Wij doen het beter dan de Amerikanen

Transcriptie

1 Folia Magazine weekblad voor HvA en UvA nr /06/2012 Wij doen het beter dan de Amerikanen

2 (advertentie) De centrale belangenbehartiger van Amsterdamse studenten In 2002 maakte de tweefasenstructuur plaats voor het hoger onderwijssysteem zoals we dat nu kennen: de bachelormasterstructuur. Na tien jaar maakt de ASVA studentenunie de balans op. Heeft deze vernieuwing in onderwijsland het gewenste resultaat opgeleverd, of zijn de opbrengsten aan de magere kant? te studeren. Veel studenten lopen derhalve studievertraging op als ze naar het buitenland togen. In het licht van de langstudeerboete is dat geen prettig vooruitzicht. Het Nederlandse onderwijsbeleid komt hiermee dus flink in de knel met de Europese onderwijsambities. De opzet van de huidige BaMa-structuur komt voort uit het Bologna-verdrag, dat voorzag in een Europese onderwijsruimte. Naast vrij verkeer van personen en kapitaal zouden ook studiepunten in de vorm van de bekende ECTS verder reiken dan de landsgrenzen. Studeren in het buitenland zou met andere woorden aantrekkelijker en eenvoudiger moeten worden. Daarnaast was een van de doelstellingen van het BaMa-stelsel dat studenten na hun bachelor een grote keuze aan masteropleidingen voorgeschoteld kregen. Ten slotte zou het bachelordiploma in waarde moeten stijgen, waardoor het volgen van een master niet noodzakelijk is om de arbeidsmarkt op te gaan. UvA-rector Dymph van den Boom noemt de invoering van de BaMa-structuur cum laude geslaagd, maar zijn de mooie beloften ook werkelijkheid geworden? Het internationale stelsel van bachelors en masters heeft studeren in het buitenland inderdaad vereenvoudigd, maar de praktijk leert dat dit voor veel studenten nog altijd een ingewikkelde opgave is. Zo is het onderwijs op buitenlandse universiteiten vaak zodanig anders ingericht dat het niet aansluit op vakken die in Nederland zijn gevolgd en is er zelden ruimte in het programma om in het buitenland Is de keuzevrijheid van studenten vergroot dankzij het BaMasysteem? Vooralsnog zijn er weinig aanwijzingen die dit idee kracht bijzetten. Universiteiten hanteren veelal strenge ingangseisen voor studenten die elders een bachelor hebben afgerond. Een schakelprogramma of premaster is vaak noodzakelijk om te worden toegelaten tot een master die niet geheel aansluit op de bachelor. Dit schakeltraject kan, mits het meer dan 30 ECs bevat, worden aangemerkt als tweede studie. Gevolg: een prijskaartje van euro en een grote drempel om een afwijkende master te doen. Dan het bachelordiploma, dat studenten de mogelijkheid zou moeten geven gelijk de arbeidsmarkt op te gaan. Dat dit streven verre van is bereikt behoeft weinig uitleg. Bachelors zijn in de regel te breed om als voorbereiding in het beroepsveld te kunnen fungeren. Masteropleidingen bieden deze specialisatie wel. Het is dan ook niet meer dan logisch dat studenten zich na hun bachelor verder willen verdiepen in hun vakgebied. Met het invoeren van de bachelor-masterstructuur werd flexibeler en toegankelijker hoger onderwijs beoogd. Na tien jaar is duidelijk dat volgens ASVA deze doelstellingen niet gerealiseerd zijn, mede doordat er de laatste jaren flink is bezuinigd op het hoger onderwijs. Maatregelen als de langstudeerboete en het instellingscollegegeld druisen regelrecht in tegen de ambities van het BaMa-stelsel. Deze inconsistentie in het onderwijsbeleid zorgt ervoor dat de doelstellingen van de BaMa-structuur voorlopig niet zullen worden behaald. 13 juni 10 jaar bachelor-master: mislukking of succes? Het onderzoeksbureau van de ASVA studentenunie verzamelde bijdragen van verschillende experts op onderwijsgebied over het slagen dan wel mislukken van het BaMa-stelstel. In SPUI25 vindt een debat plaats met onder anderen Jasper van Dijk (Kamerlid SP), Dymph van den Boom (Rector UvA) en Peter Kwikkers, die mede verantwoordelijk was voor de invoering van het stelsel. Datum: woensdag 13 juni. Tijd: uur. Aanmelden kan via

3 inhoud #34 redactioneel Seks uit het boekje 6 Seksuele voorlichting verschilt per land, en dat zie je terug in de meisjesblaadjes. Mond open a.u.b. 12 Studenten gaan niet naar de tandarts, behalve als ze moeten. Het rommelt bij FGw 24 Een dodenlijst van opleidingen zorgt voor onrust, maar decaan Van Vree blijft kalm. Hersenmarketing 28 Wie wil wat kopen? Die vraag wordt tegenwoordig beantwoord door hersenonderzoek. De managers 34 Ze zijn met velen, maar niemand kent ze. Het gezicht van de bureaucratie. en verder de week/het moment/navraag 4-5 op de tong 9 passie 11 drift 17 objectief opinie Robbert Dijkgraaf 21 Fatihya Abdi 22 promoties 23 lezingenladder 27 overigens 31 Folia maakt kennis prikbord wasdom stage 41 toehoorders 42 de lezer/deining 43 Jongensdroom Een tijdje geleden maakte ik een filmpje bij de HvA over wat studenten na hun studie aan de hogeschool van plan zijn te gaan doen. Ik wil manager worden, antwoordde een economiestudent met een overduidelijk Noord-Hollands accent. In welke sector hij dat zou gaan doen, maakte hem niet uit; het managen was een doel, geen middel. Met meer dan achtduizend medewerkers is de HvA/UvA een van de grootste werkgevers van Amsterdam. Een onbekend aantal van deze groep werknemers is manager. Wat ze precies doen, is lang niet altijd duidelijk, maar het heeft vaak te maken met leidinggeven, plannen maken en controleren. Om de manager letterlijk en figuurlijk een gezicht te geven is onze fotograaf Danny Schwarz langs een groot aantal UvA- en HvA-locaties gegaan. Vanaf pagina 34 en op onze site kunt u zien wie toch die mensen zijn die de tegenwoordig kennelijk begerenswaardige positie van manager bekleden. Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, (twitter) Folia Magazine 3

4 de week Het regende prijzen. Het was bijna niet bij te houden afgelopen week: de lintjes, penningen, prijzen, medailles en andere eretekens vlogen ons om de oren. Om te beginnen was er natuurlijk Annemarie Mol, die de begerenswaardige Spinozapremie de Nederlandse Nobelprijs in ontvangst mocht nemen. De UvA-hoogleraar antropologie van het lichaam kan een slordige 2,5 miljoen euro bijschrijven op haar rekening. Dat bedrag gaat ze vooral besteden aan het binnenhalen van jonge onderzoekers voor haar project Het etende lichaam. In de Volkskrant lichtte Mol haar onderzoek voor alle duidelijkheid eventjes toe: Als je de wereld eet, verdwijnt het eten uit je omgeving, en wordt het onderdeel van je lichaam. Een belangrijk inzicht volgens Mol, want op die manier maken we deel uit van de aarde. Halbe Valorisatie Zijlstra zal wel even een oogje hebben toegeknepen. Terwijl we ons nog aan het afvragen waren in hoeverre onze zojuist genuttigde lunch ons in contact met de aarde had gesteld, kwamen ons alweer twee andere prestigieuze prijzen van internationale allure ter ore: de Hedy d Anconaprijs voor excellente zorgarchitectuur en de gouden Piet Kranenbergring wie kent m niet? De eerstgenoemde prijs ging naar het nieuwe Actagebouw aan de Zuidas, en de tweede naar HvAdocent stedenbouw Anneke Treffers, omdat ze zich zo ingezet heeft op het gebied van vastgoed in de brede zin in Groot-Amsterdam. Na zo n prijzenregen kon Folia natuurlijk niet achterblijven. Deze week werd voor de eerste keer de Folia Startup Award uitgereikt. Acht student-ondernemers presenteerden ieder een bedrijfsplan waarmee ze in de toekomst ongetwijfeld miljoenen binnen gaan harken. Wat te denken van witlofplantages in leegstaande kantoorpanden of digitale reclame op de wc. UvA-hoogleraar Annemarie Mol ontving afgelopen week de Spinoza-premie à 2,5 miljoen euro. Daar moet ze toch behoorlijk wat sperzieboontjes voor kunnen kopen. Die komen vast goed van pas bij haar onderzoek naar Het etende lichaam, waarin ze zich afvraagt wat het eigenlijk betekent om te eten. Wie proeft en verteert, maakt deel uit van de wereld. Goudmijntjes. Uiteindelijk zag de jury het meest in het plan van HvA-student Donald Vossen die digitaal pakpapier aan de man wil brengen. Omdat het in deze barre economische tijden niet zonder risico is om een onderneming te beginnen, kreeg hij een steuntje in de rug ter waarde van vijftigduizend euro. Wij van De Week kregen uiteindelijk ook de smaak te pakken en willen bij dezen een prijs uitreiken aan de beste presentator van een prijs. En die prijs gaat naar Ivo Niehe. De UvA trok deze Tros-coryfee (door Gerard Reve ooit kleurrijk omschreven als een plastic lul met paarden- haar ) van stal om de scriptieprijs te presenteren. Een man die grootheden als Yolanthe Cabau van Kasbergen-Sneijder en Jon Bon Jovi heeft geïnterviewd zet zo n prijsuitreiking toch flink wat luister bij. Proficiat Ivo en alle andere prijswinnaars van deze week! yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden 11 juni 2012 tweet van de Dirk Paul Flach Ik wordt wel een beetje iebel van al die taaltoetsen. Waarom accepteren we zomaar dat het voorafgaande onderwijs kennelijk onder de maat is? foto: NWO/Arie Wapenaar 4 Folia Magazine

5 HvA-student Donald Vossen (23) heeft de Folia Startup Award gewonnen met Wrap A Gift. De onderneming maakt het mogelijk digitale cadeautjes te verpakken. De student Communication & Multimedia Design krijgt euro startkapitaal, professionele begeleiding én een eigen bedrijfsruimte in de Indische buurt. Ik heb gewoon een eigen baan gecreëerd. Dit is echt fantastisch, aldus een uitzinnige winnaar vlak na de uitreiking in Pakhuis de Zwijger, afgelopen woensdag. yyy tekst Jeff Pinkster / foto s Danny Schwarz navraag Evelien van Doorn Na het succes van octopus Paul twee jaar geleden, duiken de voorspellende dieren dit EK overal op. In Amsterdam wordt vooral Pad Do, gelanceerd door studenten van de HvA, als orakel geraadpleegd. Evelien van Doorn (20, media, informatie & communicatie) is een van de padvinders. Hoe is een voorspellende pad onderdeel van jullie studieprogramma? Voor het vak media-ethiek wilden we in de praktijk bekijken hoe de journalistiek te werk gaat. Hoe beïnvloeden de media elkaar? Doen journalisten wel aan hoor en wederhoor? In de klas hebben we vervolgens gebrainstormd over een goede actie die we zelf konden lanceren. Ik had toen net iets gelezen over octopus Paul en zo kwam ik op het idee van een voorspellend EK-dier. Een dierenorakel, waar vind je zoiets? Hij moest natuurlijk de aandacht trekken, dus we waren op zoek naar een onooglijk dier. Daarom zijn we naar reptielenspeciaalzaak Animal Attraction gegaan en hebben gevraagd: Hebben jullie een dier met voorspellende gaven? Toen bleek daar al een tijdje een voorspellende pad actief te zijn met de naam Pad Do. Perfect, want die naam trekt ook de aandacht. Hoe gaat Do te werk? We hebben het verhaal gelanceerd dat ze door haar gifklieren af en toe gaat hallucineren. Vervolgens plaatsen we haar in een bak waar ze kan kiezen tussen drie larven: twee bij de vlaggen van de spelende ploegen, en één in het midden voor gelijkspel. De larf die wordt opgegeten voorspelt de uitslag van de wedstrijd. Doet ze het een beetje naar behoren? De eerste wedstrijd had ze goed, maar bij de uitslag van Nederland-Denemarken is ze de fout in gegaan: Nederland won volgens haar. Waarschijnlijk was ze wat van slag door de spanning en had ze daarom een bad trip. De voorspellingen van de dag erna klopten wel weer allemaal. En hoe zit het met de media? AT5 zendt Do nu dagelijks uit. En verder is ze al bij RTL Nieuws geweest en heeft ze in Spits! gestaan. Bij dat artikel hadden ze gewoon een foto van een heel andere pad geplaatst. yyy Clara van de Wiel Folia Magazine 5

6 Seks en de blaadjes Boudewijn de Groot zong het al: De seksuele voorlichting, dat is een zeer gewichtig ding. Maar de manier waarop die voorlichting tot stand komt verschilt nogal per land. Communicatiewetenschapper Suchi Pradyumn Joshi bekeek de verschillende benaderingen van seks in Amerikaanse en Nederlandse meisjesblaadjes. tekst Eva Rooijers / illustratie Pascal Tieman Drugs en prostituees. Dat waren de eerste twee woorden die de Amerikaanse promovenda Suchi Pradyumn Joshi te binnen schoten als ze aan Nederland dacht. Dat stereotype beeld van een losgeslagen land was lastig te rijmen met een filmpje dat ze als jonge student te zien kreeg bij het vak gezondheidscommunicatie. Daarin werd verteld dat Nederland wereldwijd een van de laagste percentages tienerzwangerschappen kent. Terwijl Amerika van de westerse landen het hoogste percentage tienerzwangerschappen telt. Bovendien bleken Nederlandse jongeren ook nog eens veel minder soa s te hebben dan hun Amerikaanse leeftijdsgenoten. Hoe kan dit? vroeg ze zich af. Zou het antwoord misschien liggen in de verschillen in seksuele voorlichting? Op het merendeel van de Amerikaanse middelbare scholen bestaat seksuele voorlichting alleen uit de bezwering vooral geen seks voor het huwelijk te hebben, vertelt Joshi in haar werkkamer aan de Kloveniersburgwal, op een steenworp afstand van de rosse buurt. Soms aangevuld met basale informatie over voorbehoedsmiddelen. Maar bijna nergens in de VS wordt zo uitgebreid aandacht besteed aan seksuele voorlichting als in Nederland. In Amerika geen geklooi met komkommer en condoom en geen uitgebreide verhandelingen over geslachtsziektes. Maar ook geen aandacht voor de plezierige kanten van seks, wat volgens Joshi steevast onderdeel is van de Nederlandse lessen. Bovendien kunnen veel Nederlandse kinderen in meer of minder expliciete mate met hun ouders over seks praten. Dat is in de VS zeldzaam, zegt Joshi. Amerikaanse jongeren krijgen heel inconsistente signalen Haar interesse in het onderwerp voerde haar naar Nederland, voor promotieonderzoek. Ze onderzocht of die verschillende benaderingen van seks ook terugkomen in de tijdschriften die tienermeisjes lezen, zoals Fancy, Seventeen en Girlz!. Honderden heeft ze er doorgespit. Een blik op een stapel magazines leert dat er maar weinig is veranderd sinds vijftien jaar geleden, toen de verslaggeefster dit soort blaadjes verslond. Nog steeds prijken er frisse jonge vrouwen op de cover die hun hagelwitte tanden net iets te opgewekt bloot lachen. Op de beautypagina s krijgen meiden nog altijd advies over hoe je teennagels te lakken en ook de quizjes blijken immer populair. In CosmoGirl! kan je bijvoorbeeld aan de hand van zeven meerkeuzevragen checken of je er wel klaar voor bent om met je crush tussen de lakens te duiken. Een van de vragen die de meisjes op het juiste spoor moet brengen: Een klasgenootje laat je de sekstape van Paris Hilton zien. Jij A. kijkt en leert B. giechelt C. walgt. Ook de brievenpagina s waar anoniempjes met hun meest prangende seksuele dilemma s terechtkunnen, ontbreken niet. Sommige vragen lijken een onbeperkte houdbaarheidsdatum te hebben. Wat doet die natte plek in de broek van mijn vriendje als ik met hem zoen? En: Ik vind mijn beste vriendin leuk. Ben ik nu lesbisch? Met hier en daar een moderne variant. Ik heb mijn borsten laten zien en mezelf gevingerd voor de webcam. Ik schaam me zo. Wat moet ik doen? De Amerikaanse tienerbladen lijken op het eerste gezicht van hetzelfde laken een pak. Toch vond Joshi opvallende verschillen tussen de manier waarop Nederlandse en Amerikaanse tijdschriften seks benaderden. De risico s en negatieve effecten van seks, zoals soa s, verkrachting, fysieke pijn en tienerzwangerschappen, 6 Folia Magazine

