Wat te doen bij overlijden?

Transcriptie

1 Wat te doen bij overlijden?

2 Wat te doen bij overlijden

3 Voorwoord Beste familielid Als iemand uit je naaste omgeving overlijdt, dan doet dat pijn. Naast het gemis, het grote verdriet, moet er ook administratief heel wat geregeld worden. Om je hierbij te helpen ontwierpen we deze brochure. Die kan een hulp zijn om alles op een juiste wijze te regelen. Voor meer informatie kan je steeds terecht in het Sociaal Huis - balieplein stadhuis. Veel sterkte. Geert Swartenbroekx Schepen Sociale Zaken stad Genk 2 3

4 Wat gebeurt er automatisch? Wat te doen bij overlijden 1. DE GENEESHEER stelt het overlijden vast. 2. DE BEGRAFENISONDERNEMER doet aangifte van overlijden bij de Burgerlijke Stand van de stad; regelt de meeste formaliteiten tot en met de dag van de begrafenis in overleg met de familie, o.a. drukwerken, begrafenis, crematie. Als u over een uitvaartverzekering beschikt dan kan u dat het best melden aan de begrafenisondernemer. 3. MINISTERIE VAN FINANCIËN: REGISTRATIEKANTOOR verwittigt de erfgenamen dat zij tot aangifte van nalatenschap verplicht zijn; de erfgenamen moeten aangifte van nalatenschap doen binnen de 4 maanden, te rekenen vanaf de datum van het overlijden wanneer het overlijden zich in België heeft voorgedaan, binnen de 5 maanden wanneer het overlijden zich heeft voorgedaan in Europa en binnen de 6 maanden wanneer het overlijden zich buiten Europa heeft voorgedaan; meer info: Registratiekantoor, Dieplaan 12, 3600 Genk, tel KINDERBIJSLAGFONDS bij overlijden van één van de ouders wordt wezenbijslag voor elk gerechtigd kind uitbetaald (wezenbijslag vervalt als de overlevende partner hertrouwt of samenwoont). meer info: uw kinderbijslagfonds of Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers (RKW), De Schiervellaan 3-5, 3500 Hasselt, tel

5 Welke instanties moeten worden verwittigd? 1. HET STADSBESTUUR - tel Themabalie Leven (balieplein stadhuis) tel noteert officieel de aangifte en manier van begraven (begrafenis of crematie); gaat de wilsbeschikking van de overledene na; geeft toestemming tot begraven of cremeren; levert de overlijdensakte af; levert attesten voor werkverlet af; ontvangt de identiteitskaart, het rijbewijs en het internationaal paspoort van de overledene. levert akten met betrekking tot de afstamming en gezinssamenstelling af. Sociaal Huis (balieplein stadhuis) tel verwittigt de weduwe of weduwnaar om pensioen aan te vragen; regelt op verzoek alle sociale vergoedingen zoals kindergeld, beroepsziekte, arbeidsongevallen, e.a.; verwijst eventueel door naar het OCMW, dat pensioenvoorschotten uitkeert; indien de overledene in het bezit was van een parkeerkaart voor personen met een handicap, moet die worden binnengebracht in het Sociaal Huis (balieplein stadhuis), Stadsplein 1, 3600 Genk of opgestuurd worden naar de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid, Directie-generaal Personen met een handicap, Kruidtuinlaan 50 bus 150, 1000 Brussel. stad Genk 4 5

