Jaarverslag 2014 KBO-Brabant

Transcriptie

1 Jaarverslag 214 KBO-Brabant

2

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Centrale organisatie KBO-Brabant en functioneren van de vereniging 3. Welzijn en Zorg 4. Wonen en Mobiliteit 5. Inkomen en Werk 6. Financiën Bijlagen 1. Samenstelling Algemeen Bestuur en vertegenwoordigingen KBO-Brabant 2. Samenstelling werkgroepen KBO-Brabant 3. Medewerkers KBO-Brabant, taakverdeling beleidsmedewerkers 4. Regio s met Kringindeling 5. Regio-overzicht met Kringen, Afdelingen en ledenaantallen 6. Balans per 31 december Staat van baten en lasten over Gedecoreerde KBO-leden 9. Jubilea van Afdelingen en Kringen

4 4

5 1. Inleiding Het verslagjaar 214 stond ook voor KBO-Brabant voor een belangrijk deel in het teken van de grote decentralisaties in het sociaal domein van rijk naar gemeenten, met voor senioren als belangrijkste wetten de Wmo-215 en de Participatiewet, ingaande per 1 januari 215. Gemeenten zijn daarmee een nog belangrijker niveau in het openbaar bestuur geworden, hetgeen een versterking van de collectieve belangenbehartiging van senioren op lokaal niveau vergt, te beginnen bij KBO-Brabant zelf als grootste (senioren)vereniging in de provincie en landelijk behorend tot de top 3. Vanuit onze werkgroep Lokale Belangenbehartiging zijn vier regionale kernteams gevormd, elk bestaande uit drie deskundigen twee vrijwilligers en een beroepskracht op het gebied van lokale belangenbehartiging. De teams ondersteunen Kringen en Afdelingen, in het verslagjaar onder meer bij het in beeld brengen van seniorenbelangen in de aanloop naar de gemeenteraadverkiezingen in maart 214, bij de vorming van lokale seniorenraden, de opzet van (zorg)coöperaties. Ook is vaart gemaakt met het aanpassen van de structuur van KBO-Brabant op die van het openbaar bestuur. Een belangrijke rol bij de vorming van een nieuw tussenniveau in de vorm van gemeentelijke Kringen was weggelegd voor de ingestelde Adviescommissie Tussenniveau. In enkele maanden tijd heeft deze commissie een advies uitgebracht aan het Algemeen Bestuur dat vervolgens unaniem is aanvaard in de Algemene Vergadering van november. Dat mag een bijzondere prestatie worden genoemd. Met het zich uitspreken voor de vorming van gemeentelijke KBO-Kringen, kon vervolgens gestart worden met de uitwerking van die hoofdlijn, waaronder aanpassing van statuten en reglementen zodat de nieuwe structuur medio 215 zijn feitelijke beslag kan krijgen. De collectieve belangenbehartiging op landelijk niveau blijft eveneens van belang. De herziening van onze sociale stelsels, waaronder het zorgen het pensioenstelsel, gaat gepaard met forse bezuinigingen en blijkt in de praktijk vaak niet te leiden tot het beloofde maatwerk en meer keuzevrijheid. Het Verenigde Bonden Overleg Brabant (VBOB) is in 213 toegetreden tot de Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden (KNVG) en uw voorzitter, die tevens voorzitter is van het VBOB, heeft sindsdien zitting in het bestuur van de KNVG. De samenwerking tussen KNVG en KBO-Brabant verloopt uiterst constructief, er wordt nauw samengewerkt op de dossiers zorg en inkomen en er vindt een gezamenlijke lobby namens onze ruim 3. leden plaats richting Den Haag. Het streven van KBO-Brabant blijft onveranderd gericht op het vormen van een krachtige landelijke seniorenraad, samen met de KNVG en andere verenigingen van senioren. Met het beëindigen 5

6 van de collectieve belangenbehartiging van senioren door de CSO, is de behoefte aan een landelijke tafel onverminderd aanwezig. De collectieve belangenbehartiging heeft de afgelopen jaren steeds meer accent gekregen binnen de vereniging KBO-Brabant. Ook wordt om die reden vaker de publiciteit gezocht over onderwerpen die van belang zijn voor senioren en worden media meer benut voor het uitdragen van onze standpunten. Zo was KBO-Brabant vaak terug te vinden in de regionale en landelijke media, in de lokale huis-aan-huis-bladen en op social media. Maar ook in ons eigen ledenmagazine Ons verschoof het accent in de richting van belangen van senioren op het gebied van inkomen, welzijn, zorg, wonen en mobiliteit. Een aantal keren per jaar pakken we grootser uit door onze deuren voor een breed publiek open te stellen. Natuurlijk tijdens de Senioren Expo waar we jaarlijks prominent aanwezig zijn, maar sinds enkele jaren ook tijdens ons jaarcongres dat in 214 als titel had KBO-Brabant doet!. Daarnaast organiseerden we medio 214 een debat voor politici, bestuurders en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld over de participatiemaatschappij en de factoren die van belang zijn voor het welslagen daarvan. Belangrijkste gemeenschappelijk pleidooi richting overheden was om zich vooral voorwaardenscheppend en faciliterend op te stellen ten opzichte van maatschappelijke initiatieven. Laat het streven naar een participatiemaatschappij meer zijn dan het decentraliseren van bevoegdheden van rijk naar gemeenten gekoppeld aan een bezuinigingsoperatie. Collectieve belangenbehartiging mag dan in belang toenemen, de wortels van de KBO blijven liggen in de ontmoeting van mensen in eigen wijk of dorp. In de lokale Afdelingen derhalve. Dat die vitaal en ondernemend zijn, blijkt wel uit de grote populariteit van het Premieplan KBO-Brabant. Het subsidieprogramma Premieplan is door de grote ouderenfondsen RCOAK en Sluyterman van Loo in het leven geroepen en we kunnen rustig stellen dat de Afdelingen van KBO-Brabant er als geen ander gebruik van maken om bijzondere activiteiten voor de leden mee mogelijk te maken. Vanwege het succes van het Premieplan in onze vereniging hebben we het budget weliswaar gelukkig weten op te rekken in de loop der jaren, maar de vraag groeit nog altijd meer dan het budget en dat is een goed teken. De taken van KBO-Brabant en zijn Kringen en Afdelingen op het gebied van individuele belangenbehartiging zijn verder uitgebouwd, mede in het licht van bovengeschetste ontwikkelingen. Naast vrijwillige ouderenadvisering, thuisadministratie en belastingservice, heeft de dienst cliëntondersteuning vorm gekregen. Diensten die we in VBOB-verband leveren aan alle ouderen in Noord-Brabant, mede gefinancierd door de Provincie Noord-Brabant en waarin KBO-Brabant als kartrekker optreedt. Omdat we er voorafgaand aan de feitelijke decentralisaties al ernstig rekening mee hielden dat er zeker in aanvang sprake zou kunnen zijn van onduidelijkheid en zelfs onrechtvaardigheid bij de uitvoering van de Wmo door 66 gemeenten in onze provincie, hebben we als KBO-Brabant sterk ingezet op ondersteuning van senioren in hun behoefte aan hulp en ondersteuning. Zo hebben we het project Cliëntondersteuning voorgedragen in het VBOB, die het vervolgens met succes als subsidieaanvraag heeft ingediend bij de Provincie Noord-Brabant. Hierdoor hebben we geschikte vrijwilligers op HBO-niveau kunnen werven en opleiden door het gerenommeerd instituut MariënburgGroep, dat ook de Wmoambtenaren van gemeenten opleidt. Maar als KBO-Brabant zijn we nog een stap verder gegaan en zijn we een samenwerking aangegaan met Yuris Rechtshulp uit Tilburg. Yuris verzorgt voor onze cliëntondersteuners een aanvullende juridische module in het opleidingstraject, maar staat ook als helpdesk ter beschikking van onze cliëntondersteuners ten behoeve van onze leden. Bovendien heeft KBO-Brabant een laagdrempelige dienst ontwikkeld voor leden om bij een afwijzing van een aanvraag in bezwaar te gaan bij de gemeente of desnoods in beroep bij de rechter. Brede bekendmaking van deze aanvullende dienstverlening volgt medio 215. Op het gebied van zingeving en identeit kan vastgesteld worden dat de gelijknamige werkgroep zichzelf aan het vernieuwen is met ambitieuze plannen die in 215 hun beslag zullen krijgen. In het verslagjaar zelf is een 6 9