7 komen vaker voor in de bladen in de VS. Joshi trekt een Cosmogirl US uit de stapels tijdschriften in haar archiefkast. Daarin staat het verhaal van Erica. Een meisje dat op haar veertiende verkracht wordt door een onbekende jongen. Ze schaamt zich zo dat ze het aan niemand vertelt. Negen maanden later denkt ze dat ze een blindedarmontsteking heeft, zo veel pijn doet haar buik. In het ziekenhuis krijgt ze the surprise of her life als de dokter vertelt dat ze op het punt staat te bevallen. Daarnaast is er volgens Joshi in Nederland meer aandacht voor strelen als vorm van seks, terwijl Amerikaanse bladen bijna alleen aandacht besteden aan penetratie. Nederlandse tijdschriften schrijven meestal dat het ook de bedoeling is dat vrouwen plezier beleven aan seks. In Amerika zijn artikelen als Ten ways to please him between the sheets meer gebruikelijk. Hook-up culture Een van Joshi s meest opvallende bevindingen is dat Amerikaanse tienerbladen veel meer schrijven over wat zij de hook-up culture noemt. Denk aan het meer losbandige werk als: onenightstands, summerflings en friends with benefits. De Nederlandse bladen schrijven juist vaker over seks binnen een serieuze relatie en benadrukken dat het belangrijk is om te vrijen met iemand op wie je echt verliefd bent. Meisje met klotegevoel schreef bijvoorbeeld aan Girlz!: Ik had hem afgetrokken omdat hij dat wilde, maar ik niet. Ik was bang dat hij boos of zo werd. Hij wilde eigenlijk al meteen vrijen hij had zelfs condooms bij zich maar ik heb dus nee gezegd. Ik ben pas 14. Ik vond het echt gewoon ranzig om te doen, en ik vond zijn spul vies. [ ]Ik vind het gewoon zo klote, vooral omdat ik niet verliefd op hem ben. Maar op iemand anders. Ze wil van Girlz! weten of ze het nu uit moet maken of niet. Het antwoord Folia Magazine 7

8 NL vs VS Suchi Pradyum Joshi onderzocht de meest gelezen meidenbladen in de periode 2006 t/m Nederland Fancy, Cosmogirl! NL, Girlz! NL Verenigde Staten Seventeen, CosmoGirl! US, Teen van het tijdschrift luidt: Er zijn een heleboel redenen waarom je niet met hem door moet gaan. De eerste en belangrijkste: je bent niet verliefd op hem! En daarna: omdat je je gebruikt voelt, omdat je twijfelt aan de keuzes die je op dit moment maakt, omdat het je te snel gaat. [ ] Volgens Joshi is die nadruk op verliefdheid in het antwoord typerend voor de Nederlandse bladen. Terwijl jonge meiden in de VS bij wijze van spreken op de ene pagina lezen dat het verliezen van je maagdelijkheid toch vooral een negatieve aangelegenheid is, om op de volgende bladzijde een stuk aan te treffen over hoe geweldig het is om een kortstondige zomerscharrel te hebben. Best verwarrend. Bovendien lijkt al die aandacht voor de hook-up culture in strijd met de conservatieve inborst van veel Amerikanen en de geheelonthoudingslessen die jongeren op de middelbare school krijgen. Terwijl de nadruk op liefde en serieuze relaties in het vrije Nederland ook verrassend te noemen is. Het lijkt inderdaad enorm tegenstrijdig, beaamt Joshi. Toch ziet ze een rode draad. Amerikaanse jongeren krijgen heel inconsistente signalen. In videoclips, films en televisieseries Op school leren ze dat je moet wachten hebben jongeren continu seks. Maar op school leren ze dat je moet wachten tot het huwelijk. Precies die inconsistente signalen zie je terug in de tienerbladen. Nederlandse tieners krijgen daarentegen juist een heel consequente boodschap mee. Seks is fijn, maar doe het pas als je er echt aan toe bent, doe het veilig en bij voorkeur met iemand van wie je houdt. Dat zie je ook terug in de Nederlandse bladen. Of dat ook de reden is dat in Nederland relatief veel minder tieners zwanger raken, heeft Joshi niet onderzocht. Maar ze denkt dat de pragmatische Nederlandse aanpak er vast iets mee te maken heeft. Wat dat betreft kunnen we in de VS nog heel wat leren van Nederland. yyy Suchi Pradyumn Joshi promoveerde 7 juni op haar proefschrift Adolescent Sexual Socialization & Teen Magazines: A Cross- National Study Between the United States and the Netherlands.