6 Wat te doen bij overlijden 2. DE WERKGEVER verwittigt bij een dodelijk werkongeval het Fonds voor Arbeidsongevallen; regelt de groepsverzekering; regelt de pensioenaanvraag voor werknemers uit de openbare sector; betaalt de begrafenisvergoeding voor werknemers uit de openbare sector; bepaalde bedrijven keren bij het overlijden van een werknemer een speciale vergoeding aan de nabestaanden uit; meer info: personeelsdienst van het bedrijf. 3. BIJ WERKLOOSHEID de vakbond of de hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen (nietgesyndiceerden) past de werklozenvergoeding eventueel aan. 4. DE VAKBOND keert een overlijdensvergoeding uit (afhankelijk van de vakbond); voor te leggen documenten: uittreksel overlijdensakte. 5. ARBEIDSONGEVAL bij overlijden na een arbeidsongeval hebben nabestaanden soms recht op een rente. Meer info: Fonds voor Arbeidsongevallen, Troonstraat 100, 1050 Brussel, tel of info tijdens de zitdag van het Fonds voor Arbeidsongevallen: Stadhuis Genk (balieplein), Stadsplein 1, 3600 Genk, tel iedere woensdag van 9u00 tot 12u00 (uitgezonderd juli en augustus); het Provinciebestuur van Limburg keert via Limburg Helpt een eenmalige vergoeding uit aan de nabestaanden in geval van een dodelijk arbeidsongeval (op het indienen van de aanvraag staat geen termijn). Meer info: Kabinet Gouverneur, Universiteitslaan 1, 3500 Hasselt, tel elke werkdag van 9u00 tot 12u00 en van 13u30 tot 17u00.

7 6. BEROEPSZIEKTE indien het overlijden het gevolg is van een erkende beroepsziekte hebben de nabestaanden soms recht op een vergoeding; meer info: Fonds voor Beroepsziekte, Maastrichtersteenweg 14 bus 1, 3500 Hasselt - tel HET ZIEKENFONDS zorgt voor de aanpassing van de eventuele ziekte-uitkering; de siskaart van de overledene dient u in te leveren bij het ziekenfonds; de geneeskundige zorgen van vóór het overlijden kunnen tot 2 jaar na het overlijden terugbetaald worden. 8. STUDIETOELAGEN bij het overlijden van één van de ouders is het mogelijk dat de toelage aangepast of toegekend wordt; voor te leggen documenten: uittreksel uit de overlijdensakte; meer info: tel BRIEFWISSELING om de post van de overledene op uw adres te laten komen, heeft u een attest van erfopvolging of een attest met betrekking tot de afstamming nodig; voor het attest van erfopvolging kunt u in het registratiekantoor terecht: Dieplaan 12, 3600 Genk, tel ; de akte met betrekking tot de afstamming kunt u verkrijgen bij de themabalie Leven (balieplein stadhuis), Stadsplein 1, 3600 Genk, tel stad Genk 6 7

8 Wat te doen bij overlijden 10. HET REGISTRATIEKANTOOR ATTEST VAN ERFOPVOLGING Wat moet u meebrengen naar het registratiekantoor om een attest van erfopvolging te verkrijgen? een origineel uittreksel van de akte van overlijden, afgeleverd door de stad; het trouwboekje van de overledene; indien de overledene geen afstammelingen heeft, het trouwboekje van de ouders van de overledene en ook het trouwboekje van de (half)broers of (half)zusters van de overledene; alle gegevens van alle erfgenamen (geboorteplaats en -datum en adres); Wanneer is het registratiekantoor niet bevoegd om het attest van erfopvolging af te leveren? Waneer er: een wilsbeschikking/testament is; een contractuele erfstelling/gifte tussen echtgenoten is (bij overlijden van de langstlevende is dit niet meer van toepassing); een huwelijkscontract is (bij overlijden van de langstlevende is dit niet meer van toepassing); handelingsonbekwame erfgenamen zijn; minderjarige erfgenamen zijn. In deze gevallen dient u naar een notaris te gaan voor een erfrechtverklaring. Bij twijfel over bovenstaande gevallen of voor meer informatie, contacteer het registratiekantoor: Dieplaan 12, 3600 Genk, 2 de verdieping, tel (open elke werkdag van 9u00 tot 12u00 of na afspraak) Het attest voor erfopvolging is gratis. 11. DE NOTARIS informeert of er een testament werd opgemaakt; regelt de aangifte van nalatenschap; regelt de vereffening van de erfenis.