7 Abdijdag georganiseerd, zijn geloofsgesprekken gehouden en is in samenwerking met Erfgoed Brabant een pilot voor een themareeks Het Rijke Roomse Leven uitgevoerd die door de deelnemers zo goed werd gewaardeerd dat een verdere uitrol in de vier regio s is gepland voor 215. En er zijn voorlichtingsbijeenkomsten Veilig thuis georganiseerd voor leden en andere geïnteresseerden. Omdat individuele belangenbehartiging in deze krappe tijden ook vraagt om direct ledenvoordeel, is samenwerking gezocht met een sterke externe partij op het gebied van collectieve inkoop, waaronder energie, zonnepanelen, telefonie, tablets, elektrische fietsen, etc. De vernieuwde voordeelwebsite Ons Ledenvoordeel is in 214 gelanceerd. Bij de collectieve inkoop hechten we aan proposities waarin levering en service door het lokale midden- en kleinbedrijf een prominente rol vervullen. Voor de leefbaarheid van onze dorpen en steden is het voortbestaan van een krachtige lokale bedrijvigheid immers van groot belang. Zo hebben we ook met Cubigo gekozen voor een partner die ons Tablet-project kan vormgeven op een wijze waarin lokale partijen in de publieke en private sfeer gemakkelijk aansluiting kunnen krijgen. Onder de naam Ons Platform hebben in 214 succesvolle pilots plaatsgevinden, zodat het Tablet-project in 215 Brabant-breed uitgerold kan worden. Op digitaal vlak is er verder stevig gewerkt aan de vervolmaking van het webbased ledenadministratie-systeem LeaWeb onder de bezielende leiding van onze vrijwillige projectleider Ties van Rijsewijk. Ook de website van KBO-Brabant heeft een opfrisbeurt gehad met de inrichting van thematische velden. Tenslotte is KBO-Brabant naast de eerder genoemde projecten op het gebied van individuele belangenbehartiging kartrekker geweest voor de VBOB-projecten Deskundigheidsbevordering lokale belangenbehartiging en Woningaanpassing bestaande bouw. Ook daarmee hebben we tal van (kader)leden bereikt van de samenwerkende Brabantse seniorenverenigingen. In dit jaarverslag treft u, naast algemene informatie over de organisatie van KBO-Brabant en het functioneren van de vereniging (hoofdstuk 2) en een financiële verantwoording (hoofdstuk 6), drie hoofdstukken aan waarin verslag wordt gedaan van de werkzaamheden van KBO-Brabant op de drie beleidsterreinen welzijn en zorg (hoofdstuk 3), wonen en mobiliteit (hoofdstuk 4) en inkomen en werk (hoofdstuk 5). In deze drie beleidsmatige hoofdstukken wordt een tweedeling aangehouden. Enerzijds komt de dienstverlening van KBO-Brabant aan leden aan de orde; anderzijds wordt de dienstverlening aan Afdelingen en Kringen belicht. Ook al deze indirecte dienstverlening van KBO-Brabant wordt uiteindelijk altijd verricht ten behoeve van de individuele leden. Hun tweeledige lidmaatschap van de lokale Afdeling én van KBO-Brabant vormt de basis van de vereniging en hun contributie vormt de voornaamste inkomstenbron van KBO- Brabant en zijn Afdelingen. Soms is direct zichtbaar dat de dienstverlening aan leden afkomstig is van KBO-Brabant, zoals in het geval van het ledenmagazine Ons. In andere gevallen vervult KBO-Brabant een voorwaardenscheppende rol ten behoeve van de dienstverlening van Afdelingen en Kringen richting leden, zoals bijvoorbeeld bij de ondersteuning door regionale kernteams van de lokale belangenbehartiging en het aanbieden van een breed pakket van (voorlichtings)bijeenkomsten voor Afdelingen. In de bijlagen van dit jaarverslag treft u aan: de samenstelling van het Algemeen Bestuur en de vertegenwoordigingen van KBO-Brabant (bijlage 1), de samenstelling van de werkgroepen van KBO-Brabant (bijlage 2), de samenstelling van het bureau van KBO-Brabant en de taakverdeling van de beleidsmedewerkers (bijlage 3), de regioen Kringindeling in 214 (bijlage 4), een overzicht met Kringen, Afdelingen en ledenaantallen (bijlage 5), de balans per 31 december 214 (bijlage 6), de staat van baten en lasten over 214 (bijlage 7), een overzicht van gedecoreerde KBO-leden (bijlage 8) en de jubilea van Afdelingen en Kringen (bijlage 9). 7

8 2. Centrale organisatie KBO-Brabant en functioneren vereniging Op 1 januari 214 telde KBO-Brabant leden, lokaal in de eigen buurt, wijk of dorpskern verenigd in een van de 298 Afdelingen. Deze Afdelingen werken regionaal of stedelijk samen in 27 Kringen. Bestuurders van Kringen vormen tezamen de Algemene Vergadering, het hoogste orgaan van de vereniging KBO-Brabant. Algemene Vergadering In 214 is tweemaal een Algemene Vergadering gehouden, op 26 juni en 27 november. Tijdens de vergadering in juni werden het jaarverslag en het financieel verslag over 213 vastgesteld. Er is uitvoerig gesproken over het beoogde tussenniveau van KBO-Brabant. Hierover is een principebesluit genomen dat verder is uitgewerkt door de ingestelde adviescommissie Tussenniveau. Tevens is het advies van de werkgroep Lidmaatschaps-/contributievarianten besproken. De adviezen van deze werkgroep zijn door de Algemene Vergadering overgenomen. Dit betekent dat het beginsel van één contributiebedrag voor alle leden blijft bestaan en dat het bestuur van KBO-Brabant de communicatie naar de Afdelingen en leden over de bestedingen van de contributie intensiveert. Verder liet de Algemene Vergadering zich informeren over de besprekingen met de Unie KBO en het besluit van de Unie KBO om de besprekingen met KBO-Brabant te beëindigen. De heer Gérard Mustert werd tot bestuurslid benoemd. In de Algemene Vergadering op 27 november werden het werkplan en de begroting voor 214 besproken en vastgesteld. Er is uitvoerig gesproken over het rapport dat de adviescommissie Tussenniveau heeft uitgebracht. Dit advies is integraal overgenomen. De heer Frans van Beerendonk is voor de duur van één jaar herbenoemd als bestuurslid. Deelnemers aan de vergadering zijn door de heer Martin van Rooijen, voorzitter van de KNVG (Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden), geïnformeerd over het verloop van de belangenbehartiging met betrekking tot de pensioenen. Afdelingen De basis van de vereniging wordt gevormd door de 298 Afdelingen die in buurten, wijken en dorpen georganiseerd zijn. Dit grote aantal Afdelingen staat borg voor fysieke nabijheid bij de leden. Vanuit deze Afdelingen zetten vele duizenden vrijwilligers zich dagelijks in om ontmoeting tussen ouderen te organiseren, concrete diensten aan te bieden als ouderenadviseur, belastinginvuller of thuisadministrateur en door activiteiten te organiseren op het gebied van cultuur en recreatie. KBO-Brabant vindt het belangrijk om zijn Afdelingen te ondersteunen en aan te sluiten bij de vragen die bij Afdelingen leven. Dit gebeurt door rechtstreekse contacten, door ondersteuning via de werkgroep Lokale Belangenbehartiging en de regionale beleidsmedewerkers vanuit het bureau. Bestuursleden van KBO-Brabant zijn desgevraagd aanwezig in een vergadering van Afdeling of Kring en bij jubilea, treden op als gastspreker en reiken in voorkomende gevallen de KBO-onderscheiding uit. Kringen en Regionaal Beraad Afdelingen werken regionaal of stedelijk in Kringverband samen. De Kringen vormen voor de Afdelingen een platform om tot uitwisseling van ervaringen te komen. De Kringen pakken Afdeling overstijgende zaken op en ondersteunen Afdelingen desgevraagd bij specifieke vraagstukken. De Kringbesturen vormen gezamenlijk de Algemene Vergadering van KBO-Brabant. In 214 is driemaal een Regionaal Beraad gehouden in elke regio. In februari is een extra Regionaal Beraad georganiseerd om samen met Kringen en Afdelingen van gedachten te wisselen over het tussenniveau. In mei en oktober was het Beraad gericht op de voorbereiding van de Algemene Vergadering. Het Regionaal Beraad 8 7

