevrije melk is in de handel te verkrijgen: zie p.37 voor coördinaten. Lekkende darm Volgens de Belgische professor Castronovo vernietigt melk het antilichaam IgA, een afweerstof aanwezig in de slijmvliezen van de darmen. Door gebrek aan IgA in de darmen worden deze meer doorlaatbaar en ontstaat een lekkende darm. Meer onvolledig verteerde eiwitten passeren vervolgens de darmwand, waar ze door het immuunsysteem Hoewel koemelkallergie en -intolerantie ondertussen meer en meer onderkend worden, zijn de meeste mensen en ook vele artsen niet op de hoogte van het verband tussen melkconsumptie en andere aandoeningen, zoals blijkt uit de onderzoeksresultaten van verschillende wetenschappers die op de website van Dr. Beunk worden vermeld: - ziekte van Crohn - verminderde weerstand - gedragsproblemen, ADHD - acné - juveniele reumatoïde artritis - juveniele diabetes - hart- en vaatziekten - osteoporose als lichaamsvreemd beschouwd worden. Dit heeft ontstekingen en allergische reacties tot gevolg. Een lekkende darm veroorzaakt ernstige darmstoornissen en daaraan gerelateerde aandoeningen: diarree, gasvorming, opgezette buik, braken, bloedverlies, nachtelijk huilen bij baby s, chronische verkoudheden en neusverstopping, chronische bronchitis, astma, hooikoorts, eczeem, middenoorontsteking, groeipijnen, reumatoïde artritis, migraine, epilepsie, ADHD,... Melk is voor koeien - kanker - leukemie - gebitsproblemen - vitamine B12-tekort - premenstrueel syndroom - multiple sclerose - chronisch vermoeidheidssyndroom De samenstelling van koemelk maakt het een uitstekende voedingsbron... voor kalfjes. Baby s moeten in hun nutritionele behoeften voorzien door het drinken van moedermelk. Koemelk bevat drie keer meer eiwitten en twintig keer meer caseïne dan moedermelk, dat meer suikers bevat. Moedermelk bevat meer essentiële vetzuren. In moedermelk zit meer calcium dan fosfor en bovendien wordt het calcium beter opgenomen dan uit koemelk. Moedermelk bevat meer taurine, wat voor kinderen essentieel is omdat ze het zelf niet kunnen maken uit methionine. Zowel koemelk als moedermelk bevatten antilichamen, die noodzakelijk zijn voor een goed afweersysteem bij hun eigen nakomelingen. Alle dieren groeien alleen goed op de melk van hun eigen soort. Laat melk maar aan de koeien... 13

14 Voedingsdossier Doorbreek de hegemonie van koemelk Joost Meeusen Veel mensen blijken last te hebben van melk en mogelijk ligt dit aan de overconsumptie ervan. Een deel van de oplossing ligt in de melk van andere dieren, maar eigenlijk is de samenstelling van alternatieve melk niet zo verschillend. Onbewerkte melk is zeer voedzaam: voor vitamine D, vitamine A, vitamine B12, geconjugeerd linolzuur en taurine is het een belangrijke bron. Daarnaast beschikt melk over calcium, selenium, jood, magnesium, zink, vitamine E en foliumzuur. Vermoedelijk is dit de reden waarom melk zo sterk promoot wordt. Betere veevoeder zou de kwaliteit bovendien naar een nog hoger niveau kunnen brengen. Melk is echter een belangrijke aansteker van voedselallergieën: men schat dat 2 à 5 procent van de kinderen aan melkallergie lijdt. In veruit de meeste gevallen (80%) verdwijnt die allergie vanzelf vanaf het vijfde levensjaar. Men kan allergisch zijn zowel voor het caseïne als voor melkwei. Melk is rijk aan proteïnen die bovendien in vloeibare vorm ingenomen wordt. Het blijft minder lang in de maag, waardoor meer allergene proteïnen intact de darmen insijpelen. Hierdoor behouden ze ook hun allergisch karakter. Zoals gewoonlijk is het een kwestie van dosering. Samen met het tarwe in het brood vormt het een belangrijk aandeel van het monotone dieet in de industriële landen. Rauwe melk Men kan voor