9 12. FEDERALE OVERHEIDSDIENST MOBILITEIT EN VERVOER indien de overledene in het bezit was van een voertuig dat op zijn naam was ingeschreven, moet de kentekenplaat binnen 4 maanden teruggestuurd worden naar de FOD Mobiliteit en Vervoer, DIV, Dienst Schrappingen, City Atrium, Vooruitgangsstraat 56, 1210 Brussel, tel de Europese kentekenplaat van de overleden houder mag overgedragen worden op naam van de nabestaande echtgeno(o)t(e), de wettelijk samenwonende of een van zijn kinderen. Ook dat moet u binnen de 4 maanden regelen; meer info: tel DE BANK u moet zelf uw bank informeren over het overlijden. Zodra de bank het overlijden verneemt, blokkeert ze alle tegoeden op de zicht-, spaar- en effectenrekeningen van de overlevende echtgeno(o)t(e), ongeacht het huwelijksstelsel. Dat is een wettelijke verplichting. Bij wettelijk samenwonenden wordt, naast de rekening van de overledene, enkel de gezamenlijke rekening geblokkeerd. Alle gegeven volmachten vervallen. De kluis op naam van de overledene (eventueel samen met partner of andere gebruikers) wordt verzegeld; bij voorlegging van facturen zijn zij wel verplicht die te betalen: vb. het betalen van de begrafeniskosten, huishuur, De overlevende echtgeno(o)t(e) of wettelijk samenwonende kan een voorschot krijgen op zijn deel van het saldo van de geblokkeerde rekeningen. Het bedrag mag niet meer dan de helft van het saldo bedragen met een maximum van euro. Maar het blijft altijd mogelijk geld te storten op de rekeningen in kwestie; de tegoeden worden pas vrijgegeven als de bank weet wie de wettige erfgenamen zijn. Voor te leggen documenten: een attest van erfopvolging (opgemaakt door het registratiekantoor) of akte van erfopvolging (opgemaakt door een notaris); meer info: bij uw bank. stad Genk 8 9

10 Wat te doen bij overlijden 14. DE VERZEKERINGEN de levensverzekering betaalt het overeengekomen bedrag bij (vroegtijdig) overlijden uit. Voor te leggen documenten: verzekeringspolis, het betalingsbewijs van de laatste premie, een uittreksel uit de overlijdensakte, medisch attest met de oorzaak van overlijden; de schuldsaldoverzekering voorziet dat het nog openstaande gedeelte van een lening (bv. aankoop van een huis) geheel of gedeeltelijk vervalt als de verzekeringnemer overlijdt. Voor te leggen documenten: uittreksel uit de overlijdensakte; de uitvaartverzekering vergoedt de begrafeniskosten; aanpassen van de brandverzekering, familiale verzekering, autoverzekering, enz. meer info: bij uw verzekeraar 15. SOCIALE HUISVESTINGSMAATSCHAPPIJ regelt een eventuele huuraanpassing; meer info: Nieuw Dak cvba, Grotestraat 65, 3600 Genk, tel (open elke dinsdag van 13u30 tot 16u30 en elke donderdag van 09u00 tot 12u00). 16. SOCIAAL VERHUURKANTOOR in de woninghuurwet staat dat het contract blijft lopen na een overlijden en dat de nabestaanden (erfgenamen) verantwoordelijk worden voor de huurovereenkomst. Bij overlijden moeten de erfgenamen een opzeg betekenen aan de eigenaar/verhuurder. Het contract blijft dus onder dezelfde omstandigheden, zonder aanpassingen verder lopen tot er een opzeg betekend wordt. Dat geldt ook als de verhuurder overlijdt; meer info: SVK Het Scharnier vzw, Dorpsstraat 9, 3660 Opglabbeek, tel of info tijdens de zitdag van Het Scharnier: Stadhuis Genk (balieplein), Stadsplein 1, 3600 Genk, tel iedere maandag van 13u30 tot 16u00;