9 wordt steeds in de vier regio s West-, Midden-, Zuidoost- en Noordoost Brabant georganiseerd. Het Regionaal Beraad is geen besluitvormend overleg, maar biedt de Kringen de gelegenheid om zich over de voorliggende vergaderstukken te informeren, meningen te peilen en indien nodig tot onderlinge afstemming te komen. De financiële jaarstukken worden voorafgaande aan iedere Algemene Vergadering in het Kringpenningmeesteroverleg besproken. Dit overleg wordt voorgezeten door de penningmeester van KBO-Brabant en heeft een adviserende rol. Het Kringpenningmeesteroverleg kan tevens inzage vragen en advies geven inzake overige financiële stukken. Bestuur KBO-Brabant Het Algemeen Bestuur van KBO-Brabant bestaat uit negen personen. De leden van het Algemeen Bestuur worden door de Algemene Vergadering voor een periode van drie jaar gekozen. De voorzitter wordt in functie gekozen, de overige leden van het Algemeen Bestuur verdelen onderling de functies. Bestuursleden zijn vanuit hun functie contactpersoon en aanspreekpunt voor de Afdelingen en Kringen in een van de vier regio s in Brabant. Uit hoofde daarvan zitten zij het Regionaal Beraad voor. In 214 trad de heer Frans de Vos tussentijds af. Tijdens de Algemene Vergadering op 26 juni werd de heer Gérard Mustert tot bestuurslid gekozen. Het Algemeen Bestuur kwam in het verslagjaar twaalf keer in vergadering bijeen. Vast terugkerende onderwerpen op de agenda van het Algemeen Bestuur waren werkplan en begroting, jaarverslag en jaarrekening en de voortgang van het VBOB (Verenigde Bonden Overleg Brabant) en de KNVG (Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden) waarin we participeren en ontwikkelingen in de regio s. Verder heeft het Algemeen Bestuur onder meer aandacht besteed aan de verzekeringsportefeuille, het formuleren van een opdracht voor de werkgroep Identiteit & Zingeving, opheffing SRO, statuten en bestuurssamenstelling Stichting Steunfonds, belangenbehartiging op met name de terreinen inkomen en zorg, lidmaatschaps- en contributievarianten, rapport adviescommissie Tussenniveau, Tablet-project, debat over de participatiemaatschappij in juni en najaarscongres KBO-Brabant doet!. Adviescommissie Tussenniveau De adviescommissie Tussenniveau is gevormd uit kaderleden vanuit de vier regio s en enkele bestuursleden van KBO-Brabant. Het bureau verleende secretariële ondersteuning. De adviescommissie heeft in enkele bijeenkomsten een goed onderbouwde rapportage geleverd met een aantal adviezen over de inrichting van het tussenniveau, het Regionaal Beraad en de vorming van twee commissies gericht op beleid en financiën. De Algemene Vergadering heeft het advies integraal overgenomen. De adviescommissie is verzocht om betrokken te zijn bij de vertaling van het advies naar statuten en reglementen. Werkgroepen en projectgroepen Werkgroep Lokale belangenbehartiging omgevormd tot Platform ondersteuning lokale belangenbehartiging De werkgroep Lokale belangenbehartiging is zich meer gaan positioneren in de regio. De taken van de werkgroep zijn al geherdefinieerd in 213, toen een begin is gemaakt met de instelling van slagvaardige regionale ondersteuningsteams. Deze teams zijn samengesteld uit leden van de werkgroep, regiocontactbestuurder(s) en een regionale beleidsmedewerker. De aanpak draagt bij tot directe vraaggerichte ondersteuning in de regio, waardoor in 214 niet langer behoefte was aan een maandelijkse provinciale bijeenkomst van de werkgroep Lokale belangenbehartiging. Een bijeenkomst van jaarlijks zo n drie à vier keer volstaat in dat kader. Dit om ervaringen te delen, een gezamenlijke werkwijze vast te houden en te rapporteren aan het Algemeen Bestuur. Medio 214 is een nieuwe bestuurlijke opdracht geformuleerd; de werkgroep Lokale belangenbehartiging is ontbonden en een Platform ondersteuning lokale belangenbehartiging is daarvoor in de plaats geïnstalleerd, onder leiding van een technisch voorzitter in de persoon van de heer Ad Rovers. Speerpunt van de ondersteuning in de regio, met name na de gemeenteraadsverkiezingen in het voorjaar, was de decentralisatie van overheidstaken naar gemeenten en daarmee de 8 9

10 noodzaak tot versterking van belangenbehartiging voor senioren in de Brabantse gemeenten. Het streven is om tot gemeentelijke seniorenraden te komen, gevormd door gemeentelijke clusters van KBO-Afdelingen, in samenwerking met de andere ouderenbonden. Parallel daaraan loopt de verandering van de eigen KBO-Brabant structuur met een tussenniveau in de vorm van gemeentelijke Kringen. Voor de regionale ondersteuningsteams betekende dit een zoektocht naar de meest adequate werkwijze in afstemming met de regiocontactbestuurders en betrokken Afdelingen en Kringen. Een bestuurlijk verantwoordelijk tussenniveau op gemeentelijke schaal wordt als voorwaardelijk gezien voor een slagvaardige lokale belangenbehartiging. Vaak liepen de ondersteuningsvragen sterk uiteen. In enkele regionale ondersteuningsteams ontstonden vacatures die dienden te worden aangevuld met nieuwe kaderleden. Het VBOB-project Deskundigheidsbevordering lokale belangenbehartiging (DLB) organiseerde themabijeenkomsten met onderwerpen die voor gevormde of te vormen seniorenraden van belang zijn. Grote steden overleg In 214 zijn twee bijeenkomsten geweest van het Overleg grote steden, in juni en december. Met dit overleg wordt beoogd meer zicht te krijgen op de specifieke situatie van KBO- Afdelingen in de grote steden. Die vraagt om een andere benadering dan in Kringen met overwegend dorpse gemeenten. In de grote steden is de participatiegraad en onderlinge verbondenheid beperkter, terwijl het gemeentelijk beleid juist koerst op de vorming van vrijwilligerswerk en meer betrokkenheid van de burger verlangt. Het professionele veld zorg en welzijn is zich aan het herpositioneren in wijkaanpakken en heeft daarbij de neiging voorbij te gaan aan het aanbod en de betekenis van bestaande seniorenverenigingen. Aanhaken of anticiperen op deze ontwikkeling, met behoud van de eigen identiteit, is voor onze seniorenverenigingen de opgave voor de komende jaren. De bijeenkomsten waren vooral gericht op uitwisseling van ervaringen in onderscheidende aanpakken. Deelname was er vanuit de Kringbesturen van de gemeenten Breda, Eindhoven, Helmond, s-hertogenbosch en Tilburg. Werkgroep Informatie- & Communicatietechnologie (ICT) De mogelijkheden van informatie- en communicatietechnologie worden door ouderen steeds meer benut. De werkgroep ICT bundelt alle activiteiten op het vlak van Afdelings- en Kringwebsites, het ledenadministratieprogramma LeaWeb, het boekhoudprogramma Lea-Senior Financieel en begeleidt en verzorgt de coördinatie van de ICT-adviseurs. Voorts bewaakt de werkgroep de functionaliteit van de KBO-website. Met de instelling van de functie ICT-adviseur op Kringniveau is binnen KBO-Brabant een adequaat informatienetwerk gecreëerd. Ondersteund door de werkgroep, waren de ICT-adviseurs actief met het adviseren en verzamelen van informatie in de Kringen en Afdelingen op het brede gebied van ICT. Er vonden twee bijeenkomsten plaats om de ICT-adviseurs te informeren over de ontwikkelingen rondom LeaWeb, de website van KBO-Brabant en de ontwikkelingen rond het Tablet-project en Ons Platform. De opleiding voor webmasters is in 214 weer diverse malen gegeven. Deze opleiding is in 214 door zes Afdelingen gevolgd. Eind 214 waren 98 websites van KBO-Afdelingen online. Het webbased ledenadministratieprogramma LeaWeb functioneert naar tevredenheid. Er vinden regelmatig updates van het programma plaats; tegelijkertijd wordt een Nieuwsbulletin uitgegeven met alle informatie over de aanpassingen. Van de Afdelingen van KBO-Brabant is 99,6% inmiddels opgenomen in het centrale ledenbestand. Waar nodig wordt ondersteuning aan Afdelingen verleend inzake het boekhoudprogramma Lea-Senior Financieel. Dit gebeurt door vrijwillige helpdeskmedewerkers die verdeeld over de provincie actief zijn. 1 9

11 Werkgroep Identiteit & Zingeving De werkgroep Identiteit & Zingeving van KBO- Brabant houdt zich bezig met diepere levensvragen en geeft mede invulling aan de van oudsher katholiek-christelijke identiteit van de vereniging. De werkgroep wil graag samen met de Afdelingen inhoud geven aan deze zoektocht. De werkgroep, bestaande uit zeven leden, kwam in 214 zeven keer bijeen. Belangrijke gespreksonderwerpen waren geloofsgesprekken en de organisatie van Abdijdagen. Vanuit de werkgroep Identiteit & Zingeving is een subwerkgroep Zingeving en geloofsgesprekken ontstaan. Deze werkgroep heeft zich verdiept in actuele theologische ontwikkelingen en is gestart met de voorbereidingen van een in 215 te houden studiedag over het thema Zingeving in deze tijd. Samenwerking met externe organisaties VBOB De voorzitter van KBO-Brabant is tevens voorzitter van het VBOB (Verenigde Bonden Overleg Brabant). Het VBOB is namens de in Noord- Brabant gevestigde seniorenorganisaties overlegpartner voor de Provincie Noord-Brabant. Tevens voert het VBOB projecten uit met een provinciale of bovenregionale uitstraling, in opdracht van en/of ondersteund door de Provincie. Het VBOB is sinds 1 januari 214 geassocieerd lid van de Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden (KNVG). In deze hoedanigheid heeft het VBOB in de persoon van haar voorzitter actief bijgedragen aan de belangenbehartiging met betrekking tot het inkomen van senioren, in het bijzonder de pensioenen. In 214 heeft de ANBO besloten om samenwerking met andere ouderenbonden regionaal en lokaal niet langer via institutionele kaders te laten verlopen. Consequentie van dit besluit is dat de ANBO zich uit het VBOB heeft teruggetrokken. Het VBOB betreurt dit besluit en rekent erop dat samenwerking lokaal mogelijk blijft. Deze gebeurtenis was voor het VBOB aanleiding om een bestuurlijke werkgroep in te stellen met de opdracht na te gaan hoe de organisatie haar lokale en regionale draagvlak kan verstevigen. Unie KBO In het bestuurlijk overleg met de Unie KBO heeft KBO-Brabant verheugd gereageerd op de steun om te komen tot een landelijke seniorenraad of platform. Ook is aangegeven dat we niet te zeer hechten aan de naamgeving van de krachtenbundeling op landelijk niveau, als die maar plaatsvindt. Op ons aanbod om daar als KBO- Brabant voluit aan mee te werken en te betalen, werd helaas negatief gereageerd met het argument: als KBO-Brabant volwaardig lid wordt van de Unie KBO doet hij automatisch mee. Voor een andere route heeft het bestuur van de Unie KBO geen ruimte gekregen van haar Ledenraad en als KBO-Brabant daar niet toe bereid is, heeft voortzetting van het bestuurlijk overleg tussen beide organisaties geen zin, aldus de Unie KBO. KBO-Brabant heeft het betreurd dat het overleg tussen beide organisaties thans en op deze wijze eindigt en heeft aangegeven open te blijven staan voor overleg en samenwerking, mits dat met erkenning van elkaars autonomie, positie en visie kan gebeuren. dienstverlening van het bureau rechtstreeks aan leden Algemene vraagbaak en juridische vraagbaak Op het bureau van KBO-Brabant komen dagelijks vele telefoontjes en s binnen met vragen van leden. Zo zijn ook in 214 weer veel vragen gesteld over de zorgverzekering, bezuinigingsmaatregelen, pensioenen en tal van andere onderwerpen. KBO-Brabant streeft ernaar om iedere vraag uiterlijk binnen enkele dagen te beantwoorden. Algemene vragen worden zoveel mogelijk door het secretariaat beantwoord. Specifieke vragen op het gebied van beleidsthema s worden opgepakt door de beleidsmedewerkers. Voor juridische vragen konden leden en kaderleden in 214 terecht bij het Juridisch Loket waarmee KBO- Brabant een samenwerkingsovereenkomst heeft. Ledenmagazine Ons Ledenmagazine Ons verscheen in 214 elf keer, in een oplage van circa 11. exemplaren. Het magazine is primair bedoeld voor leden van KBO-Brabant en omvat rubrieken op het gebied van inkomen, mobiliteit, wonen en zorg. Ook welzijnsrubrieken zoals reizen, cultuur, gezondheid en ontspanning komen aan bod. 1 11

