Levensduur en gezondheid van melkkoeien; een mooie uitdaging, ook in de nieuwe realiteit.

Transcriptie

1 Levensduur en gezondheid van melkkoeien; een mooie uitdaging, ook in de nieuwe realiteit. Regiobijeenkomsten pirdap 2015

2 Drentse koeien groeten u.

3 Onderwerpen. Optimalisatie van het management rond de koe blijft belangrijk in de nieuwe realiteit. Hoe helpt inside-outside denken de koe en de melkveehouder? Welke kengetallen uit pirdap zijn daarbij essentieel?

4 Changes in dairy industry benefit dairy cattle health and welfare and consumers The dairy industry is increasing food production in a sustainable manner while meeting consumers' expectations for improved health and well-being of dairy animals, say experts in Journal of Dairy Science Bron: ELSEVIER HEALTH SCIENCES 22 sept.2015

5 Belangrijke rol voor de geborgde rundveedierenarts op het melkveebedrijf. 1. Bewaken van diergezondheid 2. Aanpak zoönosen 3. Aantonen dat melk van gezonde koeien komt 4. Regie in verantwoord medicijngebruik 5. Bewaken van dierwelzijn 6. Verstrekt managementinformatie voor optimalisatie van de productie

6 Uitdagingen voor de rundveedierenarts. Ken de melkveehouder, de melkveehouderij en de zuivelindustrie Koester je kennis van fysiologie, pathofysiologie, immunologie, epidemiologie, kliniek en analytisch denken Investeer in integrale kennis van het melkveebedrijf op basis van inside-outside denken Leg altijd het verband tussen diergezondheid en dierwelzijn Maak consequent goede, werkbare verslagen en benut die in een adequate verbetercyclus.

7 De gezondheids- en welzijnscoach. De boer. De rundveedierenarts die volgens de inside-outside benadering het melkveebedrijf integraal analyseert en adviseert en die samenwerking zoekt met andere erfbetreders in een PDCA-aanpak

8 Nodig: een assertieve dierenarts!

9 Mooie instrumenten voor dierenartsen. 1. pirdap 2. KoeKompas nulmeting, PDCA aanpak 3. Samenwerking met andere adviseurs

10 Gegevensinspectie Bedrijfsinspectie Dierinspectie Drie-eenheid.

11 KoeKompas is. Een voorspellende risicoinventarisatie van het melkveebedrijf Managementinformatie voor de melkveehouder Vervanger Periodiek bedrijfsbezoek en Bedrijfsgezondheidsplan Samen met Bedrijfsbehandelplan basis voor verantwoord diergeneesmiddelengebruik.

12 Daarnaast is KoeKompas. Een ideale nul-meting. PDCA aanpak Een uitgangspunt voor kiezen en uitvoeren van verbetermaatregelen Een goede evaluatie èn actualisatie van de riscofactoren Dat helpt bij verlenging levensduur.

13 De truc. 1. Op een slimme manier vraag creëren bij de boer. 2. Luisteren naar de boer. 3. De boer moet willen. 4. Gaan voor resultaat.

14 De mind set van de boer. Increasing requirement for farmers to adopt higher standards for food safety and biosecurity, become less reliant on the use of antimicrobials and hormones, and provide assurances regarding animal welfare, in order to remain compliant with regulations and competitive

15 Hoe dan verder? Koeien meer lactaties mee laten gaan: 1. Minder jongvee aanhouden 2. Zo min mogelijk verlies van (jonge) koeien 3. Minder faal- en uitvalskosten 4. Voorspellend bezig zijn, vooral nu, met het melken in de nieuwe realiteit

16 Gemiddelde leeftijd bij afvoer. Grote spreiding in Nederland: 4 jaar 6 jaar en 8 maanden Gemiddelde: Laatste jaren tussen 5,5 en 6 jaar In 2020 naar 6 jaar en 2 maanden Foqus Planet Friesland Campina: 4 jaar = 0 punten 6 jaar en 8 maanden is 40 punten

17 Vragen: 1. Is gemiddelde leeftijd bij afvoer een goede indicator voor duurzaamheid? 2. Heeft iedere erfbetreder er aandacht voor?

18 CRV Duurzaamheidsmonitor

19 Afvoer van koeien % gedwongen * 25% vruchtbaarheid * 25% klauwen * 25% uier * 5% sterfte * 20% overig 10-20% vrijwillig: voor het leven, onvoldoende productie, weg vanwege te veel jongvee.

20 Bron: EDNews okt We halen maar weinig winst gedurende levensduur van een koe, die gemiddeld ruim 2 lactaties mee gaat. Koe die het break even point haalt moet ook nog compenseren voor een vaars die het niet redt.