rauwe melk kiezen omdat pasteurisatie tot verlies van voedingsstoffen leidt. Deze pasteurisatie heeft nochtans het doel om schadelijke bacteriën te vernietigen. Drinken van rauwe melk kan aanleiding geven tot ernstige voedselvergiftiging. In de V.S. gaan er stemmen op om verkoop van rauwe melk te verbieden. Dat is wat overdreven: het aantal gedocumenteerde dodelijke slachtoffers door melkbesmetting in de V.S. gedurende de laatste tien jaar zijn op één hand te tellen. Ernstig waren wel de tien miskramen in 2001 door het eten van besmette kaas op basis van rauwe melk. [3] Klassieke pasteurisatie omvat het opwarmen van melk gedurende 15 seconden bij 70 C. Wanneer je pannenkoeken bakt, is de hitte veel groter. De vernietiging van nutriënten ligt dan veel groter en je creëert tal van toxische stoffen. Men mag het verlies door pasteurisatie dus zeker niet overdrijven. Gefermenteerde melk Pasteurisatie haalt ook de goede bacteriën uit de melk, de probiotica. Om bijvoorbeeld yoghurt te maken, moeten we ze er terug in gaan steken. Door de bedrijvigheid van deze bacteriën bekomt men een rijker melkproduct, denk maar aan yoghurt, karnemelk, melkwei of zelfs kefir. Een deel van het lactose wordt omgezet naar melkzuur, wat maakt dat sommige gefermenteerde melkproducten alsnog geschikt kunnen zijn bij lactoseintolerantie. De melkzuurbacteriën ondersteunen ook nog de darmflora, verstevigen het immuunsysteem en zorgen voor een goede vertering. Al deze zaken maken dat gefermenteerde melkproducten minder snel tot een voedselovergevoeligheid zullen leiden. 14

15 Voedingsdossier Andere melkdieren Nagenoeg alle melk die we gebruiken komt van de koe, maar van traditioneel oogpunt komen andere dieren ook in aanmerking voor de productie van melk: geiten, schapen, paarden, ezels, bizons en zelfs kamelen. Deze voedingswaarde zou veel hoger moeten liggen dan koemelk, omdat deze dieren historisch gezien niet geteeld zijn voor melkproductie (minder kwantiteit, maar meer kwaliteit). Ook hier moet aan de voedering veel aandacht besteed worden. De belangrijkste reden om zich toe te leggen op andere melksoorten is het breken van de hegemonie van koemelk. Immers is het door overconsumptie van koemelk dat mensen er gevoelig aan geworden zijn. Geitenmelk voor melk. Slechts 4% van kinderen die Bevat meer mineralen, vitamine A en allergisch zijn voor koemelk zijn dat ook vitamine D dan koemelk. Van sommige voor paardenmelk [2]. nutriënten is het gehalte dan weer iets lager, zoals foliumzuur en (zeer weinig!) vitamine B12. De consumptie van Buffelmelk wordt gebruikt om de Buffelmelk geitenmelk is het meest verspreid over welbekende Italiaanse mozarellakaas te de wereld. maken. Heeft het hoogste vetgehalte en bevat het meeste calcium. Schapenmelk Schapenmelk bevat meer vitamine B12, Ezelinnenmelk meer zink, meer proteïnen en meer vetten dan koemelk. om de plaats in te nemen van melk. Dit Ook deze melk kan gebruikt worden is onderzocht geweest bij kinderen die Paardenmelk huiduitslag kregen van koemelk [1]. Paardenmelk bevat meer onverzadigde vetzuren dan koemelk. Dat heeft vooral met de darmbacteriën van paarden te maken, die meer geneigd zijn om onverzadigde vetzuren aan te maken. Door de paarden hooi te geven in plaats van voederconcentraten wordt de aanmaak van onverzadigde vetzuren gestimuleerd. Paardenmelk is de minst vetrijke en juist daarom niet het meest geschikt voor baby s en kinderen. Paardenmelk kan koemelk goed vervangen bij kinderen die allergisch zijn Studie: Men heeft het dieet van patiënten met een maagzweer eens onderzocht. Men vond dat deze personen over het algemeen meer melkproducten en vlees aten. Gefermenteerde melkproducten daarentegen, samen