Dossier exorbitante toplonen CEO s ZNA en Zorgbedrijf Antwerpen

Transcriptie

1 Dossier exorbitante toplonen CEO s ZNA en Zorgbedrijf Antwerpen Vandaag wordt in het Vlaams Parlement het gemeentedecreet aangepast. De linkse PVDA had opgeroepen om tegen te stemmen, maar de aanpassing is uiteindelijk toch goedgekeurd door N-VA, CD&V en Open Vld. Daarmee legaliseert de Vlaamse Regering de uitbetaling van exorbitante toplonen aan zogenaamde topambtenaren in steden en gemeenten. Tot vandaag mocht een ambtenaar niet meer verdienen dan de wedde van de gemeentesecretaris of de burgemeester. Dat zou voortaan wel kunnen, in geval van gemotiveerde afwijking. Op het moment dat er vanuit regeringskringen wordt gesteld dat iedereen boven zijn stand leeft, zou men de huidige illegale situatie van de CEO s van het Antwerpse Zorgbedrijf en ZNA willen legaliseren. Vandaag verdient de CEO van het Zorgbedrijf maandelijks euro opstrijkt, dat is ruim tweemaal meer dan het tot vandaag toegelaten salaris. De CEO van ZNA krijgt vandaag euro uitbetaald, dat is viermaal meer dan tot op vandaag toegelaten. Dat zijn dus illegale situaties, die men met de aanpassing van het gemeentedecreet voortaan kan legaliseren. In de Antwerpse gemeenteraad is de linkse PVDA sinds februari 2013 drie keer tussenkomen om deze onverantwoorde graaicultuur in de openbare sector aan te klagen. Terwijl iedereen zich uit zijn naad werkt, terwijl opnieuw honderden jobs moeten verdwijnen bij het Zorgbedrijf en ZNA, zou men zo n exorbitante lonen toestaan. Dat zijn toplonen die dateren uit de tijd van het casinokapitalisme, dat is niet meer van deze tijd. Op de gemeenteraad van maandag 30 mei zal Peter Mertens opnieuw tussenkomen om de Antwerpse meerderheid te vragen om de illegale situaties van de toplonen van de CEO s van ZNA en het Zorgbedrijf alvast niet te legaliseren, en dus geen gemotiveerde afwijking toe te staan. Historiek van de exorbitante salarissen Sinds het Antwerps OCMW, met goedkeuring van alle politieke partijen in de vorige gemeenteraad, zijn zorg en bejaardenafdeling heeft omgevormd tot een autonoom Zorgbedrijf werden de weddes van topambtenaren omgezet in de hallucinante vergoedingen waarvan alleen CEO s in multinationals en banken kunnen genieten. De algemeen directeur van het Zorgbedrijf, Johan De Muynck, verdient jaarlijks ruim euro bruto. Daarbovenop kan hij een bonus krijgen van 30 procent van zijn wedde. Dat is ruim tweemaal de wedde van de burgemeester of van de hoogste stadsambtenaar in rang. De zes andere directeurs van het Zorgbedrijf verdienen elk tussen de en euro. De christelijke vakbond ACV Openbare Diensten diende hierover in november 2010 een klacht in bij de gouverneur en kreeg gelijk. Gouverneur Berx vindt de weddes exorbitant en buiten elke proportie. Het stoot haar ook tegen de borst dat de vrouwelijke directeurs euro minder verdienen dan hun collega in dezelfde functie. In bijlage vind je de opmerkelijke uitspraak en argumentatie van de provinciegouverneur. Op 16 november 2010 schorste gouverneur Cathy Berx de exorbitante weddes en bonussen van het management van het Zorgbedrijf met volgende zeer sterke argumentatie:

2 ( ) Overwegende dat artikel 24 van zelfde oprichtingsakte het volgende bepaalt: Indien de boekhouding van de Vereniging bij afsluiting een negatief resultaat vertoont, dienen de deelgenoten a rato van hun inbreng, bij te dragen in het tekort, zoals vastgesteld door de raad van beheer. ; dat artikel 6 van diezelfde oprichtingsakte het volgende bepaalt: De Vereniging telt bij haar oprichting één deelgenoot, dit is het OCMW van de Stad Antwerpen ( ) ; dat dit ervoor zorgt dat enkel het OCMW van Antwerpen opdraait voor de eventuele verliezen; dat elke vergelijking met een privébedrijf dan ook mank loopt; Overwegende dat bijlage II van het BVR RPR bepaalt dat de hoogste salarisschaal (exclusief de decretale graden) binnen een lokaal bestuur de schaal A10b is; dat, indien men de indexatie die vanaf oktober 2010 van kracht is hierop toepast, men voor de laagste trap (0 jaar geldelijke anciënniteit) aan een bruto jaarbedrag van ,01 euro uitkomt en voor de hoogste trap (24 jaar geldelijke anciënniteit) dit ,15 euro bedraagt; dat het salaris van de OCMW-secretaris van Antwerpen zich krachtens artikel 10 van voormeld BVR d.d. 16 januari 2009 na indexatie tussen de ,59 euro en ,01 euro bevindt; dat de stadssecretaris van Antwerpen op basis van artikel 5 van zelfde BVR d.d. 16 januari 2009 een salaris na indexatie verdient tussen de ,22 euro en ,76 euro; dat de geïndexeerde wedde van de burgemeester van de stad Antwerpen op basis van artikel 1, 1 van het hierboven gemeld BVR d.d. 5 juni ,75 euro bedraagt; dat al het voorgaande duidelijk bewijst dat er geen enkele ambtenaar in de publieke sector meer verdient dan om het even welke directeur van het zorgbedrijf, als er rekening wordt gehouden met de maxima en de target bonussen; dat de maximumsalarissen die de raad van beheer van het zorgbedrijf voor haar directeurs heeft goedgekeurd exorbitant en buiten elke proportie zijn, waardoor het zuinigheidsbeginsel, dat wordt beschouwd als een vorm van redelijkheid bij het nemen van beslissingen met een financiële weerslag, duidelijk geschonden is; dat de mogelijkheid die in het besluit van de raad van beheer van het zorgbedrijf d.d. 18 maart 2009 werd gecreëerd om dergelijke exorbitante maximumsalarissen en target bonussen te verdienen voldoende grond is om te schorsen;( ) Ook de Gazet Van Antwerpen berichtte hier toe over: Nochtans blijft het management gezien hun vergoedingen contractueel zijn vastgelegd genieten van deze exorbitante weddes. Het vorige Stadsbestuur had beloofd om voor de vergoedingen van het management van haar autonome bedrijven regels op te stellen, maar is er niet toegekomen. Na een eerste interpellatie van Peter Mertens in februari 2013 werd beloofd een audit over deze problematiek door te voeren door het externe bureau Hay Group en volle transparantie beloofd. Editorialist Lex Moolenaar schreef dat toen in zijn standpunt in Gazet Van Antwerpen, op 23 februari 2013: 23/02/2013 Standpunt Antwerpen

3 Na tien jaar is een nieuw onderzoek zinvol Bart De Wever heeft bij het externe bureau Hay Group een grondig onderzoek besteld naar de salarissen van de Antwerpse topambtenaren. Bij het begin van zijn ambtstermijn wil hij er zeker van zijn dat zijn administratie niet is vergiftigd door een graaicultuur. Dat is verstandig, want talloze voorbeelden uit het verleden hebben bewezen dat openbare diensten daar vatbaar voor zijn. In Antwerpen hoeven we daarvoor niet eens ver terug te gaan in de geschiedenis. Tien jaar geleden was er het Visa-schandaal, dat de absolute top van de administratie en vervolgens ook het college van burgemeester en schepenen naar de uitgang verwees. Er kwam een gedragscode voor ambtenaren en een Bureau voor Integriteit. Sindsdien zijn er niet veel problemen meer aan de oppervlakte gekomen. Maar toch is er in die tien jaar genoeg veranderd dat aanleiding geeft om nog eens een grondige doorlichting te bestellen. De verzelfstandiging van een aantal openbare diensten in de vorm van autonome bedrijven is op zich een prima zaak geweest. De transformatie van een ambtenarencultuur à la De collega s naar een moderne managementcultuur heeft geleid tot betere resultaten. Bovendien konden binnen de autonome bedrijven voor het eerst topmanagers worden aangetrokken die konden worden verloond zoals in de privésector. De voormalige OCMW-ziekenhuizen werken efficiënter binnen ZNA, voor het vastgoedbeheer geldt hetzelfde dankzij AG Vespa en zelfs de zorgsector blijkt beter te kunnen functioneren met de zakelijke benadering van het Zorgbedrijf. Toch is er ook een keerzijde aan de medaille. Door de verzelfstandiging ontsnappen de autonome dochters van de stad grotendeels aan een grondige democratische controle. In hun raden van bestuur zetelen weliswaar vertegenwoordigers van de politieke partijen, maar in de praktijk zijn het natuurlijk de directiecomités die bepalen wat er gebeurt. Dat kan de deur openen voor praktijken die het daglicht niet verdragen. En het blijkt geval te hebben geleid tot zeer verschillende juridische entiteiten, terwijl ze toch allemaal worden gefinancierd met hetzelfde belastinggeld. Daarom is een externe audit tien jaar na de Visa-crisis geen slecht idee. Hopelijk blijkt daaruit dat alle constructies die zijn opgezet, perfect stroken met de mogelijkheden die de wet biedt. Lex Moolenaar De PVDA komt opnieuw tussen op de gemeenteraad van 26 januari 2015 en van 21 september 2015 Na de interpellatie van Peter Mertens op de gemeenteraad van februari 2013, komt de PVDA opnieuw over het dossier tussen op de gemeenteraad van 26 januari Er volgt een vinnig debat over de exorbitante vergoedingen (de woorden komen van de provinciegouverneur-, die bijvoorbeeld de algemeen directeur van het Zorgbedrijf Johan De Muynck jaarlijks opstrijkt. Ruim euro bruto, met daarbovenop een bonus van 30 procent van zijn wedde, dat is euro

4 per maand. Dat is ruim tweemaal de wedde van de gemeentesecretaris. In Gazet Van Antwerpen wordt gewag gemaakt van een jaarwedde van euro voor Bruno Holthof, de CEO van ZNA, dat is euro per maand of ruim viermaal de wedde van de gemeentesecretaris. Dus zijn die vergoedingen in tegenspraak met het huidig gemeentedecreet en wil de wijziging van dit decreet dit soort van topvergoedingen legaliseren. De reactie van De Wever op de gemeenteraad 26 januari 2015 is te herbeluisteren op Radio Centraal. De burgemeester eindigt zijn reactie met de woorden: ja, ik vind ook dat ik te weinig verdien. Op de gemeenteraad van 21 september 2015 kwam de PVDA opnieuw over het dossier tussen. Schepen Van Campenhout antwoordde daar dat ze zullen zien wat het Vlaams parlement zal stemmen i.v.m. wijziging van het gemeentedecreet en over de onwettelijkheid van de toplonen was er toen pijnlijke stilte, waarbij De Wever ook wijselijk zijn mond hield. Ook die discussie is te herbeluisteren bij Radio Centraal onder de titel: Illegale superlonen topambtenaren door Vlaanderen geregulariseerd?. Het gewijzigd decreet dat ter stemming voorligt in het Vlaams Parlement en de toplonen Het gewijzigd decreet dat op woensdag 25 mei 2016 ter stemming voorligt in het Vlaams parlement gaat over wijzigingen van het Gemeentedecreet, maar gaan ook op voor de analoge bepalingen in het Provincie-en OCMW-decreet. Onder meer de wettelijke regularisatie van de toplonen bij autonome gemeentelijke bedrijven, maar ook bij andere gemeentelijke vennootschappen en bij de analoge instanties voor provincie en OCMW, komt opnieuw ter sprake. Op bladzijde 36 vind je daar de wijziging van oorspronkelijk artikel 241 (betreffende autonoom gemeentebedrijf) en artikel 247 (betreffende samenwerkingsovereenkomsten tussen de gemeente en de gemeentelijke vennootschap, vereniging of stichting): Behalve in geval van gemotiveerde afwijking wordt dus toegevoegd aan oorspronkelijk artikel, waarmee bestaande toestand wordt gelegaliseerd. Dus die artikels 241 en 247 van het oorspronkelijk decreet worden in deze tekst vervangen door de artikels 23 en 24, en ook toegepast op analoge instanties voor provincie en OCMW. Art. 23. In artikel 241 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij het decreet van 29 juni 2012, wordt paragraaf 3 vervangen door wat volgt: 3. Behalve in geval van gemotiveerde afwijking, kan aan geen enkel personeelslid van het autonoom gemeentebedrijf een jaarsalaris worden toegekend dat gelijk is aan of hoger is dan het jaarsalaris van de gemeentesecretaris van de overeenkomstige gemeente. Art. 24. In artikel 247 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij de decreten van 29 juni

5 2012 en 5 juli 2013, wordt het tweede lid vervangen door wat volgt: Behalve in geval van gemotiveerde afwijking, kan aan geen enkel personeelslid van een gemeentelijke vennootschap, vereniging of stichting, als vermeld in deze afdeling, een jaarsalaris worden toegekend dat gelijk is aan of hoger is dan het jaarsalaris van de gemeentesecretaris van de overeenkomstige gemeente. Op p. 20 en p. 85 vind je nog eens de motivatie van de vervanging van de oude artikelen 241 en 247 door nu artikelen 24 en 25: Artikel 24. Artikel 24 van dit ontwerp van decreet vervangt artikel 241, 3 van het Gemeentedecreet. De extern verzelfstandigde agentschappen kunnen in principe aan geen enkel personeelslid een salarisschaal toekennen die hoger is dan die van de topambtenaar van de gemeente. Van die regel kan gemotiveerd worden afgeweken, bijvoorbeeld vanwege het totale aantal personeelsleden, de omvang van het te beheren budget en de schaal van de activiteit van het extern verzelfstandigd agentschap. Dat strookt ook met de beleidsoptie om rekening te houden met schaal. Bovendien wordt op die manier het absolute karakter van de vorige regel, die het aantrekken van geschikt personeel zou kunnen bemoeilijken, getemperd. Op p. 40 zie je dat deze redenering zelfs wordt toegepast op de provincies: Art. 46. In artikel 234 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij het decreet van 29 juni 2012, wordt het derde lid vervangen door wat volgt: Behalve in geval van gemotiveerde afwijking, kan aan geen enkel personeelslid van het autonoom provinciebedrijf een jaarsalaris worden toegekend dat gelijk is aan of hoger is dan het jaarsalaris van de provinciegriffier van de overeenkomstige provincie.. Art. 47. Artikel 240bis van hetzelfde decreet, ingevoegd bij het decreet van 29 juni 2012, wordt vervangen door wat volgt: Art. 240bis. Behalve in geval van gemotiveerde afwijking, kan aan geen enkel personeelslid van een provinciale vennootschap, vereniging of stichting, als vermeld in deze afdeling, een jaarsalaris worden toegekend dat gelijk is aan of hoger is dan het jaarsalaris van de provinciegriffier van de overeenkomstige provincie. Ook op p.97 en p.129 en nog verderop zijn er hiervan herhalingen: Art. 24. In artikel 241 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij het decreet van 29 juni 2012, wordt paragraaf 3 vervangen door wat volgt: 3. Behalve in geval van gemotiveerde afwijking, kan aan geen enkel personeelslid van het autonoom gemeentebedrijf een jaarsalaris worden toegekend dat gelijk is aan of hoger is dan het jaarsalaris van de gemeentesecretaris van de overeenkomstige gemeente. Art. 25. In artikel 247 van hetzelfde decreet, gewijzigd bij de decreten van 29 juni 2012 en 5 juli 2013, wordt het tweede lid vervangen door wat volgt:

6 Behalve in geval van gemotiveerde afwijking, kan aan geen enkel personeelslid van een gemeentelijke vennootschap, vereniging of stichting, als vermeld in deze afdeling, een jaarsalaris worden toegekend dat gelijk is aan of hoger is dan het jaarsalaris van de gemeentesecretaris van de overeenkomstige gemeente.