21 Een waarheid als een koe. P-uitscheiding/jaar Kalf 9,4 kg Pink 22 kg Koe 40 kg ALVA 26 maanden: 2 maanden extra P uitscheiding: 6 pinken = 1 koe Weinig jongvee: veel dieren om P wit te maken! Kg melk per kg fosfaat

22 Gezond boerenverstand. Melkkoe vreet 15 kg DS uit ruwvoer Droge koe vreet 12 kg DS uit ruwvoer Pink vreet 8 kg DS uit ruwvoer Kalf vreet 4 kg DS uit ruwvoer Goed grasland brengt kg DS per jaar op Goede maisopbrengst kg DS Maak een ruwvoerbalans

23 Ruwvoerbalans. 250 melkkoeien droge koeien pinken kalveren Totaal ha mais ha gras ha gras ha gras

24 Wat is de kwaliteit van je eigen ruwvoer. Matig-slecht: 1 kg DS = liter melk Goed: 1 kg DS = 1 liter melk Goede ruwvoerefficiëntie komt voor voerefficiëntie. Uitstekend: 1 kg DS = kg melk

25 Stress. In bodem en plant Tekort aan N, P, K, S, Ca of water Onvoldoende organische stof, verdichting, geen goed bodemleven Meer bodemziekten, onkruiddruk, schimmelziekten Gevolg: Dalende opbrengst & voederwaarde Schimmel(toxinen) in de kuil

26 Stress. In de koe Mindere kwaliteit voer Daling DS opname Meer aanvulling met aangekocht ruwvoer en krachtvoer Gevolg: Meer kans op NEB & RE tekort Meer kans op pensverzuring en dikke darm problemen Gezondheidsproblemen, lagere levensproductie

27 Te weinig voldoende ruwvoer 30 liter melk, 176 DIM 12 kg DS uit goed ruwvoer beschikbaar 13,2 kg melk uit ruwvoer 8,5 kg krachtvoer nodig Of 28 kg krachtvoer/100 l melk Wat moet de koe die 45 liter melk geeft? TopStart-voerstrategie Kempen systeem 30 liter melk, 176 DIM 15 kg DS uit goed ruwvoer beschikbaar 16.1 kg melk uit ruwvoer 7 kg krachtvoer Of 21,5 kg krachtvoer/100 l melk Sturingsmechanisme krachtvoergift!

28 quotum opschuiven naar rechts? Mol % Melken zonder flora Actieve celwandsplitsende Actieve zetmeel splitsende flora Melk -zuur Propion zuur Azijn -zuur Pens ph

29 Zweden. High input, high output bedrijven: hoge productiecijfers, hoge kosten. Gemiddeld draaien Zweedse bedrijven niet goed, negatieve bedrijfseconomische cijfers. Hoge krachtvoerkosten, hoge vervangingspercentages (40% is niet ongebruikelijk). Dieren worden snel opgeruimd, o.a. vanwege goede vleesprijzen, maar ook door snel afbranden dieren, hoge dierenartskosten (zieke koe wordt zo mogelijk z.s.m. afgevoerd ipv dierenarts bellen (in het weekend 500 euro bezoekkosten!)). Hoge ALVA (28 mnd). Gemiddelde kalversterfte laag (7%).

30 Changes in dairy industry benefit dairy cattle health and welfare and consumers The dairy industry is increasing food production in a sustainable manner while meeting consumers' expectations for improved health and well-being of dairy animals, say experts in Journal of Dairy Science Bron: ELSEVIER HEALTH SCIENCES 22 sept.2015

31 Bedankt voor de aandacht! Vragen?

32

33 Casus bedrijf. Arbeidsbezetting: 2,5 VAK en wat losse hulp. 265 melkkoeien, 35 droog, 2.3 mln liter, 4.18% vet, 3,57 eiwit 210 kalveren en pinken, 102 ha gras, 20 ha mais, 10 ha beheersland, 16 ha gras op stam aangekocht Stal voor 300 koeien, groene vlag vloer, oude stal is jongveestal, kalveren tot 4 maanden in aparte kalverstal 50 stands buitenmelker, geen speendesinfectie. Maaien, schudden, gras inkuilen, zodebemesten zelf, harken en maisoogst in loonwerk. Is 2 maanden geleden begonnen met gemengd voeren door loonwerker Er wordt gewerkt met Ovalert tochtigheidsdetectie Insemineert zelf, in weekenden en vakanties CRV. Stategisch bekappen, klauwbekapper komt 1 x per 6 weken. 17,5% veevervanging Wil met 300 melken kalfkoeien naar 2.7 mln liter, 8% vet en eiwit

34 1. Kalveropfok. Kalversterfte 17,5 % (doodgeboren en dood > 24 uur) Veehouder doet zelf de kalveren Komt s nachts bij uitzondering uit bed voor een kalfkoe Kalveren tot drie weken te mager Gebruik gemaakt van Milk Bar Melkpoeder op basis van wei en plantaardig eiwit

35 Formuleer je SMART advies.

36 Bespreking. Kalversterfte aanpakken: -biestprotocol, -voeding in de melkfase, -droogstandsvoeding, o.a. ruw eiwit niveau close up groep. Voeding en verzorging van de kalveren arbeidstechnisch goed regelen.

