Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen: Hervorming van het Nederlandse Stelsel van Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen
|
|
- Christiaan van der Pol
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen: Hervorming van het Nederlandse Stelsel van Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen Ewout Noyons Blok II, Semester I, 2006/ december 2006 Bachelorscriptie Prof. Dr. J. Hartog Faculteit Economie en Bedrijfskunde Universiteit van Amsterdam
2 1: Inleiding In Nederland is het aantal mensen dat als gevolg van arbeidsongeschiktheid niet aan het arbeidsproces deelneemt hoog in vergelijking tot andere landen. Om de financiering van de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen betaalbaar te houden en om de arbeidsparticipatie te bevorderen heeft de overheid op 1 januari 2006 de wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) ingevoerd. De invoering van de WIA moet echter worden gezien als afsluiting van een hervormingsproces dat reeds in 1998 is ingezet. Naast de WIA zijn namelijk ook een aantal andere wetten doorgevoerd, zoals de Wet PEMBA, de Wet verbetering Poortwachter en de wet Verlenging Loondoorbetalingsverplichting bij Ziekte. De overheid beoogt met de hervorming van het stelsel van het beroep op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen te verminderen. Het nieuwe stelsel geeft enerzijds financiële prikkels aan zowel werkgevers als werknemers om arbeidsongeschiktheid te beperken of te voorkomen en anderzijds is er een strengere controle of een zieke werknemer daadwerkelijk in aanmerking komt voor een uitkering. Deze scriptie geeft een overzicht van de belangrijkste veranderingen in de wetgeving met betrekking tot arbeidsongeschiktheid, en probeert daarnaast aan te geven vanuit welke gedachte het nieuwe stelsel is opgezet. Deze paper is als volgt opgebouwd. In sectie 2 en 3 volgt een beschrijving van respectievelijk de WAO en de WIA. Sectie 4 gaat over de verschillen tussen de WAO en de WIA. In sectie 5 wordt arbeidsongeschiktheid vanuit de micro-economische theorie geanalyseerd. Sectie 6 geeft een analyse van de hervorming van het stelsel van arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Sectie 7 geeft een overzicht van het beroep op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen en in sectie 8 volgen de conclusies. 2
3 2: De Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) 1 Sinds 1 juli 1967 bestaat de Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering. Het doel van deze wet is om werknemers te verzekeren tegen het verlies van inkomen wanneer zij langdurig arbeidsongeschikt zijn als gevolg van ziekte of gebrek. Een werknemer komt in aanmerking voor een uitkering als hij voor een periode van een jaar tenminste 15 procent arbeidsongeschikt is geweest. Op 1 januari 2004 is de wet Verlenging Loondoorbetalingsverplichting bij Ziekte (VLZ) in werking getreden. Hierin is de loondoorbetalingsverplichting verlengd tot 2 jaar. Sinds 2004 dient een werknemer dus minimaal twee jaar arbeidsongeschikt te zijn voordat hij recht heeft op een uitkering. Per 1 januari 2002 is de Wet verbetering Poortwachter in werking getreden. In deze wet is geregeld dat arbeidsongeschikte werknemers en hun werkgevers tijdens het eerste jaar een reïntegratieverslag dienen te schrijven. Hierin moeten werknemer, werkgever en de Arbo-dienst aangeven welke inspanningen ze tijdens het eerste ziektejaar hebben gedaan voor de reïntegratie van de zieke werknemer. De werknemer komt alleen in aanmerking voor een uitkering indien het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) dit verslag positief heeft beoordeeld. De mate van arbeidsongeschiktheid wordt bepaald aan de hand van een vergelijking van het uurloon van de maatman met het uurloon van de resterende verdiencapaciteit. Het uurloon van de maatman is het inkomen per uur dat gezonde personen met een soortgelijke opleiding en ervaring gewoonlijk verdienen. De resterende verdiencapaciteit wordt bepaald aan de hand van de algemeen geaccepteerde arbeid waarmee de verzekerde het meest kan verdienen. Hierbij gaat men uit van drie verschillende functies. Voor de schatting van de hoogte van de resterende verdiencapaciteit is de loonhoogte van de middelste bepalend. Tevens wordt rekening gehouden met de urenomvang van de maatman. Het is niet belangrijk of de verzekerde deze functies daadwerkelijk kan krijgen. De mate van arbeidsongeschiktheid is vervolgens gelijk aan het verschil tussen het uurloon van de maatman en het uurloon van de resterende verdiencapaciteit als percentage van het uurloon van de maatman. 1 Beschrijving op basis van Kroniek van de Sociale Verzekeringen 2005, pp
4 De hoogte van de uitkering is afhankelijk van de leeftijd van de uitkeringsgerechtigde. Personen die op de datum dat de WAO-uitkering wordt toegekend ouder zijn dan 33 jaar, krijgen een loondervingsuitkering van 70 procent van het laatst verdiende loon. De duur van de loondervingsuitkering is afhankelijk van de leeftijd van de verzekerde en varieert van een half jaar tot zes jaar. Na de loondervingsuitkering ontvangen ze een vervolguitkering die gelijk is aan 70 procent van het vervolgdagloon. Personen die op de datum dat de WAO-uitkering wordt toegekend jonger zijn dan 33 jaar, hebben geen recht op een loondervingsuitkering en ontvangen direct een vervolguitkering. Afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid is de hoogte van de vervolguitkering een percentage van 100/108 keer het vervolgdagloon. Het vervolgdagloon bestaat uit het minimumloon plus twee procent van het verschil tussen het dagloon van de uitkeringsgerechtigde en het minimumloon, vermenigvuldigd met het aantal jaren dat de uitkeringsgerechtigde op de eerste dag van de WAO ouder is dan 15 jaar. De WAO-uitkering wordt ingetrokken op de eerste dag van de maand waarin de verzekerde 65 jaar wordt. Tevens wordt de uitkering ingetrokken of herzien als er een wijziging plaatsvindt in de mate van arbeidsongeschiktheid van de verzekerde. 3: De Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) 2 Per 1 januari 2006 is de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) ingevoerd. Deze wet vervangt de Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO). De WIA omvat twee regelingen. De eerste regeling is de Inkomensvoorziening voor Volledig en duurzaam Arbeidsongeschikten (IVA). Deze regeling is bedoeld voor werknemers die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn. Dit betekent dat zij niet in staat zijn om, als gevolg van ziekte of gebrek, met arbeid meer dan 20 procent van het uurloon van de maatman te verdienen. De tweede regeling omvat de Werkhervattingsregeling voor Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA). Deze regeling is bedoeld voor werknemers die als gevolg van ziekte of gebrek niet in staat zijn om meer dan 65 procent van het uurloon van de maatman te 2 Beschrijving op basis van Memorie van Toelichting Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen, pp.17-21, zie 4
5 verdienen. Zij dienen echter niet volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn. De nieuwe regeling maakt dus een onderscheid tussen volledig en duurzaam arbeidsongeschikten en gedeeltelijk arbeidsgeschikten. De overheid beoogt voor de eerste groep werknemers inkomensbescherming te bieden. Ook voor de tweede groep biedt de overheid inkomensbescherming, echter deze groep wordt financieel gestimuleerd om weer deel te nemen aan het arbeidsproces. In de volgende twee paragrafen worden de twee regelingen in nader detail uitgewerkt. 3.1: Inkomensvoorziening voor Volledig en Duurzaam Arbeidsongeschikten (IVA) Deze regeling is bedoeld voor werknemers die als gevolg van ziekte of gebrek niet in staat zijn om meer dan 20 procent van het uurloon van de maatman te verdienen. Daarnaast dienen zij duurzaam arbeidsongeschikt te zijn. Dit betekent dat het uitgesloten is, of dat er slechts een geringe kans bestaat, dat de resterende verdiencapaciteit zal toenemen tot boven 20 procent. Het UWV besluit op basis van een medische beoordeling en een arbeidskundig onderzoek of een werknemer duurzaam en volledig arbeidsongeschikt is. Een zieke werknemer krijgt de eerste twee jaar een inkomen op basis van de wet Verlenging Loondoorbetalingsverplichting bij Ziekte (VLZ). Als hij na deze periode van 2 jaar door het UWV volledig en duurzaam arbeidsongeschikt wordt bevonden, heeft hij recht op een IVA-uitkering. De hoogte van deze uitkering is 70 procent van het loon dat de werknemer verdiende in het jaar voordat hij arbeidsongeschikt werd. In beginsel heeft de verzekerde recht op een IVA-uitkering tot hij 65 jaar oud is. Het recht op de uitkering eindigt echter als er een wijziging plaatsvindt in de mate van arbeidsongeschiktheid van de verzekerde, waardoor hij niet meer volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is. Toen de WIA van kracht ging heeft de overheid bepaald dat de hoogte van de IVA-uitkering zou stijgen tot 75 procent van het laatst verdiende loon als aan twee voorwaarden is voldaan. Ten eerste dient de instroom in de IVA over 2006 niet groter te zijn dan personen. De tweede voorwaarde was dat de loondoorbetaling bij ziekte niet hoger zou zijn dan 170 procent in de eerste 5
