P r e e k e n l i t u r g i e

Transcriptie

1 P r e e k e n l i t u r g i e Doopsgezinde Gemeente Leeuwarden 1 e advent, 30 november 2014 Organist: Gerben Bergstra, voorganger: Tjitske Hiemstra thema: Wakker zijn; verwacht een nieuw begin * Mededelingen en aansteken van de kaars * Bemoediging en groet * Zingen Kom tot ons, de wereld wacht NL 433: 1 en 4 4. Uw kribbe blinkt in de nacht met een ongekende pracht. Het geloof leeft in dat licht waarvoor al het duister zwicht. Goedemorgen, welkom allemaal NL 288 Goedemorgen, welkom allemaal. Ik met mijn en jij met jouw verhaal. Lachen, huilen, vrolijkheid en pijn. Alles mag er zijn. God, ik vraag je, kom in onze kring. Wees er bij, wanneer ik bid en zing. Ik met mijn en jij met jouw verhaal, verteld in mensentaal. * Gesprek met de kinderen, waarbij Leah Andringa de eerste adventskaars aansteekt: Steek vandaag één kaarsje aan, een heel klein lichtje in de nacht. Als alle kaarsen branden gaan, begint het feest waarop ik wacht. * Zingen Er is een licht ontstoken (mel. NL 473 Er is een roos ontloken) Er is een licht ontstoken, waar alles donker is. Er is een bloem ontsproten, waar grond bevroren is. En blad voor blad ontluikt een roos van Gods genade. Licht in de duisternis. Hierna gaan de kinderen met hun lichtje naar hun eigen ruimte

2 * Gebed * Lied NL 462: 1 en 2 2. Zal er ooit een blijvend heden vol van goede vrede zijn waar geen pijn meer wordt geleden en het leven nieuw zal zijn? *Bijbellezing Gen 1: 1-4 Naardense Bijbel (2014 links en 2004 rechts) 1. Bij begin is God gaan scheppen,- de hemelen en het aardland. 2. Het aardland is in z n geschieden geworden woestheid en warboel, en duisternis op het aanschijn van de oervloed,- en geestesadem van God wervelend over het aanschijn van de wateren. 3. Dan zegt God: geschiede er licht!- en er geschiedt licht. 4. God ziet het licht aan: ja, het is goed! Zo brengt God scheiding aan tussen het licht en de duisternis. 1. Sinds het begin is God schepper,- van de hemelen en de aarde. 2. De aarde is woestheid en warboel geweest, met duisternis op het aanschijn van de oervloed,- maar adem van God reeds wervelend over het aanschijn van het water. 3. Dan zegt God: kome er licht! en er kómt licht. 4. God ziet het licht aan: ja, het is goed! Zo brengt God scheiding aan tussen het licht en de duisternis. Nieuwe Bijbelvertaling 1. In het begin schiep God de hemel en de aarde. 2. De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed, maar Gods geest zweefde over het water. 3.God zei: Er moet licht komen, en er was licht. 4. God zag dat het licht goed was, en hij scheidde het licht van de duisternis; * Lied NL 462: 4 4. Zie de sterren aan de hemel waar het duister van de nacht door hun schijnsel wordt verdreven tot een nieuwe dag die lacht. 2

3 * Bijbellezing Marcus 13: (Bijbel in gewone taal) Na die verschrikkelijke tijd gebeurt het volgende. De zon wordt donker, de maan geeft geen licht meer. De sterren vallen naar beneden, en alle planeten schudden heen en weer. Dan komt de Mensenzoon. Iedereen zal hem zien komen op de wolken, als een machtige en schitterende koning. Dan zal hij de engelen over de hele aarde sturen. Zij zullen alle mensen verzamelen die bij de Mensenzoon horen. Overal vandaan, van de hele aarde. Jezus gaf een voorbeeld: Het is net als met de vijgenboom. Elk jaar zie je nieuwe bladeren aan zijn takken komen. Dan weet je dat het snel zomer wordt. Dat geldt ook voor de dingen waarover ik verteld heb. Als je die dingen ziet gebeuren, dan weet je dat het einde snel zal komen. Luister goed naar mijn woorden: Sommige mensen die nu leven, zullen dat nog meemaken. De hemel zal verdwijnen, en de aarde zal verdwijnen. Maar mijn woorden zullen niet verdwijnen. Niemand weet precies wanneer het gaat gebeuren. Ook de engelen in de hemel weten het niet. En ikzelf ook niet. Alleen God, de Vader, weet het. Jezus zei: Pas op en blijf wakker! Want jullie weten niet wanneer het gaat gebeuren. Het is net als met een man die een verre reis gaat maken. Hij geeft zijn knechten opdracht om op zijn huis te passen. Elke knecht krijgt een taak. De bewaker krijgt de taak om het huis te bewaken. Niemand weet wanneer de eigenaar van het huis terugkomt van zijn reis. Het kan s avonds zijn, of s nachts, of s ochtends vroeg. Zo is het ook met jullie. Jullie moeten goed opletten, want jullie weten ook niet wanneer jullie Heer terugkomt. Zorg er dus voor dat je niet slaapt als hij onverwachts terugkomt. Tegen jullie en tegen iedereen zeg ik: Let goed op! * Lied NL 462: 3, 5 en 6 3. Zie de takken aan de bomen waar het jonge groen ontluikt tot een stralend nieuwe zomer waar de vredesbloesem ruikt. * Overdenking Gemeente van Christus, 5. Zoals bomen mensen tonen dat er kracht tot groeien is zal de zoon der mensen komen die de boom des levens is. 6. Zoals sterren mensen melden dat geen nacht te donker is zal een kind ons komen redden dat het licht der wereld is. Het is advent Ik heb vanmorgen mijn adventsster voor het raam gehangen! We zitten rond de tafel van enigheid om samen van eerste advent te horen, te ruiken, te proeven en te delen. Na afloop krijgen we allen een adventskaars mee naar huis om alle 4 weken een klein stukje te branden; blijf wakker, want het stukje kaars per week is snel op. Zo verwachten we stukje bij beetje het nieuwe begin/geboorte. Deze eerste adventszondag lezen we nog niet over het licht van de geboorte, we zitten nog in de meest duistere tijd. Slechts één kaarsje brandt als teken van hoop en verwachting. We verlangen naar kerst naar licht, de komst van het vredeskind, maar het zijn nog verre dromen en soms komen daar nachtmerries doorheen, als we kijken naar de wereld rondom. In Dokkum sluit de Sionsberg, velen zijn met kerst afhankelijk van de voedselbank; hoe kan dat? Doen we toch iets verkeerd in de verdeling van het geld?? Vrijdag werd geld ingezameld in de strijd tegen het ebolavirus, 7000 slachtoffers al De oprukkende Islamitische staat beangstigt ons. Wakker liggen van problemen wereldwijd of spanning in eigen leven, in de gemeente. Het is soms luisteren naar de nacht, naar de stilte, naar je hart, wat leeft daar écht? Waar ga je voor? Waar zetten we ons voor in? Waar is onze eigen wakkerheid? Verwachten wij vol verlangen naar een nieuw begin? Daarom koos ik voor de lezing van het allereerste begin van de Bijbel. Dat allereerste woord beresjiet kan verschillend vertaald worden: Bij begin, sinds het begin, in het begin, in den beginne Yn it begjin 3

4 Denk trouwens niet dat deze beginwoorden het allereerst opgeschreven zijn. Het zijn teksten die pas in de Ballingschap op papier gekomen zijn, toen men bewust nadacht over hoe alles begon en dit schreef om hoop en toekomst uit te putten. Filosofen en theologen vragen zich af: Schiep God uit het niets (in het begin) of uit de chaos (bij begin) en heeft God, die eeuwig bestaande materie gekneed tot hemel en aarde? Is God een absolute schepper of een ordenaar, zoals ook de Oosterse mythes en het antieke Griekse denken verhalen. (Augustinus heeft het Christendom laten kiezen voor schepping uit het niets.) In elk geval is God gáán scheppen. Dat is een actievere houding, dan God als schepper, of God die schiep in de verleden tijd. God is gaan scheppen en dat is nooit meer gestopt Daarnaast is er natuurlijk de evolutie. Wij weten en ontdekken steeds meer rond het ontstaan en de ontwikkeling van onze planeet en het heelal. We zien André Kuipers zweven in de ruimte en verwonderen ons met hem over de aarde. Meer weten roept nóg meer vragen op en het besef hoe weinig we eig. weten van het oneindige. Kennis is er op 2 manieren, of misschien wel meer Kennis met ons verstand rond de aarde en het heelal etc. (wetenschap). Maar met enkel die kennis ervaar ik in de wereld en in het leven te weinig diepte en hoogte. Naast mijn ratio, zoek ik naar een geborgenheid, een alomvattende liefde om voor te leven. Ik noem dat de kennis met ons hart en dan geloof ik dat God is gaan scheppen en nog steeds schept, zoals wij zijn medescheppers zijn in deze wereld met zoveel onvrede en onrecht. Er is zoveel te doen met onze handen, voeten, hoofd, hart en ziel (ankerpunt) God is gaan scheppen (Genesis) en gaan bevrijden (Exodus) het boek van de uittocht, van de 10 woorden, waarbij God met mensen een verbond is aangegaan. Ik laat dit verder bij deze grote lijnen en ga naar de Marcustekst die begint met een omgekeerd scheppingsverhaal. De zon wordt donker, de maan geeft geen licht meer, sterren vallen naar beneden etc. Dan komt de Mensenzoon. Iedereen zal hem zien komen op de wolken. Wat moeten we in deze tijd nog met zo n mythisch beeld, dat mijlenver van ons af staat? Ziet u buiten al een enorme wolk met een grote stralende figuur, als een machtige en schitterende koning aankomen? Misschien in films van de wederkomst, maar wat kunnen wij daarmee op 1 e advent? Hoort dit trouwens wel bij 1 e advent? Dan ben ik opnieuw blij met de vertaling van Pieter Ousoren, die letterlijk vertaalt: Dan zullen ze zien de mensenzoon, komend in wolken! Dus niet op de wolken, maar in wolken Maakt dat uit, zult u zich afvragen. Ja zeker. Het blijft een toekomstbeeld, maar wel een toekomst, die reeds verborgen aanwezig is. Zoals de wolken de zon kunnen verbergen, terwijl we weten, dat deze er echt is. Het beeld van de Mensenzoon staat voor liefde en medemenselijkheid, voor kracht, voor mens zijn samen met anderen. De wolk verhult zijn glans, schittering, schoonheid. Mijn gedachten gaan dan ook naar het eerste testament, naar de tocht door de woestijn, waar de Eeuwige verborgen in een wolk voor het volk uittrok en richting wees. Volop aanwezig, maar wel verborgen. En is dat niet de ervaring van ons eigen leven? Ervaren we zelf ook niet de aanwezigheid van de Eeuwige hier en nu, soms even? Nooit direct zichtbaar, vaak pas achteraf, en toch wil die Verborgene bij ons zijn en is ons nabij! Maar we moeten het wel kunnen en willen zien. In het journaal zien we elke avond, mensen die omkomen door geweld, ziekte of angst Is God daar ook in nevelen omhuld aanwezig? Mijn geloof zegt ja! Dwars door de chaos heen is ook daar licht, glans en schittering; je moet alleen soms heel goed kijken om het te zien, om het te ontdekken (zoals de knoppen van de vijgenboom) Het vraagt om een ander kijken, om wakker zijn voor soms een heel klein nieuw begin! Het vraagt om een thuis zijn als de eigenaar thuis komt van zijn reis. Het vraagt om alert zijn, om wakker zijn als de verborgene nabij komt. 4