met groenten, fruit en thee, bleken te beschermen tegen het voorkomen van een maagzweer. Door de hogere zuurtegraad (lagere ph) van gefermenteerde melkproducten moet de maag minder maagzuur aanmaken. De melkzuurbacteriën waken erover dat de helicobacter niet kan uitbreken en een infectie kan veroorzaken. Deze laatste bacterie is in het merendeel van de gevallen verantwoordelijk voor de maagzweer. Referentie: Emlstahl S, Svensson U, Berglund G. Fermented milk products are associated to ulcer disease. Results from a cross-sectional population study. Eur J Clin Nutr. 1998; 52: Referenties: 1. Vita D, Passalacqua G et al. Ass s milk in children with atopic dermatitis and cow s milk allergy: crossover comparison with goat s milk. Pediatr Allergy Immunol Nov;18(7): Businco L, Giampietro PG et al. Allergenicity of mare s milk in children with cow s milk allergy. J Allergy Clin Immunol May;105(5): NEHA positioin regarding the sale or distribution of raw milk. J Environm Health. 2008; 70(7): Haug A, Hostmark AT et al. Bovine milk in human nutrition. Lipids in health and disease. 2007; 6:25 Melk van andere diersoorten kan wel degelijk nuttig zijn bij kinderen allergisch voor koemelk. Men raadt steeds aan om het betrokken kind te laten testen op een mogelijke allergieën op andere melksoorten. Belangrijk is niet te overdrijven met de consumptie van melk, van welke diersoort dan ook. Een goed alternatief is amandelmelkpoeder opgelost in water, waaraan men gammalinoleenzuur, zink en vitamine C kan toevoegen. 15

16 Recepten Witte selder, meer dan een soepgroente Witte selder of bleekselder (Apium graveolens var.dulce) is een kruidachtige plant met lange bladstelen. De stelen zijn groen-geel-wit van kleur. Lies Helsloot Selder (Apium graveolens) behoort tot de familie van de schermbloemen, waaronder ook dille, peterselie, wortels, venkel, anijs, koriander en vele andere gerangschikt zijn. De groente is het hele jaar door makkelijk verkrijgbaar in de supermarkt, groentewinkel en natuurwinkel. Deze lekkernij wordt geteeld in eigen land en wordt ook geïmporteerd uit onder andere Spanje en Frankrijk. Bio-actieve stoffen uit selderij Info: Lies Kookt De plantenwereld verbergt duizenden flavonoïden, waarvan de meeste uniek zijn aan een bepaalde plant of plantengeslacht. Selder bevat zo het flavonoïde apiine, een stof met ontstekingsremmende eigenschappen. Een ander flavonoïde, apigenine, komt wel meer voor in planten. Bleekselderij heeft een vochtafdrijvende werking en bevat vitamine C, caroteen, vitamine B1 en B2, calcium en ijzer. Andere stoffen in selder verhinderen dat medicijnen in de lever geblokkeerd worden. Dit verhoogt de werkzaamheid van sommige medicijnen. Enkel wanneer men grote hoeveelheden seldersap zou drinken, moet hiermee rekening gehouden worden. Ernstige allergieën tegen selder zijn beschreven geweest in de wetenschappelijke literatuur, dus sommige mensen kunnen het niet verdragen. In zeldzame gevallen kan het zelfs de huid irriteren. In de zaadjes van selder heeft men insectwerende stoffen gevonden. Ook parasitaire wormen en schimmels zou men met selderijzaadjes afremmen of zelfs afdoden. 16