6 twee jaar van ziekte. Onlangs heeft de overheid bepaald dat aan beide voorwaarden is voldaan en dat derhalve de hoogte van de IVA-uitkering met terugwerkende kracht wordt verhoogd naar 75 procent van het dagloon : Werkhervattingsregeling voor Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) Deze regeling is bedoeld voor werknemers die als gevolg van ziekte of gebrek niet in staat zijn om meer dan 65 procent van het uurloon van de maatman te verdienen. De overheid stelt dat deze regeling is vormgegeven aan de hand van twee uitgangspunten. Ten eerste moeten werknemers gestimuleerd worden om arbeid te gaan verrichten. Daarom moet het financieel lonend worden om de resterende arbeidscapaciteit te benutten. De financiële beloning moet hoger zijn naarmate een gedeeltelijk arbeidsgeschikte werknemer zijn resterende verdiencapaciteit meer benut. Ten tweede moet de uitkering die gedeeltelijk arbeidsgeschikte werknemers krijgen werkgevers stimuleren om deze werknemers in dienst te houden of te nemen. Een gedeeltelijk arbeidsgeschikte werknemer krijgt de eerste twee jaar een inkomen op basis van de wet Verlenging Loondoorbetalingsverplichting bij Ziekte (VLZ). Na afloop van deze periode van twee jaar komt een gedeeltelijk arbeidsgeschikte werknemer in aanmerking voor een loongerelateerde WGAuitkering. Zij dienen dan tenminste 26 weken te hebben gewerkt van de 39 weken voorafgaand aan de dag waarop ze arbeidsongeschikt raakten (de zogenaamde referte-eis ). De WGA kent twee uitkeringsfasen. De eerste fase is de loongerelateerde uitkeringsfase. De tweede fase betreft de WGA-vervolguitkering. De hoogte van de uitkering in de loongerelateerde fase is voor een niet werkende 70 procent van het loon dat de werknemer verdiende in het jaar voordat hij arbeidsongeschikt werd. De duur van de loongerelateerde WGA-uitkering is afhankelijk van het arbeidsverleden en varieert van een half jaar tot vijf jaar. Na afloop van de loongerelateerde fase komt de niet werkende gedeeltelijk arbeidsgeschikte in aanmerking voor een WGA-vervolguitkering. Deze regeling geldt voor gedeeltelijk arbeidsgeschikten die niet werken of minder 3 Zie persbericht Uitkering voor volledig en duurzaam arbeidsongeschikten gaat omhoog, d.d , 6
7 dan 50 procent van het uurloon van de maatman verdienen. De hoogte van de WGA-vervolguitkering is een bepaald percentage van het wettelijk minimumloon. Dit percentage is hoger naarmate de arbeidsgeschiktheid van de verzekerde lager is. De hoogte van de uitkering in de loongerelateerde fase voor een gedeeltelijk arbeidsongeschikte die wel werkt is gelijk aan 70 procent van het verschil tussen het voormalige loon en de huidige inkomsten uit arbeid. In de tweede fase van de WGA-uitkering ontvangen gedeeltelijk arbeidsgeschikten die tenminste 50 procent van het uurloon van de maatman verdienen een loonaanvulling. De hoogte van de loonaanvulling bedraagt 70 procent van het verschil tussen het dagloon en het inkomen dat hij verdient met het volledig benutten van zijn resterende arbeidscapaciteit. Daarnaast ontvangt de werkende gedeeltelijk arbeidsgeschikte natuurlijk inkomsten uit de huidige functie die hij vervult. 4: Verschillen tussen de WAO en de WIA In het WAO-stelsel heeft een verzekerde recht op een uitkering als hij voor een periode van twee jaar tenminste 15 procent arbeidsongeschikt is. Hij wordt ingedeeld, afhankelijk van zijn arbeidsongeschiktheid, in zeven arbeidsongeschiktheidsklassen, die variëren van 15 procent tot 100 procent. Het uitkeringspercentage dat de verzekerde ontvangt is afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid. In de WIA bestaan er drie arbeidsongeschiktheidsklassen. Personen die tussen 15 en 35 procent arbeidsongeschikt zijn hebben in het nieuwe stelsel geen recht op een uitkering. Ze dienen samen met de werkgever een oplossing te zoeken. Dit kan zijn dat de werkgever de werknemer een aangepaste arbeidsplaats aanbiedt, maar het kan ook zijn dat de werkgever een andere functie binnen het bedrijf zoekt. De tweede groep omvat personen die als gevolg van ziekte of gebrek een loonverlies hebben van minimaal 35 procent en maximaal 80 procent. Zij komen in het nieuwe stelsel in aanmerking voor een WGAuitkering, die gericht is op het activeren van de resterende arbeidscapaciteit. De derde groep omvat volledig en duurzaam arbeidsongeschikte werknemers, die als gevolg van ziekte of gebrek een inkomensverlies hebben 7
8 van meer dan 80 procent. Zij komen in het nieuwe stelsel in aanmerking voor een IVA-uitkering. Het belangrijkste verschil tussen de WIA en de WAO is dat personen die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn gestimuleerd worden om weer aan het arbeidsproces deel te nemen. Gedeeltelijk arbeidsongeschikten vallen onder de WGA. Deze regeling is zo vorm gegeven dat een gedeeltelijk arbeidsongeschikte meer inkomen ontvangt naarmate hij een groter deel van zijn resterende arbeidscapaciteit benut. In de loongerelateerde uitkeringsfase is de hoogte van de uitkering van een gedeeltelijk arbeidsongeschikte die niet werkt gelijk aan 70 procent van het voormalige dagloon. Voor deze niet werkende gedeeltelijk arbeidsongeschikte is de uitkering in de loongerelateerde uitkeringsfase gelijk aan de loondervingsuitkering die ze ontvangen in het huidige WAO-stelsel. De hoogte van de loongerelateerde uitkering van een werkende gedeeltelijk arbeidsongeschikte is gelijk aan 70 procent van het verschil tussen het voormalige loon en de huidige inkomsten uit arbeid. Een voorbeeld maakt duidelijk welke financiële prikkel uitgaat van deze regeling. Stel iemand had, voordat hij arbeidsongeschikt werd, een inkomen van 30,000 euro. Deze persoon kan door zijn resterende arbeidscapaciteit te benutten een inkomen ontvangen dat gelijk is aan 18,000 euro. Dit betekent dus dat hij voor 40 procent arbeidsongeschikt is. Als deze persoon niet werkt zal hij een uitkering ontvangen van 0,7 keer het voormalige loon, wat neerkomt op 21,000 euro. Stel dat deze persoon gaat werken en zijn resterende arbeidscapaciteit voor 60 procent benut. Dit betekent dat de persoon inkomen uit arbeid ontvangt van 10,800 euro. Daarnaast ontvangt hij een uitkering. De hoogte van deze uitkering is gelijk aan 0,7 keer het verschil tussen het voormalige loon en de huidige inkomsten uit arbeid. Dit komt neer op een loonaanvulling van 13,440 euro. In totaal is het inkomen van deze persoon, het loon uit arbeid plus de loonaanvulling, gelijk aan 24,240 euro. Door te werken gaat hij er dus 3,240 euro op vooruit. Het verschil tussen de WGA en de WAO is dus dat in de WGA een gedeeltelijk arbeidsgeschikte financieel geprikkeld wordt om zijn resterende arbeidscapaciteit te benutten. 8
9 5: Arbeidsongeschiktheid vanuit micro-economische theorie In de neoklassieke theorie wordt verondersteld dat een persoon nut ontleent aan enerzijds het inkomen per periode en anderzijds het aantal uren vrije tijd per periode. Deze relatie wordt weergegeven aan de hand van de nutsfunctie U = f(y,l). De hoogte van het nut dat een persoon ontleent aan verschillende combinaties van inkomen en vrije tijd wordt grafisch weergeven door zogenaamde indifferentiecurven. De hellingshoek van een indifferentiecurve is gelijk aan de marginal rate of substitution. De MRS van een persoon geeft zijn voorkeur voor vrije tijd aan relatief tot inkomen. Als een persoon een sterke voorkeur heeft voor vrije tijd dan zijn de indifferentiecurven relatief stijl (hoge MRS). Een persoon die daarentegen veel waarde hecht aan het verrichten van arbeid heeft relatief vlakke indifferentiecurven (lage MRS). Een persoon kan in een gegeven periode zijn tijd besteden aan het verrichten van arbeid of aan ontplooien van andere activiteiten (vrije tijd): T = H + L In deze vergelijking staat T voor de totale hoeveelheid tijd in een periode, H is het aantal uren dat wordt besteed aan het verrichten aan arbeid en L staat voor het aantal uren dat de persoon besteed aan andere activiteiten. Het aantal mogelijke combinaties van inkomen en vrije tijd dat de persoon kan bereiken is beperkt en kan worden weergegeven door de volgende vergelijking: Y = w(t-l) + N Het inkomen in een periode wordt gegeven door Y, het loon dat de persoon kan verdienen door het verrichten van arbeid is w, en N staat voor overige inkomsten. Het totale inkomen dat een persoon in een periode ontvangt is gelijk aan het inkomen uit arbeid plus het inkomen ontvangen uit andere activiteiten. De persoon dient een keuze te maken tussen het aantal uren dat hij gaat werken in een periode en het aantal uren dat hij gaat besteden aan vrije tijd. In neoklassieke termen wordt dit probleem constraint optimization genoemd: de persoon maximaliseert zijn nut, gegeven de beperking dat de hoeveelheid tijd per periode, en dus zijn mogelijkheden, eindig is. 9
10 De onderstaande figuur geeft aan wat de gevolgen zijn van gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid. In vergelijking tot een gezonde werknemer zal een arbeidsongeschikte werknemer per gewerkt uur minder loon ontvangen. Dit wordt in de figuur weergeven door het feit dat zijn budgetcurve minder stijl is. Een gezonde werknemer maximaliseert zijn nut door LH uur aan vrije tijd te besteden en T-LH uur te gaan werken. Deze persoon heeft een inkomen per periode YH en ontleent UH2 nut aan deze combinatie tussen vrije tijd en arbeid. De arbeidsongeschikte werknemer maximaliseert zijn nut door T-La uur te werken en derhalve inkomen Ya te ontvangen. In vergelijking tot een gezonde werknemer heeft een arbeidsongeschikte werknemer een lager inkomen, maar werkt hij daarentegen meer. Het is duidelijk dat hij als gevolg van zijn arbeidsongeschiktheid niet in staat is om hetzelfde nutsniveau te bereiken als een gezonde werknemer. De arbeidsongeschikte werknemer is slechter af. Income (Y) -wh YH H YA -wa A UH1 UH2 N LA LH T Leisure (L) Het lagere loon wa dat een arbeidsongeschikte werknemer verdient heeft twee effecten op zijn optimale keuze tussen inkomen en vrije tijd. Het eerste effect is het inkomenseffect: voor hetzelfde aantal gewerkte uren krijgt een arbeidsongeschikte werknemer een lager loon. Het gevolg hiervan is dat een zieke werknemer een lager nut heeft dan een gezonde werknemer. Om dit effect (deels) op te heffen moet hij meer uren gaan werken. Het tweede effect is het substitutie-effect: omdat het uurloon van een arbeidsongeschikte werknemer lager is wordt het voor hem relatief goedkoper om vrije tijd te consumeren. De zieke werknemer zal daardoor minder werken. In het bovenstaande voorbeeld is het inkomenseffect groter dan het substitutie- 10
11 effect. De arbeidsongeschikte werknemer kiest in zijn optimale combinatie van inkomen en vrije tijd ervoor om meer te gaan werken. Het is ook mogelijk om het effect van een arbeidsongeschiktheidsverzekering te bepalen. In dit voorbeeld gaan we uit van een gezonde werknemer die volledig arbeidsongeschikt wordt. Een gezonde werknemer maximaliseert zijn nut door T-LH uur per periode te werken en YH inkomen te ontvangen. Als hij arbeidsongeschikt wordt en niet meer in staat is om te werken, dan komt hij in aanmerking voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering. De hoogte van zijn arbeidsongeschiktheidsuitkering is gelijk aan: B = rwh(t-lh) In deze vergelijking staat r voor de replacement rate (0 < r < 1). De replacement rate is afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid, en geeft aan welk deel van het voormalige loon is verzekerd. In de onderstaande figuur is de budgetcurve voor deze persoon weergegeven. Voordat de werknemer arbeidsongeschikt werd maximaliseerde hij zijn nut door punt H te kiezen. Nadat hij volledig arbeidsongeschikt is geworden heeft hij recht op een uitkering. In de figuur wordt dit aangeduid door punt D. De zieke werknemer verricht geen arbeid en ontleent nut UH1 aan deze combinatie tussen inkomen en vrije tijd. Hoe kleiner het verschil tussen nutsniveaus UH1 en UH2, des te beter het welvaartsverlies door arbeidsongeschiktheid is afgedekt (Aarts en De Jong, 1990, p.69). Income (Y) -wh UH2 YH N + B H UH1 D N LH T Leisure (L) 11
12 Eén van de problemen van het Nederlandse stelsel van arbeidsongeschiktheidsverzekeringen is dat personen die gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn toch in aanmerking komen voor een volledige uitkering. De onderstaande figuur geeft aan wat de effecten hiervan zijn. De budgetcurve van de gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemer heeft een knik en de driehoek ABC wordt aan zijn budgetcurve toegevoegd. Een gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemer die toch in aanmerking komt voor een volledig uitkering kan zijn nut maximaliseren door punt B te kiezen. Als hij zich in dit punt B bevindt kan hij al zijn tijd besteden aan andere activiteiten tegen relatief lage kosten. Merk op dat de persoon tevens wordt ontmoedigd om weer te gaan werken. Zijn totale inkomen is als hij aan het werk gaat en een gedeeltelijke uitkering ontvangt gelijk aan zijn totale inkomen als hij niet werkt (tot punt C). Dit komt overeen met een marginaal belastingtarief van 100 procent (Aarts en De Jong, 1990, pp.69-70). Income (Y) -wa N + B C B N A T Leisure (L) 6: Analyse van de hervorming van het arbeidsongeschiktheidsstelsel In Nederland is het aantal mensen dat, als gevolg van arbeidsongeschiktheid, niet aan het arbeidsproces deelneemt hoog in vergelijking tot andere landen. In 1990 karakteriseerde toenmalig premier Lubbers dit pakkend toen hij in een lezing aan de Katholieke Universiteit Nijmegen zei: Nederland is ziek. Om de 12
13 financiering van de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen betaalbaar te houden en om de arbeidsparticipatie te bevorderen heeft de overheid het stelsel van arbeidsongeschiktheidsverzekeringen hervormd. De invoering van de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen moet worden gezien als afsluiting van een hervormingsproces dat reeds in 1998 is ingezet. Op 1 januari 1998 is de wet PEMBA (Premiedifferentiatie en marktwerking bij arbeidsongeschiktheidsverzekeringen) ingevoerd. Het doel van deze wet is om enerzijds werkgevers te stimuleren om arbeidsongeschiktheid binnen het bedrijf te voorkomen of te beperken en anderzijds mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering meer kansen te bieden op werk. De premie die werkgevers betalen is afhankelijk van het arbeidsongeschiktheidsrisico van het bedrijf. Zodoende ontstaat er een financiële prikkel voor de werkgever om arbeidsongeschiktheid te voorkomen. Hogelund stelt dat één van de problemen van het oude stelsel was dat de WAO een aantrekkelijke optie voor werkgevers was om van overtollige krachten af te komen. De WAO werd (tot 1998) gefinancierd uit premieopbrengsten van zowel werkgevers als werknemers. De individuele werkgever had echter geen prikkel om instroom in de WAO te beperken, omdat de premie voor werkgevers alleen afhankelijk was van de totale loonkosten. Zodoende ontstond er het zogenaamde free-rider probleem: de kosten van een arbeidsongeschikte werknemer werden door middel van premies uitgespreid over alle werkgevers. Tevens was het volgens Hogelund voor een werkgever in praktijk eenvoudiger om van een overtollige werknemer af te komen door hem in de WAO te laten instromen dan door het te ontslaan. Dit gold in het bijzonder voor oudere werknemers (Hogelund, 2003, p.81). De wet PEMBA biedt een oplossing voor het free-rider probleem dat bestond in het oude stelsel: werkgevers voelen zelf de consequentie van een verhoogd risico op arbeidsongeschiktheid binnen het bedrijf 4. De tweede stap in het hervormingsproces is dat werknemers aan de zogenaamde Poortwachterstoets moeten voldoen voordat ze recht hebben op een uitkering. Per 1 januari 2002 is de Wet verbetering Poortwachter in werking getreden. In deze wet is geregeld dat arbeidsongeschikte werknemers en hun werkgevers tijdens het eerste jaar een reïntegratieverslag dienen te schrijven. Hierin moeten werknemer, werkgever en de Arbo-dienst aangeven welke inspanningen ze tijdens het eerste ziektejaar hebben verricht 4 Zie ook Bovenberg, 2000, p
