Model Project 7 / België

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Model Project 7 / België"

Transcriptie

1 Verzameling van GEGEVENS uit energiecertificering naar prestatie-indicatoren voor nieuwe en bestaande gebouwen Model Project 7 / België N ATION AL E S AM ENV ATTI NG 1 Grondslag van het DATAMINE-project 1.1 Uitgangspunt: Het benutten van grootschalige gegevensverzameling van EP-certificaten in Europa Het uitgangspunt van DATAMINE is het gebrek aan kennis over de reële toestand van de Europese gebouwenvoorraad en de toegepaste renovatieprocessen. Dit gebrek aan kennis kan men zien als grote hindernis om op efficiënte wijze maatregelen te nemen om het energieverbruik van gebouwen te verminderen. DATAMINE wil Energieprestatiecertificaten gebruiken als gegevensbron voor controle. Door de grote verscheidenheid aan gebouwen, de vele soorten Europese certificaten en de sterk verschillende status voor het toepassen van de EPBD 1 per land, kan dit systeem slechts op lange termijn worden ingevoerd. Het doel van DATAMINE bestaat dus uit het verwerven van basisinformatie in het verzamelen en analyseren van gegevens op een praktisch niveau, en het ontwikkelen van besluiten om controlesystemen te ontwikkelen die op elkaar zijn aangepast. 1 Energy Performance of Buildings Directive pagina 1 van 14

2 1.2 Een bottom-up aanpak: Basiservaring opdoen in Model Projecten Hiervoor werden modelprojecten uitgevoerd in 12 EU-lidstaten. In ieder modelproject werd het verzamelen en controleren van gegevens via EP-certificaten op kleine schaal getest. Elk modelproject heeft een eigen ontwerp, dat zich richt op verschillende gebouwgebruiken en soorten certificaten, maar ook op methoden voor gegevensverzameling en controledoelen, afhankelijk van de focus op de betrokken hoofdrolspelers. Elk modelproject betreft dus een andere nationale certificatie- of gegevensverzamelingactiviteit. Dit betekent dat DATAMINE een bottom-up project is: Er bestond geen gestandaardiseerde controleaanpak die werd uitgevoerd tijdens de 12 modelprojecten - integendeel: elk modelproject had eigen doelstellingen, gegevensbronnen en oplossingsbenaderingen, waardoor een hele reeks controleproblemen ontstonden. DATAMINE wil in de eerste plaats lessen trekken uit de uitvoering en de documentatie van deze verschillende modelprojecten, voornamelijk voor het opdoen van ideeën en ervaring voor andere, misschien vergelijkbare controleactiviteiten in de toekomst. 1.3 Het voordeel van een gemeenschappelijke taal: Vergelijken van gegevens uit verschillende landen door gebruik van een geharmoniseerde gegevensstructuur Uiteraard roept het gelijktijdig uitvoeren van 12 projecten in 12 EU-lidstaten de vraag op of gemeenschappelijke analyse van de verzamelde gegevens, of ten minste een gemeenschappelijke interpretatie van de gegevens uit de verschillende projecten, wel mogelijk is. Tegen deze achtergrond werd een geharmoniseerde gegevensstructuur vastgelegd met 255 gegevensvelden. De filosofie van deze aanpak luidt als volgt: iedere projectpartner kan zijn eigen gegevensstructuur gebruiken (die bijvoorbeeld werd vastgelegd door de gebruikte software) en voert zelf een analyse uit in overeenstemming met de doelstellingen en voorwaarden van het eigen modelproject. Na afloop daarvan vertaalt hij zijn database naar de geharmoniseerde gegevensstructuur en levert hij deze af bij IWUprojectcoördinator. Deze bundelt alle gegevens in een gemeenschappelijke evaluatiedatabase. Dit maakt een brede analyse mogelijk, waarbij men een aantal energieprestatie-indicatoren uit verschillende landen met elkaar kan vergelijken. Omdat de aangepaste gegevensstructuur elke partner toelaat om gegevens uit andere landen eenvoudig te interpreteren, kan men de geharmoniseerde gegevensstructuur beschouwen als een vereenvoudigde "gemeenschappelijke taal" die het interpreteren van databases van andere projecten vereenvoudigt. 1.4 De conclusies: hoe kan men de controle op energieprestatie uitbreiden in de Europese bouwsector? Het DATAMINE-project trekt ook algemene conclusies voor wat betreft de controle met behulp van energiecertificaten. Op basis van de ervaring in de modelprojecten en de grensoverschrijdende vergelijking worden concrete aanbevelingen verstrekt voor de volgende te ondernemen stappen. Het probleem om te antwoorden op de basisvragen betreffende energieprestatie van de nationale gebouwenvoorraad wordt behandeld, net als de specifieke controledoeleinden en de afstemming en internationale vergelijkbaarheid van de resultaten. pagina 2 van 14

3 2 Het Belgische modelproject (MP7) 2.1 Status van het invoeren van Energieprestatiecertificaten (EPC) in België België is een federale staat. Energie is een regionale bevoegdheid, en de 3 gewesten voeren dus een afzonderlijk energiebeleid. Deze 3 gewesten zijn: het Vlaams Gewest het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het Waals Gewest Beslissingen betreffende de EPBD-toepassing worden door de 3 gewesten samen uitgewerkt, maar deze kunnen onafhankelijk van elkaar beslissen. Dit resulteert in verschillende benaderingen, snelheden en prioriteiten. Samenwerking en informatie-uitwisseling tussen de verschillende gewesten gebeurt officieel in 2 groepen. In de eerste plaats zijn de functionarissen voor iedere gemeenschap lid van de Belgische vertegenwoordiging in de Gecoördineerde Actie. Daarnaast is er een officiële overheidsinstelling: het ENOVER- of CONCERE-forum voor het coördineren van energiegerelateerde aangelegenheden. EPC in het Vlaams Gewest In het Vlaams gewest worden energie-efficiëntie en energiecertificatie in de bouwsector gezien als 1 van de hoofdbeleidslijnen voor het verbeteren van de algemene Vlaamse energie-efficiënte en voor het halen van de Kyotonormen. De energiecertificatie in het Vlaams gewest wordt geleidelijk toegepast (of zal geleidelijk worden toegepast). Nieuwe gebouwenrichtlijnen en energiecertificatie zijn sinds 01/01/2006 verplicht door het invoeren van het EPB-decreet voor "energieprestatie en binnenklimaat". Energiecertificatie voor bestaande gebouwen bij verkoop wordt in 2008 strenger gemaakt. Bij verhuur worden energiecertificaten verplicht vanaf De onderstaande tabel toont de situatie in het Vlaams Gewest: Figuur 1: status invoering van energieprestatie certificaten in het Vlaams Gewest Regelgeving vastgesteld door de Vlaamse Regering (EPB) Inwerkingtreding - evolutieschema Beschikbaarheid van EP-certificaten nieuwe gebouwen 2006 openbare gebouwen 2009 woningen niet-woningen 2008 (verkoop) / 2009 (verhuur) 2009 (verkoop) / 2009 (verhuur) Asset Rating Operational Rating Nieuwe gebouwen ja nee Openbare gebouwen nee ja Woningen ja nee Niet-woningen ja nee EPC in het Waals Gewest In het Waals Gewest heeft de overheid reeds lang ervaring met het controleren van private woningen. Er bestond geen gestructureerde procedure, maar men deed heel wat ervaring op. Het Waals Gewest wil voortbouwen op deze ervaring, en controles op een grotere schaal invoeren, maar nog steeds op vrijwillige basis. Op 19/04/2007 keurde het Waals Gewest een nieuw Gebouwendecreet (het zogenaamde CWATUP-E) goed om een wettelijk kader vast te leggen voor de EPBD-toepassing. De onderstaande tabel toont een overzicht van de situatie in het Waals Gewest: pagina 3 van 14

4 Figuur 2: status invoering van energieprestatie certificaten in het Waals Gewest Regelgeving vastgelegd door de Waalse Regering Inwerkingtreding - evolutieschema Beschikbaarheid EP-certificatennieuwe gebouwen 2008 / 2009 openbare gebouwen woningen niet-woningen Ja 2009 (verkoop) / 2010 (verhuur) Asset Rating Operational Rating Nieuwe gebouwen ja nee Openbare gebouwen Woningen ja nee Niet-woningen EPC in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest past sinds 07/06/2007 ook een ordonnantie toe voor energiecertificatie en -efficiëntie in gebouwen. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de situatie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Figuur 3: status invoering van energieprestatie certificaten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Regelgeving vastgelegd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Inwerkingtreding - evolutieschema Beschikbaarheid EP-certificaten nieuwe gebouwen vanaf augustus 2008 openbare gebouwen woningen niet-woningen Asset Rating Ja Operational Rating Nieuwe-gebouwen ja nee Openbare gebouwen nee ja Woningen ja nee Niet-woningen ja nee 2.2 Achtergrond: Gegevensbestand energie-audit van het Vlaams Gewest Sinds oktober 2005 verzamelen gecertificeerde" energie-experts de energieprestatiegegevens in het Vlaams Gewest. Ze passen hiervoor een auditprocedure toe voor vrijstaande gezinswoningen (de Energy Advice Procedure, kortweg EAP). Deze auditprocedure werd uitgewerkt door de 3 Belgische gewesten. Onderzoek naar de procedure begon in 1996 en liep parallel met de ontwikkeling van de EPBD. Bijgevolg werd de procedure over de hele lijn niet conform bevonden met de EPBD. EAP-audits werden uitgevoerd op vrijwillige basis in opdracht van de bewoners. De bewoners ontvingen een "evaluatie" van de huidige situatie op vlak van labels. "Energieadvies" bestaat uit een afzonderlijke berekening van de jaarlijkse energiebesparingen. Officiële audits worden naar de centrale server van elk gewest geüpload. De gegevens werden dus buiten het DATAMINE-project verzameld. De EAP-database op de centrale server van het Vlaams Gewest was het startpunt voor het Belgische modelproject. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het Waals Gewest begonnen pas later met het verzamelen van gegevens (resp en 2006). pagina 4 van 14

5 In België wordt EAP enkel toegepast als een vrijwillige procedure. Dit biedt energieadvies op maat voor bewoners van bestaande woningen. Op dit moment werkt het Waals Gewest aan de uitbreiding van de bestaande EAP-procedure voor bestaande eengezinswoningen naar een procedure voor appartementen. Het Belgische modelproject wordt uitgevoerd door VITO (Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek) met steun van VEA, het Vlaamse Energieagentschap. 2.3 Doelstellingen van het modelproject Het modelproject omvat enkele kleinere doelstellingen en taken. Hoofdzakelijk kan men 3 subprojecten onderscheiden. De volgende afbeelding geeft een kort overzicht van de 3 delen. Figuur 4: overzicht modelproject Overzicht MP7 - België Deel I Kwaliteitscontrole van EAP-audits Deel II Statistische vergelijking van EAP en referentiegegevens Deel III Ontwikkelen van een typologie voor gebouwelementen Omdat de Vlaamse overheid betrokken was als gegevensbron, was ze de eerste die gebruik kon maken van de projectresultaten. Omdat deze auditprocedure in Vlaanderen pas startte in oktober 2005, en zich bijgevolg nog steeds in de instapfase bevond, waren opvolging en kwaliteitscontrole essentieel. VITO voerde de kwaliteitscontrole uit voor 10 audits in de database, en gaf de overheden en auditeurs feedback via een rapport en een workshop. Verder werd er een vergelijking gemaakt met bestaande statistische gegevens van de Vlaamse woningsector. Het schema diende om na te gaan in welke mate de EAP-gegevens representatief zijn en waarin de vergelijking verschilt. Als laatste bestond het hoofddoel uit het verwerven van ervaring voor het maken van een typologie voor gebouwelementen. Deze typologie wordt gebruikt om energieaudits te vereenvoudigen, dit betekent het besparen van tijd en moeite. Tijdens het modelproject vraagt de typologie de meeste aandacht. Hierdoor moest men erg intensief werken met de database. 2.4 Resultaten De 10 kwaliteitscontroles (manueel uitgevoerd) van een aantal willekeurige EAP-audits dienden als input voor de workshop. De uitslag/resultaten van deze kwaliteitscontrole toonden aan dat sommige (extra) inspanningen nodig waren voor het opvolgen van EAP om de kwaliteit van deze audits te verbeteren. Daarom organiseerden VITO en VEA een workshop voor de EAP-auditeurs. De workshop was een succes: er waren 155 aanwezigen, hoewel er 130 personen zich hadden inschreven. De belangrijkste onderwerpen waren: Resultaten en reflectie met betrekking tot de kwaliteitscontrole; pagina 5 van 14

6 Hoe kan de kostprijs voor een audit worden beperkt terwijl tegelijk de kwaliteitsnorm aanvaardbaar blijft; Technisch debat over software- en gebouwentechnologie. Om een vergelijking te maken met de bestaande statistische gegevens, wordt de database vergeleken met de statistieken gemaakt op basis van de polls van 2003 en Deze vergelijkingen toonden aan dat de methodiek, specifiek ontwikkeld voor de officiële auditprocedure, leidt tot goede resultaten ondanks een beperkte database. Toch kan de database niet volledig "relevant" worden genoemd voor de Vlaamse woningvoorraad. Dat komt door het feit dat sommige gebouwencategorieën te sterk of niet sterk genoeg zijn vertegenwoordigd. Dit verschil in vertegenwoordiging is niet verrassend, omdat sommige categorieën meer/minder geschikt zijn voor een renovatie, en dit zijn weerslag heeft op de EAP-database. Figuur 5: voorbeeld - vergelijking van de vertegenwoordigde gebouwentypes 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% % procent EAP Kadaster 20,0% 10,0% 0,0% Open Halfopen Gesloten Appartement Men ontwikkelde een procedure voor de raming van de U-waarde van een muur. Om een algemene formule te vinden voor de berekening van de U-waarde afhankelijk van max. 2 parameters, werden de muren in de database eerst in 4 groepen onderverdeeld: Muurtype 1: muren met een spouw die gedeeltelijk met isolatie is opgevuld; Muurtype 2: muren met een spouw zonder isolatie; Muurtype 3: muren met een spouw die volledig met isolatie is opgevuld; Muurtype 4: muren zonder spouw, zonder isolatie. Mogelijke parameters in de formule [U = C1.parameter1 + C2. parameter2] zijn het bouwjaar, de dikte van de isolatielaag, de spouwbreedte en de dikte van de stenen. Met deze basisveronderstellingen worden berekende U-waarden (volgens bovenstaande formule) getoond als functie van de exacte U- waarden in het juiste interval. Bijgevolg werd de formule met de kleinste afwijking voor elk muurtype vastgelegd. 2.5 Ontwikkelen van een typologie voor gebouwelementen Onderstaande figuur toont ruwweg de verschillende stappen die moeten worden ondernomen om de typologie te ontwikkelen. Stap 1 en 2, allebei zijn nauw met elkaar verwant, waren voorafgaande voorwaarden om te kunnen verdergaan. Het was immers onmogelijk om query's te schrijven voor een database met een ongecontroleerde achtergrond. Omdat de database veel meer gegevens bevat dan gevraagd, moesten query's worden geschreven om te kunnen selecteren. Sommige gevraagde parameters waren niet rechtstreeks in de database bruikbaar, zodat andere query's werden geschreven om variabelen samen te stellen. In stap 4 worden de EAP-gegevens vergeleken met de referentiegegevens. De algemene gegevensanalyse geeft een goed beeld van de gecontroleerde gebouwenvoorraad. De betrouwbaarheid van de EAP-gegevens werd gecontroleerd door conclusies af te leiden uit de grafieken. pagina 6 van 14

7 Figuur 6: verschillende stappen naar een typologie van gebouwelementen Stap 1: inzicht vergaren in de EAP methodiek, achtergrond en software Stap 2: inzicht verkrijgen in de EAP database door verbanden te leggen met de software Stap 3: een koppeling aanmaken/ programmeren tussen de EAP-data en de te gebruiken analysetool Stap 4: een algemene statische vergelijking maken tussen de EAP-data en referentiegegevens/statistieken Stap 5: Specifieke statistische analyse uitvoeren om de typologie op te stellen Specifieke statistische analyse uitvoeren om de typologie op te stellen EAP: de software en de database De software is een offline-versie die op de harde schijf moet worden geïnstalleerd. Dit verschilt met de EPC-software in Vlaanderen, die werkt via een online-server. De EAP-software is vrij beschikbaar. Men kan deze gratis downloaden, maar enkel geregistreerde auditeurs mogen officiële EAP-audits uitvoeren. De software bestaat uit 6 hoofddelen: Algemeen deel; Enveloppe; Verwarming; Warm water voor huishoudelijk gebruik; Ventilatie; Zomercomfort. Bepaalde automatisch voorgestelde maatregelen kunnen voor de verschillende onderdelen worden gekozen. Het voordeel is dat zo de huidige gebouwstatus en de fictieve status na renovatie met elkaar worden vergeleken. Opmerking: de modules "ventilatie" en "zomercomfort" zijn 2 optionele modules die momenteel zelden worden gebruikt. pagina 7 van 14

8 Figuur 7: screenshot van de EAP-software De EAP-software maakt een XML-bestand aan. Deze bestanden moeten naar de centrale server van het Vlaams Energieagentschap worden geüpload. Het verzamelen van gegevens is in Vlaanderen dus gecentraliseerd. De database bestaat oorspronkelijk uit XML-bestanden die naar een Access-database worden geconverteerd. Deze database bestaat uit 72 tabellen (query s niet inbegrepen), waarvan 12 tabellen specifieke input- of outputgegevens van de audit bevatten. Dit resulteert in meer dan 400 gegevensvelden. Voor sommige toekomstige toepassingen kan is dus erg gedetailleerde informatie beschikbaar. Zonder te zeer in detail te treden, kan men de gegevensverwerking als volgt zien: pagina 8 van 14

9 Figuur 8: flowchart EAP-gegevensverwerking EAP-audit EAP-Audit Evaluatie + rapport afdrukken resultaten afdrukken resultaten XML-bestand XML-bestanden XMLbestand Centrale server - VEA Evaluatie + rapport... Download EAP-DB EAP Database - Acces bestand Update tabellen via gelinkte tabellen EAP-gegevens - Acces conversie Export naar Excel bestand Geëxporteerd Excel bestand Upload naar analysetool Analysetool Resultaten Ontwikkelen van een typologie Het berekenen van U-waarden vraagt in EAP veel tijd, omdat de verschillende lagen van iedere muur moeten worden gemeten, vastgelegd en in de software moeten worden ingegeven. Daarom zocht men naar een nieuwe methode om de nodige U-waarde sneller te berekenen. De analyses zouden kunnen profiteren van een methode die steunt op berekeningsformules van de U-waarde voor verschillende muurtypes. De formule bevat 2 parameters en is dus eenvoudig te gebruiken zonder aan nauwkeurigheid in te boeten. De constanten C 1 en C 2 in de formule werden in Excel berekend. De muurparameters die men voor deze formule kan gebruiken zijn: de leeftijd van het gebouw, de spouwdikte, de isolatie of de steen. Welke parameters men gebruikt, hangt af van het muurtype. In de eerste plaats worden de buitenmuren via de Vlaamse EAP-gegevens onderverdeeld in 4 verschillende groepen. Buitenmuren met spouw en isolatie Buitenmuren met spouw, zonder isolatie Buitenmuren waarvan de spouw volledig met isolatie is opgevuld Buitenmuren zonder isolatie of spouw Vervolgens worden de EAP-gegevens gesorteerd volgens deze 4 categorieën. EAP beschikt over een bibliotheek met 100 standaardmuren en de overeenkomstige U-waarden. Dezelfde muren uit een verschillend materiaal worden samengebracht. Elk auditbestand verwijst naar deze bibliotheek zodat men de ingevoerde parameters (leeftijd gebouw, spouwbreedte...) en de U-waarden van de bibliotheek kan samenvatten. pagina 9 van 14

10 Vervolgens kiest men 2 willekeurige waarden C 1 en C 2 voor het berekenen van de formule. Aan de hand van deze willekeurige waarde kan men de benaderingswaarde van deze U-waarde berekenen. Zodra deze gemiddelde waarde is berekend, kan men het verschil tussen de feitelijke en de berekende U- waarde bepalen. De som van alle verschillen tussen de feitelijke en de berekende U-waarde moet zo klein mogelijk zijn om de feitelijke U-waarde zo dicht mogelijk te benaderen. Uiteindelijk wordt, waar mogelijk, een betere formule afgeleid, afhankelijk van de verschillende parameters. Dit kan door bijvoorbeeld de wederzijdse verhouding te bekijken tussen enerzijds de U- waarde en de bouwdatum, en anderzijds tussen de U-waarde en de isolatiedikte. Dit wordt aangetoond in de figuren. pagina 10 van 14

11 Figuur 9 : voorbeeld - verhouding tussen de feitelijke U-waarde en de isolatiedikte van een geïsoleerde muur met spouw 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 y = -0,294Ln(x) + 1, Figuur 10: voorbeeld - berekende U-waarde in verhouding tot de feitelijke U-waarde van een geïsoleerde muur met spouw 1,2 U-waarde 1 0,8 0,6 0,4 0,2 R 2 = 0,7943 U-waarde berekend 0 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1,2 2.6 Conclusies en aanbevelingen In België zijn alle softwaretools ontwikkeld voor het evalueren (en verbeteren) van de energieprestatie van gebouwen internettoepassingen met een directe connectie voor energie-experts. Dit houdt in dat men alleen de software kan gebruiken die de overheid voorstelt en dat deze laatste vraagt om haar alle resultaten toe te sturen. Dit biedt een aantal voordelen, vooral voor wat betreft de datamining van gebouwgegevens. Het volgende moet in de toekomst nog verder worden ontwikkeld: Technische procedure en software Volgende verbeteringen zijn nodig: Verbetering van de gebruiksvriendelijkheid van de software (inclusief enkele technische foutjes) Voor bestaande woningen moet een vereenvoudigde (en minder dure) procedure worden ontwikkeld. Deze focust op het evenwicht nauwkeurigheid/kost en reproduceerbaarheid. pagina 11 van 14

12 Harmonisatie van de verschillende berekeningsprocedures/methodiek voor nieuwe en reeds bestaande gebouwen. Opleiding en experts Bewoners vragen experts met een technische meerwaarde die werken volgens de kwaliteitsvereisten. Toch is dit moeilijk te combineren met de verwachtingen voor een lagere kostprijs. Willekeurige check-ups tonen aan dat de kwaliteit van de experts beter kan. De kwaliteitscontrole van de opleidingscentra kan dit probleem mogelijk oplossen. Interactieve websites met mogelijkheid voor FAQ en websites voor directe input van de energiecertificaatresultaten is een positief initiatief met een groeiwaarde. Financiële steun Voor bestaande gebouwen wordt dit vrijwillige schema ondersteund door een belastingverlaging die zowel voor de audit als voor de maatregelen geldt. Toch is het momenteel niet helemaal duidelijk in welke mate dit zal leiden naar een duidelijk hoger aantal toegepaste maatregelen. Zoals hierboven werd vermeld, is verder onderzoek naar andere mogelijkheden voor belastingverlaging en leningen/hypotheken nodig. Datamining Datamining biedt heel wat mogelijkheden: De overheid kan de kwaliteit van de geüploade gegevens gemakkelijk controleren. Een simpele controle, een vergelijking met de waarschijnlijke waarden, kan in de toekomst leiden naar een kwaliteitscontrole voor de prestatie van de auditeurs en naar een keuze van controles ter plaatse. Het vastleggen van meer nauwkeurige standaardwaarden voor de energiekenmerken en de typologie van gebouwen, of zelfs het herzien van de vastgelegde energieklassen. Opvolging en rapportering van de EPBD-implementatie, en beoordeling van de toegepaste beleidsmaatregelen. Verdere ervaring met een grote hoeveelheid gegevens moet worden opgebouwd om de volledige capaciteit van deze datamining te kunnen beoordelen. Te behandelen kwesties zijn de privacy van gegevens en de efficiëntie van gegevensverwerking en -rapportering. De implementatie van dit soort online-datamining vergt uiteraard heel wat moeite (mensen die werken aan de gegevensverwerking en -interpretatie). Opvolging en perspectieven De datamining van EP-certificaten kan worden gelinkt aan andere activiteiten van energieagentschappen en onderzoeksinstellingen: Harmonisatie met "andere" verzamelde EPBD-gegevens art 8 voor schoorsteenvegers (nieuwe reglementering 2006) meer gedetailleerde informatie beschikbaar over het boilertype (vermogen, type, jaarlijkse belasting, meting van de verbrandingsefficiëntie) in België: een typisch probleem vormen de te grote boilers voor huishoudgebruik (onderzoeken: gemiddelde belasting = 10 tot 15 %). De actie Energierenovatieprogramma 2020" Vlaams Gewest: het energieverbruik 20 % verlagen in de bouwsector, gebrek aan informatie over de bestaande gebouwenvoorraad; het succes van maatregelen, subsidieschema's, potentieel...; ontwikkelen - prognoses; nood aan informatie over het werkelijke gebruik" voor/na renovatie en over de kosten van de maatregelen. Beleid: informatiecampagne/2 prioriteiten/verschillende scenario's link met het SuFiQuaD-project (= project voor Sustainable, Financial and Quality evaluation of Dwellings ). Eerste resultaten in juni 2008; Publicaties herfst 2008; Belgisch project met steun van de Federale Overheid. Volgende stap - selectie van representatieve woningtypes. Doel: de ontwikkelde tool gebruiken voor representatieve woningtypes pagina 12 van 14

13 Controle van de implementatie en de doelstellingen van energie-efficiëntie bij de eindgebruiker en de ESD-energiedienstrichtlijn in de MS Het DATAMINE-concept houdt zeker op een positieve manier rekening met de lokale instellingen in de 3 regio's. Het Vlaamse Energieagentschap vroeg VITO om de EAP-database (>600 datasets) opnieuw te evalueren met het DATAMINE-analysetool en volgens het DATAMINE-principe. Dit kan dus bijgevolg als een vervolg van het modelproject worden gezien. De conclusies uit deze oefening worden rechtstreeks gebruikt in het huidige debat over het gebruik en de evaluatie van de nieuwe EPC-database. Deze zal al snel op grote schaal datasets bevatten. Het efficiënt gebruiken van deze grote database kan rechtstreeks worden gekoppeld aan de verschillende kwesties die hierboven werden beschreven. Het belang van correcte/betrouwbare gegevens leidt naar het feit dat VITO de eerste stappen zal ondernemen voor de ontwikkeling van een automatische kwaliteitscontrole via een geprogrammeerde module/macro. Toekomstmogelijkheden Het feit dat EP-gegevens in de toekomst beschikbaar zullen zijn, maakt het mogelijk om informatie uit te wisselen met beleidsgerelateerde onderzoeksdomeinen. Energie-evenwicht; Kosten levensduur/beoordeling; Ontwikkelen van een energieverbruik voor de toekomst; Berekening van de impact op energiebesparende maatregelen. pagina 13 van 14

14 pagina 14 van 14

16 oktober 2006. Vorming Energieadviseur Woonsector. Procedure van de energieaudit. Spreker

16 oktober 2006. Vorming Energieadviseur Woonsector. Procedure van de energieaudit. Spreker 16 oktober 2006 Vorming Energieadviseur Woonsector Procedure van de energieaudit Spreker Nicodème Lonfils Energieadviseur Brussels Energie Agentschap (ABEA) De Stadswinkel vzw Wettelijk kader Europese

Nadere informatie

Energieprestatiecertificaten (EPC) in het Vlaamse Gewest. Stand van zaken

Energieprestatiecertificaten (EPC) in het Vlaamse Gewest. Stand van zaken Energieprestatiecertificaten (EPC) in het Vlaamse Gewest Stand van zaken Inhoud presentatie I. Situering van de context II. Energieprestatiecertificaat voor nieuwbouw of vernieuwbouw III. Energieprestatiecertificaat

Nadere informatie

A ESR. Aanvrager. Minister Fremault Aanvraag ontvangen op 12 mei 2016 Aanvraag behandeld door

A ESR. Aanvrager. Minister Fremault Aanvraag ontvangen op 12 mei 2016 Aanvraag behandeld door ADVIES Voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende wijziging van meerdere uitvoeringsbesluiten van de ordonnantie van 2 mei 2013 houdende het Brussels Wetboek van Lucht,

Nadere informatie

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen?

OP WEG NAAR 2020 Bijna-Energieneutrale gebouwen? OP WEG NAAR 00 Bijna-Energieneutrale gebouwen? Maarten De Groote Vlaams Energieagentschap 4 oktober 0 Brugge Inhoud Evolutie energieprestatie Vlaanderen Aanpassingen wetgeving EPB Aanpassingen wetgeving

Nadere informatie

Energieprestatiecertificatie in het Vlaamse Gewest. Vlaams Energieagentschap

Energieprestatiecertificatie in het Vlaamse Gewest. Vlaams Energieagentschap Energieprestatiecertificatie in het Vlaamse Gewest Vlaams Energieagentschap Luc Peeters, administrateur-generaal Inhoud: 1. Inleiding & definitie 2. Nieuwbouw 3. Publieke gebouwen 5. Niet-residentiële

Nadere informatie

EPB SOFTWARE. Bijgewerkte versie 3.0

EPB SOFTWARE. Bijgewerkte versie 3.0 EPB SOFTWARE Bijgewerkte versie 3.0 Pagina 1 van de 9 EPB software: Bijgewerkte versie 3.00-28/06/2011 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Specifieke versie voor het brussels hoofdstekelijk gewest... 3 3. Evaluatie

Nadere informatie

Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek

Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek 1. Inleiding Het samenwerkingsakkoord van 15 juli 2014 tussen de Federale Staat, het Vlaamse Gewest, het Waalse

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat Vri jteken i ng sbed i ng De meeste maatregelen die opgenomen zijn op dit certificaat, zijn op dit moment kosteneffectief of kunnen dat worden binnen de geldigheidsduur van het certificaat. Mogelijk zijn

Nadere informatie

Een kwaliteitsbeheersysteem. voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen

Een kwaliteitsbeheersysteem. voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen Een kwaliteitsbeheersysteem voor verbetering van binnenmilieu en energiegebruik bij renovatie van sociale meergezinswoningen 1 Renovatie van meergezinswoningen met behulp van het kwaliteitsbeheersysteem

Nadere informatie

Door Anna Gruber (FfE), Serafin von Roon (FfE) en Karin Wiesmeyer (FIW)

Door Anna Gruber (FfE), Serafin von Roon (FfE) en Karin Wiesmeyer (FIW) Energiebesparingspotentieel door isolatie Door Anna Gruber (FfE), Serafin von Roon (FfE) en Karin Wiesmeyer (FIW) Het is bekend dat de CO 2 uitstoot tegen 2020 fors naar omlaag moet. In Duitsland zijn

Nadere informatie

Overzicht van de lopende EPC dossiers. Ann Collys 19 april 2016

Overzicht van de lopende EPC dossiers. Ann Collys 19 april 2016 Overzicht van de lopende EPC dossiers Ann Collys 19 april 2016 Inhoud EPC residentieel EPC niet-residentieel Geïntegreerde methode 2 Inhoud EPC residentieel EPC niet-residentieel Geïntegreerde methode

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie certificaatnummer 20090615-0000209416-00000001-5 straat Trumelet Faberstraat nummer 9 bus 3 postnummer 8670 gemeente Koksijde bestemming appartement

Nadere informatie

Naar een EPB 2.0. Ann Collys 7 juni 2018

Naar een EPB 2.0. Ann Collys 7 juni 2018 Naar een EPB 2.0 Ann Collys 7 juni 2018 Aanleiding Stand van zaken Impact Vervolg Inhoud Aanleiding Akkoord van april 2017 tussen de drie gewestministers van Energie Akkoord over een hervorming van EPB

Nadere informatie

Advies. Besluit haalbaarheidsstudie alternatieve energiesystemen

Advies. Besluit haalbaarheidsstudie alternatieve energiesystemen Brussel, 12 september 2007 091207 Advies besluit haalbaarheidsstudie alternatieve energie Advies Besluit haalbaarheidsstudie alternatieve energiesystemen Inhoud Inhoud... 2 1. Inleiding en krachtlijnen...

Nadere informatie

Open Data in België en Vlaanderen; Interessante complexiteit. Noël Van Herreweghe

Open Data in België en Vlaanderen; Interessante complexiteit. Noël Van Herreweghe Open Data in België en Vlaanderen; Interessante complexiteit Noël Van Herreweghe 1 Inhoud: 1.Open data in de Belgische en Vlaamse context 2. Hoe zien wij open data in Vlaanderen 3. Status open data in

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaatnummer 20120515-0001118936-00000005-8 nummer postnummer Voorhavenlaan 33 9000 bus gemeente A 101 Gent bestemming type appartement - softwareversie 1.3.3 berekend

Nadere informatie

Vlaams gewest. Aard van het document. Administratieve geldboete van 500 tot 5.000. Enkel volle eigendom 5.000

Vlaams gewest. Aard van het document. Administratieve geldboete van 500 tot 5.000. Enkel volle eigendom 5.000 Overzicht Vlaams gewest Decreet houdende algemene bepalingen betreffende energiebeleid (energiedecreet) van 8 mei 2009. Belgisch Staatsblad: 07.07.2009 Van kracht sinds: 01.01.2011 Besluit van de Vlaamse

Nadere informatie

Zonnethermie - sanitair - Installateur hernieuwbare energie

Zonnethermie - sanitair - Installateur hernieuwbare energie Zonnethermie - sanitair - Installateur hernieuwbare energie In samenwerking met Opleiding van 12 sessies vrijdag, 17 november 2017, Zandvoordeschorredijkstraat 73, 8400 Lesdata van deze opleiding: 17/11/2017

Nadere informatie

EPB-SOFTWARE BRUSSEL

EPB-SOFTWARE BRUSSEL EPB-SOFTWARE BRUSSEL INLEIDING De software EPB-software Brussel werd ontwikkeld in het raam van de ordonnantie van 7 juni 2007 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest houdende de energieprestatie en het

Nadere informatie

http://techniline.sirris.be/s/p.exe/wservice=wo/webextra/prg/olarticleprint?vwebse...

http://techniline.sirris.be/s/p.exe/wservice=wo/webextra/prg/olarticleprint?vwebse... Page 1 of 5 Techniline v3 27-08-2010 Mechatronics Machines verbruiken minder energie door slimme keuze elektrische aandrijving (27-08-2010) Nr. 0 Ecologische en economische motieven, zoals nieuwe machinenormen

Nadere informatie

IMMOMAKELAARS & EPC Studie uitgevoerd door Ipsos Mei 2019

IMMOMAKELAARS & EPC Studie uitgevoerd door Ipsos Mei 2019 IMMOMAKELAARS & EPC 2019 Studie uitgevoerd door Ipsos Mei 2019 Inhoudsopgave 1 INTRODUCTIE 2 RESULTATEN Algemene evaluatie EPC Impact van vernieuwde EPC 3 CONCLUSIES 2 1 INTRODUCTIE Doelstellingen van

Nadere informatie

Didactische handleiding EPB-SOFTWARE

Didactische handleiding EPB-SOFTWARE Didactische handleiding EPB-SOFTWARE Update van de versie 10.0 PAGINA 1 VAN 10 EPB-software: Update V10.0 21 januari 2019 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Reglementaire aanpassingen - Formulieren... 4 2.1.

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestemming type appartement softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2 ): 191 Het berekende energieverbruik is een inschatting van de energiezuinigheid van het appartement.

Nadere informatie

Energiedata woningen bij het VEA 28 september 2015

Energiedata woningen bij het VEA 28 september 2015 Energiedata woningen bij het VEA 28 september 2015 INHOUD BRONNEN ENERGIEDATA HUISHOUDENS VEA AANTAL RESULTATEN VEA-ENQUETE HUISHOUDENS 2015 INTERFEDERALE SAMENWERKING ENERGIEDATA DOELEINDEN DATAVERZAMELING

Nadere informatie

Data Analyse Software VERSIE ACHT AANPASSINGEN. Word een betere auditor. U heeft de kennis. Wij hebben de tools.

Data Analyse Software VERSIE ACHT AANPASSINGEN. Word een betere auditor. U heeft de kennis. Wij hebben de tools. Data Analyse Software VERSIE ACHT AANPASSINGEN Word een betere auditor. U heeft de kennis. Wij hebben de tools. Info over IDEA Verbeter uw audit performance en breid uw capaciteiten uit. Met IDEA, kunt

Nadere informatie

Qlik Sense Healthcare. Document 16052

Qlik Sense Healthcare. Document 16052 Qlik Sense Healthcare Document 16052 Inhoud 1. Introductie... 3 1.1 Qlik Sense... 3 1.2 Qlik Sense Healthcare... 3 1.3 Qlik Sense als product... 3 2 Overview healthcare module... 4 2.1 De opbouw van de

Nadere informatie

NIEUW ENERGIEPRESTATIEDECREET - STAND VAN ZAKEN goedgekeurd door het VVSG-directiecomité op 27.03.2006 (doc.nr. 2006/81) Het energieprestatiedecreet (7 mei 2004) voert een energieprestatiecertificaat in

Nadere informatie

Didactische handleiding EPB-SOFTWARE

Didactische handleiding EPB-SOFTWARE Didactische handleiding EPB-SOFTWARE Update van versie 6.5 PAGINA 1 VAN 8 EPB-software: Update V6.5 1/6/2015 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Reglementering... 4 2.1. 2.2. 2.3. Reglementaire aanpassingen...

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie

energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie energieprestatiecertificaat straat Hoogstraat nummer 570 bus postnummer 9235 gemeente Fruitrode bestemming eengezinswoning type open bebouwing softwareversie 1.0 berekend energieverbruik (kwh/m²): 380

Nadere informatie

20 vragen en antwoorden over EPC

20 vragen en antwoorden over EPC 20 vragen en antwoorden over EPC Inleiding Als renovatiecoach adviseer en begeleid ik mensen met bouw-of verbouwplannen. Stap voor stap neem ik ze mee in een voor hen ongekend avontuur. Een avontuur waarin

Nadere informatie

Dirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek)

Dirk Vanhoudt. Onderzoeker. VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) Dirk Vanhoudt Onderzoeker VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) De rol van groene warmtenetten in de renovatie van woningen Inhoudstafel 1. De Vlaamse huizenmarkt 2. De energieprestatieregelgeving

Nadere informatie

Didactische handleiding EPB-SOFTWARE

Didactische handleiding EPB-SOFTWARE Didactische handleiding EPB-SOFTWARE Update van versie 7.5 PAGINA 1 VAN 9 EPB-software: Update V7.5 13/10/2016 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Aanpassingen en herstructureringen... 4 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5.

Nadere informatie

Energieprestatieregelgeving in Vlaanderen

Energieprestatieregelgeving in Vlaanderen Energieprestatieregelgeving in Vlaanderen Infoavond VCB - 8 oktober 2008 Katrien De Baets Ingenieur VEA Inhoud 1. Regelgevend kader in Vlaanderen 2. EPB-eisen & uitzonderingen 3. Procedures & verantwoordelijken

Nadere informatie

Betrouwbaarheid van energielabels bij woningen. Herhalingsonderzoek 2010. Datum 24 juni 2010

Betrouwbaarheid van energielabels bij woningen. Herhalingsonderzoek 2010. Datum 24 juni 2010 Betrouwbaarheid van energielabels bij woningen Herhalingsonderzoek 2010 Datum 24 juni 2010 Colofon VROM-Inspectie Directie Uitvoering Programma Bouwen aan kwaliteit Rijnstraat 8 Postbus 16191 2500 BD

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel PAE2 ten dienste van een globale renovatiestrategie Raphaël CAPART ICEDD asbl Doelstelling(en) van de presentatie De

Nadere informatie

Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer

Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer AUTEURS Jonathan Desdemoustier, onderzoeker-doctorandus, Smart City Institute, HEC-Liège, Universiteit van Luik (België)

Nadere informatie

Meer dan 600 000 woningen in de EPC databank Zijn dit de gemiddelde Vlaamse woningen?

Meer dan 600 000 woningen in de EPC databank Zijn dit de gemiddelde Vlaamse woningen? Meer dan 600 000 woningen in de EPC databank Zijn dit de gemiddelde Vlaamse woningen? Wesley Ceulemans Universiteit Hasselt Brussel, maandag 28 september 2015, auditorium Ellipsgebouw www.steunpuntwonen.be

Nadere informatie

Verplichte energieaudit voor grote ondernemingen

Verplichte energieaudit voor grote ondernemingen Januari 15 Verplichte energieaudit voor grote ondernemingen Alle bedrijven, zonder ISO 14.001 en/of ISO 50.001 en/of MJA/MEE convenant, die niet voldoen aan de definitie kleine en middelgrote ondernemingen

Nadere informatie

351 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

351 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Gentse steenweg 10 bus 5 9300 gemeente Aalst bestemming appartement type - bouwjaar 1971 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 351 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

Renovatiepact Commissie Vlaams Parlement

Renovatiepact Commissie Vlaams Parlement Renovatiepact Commissie Vlaams Parlement 22 april 2015, Brussel AGENDA Inleiding Stand van zaken 6 werkgroepen Eerste conclusies aangaande stand van zaken 2 INLEIDING Het Vlaamse regeerakkoord 2014-2019

Nadere informatie

Systeem - VOLL WONING

Systeem - VOLL WONING S.0. Gegevens en informatiebronnen Systeem - VOLL WONING Algemene kenmerken van het verwarmingssysteem Warmteproductie Ketel Brandstof : Aardgas Fabricagedatum : 01/01/2004 Vermogen : 35,000 kw Warmtedistributie

Nadere informatie

664 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

664 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken. nummer postnummer Krekel 24 9052 gemeente Gent bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 664 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

Advies. Over het voorontwerp van decreet tot invoering van een verhoogd abattement bij hypotheekvestiging op de enige woning

Advies. Over het voorontwerp van decreet tot invoering van een verhoogd abattement bij hypotheekvestiging op de enige woning Brussel, 9 juli 2008 070908 Advies decreet hypotheekvestiging Advies Over het voorontwerp van decreet tot invoering van een verhoogd abattement bij hypotheekvestiging op de enige woning 1. Toelichting

Nadere informatie

Energieprestatie. De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving

Energieprestatie. De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving Energieprestatie De aanscherping van de Energieprestatieeis in de gebouwde omgeving 1 Even voorstellen: Ron van der Aa (projectmanager bij NEN) Wie bent u? Context 2 Inhoud van deze presentatie Algemeen:

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Elzen 1 bus 1 3500 gemeente Hasselt bestemming appartement type - bouwjaar 1967 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 229 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// INSPECTIEPROTOCOL Energieprestatiecertificaat bestaande gebouwen met woonfunctie geldig vanaf 1 juli 2017 Inhoudelijke wijzigingen t.a.v. versie 11/01/2013 1 1 Niet limitatieve lijst www.energiesparen.be

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Erwten 16 bus 2 2060 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwjaar 1959 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 367 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

474 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

474 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken. nummer postnummer Kerk 74 9940 gemeente Evergem bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar 1930 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 474 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

Energiebesparing koffieverpakkingen

Energiebesparing koffieverpakkingen Op CE Delft CE lossingen Delft voor Oplossingen milieu, econom voor ie milieu, en technolog economie ie en technologie Oude Delft 180 Oude Delft 180 2611 HH Delft 2611 HH Delft tel: tel: 015 015 2 150

Nadere informatie

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2):

energiedeskundige / Dit certtficaat is geldig tot en met 27 juni 2021 berekend energieverbruik (kwh/m 2): certificaatnummer 20110627-0000869054-00000007-9 straat Wijngaardstraat nummer 39 bus bestemming type eengezinswoning gesloten bebouwing softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m 2): Het berekende

Nadere informatie

BERNER REKENSOFTWARE SNEL, EENVOUDIG, EFFICIËNT EN BETROUWBAAR

BERNER REKENSOFTWARE SNEL, EENVOUDIG, EFFICIËNT EN BETROUWBAAR BERNER REKENSOFTWARE SNEL, EENVOUDIG, EFFICIËNT EN BETROUWBAAR OVERZICHT MODULES ANKERBEREKENING - SNEL, EENVOUDIG, EFFICIËNT Betrouwbare berekeningen volgens de Europese Technische Toelatingen (ETA) in

Nadere informatie

Voor de projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ingediend werd van 1/01/2014 tot 31/12/2014

Voor de projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning ingediend werd van 1/01/2014 tot 31/12/2014 Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 21 december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen - officieus gecoördineerde versie

Nadere informatie

Energielabels van woningen,

Energielabels van woningen, Indicator 30 april 2014 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Per 1 april 2014 waren bijna 2,5

Nadere informatie

Persconferentie van Evelyne Huytebroeck Ordonnantie over de energieprestatie van gebouwen 2 maart 2007

Persconferentie van Evelyne Huytebroeck Ordonnantie over de energieprestatie van gebouwen 2 maart 2007 Persconferentie van Evelyne Huytebroeck Ordonnantie over de energieprestatie van gebouwen 2 maart 2007 1. Energieprestatie van de gebouwen in België en in Brussel : stand van zaken In vergelijking met

Nadere informatie

EPB - Eerste cijfers & statistiek t.e.m. 2012

EPB - Eerste cijfers & statistiek t.e.m. 2012 Versie februari 2013 EPB - Eerste cijfers & statistiek t.e.m. 2012 EPB - Eerste cijfers & statistiek t.e.m. 2012 Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 1 1. PROCEDURES... 2 1.1 Aantal ingediende startverklaringen...

Nadere informatie

33140 BELGISCH STAATSBLAD 27.06.2008 MONITEUR BELGE

33140 BELGISCH STAATSBLAD 27.06.2008 MONITEUR BELGE 33140 BELGISCH STAATSBLAD 27.06.2008 MONITEUR BELGE VLAAMSE OVERHEID Leefmilieu, Natuur en Energie [C 2008/35646] 13 JUNI 2008. Ministerieel besluit betreffende de vastlegging van de vorm en de inhoud

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Eugeen Leenlaan 3 bus 12 3500 gemeente Hasselt bestemming appartement type - bouwjaar 1978 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 406 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

168 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

168 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Albert I Laan 123 bus 301 8670 gemeente Koksijde bestemming appartement type - bouwjaar 1963 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 168 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

Eco-Sense and Sensibility. INFORMATIEBROCHURE EPC Energieprestatiecertificaat voor koop-en huurwoningen. Versie 03/2009

Eco-Sense and Sensibility. INFORMATIEBROCHURE EPC Energieprestatiecertificaat voor koop-en huurwoningen. Versie 03/2009 Studiebureau NIMLOTH Eco-Sense and Sensibility INFORMATIEBROCHURE EPC Energieprestatiecertificaat voor koop-en huurwoningen Versie 03/2009 Gaat u straks een woning verkopen of verhuren? Sinds 1 november

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Ankerstraat nummer 15A bus bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar 1963 softwareversie 9.7.0 berekende energiescore

Nadere informatie

Beschrijving van het onderzoek: doelstelling, methodologie en steekproefbeschrijving van het onderzoek. Wesley Ceulemans

Beschrijving van het onderzoek: doelstelling, methodologie en steekproefbeschrijving van het onderzoek. Wesley Ceulemans Enquête Energieprestatieregelgeving in de praktijk peilt naar de kennis, toepassing, mening en verandering op de werf ten gevolge van de energieprestatieregelgeving bij de Vlaamse bouwprofessionelen. De

Nadere informatie

ENERGIE EFFICIËNTIE EN BESPARINGEN IN GEBOUWEN

ENERGIE EFFICIËNTIE EN BESPARINGEN IN GEBOUWEN ENERGIE EFFICIËNTIE EN BESPARINGEN IN GEBOUWEN Griet Janssen KENNISCENTRUM ENERGIE (KCE) Thomas More OMC Ecoproduction 27 maart 2014 INHOUD Voorstelling KCE Aspecten energiebeheer in gebouwen Optimalisatiestrategie:

Nadere informatie

SOCIAL INFORMATION SYSTEM

SOCIAL INFORMATION SYSTEM De SIS is een tool die oplossingen biedt voor uitdagingen en vragen in de wijk. Het product is vooral sterk in het verbinden van belangen. Zo stelt het organisaties in staat makkelijk en efficiënt met

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Burgemeester Callewaertlaan nummer 83 bus bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar 1937 softwareversie 9.7.1 berekende

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Ooievaar 8 bus 2 2060 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwjaar 1965 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 353 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

302 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

302 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken. nummer postnummer Dokter Spitaelslaan 27 1502 gemeente Halle bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar 1949 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 302 De energiescore

Nadere informatie

rergiepresteuecertificaat

rergiepresteuecertificaat rergiepresteuecertificaat straat Bloemenveldstraat nummer 4 bus bestemming eengezinswoning type open bebouwing bouwjaar 1900 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (klalh/m 2jaar 588 De energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Ouden Dendermondse steenweg nummer 195 bus bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar 1910 softwareversie 9.8.0 berekende

Nadere informatie

326 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

326 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Ertbruggelaan 49 bus 4 2100 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwjaar 1957 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 326 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

De woningpas in vraag en antwoord

De woningpas in vraag en antwoord De woningpas in vraag en antwoord INHOUD 1 INLEIDING... 2 2 VEELGESTELDE VRAGEN... 2 2.1 Wat ziet u vandaag in de woningpas?... 2 2.2 Wat is het doel van de woningpas?... 4 2.3 Wat voorziet de woningpas

Nadere informatie

De regelgeving "EPBwerken

De regelgeving EPBwerken Seminarie Duurzame Gebouwen De regelgeving "EPBwerken 6 oktober 2017 DE EPN-IMPLEMENTATIE IN HET VLAAMS GEWEST Wat zijn de ervaringen met het invoeren van een E-peileis voor alle niet-residentiële gebouwen

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Sint-Bernardsesteenweg nummer 269 bus 3 bestemming appartement type softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m2): 379 Het berekende energieverbruik is een inschatting

Nadere informatie

energiedeskundige Dit certificaat is geldig tot en met 8juni 2020 land België

energiedeskundige Dit certificaat is geldig tot en met 8juni 2020 land België S. 1 S IS bestemming appaitement type - softwareversie 1.3.3 berekend energieverbruik (kwh/m2): Het berekende energieverbruik is een inschatting van de energiezuinigheid van het appartement. Op de schaal

Nadere informatie

525 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

525 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken. nummer postnummer Dorps 23 2830 gemeente Willebroek bestemming eengezinswoning type gesloten bebouwing bouwjaar 1918 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 525 De energiescore laat toe

Nadere informatie

486 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

486 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken. nummer postnummer Verkorting 76 9040 gemeente Gent bestemming eengezinswoning type gesloten bebouwing bouwjaar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 486 De energiescore laat toe om

Nadere informatie

ANALYSE ENERGIEAUDIT GROTE ONDERNEMINGEN 26/11/2018

ANALYSE ENERGIEAUDIT GROTE ONDERNEMINGEN 26/11/2018 //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ANALYSE ENERGIEAUDIT GROTE ONDERNEMINGEN

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Sint-Elooistraat nummer 13 bus bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar 1980 softwareversie 9.7.1 berekende energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Ommegangstraat nummer 10 bus bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar - softwareversie 9.7.1 berekende energiescore

Nadere informatie

Energiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn.

Energiebesparing. Betonkernactivering. Programma. Energiebesparing EPBD. Energy Performance Building Directive. Europese richtlijn. Programma Energiebesparing & Betonkernactivering Energiebesparing Europa Nederland Besparingspotentieel Specialisten gevraagd? Betonkernactivering Publicatie Leergang Kees Arkesteijn 1 2 Energiebesparing

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie bestemming type appartement bouwjaar 1969 softwareversie 9.8.0 berekende energiescore (kwh/m^jaar): 220 De energiescore laat toe om de heid van

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat nummer postnummer Zilvervos 4 bus *1/1 2610 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 711 PROEFCERTIFICAAT

Nadere informatie

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement.

NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. Belan rike toelichtin bi het E C attest! NOTA: De EPC score is geen weergave van het effectieve verbruik in dii appartement. De hoge score is meestal te wijien aan het teit dat er met elektdcileii verwarmd

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Lange Leemstraat nummer 60 bus 3 bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 9.7.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 277

Nadere informatie

1216 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken.

1216 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van woningen te vergelijken. nummer postnummer Lammekensknok 94 8770 gemeente Ingelmunster bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 1216 De energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat straat Nieuwe Gentsesteenweg nummer 10 bus 303 bestemming appartement type - softwareversie 9.19.8 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 118 De energiescore laat toe om de heid

Nadere informatie

Vlaamse Regering principieel akkoord met E70 vanaf 2012

Vlaamse Regering principieel akkoord met E70 vanaf 2012 1 Vlaamse Regering principieel akkoord met E70 vanaf 2012 Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 1 INLEIDING... 2 1. AANLEIDING TOT WIJZIGING VAN DE ENERGIEPRESTATIEREGELGEVING... 2 1.1 Revisie EPBD-richtlijn...

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat certificaat 20140506-0001587096-00000001-5 post bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 205 PROEFCERTIFICAAT De energiescore

Nadere informatie

Mini-seminar EPA. EPA hoe zit het?

Mini-seminar EPA. EPA hoe zit het? Mini-seminar EPA EPA hoe zit het? Even voorstellen www.tognederland.nl Remko Weggeman: projectleider EPA E-mail: rweggeman@tognederland.nl Opdrachten vanaf 2009: Epa-W: Woningcorporaties, particuliere

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Kattestraat nummer 80B bus 8 bestemming appartement type - bouwjaar 1974 softwareversie 9.7.1 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 160

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Kipdorp nummer 61 bus 206 bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 9.8.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 281 De energiescore

Nadere informatie

DE ADVISEUR EN DE CERTIFICATEUR IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDEIJK GEWEST (<< BHG >>) TWEE VERSCHILLENDE ROLLEN MET AFZONDERLIJKE SPECIFIEKE VOORWAARDEN

DE ADVISEUR EN DE CERTIFICATEUR IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDEIJK GEWEST (<< BHG >>) TWEE VERSCHILLENDE ROLLEN MET AFZONDERLIJKE SPECIFIEKE VOORWAARDEN DE ADVISEUR EN DE CERTIFICATEUR IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDEIJK GEWEST (>) TWEE VERSCHILLENDE ROLLEN MET AFZONDERLIJKE SPECIFIEKE VOORWAARDEN > Hoe komt men tot een Energie Prestatie Binnenklimaat

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Vossenhoek nummer 32 bus bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar 1910 softwareversie 9.8.0 berekende energiescore

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Karel Nerinckxlaan nummer 99 bus bestemming eengezinswoning type halfopen bebouwing bouwjaar 1950 softwareversie 9.7.0 berekende energiescore

Nadere informatie

185 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

185 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Spoorweg 53 bus 102 3800 gemeente Sint-Truiden bestemming appartement type - bouwjaar 1881 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 185 De energiescore laat toe om de

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Helderstraat nummer 10 bus bestemming eengezinswoning type gesloten bebouwing bouwjaar 1924 softwareversie 9.7.1 berekende energiescore

Nadere informatie

5 jaar ervaring met EPB handhaving in Vlaanderen

5 jaar ervaring met EPB handhaving in Vlaanderen 5 jaar ervaring met EPB handhaving in Vlaanderen 29 september 211 Wina Roelens 1. EPB-eisen in Vlaanderen; 2. Handhavingskader; 3. Ervaringen; september 211 2 september 211 1 1. EPB-eisen in Vlaanderen

Nadere informatie

385 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken.

385 De energiescore laat toe om de energiezuinigheid van appartementen te vergelijken. nummer postnummer Bist 33 bus 7 2610 gemeente Antwerpen bestemming appartement type - bouwjaar 1958 softwareversie 1.5.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 385 De energiescore laat toe om de heid van

Nadere informatie

Isolatie en renovatie: laatste nieuws!

Isolatie en renovatie: laatste nieuws! Isolatie en renovatie: laatste nieuws! Leefmilieu Brussel Isoleren in een stedelijke omgeving Nicolas VANDERNOOT STADSWINKEL Doelstellingen van de presentatie Ik wil mijn woning renoveren en beter isoleren

Nadere informatie

Verplichte energieaudit voor grote ondernemingen

Verplichte energieaudit voor grote ondernemingen November 16 Verplichte energieaudit voor grote ondernemingen Alle bedrijven, met uitzondering van KMO s, moesten tegen 1 december 2015 een energieaudit laten uitvoeren. Wat als u nog geen verplichte energieaudit

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Veurnestraat nummer 13F bus 207 bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 9.7.0 berekende energiescore (kwh/m²jaar): 226

Nadere informatie