9 op de tong foto Ward Kuipers Pinsa s Spaarndammerstraat 772 (West) Die wordt met de beste, veelal biologische ingrediënten bereid. Moeder en zoon hebben hun opleiding tot pizzabakker in Rome voltooid, dus we eten pizza op z n Romaans. Daarnaast serveren ze heerlijke ravioli en een aantal andere pasta s en vleesgerechten. Op de kaart staat bij de wijnen een advies bij welk gerecht ze lekker smaken. De pizza s kosten tussen de tien en vijftien euro, wat niet duur is voor de kwaliteit die je krijgt. In de bediening en keuken werken studenten uit alle windrichtingen. Niet iedereen spreekt Nederlands en de bediening is niet erg professioneel, maar wel heel aardig. Voor kinderen hebben ze in het nieuwe pand een kinderkamer vol speelgoed gemaakt. Ik weet uit ervaring dat eten met kinderen soms lastig is. Hier is het een feestje voor iedereen. De kamer is afgesloten, dus de andere gasten hebben er geen last van. Het kindermenu bestaat uit kleinere pizza s en lekkere, biologische appelsap. En met een beetje geluk is er huisgemaakt ijs. Het leuke van deze zaak is dat ze ook workshops pizza bakken, verse pasta en ijs maken geven, waarbij je zeker weet dat je het van een kenner leert. yyy Minou van Beurden Toen deze moeder en zoon (kan het Italiaanser?) zich jaren geleden vestigden in de Spaarndammerstraat spraken ze geen woord Nederlands of Engels. Intussen zijn ze verhuisd naar een groter pand aan de overkant en spreken ze Engels. Het begon met afhaalpizza s en -pasta s en zelfgemaakt ijs en breidde langzaam uit tot het smakelijkste en meest sympathieke restaurant van de buurt. De aankleding is eenvoudig: simpele keukentafels met keukenstoelen. De specialiteit is pizza. Folia Magazine ontvangt graag je restaurant recensie en vergoedt tot 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail je recensie naar redactie@folia.nl. Stuur je bon naar Folia Magazine, t.a.v. Stephanie Gude, Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD, Amsterdam. Pasta maken Neem 600 g bloem tipo 00 en zes grote eieren. Doe de bloem in een kom. Maak een kuiltje in het midden en breek daar de eieren in. Klop ze glad. Meng de eieren en de bloem beetje voor beetje door elkaar tot alles goed gemengd is. Kneed het tot een bal deeg. Als je eenmaal een bal deeg hebt, moet je die met je handen verder kneden, anders wordt je pasta bij het koken zacht en slap in plaats van elastisch en al dente. Als het deeg zacht en glad aanvoelt is het klaar. Film e Pizza Bij bioscoop Kriterion en pizzeria de Pizzabakkers kun je voor 13,50 pizza eten en naar de film. Een goede combinatie, weet ook de Amerikaanse kooksite Chow.com. Zij stelden onder het kopje Slice of Life een lijst samen van tien beroemde pizzamomenten in films, met daarin klassiekers als Wayne s World, Manhattan, Goodfellas, Dog Day Afternoon en Saturday Night Fever. De bekende pizzaliefhebbers de Teenage Mutant Ninja Turtles schitteren door afwezigheid. Mamma mia Zeven op de tien ongetrouwde, Italiaanse mannen boven de 35 wonen nog bij hun ouders en een op de drie Italiaanse mannen ziet zijn moeder elke dag. In een cultuur waar veel vrouwen thuis blijven is dat niet vreemd. Een zoon ziet zijn buitenshuis werkende vader gemiddeld vijftien minuten per dag, terwijl hij uren doorbrengt met zijn moeder. Dat is de reden dat Italiaanse mannen zo vaak met hun moeder spreken, zelfs als ze het ouderlijk huis hebben verlaten. Folia Magazine 9

10 Kom werken bij de leukste kaartenwinkel van Nederland Bij Greetz zijn we altijd op zoek naar flexibele oproepkrachten voor ons distributiecentrum. In het distributiecentrum maken we alle kaarten en cadeaus klaar voor verzending naar ontvangers in Nederland én daarbuiten. Klinkt een afwisselende job in een dynamische omgeving die perfect te combineren is met je studie jou als muziek in de oren? En ben je flexibel inzetbaar, betrouwbaar, zorgvuldig én enthousiast? Dan zijn we op zoek naar jou! Stuur je motivatiebrief en CV naar Greetz is gevestigd op loopafstand van metrostation Overamstel. Kijk voor meer informatie over Greetz op (advertenties) Folia maakt kennis......met Geleyn Meijer Voorzitter domein Media, Creatie & Informatie Woensdag 13 juni tussen en uur in de OBA (Oosterdokskade 143) Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en op de kabel) Vanaf 14 juni terug te luisteren op 20 juni Peter van Gorsel (ex-domeinvoorzitter HvA) Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad folia-greetz indd :52:42

11 Molens passie Jippe Kreuning (19, bèta-gamma, variant biologie) groeide op in een molen, en werd op zijn achttiende de jongste molenaar van Nederland. Later wil hij zijn eigen molen. Ik ben opgegroeid in een Noord-Hollandse Binnenkruier. Kruien is de wieken naar de wind richten. Veel mensen denken meteen aan een molen om meel te malen, maar onze molen pompte een polder droog. In de zeventiende eeuw had je voor alles een molen: zaagmolens, papiermolens, zelfs boormolens om gaten in de kanonnen van de VOC te boren. Toen mijn vader me opgaf voor de molenaarscursus had ik er geen zin in. Ik was zestien en vond die molen maar een oud, vies ding. Maar na een tijdje greep het me. Er zijn een paar lesmolens in Nederland en je krijgt een molenmentor. Thuis kon ik oefenen, je moet veel draaiuren maken. Het examen was best moeilijk: je moet twee dikke boeken uit je hoofd kennen en weten hoe alle onderdelen heten allemaal van die oud-hollandse namen en je wordt een halve meteoroloog. Het praktijkexamen was in een molen bij Hoorn. Dan staan er zes oude mannen met baarden vragen op je af te vuren: stel de wind komt van daar, en die breekt af, wat doe je dan? Ik kon ze nauwelijks verstaan. Sinds ik in Amsterdam woon moet ik het zonder molen stellen. Als ik bij mijn ouders ben leef ik me uit, ik help af en toe bij molens op open dagen en ik werk in het Zuiderzeemuseum als vrijwilliger in een klein rotmolentje. Het mooist vind ik dat ik als er oude mensen komen kijken, ze iets kan uitleggen over vroeger, in plaats van andersom. De gemiddelde leeftijd onder molenaars is heel hoog; er zijn maar iets van vijf jongens van mijn leeftijd die het ook doen. Over twintig jaar is er bijna niemand meer om al die molens te bedienen, en een molen zonder molenaar zakt uiteindelijk in elkaar. Dus mijn tijd komt wel. yyy tekst Bob van Toor / foto Fred van Diem (genomen in het Zuiderzeemuseum) Folia Magazine 11