14 voor de reïntegratie van de zieke werknemer. Door de invoering van de Wet verbetering Poortwachter houdt de overheid dus beter controle of zowel werkgever en werknemer voldoende hebben gedaan om te voorkomen dat de arbeidsongeschikte werknemer de WAO (WIA) instroomt. De derde stap in het proces is de invoering van de wet Verlenging Loondoorbetalingsverplichting bij Ziekte op 1 januari 2004 zijn. Deze wet hangt nauw samen met de Wet verbetering Poortwachter. In deze wet is geregeld dat de werkgever verplicht is om het loon twee jaar lang door te betalen voor uren die de werknemer door ziekte niet werkt. Ook deze wet is ingevoerd met het idee om werkgever en werknemer samen verantwoordelijk te maken voor een snelle terugkeer naar werk. Hogelund stelt dat de WAO een aantrekkelijke regeling was voor werknemers die zich van de arbeidsmarkt wilden terugtreden. In vergelijking tot een werkloosheidsuitkering was de WAO-uitkering hoger en gold deze voor een langere periode (Hogelund, 2003, p.81). Eén van de belangrijkste verschillen tussen de WIA en de WAO is dat onder het nieuwe stelsel gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemers financieel gestimuleerd worden om weer aan het werk te gaan. Als het theoretische voorbeeld uit paragraaf 5 kenmerkend was voor de keuze van een gedeeltelijk arbeidsongeschikte werknemer onder de WAO, dan kunnen we stellen dat de WIA een oplossing biedt voor de perverse prikkel om ontmoedigd te worden om te gaan werken. Bound en Burkhouser geven een vergelijking van de regelgeving met betrekking tot arbeidsongeschiktheid in Nederland, Duitsland, Zweden en de Verenigde Staten. Nederland springt er in een aantal opzicht uit. Ten eerste valt op dat in Nederland onder het oude stelsel personen al in aanmerking kwamen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering als ze minimaal 15 procent arbeidsongeschikt waren. In Duitsland en de Verenigde Staten komen personen pas in aanmerking voor een uitkering als ze tenminste voor 50 procent arbeidsongeschikt zijn (Bound en Burkhouser, 1999, pp ). We zien dus dat met de invoering van de WIA Nederland opschuift in de richting van andere landen met betrekking tot het in aanmerking komen voor een uitkering. Daarnaast verschilt de definitie van het begrip arbeidsongeschiktheid in de verschillende landen. In Nederland wordt de mate van arbeidsongeschiktheid bepaald aan de hand van een vergelijking van de resterende 14
15 verdiencapaciteit met het uurloon van de maatman. De resterende verdiencapaciteit wordt bepaald aan de hand van de algemeen geaccepteerde arbeid waarmee de verzekerde het meest kan verdienen. In de Verenigde Staten bijvoorbeeld is de definitie van arbeidsongeschiktheid veel strikter: personen zijn pas arbeidsongeschikt als ze niet in staat zijn om ook maar enige functie te vervullen binnen de economie. Ook in Duitsland worden personen minder snel aangemerkt als arbeidsongeschikt. Het stelsel in Zweden is echter vergelijkbaar met dat van Nederland (Bound en Burkhouser, 1999, pp ). 7: Overzicht van het beroep op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen Sinds 1 juli 1967 kent Nederland een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering. De onderstaande grafiek 5 geeft het verloop weer van het aantal uitkeringen- en de uitgekeerde bedragen werknemersverzekeringen.?;5 B$$?$C*2D(+)?;6 6;> 6;= 6;< 6;5 6;6?@76?@77?@=6?@=7?@A6?@A7?@>6?@>7?@@6?@@ E" "F8G"FEG".D()4 "" Zoals te zien valt in de bovenstaande grafiek is het beroep op de 5 Bron: Kroniek van de Sociale Verzekeringen 2005, p.15 15
16 arbeidsongeschiktheidsverzekering over een periode van 30 jaar explosief gegroeid van minder dan personen toen de WAO van kracht ging tot meer dan één miljoen mensen in Het lijkt echter dat de groei van het beroep op de WAO halverwege de jaren 90 begint af te vlakken. Dit kan het gevolg zijn van hervormingen die in het begin van de jaren 90 door het kabinet Lubbers zijn gevoerd. Als we kijken naar de uitgekeerde bedragen werknemersverzekeringen dan zien we eenzelfde trend: de kosten van arbeidsongeschiktheid zijn explosief gestegen. Sinds de invoering van de WAO zijn de kosten gestegen van 603 miljoen euro in 1968 tot 9.5 miljard euro in Bovenberg geeft een analyse van de ontwikkeling van het beroep op de sociale zekerheid. Volgens Bovenberg hebben de macro-economische ervaringen in de jaren 70 en 80 laten zien dat de welvaartsstaat niet schokbestendig was en dat de welvaartsstaat zelfs heeft bijgedragen aan de groei van het beroep op de WAO. Hij stelt dat er een vicieuze cirkel ontstond na de tweede schok in de olieprijs eind jaren 70. Deze vicieuze cirkel ontstond als volgt: de hoge olieprijs had een negatief effect op de economische activiteit, met als gevolg dat de overheidsuitgaven toenamen door het hogere beroep op de sociale zekerheid. De hogere overheidsuitgaven dienden gefinancierd te worden, en dit werd gedaan door middel van hogere belastingen en hogere premies voor sociale zekerheid. Dit had op drie manieren een negatief effect op de vraag naar arbeid. Ten eerste daalde de winstgevendheid van bedrijven als gevolg van hogere sociale lasten. Ten tweede daalde de vraag naar arbeid doordat bedrijven, gegeven de hoge loonkosten, relatief kapitaalintensief gingen produceren. Ten derde stelt Bovenberg dat door de hoge loonkosten de internationale concurrentiepositie van Nederland onder druk werden gezet. Gegeven het feit dat toetreding tot de WAO relatief eenvoudig was kan dit de explosieve groei van het beroep op de WAO in de jaren 70 en 80 verklaren (Bovenberg, 2000, pp ). Bound en Burkhouser vergelijken de mate van arbeidsongeschiktheid in Nederland met die van Duitsland, Zweden en de Verenigde Staten. In vergelijking tot deze andere landen is het aantal arbeidsongeschikten in Nederland veel hoger. In 1995 kende Nederland 142 arbeidsongeschikten per duizend werknemers. In Duitsland, Zweden en de Verenigde Staten was het 6 Zie Kroniek van de Sociale Verzekeringen 2005, p.16, tabel
17 aantal arbeidsongeschikten respectievelijk 47, 106 en 64 per duizend werknemers. Ook als we kijken naar de groei van het beroep op arbeidsongeschiktheid zien we dat Nederland in negatief opzicht uitspringt. In 1970 was de mate van arbeidsongeschiktheid in Nederland vergelijkbaar met die van Duitsland en Zweden (ongeveer 50 arbeidsongeschikten per 1000 werknemers. Alleen in de Verenigde Staten was het aantal arbeidsongeschikten met 27 arbeidsongeschikten per 1000 werknemers bijna twee keer zo laag als in Europa. Over de periode groeide het beroep op de WAO echter explosief en was de mate van arbeidsongeschiktheid in Nederland in vergelijking tot de andere landen al veel hoger (Bound en Burkhouser, 1999, p.3493). 8: Conclusie Op 1 januari 2006 is de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) ingevoerd. Deze wet vervangt de Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO). De invoering van de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen moet worden gezien als afsluiting van een hervormingsproces dat reeds in 1998 is ingezet. Naast de WIA zijn namelijk ook een aantal andere wetten doorgevoerd. Ten eerste is de wet PEMBA ingevoerd. Deze wet geeft werkgevers een financiële prikkel om arbeidsongeschiktheid binnen het bedrijf te voorkomen of te beperken. Ten tweede is de Wet verbetering Poortwachter ingevoerd. Het doel van deze wet is dat de overheid beter controle kan houden of zowel werkgever al werknemer voldoende inspanningen hebben verricht voor reïntegratie van de zieke werknemer, en dus om arbeidsongeschiktheid te voorkomen. Ten derde is de wet Verlenging Loondoorbetalingsverplichting bij Ziekte (VLZ) ingevoerd. In deze wet is geregeld dat de werkgever verplicht is om het loon twee jaar lang door te betalen voor uren die de werknemer door ziekte niet werkt. Ook deze wet is ingevoerd met het idee om werkgever en werknemer samen verantwoordelijk te maken voor een snelle terugkeer naar werk. De overheid beoogt met de hervorming van het stelsel van het beroep op arbeidsongeschiktheidsuitkeringen te reduceren. Het nieuwe stelsel geeft enerzijds financiële prikkels en anderzijds is er een strengere controle of een zieke werknemer daadwerkelijk in aanmerking komt voor een uitkering. 17
18 Werkgevers hebben door de gedifferentieerde premie een financiële prikkel om arbeidsongeschiktheid binnen het bedrijf te voorkomen. Voor arbeidsongeschikte werknemers is het in het nieuwe stelsel altijd lonend om weer (gedeeltelijk) aan de slag te gaan. Door middel van de Poortwachterstoets en wet VLZ verschuift de overheid de verantwoordelijkheid voor reïntegratie van de zieke werknemer naar zowel werkgever als werknemer. Hoewel er nog geen cijfers beschikbaar zijn over de instroom in de WIA, denk ik dat de instroom in de nieuwe regeling zal afnemen. 18
