Klimaatverandering: uitdagingen en opportuniteiten

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Klimaatverandering: uitdagingen en opportuniteiten"

Anna Dekker
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Klimaatverandering: uitdagingen en opportuniteiten Pr Jean-Pascal van Ypersele UCL-ELI (Université catholique de Louvain, Earth & Life Institute) Web: Vlaams Parlement, Brussel, NB: Dank aan de Federale POD Wetenschapsbeleid voor zijn ondersteuning

2 Knelpunten Klimaat veranderd inderdaad Meestal onder de invloed van menselijke activiteiten (meestal CO2) Zonder mitigatie, gevolgen zullen kostbaar zijn, ook voor Vlaanderen Grote emissie reducties zijn nodig om de opwarming te limiteren Er zijn veel mogelijkheden om dat te doen Het kost niet zoveel als de gevolgen, en er zijn ook co-benefits Jean-Pascal van Ypersele 2

3 Le réchauffement est sans équivoque Température atmosphérique Niveau moyen des océans Réduction de la couverture de neige (hémisphère nord) IPCC - WGI

4 Warming has not «stopped»: Global (land & ocean) mean surface temperature change from NASA GISS until 2010 Source: NASA GISS

5 Les niveaux CO Concentration in Ice Core Samples and Verwachting Projections for Next 100 Years attendus du CO2 Projected Projected (2100)(2100) (2100) (BaU) atmosphérique De verwachte CO2pendant les 100 Concentraties zijn hoger prochaines Vostokannées Record Dan degene IPCCwaargenomen IS92a Scenario sont supérieurs à ce Law Dome Record De laatste jaar Mauna Loa Record été qu ils ont toujours au cours des dernières années 2007 Current (2001) Current C O2 C o ncen tration (p pmv) CO 2 Concentration (ppmv) (2001) , , ,000 Years Before Present (BP 1950) (B.P ) 100,000 0

A Progression of Understanding: Greater and Greater Certainty in Attribution FAR (1990): unequivocal detection not likely for a decade SAR (1995): balance of evidence suggests discernible human

6 A Progression of Understanding: Greater and Greater Certainty in Attribution FAR (1990): unequivocal detection not likely for a decade SAR (1995): balance of evidence suggests discernible human influence TAR (2001): most of the warming of the past 50 years is likely (odds 2 out of 3) due to human activities AR4 (2007): most of the warming is very likely (odds 9 out of 10) due to greenhouse gases (Slide from Sir John Houghton, based on AR4) FA R A R4 SA R TAR IPC

7 Key conclusion from the last IPCC report (2007): Most of the observed increase in globally averaged temperatures since the mid-20th century is very likely due to the observed increase in anthropogenic greenhouse gas concentrations

8 Bron: IPCC, 4AR

9 Oppervlaktetemperatuuranomalieën tov Overlap van de temperatuursreconstructies Reconstructie van de globale temperature gedurende de 20eE gebruik makend van modellen Bron: IPCC, 4AR

10 Bron: IPCC, 4AR Regionale spreiding: temperatuur

11 Bron: IPCC, 4AR Regionale spreiding: neerslag Gestippelde regio s: meer dan 90% akkoord ivm de richting van de verandering. Witte regio s: geen overeenstemming tussen de modellen (<66% in dezelfde richting).

12 Veranderingen in extrema (IPCC 4AR) Fenomeen Gezien in 20eE? Invloed van de Toekomst? mens? Koude dagen en nachten worden warmer en komen minder voor boven landgebieden Zeer waarschijnlijk Waarschijnlijk Quasi zeker Warme dagen en nachten worden warmer en komen meer voor boven landgebieden Zeer waarschijnlijk Waarschijnlijk (nachten) Quasi zeker Meer Hittegolven boven landgebieden Waarschijnlijk Meer waarschijnlijk dan niet Zeer waarschijnlijk Aantal zeer hevige neerslagmomenten stijgt over de meeste gebieden Waarschijnlijk Meer waarschijnlijk dan niet Zeer waarschijnlijk Oppervlakte die door droogte getroffen wordt stijgt Waarschijnlijk, in Meer veel regio s waarschijnlijk dan sedert de jaren niet 70 Waarschijnlij k Intensiteit van de tropische stormen stijgt Waarschijnlijk, in Meer veel regio s waarschijnlijk dan sedert de jaren niet Waarschijnlij k

13 Effects on Nile delta: 10 M people above 1m (Time 2001)

14 Gazet van Antwerpen 8 September 2004 Jean-Pascal van Ypersele (vanypersele@astr.ucl.ac.be)

15 With 1 metre sea-level rise: ha below sea-level in Belgium (likely in 22nd century, not impossible in 21st century) (NB: flooded area depends on protection) Source: N. Dendoncker (Dépt de Géographie, UCL), J.P. van Ypersele et P. Marbaix (Dépt de Physique, UCL) (

16 With 8 metre sea-level rise: 3700 km2 below sea-level in Belgium (very possible in year 3000) (NB: flooded area depends on protection) Source: N. Dendoncker (Dépt de Géographie, UCL), J.P. van Ypersele et P. Marbaix (Dépt de Physique, UCL) (

17 Stabilisatieconcentratie, CO2-equivalent (2005=375ppm) Jaar van de werelduitstootpiek Beste schatting van de opwarming Gemiddelde T ER T WA EN M TE S Y S O EC +1 C ppm C EN T S KU ZO E G ID E H D N +3 C +4 C >5... Verminderde waterbeschikbaarheid en meer droogtes op middelbare breedtegraden en semi-ariede lage breedtegraden (bv. Middellandse Zeegebied) Toename verbleking van koralen Tot 30% soorten met een verhoogd risico op uitsterven + risico op natuurbranden EL S ED O V ppm ppm Uitsterven over de wereld : 40% De landgebonden biosfeer neigt ernaar een netto koolstofbron te worden (meer en meer ecosystemen) lokaal verspreide negatieve gevolgen + of - effecten voor boeren volgens het gebied Netto effecten worden negatief (T afhankelijk van de teelt) Gestegen schade door overstromingen en stormen Gestegen sterfte en ziekte door hittegolven, overstromingen en droogtes Veranderende verspreiding van sommige ziektevectoren Gestegen last van ondervoeding, diarree,... Substantiële last op gezondheidsdiensten