12 Waar mogelijk zijn de KBO-Afdelingen betrokken bij de totstandkoming van de invulling van de rubrieken. Daarnaast bevat Ons interviews met politici en andere vooraanstaande Nederlanders. In juni en juli heeft NL-Eyes een onderzoek onder de lezers van Ons uitgevoerd. Het onderzoek moest een beeld opleveren van onder meer de leesintensiteit en het bereik van het blad, waardering van rubrieken en artikelen en de mate van binding met Ons. De meest opvallende resultaten: het gemiddelde rapportcijfer is een 7,4, de gemiddelde leestijd is 52 minuten, de populairste rubrieken zijn Ontspanning, Gezondheid, Notaris en Recht. Ruim driekwart van de lezers vindt dat Ons nuttige informatie geeft, begrijpelijk uitlegt en leuk is om te lezen. Ons geeft volgens de lezers over het algemeen een goed beeld van wat KBO-Brabant doet. Senioren Expo Met ongeveer 25. bezoekers was de Senioren Expo in conferentiecentrum NH Koningshof te Veldhoven in 214 wederom een succes. KBO-Brabant was voor de twaalfde maal medeorganisator van deze beurs en aanwezig met een KBO-Ontmoetingsplein, waar bezoekers terecht konden voor het uitwisselen van informatie, het stellen van vragen over uiteenlopende onderwerpen en uiteraard ontmoeting. De stand werd bemand door vrijwilligers en medewerkers van het bureau. In 214 was er, naast de gebruikelijke optredens van seniorenorkesten en koren, een extra attractie: Hans Kazàn trad iedere middag op, samen met een van zijn zoons. liever thuis! beurs in november Van 27 tot en met 29 november vond in Eindhoven de liever thuis! beurs plaats. Ook KBO-Brabant was met een grote stand aanwezig op deze beurs. Het thema zelfstandig en veilig wonen staat bij onze belangenvereniging namelijk hoog op de agenda. Leden konden op de stand een gratis kopje koffie of thee nuttigen, anderen ontmoeten en informatie krijgen over de activiteiten van KBO-Brabant op het gebied van langer zelfstandig thuis wonen. Ook werd een drietal lezingen door beleidsmedewerkers van KBO-Brabant verzorgd: over (aangepast) wonen, over de veranderingen in de Wmo en over de nieuwe dienstverlening Cliëntondersteuning. Ledenwervingscampagne In oktober 214 heeft KBO-Brabant een ledenwerfactie opgezet, waarbij enerzijds een advertentie is geplaatst in de provinciale dagbladen (Brabants Dagblad, Eindhovens Dagblad en BN/De Stem) en in huis-aan-huisbladen. Hierbij werd de focus gelegd op de rol van KBO-Brabant als belangenbehartiger in het kader van de Wmo 215. De hulp van de (in VBOB-verband opgeleide) cliëntondersteuners stond hierin centraal. Ook ledenmagazine Ons werd ingezet als middel om Brabant-breed nieuwe leden te werven. Het oktobernummer bevatte 72 pagina s in plaats van de reguliere 6 en had een wervende outsert met antwoordkaart voor aanmelding als nieuw lid. De activiteiten van KBO-Brabant werden hierin voor het voetlicht gebracht en ook was er ruime aandacht voor de nieuwe wet Wmo 215. Dit nummer is in een extra oplage gedistribueerd via een selectie van huis-aan-huisbladen. Er is gekeken naar de postcodegebieden waar KBO- Brabant (relatief) weinig leden heeft en waar een oververtegenwoordiging van ouderen is. Bovendien zijn 3. extra exemplaren verspreid via de vrijwillige bezorgers van Ons, om aan te bieden aan aspirant leden. Sociale media In 214 is KBO-Brabant actief gestart met Facebook en Twitter. Steeds meer ouderen maken gebruik van deze moderne media. Via korte berichtjes maakt KBO-Brabant leden, bestuursleden, externe relaties en andere volgers attent op actualiteiten in de samenleving die ouderen aangaan. Daarnaast brengen wij nieuws naar buiten over onze vereniging, onder andere tijdens evenementen en bijeenkomsten die door KBO-Brabant worden georganiseerd; in 214 onder meer een bijeenkomst in mei over ledenwerving door topmarketeer Jos Burgers, een debat in juni over de participatiemaatschappij en het jaarlijkse najaarscongres in september. Ledenpassen Ook in 214 zijn ledenpassen gemaakt voor nieuwe leden, alsmede vervangende ledenpassen in het geval van verhuizing, verlies of diefstal. Voorbereidingen zijn getroffen voor de aanmaak van nieuwe passen voor álle leden in het voorjaar van 215. Deze passen zullen drie jaar geldig zijn

13 Ledenvoordelen via ledenmagazine Ons en via webshop Ons Ledenvoordeel Iedere maand worden er via ledenmagazine Ons kortingsvoordelen voor leden geregeld. In 214 varieerde dit van voordeel op producten, reizen en cursussen tot voordeel op dagjes uit, concerten, beurzen en musea. Via de webshop Ons Ledenvoordeel kunnen leden ook profiteren van vele andere aanbiedingen, zoals elektrische fietsen, tablets, telefoons, LED-lampen, zonnepanelen en energie. ondersteuning aan Afdelingen en Kringen vanuit het bureau Algemeen Om de vereniging te ondersteunen beschikt KBO- Brabant over een bureau met beroepskrachten. De gemiddelde formatie in 214 bedroeg 13,2 fte s. Een deel hiervan was werkzaam voor de vereniging KBO-Brabant zelf en een deel voor zogenaamde VBOB-projecten waarvan KBO- Brabant kartrekker is. Dit zijn projecten die namens de in het VBOB samenwerkende seniorenorganisaties voor alle senioren in Brabant worden uitgevoerd met financiële ondersteuning van de Provincie Noord-Brabant. Dat betekent dat 2,2 van eerder genoemde 13,2 fte s door de Provincie werden bekostigd. Het bureau ondersteunt het Algemeen Bestuur, werkgroepen, projectgroepen en commissies bij het voorbereiden en ontwikkelen van beleid, bij beleidsuitvoering en met secretariële taken. Het betreft onder meer de organisatie van de Algemene Vergadering, het Regionaal Beraad, (thema)dagen voor Kringen en Afdelingen, Jaarcongres, bijeenkomsten van werkgroepen en financieel overleg. Belangrijk voor de KBO-Afdelingen is ook de serviceverlening en vraagbaakfunctie, waarvoor het bureau vijf dagen per week tijdens kantoordagen bereikbaar is. Tenslotte zorgt het bureau voor een actueel relatiebestand, bundeling van de ledenbestanden van de Afdelingen, ledenpassen, uitvoering van het onderscheidingenbeleid, begeleiding bij aanvragen van Afdelingen voor Premieplan en SupportActie en voor de diverse communicatiemiddelen. Ook wordt hier de administratie gevoerd van alle aanmeldingen voor de vele bijeenkomsten die voor leden en kaderleden worden georganiseerd. Lokale ondersteuning van Afdelingen en Kringen door beleidsmedewerkers Om de noodzakelijke lokale belangenbehartiging te ondersteunen of op gang te brengen worden drie beleidsmedewerkers regionaal ingezet. Zij werken samen met zogenoemde regionale ondersteuningsteams. Deze ondersteuningsteams bestaan uit ervaren vrijwilligers die mee antwoord willen geven op de vragen van Kringen en Afdelingen. In 214 is breed aandacht gegeven aan de gemeenteraadsverkiezingen. Kringen en Afdelingen zijn uitgenodigd om bij hun leden aandacht te schenken aan de verkiezingen. Dit heeft op verschillende manieren gestalte gekregen: aandacht in het Afdelingsblad, themabijeenkomsten en verkiezingsbijeenkomsten met politieke partijen. In de tweede helft van 214 zijn Afdelingen in een deel van de gemeenten gestart met de vorming van gemeentelijke Kringen. Waar nodig is hierbij door een regionaal beleidsmedewerker ondersteuning verleend. KBO-Actueel Nieuwsbrief KBO Actueel bevat enerzijds informatie over actuele ontwikkelingen binnen de Afdelingen, Kringen en KBO-Brabant en anderzijds over onderwerpen buiten de KBO die voor senioren belangrijk zijn. KBO Actueel wordt digitaal verstuurd aan alle bestuursleden van KBO-Brabant en daarnaast aan vrijwillige ouderenadviseurs en externe relaties. KBO Actueel verscheen in 214 tien keer. De nieuwsbrief wordt in eigen beheer uitgegeven; een redactieteam van twee personen zorgt voor de inhoud. Website KBO-Brabant De website is voortdurend in ontwikkeling. Afdelingen kunnen met hun website aanhaken bij de centrale website van KBO-Brabant, waardoor de eenduidigheid binnen KBO-Brabant wordt bevorderd. In 214 is een lichte restyling uitgevoerd. De openingspagina van KBO- Brabant heeft nu drie kolommen in plaats van twee. Verder is het nieuws nu ingedeeld naar 12 13