19 Bibliografie Aarts, L.J.M., De Jong, P.R. (1992). Economic Aspects of Disability Behavior. North Holland, Amsterdam Bound, J., Burkhouser, R.V. (1999). Economic Analysis of Transfer programs Targeted On People With Disabilities. In Ashenfelter, O., Card, D. (eds). Handbook of Labor Economics (Volume 3C). North Holland, Amsterdam Bovenberg, A.L. (2000). Reforming Social Insurance in the Netherlands. International Tax and Public Finance, 7, Hogelund, J. (2003). In Search of Effective Disability Policy. Amsterdam University Press, Amsterdam UWV (2005). Kroniek van de Sociale Verzekeringen Uitvoering Werknemersverzekeringen, Amsterdam World Wide Web: Officiele website van de overheid met betrekking tot de invoering van de WIA 19
Bijlage: Vergelijking WIA en Appa
Bijlage: Vergelijking WIA en Appa 1. Inleiding In deze notitie wordt een vergelijking gemaakt tussen de sregeling op grond van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA ) en de verlengde uitkering
Nadere informatieWIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen
WIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen WIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen De WIA De WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) zorgt ervoor dat werknemers die na de periode van twee
Nadere informatieWIA Opvang Polis. op de WIA. Het antwoord van de. Van Kampen Groep. (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen)
WIA Opvang Polis Het antwoord van de Van Kampen Groep op de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) Pagina 1 WIA Opvang Polis. Hoe wordt de hoogte van de WIA-uitkering berekend? De hoogte van de
Nadere informatieWIA door de Tweede Kamer. Stand van zaken juli 2005
WIA door de Tweede Kamer. Stand van zaken juli 2005 Van WAO naar WIA. Het kabinet wil de WAO per 1 januari 2006 vervangen door de nieuwe Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA). De WIA benadrukt
Nadere informatieIndividuele WIA werknemersverzekering
Individuele WIA werknemersverzekering Inhoud Individuele WIA werknemersverzekering 3 Waar is deze verzekering voor? 3 Voor wie is deze verzekering? 3 Welke risico s verzekeren we? 3 Welke uitkering krijgt
Nadere informatieWIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen Inkomen
Verzekeringen Makelaardij Hypotheken Pensioenen Employment Benefits Bankzaken WIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen Inkomen vrieling adviesgroep De WIA De WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen)
Nadere informatieW etopdearbeidsongeschiktheidsverzekering. W etwerkeninkomennaararbeidsvermogen
W etopdearbeidsongeschiktheidsverzekering De W etopdearbeidsongeschiktheidsverzekering(wao) is een Nederlandse wet die is bedoeld voor werknemers die langdurig ziek of gehandicapt zijn en niet meer (volledig)
Nadere informatieWIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen Inkomen
Verzekeringen Makelaardij Hypotheken Pensioenen Employment Benefits Bankzaken WIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen Inkomen vrieling a d v i e s g r o e p De WIA De WIA (Wet Werk en Inkomen naar
Nadere informatieZoja, start de uitkering dan: Direct na het overlijden van de werknemer of, Na het bereiken van de leeftijd van 18 jaar van het jongste kind
Aanvullende Voorzieningen Werkgever Aan de werkgever van: Overlijden Heeft uw bedrijf een collectieve overlijdensverzekering afgesloten? Deze verzekering zorgt voor een extra jaarlijkse uitkering (aan
Nadere informatieReden. Arbeidsongeschiktheid
Formulier Aanvullende Voorzieningen Werkgever Gegevens werkgever Naam werkgever: Adres werkgever: Postcode en woonplaats: Contactpersoon (ingevuld door): Gegevens werknemer Naam werknemer: Adres werknemer:
Nadere informatieV&VN Arboverpleegkundigen
Dik Roseboom V&VN Arboverpleegkundigen Sociale Zekerheid Van WAO naar WIA Wet verbetering Poortwachter Nieuwe ziektewet Van WAO naar WIA Wijziging regelgeving 2005-2006 1 juli 2004: nieuw schattingsbesluit
Nadere informatiePensioen 2 WGA Hiaat verzekering
Pensioen 2 WGA Hiaat verzekering Wat vindt u in Pensioen 1-2-3? Pensioen 1-2-3 biedt u informatie in drie lagen. Iedere informatielaag gaat iets dieper op de pensioen regeling in. In de eerste laag leest
Nadere informatieHet antwoord van VKG op de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen)
Het antwoord van VKG op de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) Versie 16-08-2011 WIA Opvang Polis. Hoe wordt de hoogte van de WIA-uitkering berekend? De hoogte van de WIA-uitkering hangt niet
Nadere informatiepersoneelsplan Arbeidsongeschiktheid WIA Vaste Aanvulling AOV De Inkomensverzekeraar voor ondernemers
personeelsplan Arbeidsongeschiktheid WIA Vaste Aanvulling AOV De Inkomensverzekeraar voor ondernemers De Amersfoortse is De Inkomensverzekeraar voor ondernemers en biedt zelfstandig ondernemers en werkgevers
Nadere informatieWet- en regel geving bij arbeidsongeschiktheid
Toelichting Wet- en regel geving bij arbeidsongeschiktheid Arbeidsongeschiktheids verzekeringen voor werknemers Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor werknemers Wordt u ziek en bent u na twee jaar nog
Nadere informatieWIA Opvang Polis. www.vkg.com. Het antwoord van de Van Kampen Groep op de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) Terecht méér dan verzekeraars
WIA Opvang Polis Het antwoord van de Van Kampen Groep op de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) Terecht méér dan verzekeraars www.vkg.com WIA Opvang Polis Versie 2008 Hoe wordt de hoogte van
Nadere informatieWIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen. De gevolgen voor het inkomen bij langdurige ziekte/arbeidsongeschiktheid
WIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen De gevolgen voor het inkomen bij langdurige ziekte/arbeidsongeschiktheid Langdurig ziek/arbeidsongeschikt Jaar 1: werkgever betaalt minimaal 70%. In veel gevallen
Nadere informatieUw werknemer kan vervolgens weloverwogen besluiten om de financiële gevolgen van overlijden en arbeidsongeschiktheid wel of niet te accepteren.
Beste werkgever, Uw werknemer is met de S&A Adviesgroep in gesprek over zijn/haar lening met betrekking tot de eigen woning. Het is voor uw werknemer belangrijk om te weten wat de gevolgen zijn van overlijden
Nadere informatieDe risico s van de WIA
De risico s van de WIA De Wet Werk in Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) is aangenomen door de Tweede Kamer. De Eerste Kamer zal de WIA na het zomerreces behandelen. De verwachting is dat ook de Eerste
Nadere informatieWaarom ontvangt u dit formulier?
Waarom ontvangt u dit formulier? Inzicht en overzicht in collectieve verzekeringen zijn van belang bij financiële keuzes voor de werknemer Beste werkgever, Uw werknemer is met PlannersDesk te Arnhem in
Nadere informatieWIA Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen
WIA Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen WIA Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen WIA-bodemverzekering WGA-aanvullingsverzekering WIA-excedentverzekering Meer bestedingsruimte bij arbeidsongeschiktheid
Nadere informatieBeste werkgever, Heeft u nog vragen over dit formulier? Neem dan gerust contact op met: Qua Financiën
Beste werkgever, Uw werknemer is met Qua Financiën in gesprek over zijn/haar lening voor een woning. Het is voor uw werknemer belangrijk om te weten wat de gevolgen zijn van overlijden en arbeidsongeschiktheid
Nadere informatieHoofdlijnenakkoord inzake aanpassing ABP-regelingen aan WIA-wetgeving (definitief vastgesteld in de Pensioenkamer van de ROP op 7 juni 2006)
Hoofdlijnenakkoord inzake aanpassing ABP-regelingen aan WIA-wetgeving (definitief vastgesteld in de Pensioenkamer van de ROP op 7 juni 2006) Partijen De Stichting Verbond Sectorwerkgevers Overheid De Samenwerkende
Nadere informatieDe WIA Krater WIA. Dank voor uw interesse. Kan Classen Consultancy u van dienst zijn? Neem dan contact op via
De WIA Krater WIA Een ding wat blijft terugkomen in mijn adviespraktijk inzake de WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) is de welbekende WIA KRATER en onbekendheid met de materie. Dit boekje zal
Nadere informatieFormulier: Aanvullende Voorzieningen Werkgever
Formulier: Aanvullende Voorzieningen Werkgever Gegevens werkgever Gegevens werknemer Naam Werkgever: Adres Werkgever: Postcode en woonplaats: Contactpersoon (ingevuld door): Naam Werknemer: Adres Werknemer:
Nadere informatieZiekte en arbeidsongeschiktheid: wat is er voor jou geregeld?
Ziekte en arbeidsongeschiktheid: wat is er voor jou geregeld? Toekomstplannen. Een andere woning, een verre reis of kinderen die gaan studeren. Je hebt uitdagend werk, een inkomen en ambities. Je moet
Nadere informatieWGA Financieringskeuze
WGA Financieringskeuze Wanneer een medewerker na twee jaar ziekte gedeeltelijk arbeidsongeschikt wordt beoordeeld, krijgt hij recht op een WGA-uitkering. Als werkgever bent u daar tot tien jaar lang verantwoordelijk
Nadere informatieAllianz Inkomensverzekeringen. Nederland Schadeverzekering N.V. wat nu? Wagenparkmanagement. De gevolgen van een WIA-uitkering voor uw inkomen
Allianz Inkomensverzekeringen Nederland Schadeverzekering N.V. Allianz In de WIA, wat nu? Wagenparkmanagement De gevolgen van een WIA-uitkering voor uw inkomen De gevolgen van een WIA-uitkering voor uw
Nadere informatieWIA
2019 WIA na We ar rk We Ar & t be In ids kom ve e rm n og en Werk & Inkomen naar Arbeidsvermogen Inkomensaanvullingen bij arbeidsongeschiktheid Als werkgever kunt u een aantal verzekeringen afsluiten die
Nadere informatieM200510 MKB-ondernemers negatief over verantwoordelijkheden bij ziekte werknemers
M200510 MKB-ondernemers negatief over verantwoordelijkheden bij ziekte werknemers drs. F.M.J. Westhof Zoetermeer, december 2005 MKB-ondernemers negatief over verantwoordelijkheden bij ziekte werknemers
Nadere informatieBrief van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
29544 Arbeidsmarktbeleid Nr. 514 Brief van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 7 april 2014 Bijgaand treft u het rapport
Nadere informatieModernisering Ziektewet Hoofdlijnen van de wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (BeZaVa)
Modernisering Ziektewet Hoofdlijnen van de wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (BeZaVa) 1. Inleiding De overheid heeft besloten de Ziektewet (ZW) per 1 januari 2013 aan te
Nadere informatieMet dit formulier vraagt de werknemer bij u na wat u geregeld heeft en of dit ook specifiek voor deze werknemer geldt.
Waarom ontvang ik dit formulier? Beste werkgever, Uw werknemer is met Mister Mortgage in gesprek over een hypotheek of een financieel plan. Het is voor uw werknemer belangrijk om te weten wat de gevolgen
Nadere informatieArbeidsongeschiktheid en uw pensioen
Arbeidsongeschiktheid en uw pensioen INHOUD PAGINA 1. Inleiding 2 2. Arbeidsongeschiktheid en uitkeringen vanuit de overheid 3 3. Arbeidsongeschiktheid en uw pensioen 5 4. Vragen staat vrij! 8 1. Inleiding
Nadere informatieArbeidsongeschiktheid en uw pensioen
Arbeidsongeschiktheid en uw pensioen INHOUD PAGINA 1. Inleiding 2 2. Arbeidsongeschiktheid en de WIA-uitkeringen vanuit de overheid 3 3. Arbeidsongeschiktheid en uw pensioen 5 4. Vragen staat vrij! 9 1.
Nadere informatieAIOS, ZIEKTE EN ARBEIDSONGESCHIKTHEID
AIOS, ZIEKTE EN ARBEIDSONGESCHIKTHEID 2 3 inhoud 1. Inleiding 4 2. Relevante wetgeving en CAO s 5 3. Arbeidsongeschikt als aios: de eerste twee jaar 5 4. Arbeidsongeschikt als aios: na twee jaar 7 5. Voorbeeld
Nadere informatieWia Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (verdiencapaciteit)
Wia Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (verdiencapaciteit) De oude WAO regeling geldt alleen nog voor mensen die op 01-01-2006 een WAO uitkering ontvingen Doel is dat de werkgever en werknemer er
Nadere informatieFormulier Aanvullende Voorzieningen Werkgever
Nieuwstraat 67 7151 CD Eibergen info@lansinkenpartners.nl www.lansinkenpartners.nl KvK: 70397139 IBAN: NL04 KNAB 0257 1451 84 Formulier Aanvullende Voorzieningen Werkgever Gegevens werkgever Naam werkgever:
Nadere informatieProductinformatie WGA Eigenrisicodragerschap
Productinformatie WGA Eigenrisicodragerschap 1. Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen De WIA bestaat uit twee onderdelen: De regeling Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA) De regeling
Nadere informatieMarz/CvA/U200516003 Lbr. 05/136 CVA/LOGA 05/40
Brief aan de leden T.a.v. het college informatiecentrum tel. (070) 373 8021 onderwerp WIA en wijziging CAR-UWO uw kenmerk ons kenmerk Marz/CvA/U200516003 Lbr. 05/136 CVA/LOGA 05/40 bijlage(n) 2 datum 21
Nadere informatie2-10-2013. Modernisering Ziektewet. Wet BeZaVa. Waarom Modernisering Ziektewet. door Anja Heijstek
Modernisering Ziektewet door Anja Heijstek Wet BeZaVa Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid Vangnetters ofwel Modernisering van de Ziektewet Waarom Modernisering Ziektewet U doet het goed
Nadere informatieWELKOM. Wet WIA 28 oktober 2015 Jos Walraven
WELKOM Wet WIA 28 oktober 2015 Jos Walraven Onderwerpen Algemene uitleg WIA Rekenvoorbeelden WGA-uitkering Wat is een maatman? Beschikking WGA-uitkering Productoplossingen Werkgeversrisico s Aandachtspunten
Nadere informatieWaarom ontvang ik dit formulier?
Pagina 1 van 6 Waarom ontvang ik dit formulier? Beste werkgever, Uw werknemer is met Klikku.NL in gesprek over zijn/haar lening voor een woning. Het is voor uw werknemer belangrijk om te weten wat de gevolgen
Nadere informatieDe WIA, een ingewikkelde wet Door Ynske Jansen en Gemma de Meijer, m.m.v. mr. Sjoerd Visser
De WIA, een ingewikkelde wet Door Ynske Jansen en Gemma de Meijer, m.m.v. mr. Sjoerd Visser De Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) regelt een uitkering voor mensen die op of na 1 januari 2004
Nadere informatieAls u arbeidsongeschikt bent
Landelijke vereniging Artsen in Dienstverban Als u arbeidsongeschikt bent Na twee jaar ziekte Arbeidsongeschiktheid heeft ingrijpende gevolgen. Door ziekte of een handicap kunt u uw vroegere werkzaamheden
Nadere informatieBijlagen. Bijlage 1. Schematische weergave van de belangrijkste naoorlogse kostwinnersbepalingen in de sociale verzekeringen
Bijlagen Bijlage 1 Figuur B 1.1 Schematische weergave van de belangrijkste naoorlogse kostwinnersbepalingen in de sociale verzekeringen Werknemersverzekeringen WW (1952)* WAO (1967) ZW (1930) Kring van
Nadere informatieOndernemersplan Arbeidsongeschiktheid. WIA - Excedent. De Inkomensverzekeraar voor ondernemers
Ondernemersplan Arbeidsongeschiktheid WIA - Excedent De Inkomensverzekeraar voor ondernemers De Amersfoortse is De Inkomensverzekeraar voor ondernemers en biedt zelfstandig ondernemers en werkgevers inkomenszekerheid
Nadere informatieArbeidsongeschiktheidsverzekeringen. Financieel gezond bij arbeidsongeschiktheid
Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen Financieel gezond bij arbeidsongeschiktheid 2 WIA: financiële zekerheid is mogelijk In de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) staat werken naar vermogen centraal.