12 Wees niet bang voor de stoel Komt het door geldgebrek, angst, of luiheid? Veel studenten gaan nooit naar de tandarts, terwijl de met suiker en drank gevulde studentenjaren toch ernstige schade aanrichten aan een gebit dat nog wel een halve eeuw mee moet. Drie studenten doen hun mond open. tekst Bob van Toor / foto s Danny Schwarz Studenten zijn notoire wegblijvers van tandarts, kaakchirurg en mondhygiënist. Met de verhuizing naar een studentenstad eindigt vaak de halfjaarlijkse controle van het gebit, en na vier of vijf jaar struisvogelpolitiek ( als het geen pijn doet is er vast niks aan de hand ) is de schade vaak flink opgelopen. Tandarts Michiel Allessie weet dat als geen ander: vijftien procent van de studenten in zijn praktijk heeft tien gaatjes of meer. Het idee om speciaal met studenten te gaan werken kreeg Allessie toen hij een praktijk had in de Jordaan. Daar zag ik vooral yuppen die allemaal drie, vier jaar niet geweest waren, sinds ze begonnen waren met hun studie. Daarbij moesten we veel aan sanering doen. Het verbaasde me dat hoogopgeleide mensen niet weten dat ze regelmatig naar een tandarts moeten gaan. Op aanraden van Peter Vonk, hoofd van het Bureau Studentenartsen van de UvA en patiënt in zijn tandartspraktijk, besloot Allessie Studentist op te richten: een tandartspraktijk exclusief voor studenten, met studentikoze prijzen. We zijn de goedkoopste praktijk van Nederland, zegt Allessie. Dat kan omdat we niet alle apparatuur hoeven aan te schaffen. We kunnen hier bijvoorbeeld geen protheses maken. Kijk eens wat ik van één tand af haal? Met verloren schaapjes Adinda, Dylan en Job (respectievelijk drie, vier en bijna vijf jaar weggebleven) treden we het efficiënt ingerichte gebouw aan de Nieuwe Doelenstraat binnen. Dylan mag als eerste bij de balie komen. Wat studeer je? Antropologie, leuk! Weet je al wat je daarmee wil doen? Merel Jacobs, naast haar werk bij Studentist ook student Europese studies, weet zenuwachtige patiënten kundig af te leiden terwijl ze hun gegevens in het systeem opneemt. Vanaf nu krijgt Dylan elk halfjaar een oproep per mail om terug te komen. Ook de tandartsen zelf hebben geleerd dat een directe, maar persoonlijke benadering bij studenten het best werkt. Je hebt flink wat tandsteen, zegt tandarts Laura Jacobs als Adinda in de stoel ligt. Kijk eens wat ik van één tand af haal? Ik denk dat jouw probleem meer ligt in ontstoken tandvlees dan gaatjes. Daar moeten we wat aan doen, anders kan het chronisch worden. Ondertussen neemt Allessie Job onder handen. We praten veel met de studenten, zegt hij. Vroeger in de Jordaan kreeg ik patiënten die zeiden: kun je die kies maken? Nu zeg ik daarop: Ja, maar weet je ook hoe het probleem is ontstaan? Het fijne aan studenten is dat ze adviezen vaak ook opvolgen, vindt de tandarts. Daardoor voel ik me gewaardeerd, anders is een tandarts soms een soort garage. Na afloop ogen de studenten ontspannen, al heeft Dylan meteen twee spoedafspraken. Ze zijn blij dat ze weer geweest zijn. Dylan laat een gratis tandenborstel in zijn jaszak glijden. Ik ga mijn leven beteren, zegt hij vroom. 12 Folia Magazine

13 Is dat verzekerd? Sinds 2011 zijn alle tandheelkundige behandelingen voor patiënten boven de 17 jaar uit het basispakket van de zorgverzekering verdwenen. Om bijvoorbeeld een wortelkanaalbehandeling vergoed te krijgen moet je een aanvullende verzekering afsluiten. De eerste afspraak bij Studentist kost tussen de 50,- en 120,- omdat bijvoorbeeld ook röntgenfoto s worden gemaakt, daarna is een periodieke controle 19,50. Adinda van der Hoeven (22) culturele en maatschappelijke vorming Niet geweest sinds Drie jaar geleden ongeveer? Ik weet het niet precies. Waarom Ik ben niet meer gegaan sinds het moment dat mijn moeder vond dat ik oud genoeg was om zelf afspraken te maken bij de tandarts. Maar dat deed ik dus niet, ik denk uit luiheid. Poetsen Twee keer per dag, ik flos nooit. Favoriete snoep Ik denk dat het bij mij niet aan snoep zal liggen, maar ik drink best veel frisdrank en wijn, dat is ook niet erg goed. Voor Ik ben bang dat het niet zo goed gaat met mijn gebit. Ik heb nergens last van, maar ik gok wel op een paar gaatjes. Denkt twee gaatjes Na Ik had geen gaatjes, maar wel drie opkomende. Ik bleek wel ontstoken tandvlees te hebben, dat had ik totaal niet door. Ik ga een afspraak maken bij mijn oude tandarts, denk ik. Ik ben wel blij dat ik gegaan ben en ik ben erg opgelucht dat mijn verstandskiezen er niet uit hoeven. Folia Magazine 13

14 Job van Ballegoijen de Jong (26) rechten Niet geweest sinds Ik denk dat het 2007 of 2008 was. We kunnen het mijn tandarts in ieder geval niet meer vragen, die is inmiddels met pensioen. Ik ben in 2010 nog wel eens bij een kaakchirurg geweest voor een controle van een kaakoperatie uit Die heeft toen ook in mijn mond gekeken en leek niet erg te schrikken. Waarom Als ik een tandarts ging zoeken dacht ik de ene keer: ik weet niet welke goed is; de volgende keer las ik in de media dat tandartsen zulke lange wachtlijsten hebben. En dan maakte ik toch weer geen afspraak. Poetsen Twee keer per dag. Flossen heb ik een week geprobeerd, maar dat is niet aangeslagen. Ik heb nog nooit klachten gehad over slechte adem. Favoriete snoep Ik snoep heel weinig, als ik met een pistool op m n hoofd moet kiezen, dan maar een lolly. Voor Ik hoop dat ik niets heb, maar vrees van wel. Een gaatje zou niet zo heel raar zijn, mensen die elk halfjaar gaan krijgen die ook. Ik hoop dat ik geen kunstgebit hoef. Denkt één gaatje Na De tandarts was onder de indruk van hoe lang ik niet geweest was, veel langer dan het gemiddelde van twee, drie jaar onder studenten. Dat is toch een compliment. Verder vond hij dat ik een goed gebit heb, maar ik moet meer flossen. Ik heb drie kleine gaatjes. Als die verholpen zijn ga ik mijn tanden laten sealen, dan doen ze er een beschermend laagje op. Ik vroeg: Moet er worden geboord, en doet dat pijn? Toen zei de tandarts: Ik ga je wel verdoven, hoor. Maar ik ben juist het meest bang voor die naald met verdovingsmiddel. 14 Folia Magazine

15 Dylan Henebury (23) antropologie Niet geweest sinds Ik in Amsterdam woon, zo n vier jaar. Waarom In Groningen ging ik naar de tandarts van mijn ouders, dat vond ik geweldig: ik had nooit wat. Toen ik verhuisde heb ik geen nieuwe gezocht, maar maakte me wel steeds meer zorgen. Ik bijt op mijn nagels, en toen ik een keer uitschoot schraapte ik per ongeluk een stuk tandvlees weg. Het kwam niet meer terug, dus ik dacht: dit is het moment om naar de tandarts te gaan. Maar inmiddels vertrok ik bijna naar India voor zeven maanden, en zelfs mijn moeder vond dat ik maar na mijn reis moest gaan. Poetsen Eén keer per dag, alleen s avonds. Ik flos niet. Favoriete snoep Van alles, het hangt van mijn bui af. Als ik dan toch moet kiezen, dan Snickers. Maar als je eenmaal zo n zak mini s hebt leeggegeten duurt het wel een maand voor je er weer zin in hebt. En ik rook en drink. Voor Ik denk niet dat ik gaatjes heb. Dat zou je toch moeten voelen? Ik weet eigenlijk niet eens of mijn verstandskiezen er al zitten. Maar ik vrees meer voor de financiële consequenties dan voor mijn tanden zelf. Denkt nul gaatjes Na Twee gaatjes die direct attentie nodig hebben en vijf beginnende. Ik moet vaker poetsen en flossen of desnoods tandenstokers gebruiken maar ik kan me nauwelijks voorstellen dat ik het deze keer wel vol ga houden. Die verstandskiezen bleken er wel degelijk te zitten, de onderste twee zitten helemaal vast. Eén komt in de buurt van een zenuw, dus ze moeten allebei worden getrokken. Ik moet volgende week terugkomen. Het moest gebeuren, ik ben blij dat ik gegaan ben. yyy Folia Magazine 15

16 (advertenties) e 1 GOEDE DOELEN T R O U W Mede mogelijk gemaakt door het UAF welzijn en cultuur Het UAF helpt al 60 jaar hoger opgeleide vluchtelingen om zich hier te ontwikkelen door studie. Voor duizenden getalenteerde vluchtelingen hebben we dat al mogelijk gemaakt: artsen, ingenieurs, economen, juristen en vele anderen. We zijn trots dat dit is beloond met de 1 e plaats in het Trouw-onderzoek naar de prestaties van 800 goede doelen. Ook nieuw gevlucht talent willen wij de kans geven zich te ontwikkelen. En dat kun jij mede mogelijk maken! Kijk op TWEEDEGRAADS LERAAR WORDEN? lia-100x128mm.indd :35 OPEN AVOND 19 JUNI Binnen een jaar de populairste van de klas. Heb je tijdens je studie ontdekt dat je het leuk vindt om jouw vakkennis over te dragen aan anderen? Met de praktijkgerichte kopopleiding Tweedegraads Leraar voor hbo- en wo-bachelors heb je binnen een jaar al je tweedegraadsbevoegdheid. En kan je als docent aan de slag. Kijk voor meer informatie op of kom naar de open avond op 19 juni. CREATING TOMORROW HVA ONDERWIJS EN OPVOEDING

