Cardiac CT. E. Ranschaert, G.P. Serafino - radiologie J. Polad - cardiologie. Bossche Samenscholingsdagen 2010, Koudekerke

Transcriptie

1 Cardiac CT E. Ranschaert, G.P. Serafino - radiologie J. Polad - cardiologie Bossche Samenscholingsdagen 2010, Koudekerke

2 Inleiding State-of-the-art techniek Risico s en beperkingen Klinische toepassingen Voorbeelden

3 Techniek Evolutie naar cardiac CT mogelijk dankzij snellere multidetector CTscanners Nu: 64-slice systemen Nieuwbouw: dual source CT

4

5

6 Multislice CT (MSCT) meer slices dunnere coupes, dus hogere spatiële resolutie 4-slice 4x 1-2 mm, sec 16-slice 16x 0,5-0,75 mm, sec 64-slice 64x 0,5-0,6 mm, sec

7 ccta Hoofdoel is afbeelding van coronairvaten ter detectie van CAD Secundair kan functionele informatie bekomen worden ivm wandmotiliteit daarnaast ook perfusie- CT myocard, klepfunctie etc.

8 Voorbereiding patiënt Algemene CT-voorbereiding: Nierfunctie, hydratietoestand, metforminegebruik, jodiumallergie etc. Specifieke cardiac-ct voorbereiding: ECG-signaal Reduceren hartfrequentie (diastolisch interval) tot < 65 bpm Bètablokkers

9 Calciumscore eerst wordt calciumscore berekend blanco scan, low dose automatische berekening score uitvoeren ccta mede bepaald door score, afhankelijk van leeftijd negatief >60j: geen ccta >600: geen ccta

10 ECG-signaal Nodig om bewegingsarme beelden te verkrijgen Lage & regelmatige hartslag nodig: < 65 bpm scannen en reconstructie van beelden gebeurt bij voorkeur in rustfase in hartcyclus

11 Diastole Systole ECG-gating

12 Straling Belangrijk nadeel van ccta in vgl met bv. MRI en stress-echocardio Constante evolutie en verbetering van CThardware Nieuwe scantechnieken met koppeling van straling aan kortere fasen van de hartcyclus Betere SNR bij CT met minder fotonen in ruwe data

13 Straling Onderzoek effectieve dosis (msv) X-thorax 0.02 CT Abdomen 5.3 CT Chest 5.8 Chest, Abdomen and Pelvis 9.9 Thallium scan 20 CTC (virtual colonoscopy) (gem. 5,7) CAG 2-10 Cardiac-CT angiogram

14 Risico Effectieve dosis (2007): Gemiddeld >10 msv Dosis CAG vergelijkbaar Dosis kan omlaag met nieuwe technieken Natuurlijke achtergrondstraling = 3,1 msv/j

15 Oplossingen Buisspanning wordt automatisch aangepast aan lichaamsbouw van patiënt (dosismodulatie) Prospective triggering Contrastdosis vlg lichaamsbouw en scanprotocol Timing van injectie geoptimaliseerd via contrastbolus

16 beoordeling hartmotiliteit

17 dual source CT

18 Dual source CT Siemens, Somatom Definition FLASH 2 röntgenbuizen in hoek van 90gr 2 detector-arrays Verdubbeling van geregistreerde data per rotatie Verbeterde temporele resolutie, zeer snelle helical scan (128 slices x 0,6 mm = 75 ms) Tot 43 cm lengte in 1 sec Forse stralingsreductie Geen bètablokkers meer nodig (in principe)

19 Beoordeling stenosen Stenosen worden visueel beoordeeld Significant is > 50% Niet significant < 50% Toepassing van quantitatieve algoritmes niet zinvol wgs nog beperkte spatiële resolutie Kalk veroorzaakt overschatting van stenose matige stenose significante stenose

20 Beperkingen ccta kalk blooming artefact beoordeling lumen wordt bemoeilijkt zelfs bij afwezigheid van significante stenose hartritmestoornissen adipositas stents < 3 mm kalk beperkt specificiteit van ccta

21 Diagnostische accuraatheid Meest recente studies adhv 64- slice en dual source CT Patiënten met stabiel hartritme, klachten van stabiele angina pectoris of atypische pijn op borst Hoog of intermediair risico Vergelijking CT met CAG Uitermate geschikt om significante stenosen uit te sluiten ccta Sens 96-99% Spec 88-91% NPV >90%

22 Strategie Meest geschikte test strategie voor verdere workup gebaseerd op pre-test probability Fietsproef: bij aanwijzingen voor ischemie (+ kliniek) is pre-test probability > 50% Bij pt met pre-test probability >50%: CAG Bij pt met pre-test probability <50%: ccta

23 Positie ccta Hoge NPV Hoge toegankelijkheid, non-invasief Snelle diagnostiek Kosteneffectief onderzoek bij laag tot intermediair risicopatiënten die met pijn op de borst op SEH verschijnen

24 Asymptomatische pt Geen rol voor ccta momenteel BOZ met ccta zou teveel patiënten identificeren met CAD die geen baat hebben bij interventie Risico tot overbehandeling van anatomische aandoeningen die bij screening ccta gevonden worden.

25 Calciumscoring Meerderheid van patiënten die zich aanmeldt met acuut coronair syndroom heeft kalk in coronairvaten, echter ook veel asymptomatische individuen hebben kalk Kalk als predictor van cardiaal event en mortaliteitsrisico?

26 Calciumscoring (2) Accuraatheid voor detectie van klinisch relevant coronair lijden is veel hoger voor calciumscore dan voor fietsproef Calciumscoring heeft toegevoegde waarde bij fietsproef bij risicostratificatie Leeftijdsgebonden fenomeen: bij mannen >50j en vrouwen > 60j is score = 0 zeer geruststellend Slechts zeer kleine minderheid ervaart coronair event bij afwezigheid van coronaire verkalkingen

27 Additionele toepassingen ccta Analyse van anatomisch verloop van coronaire arteriën Nadere identificatie van ostia (na mislukte CAG) Roadmap bij pre-op planning bypass chirurgie Postoperatieve evaluatie (patency van grafts, soms moeilijk te cannuleren en risico op beschadiging)

28 Voorbeeld 1 V, 43j atypische precordiale pijnklachten fietsergometrie gb ccta

29 Voorbeeld 2 V, 68j drukkende pijn op borst fietsproef: pijn op borst na fietstest, ECG geen afw ccta: uitgebreide CAD met korte afsluiting RCA advies CAG

30

31

32

33 Voorbeeld 3 M, 33j SEH wgs drukkend gevoel linker thorax met uitstraling naar linker arm CAG: geen stenosen aangetoond, catheterspasme VG wschl beperkt myocardinfarct toch ccta 3m na acuut event niet-stenoserende soft-plaque in ostium van circumflex

34

35 Voorbeeld 4 M, 43j drukkend gevoel op borst en armen bij schilderen ged. 30 min Fietsproef normaal, ECG normaal ccta

36 Voorbeeld 4 chronisch afgesloten RCA ectatisch coronair systeem meerdere plaques CAG en evt PCI

37 RCA reïnjectie via links

38 LAD soft plaque

39 Voorbeeld 5 jonge vrouw, 1967 atypische precordiale pijnklachten fietsergometrie negatief laag risico ccta

40 Ao asc RCA tr pulm inter-arterieel verloop van RCA

41

42 Voorbeeld 6 status na CABG 3 veneuze grafts geplaatst ao naar RCA ao naar Cx ao naar diag patency grafts? alleen graft naar RCA nog open

43

44 Laatste slide