14 beleidsterreinen (herkenbaar aan icoontjes) en nieuws van KBO-Brabant. Bovendien hebben de beleidsterreinen ook een eigen pagina, waarnaar doorgeklikt kan worden. De inhoud van de menustructuur is nu vooral ingericht op ontsluiting van meer informatie. Sommige informatie die voorheen in het besloten gedeelte van de website te vinden was, is nu naar het openbare deel verplaatst. Zo is die informatie toegankelijk voor iedereen. Hier is voor gekozen omdat KBO- Brabant regelmatig opmerkingen kreeg dat zaken moeilijk te vinden waren op de besloten website. Ook de resolutie van de website is verbeterd, zodat de site nu is aangepast aan het formaat van de hedendaagse beeldschermen. Promotie en ledenwerving Veel Afdelingen organiseren ledenwerfacties. KBO-Brabant ondersteunt in deze gevallen met promotiematerialen en advies. Ook in 214 vond dit regelmatig plaats. Om KBO-bestuurders en kaderleden te inspireren en mogelijk een nieuwe kijk op ledenwerving te bieden, werd op 12 mei in Veldhoven een interessante presentatie over ledenwerving gegeven door topmarketeer Jos Burgers. Voor alle 13 deelnemers een zéér inspirerende middag. Jos Burgers bracht veel informatie, die direct in de praktijk bruikbaar is. Geheel in lijn met het motto dat hij verkondigt, namelijk: doe af en toe meer dan men van je verwacht, kwam hijzelf met een cadeautje voor alle deelnemers, zijn laatste marketingboek: De wet van Snuf. Introductie nieuwe kaderleden In 214 is twee keer een introductiemiddag voor nieuwe bestuursleden georganiseerd, onder de noemer Introductiemiddag kennis maken met de KBO. Ongeveer veertig nieuwe kaderleden hebben deelgenomen. Een communicatiemedewerker van KBO-Brabant verzorgde de introductie en er was ook altijd een lid van het Algemeen Bestuur aanwezig om vragen te beantwoorden. Het is mogelijk voor Afdelingen en Kringen om een introductieprogramma aan te vragen op locatie. Premieplan In 25 zijn Stichting RCOAK en Fonds Sluyterman van Loo gestart met het zogenoemde Premieplan. KBO-Brabant participeert hierin. De uitvoering van het Premieplan is vanaf het jaar 213 uitbesteed aan de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV). Met het Premieplan wordt geld dat voor een bepaalde activiteit door lokale KBO-Afdelingen is ingezameld, verdubbeld. De opbrengst moet bestemd zijn voor een vooraf goedgekeurd tastbaar initiatief of project, gericht op het verbeteren van het welzijn van ouderen. KBO-Afdelingen zamelen geld in via bijvoorbeeld sponsorlopen, benefietconcerten, braderieën of loterijen. Het ingezamelde geld werd door Premieplan in 214 verdubbeld tot een maximum van 2. euro per project. In 214 zijn 78 aangevraagde en uitgevoerde projecten uitbetaald. Deze aanvragen waren goed voor ruim 77. euro. Het Premieplan KBO-Brabant is een dusdanig succes, dat al begin maart 214 de inschrijving voor nieuwe aanvragen moest worden gesloten. Er werd een wachtlijst aangelegd, waarvan een aantal projecten later alsnog kon worden gehonoreerd. SupportActie Met ingang van 211 neemt KBO-Brabant deel aan de SupportActie, een goede doelen loterij. Leden en niet-leden kunnen met het kopen van een of meer loten een lokale KBO-Afdeling steunen. Onderscheidingen, jubilea Vanuit het bureau worden de onderscheidingen verzorgd die door de Afdelingen en Kringen worden aangevraagd. In 214 zijn de zilveren speld met goud en de zilveren speld vele malen uitgereikt. Ook zijn er 494 oorkondes verwerkt die door de Afdelingen worden uitgereikt voor een 25-jarig lidmaatschap. Voor een overzicht verwijzen wij naar bijlage 8. In bijlage 9 treft u een overzicht aan van jubilerende Afdelingen en Kringen in 214. Vrijwilligers- en aansprakelijkheidsverzekeringen KBO-Brabant heeft verschillende verzekeringen afgesloten voor zijn Afdelingen en Kringen. Hieraan nemen alle Afdelingen en Kringen automatisch deel. Het zijn een Wettelijke aansprakelijkheidsverzekering, waarin men verzekerd is voor de gevolgen van schade aan derden, maar waarin ook de particuliere aansprakelijkheid van 14 13

15 de vrijwilliger is geregeld voor de uitoefening van zijn of haar vrijwilligerstaken. Verder is er de Ongevallen inzittendenverzekering. Onder deze verzekering zijn wel de inzittenden begrepen, maar niet de bestuurder, aangezien deze een beroep kan doen op de collectieve schadeverzekering voor vrijwilligers (zie hierboven). Er is de Bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering. Deze doet twee dingen. Allereerst verleent deze verzekering juridische bijstand aan besturen van Afdelingen en Kringen door het inschakelen van een advocaat. Daarnaast zal, wanneer het aangesproken bestuur(slid) door de rechter inderdaad aansprakelijk wordt bevonden, de schade worden uitgekeerd en behoeft het privévermogen van de bestuurder(s) niet te worden aangesproken om kosten van advocaat, proces en schadeclaim te dekken. Tot slot is er de Rechtsbijstandverzekering. Het zal niet vaak voorkomen dat een Afdeling of Kring aansprakelijk gesteld wordt of dat er een situatie ontstaat waarin een Afdeling of Kring iemand anders aansprakelijk moet stellen (denk bijvoorbeeld aan een aannemer of leverancier die zijn afspraak niet nakomt), maar mocht dat wel het geval zijn, dan zal de verzekeraar voor deskundige hulp zorgen. Buma/Stemra en Sena KBO-Afdelingen die muziek gebruiken tijdens hun verenigingsactiviteiten, hebben (vooraf) een wettelijk vereiste Buma/Stemra- en Sena-licentie nodig. Per activiteit en per accommodatie waarvan gebruik gemaakt wordt, zijn licenties vereist. Voor zowel Buma/Stemra als Sena geldt dat een groepsbeschikking mogelijk is als er tenminste 5 onderliggende partijen (KBO-Afdelingen) aan deelnemen. In 214 waren er 68 Afdelingen die deelnamen aan het collectief. Onder de groepsbeschikkingen van KBO-Brabant vallen alle reguliere activiteiten (koor, orkest, dans, achtergrondmuziek, etc.) die vanuit de Afdeling worden georganiseerd, ook als die op wisselende locaties plaatsvinden. De enige uitzondering betreft grote evenementen (zoals bijvoorbeeld een jubileumviering met optredens boven 1. euro uitkoopsom/gage/recette). Hiervoor dient een aanvullende licentie te worden aangevraagd en betaald door de organiserende Afdeling aan Buma/Stemra en Sena. 15