17 drift illustratie Denise van Leeuwen Naar het donker van de club Diederik (25), student geneeskunde: Ik ben mager, verlegen en zie er jonger uit dan ik ben; onder mijn vrouwelijke medestudenten ben ik niet echt een succesnummer. In de homokroegen word ik daarentegen warm onthaald. Ze vinden me knap, sexy, een trofee zelfs. En hoewel de gedachte aan seks met een man me niet aanstaat me beangstigt misschien wel laat ik me graag als trofee meevoeren. Tot aan de fiets in ieder geval, waar we zoenen. Ik vind het een stomme vraag. De vraag naar wat je bent. Alsof een seksuele identiteit die volgens mij minstens net zo complex is als iemands emotionele of rationele identiteit in een enkel antwoord te vatten is. Alsof je aan de hand van de woorden hetero, homo of bi weet wat iemand lekker vindt, en mooi, waar iemand opgewonden van raakt en tegen wie iemand s nachts graag aankruipt. Ik weet niet wat ik ben. Ik weet dat ik hou van het mollige lichaam van mijn vriendinnetje, van haar lange haren, van hoe haar lichaam voelt wanneer we samen in bed liggen. Maar ik weet ook dat ik een deel van mezelf zou ontkennen wanneer ik niet ook de spanning kan opzoeken van de mannenclubs. Wat maakt dat mij? Ik weiger om een etiket op mijn keuzes te plakken, net zoals ik weiger om er verantwoording over af te leggen. Er zijn een paar mensen die weten van mijn uitspattingen. En na de initiële verontwaardiging over het bedrog tegenover mijn vriendin, na de eerste verbijstering over Ik weet niet wat ik ben het feit dat deze vormelijke jongen blijkbaar heimelijk zijn verzet zoekt in de Amsterdamse homoscene, accepteren zij het stuk voor stuk en weet ik mijn geheim veilig. Gelukkig maar, want er is geen haar op mijn hoofd die erover peinst mijn vriendin te bekennen dat ik wekelijks met mannen zoen. Netzomin als ik erover peins om ermee te stoppen. Ik speel cello in het studentenorkest, geef bijles en ben een prima student. Ik kleed me graag keurig, hou van klassieke muziek en zie mezelf later zeker trouwen en een gezin stichten. Dat is wat ik ben. Maar als ik me te lang naar dat keurige keurslijf heb gevormd, als ik me te lang geconformeerd heb aan de vriend die ik voor mijn vriendin wil zijn, aan de keurige student op wie mijn ouders trots zijn, dan moet ik me ontworstelen. Dan moet ik naar het donker van de club, naar de vrolijke en ongecompliceerde spanning die heerst onder zo veel mannen bij elkaar. Ik hou van de aandacht die ik krijg, van het gemak waarmee er contact gelegd wordt en van de gretigheid waarmee er gekust wordt. Ingewikkeld natuurlijk en vooral niet helemaal eerlijk maar dat is evengoed wie ik ben. yyy Fen Verstappen De naam van de geïnterviewde is op zijn verzoek gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar redactie@folia.nl. Folia Magazine 17

18 18 Folia Magazine

19 Het laatste avondmaal Militarisme is onlosmakelijk verbonden met Israëlische kunst en cultuur. Dat stelt Noa Roei in haar dissertatie Shifting Sights, Civilian Militarism in Israeli Art and Visual Culture, waarop zij 14 juni promoveert. De militaire en de civiele sfeer lopen in elkaar over, stelt Roei, en het leger heeft een fundamentele impact op de Israëlische identiteit, cultuur en maatschappij. Een van de werken die Roei noemt is Untitled (Last Supper) van de beroemde Israëlische fotograaf Adi Nes. Geïnspireerd op Leonardo da Vinci s laatste avondmaal, maar dan met soldaten in de rol van Jezus en zijn discipelen, en met nagenoeg dezelfde compositie als het beroemde vijftiende-eeuwse fresco. Een duidelijk eerbetoon aan de grote meester, maar met bepaalde aanpassingen die volgens Roei wijzen op een kritische dialoog met het verleden. Zo voegde Nes een geïsoleerde veertiende figuur toe aan de compositie, als enige staand en met de letters Z.H.L. op zijn borst de afkorting voor het Israëlische verdedigingsleger. Door de objectief scène naar het hier en nu te verplaatsen laat de kunstenaar niet alleen zien dat de discipelen ook ooit Joodse soldaten waren, stelt Roei, maar ook dat de hedendaagse soldaten tegelijk gedoemd en verlost zijn door hun geloof in Jezus. De kunstenaar speelt, aldus Roei, met connotaties als broederschap, loyaliteit, heroïek en een wisse dood. We zouden bijna vergeten dat het ook gewoon een prachtig kunstwerk is. yyy tekst Mirna van Dijk / foto Adi Nes (Israël, 1966), Untitled (Last Supper), 1999, collectie The Israel Museum, Jerusalem Folia Magazine 19

20 opinie In Europa is het altijd crisis De goede aspecten van de Europese samenwerking verdienen meer aandacht, vindt Menno Spiering. illustratie Marc Kolle In Engeland worden regelmatig romannetjes gepubliceerd waarin de totale teloorgang van de Europese Unie wordt beschreven. Een recent voorbeeld is The United States of Europe, van Ken Jack. Het Verenigd Koninkrijk wil zich afscheiden van een failliet en dictatoriaal Europa, maar dit wordt door Brussel niet op prijs gesteld. Euro-soldaten stromen door de Kanaaltunnel het land binnen en moorden er lustig op los. Lekker griezelen over Europa. Ik sluit niet uit dat dit soort verhaaltjes ook in Nederland geschreven gaat worden, wellicht met hordes Polen in plaats van Euro-soldaten in de hoofdrol. Het goede nieuws dat te melden is over Europa wordt nauwelijks gehoord. Een gezamenlijke markt, vrij verkeer van goederen en burgers, een begin van een gezamenlijke aanpak van criminaliteit, een stabiel Oost-Europa, studenten die met behoud van studiefinanciering kunnen studeren waar ze willen. En natuurlijk een afwezigheid van grote oorlogen voor een nu al onwaarschijnlijk lange periode. Het is in toenemende mate bon ton te suggereren dat het Europese samenwerkingsproject nooit meer heeft gediend dan het eigenbelang van de lidstaten en hun politieke elites. Het is het bericht van menig docent aan de jonge student die naïef 20 Folia Magazine