37 2. Droogstand en transitie. Wat zijn de onderdelen van een succesvol verloop van droogstand en transitie? Noem er minstens 7 in chronologische volgorde. Welke gegevens uit pirdap kun je gebruiken voor de controle van een al of niet succesvol verloop?

38 Bespreking 1. Herstel uier: droogzetevaluatie 2. Herstel pens: 3. Herstel klauwen: digiklauwuitslag 4. Actieve botstofwisseling: 5. Geen vetaanzet of vetafbraak voor kalven: ketoseattenties 6. Goede biestkwaliteit 7. Grote overlevingskans voor het kalf 8. Voorbereiden pens op zetmeelrijk rantsoen: pensverzuringsattenties 9. Geen stress De koe met een spiertje extra.

39 3. Klauwgezondheid. De digiklauw uitslagen van augustus en september zijn uitgereikt. Op 19 augustus is het KoeKompas uitgevoerd en werden 65 dieren met een locomotiescore 3,4 of 5 gescoord (score 2) Verklaar de discrepantie met digiklauw vanuit de verstrekte gegevens

40 Bespreking 1. Strategisch bekappen is geen goede methode op een bedrijf met groene vlag roosters 2. Door hittestress is er weerstandsvermindering, waardoor uitbreiding Mortellaro 3. Pensverzuringsatenties-bevangenheid

41 Te weinig ruwvoer beschikbaar. 27,8 liter melk, 176 DIM 4,15% V, 3,58% E, 12 kg DS uit goed ruwvoer beschikbaar 12 kg melk uit ruwvoer 8 kg krachtvoer nodig Of 29 kg krachtvoer/100 l melk 45 kg melk: 14 kg krachtvoer, 6 kg extra, verdringt 3 kg ruwvoer 9 kg ruwvoer over Een geluk dat er maar 30% mais in het rantsoen zit. Aankoop krachtvoer is voordeliger dan aankoop ruwvoer zegt de econoom. Wat gaat deze boer doen? Risicofactoren?

42 Gaan voor voldoende goed ruwvoer. 30 liter melk, 176 DIM 15 kg DS uit goed ruwvoer beschikbaar 16.1 kg melk uit ruwvoer 7 kg krachtvoer Of 21,5 kg krachtvoer/100 l melk Sturingsmechanisme krachtvoergift! Deze boer wil met gezonde koeien naar 9000 l melk.

43 Monitoring pensverzuring. Koesignalen: goede pensvulling, meer liggen en herkauwen, goed verteerde mest Meer rust in de stal Beter robotbezoek Betere voerefficiëntie MPR voeding: geen inversio s Gezondere koeien: -betere klauwen -betere vruchtbaarheid -koeien ouder

44 Belangrijkste aanbevelingen. Alert zijn op pensverzuring: koesignalen, MPR, voeding (buffering, ruwvoerkrachtvoerverhouding) Mineralen verstrekking: aandacht voor Ca en Mg Bedenk steeds dat koeien die pensverzuring hebben of tegen pensverzuring aanzitten ook een slechtere benutting van mineralen hebben.

45 4. Vruchtbaarheid. Beoordeel de bedrijfsvruchtbaarheid aan de hand van de overzichten. In welke richting gaat je advies?

46 Bespreking 1.Gespreid afkalfpatroon, 176 DIM 2. Interval afkalven-1 e inseminatie, Spreiding in conditie score 5 4. IR 53,8 5. CR 28,6 6. PR 17,4 (CRxIR van 3 perioden geleden) 7. Aantal inseminaties 8. VTKT Interval geboorte-inseminatie 10. VALVA 25,1

47 SMART adviezen. 1. Inseminatiemoment 6-18 uur na begin staande tocht 2. Inseminatietechniek 3. Monitoring vuilers 4. Preventie pensverzuring 5. Bij de pinken eerder beginnen met insemineren

48 Vruchtbaarheid. Robotbedrijf 180 DIM: alle seinen op rood! Wekelijkse of tweewekelijkse BB

49 5. Duurzaamheidsmonitor bedrijf casus.

50 Benchmark.

51 Duurzaamheidsmonitor Geef de streefwaarden voor 2017 voor dit bedrijf: % Veevervanging Aantal stuks jongvee/10 melkkoeien ALVA VTKT Leeftijd bij afvoer Productie per levensdag Kg V+E per levensdag

52 Duurzaamheidsmonitor Geef de streefwaarden voor 2017 voor dit bedrijf: % Veevervanging Aantal stuks jongvee/10 melkkoeien 7 5,5 ALVA VTKT Leeftijd bij afvoer Productie per levensdag 14,3 15,5 Kg V+E per levensdag 1,13 1,20

53 Bedankt voor de aandacht! Foto: Josef Berchthold