5 Eerste advent is de zondag van de waakzaamheid, van richting en koers bepalen. En hoewel Sinterklaas nog even langs komt, gaan we richting Kerst met de geboorte van het kind. En al is de herberg propvol, ergens zal het Kind toch geboren worden Met onze scheppende God en de verborgen aanwezige Mensenzoon gaan we Advent in. Hoe blijven we wakker en kunnen we dat nieuwe begin verwachten? - Zoek rust. Vermijd teveel hectiek en luister naar de stem van de stilte (5 minuutjes?) - Blijf ook eens thuis, ren niet teveel weg van jezelf, van de stilte, God komt naar ons toe en zijn wij dan wel thuis om te ontvangen - Luister meer, dan dat je spreekt (we hebben 2 oren en 1 mond) - Neem de gelegenheid waar om samen te zijn, maak tijd voor elkaar met vrienden en familie en gemeente. - Zoek verzoening: Gedachten van ergernis of ongenoegen, die zich opstapelen belasten ons denken, voelen en aanwezig-zijn. Maak je innerlijk vrij. Elke eerste advent vieren we in de gemeente avondmaal en zitten we aan deze tafels. Daarbij is God verborgen aanwezig, zoals Jezus verborgen aanwezig is in de mens naast ons die ons aankijkt en vrede wenst en tegelijk komt in het kind in de kribbe. We staan vandaag stil bij het beeld van zijn wederkomst in de wolken en het beeld wat Lucas schrijft, zijn komst in de kribbe in Bethlehem Zijn we wakker genoeg en bij onszelf thuis om Hem te verwelkomen? Dat dat zo mag zijn, Amen * Orgelspel * Open Ruimte, waarin we de maaltijd van enigheid vieren. * Voorbereiding en uitnodiging * Lied Ga stillen in den lande NL 440: 1 en 2 2. Vat moed, bedroefde harten, de Koning nadert al. Vergeet uw angst en smarten, daar Hij u helpen zal. Er is weer nieuwe hoop: Hij noemt u zijn beminden, in 't woord laat Hij zich vinden, in avondmaal en doop. 5

6 * Tafelgebed * Lied Vervul, o Heiland het verlangen NL 442: 2 * Breken en delen van het Brood voor Onderweg Delen van de wijn van Gods Koninkrijk De vrede van God, die alle verstand te boven gaat zal uw hart en gedachten in Christus Jezus bewaren (Fil.4:7) * Stil gebed, waarna we samen het Onze Vader bidden (NBV) Onze Vader in de hemel, Laat uw naam geheiligd worden, Laat uw koninkrijk komen en uw wil gedaan worden op aarde zoals in de hemel. Geef ons vandaag het brood dat wij nodig hebben. Vergeef ons onze schulden, zoals ook wij hebben vergeven wie ons iets schuldig was. En breng ons niet in beproeving, maar red ons uit de greep van het kwaad. Want aan u behoort het koningschap, de macht en de majesteit tot in eeuwigheid. Amen * Collecte voor de Werkgroep Geweldloos Samenleven (landelijke collecte) De Werkgroep Geweldloos Samenleven organiseert in het hele land cursussen en ondersteunt initiatieven op het vlak van geweldloos samenleven. Daarbij gaat het onder meer om mediation, coaching en procesbegeleiding bij conflicten. Tijdens de collecte worden de kleinsten opgehaald en we beginnen met zingen wanneer zij in de kerk zijn! 6

7 * Slotlied Verwacht de komst des Heren NL 439: 1, 2, 4 De kinderen delen adventskaarsen uit 2. Bereid dan voor zijn voeten de weg die Hij zal gaan; wilt gij uw Heer ontmoeten, zo maak voor Hem ruim baan. Hij komt, bekeer u nu, verhoog de dalen, effen de hoogten die zich heffen tussen uw Heer en u. 4. O Jezus, maak mij arme in deze heilige tijd uit goedheid en erbarmen zelf voor uw komst bereid. Laat dit bestaan uw stal, dit hart uw kribbe wezen, opdat nu en na dezen ik U lofzingen zal. * Zegenbede Hear, wy freegje no, Jo seine op ús wei Hear, wy freegje Jo, wês mei ús eltse dei Amen * * * * Mededelingen Uitzending naar Colombia U wordt van harte uitgenodigd voor de kerkdienst vanmiddag om uur waarin Inge Landman, als medewerker van Kerk in Actie, wordt uitgezonden naar IMCOL in Colombia. Tevens wordt zij in deze dienst bevestigd als predikant in algemene dienst. De dienst zal plaatsvinden in De Fontein (Goudenregenstraat 77) en wordt geleid door ds. Sita Hofstra, ds. Roelof Akse, ds. Johannes Bakker en drs. Inge Landman. Taizédienst Op vanavond om uur is er een Viering met Liederen uit Taizé in de Lutherse kerk (Nieuwe Oosterstraat). Deze viering wordt georganiseerd rond het bezoek van drie jongeren uit Hongarije, Frankrijk en Spanje, die een aantal weken meeleven met de Leeuwarder geloofsgemeenschap. De viering duurt ongeveer een uur en na afloop is er thee en koffie. 7