17 Recepten Adviezen van selderij Vaak vind je aan de stelen nog blaadjes, deze kunnen perfect gebruikt worden in salade of als smaakmaker voor je soepen. Bleekselderij is familie van de blad- en knolselderij. De meeste kennen bleekselderij vooral als soep- bouillongroente, maar deze groente heeft veel meer mogelijkheden zowel rauw als gekookt. Kies stevige en krokante stengels zonder bruine plekken. Ze bewaren vrij lang en goed in de koelkast. Selderstelen hebben vaak dradige vezels. Om dit te vermijden heb ik volgende tip. Snijd de onderkant van de stronk eraf en schil de stengels aan de bolle kant met een dunschiller. Ik vind de dunschillers van bv. Brabantia heel handig, omwille van hun katapultachtig model. Als je selder verwerkt in een gepureerde soep, vind ik het lekkerder om de soep eventjes door een puntzeef te duwen om het teveel aan draadjes te verwijderen. Dit is vooral handig als je kleine kinderen hebt. Die vieze draadjes willen ze vaak niet en zo los je dit kleine probleempje op. Dat witte selder meer dan een soepgroente is, bewijs ik hier met twee lekkere receptideeën Salade van kip, selder, roze pompelmoes, dadels en rozijntjes. (4pers.) Twee halve kippenborsten (biologisch) 1 theelepel zachte curry poeder (bv madras curry) 1 selderstronk 1 roze pompelmoes 6 dadels (bij voorkeur medjouldadels en zeker dadels zonder glucosestroop! We gaan voor puur natuur). Elk in 4 gesneden. Een handvol sultanarozijnen (uit de natuurwinkel, ongezwaveld) Een handvol grof gehakte pecannoten of ongepelde amandelen 1 eetlepel mosterd Zeezout en zwarte peper 1 eetlepel appelazijn 100 ml yoghurt (volle of magere) Een handvol grof gehakte bladpeterselie 1 teentje look, fijn geperst Variatie: in de herfst kan je dit gerecht maken met appel i.p.v. pompelmoes en er ook enkele walnoten aan toevoegen. Werkwijze: Snijd de kip in grote dobbelsteentjes en bak de blokjes gaar in een pan met wat olijfolie en de curry. Laat afkoelen. Maak in een grote saladekom een dressing van yoghurt, look, zout, peper, bladpeterselie, appelazijn en mosterd (je kan de appelazijn ook vervangen door citroensap) Was en schil de selder en snijdt deze in blokjes van 1 centimeter. Pel de pompelmoes en snijdt elke partje in twee. Doe alles in de saladekom met noten, rozijnen, dadels en kip. Schep alles om. Deze salade is een ideale lunch en blijft lekker tot je middagpauze. Je kan er desgewenst ook een hardgekookt eitje onder mengen. Gratin van witte selder met roquefort (4pers.) 1 selderstronk gewassen, geschild en in stukken van 5 cm 1 teentje look 2 sjalotjes Olijfolie 300 ml halfvolle melk ½ theelepel nootmuskaat zwarte peper en zeezout naar smaak 1 klein glas witte wijn 2 eetlepels maïzena of arrowroot 100 g roquefort of Deense blauwe geraspte parmezaanse kaas voor de afwerking. Werkwijze: Doe de selder in een stoompan en stoom ze beetgaar. Fruit ondertussen de fijngesneden sjalotjes en look in wat olijfolie op een zacht vuurtje. Blus met de witte wijn en laat eventjes inkoken. Los de maïzena of arrowroot op in enkele lepels melk. Dit gaat het beste met je vinger in een klein kommetje. Doe dit bij de melk, nootmuskaat, peper en zout en meng goed. Verkruimel hierin ook de roquefort. Giet deze melkmengeling bij de ingekookte sjalotjes in witte wijn. Doe de voorgestoomde selder in een met olijfolie ingevette ovenschaal en giet er de kaassaus over. Werk af met wat parmezaanse kaas en eventueel wat broodkruim of paneermeel. Zet in een voorverwarmde oven op 180 graden gedurende ongeveer 30 minuten. Eventueel kan je het geheel nog even onder de grill zetten voor een extra bruin korstje. 17

18 Eetwij(s)zer Voeding is een filosofie. Deze rubriek spoort de lezer aan om verstandig met eten om te gaan. Met deze tips en trucs reiken we een leidraad aan om dag na dag tot een beter dieet te komen. Met zijn allen onwetend over voeding We moeten zelf geen keuzes meer maken, het voedsel wordt ons gewoon via reclame ingelepeld en aangeboden in supermarkten. We staren ons blind op de winkelrekken en twijfelen nauwelijks aan de kwaliteit van al die hapklare maaltijden. Hierbij zijn de economische belangen groter dan de effectieve gezondheidswaarde van de aangeprezen producten. Bedrijven geven