11 17. NUTSVOORZIENINGEN volgende instellingen moeten op de hoogte gebracht worden van het overlijden: de gas- en elektriciteitsmaatschappij; de watermaatschappij; de telefoon-, internet- en televisiemaatschappij. 18. CHECKLIST: WELKE INSTANTIES HEB IK VERWITTIGD? het stadsbestuur (tel ) de werkgever de vakbond of hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen Fonds voor arbeidsongevallen (tel ) Fonds voor beroepsziekte (tel ) het ziekenfonds Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming, Afdeling Studietoelagen (tel. 1700) het registratiekantoor (tel ) de notaris FOD Mobiliteit en Vervoer, DIV, Dienst Schrappingen (tel ) de bank de verzekeringsinstellingen de Sociale Huisvestingsmaatschappij (Nieuw Dak tel ) het Sociaal Verhuurkantoor (SKV Het Scharnier tel ) de gas- en elektriciteitsmaatschappij de watermaatschappij de telefoon-, internet- en televisiemaatschappij stad Genk 10 11

12 Wat te doen bij overlijden 19. VERKLARENDE WOORDENLIJST formaliteiten = voorgeschreven regels uitvaartverzekering = een verzekering die een geldbedrag uitkeert bij het overlijden van de verzekerde erfgenaam = iemand die volgens de wet of volgens een testament recht heeft op (een deel van) een erfenis nalatenschap = datgene dat iemand achterlaat na overlijden. Alle bezittingen verminderd met alle schulden gerechtigd kind = gewettigd kind wilsbeschikking = een regeling die iemand maakt om te bepalen wat er na zijn of haar overlijden moet gebeuren werkverlet = thuis blijven van het werk afstamming = de juridische band tussen een kind en zijn vader of moeder weduwe/weduwnaar = een vrouw of een man van wie de echtgeno(o)t(e) overleden is beroepsziekte = beroepsziekte is de benaming voor een ziekte die direct te wijten is aan één of meer schadelijke factoren en invloeden van het werk of het arbeidsmilieu. Bijvoorbeeld: een stoflong bij een mijnwerker groepsverzekering = een collectieve (= gezamenlijke) verzekering die een bedrijf of organisatie afsluit voor zijn personeel of een deel daarvan. De verzekering is bedoeld als aanvulling op het loon dat het uitbetaalt en dient om extra sociale voordelen te garanderen aan het personeel nabestaanden = de huwelijkspartner of geregistreerde partner van de overledene, de partner waarmee de overledene samenwoonde en de kinderen van de overledene gesyndiceerde = lid van een vakbond rente = een vergoeding die iemand ontvangt voor het uitlenen van zijn of haar geld erfopvolging = de regels die bepalen wie de erfgenamen van de overledene zijn

13 contractuele erfstelling/gifte = een soort schenking van toekomstige goederen, namelijk de goederen die u nalaat na uw dood. Zo n schenking krijgt dus pas uitwerking bij het overlijden. huwelijkscontract = een contract dat vóór of tijdens het huwelijk door twee echtgenoten bij een notaris gesloten wordt handelingsonbekwaam = niet meer in staat zelf beslissingen te nemen erfrechtverklaring = een document dat aangeeft wie de erfgenamen van een overledene zijn huwelijkstelsel = bepaalt de wijze van overgang van de goederen naar de huwelijkspartner bij ontbinding, namelijk bij overlijden en bij echtscheiding schuldsaldoverzekering = deze verzekering biedt bescherming aan wie leent om een huis te kopen of te bouwen. Als de verzekeringnemer overlijdt en zijn huis nog verder afbetaald moet worden, dan springt de verzekeraar bij huurovereenkomst = een afspraak waarin de huur is vastgelegd die de huurder moet betalen aan de verhuurder stad Genk 12 13

14 20. NOTITIES Wat te doen bij overlijden Heeft u nog bijkomende inlichtingen nodig, contacteer dan het Sociaal Huis (balieplein stadhuis), Stadsplein 1, 3600 Genk, tel

15 14 15 stad Genk

16 Sociaal Huis I Stadsplein 1 I 3600 Genk I T I sociaal.huis@genk.be december 2013 Verantwoordelijke uitgever: Geert Swartenbroekx, Stadsplein 1, 3600 Genk