Nadere informatieModernisering Ziektewet [BeZaVa] Poortwachtercentrum / Land van Horne Weert
Modernisering Ziektewet [BeZaVa] Poortwachtercentrum / Land van Horne Weert 12-03-2013 2 Wet Beperking Ziekteverzuim en Arbeidsongeschiktheid Vangnetters (BeZaVa) Ingangsdatum 01-01-2013 en later 3 Stapsgewijze
Nadere informatieVOORBEELD. Geboortenaam Voorletters Man Vrouw
Loyalis N.V. is gevestigd te Heerlen en ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel Limburg onder nummer 14053378. Voorbeeldformulier Aanvullende Voorzieningen Werkgever Voor beide
Nadere informatieInkomenszekerheid bij arbeidsongeschiktheid >START. De Werkgevers AOV Hiaat en Hiaat Uitgebreid voor Achmea-medewerkers
Inkomenszekerheid bij arbeidsongeschiktheid >START De Werkgevers AOV Hiaat en Hiaat Uitgebreid voor Achmea-medewerkers Inhoudsopgave Arbeidsongeschiktheid. Het kan ook jou overkomen. 3 De WIA in het kort
Nadere informatieAllianz Productinformatie voor de adviseur
Allianz Inkomensverzekeringen Nederland Schadeverzekering N.V. Allianz Productinformatie voor de adviseur Wagenparkmanagement Productinformatie voor de adviseur Allianz biedt werkgevers oplossingen voor
Nadere informatie3-12-2014. Verzuim Zorg Pakket
3-12-2014 Onze kantoren Goes Zierikzee Middelburg Kantoren Spijkenisse Terneuzen Bergen op Zoom Wat kunnen wij? Informeren Analyseren Adviseren Bemiddelen Service/Beheer Volmacht Provinciaal Beurs Leven
Nadere informatieDe Werkgever PRODUCTINFORMATIE. collectieve VERZEKERINGEN ALLE INFORMATIE IN ÉÉN OVERZICHT
De Werkgever PRODUCTINFORMATIE collectieve VERZEKERINGEN ALLE INFORMATIE IN ÉÉN OVERZICHT WAT U EERST MOET WETEN Als uw medewerker arbeidsongeschikt raakt, kan hij niet meer voor zijn inkomen zorgen. Vaak
Nadere informatieNierpatiënten Vereniging Nederland. Biedt perspectief!
Nierpatiënten Vereniging Nederland Biedt perspectief! PROCEDURE Wet verbetering poortwachter Week 1: ziekmelding bij werkgever en arbodienstverlening. Week 6: probleemanalyse bedrijfsarts (evaluatie/bijstelling
Nadere informatieH12 Ziektewet en wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen
Samenvatting Sociale kaart en sociale zekerheid Sharon. D 22-05-2017 H12 Ziektewet en wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen In dit hoofdstuk gaat het om 2 werknemersverzekeringen namelijk de ZW(ziektewet)
Nadere informatieWhitepaper Reduceren arbeidsongeschiktheidsuitkeringslasten
Whitepaper Reduceren arbeidsongeschiktheidsuitkeringslasten Ziekmelding (werknemer) Plan van Aanpak (werknemer+ werkgever) Eerstejaars-evaluatie (werknemer+ werkgever) Re-intergratie verslag (werknemer+
Nadere informatieArbeidsongeschikt. Wat betekent dat voor mijn pensioen?
Arbeidsongeschikt Wat betekent dat voor mijn pensioen? Inhoud H01 Wanneer ben ik arbeidsongeschikt? pagina 3 H02 Wat moet ik weten als ik arbeidsongeschikt ben? pagina 5 H03 De gevolgen van arbeidsongeschiktheid
Nadere informatieWerking van de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA)
Werking van de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) Hierna geven wij voor u als werkgever - uitleg over de WIA. Een WIA-uitkering wordt aangevraagd tegen het einde van de periode van de loondoorbetalingsverplichting.
Nadere informatieToelichting op het invullen van werkgeversverklaring en/of intentieverklaring.
Toelichting op het invullen van werkgeversverklaring en/of intentieverklaring. Geachte Werkgever / Personeelsfunctionaris, Uw medewerk(st)er is momenteel bezig met de aanvraag voor een financiering. Voor
Nadere informatieOndernemersplan Arbeidsongeschiktheid. WIA - Excedent. De Inkomensverzekeraar voor ondernemers
Ondernemersplan Arbeidsongeschiktheid WIA - Excedent De Inkomensverzekeraar voor ondernemers De Amersfoortse maakt ondernemen een stuk relaxter Als zelfstandig ondernemer of werkgever wilt u uzelf, uw
Nadere informatiepersoneelsplan Arbeidsongeschiktheid WGA-Gat verzekering De Inkomensverzekeraar voor ondernemers
personeelsplan Arbeidsongeschiktheid WGA-Gat verzekering De Inkomensverzekeraar voor ondernemers De Amersfoortse maakt ondernemen een stuk relaxter Als zelfstandig ondernemer of werkgever wilt u uzelf,
Nadere informatieDe wet Werk en Inkomen naar. Arbeidsvermogen. Deze wet is van kracht geworden. Op 29 december 2005
De WIA De wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen. Deze wet is van kracht geworden Op 29 december 2005 1 De poortwachter De Wet Verbetering Poortwachter 1 is van kracht geworden Op 1april 2002 2 De arbodienst
Nadere informatieSV-Actueel. Veranderingen in sociale verzekeringswetten. Samen werken met UWV. Zwolle 15 november 2012
SV-Actueel Veranderingen in sociale verzekeringswetten Samen werken met UWV Zwolle 15 november 2012 Programma Wetsvoorstel Vereenvoudiging regelingen UWV Wijziging Wfsv i.v.m. mobiliteitsbonussen Wet
Nadere informatieLangdurig arbeidsongeschikt. VOP0034_arbeidsongeschikt-2.indd 1 18-01-10 10:36
Langdurig arbeidsongeschikt VOP0034_arbeidsongeschikt-2.indd 1 18-01-10 10:36 1 Inleiding Arbeidsongeschikt worden is iets waar niemand graag aan denkt. Toch is het goed af en toe na te denken over wat
Nadere informatieLaag 2 Pensioen WIA
Generali Nederland Diemerhof 42, 1112 XN Diemen Postbus 1888, 1110 CL Diemen generali.nl Hoe is uw pensioen geregeld? Laag 2 Pensioen 1-2-3 WIA Pensioen 1-2-3 biedt u informatie over uw arbeidsongeschiktheidspensioen
Nadere informatieArbeidsongeschiktheidsuitkeringen 1987 2003
Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen 1987 23 Harrie Hartman en Annelies Boerdam In de periode 1987 tot en met 23 zijn er ondanks vele wetswijzigingen 177 duizend arbeidsongeschiktheidsuitkeringen bijgekomen.
Nadere informatieWat krijgt u in deze verzekering(en)?
Welkom bij NV schade! U bent vanaf via uw werkgever verzekerd voor de . NV schade voert deze verzekering(en)
Nadere informatieWerkgeversverklaring (in te vullen door de werkgever)
Werkgeversverklaring (in te vullen door de werkgever) Gegevens werkgever Gegevens werknemer Aard van het dienstverband Verklaring voortzetting dienstverband (indien van toepassing) Naam werkgever: Adres:
Nadere informatieNiet (kunnen) werken. 1. Werkloosheidswet (WW)
Niet (kunnen) werken Hieronder worden een aantal uitkeringen besproken waar mensen een beroep op kunnen doen wanneer zij buiten hun eigen toedoen niet kunnen werken. Bijvoorbeeld omdat zij hun baan verliezen,
Nadere informatieVoorlopig kader regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten Het nieuwe stelsel van arbeidsongeschiktheidsregelingen
Voorlopig kader regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten Het kabinet is, zoals bekend, voornemens om per 1 januari 2006 een nieuw stelsel van arbeidsongeschiktheidsregelingen in te voeren.
Nadere informatieDe collectieve WGA Hiaat verzekeringen voor werknemers in de Metaal- en Elektrotechnische industrie
Toelichting De collectieve WGA Hiaat verzekeringen voor werknemers in de Metaal- en Elektrotechnische industrie Inkomensoplossingen bij arbeidsongeschiktheid Inkomensoplossingen bij arbeidsongeschiktheid
Nadere informatieOHRA Inkomensgarantieplan. Met de aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekeringen van OHRA valt u niet in een financieel gat!
OHRA Inkomensgarantieplan Met de aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekeringen van OHRA valt u niet in een financieel gat! De wet- en regelgeving Arbeidsongeschiktheid is iets wat ook ú kan overkomen.
Nadere informatieUWV Tijdreeksen 2018
UWV Tijdreeksen 218 Inhoudsopgave Inleiding 2 1. WW 3 2. WIA (IVA en WGA) 4 2.1. WIA Totaal 4 2.2. IVA 5 2.3. WGA 6 3. WAO 7 4. WAZ 8 5. Wajong 9 6. Ziektewet 1 7. Uitgekeerde bedragen 11 Colofon 12 UWV
Nadere informatie(Tijdelijk) Arbeidsongeschikt
Pensioenfonds Robeco Investeer ook even in jezelf (Tijdelijk) Arbeidsongeschikt www.pensioenfondsrobeco.nl 1 april 2018 (Tijdelijk) Arbeidsongeschikt (Tijdelijk) Arbeidsongeschikt Inhoudsopgave 3 1 De
Nadere informatie(Tijdelijk) Arbeidsongeschikt
Pensioenfonds Robeco Investeer ook even in jezelf (Tijdelijk) Arbeidsongeschikt www.pensioenfondsrobeco.nl 25 juni 2017 Inhoudsopgave 3 1 De wettelijke regelingen 4 1.1 Ben je volledig arbeidsongeschikt?
Nadere informatieNierpatiënten V ereniging Vereniging Nederland Margreet Gorter
Nierpatiënten Vereniging Nederland Margreet Gorter ADPKD (Cystenieren) Werk, Uitkeringen,, g, Verzekeringen Werk, inkomen en nierziekte Kan je nog werken met een nierziekte? Wanneer vertel ik mijn collega
Nadere informatieREGLEMENT WGA-HIAATREGELING
REGLEMENT WGA-HIAATREGELING STICHTING BEDRIJFSPENSIOENFONDS VOOR DE KOOPVAARDIJ GELDEND OP 1 JANUARI 2012 januari 2012 REGLEMENT WGA-HIAATREGELING ARTIKEL 1 Begripsbepalingen In dit reglement wordt verstaan
Nadere informatieUWV Tijdreeksen 2017
UWV Tijdreeksen 217 Inhoudsopgave Inleiding 2 1. WW 3 2. WIA (IVA + WGA) 4 2.1. WIA Totaal 4 2.2. IVA 5 2.3. WGA 6 3. WAO 7 4. WAZ 8 5. Wajong 9 6. Ziektewet 1 7. Uitgekeerde bedragen 11 Colofon 12 UWV
Nadere informatieUw inkomen bij arbeidsongeschiktheid. in het UMC
Uw inkomen bij arbeidsongeschiktheid in het UMC Colofon December 2010, NFU-10.4229, op basis wetgeving per 1-1-10 Deze brochure is een uitgave van NFU, de werkgeversorganisatie van de UMC s. De inhoud
Nadere informatieBIJLAGE 1. SER-adviezen WAO 2002 en 2004 Kabinetsvoorstellen WAO maart 2004
BIJLAGE 1 SER-adviezen WAO 2002 en 2004 Kabinetsvoorstellen WAO maart 2004 A. Algemene opzet a.o.-regelingen* 1) verlenging wettelijk verplichte loondoorbetaling bij ziekte tot in beginsel twee jaar 2)
Nadere informatieIk ben ziek Wat nu? Informatiebrochure voor werknemers November 2007
Ik ben ziek Wat nu? Informatiebrochure voor werknemers November 2007 Inhoudsopgave Inleiding... 3 De Wet Verbetering Poortwachter (WVP).. 4 Contact met de arbodienst 4 Opstellen Plan van Aanpak 5 Uitvoeren
Nadere informatieMinisterie van Veiligheid en Justitie. Korpsbeheerders van de regionale politiekorpsen College van Bestuur Politieacademie
Ministerie van Veiligheid en Justitie > Retouradres Postbus 20301 2S00 EH Den haag Korpsbeheerders van de regionale politiekorpsen College van Bestuur academie Personeel & Materieel Schedeldoekshaven 200
Nadere informatieArbeidsongeschikt Wat betekent dat voor uw pensioen?
Arbeidsongeschikt Wat betekent dat voor uw pensioen? 1 Inhoud 1 Wanneer bent u arbeidsongeschikt? 3 2 Wat u moet weten als u arbeidsongeschikt bent 3 3 De gevolgen van arbeidsongeschiktheid voor uw pensioen
Nadere informatie4,9. Praktische-opdracht door een scholier 2318 woorden 28 januari keer beoordeeld
Praktische-opdracht door een scholier 2318 woorden 28 januari 2003 4,9 45 keer beoordeeld Vak Economie Inhoud 1 Inleiding 2 Sociale uitkeringen 3 Hoe heeft de WAO zich de afgelopen 15 jaar ontwikkeld 4
Nadere informatieWet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (BeZaVa)
Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (BeZaVa) Ingangsdatum 01-01-2013 en later Stapsgewijze privatisering Ziektewet Ontwikkelingen aantal nieuwe WGA-uitkeringen (in procenten
Nadere informatieExclusief voor de Metalektro WIA-verzekeringen op maat
Exclusief voor de Metalektro WIA-verzekeringen op maat Premies en voorwaarden 2017 WIA Metalektro Exclusief voor de Metalektro Uw organisatie draait op gezonde medewerkers. Maar wat als uw medewerker toch
Nadere informatieBeperken van de WGA kosten
Beperken van de WGA kosten De tijd dat de overheid zorgde voor de Sociale Zekerheid is definitief voorbij. De overheid legt steeds meer taken en verantwoordelijkheden bij werkgevers neer. De regels voor
Nadere informatieGrip op arbeidsongeschiktheid
Grip op arbeidsongeschiktheid Bespaar op de arbeidsongeschiktheidspremies voor uw bedrijf Verzeker uw medewerkers tegen inkomensterugval Voorkom problemen met het UWV: voldoe aan alle eisen voor re-integratie
Nadere informatieInkomensgarantieplan voor Overheid & Onderwijs. De oplossing voor inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid
Inkomensgarantieplan voor Overheid & Onderwijs De oplossing voor inkomensverlies bij arbeidsongeschiktheid Inhoud De kracht van OHRA 3 Waarom verzekeren bij OHRA? 4 Wettelijke regelingen 5 Het OHRA Inkomensgarantieplan
Nadere informatieIPAP Inkomen bij arbeidsongeschiktheid. werkgevershandleiding bij collectief contract
IPAP Inkomen bij arbeidsongeschiktheid werkgevershandleiding bij collectief contract Vooraf U hebt een collectief contract voor IPAP bij Loyalis Verzekeringen gesloten. In het contract wordt naar deze
Nadere informatieDe WGA-verzekering voor AGF Groothandel
De WGA-verzekering voor AGF Groothandel Arbeidsongeschikt, wat nu? Het is belangrijk dat u goed op de hoogte bent van de risico s van inkomensterugval waar uw medewerkers mee te maken kunnen krijgen als
Nadere informatieUw pensioenreglement. Alles wat u moet weten bij tijdelijke of volledige arbeidsongeschiktheid
Uw pensioenreglement Alles wat u moet weten bij tijdelijke of volledige arbeidsongeschiktheid Dit leest u in uw pensioenreglement Uw werkgever heeft uw aanvullende uitkering op de wettelijke uitkering
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatiePensioen 2 WIA Aanvulling Plus
Pensioen 2 WIA Aanvulling Plus Wat vindt u in Pensioen 1-2-3? Pensioen 1-2-3 biedt u informatie in drie lagen. Iedere informatielaag gaat iets dieper op de pensioenregeling in. In de eerste laag leest
Nadere informatieArbeidsongeschikt? Bang voor een gat in uw inkomen? Aanvullend pensioen. WGA uitkering. Uw salaris AOW + Vervolguitkering WGA 100% Inkomsten.
Arbeidsongeschikt? Bang voor een gat in uw inkomen? 1e jaar ziek 2e jaar ziek WGA uitkering WGA Aanvullend pensioen Met de van Centraal Beheer Achmea zijn grote financiële risico s afgedekt! Kijk op www.iak.nl/postnl
Nadere informatieWELKOM. WIA voorlichting
WELKOM WIA voorlichting WIA, WGA, IVA, VVU, LAU WIA : Werk Inkomen naar Arbeidsvermogen WGA: Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsongeschikten IVA: Inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten VVU: Vervolguitkering
Nadere informatieFinanciële gevolgen van de WIA
SOCIALE VERZEKERINGEN THEMA: XXXXX PASSENDE ARBEID VAN GROOT BELANG Financiële gevolgen van de WIA Ook u kunt via een ongeluk van een van uw werknemers zomaar in aanraking komen met de WIA, de wet Werk
Nadere informatieThemabijeenkomst WIA. t.b.v. BA en VA. WIA/RSVA/Rijnstreek
Themabijeenkomst WIA t.b.v. BA en VA R.M.. Mohanlal, regio-stafva Programma WIA in het kort Art. 29b ZW en WIA RIV-toets toets,, stand van zaken Beoordeling duurzaamheid arbeidsbeperkingen Discussie WIA
Nadere informatieWGA- Eigenrisicodragersverzekering
WGA- Eigenrisicodragersverzekering 1 Wat is het? 2 Verzekerd? 3 Niet verzekerd? 4 Kosten? 5 Meer weten? 1 Wat is de WGA- Eigenrisicodragersverzekering? U verwacht de WIA-instroom zelf in de hand te houden?
Nadere informatie