18 IPCC 2001 (gebaseerd op) IPCC C 0 C

19 Post-SRES (max) Stabilization targets: Wold CO2 Emissions (GtC) E: ppm CO2-eq 30 D: ppm CO2-eq C: ppm CO2-eq 25 B: ppm CO2-eq A2: ppm CO2-eq 20 A1: ppm CO2-eq 15 EU: niet meer dan 2 graden tov prepost-sres (min) industrieel increase over preindustrial ( C) Equilibrium global mean temperature GHG concentration stabilization level (ppmv CO2-eq) NU: 375 ppm Bron: IPCC, AR4

20 35 D: ppm C O2-eq 30 B: ppm C O2-eq A1: ppm CO2-eq Post-SRES (min) D: ppm CO2-eq C: ppm CO2-eq A2: ppm CO2-eq 20 Stabilization targets: E: ppm CO2-eq C: ppm C O2-eq 25 Post-SRES (max) 25 B: ppm CO2-eq A2: ppm CO2-eq 20 A1: ppm CO2-eq Post-SRES (min) Equilibrium global mean temperature increase over preindustrial ( C) E: ppm C O2-eq 30 increase over preindustrial ( C) Stabilization targets: Equilibrium global mean temperature Post-SRES (max) Wold CO2 Emissions (GtC) Wold CO2 Emissions (GtC) GHG concentration stabilization level (ppmv CO2-eq) GHG concentration stabilization level ( Bron: IPCC, AR4

21 Long term mitigation (after 2030) The lower the stabilization level, the more quickly emissions would need to peak and to decline thereafter Mitigation efforts over the next two to three decades will have a large impact on opportunities to achieve lower stabilization levels Stab level (ppm CO2-eq) Global Mean temp. increase at equilibrium (ºC) Year CO2 needs to peak Reduction in 2050 compared to to to to to to to +140 IPCC

22 The less that is done by 2020, the more there is to do afterwards. Cumulative emissions are a good indicator. (for long-lived GHGs, such as CO2, the impact on global warming is largely proportional to cumulated emissions over years) A later peaking date requires: a higher rate of emissions reductions after the peak and/or lower (or even negative) emissions in the long term.... if the same probability of limiting warming to below 2 C shall be attained. Scientific Perspectives after Copenhagen December 1st, 2010 Cancún,

23 All sectors and regions have the potential to contribute by 2030 Note: estimates do not include non-technical options, such as lifestyle changes. IPCC

24 Cumulative emission reductions for alternative mitigation measures for and for Different stabilization scenarios reflect different contribution of mitigation measures Scenarios concur that 60-80% of reductions should come from energy and industry Illustrative scenarios from AIM, IMAGE, IPAC and MESSAGE aiming at the stabilization at ppm CO2-eq (light bars) and at 650 ppm CO2-eq (dark bars) Source: WG III Technical Summary, Figure TS.10

25 The potential fo renewable energy technologies to supply energy services exceeds current demand IPCC, 2011, SRREN, SPM, Fig. SPM. 4, p. 8

26 What are the macro-economic costs in 2050? Stabilization levels (ppm CO2-eq) Median GDP reduction[1] (%) Range of GDP reduction [2] (%) Reduction of average annual GDP growth rates [3] (percentage points) < Slightly negative 4 < [4] Not available < 5.5 < 0.12 [1] This is global GDP based market exchange rates. [2] The median and the 10th and 90th percentile range of the analyzed data are given. [3] The calculation of the reduction of the annual growth rate is based on the average reduction during the period till 2050 that would result in the indicated GDP decrease in [4] The number of studies that report GDP results is relatively small and they generally use low baselines. IPCC

27 Geef CO2 een prijs: voor 2 oc scenario: in 2030 ca. Euro 80/ t De optimale mix van instrumenten hangt af van nationale omstandigheden Voor electriciteitsbedrijven en energie-intensieve industrie: verhandelbare emissierechten Voor marktontwikkeling duurzame electriciteit: feed-in tarieven Voor consumenten en kleine bedrijven werken financiele prikkels minder goed: bouwvoorschriften, efficiency normen

28 Vermijden ernstige klimaatschade Maar ook: Gezondheidswinst tgv verminderde luchtverontreiniging kan aanzienlijk deel van reductiekosten compenseren. Energie voorzieningszekerheid Werkgelegenheid Verbetering handelsbalans Energievoorziening plattelandsgebieden Duurzame landbouw Bescherming natuur

29 What did «The Economist» say in 1990 already?

30 Om meer te weten : UCL-ELI IPCC : United Nations Framework Convention on Climate Change Jean-Pascal van Ypersele (vanypersele@astr.ucl.ac.be)

31 Om meer te weten : ASTR-UCL IPCC : United Nations Framework Convention on Climate Change Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling : Interactief Model JM Jancovici Jean-Pascal van Ypersele (vanypersele@astr.ucl.ac.be)

Vergelijkbare documenten

Klimaatverandering: uitdagingen en opportuniteiten

Klimaatverandering: uitdagingen en opportuniteiten Pr Jean-Pascal van Ypersele UCL-ASTR (Université catholique de Louvain, Institut d astronomie et de géophysique G. Lemaître) Web: www.climate.be E-mail: