Therapieresistente Hypertensie. Dr Paul Dendale

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Therapieresistente Hypertensie. Dr Paul Dendale"

Transcriptie

1 Therapieresistente Hypertensie Dr Paul Dendale

2 Wat is hypertensie? Categorie Systolisch Diastolisch Optimaal Normaal Hoog normaal Graad 1 hypertensie (licht) Graad 2 hypertensie (matig) Graad 3 hypertensie (ernstig) Geïsoleerde systolische hypertensie < < < 90

3 Vrouwen Mannen Cumulative incidence (%) Hoog normaal Normaal Optimaal Time (yr) Aantal met Cumulative incidence (%) Hoog normaal Normaal Optimaal Time (yr) Aantal met Optimaal 1875 Normaal 1126 Hoog- 891 normaal Optimaal 1005 Normaal 1059 Hoog- 903 normaal Vasan et al., N Engl J Med 2001; 345:

4 Hoe moeten we de bloeddruk meten? Meting met de arm afhangend ipv ondersteund : 8 mmhg overschatting! Zittend op een tafel zonder rugsteun : 10 mmhg overschatting!

5 Opgepast! Bij verschil tussen de beide armen : neem de hoogste waarde! Zeker bij ouderen : meet ook de bloeddruk in staande houding

6 Opgepast! Gebruik de juiste cuff size : te dikke arm geeft overschatting, te dunne arm onderschatting! Gebruik geen pols bloeddrukmeters

7 Meten en nog eens meten 2 metingen van DBD met gemiddelde van > 90 mmhg predictieve waarde voor echte hypertensie : 52% 8 metingen van DBD met gemiddelde van > 90 mmhg predictieve waarde voor echte hypertensie : 73 %

8 Bekijk het profiel Bloeddruk (mmhg) Andere factoren en ziektegeschiedenis Normaal SBD of DBD Hoog normaal SBD of DBD Graad 1 SBD of DBD Graad 2 SBD of DBD Graad 3 SBD 180 of DBD 110 Geen andere factoren 1-22 factoren 3 of meer factoren of DOB of diabetes GKA Gemiddeld Laag Matig Hoog Gemiddeld Laag Hoog Zeer hoog Laag Matig Hoog Zeer hoog Matig Matig Hoog Zeer hoog Hoog Zeer hoog Zeer hoog Zeer hoog GKA: geassocieerde klinische aandoeningen; DOB: doelorgaanbeschadiging; diging; SBD: systolische bloeddruk; DBD: diastolische bloeddruk

9 Bron: Annals of Internal Medicine

10 Orgaanschade ECG : Linker ventrikel hypertrofie Labo : stijging van serumcreatinine ( mg/dl) Microalbuminurie mg/24 u Bij twijfel : duplex van de carotis : IMD > 0.9 mm of plaque echocardiografie

11 Linker ventrikel hypertrofie Sokolow-Lyons > 35 mm: S in V1 + R in V5-V6) V6)

12 Linker ventrikel hypertrofie Sokolow-Lyons > 35 mm: S in V1 + R in V5-V6) V6)

13 Resistentie

14 Resistentie of pseudo-resistentie? White coat hypertensie Meetfouten

15 Resistentie of pseudo-resistentie? Compliance Dosering

16 Bijdragende factoren NSAID s Sympathicomimetica Orale contraceptiva Sommige kruidenmengsels (ginseng, ma huang,..) Alcohol Nierlijden

17 Oppuntstelling en aanpak Véél meten, thuismetingen of 24 uurs bloeddrukmeting Therapie compliance nagaan Meet de zoutinname in 24 u urine (100 mmol Na/24u) Actieve aanpak van levensstijl

18

19 Oppuntstelling en aanpak Secundaire hypertensie uitsluiten Nierlijden niervaatlijden Primair aldosteronisme OSAS Cushing Pheochromocytoom Aorta coarctatie

20 Oppuntstelling en aanpak Gebruik combinaties van verschillende medicaties Overweeg een aldosterone remmer Gebruik altijd een diureticum (ev aldosterone remmer Keuze in functie van de nierfunctie Voldoende dosis

21 Toekomstige therapie

22 Toekomstige therapie

23 Opvolging : wat, waarom, hoe veel Titratiefase : regelmatig tot doel bereikt is Laag : 6 maandelijks, met regelmatige thuis- BDmeting Hoog : frequenter (ook bij niet farmacologische aanpak en compliance problemen) Alle factoren aanpakken, met nadruk op levensstijl Orgaanschade jaarlijks opvolgen (nierfunctie, microalbuminurie, LVH,..) Neerwaartse titratie overwegen bij zeer goede controle over langere tijd (levensstijl)

24 Take home messages Meet veel (en juist ) Evalueer altijd heel het profiel Bekijk de medicatielijst : BD verhogende middelen? Meet zoutinname, controleer levensstijl en compliance Geef of verhoog de diuretica, overweeg spironolactone Sluit secundaire hypertensie uit Volg regelmatig BD en orgaanschade op bij zware AHT

25

26 En nog even dit.

27 ARTSENLIJN 011/ Permanente telefonische afsprakenservice van 08.00u tot 20.00u voor dringende afspraken PATIENTENLIJN 011/ Via balie Jessa ziekenhuis van 08.30u tot 17.45u, voor gewone afspraken ONLINE AFSPRAKENSERVICE Voor huisartsen en geneesheer-specialisten (later dit jaar)

Hypertensie. Huug van Duijn Spiegelavond 15 april 2013

Hypertensie. Huug van Duijn Spiegelavond 15 april 2013 Hypertensie Huug van Duijn Spiegelavond 15 april 2013 Waarom bloeddruk? Bloeddruk: niet te laag Bloeddruk: niet te hoog Het verband tussen bloeddruk en cardiovasculaire complicaties heeft als drempel

Nadere informatie

Les Arteriële Hypertensie

Les Arteriële Hypertensie Les Arteriële Hypertensie Dirk Devroey Centrum voor Huisartsgeneeskunde VUB 22 februari 2005 Doelstelling van de les Hoe bloeddruk meten Risicobepaling Welke e onderzoeken Hoe hoge bloeddruk behandelen

Nadere informatie

Hypertensie. Dirk Devroey. Vakgroep Huisartsgeneeskunde VUB. Dit is geen cursus maar bevat een aantal aantekeningen bij de les.

Hypertensie. Dirk Devroey. Vakgroep Huisartsgeneeskunde VUB. Dit is geen cursus maar bevat een aantal aantekeningen bij de les. Hypertensie Dirk Devroey Vakgroep Huisartsgeneeskunde VUB Dit is geen cursus maar bevat een aantal aantekeningen bij de les. Classificatie van hypertensie Arteriële hypertensie wordt in de meest recente

Nadere informatie

Bloeddruk meten is een makkie! Corien Flint Verpleegkundig Specialist Vasculaire Geneeskunde

Bloeddruk meten is een makkie! Corien Flint Verpleegkundig Specialist Vasculaire Geneeskunde Bloeddruk meten is een makkie! Corien Flint Verpleegkundig Specialist Vasculaire Geneeskunde Inhoud Hart- en vaatziekten in Nederland Bloeddruk Hypertensie Meten van bloeddruk Hart- en vaatziekten in Nederland

Nadere informatie

Arteriële Hypertensie

Arteriële Hypertensie Arteriële Hypertensie Fysiopathologie Screening secundaire hypertensie B. Maes Definitie European Societies of Hypertension and Cardiology 2007 systolisch (mm Hg) Optimaal

Nadere informatie

Bloeddruk: hoe lager hoe beter?

Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Zijn de SPRINT en andere studies van nut voor met name de oudere type 2 patiënten? Dr. K.J.J. (Hans) van Hateren Huisarts & onderzoeker Geen Conflicts of interest Number

Nadere informatie

Klinische gevallen. BHC symposium Dr Heuten Hilde

Klinische gevallen. BHC symposium Dr Heuten Hilde Klinische gevallen BHC symposium 18-02-2017 Dr Heuten Hilde Casus Man, 66 jaar Voorgeschiedenis: Primaire hemochromatose, C282Y homozygoot. Aderlatingen gestart in 1996 Depressie Arteriële hypertensie

Nadere informatie

ARTERIELE HYPERTENSIE

ARTERIELE HYPERTENSIE ARTERIELE HYPERTENSIE Wat u moet weten - Patiëntinformatie - Hypertensie is de medische term voor hoge bloeddruk. Dat is de druk waaraan de arteriële bloedvaten of slagaders in het lichaam blootgesteld

Nadere informatie

EUROPESE AANBEVELINGEN VOOR DE

EUROPESE AANBEVELINGEN VOOR DE EUROPESE AANBEVELNGEN VOOR DE AANPAK VAN ARTERËLE HYPERTENSE 2018 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension 6 nieuwe concepten Bloeddrukmeting Bredere toepassing van ambulante BD meting met

Nadere informatie

Richtlijn CVRM 2011 Miriam Cohen Kaderhuisarts hart- en vaatziekten te Amsterdam

Richtlijn CVRM 2011 Miriam Cohen Kaderhuisarts hart- en vaatziekten te Amsterdam Richtlijn CVRM 2011 Miriam Cohen Kaderhuisarts hart- en vaatziekten te Amsterdam Sanne van Wissen internist-vasculair geneeskundige Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Stellingen Stelling 1: Niet elke diabeet heeft

Nadere informatie

Inhoud Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3

Inhoud Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 INHOUD I Inhoud Hoofdstuk 1 Klinische aspecten van hypertensie 1 1. Voorkomen en definitie 1 2. Over risico en risicoreductie 3 3. Klinische manifestaties 9 4. De bloeddrukmeting 10 A. De bloeddrukmeting

Nadere informatie

Lipidenbilan en cardiovasculair risico

Lipidenbilan en cardiovasculair risico Lipidenbilan en cardiovasculair risico OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Laboratorium: 053 724281 (Dr. P. Couck, Dr. F. Beckers, Apr. L. Van Hoovels) Endocrinologie: 053 724488 (Dr. F. Nobels, Dr. P. Van

Nadere informatie

Klinische gevallen. BHC symposium 07-03-2015. H.Heuten, T.De Backer

Klinische gevallen. BHC symposium 07-03-2015. H.Heuten, T.De Backer Klinische gevallen BHC symposium 07-03-2015 H.Heuten, T.De Backer Casus Man, 48 jaar, roker, BMI 29 kg/m² Voorgeschiedenis: Lumbo-ischialgie Geen cardiovasculaire voorgeschiedenis FA: Vader plots overleden

Nadere informatie

ESC GUIDELINES BEHANDELING DYSLIPIDEMIEEN

ESC GUIDELINES BEHANDELING DYSLIPIDEMIEEN ESC GUIDELINES BEHANDELING DYSLIPIDEMIEEN DR SELLESLAGH ST JOZEF ZIEKENHUIS BORNEM 20/09/2012 BRUSSEL - Het aantal patiënten dat cholesterolverlagende middelen neemt, is in vijf jaar tijd met de helft

Nadere informatie

24 uurs Bloeddruk meting (ABPM)

24 uurs Bloeddruk meting (ABPM) 24 uurs Bloeddruk meting (ABPM) Nationaal Hypertensie Congres 7 februari 2014 Dr. G. vanmontfrans, Vasculair internist AMC Dr. T. Tumkaya, kaderhuisarts HVZ Waarom ABPM? Gegevens over 30-60 metingen ipv

Nadere informatie

Hypertensie bij de oudere. Dr Frank Bauwens

Hypertensie bij de oudere. Dr Frank Bauwens Hypertensie bij de oudere Dr Frank Bauwens Hoge bloeddruk is wereldwijd de 1e doodsoorzaak! WGO Hypertensie en leeftijd Hypertensie en leeftijd Hypertensie en leeftijd Witte jas hypertensie Hypertensie

Nadere informatie

HYPERTENSIE. Introductie

HYPERTENSIE. Introductie HYPERTENSIE Introductie 1 HYPERTENSIE bloeddruk: niet zo maar een getal PRESENTATIE DOOR MARTIE DE GROOT VERPLEEGKUNDIG SPECIALIST VASCULAIRE GENEESKUNDE IKAZIA ZIEKENHUIS MEER OVER HYPERTENSIE HYPERTENSIE

Nadere informatie

CVRM en 24 uurs bloeddrukmeting Workshop benchmarkbijeenkomst

CVRM en 24 uurs bloeddrukmeting Workshop benchmarkbijeenkomst CVRM en 24 uurs bloeddrukmeting Workshop benchmarkbijeenkomst 20-02-2017 Jeanette Caljouw-Vos, kaderarts HVZ Bepaling bloeddruk SBD 140-160mmHg: aantal metingen over aantal maanden SBD >180mmHg of eindorgaanschade

Nadere informatie

De ESH 2018 Hypertensie Richtlijnen

De ESH 2018 Hypertensie Richtlijnen De ESH 2018 Hypertensie Richtlijnen Wat is nieuw? Tine De Backer UZ Gent-UGent 1. Bloeddrukmeting Bredere toepassing van ambulante BD meting met ABPM en/of HBPM, in het bijzonder HBPM, als optie om de

Nadere informatie

Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst

Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst Wat is mijn cardiovasculair risicoprofiel? 27 september 2016 Herbert De Raedt Dienst cardiologie Onze Lieve Vrouw Ziekenhuis Aalst Waarover Epidemiologie Pathofysiologie Risicofactoren Take home message

Nadere informatie

Skillslab handleiding

Skillslab handleiding Skillslab handleiding Faculteit Geneeskunde & Gezondheidswetenschappen Bloeddrukmeting Academiejaar 2009-2010 Samengesteld door Skillslabteam Met medewerking van Dr. Michel De Pauw Deze handleiding behoort

Nadere informatie

Bloeddrukmeting. 2 de bachelor in de geneeskunde Academiejaar Samengesteld door skillslabteam. Met medewerking van Dr.

Bloeddrukmeting. 2 de bachelor in de geneeskunde Academiejaar Samengesteld door skillslabteam. Met medewerking van Dr. Bloeddrukmeting 2 de bachelor in de geneeskunde Academiejaar 2014-2015 Samengesteld door skillslabteam Met medewerking van Dr. Michel De Pauw Laatste update 28 juli 14 Leerdoelen Studenten eerste master

Nadere informatie

Landelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten

Landelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten Landelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten Joke Lanphen, kaderhuisarts hart en vaatziekten Inhoud presentatie 1 Voorkomen van HVZ bij DM type 2 2 NHG standaard CVRM en diabetes 3 Metingen

Nadere informatie

THERAPIERESISTENTE HYPERTENSIE IN DE EERSTE LIJN. Nadenken of doorverwijzen?

THERAPIERESISTENTE HYPERTENSIE IN DE EERSTE LIJN. Nadenken of doorverwijzen? THERAPIERESISTENTE HYPERTENSIE IN DE EERSTE LIJN Nadenken of doorverwijzen? Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring

Nadere informatie

Infobrochure. Thuisbloeddrukmeting

Infobrochure. Thuisbloeddrukmeting Infobrochure Thuisbloeddrukmeting Beste patiënt, Beste patiënte, Uw arts heeft u gevraagd om uw bloeddruk thuis op te volgen. In deze brochure proberen we u zo duidelijk mogelijk uit te leggen hoe u hiervoor

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE

Inhoud. Voorwoord 13 ALGEMENE ASPECTEN DEEL II SECUNDAIRE HYPERTENSIE Inhoud Voorwoord 13 DEEL I ALGEMENE ASPECTEN Hoofdstuk 1 Ambachtelijke en geautomatiseerde methoden van bloeddrukmeting 17 Inleiding 17 1 Conventionele sfygmomanometrie 18 2 Ambulante niet-invasieve automatische

Nadere informatie

Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors

Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose. prof dr Danny Schoors Symposium 2015 Geïsoleerde systolische hypertensie bij jonge volwassenen: betekenis en prognose prof dr Danny Schoors Arteriële hypertensie Epidemiologische studies Duidelijke relatie tussen bloeddruk

Nadere informatie

Transmurale afspraken interne <-> huisartsen

Transmurale afspraken interne <-> huisartsen Transmurale afspraken interne huisartsen dr. D.R. Faber, internist-vasculair geneeskundige A. van Essen-Rubingh, huisarts 18-03-2014 Casus Hypertensie Vrouw, 44 jaar, belaste familie anamnese, was

Nadere informatie

Inspanningsgerelateerde hypertensie: geruststellend of onheilspellend? Dr. Joost H.W. Rutten Internist-vasculair geneeskundige

Inspanningsgerelateerde hypertensie: geruststellend of onheilspellend? Dr. Joost H.W. Rutten Internist-vasculair geneeskundige Inspanningsgerelateerde hypertensie: geruststellend of onheilspellend? Dr. Joost H.W. Rutten Internist-vasculair geneeskundige Overzicht Casussen inspanningsgerelateerde hypertensie Achtergrond Hoe en

Nadere informatie

Infobrochure. Thuisbloeddrukmeting

Infobrochure. Thuisbloeddrukmeting Infobrochure Thuisbloeddrukmeting Waarom? Waarom zelfmeting? Het doel van zelfmeting is om bloeddrukmetingen uit te voeren terwijl het hart- en bloedvaten systeem in rust is in uw dagelijkse leven. Waarom

Nadere informatie

Werkafspraak Bloeddruk Meten

Werkafspraak Bloeddruk Meten Werkafspraak Bloeddruk Meten Deze werkafspraak is gebaseerd op: - NHG standaard Cardiovasculair Risicomanagement (2012) - Van der Wel MC, Scherpbier-de Haan ND. Het einde van de gewone praktijkbloeddrukmeting?

Nadere informatie

Behandeling van hypertensie

Behandeling van hypertensie NECF onderwijsbijeenkomst 19 juni 2014 Farmacotherapie bij 80+ers: Waar zijn we eigenlijk mee bezig? Behandeling van hypertensie Evelien Lutke Schipholt, apotheker externe instellingen, CWZ Gerard Rongen,

Nadere informatie

Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie

Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie nefrologie - endocrinologie informatiebrochure Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie Inhoudstafel 1. Persoonlijke gegevens 4 2. Inleiding 6 3. Medicatielijst 9 4. Vaccinaties 10 5.

Nadere informatie

Connect Hartfalen Protocol 2: Diagnostiek en medicamenteuze behandeling in 1 e en 2 e lijn

Connect Hartfalen Protocol 2: Diagnostiek en medicamenteuze behandeling in 1 e en 2 e lijn Connect Hartfalen Protocol 2: Diagnostiek en medicamenteuze behandeling in 1 e en 2 e lijn Patiënten met bewezen hartfalen: Patiënten die geen baat hebben bij begeleiding/diagnostiek en/of behandeling

Nadere informatie

ESH richtlijnen voor bloeddruk meten. Dr. Willem Verberk

ESH richtlijnen voor bloeddruk meten. Dr. Willem Verberk ESH richtlijnen voor bloeddruk meten Dr. Willem Verberk Inleiding Spreekkamer bloeddrukmeting Thuis bloeddrukmeting Ambulante bloeddrukmeting Spreekkamer bloeddrukmeting (SBDM) Variabiliteit van bloeddruk

Nadere informatie

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes

Nieuwe guidelines voor preventie. Cardio 2013 Johan Vaes Nieuwe guidelines voor preventie Cardio 2013 Johan Vaes Waarom is preventie nodig? CV ziekten blijven belangrijkste doodsoorzaak Zowel mannen als vrouwen Overlijden voor 75 j is ten gevolge van CV ziekten

Nadere informatie

Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten. Biology speaks loudest!

Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten. Biology speaks loudest! Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten Biology speaks loudest! 1 VITAAL Versus KWETSBAAR Bevolkingsopbouw Suriname en Nederland verschilt (nu) 20.000 > 65 jaar hebben hypertensie HYPERTENSIE PREVALENTIE

Nadere informatie

Regionale Transmurale Afspraken - DM

Regionale Transmurale Afspraken - DM Diagnostiek Aanwijzingen voor ander type diabetes dan type 2 (o.a. LADA en MODY) Overweegt consultatie bij: 1. BMI < 27 kg/m2 2. Leeftijd < 25 jaar 3. Vroegtijdig falen orale medicatie 4. Diabetespakket

Nadere informatie

Hypertensie. Laila Niamut, internist nefroloog. 27 januari 2012

Hypertensie. Laila Niamut, internist nefroloog. 27 januari 2012 Hypertensie Laila Niamut, internist nefroloog 27 januari 2012 Inleiding Wat is hypertensie en wat zijn de gevolgen van hypertensie? Richtlijn CVRM (herziening 2011): * risicotabel * behandeling * bloeddrukthuismeting,24

Nadere informatie

Thuis uw bloeddruk meten

Thuis uw bloeddruk meten Thuis uw bloeddruk meten Uw arts heeft bij u een hoge bloeddruk vastgesteld. In deze folder vindt u informatie over hoge bloeddruk en hoe u thuis de bloeddruk kunt meten. Wat is bloeddruk? Het hart is

Nadere informatie

Hypertensie subtypes: is de aanpak verschillend?

Hypertensie subtypes: is de aanpak verschillend? Hypertensie subtypes: is de aanpak verschillend? Dr Heuten Hilde Symposium BHC 30-01-2016 ESC/ESH 2013: definitions and classification of BP levels (mmhg) 140/90 130/85 120/80 Bloeddruk en risico: continue

Nadere informatie

Riva Rocci Korotkoff Techniek

Riva Rocci Korotkoff Techniek Riva Rocci Korotkoff Techniek 2 keer meten bij zittende pat na 5 min. rust Elleboogsplooi t.h.v. midden sternum = harthoogte Lange manchet (12 x 40 cm). Alleen bij echt dunne armen (12 x 26 cm) Niet praten

Nadere informatie

Hoge bloeddruk en thuisbloeddrukmeting

Hoge bloeddruk en thuisbloeddrukmeting Hoge bloeddruk en thuisbloeddrukmeting Inleiding Uw arts heeft bij u een hoge bloeddruk vastgesteld. In deze folder vindt u informatie over hoge bloeddruk en hoe u thuis de bloeddruk kan meten. Wat is

Nadere informatie

Regionale transmurale afspraak, regio Oss-Uden-Veghel Cardiovasculair risico management

Regionale transmurale afspraak, regio Oss-Uden-Veghel Cardiovasculair risico management Regionale transmurale afspraak, regio Oss-Uden-Veghel Cardiovasculair risico management Deze regionale transmurale afspraak (RTA) CVRM is tot stand gekomen na overleg tussen de maatschappen interne geneeskunde

Nadere informatie

Nationale Hartfalendag 2018

Nationale Hartfalendag 2018 Richtlijn palliatieve zorg 2018 Concrete adviezen tav medicatie in NYHA III-IV hartfalen Louise Bellersen cardioloog, RadboudUMC, Nijmegen Nationale Hartfalendag 2018 Vrijdag 28 september 2018 Disclosure

Nadere informatie

HARTFALEN achtergronden casusschetsen

HARTFALEN achtergronden casusschetsen HARTFALEN achtergronden casusschetsen 1 Voorstel wijzigingen bij herziening werkafspraak kunnen op de laatste pagina worden genoteerd. Achtergronden casusschetsen Hartfalen INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN

Nadere informatie

Sessie Electrofysiologie

Sessie Electrofysiologie Multidisciplinaire aanpak van de cardiale patie nt Sessie Electrofysiologie Dr Vanhuffel Christian Situatie Man, 68j Sociaal: Gepensioneerd Sportief, loopt nog frequent Geen ethyl abusus, occasioneel roker

Nadere informatie

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van

Nadere informatie

Bloeddrukregeling: hoger? lager?

Bloeddrukregeling: hoger? lager? www.hhzhlier.be 1 h.-hartziekenhuis vzw Bloeddrukregeling: hoger? lager? Dr. L. Nestor Geriater www.hhzhlier.be 2 To fall or not to fall HYPERTENSIE BIJ BEJAARDEN: How to treat? That s the question! Bloeddrukregeling

Nadere informatie

Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie

Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie Continuing Nursing Education (CNE) Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie Sanne van Wissen 22 maart 2016 Utrecht @svanwissen Inhoud Bloeddruk en is er een optimale bloeddruk? Rol van

Nadere informatie

10-2-2015. De complexe hypertensiepatient. Casus: Antiliaanse dame 36 jaar. NATIONAAL HYPERTENSIE CONGRES 2015 6 FEBRUARI 2015

10-2-2015. De complexe hypertensiepatient. Casus: Antiliaanse dame 36 jaar. NATIONAAL HYPERTENSIE CONGRES 2015 6 FEBRUARI 2015 De complexe hypertensiepatient NATIONAAL HYPERTENSIE CONGRES 2015 6 FEBRUARI 2015 DR. TON VAN DEN MEIRACKER, VASCULAIR INTERNIST, ERASMUS MC ROTTERDAM DR. T TUMKAYA, KADERHUISARTS HVZ, MAASSLUIS Casus:

Nadere informatie

Dagboek voor de patiënt met chronisch nierlijden

Dagboek voor de patiënt met chronisch nierlijden Dagboek voor de patiënt met chronisch nierlijden Patiënt Naam: Adres: Tel. gsm: Huisarts Naam: Adres: Tel. Dienst nierziekten van het ziekenhuis Ziekenhuis: Adres: Nierspecialist: Tel. centrale: Tel. afsprakenbureau:

Nadere informatie

THUISMETING VOOR HARTPATIENTEN. Instructie metingen The Box

THUISMETING VOOR HARTPATIENTEN. Instructie metingen The Box THUISMETING VOOR HARTPATIENTEN Instructie metingen The Box Ontslag uit het ziekenhuis Na het ontslag uit het ziekenhuis gaat u zoals voorgeschreven de metingen verrichten met de apparaten uit The Box (ook

Nadere informatie

De bloeddruk van een zorgvrager meten

De bloeddruk van een zorgvrager meten OPDRACHTFORMULIER De bloeddruk van een zorgvrager meten Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met

Nadere informatie

Leerdoelen. Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling. Begeleid beschermende maatregelen.

Leerdoelen. Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling. Begeleid beschermende maatregelen. NIERFUNCTIE 2 Leerdoelen Wees alert op nierproblemen bij probleeminventarisatie medicatie beoordeling Begeleid beschermende maatregelen Functies Volume- osmo- en zuurregulatie Excretie afvalproducten stofwisseling

Nadere informatie

Hypertensie. Presentatie door G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist

Hypertensie. Presentatie door G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist Hypertensie Presentatie door G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist Hypertensie Primaire of essentiële (95%) Secundaire (5%) G.J. Knot-Veldhuis, verpleegkundig specialist, jan. 2012 2 Bloeddruk

Nadere informatie

Dokter wat heb ik. Casuïstiek workshop over de Multidisciplinaire richtlijn CVRM 2011

Dokter wat heb ik. Casuïstiek workshop over de Multidisciplinaire richtlijn CVRM 2011 Dokter wat heb ik Casuïstiek workshop over de Multidisciplinaire richtlijn CVRM 2011 Pretoets Zijn de volgende stellingen juist of onjuist? 1. De risicotabel geeft een schatting van het 10-jaarsrisico

Nadere informatie

Hartfalen. Duo-avonden 20-4-2015. Jaco Houtgraaf, cardioloog

Hartfalen. Duo-avonden 20-4-2015. Jaco Houtgraaf, cardioloog Hartfalen Duo-avonden 20-4-2015 Jaco Houtgraaf, cardioloog Opbouw presentatie Inleiding Wat is het? Hoe ziet het eruit? Hoe ontstaat het? Behandeling Waar op te letten? Symptomen / klachten / dieet / vocht

Nadere informatie

Workshop hypertensie op jonge leeftijd

Workshop hypertensie op jonge leeftijd Workshop hypertensie op jonge leeftijd Monika Hollander, kaderhuisarts HVZ Bert-Jan van den Born, internist-vasc. geneeskundige, AMC Doel workshop Consensus tav diagnostiek en behandeling van jonge patienten

Nadere informatie

Intake: medische gegevens

Intake: medische gegevens Intake: medische gegevens NAAM KANDIDAAT: GESLACHT: GEBOORTEDATUM: DATUM CONSULT: INFORMED CONSENT 1. KRUIS AAN ( meerdere mogelijk, omcirkel belangrijkste) en VUL AAN Patiënt vraagt hulp Arts stelt hulp

Nadere informatie

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het?

Vulling. Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Hoeveel water heeft een mens en waar zit het? Vulling Lichaamswater Bij mannen 60%; vrouwen 50% ECV: iets minder dan de helft ICV: iets meer dan de helft Intravasculair (plasma): onderdeel van

Nadere informatie

CASE REPORT FORM. (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein.

CASE REPORT FORM. (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein. CASE REPORT FORM Patientgegevens Ziekenhuis (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein Studienummer patient Patientidentificatie in

Nadere informatie

Streefwaarden en Behandeling van Hypertensie bij Chronische Nierschade (CNS)

Streefwaarden en Behandeling van Hypertensie bij Chronische Nierschade (CNS) Aris Prins, Openbaar Apotheker Apotheek Poeldijk Streefwaarden en Behandeling van Hypertensie bij Chronische Nierschade (CNS) Prataap Chandie Shaw Internist-nefroloog Haaglanden Medisch Centrum Leerdoelen

Nadere informatie

nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie

nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie nefrologie - endocrinologie - diabetologie informatiebrochure Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie Inhoudstafel 1. Persoonlijke gegevens 4 2. Inleiding 5 3. Medicatielijst 8 4. Vaccinaties

Nadere informatie

Moet urinezuur behandeld worden bij hypertensie? Steven Van Laecke Dienst Nefrologie UZ Gent 27 januari 2018

Moet urinezuur behandeld worden bij hypertensie? Steven Van Laecke Dienst Nefrologie UZ Gent 27 januari 2018 Moet urinezuur behandeld worden bij hypertensie? Steven Van Laecke Dienst Nefrologie UZ Gent 27 januari 2018 Urinezuur en hypertensie: een bewezen relatie De geschiedenis van urinezuur Adapted from Johnson

Nadere informatie

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE PROF DR MAJON MULLER INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE DISCLOSURE POTENTIAL CONFLICTS OF INTEREST GEEN POTENTIËLE BELANGENVERSTRENGELING 1 Myocard Infarct Hart

Nadere informatie

AFSLUITING. Frans TJ Boereboom Daniel Tavenier

AFSLUITING. Frans TJ Boereboom Daniel Tavenier AFSLUITING In deze uitgave heeft u nader kennisgemaakt met de 24-uursbloeddrukmeting. De indicaties voor een 24-uursbloeddrukmeting werden besproken in de inleiding en de bijbehorende normaalwaarden vindt

Nadere informatie

Wanneer is mijn bloeddruk goed?

Wanneer is mijn bloeddruk goed? Wanneer is mijn bloeddruk goed? Rozemarijn van de Sande, huisarts DOK h Stichting Deskundigheidsbevordering en Ondersteuning Kwaliteitsbeleid Huisartsenpraktijken Noordwest-Nederland ISO 9001 gecertificeerd

Nadere informatie

Cardiovasculair risicomanagement. Patrick Schrömbges Kaderhuisarts Diabetes Mellitus

Cardiovasculair risicomanagement. Patrick Schrömbges Kaderhuisarts Diabetes Mellitus Cardiovasculair risicomanagement Patrick Schrömbges Kaderhuisarts Diabetes Mellitus Inhoud eerste uur Risicoprofilering Anamnese Lichamelijk Onderzoek Aanvullende diagnostiek Evaluatie en risicoschatting

Nadere informatie

Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk

Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk Uitgevoerd onderzoek in de huisartsenpraktijk ELLEN BANIERINK ANIOS INTERNE GENEESKUNDE 06-12-2016 Inhoud Aanleiding Vorming onderzoeksvoorstel Het onderzoek Praktisch gezien Planning Verloop Problemen

Nadere informatie

Fries Wisselprotocol CVRM

Fries Wisselprotocol CVRM Fries Wisselprotocol CVRM Basis Educatie Leefstijloptimalisatie: o matig alcoholgebruik o bewuste voeding waaronder zoutbeperking (tot 5 gram/dag) o stoppen roken o voldoende lichamelijke activiteiten

Nadere informatie

Jicht belicht. Laura Kienhorst Arts-onderzoeker

Jicht belicht. Laura Kienhorst Arts-onderzoeker Jicht belicht Laura Kienhorst Arts-onderzoeker Beroemde jichtpatiënten Erasmus Rubens Kant Keizer Karel Kenmerken van jicht Prevalentie 1-2% van volwassenen Incidentie 0,6-2/1000 Man/vrouw = 8:1 Meest

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 121 Nederlandse samenvatting Patiënten met type 2 diabetes mellitus (T2DM) hebben een verhoogd risico op de ontwikkeling van microvasculaire en macrovasculaire complicaties. Echter,

Nadere informatie

Medisch Centrum Huisartsen

Medisch Centrum Huisartsen DIABETESMEDICATIE: Wat is nieuw? En wat met de nier? Dr. Defoer Francine diabetoloog Dr. Smets Liesbeth nefroloog Ontmoetingsavond MCH 4/4/2019 Medisch Centrum Huisartsen Casus 1: vrouw 56 jaar - Voorgeschiedenis:

Nadere informatie

Hartlijden en zwangerschap. Dr. Alexander Van De Bruaene

Hartlijden en zwangerschap. Dr. Alexander Van De Bruaene Hartlijden en zwangerschap Dr. Alexander Van De Bruaene Belangenconflicten Belangenconflicten Doel van de presentatie Casus Vrouw 27 jaar A0G1P0, 6 weken zwanger Geen klachten, hartgeruis Casus Vrouw 24

Nadere informatie

CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever

CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever CVRM Ketenzorg: secundaire preventie Huisartsenpraktijk Maasoever We hebben reeds een hypertensie protocol, bedoeld voor alle patiënten met hypertensie. Vanaf nu gaan we op de praktijk ook werken via het

Nadere informatie

regio uw praktijk 2004 43.8 56.2 % % jaar 6.9 jaar 15.9 66.5 8.2 9.4 % % % 67.8 54.1 17.6 % % % 7.1 4.4 81.8 148.5 29.9 mmhg

regio uw praktijk 2004 43.8 56.2 % % jaar 6.9 jaar 15.9 66.5 8.2 9.4 % % % 67.8 54.1 17.6 % % % 7.1 4.4 81.8 148.5 29.9 mmhg Algemene gegevens -5 In het onderstaande overzicht kunt u de gegevens uit uw praktijk van 5 (laatste kolom) vergelijken met die van 5 huisartspraktijken uit de regio (eerste kolom) en uw eigen praktijk

Nadere informatie

Bloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC

Bloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC Bloeddruk en CV risico Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC Beter bloeddruk meten Hoe is het nu? Waarom moet het anders? Wat is de ideale bloeddrukmeting? CVRM risicotabel 10-yr CVD risk 20%

Nadere informatie

DIABETISCHE NEFROPATHIE

DIABETISCHE NEFROPATHIE DIABETISCHE NEFROPATHIE Onderdeel van de micro-angiopathie bij diabetes mellitus. Insuline-afhankelijke DM 30% vd ptn krijgt nefropathie Niet-insuline-dependente DM 5% vd ptn Pathogenese: Meerdere factoren

Nadere informatie

De nier in het vizier, ook in uw HIS!

De nier in het vizier, ook in uw HIS! De nier in het vizier, ook in uw HIS! Greetje Velema, Johan Velema, Kim Verhagen, Mirjam Timmerman Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Hartfalen voor de huisarts. Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-intensivist

Hartfalen voor de huisarts. Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-intensivist Hartfalen voor de huisarts Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-intensivist Hartfalen voor de huisarts Hartfalen: een groeiende epidemie Duwen en trekken: 2 types hartfalen Hoe stel ik de diagnose? Behandeling

Nadere informatie

CVRM in N.Kennemerland

CVRM in N.Kennemerland CVRM in N.Kennemerland Goof Zonneveld Jacco Rempe Huisartsenzorg Noord-Kennemerland Zorgprogramma CVRM Preventie Preventie van HVZ traditioneel altijd aandacht voor hypertensie, onvoldoende aandacht voor

Nadere informatie

Vermelden bij consultatie of verwijzing Actie internist na verwijzing C/V

Vermelden bij consultatie of verwijzing Actie internist na verwijzing C/V Indicatie Diagnostiek Aanwijzingen voor ander type diabetes dan type 2 (o.a. LADA en MODY) Glycemische instelling Moeilijk te reguleren diabetes mellitus type 2 Actie huisarts voor verwijzing Overweegt

Nadere informatie

Nefrocare. Een mobiele applicatie en telemonitoring ter ondersteuning van de bloeddrukopvolging van patiënten met chronisch nierlijden

Nefrocare. Een mobiele applicatie en telemonitoring ter ondersteuning van de bloeddrukopvolging van patiënten met chronisch nierlijden Nefrocare Eindevaluatie 9/2/2018 RIZIV Een mobiele applicatie en telemonitoring ter ondersteuning van de bloeddrukopvolging van patiënten met chronisch nierlijden kathleen.claes@uzleuven.be 0. Inhoud 1.

Nadere informatie

BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA HOGE BLOEDDRUK. psamtik@fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN

BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA HOGE BLOEDDRUK. psamtik@fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN BELGISCHE CARDIOLOGISCHE LIGA HOGE BLOEDDRUK psamtik@fotolia DUIDELIJKE ANTWOORDEN Globaal Cardiovasculair Risico Sommige gedragingen in ons dagelijks leven vergroten de kans dat we vroeg of laat problemen

Nadere informatie

Wanneer is mijn bloeddruk goed?

Wanneer is mijn bloeddruk goed? Wanneer is mijn bloeddruk goed? Dag van de eerste lijn, 4 okt 2017 Janneke Koehoorn, huisarts DOK h Disclosure Belangenverstrengeling: geen. 1 Stellingen Hypertensie is een ziekte. Onjuist Om het risico

Nadere informatie

Cardiorenaal syndroom

Cardiorenaal syndroom Cardiorenaal syndroom Symposium Chronische Nierschade 29-10-2012 Irene van der Meer nefroloog, HAGA ziekenhuis Huisarts-voorzitter: Marjon Tombrock (HA te Rijswijk) 1 Cardiorenaal syndroom Betekenis: Een

Nadere informatie

Instellen van hartfalenmedicatie op het verpleegkundig poliklinisch spreekuur

Instellen van hartfalenmedicatie op het verpleegkundig poliklinisch spreekuur Instellen van hartfalenmedicatie op het verpleegkundig poliklinisch spreekuur Marjan Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist 22 januari 2019 Hartfalen Hartfalen is een

Nadere informatie

Fries Wisselprotocol CVRM

Fries Wisselprotocol CVRM Fries Wisselprotocol CVRM Basis Educatie Leefstijloptimalisatie: o matig alcoholgebruik o bewuste voeding waaronder zoutbeperking (tot 5 gram/dag) o stoppen roken o voldoende lichamelijke activiteiten

Nadere informatie

BIJSLUITER FORTEKOR FLAVOUR 20

BIJSLUITER FORTEKOR FLAVOUR 20 BIJSLUITER FORTEKOR FLAVOUR 20 Aard van het middel Anti-hypertensivum (bloeddrukverlagend middel) Benaming van het diergeneesmiddel Fortekor Flavour 20 mg, tabletten voor honden Gehalte aan werkzame en

Nadere informatie

Klinische casus. BHC symposium 30 januari Tine De Backer UZ U Ghent

Klinische casus. BHC symposium 30 januari Tine De Backer UZ U Ghent Klinische casus BHC symposium 30 januari 2016 Tine De Backer UZ U Ghent Casus Man, 45 jaar, roker, BMI 29 kg/m² Voorgeschiedenis: Lumbo-ischialgie Geen persoonlijke cardiovasculaire voorgeschiedenis FA:

Nadere informatie

Innovatie in de ZNA Nierkliniek. Symposium 2016 Eric Gheuens

Innovatie in de ZNA Nierkliniek. Symposium 2016 Eric Gheuens Innovatie in de ZNA Nierkliniek Symposium 2016 Eric Gheuens Qkidney score gebruik van Facebook Communicatie via nieuwe kanalen e-consult Facetalk Samenwerking op afstand Telemonitoring hypertensie Qkidney

Nadere informatie

BIJSLUITER VOOR: FORTEKOR PLUS 1,25 mg/2,5 mg tabletten voor honden FORTEKOR PLUS 5 mg/10 mg tabletten voor honden

BIJSLUITER VOOR: FORTEKOR PLUS 1,25 mg/2,5 mg tabletten voor honden FORTEKOR PLUS 5 mg/10 mg tabletten voor honden B. BIJSLUITER 16 17 BIJSLUITER VOOR: FORTEKOR PLUS 1,25 mg/2,5 mg tabletten voor honden FORTEKOR PLUS 5 mg/10 mg tabletten voor honden 1. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL

Nadere informatie

Your snow shovel is killing you! A winter wonderland horror story. Sander Wout AIOS Anesthesiologie 15 december 2017

Your snow shovel is killing you! A winter wonderland horror story. Sander Wout AIOS Anesthesiologie 15 december 2017 Your snow shovel is killing you! A winter wonderland horror story Sander Wout AIOS Anesthesiologie 15 december 2017 Casus: Reanimatie na sneeuwscheppen Patient, 1950 Buiten sneeuwscheppen, onwelwording

Nadere informatie

Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie. informatiebrochure

Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie. informatiebrochure Dagboek voor de patiënt met chronische nierinsufficiëntie informatiebrochure Inhoud Persoonlijke gegevens 3 Inleiding 5 Medicatielijst 9 Vaccinaties 10 Parameters 11 AZ Klina 2 Persoonlijke gegevens Patiënt

Nadere informatie

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes

Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes Back to lipids lange termijn effecten van sta6nes Prof Dr Johan De Su.er Universiteit Gent AZ Maria Middelares Gent Sta:ne gebruikers in België : 2005-2015 CM rapport 2015 ZIV uitgaven voor sta:nes: 2005-2015

Nadere informatie

Nadere uitwerking (medische) behandeling en streefwaarden

Nadere uitwerking (medische) behandeling en streefwaarden Nadere uitwerking (medische) behandeling en streefwaarden Streefwaarden Met HVZ RR systole RR diastole RR systole > 75 jaar Totaal Cholesterol LDL Nuchter Glucose Kalium Creatinine < 140 mmhg < 90 mmhg

Nadere informatie

BIJSLUITER. PRILBEN vet 5 mg filmomhulde tablet voor honden en katten Benazepril hydrochloride

BIJSLUITER. PRILBEN vet 5 mg filmomhulde tablet voor honden en katten Benazepril hydrochloride BIJSLUITER PRILBEN vet 5 mg filmomhulde tablet voor honden en katten Benazepril hydrochloride 1. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN EN DE FABRIKANT VERANTWOORDELIJK

Nadere informatie

Cardiovasculaire effecten van verstoord mineraal metabolisme bij chronische nierschade

Cardiovasculaire effecten van verstoord mineraal metabolisme bij chronische nierschade ASN Review 2013 Cardiovasculaire effecten van verstoord mineraal metabolisme bij chronische nierschade dr. M.H. de Borst, internist-nefroloog io UMC Groningen Verstoorde mineraalhuishouding -> cardiovasculaire

Nadere informatie