nog steeds enorme bedragen uit aan marketing en reclame. Al deze hoogbewerkte, geraffineerde voedingsproducten in de supermarkten mogen dan misschien wel blitse namen dragen en mooi ogen, maar het aspect gezondheid staat helaas niet altijd bovenaan de prioriteitenlijst van fastfoodfabrikanten. Ook de media draagt bij aan deze gezondheidsbedreigende voedingsindustrie en speelt een indoctrinerende rol. We worden dagelijks in kranten en tijdschriften overspoeld met artikels over voeding en gezondheid die elkaar vaak tegenspreken en weinig of niet eens ernstig onderbouwd zijn. Ook reclame op televisie blijkt vaak misleidend. De juiste biochemische wetenschappelijke bevindingen bereiken het grote publiek vaak niet of te laat. Niet iedereen beschikt over voldoende tijd en de mogelijkheid of interesse om het zelf uit te zoeken. Waarschuwingen als slecht voor je gezondheid vinden we wel op pakjes sigaretten maar niet op de etiketten van flessen met frisdranken en vele andere ongezonde producten. Er wordt vaak beweerd dat onze kinderen op school veel te veel informatie te verwerken krijgen, maar over hoe ze hun gezondheid kunnen behouden of bevorderen, horen ze maar met mondjesmaat. Gelukkig zijn er reeds vele ouders die bewust gezond boven aantrekkelijkheid verkiezen. Slechte voedingsgewoonten hebben vaak ook economische gevolgen. Minder aandacht besteden aan de kwaliteit van voeding en meer slechte voeding consumeren zoals chips, frisdranken, worsten, frieten en allerhande ongezonde snacks - leidt tot meer gezondheidsproblemen en bijgevolg op lange termijn tot hogere medische kosten door frequentere doktersbezoeken, medicatie en andere verzorging. (WF) Advies: Goed geïnformeerd zijn over de nadelen van ongezonde voeding kan aldus ook financiële voordelen inhouden voor de consument of patiënt. Goede informatie kan voor meer transparantie brengen in de misleidende reclame waarin alles wordt gefocust op de aantrekkelijkheid van het product en niet op de voedingswaarde. Nattokinase verlaagt de bloeddruk Een kleine schatting zegt dat ongeveer één miljard van de wereldpopulatie lijdt aan een te hoge bloeddruk. Blijkbaar is het een luxeprobleem want vooral de geïndustrialiseerde landen worden het zwaarst getroffen. Het massaal voorschrijven van bloeddrukverlagende middelen lijkt ons geen duurzame oplossing, omdat deze stoffen het lichaamseigen metabolisme verstoren. Alle kleine beetjes helpen, zo moet men de geneeskracht van voeding interpreteren. Onlangs toonde onderzoek aan dat het enzym nattokinase de bloeddruk lichtjes deed dalen. Dit enzym haalde men uit natto, dit zijn sojabonen die men 18

19 Eetwij(s)zer DRANG NAAR ZOET? Weg met die onweerstaan bare drang naar zoetigheden! Actueel heeft laten fermenteren tot een slijmerige massa. Vooral in Japan behoort het tot het dagelijkse dieet. De reden waarom nattokinase de bloeddruk verlaagt is niet duidelijk. Men weet wel dat dit enzym bloedklonters mee helpt opruimen, wat tevens gunstig is bij verstopte aders. Anderzijds moeten patiënten die bloedverdunners innemen, rekening houden met supplementen met nattokinase. Bij gewone natto bestaat dit probleem niet zolang je er geen 200 gram per dag van eet. Natto is tegenwoordig te verkrijgen in sommige natuur- en reformwinkels. Gezien de omvang van dit probleem en het grote belang voor het hart is het noodzakelijk de natuurlijke bloeddrukverlagende middelen onder de aandacht te brengen. In de vorige Leefnu vind je nog een vijftal voedingsadviezen die deze stille doder onschadelijk maken. (JM) Chromium - goed voor een evenwichtige suikerspiegel Chromium is een essentieel spoorelement dat in verschillende levensmiddelen voorkomt zoals vlees, volkoren