16 16

17 organogram Algemene Vergadering Kringvertegenwoordigers Bureau KBO-Brabant *) Directie (1 fte) Beleid/projecten (5,1 fte) Financiën (,9 fte) Communicatie (1,7 fte) ICT (,8 fte) Secretariaat (3,1 fte) Huishoudelijke dienst (,6 fte) Algemeen Bestuur Voorzitter* Secretaris* Penningmeester* Zes overige leden *) Dagelijks bestuur Werkgroepen Identiteit & Zingeving Lokale Belangenbehartiging Informatie- & Communicatietechnologie *) Gemiddelde formatie 214, inclusief 2,2 door de provincie gesubsidieerde fte s West Brabant Midden Brabant Noordoost Brabant Zuidoost Brabant 7 Kringen 4 Kringen 7 Kringen 9 Kringen (Regionaal Beraad) (Regionaal Beraad) (Regionaal Beraad) (Regionaal Beraad) 69 Afdelingen 45 Afdelingen 96 Afdelingen 88 Afdelingen 16 17

18 3. Welzijn en zorg leden en senioren dienstverlening aan leden en senioren in het algemeen Individuele belangenbehartiging Om goed in te kunnen spelen op nieuwe voor senioren relevante wetten zoals de Wet langdurige zorg (Wlz) en de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) is het aanbod van vrijwillige ouderenadviseurs, belastinginvulhulpen en thuisadministrateurs in 214 uitgebreid met cliëntondersteuners. Deze hoog opgeleide vrijwilligers staan senioren terzijde wanneer zij te maken krijgen met de nieuwe Wmo. KBO- Brabant draagt samen met de VBOB-partners ANBO (eerste helft van 214 nog betrokken, tweede helft niet meer), NOMB, PCOB en PVGE zorg voor de opleiding en ondersteuning van de vrijwilligers die deze taken vervullen. Alle kwetsbare ouderen in Brabant kunnen van de diensten van deze vrijwilligers gebruik maken, ongeacht of zij lid zijn van een seniorenorganisatie. Alle vrijwilligers ondersteunen, informeren en adviseren vele senioren bij het vinden van hun weg naar voorzieningen, belastingteruggave en bij het op orde houden van hun administratie. De ondersteuning van deze vrijwilligers wordt georganiseerd door een projectgroep, met deskundige vertegenwoordigers van de Brabantse seniorenorganisaties; KBO- Brabant is kartrekker van de projecten en levert de projectleiders. Collectieve belangenbehartiging Collectieve belangenbehartiging stond begin 214 in het teken van de gemeenteraadsverkiezingen in maart en van de transities met betrekking tot de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Wet Langdurige zorg (Wlz) binnen het sociaal domein. Naarmate het jaar vorderde nam de maatschappelijke spanning, die deze transities met zich meebrachten, toe. Als gevolg hiervan kwam de positieve bovenstroom van het gewenste ideaal van langer thuis wonen en zorg op maat steeds meer onder druk te staan. Sommige gemeenten toonden zich voortvarend door alvast een voorschot te nemen op regelingen die pas op 1 januari 215 zouden ingaan. KBO-Brabant heeft hier actief op ingespeeld door Wmo-voorlichters op te leiden en voorlichtingsworkshops te organiseren. Verder heeft KBO- Brabant via onder andere de media de regelgeving en de effecten van de beoogde ombuigingen voor senioren ter sprake gebracht en ter discussie gesteld. Dit gebeurde door het versturen van opiniërende artikelen en persberichten naar landelijke, provinciale en lokale pers, naar Eerste en Tweede Kamerleden en waar relevant, naar colleges van B&W of leden van Provinciale Staten in Brabant. Een aantal van de artikelen en persberichten is geplaatst in Trouw, Brabants Dagblad, Eindhovens Dagblad en BN/De Stem. Het gaat om de volgende artikelen en berichten op het gebied van welzijn en zorg: Samenwerkingsproject Oog om Oog (persbericht 15 januari) Vrijwilligersverzekeringen van gemeenten vaak lege huls (persbericht 22 januari) Senioren ongerust over afnemende service banken (persbericht 1 februari) PGB in de toekomst minder toegankelijk voor ouderen (persbericht 11 april) KBO-Brabant vindt korting op AOW bij vergaande mantelzorg een volstrekt verkeerd signaal (persbericht 28 april) Gebakkelei over zorgkosten is begonnen (persbericht 1 augustus) KBO-Brabant doet! 1. euro voor vijf bijzondere lokale projecten (persbericht 4 september) Brabantse gemeenten dreigen geen aanspraak te maken op extra 15 miljoen voor huishoudelijke hulp (persbericht 1 oktober) Ouderenzorg is meer dan een heitje voor een karweitje (opiniërend artikel van Frans Slangen 7 november in Eindhovens Dagblad, BN/De Stem en 13 november in Trouw) Merendeel Brabantse gemeenten dreigt geen aanspraak te maken op extra 15 miljoen voor huishoudelijke hulp (persbericht 6 november) KBO-Brabant: minister Schippers gedraagt zich arrogant (persbericht 12 november) 18

19 Ook heeft KBO-Brabant een uitgebreide correspondentie gevoerd met minister Schippers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport). Beginpunt vormde een brief van KBO-Brabant op 1 april met een beargumenteerd protest tegen de voorgenomen uitsluiting van ouderen die beperkingen ondervinden als gevolg van normale verouderingsverschijnselen bij de toegang tot het persoonsgebonden budget (pgb) Wijkverpleging. Een antwoord van het ministerie volgde op 15 juli. Tot half december zijn vervolgens over en weer brieven verstuurd. Het laatste woord is nog niet gesproken; ook in 215 blijft KBO- Brabant actief in deze zaak, onder andere door het starten van een proefproces, mocht een Brabantse oudere op genoemde gronden worden uitgesloten. Verder werden in het kader van belangenbehartiging de volgende brieven verstuurd: Brief van 1 september aan de Vaste Kamercommissie VWS inzake inbreng behandeling Wet langdurige zorg Brief van 29 september aan de Colleges van B&W van alle Brabantse gemeenten inzake extra toelage huishoudelijke hulp Brief van 3 oktober aan Robeco over misplaatste radiocommercial Voorzitter Frans Slangen is in 214 diverse malen geïnterviewd: 12 juni, Brabants Dagblad, over de rol van een lokale ombudsman voor ouderen 18 juni, Radio 1, over de rol van een lokale ombudsman voor ouderen 21 juni, Omroep Brabant, over de rol van een lokale ombudsman voor ouderen 13 november, Omroep Brabant TV uitzending Onder Ons over de Wmo 215 Op maandag 16 juni organiseerde KBO-Brabant in Congrescentrum 1931 in Den Bosch een prikkelend debat over de realisatie van de participatiemaatschappij en de onmisbare rol van het maatschappelijk middenveld daarbij. Dit gebeurde mede op initiatief van de heer Sjoerd Potters, lid van de Tweede Kamer namens de VVD en oud-wethouder van de gemeente Waalwijk. Sprekers waren verder Marjolein Kuperus, ouderenombudsman in Vught, Frank van Beers, voorzitter van Zorgzaam Netwerk Rosmalen, Hans-Martin Don, voorzitter van de koepel van Wmo-raden en Frans Slangen, voorzitter van KBO-Brabant. Het debat, met Brabantse Eerste en Tweede Kamerleden, Brabantse gemeenteraadsleden en -bestuurders, Brabantse seniorenverenigingen en daarnaast nog vele betrokkenen, zoals vrijwillige ouderenadviseurs, was zeer geslaagd. De bijeenkomst werd voorgezeten door Tony van der Meulen, columnist en oudhoofdredacteur van het Brabants Dagblad. Ledenvoordeel Welzijn en Zorg KBO-Brabant bood zijn leden ook in 214 de mogelijkheid om deel te nemen aan één van de collectieve zorgverzekeringen: De VGZ-polis via IAK Verzekeringen De Zilveren Kruis Achmea-polis Deze polissen bieden een pakket aan voordelen, waaronder collectiviteitskortingen op basisen aanvullende verzekeringen, tegemoetkoming van 2 euro in het KBO-lidmaatschap voor overstappers, een pluspakket en een vergoeding van de verplichte rijbewijskeuring. Datingsite Groet & Ontmoet Groet & Ontmoet is een moderne versie van de contactadvertentiepagina uit ledenmagazine Ons. Hier kan men een oproep plaatsen of reageren op een oproep als men op zoek is naar een hulp-, levens-, reis- of stapmaatje. Van de toepassing Groet & Ontmoet is ook in 214 weer gebruik gemaakt door leden. Er staan gemiddeld zo n 35 oproepen op de website, waarvan levensmaatje het grootste deel uitmaakt. Identiteit & Zingeving: Abdijdag, Pelgrimeren door je leven Op 6 oktober 214 is een succesvolle Abdijdag georganiseerd naar de zusters Birgittinessen te Uden. De Abdijdag was met 76 deelnemers volgeboekt en was ook inhoudelijk zeer succesvol. De zeven zusters Birgittinessen die hier nog wonen, leven een verborgen en besloten leven. Deze zusters spreken alleen wanneer dat echt noodzakelijk is, maar hebben wel tweemaal daags een recreatie-uurtje. De deelnemers maakten kennis met het leven van de zusters aan de hand van een film over hun leven. Er was een eucharistieviering en een bezoek aan het religieus museum. 19

20 Op 14 oktober vond de bijeenkomst Pelgrimeren door je leven plaats. De 2 deelnemers gingen deze dag onder deskundige begeleiding op pelgrimage door hun eigen leven, onder andere aan de hand van symbolische voorwerpen en verhalen. AFDELINGEN EN KRINGEN dienstverlening aan Afdelingen en Kringen Individuele belangenbehartiging: cliëntondersteuning De invoering van de nieuwe Wmo was aanleiding om het aanbod individuele belangenbehartiging aan te vullen. Nu ouderen langer thuis (moeten) blijven wonen en taken van de rijksoverheid zijn gedelegeerd naar de gemeenten, vraagt het dienstenaanbod van individuele belangenbehartiging om nadere differentiatie. Het is te verwachten dat de hulpvragen complexer zullen zijn. De brede wegwijzerfunctie van de vrijwillige ouderenadviseurs blijft belangrijk. Er zal echter ook behoefte zijn aan vrijwilligers met meer gespecialiseerde kennis op Wmo-gebied. Daarom is een verdiepingscursus cliëntondersteuning ontwikkeld voor vrijwillige ouderenadviseurs en andere geïnteresseerden met een hoog (HBO-)opleidings- en ambitieniveau. In 214 is gestart met dit project. Er is een cursus cliëntondersteuning ontwikkeld en er zijn 31 vrijwilligers opgeleid. De cursus wordt gegeven door De MariënburgGroep, een organisatie die ook opleidingen van gemeentelijke Wmo-consulenten verzorgt. Op deze manier is de link met de actualiteit gewaarborgd. Het project Cliëntondersteuning wordt uitgevoerd in samenwerking met de andere Brabantse ouderenorganisaties verenigd in het VBOB. Eind 214 kon het VBOB cliëntondersteuning aanbieden in de volgende gemeenten: Alphen- Chaam, Asten, Baarle-Nassau, Bladel, Breda, Boxmeer, Cuijk, Eersel, Gilze en Rijen, Helmond, Hilvarenbeek, Laarbeek, Reusel-de Mierden, Roosendaal, Rucphen, St. Anthonis, St. Michielsgestel, Tilburg en Zundert. Het streven is om zo spoedig mogelijk minimaal twee cliëntondersteuners per gemeente te hebben opgeleid. De cliëntondersteuners opereren bij voorkeur op gemeentelijk niveau, en worden dus ook bij voorkeur op dit niveau organisatorisch aangehaakt. Dit is van belang omdat de toegang tot voorzieningen in de nieuwe Wmo per gemeente anders geregeld kan zijn en cliëntondersteuners goed thuis moeten zijn in de Wmo-verordening van hun eigen gemeente. De vrijwillige cliëntondersteuners zijn mede via de lokale besturen van de ouderenbonden geworven. De ondersteuning van de gemeentelijke Kringen van KBO-Brabant (of daar waar die nog niet aanwezig zijn van de Afdelingen) wordt verder uitgewerkt. Individuele belangenbehartiging: vrijwillige ouderenadvisering Binnen het project Vrijwillige Ouderenadvisering (VOA) zijn in Brabant zo n 55 vrijwilligers actief. Zij werken vanuit een Afdeling of Gewest van de ouderenbonden of vanuit een welzijnsinstelling in samenwerking met de Afdelingen. De Afdelingen en Gewesten werven nieuwe vrijwillige ouderenadviseurs en melden hen aan. Om de dienstverlening aan leden, maar ook aan niet-leden, in het geval van vrijwillige ouderenadvisering optimaal te laten verlopen, bieden de in het VBOB samenwerkende seniorenorganisaties vraaggerichte ondersteuning. De ondersteuning bestaat uit scholing, bijscholing, een informatie-/adviesfunctie en het bieden van de benodigde hulpmiddelen voor de projectuitvoering. Ook zijn voor de Afdelingsbesturen zogenaamde Bestuursdagen georganiseerd. In het verslagjaar werden veertig nieuwe vrijwillige ouderenadviseurs opgeleid. De docenten voerden met de deelnemers vooraf individuele intakegesprekken om op deze wijze de verwachtingen van deelnemers goed af te stemmen op hetgeen kan worden geboden. De werving van nieuwe vrijwillige ouderenadviseurs gebeurde door de Afdelings-, c.q. gewestelijke besturen van alle in het VBOB samenwerkende seniorenorganisaties. Ter ondersteuning van hun wervingsactiviteiten ontvingen de verantwoordelijke besturen een informatiepakket met relevante informatie over vrijwillige ouderenadvisering. De cursussen werden door de deelnemers zeer positief gewaardeerd. 2