8 Inzameling Voedselbank Op zondag 7 december wordt gecollecteerd voor de Voedselbank en tegelijkertijd voedsel ingezameld. Er is met name behoefte aan: houdbare melk, soeppakjes of blik, vlees/vis in blik, jam, pindakaas, bruine bonen, kapucijners, pannenkoekmix en vegetarische producten. De Voedselbank heeft onze hulp meer nodig dan ooit: het aantal gezinnen dat gebruik maakt van de Voedselbank bedraagt momenteel 440. De verwachting is dat dit aantal in de winterperiode op zal lopen tot boven de 500! Boomoptuigdag Onder het genot van gezellig samen-zijn, koffie, thee en warme chocolademelk met kerstkrans, snert en roggebrood met spek, alcoholvrije Zweedse kerstwijn en natuurlijk een kerstverhaal, wordt op dinsdag 9 december de kerstboom opgetuigd. Wie zegt ja, ik wil dit beleven en meemaken is welkom op vanaf 10 uur in onze eigen vermaning. Dus geef je snel op bij Broeder Appie. De inschrijflijst ligt weer klaar op onze leestafel. Internationale schrijfmarathon voor Amnesty Op 10 december wordt in het kader van de Dag van de Rechten van de Mens in de hal van het Fries Museum in Leeuwarden een schrijfmarathon gehouden. De start is om uur en er wordt 24 uur lang doorgeschreven. Labyrint lopen U kunt zich nog opgeven voor het Labyrint lopenonder leiding van Everdien van der Hel, op woensdag 10 december van uur. Ook op donderdagochtend en avond 11 december zijn er nog enkele plekken vrij voor het labyrint-lopen. Maximum deelnemers, kosten 10,- per persoon. Achter in de kerk ligt een opgaveformulier. Wandeling en Ionaviering in Rottevalle Woensdag 10 december wordt in het kader van de Dag van de Rechten van de Mens een Iona avondviering gehouden in de Doopsgezinde kerk te Rottevalle. Voorafgaande aan de viering wordt een wandeling in stilte door het dorp gemaakt met lichtjes als zachte krachten tegen alle onrecht en onderdrukking. De wandeling start om uur voor de Doopsgezinde kerk, Haven 16 Rottevalle. De viering die een half uur duurt, begint om uur. Na de viering is er koffie/thee. Verkooptafel Aan het eind van het jaar houden we weer een verkooptafel en wel op 14 december na de kerkdienst. Met de opbrengst hopen we onze broeders en zusters in Columbia te steunen. Dus, als u nog wat potjes jam van de zomerinmaak over hebt, de cd die u nooit meer beluistert, zelfgebreide sokken, een blik koekjes neem het mee! Wilt u uw bijdrage wel van te voren even prijzen en wat niet verkocht is na afloop weer meenemen? Adventsavond Ook dit jaar organiseren we een Adventsavond en wel op 17 december om uur in onze Vermaning. Uiteraard bent u hier allen hartelijk voor uitgenodigd. Hebt u voor die avond nog een lied dat u graag zou willen zingen, dan kunt u dat uiterlijk 7 december opgeven bij Hanna hannab@online.nl of Afke Bruin of afkebruin@hetnet.nl) Ament-wandeling Op maandag 29 december om uur wordt weer de nu traditionele Na-Kerst kuiertocht gehouden. Het wordt een mooie wandeling vanuit de doopsgezinde vermaning van Damwoude (Doniaweg 34). De wandeling wordt afgesloten met een korte overdenking. 8