brood, noten en specerijen. Chromium is noodzakelijk voor het behoud van een goed suikermetabolisme en maakt een belangrijk deel uit van een complex, Glucose Tolerantie Factor (GTF). Een betrouwbare bron van chromium Er bestaan organische en anorganische bronnen van chromium. In voedingssupplementen is het gebruik van organische chroom (zoals het in de natuur voorkomt) te verkiezen omdat deze vorm over de grootste biologische beschikbaarheid beschikt t.o.v. het synthetische chroom-picolinaat of anorganische vormen. Opname-ratio Organisch (synthetisch) Organisch (natuurlijk uit voeding) Hoe natto eten? Niet veel mensen zullen natto lusten. Het is een slijmerige massa met een bittere smaak. In Japan eet men het doorgaans rauw, maar meestal als bijgerecht bij andere schotels. Je zou de natto kunnen kruiden met mierikswortel, mosterd, lente-uitjes of bieslook, al verdwijnt daar overheersende smaak van natto niet. Een betere optie is natto te gebruiken als kruid bij andere gerechten, in een soep, bij gestoofde groentes, bij een vegetarische burger of voor de durvers onder ons in muësli. Bij dit laatste moet je er zeker yoghurt aan toevoegen, dan verdwijnt die slijmerigheid. Een beetje zurigheid (vinaigrette ) neutraliseert dan weer de ammoniaksmaak. 2 Anorganisch Chromium 0 Opname door de mens van verschillende vormen van chromium (EU Scienific Committee on Food 23/04/2003; SCF/CS/NUT/UPPLEV/67 Final) Bio-Chromium bevat een bijzonder stabiele gepatenteerde organische bron van hoogwaardig chromium: ChromoPrecise. Dit garandeert een optimale opname en werkzaamheid van de Bio-Chromium. NIEUW Referentie: 1. Kim JY, Gum SN, Paik JK et al. Effects of nattokinase on blood pressure: a randomized, controlled trial. Hypertens Res. 2008; 31: BE_Chrom_Ad_Leef_Nu_Viow_0109_105x297 Bio-Chromium is verkrijgbaar in apotheken in verpakkingen Innoverend voor de gezondheid van 30 tabletten (CNK ; richtprijs: 8,95 voor 1 maand) Minervastraat Zaventem en 90 tabletten: CNK ; richtprijs: 18,40 voor 3 maanden). Tel.: Fax: Vraag uw apotheker de overeenkomstige CNK-code. zesde jaargang n info-be@pharmanord.com 19

20 Medisch Cataractpreventie met N-acetyl-L-carnosine Dirk Bogaert Fenomenen zoals oxidatie en glycatie zijn essentieel in het ontstaan van een aantal degeneratieziekten zoals cataract er een is. Glycatie betekent dat er te veel suiker in het bloed aanwezig is. Dit draagt bij tot ziekteverschijnselen zoals cataract en diabetes. Antioxidanten, onder de vorm van voedingssupplementen of oogdruppels, vervullen een belangrijke rol in het voorkomen en vertragen van de cataractevolutie. Uit verschillende studies blijkt dat oogdruppels met N-acetyl-L-carnosine zelfs in staat zijn om bestaande cataractklachten te verminderen. In een studie werden 96 patiënten, vanaf de leeftijd van zestig jaar, betrokken. Alle deelnemers aan dit onderzoek hadden cataract in diverse stadia. De zichtvertroebeling was bij sommigen pas één jaar geleden begonnen, anderen hadden al twintig jaar last van dit ongemak. De wetenschappers vroegen aan de deelnemers om de klassieke medicatie niet meer in te nemen. In de plaats daarvan moesten ze driemaal per dag, en dit gedurende een periode van drie tot zes maanden, een tot twee druppels met N-acetyl-Lcarnosine in ieder oog aanbrengen. Alle patiënten zagen hun toestand verbeteren. Zelfs voor de mannen en vrouwen die cataract in een ver gevorderd stadium hadden, was er na zes maanden nog sprake van een efficiëntiegraad van 80 procent. Dit wil zeggen dat acht op de tien senioren, die al twintig jaar aan cataract leden, een merkbare verbetering van hun toestand, in de meest letterlijke vorm van de betekenis, konden zien. 20