Het behalen van de NNGB door middel van innovatieve (computergestuurde) activiteiten

Transcriptie

1 Het behalen van de NNGB door middel van innovatieve (computergestuurde) activiteiten K. Zwemmer Abstract Objective: To provide an overview of four different types of activities who can be used to accomplish the NNGB (Nederlandse norm gezond bewegen) Methods: We conducted a literature study and practical study for the following activities: regular dance, Dance Dance revolution (DDR), squash and laser squash. The literature published between 200 and Results: The literature study shows that all activity s can be used for accomplishing the NNGB. But squash and dancing are the most intensive exercises. The heart rate measurement shows that only squash and dancing are proper activates for achieving the NNGB. Conclusion: When people are not well trained they can use all activities for accomplishing the NNGB. When somebody is well trained he/she should use squash and dancing to achieve the NNGB. Keywords: Video games, dancing, physical activity, exercise, high intensity, aerobic, Inleiding Het ziekteverzuim van de Nederlandse werknemer was in ,3 procent. Het blijkt dat werknemers die bewegen minder vaak en vooral korter verzuimen (S.G v.d Heuvel e.a. 2003). Een goede gezondheid draagt dus bij tot het verminderen van arbeidsverzuim (TNO). TNO heeft aangetoond dat sportende werknemers minder vaak en vooral korter verzuimen dan hun niet- sportende collega s. Dit geldt vooral voor werknemers die zittend werk doen. Het stimuleren van bewegen binnen de organisatie kent vele voordelen. Zo neemt het ziekteverzuim af, verhoging van productiviteit, verhoging werktevredenheid, verbetering bedrijfsimago en daling van werkstress (K. Proper e.a. 2004). De 'Nederlandse Norm Gezond Bewegen' ( NNGB) is vooral gericht op het onderhouden van de gezondheid. De norm is verschillend voor jongeren, volwassenen en ouderen. Het landelijk percentage van alle werknemers in Nederland die voldoen aan de NNGB ligt op 49 procent. De norm voor volwassenen (18-55 jaar) is: een half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op tenminste vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week. Wanneer men voldoet aan de NNGB kan dit het beloop van vele chronische aandoeningen gunstig beïnvloeden (Chorus & Hopman-Rock 2004). Het behalen van de NNGB kan op verschillende manieren. De intensiteit van de activiteit moet alleen wel van bepaald niveau zijn. Voor volwassenen die de NNGB willen behalen is deze tussen de 4 en 6.5 MET (RIVM.nl, kompas, leefstijl, lichamelijk

2 activiteit). Dit is te vergelijken met 70% van de maximale hartslag (Fox e.a. 2004). tijdens de activiteit en (iv) er vind een meting plaats na afloop van de activiteit. In dit artikel worden vier activiteiten besproken met de vraag of deze geschikt zijn voor het behalen van de NNGB. Er is onderzoek gedaan naar de volgende activiteiten: dans, Dance Dance Revolution (DDR), squash en lasersquash. Deze activiteiten zijn gemeten met een hartslagmeter, deze waardes worden vergeleken met andere studies. Om zo een goede conclusie te geven of deze activiteiten een bijdrage leveren aan het behalen van de NNGB. In het eerste deel wordt de methode beschreven hierop volgen de literatuurresultaten van de eerder genoemde activiteiten. Vervolgens worden de metingen van de activiteiten gepresenteerd en tenslotte wordt er een conclusie gegeven. Methode De artikelen waarnaar gezocht is, zijn in de volgende databanken gevonden: Pubmed, Google Scoalr en sportdiscus. De volgende termen en combinaties zijn gebruikt tijdens het zoeken: Video games, dancing, physical activity, exercise, high intensity en aerobic. De volgende criteria zijn gebruikt om de artikelen te selecteren: (i) de artikelen zijn niet ouder dan 10 jaar en (ii) de onderzoeken werden bij zowel mannen als vrouwen uitgevoerd. Bij het praktijkonderzoek zijn de volgende criteria gebruikt voor de metingen: (i) de metingen worden uitgevoerd met een persoonlijke afgestelde hartslagmeter (ii) er vind een meting plaats vooraf aan de activiteit (iii), er vind een meting plaats Resultaten Dans Dansen is ritmisch bewegen van het lichaam op muziek. Dansen kan zowel individueel worden uitgevoerd als in een groep. Dans bestaat in allerlei soorten en maten van klassiek tot internationaal. TNO heeft onlangs een onderzoek uitgevoerd naar de effecten van dansen (TNO gezond dansen 2006). Het doel van dit onderzoek was om er achter te komen of dansen een bijdrage levert aan het behalen van de NNGB. TNO heeft de volgende dansen onderzocht: ballroomdans, salsa, volksdansen, jazzdans, Afrikaanse dans en streetdance. Uit het onderzoek van TNO zijn de volgende vier punten naar voren gekomen: uit de literatuur blijkt dat de meeste dansvormen intensief genoeg zijn om een bijdrage te leveren aan de dagelijkse beweegnorm [1], dansen blijkt een activiteit/sport te zijn die in sterke mate wordt beoefend door vrouwen en jongeren [2], dansers en danssporters voldoen in meerdere mate aan de algemene beweegnorm dan de overige Nederlandse bevolking [3] en bij dansers en danssporters komt overgewicht minder vaak voor dan bij de algemene bevolking [4]. De dansles die onderzocht is, voor het behalen van de NNGB, is Zumba. Zumba is een fitnessprogramma dat is gebasseerd op Latijns-Amerikaanse dans. Tijdens Zumba komen de volgende dansen aanbod: salsa, merenque, samba, cumbia en axe. Voor het uitvoeren van Zumba heeft de deelnemer wel enig ritmegevoel nodig. Zonder ritmegevoel is het voor de deelnemer lastig

3 te volgen door dat men regelmatig de maat mist. Op deze manier kan de deelnemer niet intensief deelnemen en zal de motivatie afnemen. Zumba is overigens wel erg intensief ondanks het niveau van de deelnemers. De hartslag voor de les was 58 HF, tijdens 137 HF en na 158 HF. Volgens de NNGB geldt 70% van de maximale hartslag als intensiteit. Dat houdt in voor een persoon van 21 dat 70% van de maximale hartslag 140 is. Er kan dus geconcludeerd worden dat de intensiteit van Zumba dus een goede bijdrage levert aan het behalen van de NNGB. Dance Dance Revolution (DDR) DDR is een serie computergames, waarbij dansen centraal staat. DDR is vooral bekend uit de speelhallen, maar is ook verschenen op diverse spelcomputers, waarbij de meeste spellen en dansmatten zijn ontwikkeld voor de Sony PlayStation 2. De speler kan een liedje kiezen om op te dansen. Als de muziek speelt verschijnen er pijlen onderin beeld. Deze pijlen bewegen naar boven om uiteindelijk boven in het scherm een lijn van vaste pijlen te raken. Op het moment dat de bewegende pijlen de vaste pijlen overlappen dient de speler met de voet op de paneel van de dansmat te stappen waarop deze pijl staat afgebeeld. In Azië en Amerika is de DDR een rage en nu komt deze ook steeds meer voor in Europa. De DDR is verschillende malen onderzocht op het feit of de DDR een bijdrage levert aan het behalen van de beweegnorm. Uit een onderzoek van Unnithan werd onderzoek gedaan met de DDR bij kinderen en adolescenten. Uit het onderzoek bleek dat deelnemers die de DDR gebruikte net boven de aanbevolen hartslag intensiteit zaten volgens de norm van het ACSM (American College of Sports Medicine). Maar om een uithoudingsvermogen op te bouwen of te behouden draagt de DDR niet bij. In een onderzoek van TNO uit 2007 naar het inzetten van computergames om effectief te bewegen. Bleek dat de DDR een MET waarde heeft van 5.2. Dit is binnen de marge die voor volwassenen is gesteld namelijk MET. DDR kan zowel thuis als in speelhallen gespeeld worden. De deelnemer kan zelf een nummer kiezen waarop men wil dansen. Het uitvoeren van het spel is vrij lastig op het moment dat het niveau hoog wordt. Verder moet de deelnemer een goede coördinatie hebben om het spel uit te voeren. Tijdens de hartslag metingen zijn de volgende resultaten gevonden: voor 57 HF, tijdens 113 en na 115. Volgens de NNGB geldt 70% van de maximale hartslag als intensiteit. Dat houdt in voor een persoon van 21 dat 70% van de maximale hartslag 140 is. Er kan dus geconcludeerd worden dat de intensiteit van de DDR niet hoog genoeg is voor deze persoon om een bijdrage te leveren aan het behalen van de NNGB. Squash Squash wordt gespeeld door twee spelers, die met een racket en een bal op een baan spelen, waarbij deze laatste drie aan de door de World Squash Federation voorgeschreven normen moeten voldoen. Een wedstrijd zal gaan om twee of drie gewonnen games. Dit wordt beslist door de wedstrijdleiding. Iedere game gaat om negen punten. De speler die het eerst negen punten maakt, wint de game (Squash.nl, het spel, spelregels)

4 Uit een onderzoek van Thiessen-Raaphorst blijkt dat squash een goede bijdrage levert aan het behalen van de NNGB. Squash is geschikt voor elke leeftijd en kan zowel worden gebruikt voor het behalen van de NNGB, Fitnorm en combinorm. Volgens het onderzoek heeft sqaush een MET waarde van 8 dit toont aan dat squash dus geschikt is. Dat squash een goede bijdrage levert bevestigt ook het onderzoek van Ainsworth e.a. Ainsworth onderzocht de MET waardes van verschillende activiteiten waaronder ook squash. Uit dat artikel blijkt dat squash op competitieniveau een MET waarde van 12 heeft. Tijdens de metingen zijn er verschillende wedstrijden gespeeld. Wanneer men kiest voor een tegenstander van een gelijkmatig niveau zal de intensiteit van het squashen hoger liggen. Omdat squashen een intensief spel is, schiet de hartslag flink omhoog tijdens het spelen. De duur van de intensiteit is vrij korte, dit houdt in dat het spel bestaat uit veel korte intervallen. Tijdens de hartslag metingen zijn de volgende resultaten gevonden: voor 62 HF, tijdens 152 en na 162. Volgens de NNGB geldt 70% van de maximale hartslag als intensiteit. Dat houdt in voor een persoon van 21 dat 70% van de maximale hartslag 140 is. Er kan dus geconcludeerd worden dat de intensiteit van squash hoog genoeg is om de NNGB te behalen. mogelijk is het spel met grotere groepen te spelen. Het spel kan in verschillende niveau worden ingesteld. Hiermee is het spel interessant voor diverse doelgroepen. Uit een onderzoek van TNO en van v.d Boogaard e.a. blijkt dat lasersquash prima geschikt is om de NNGB te behalen. Uit beide onderzoeken blijkt dat lasersquash een MET waarden van 9.3 heeft. Beide onderzoeken zijn overigens uitgevoerd bij kinderen. Lasersquash kan op twee verschillende manieren gespeeld worden: door gespreid te staan hierdoor hoeft de speler alleen maar de romp en de armen te bewegen [1] of door smal te gaan staan hierdoor moet de speler stappen nemen om de laserstraal te kunnen raken [2]. Tijdens de hartslag metingen zijn de volgende resultaten gevonden: voor 60 HF, tijdens 84 en na 96. Volgens de NNGB geldt 70% van de maximale hartslag als intensiteit. Dat houdt in voor een persoon van 21 dat 70% van de maximale hartslag 140 is. Er kan dus geconcludeerd worden dat de intensiteit van lasersquash niet hoog genoeg is voor deze persoon om een bijdrage te leveren aan het behalen van de NNGB. Doordat de persoon getraind is, loopt de hartslag niet hoog op in twee minuten. Hartslagmetingen Lasersquash LaserSquash is een spel dat de intensiteit van sport mixt met games. De laserstralen schieten op de deelnemer af. Deze moet proberen zoveel mogelijk stralen te raken met de laserstick. LaserSquash wordt gespeeld met één of met twee spelers die een competitie met elkaar aangaan. De spelduur is twee minuten waardoor het Tijdens de activiteiten hebben hartslagmetingen plaatsgevonden. Deze worden hieronder toegelicht en worden gerelateerd aan de NNGB norm. In deze norm wordt matig intensief gebruikt als norm. Deze norm kan vertaald worden naar MET of 70 procent van de maximale hartslag. De metingen zijn terug te vinden in figuur 1.

5 Vooraf aan het dansen was de hartslag 58, tijdens 137 HF en na 158 HF. Deze metingen komen voort uit een goed getrainde persoon die niet goed danst. Als er gekeken wordt voor het behalen van de norm voor een persoon van 21. Geldt dat de hartslag tijdens de activiteit rond de 140 moet zijn (70% max HF). Tijdens de Dance Dance Revolution was de hartslag vooraf 57, tijdens 113 HF en na 115 HF. Tijdens de DDR stijgt de hartslag nauwelijks omdat het spel te moeilijk is voor de deelnemer om goed uit te voeren. De meting bij het squashen was als volgt: voor 62 HF, tijdens 152 HF en na 162 HF. De hartslag tijdens het squashen kan flink stijgen wanneer de interval lang duurt. De meting is uitgevoerd bij een goed getraind persoon. De hartslag tijdens het lasersquash was als volgt: voor 60, tijdens 84 HF en na 96 HF. Omdat een spel maar twee minuten duurt, gaat de hartslag niet ver omhoog. Conclusie en aanbevelingen Uit de literatuur blijkt dat alle activiteiten een bijdrage kunnen leveren aan het behalen van de NNGB. Hierbij heeft de DDR de kleinste bijdrage met een MET waarde van 5.2. Squash is samen met dans de intensiefste activiteit. Squash is een activiteit waarbij gebruik wordt gemaakt van intervallen hierdoor kan de deelnemer regelmatig rusten. Beide activiteiten garanderen de NNGB. Tevens kunnen zij gebruikt worden voor het behalen van de fitnorm en combinorm. Lasersquash levert ook een goede bijdrage aan het behalen van de NNGB met een MET waarde van 9.2. Maar vanwege de duur van lasersquash zullen de deelnemers dus meerde partijen moeten spelen om de NNGB te behalen. Het behalen van de NNGB door alleen lasersquash is niet aannemelijk omdat de deelnemers dan vijftien wedstrijden moeten spelen. Uit de hartslag metingen blijkt dat squash en dans vrij intensief zijn. Beide activiteiten liggen rond de slagen. Terwijl lasersquash en DDR hier bijna 50 slagen onder zitten. Zij zitten rond een HF van Figuur 1: Hartslagmetingen van de activiteiten Het is aanbevolen dat wanneer een deelnemer goed getraind is hij/ zij deelneemt aan squash of dans. Deze activiteiten zijn intensief genoeg om de NNGB, fitnorm of combinorm te behalen. Minder getrainde deelnemers kunnen aan alle activiteiten deelnemen. Wanneer zij een heel slecht getraind zijn is het verstandig te beginnen met de DDR en/of lasersquash. Op deze manier hebben deze deelnemers een goede basis tot het behalen van de NNGB.

6 Literatuur 1. Heuvel S.G. van den, Boshuizen H.C., Hildebrandt V.H. (2003). Sporten, type werk, arbeidsverzuim en welbevinden: resultaten van een 3-jarige follow-up studie. 2. Proper KI, de Bruyne MC, Hildebrandt VH, van der Beek AJ, Meerding WJ, van Mechelen W (2004). Costs, benefits and effectiveness of worksite physical activity counseling from the employer s perspective. Scand J Work Environ Health 3. Chorus AMJ, Hopman-Rock M. (2004). Chronisch zieken en bewegen. In: Trendrapport bewegen en gezondheid 2002/2003. Hoofddorp 4. RIVM.nl kompas leefstijl activiteit Datum inzage: Tan B, Aziz AR, Chua K, Teh KC. (2001). Aerobic demands of the dance simulation game. International Journal of Sports Medicine. 8. Boogaard van den C, M.W.A Jongert, Simons M. (2007). Bewegen met computergames. Leiden 9. Squash.nl spel spelregels Datum inzage: Tiessen-Raaphorst Z.H, Kerssens J.J, Bakker D.H, Wendel-Vos G.C.W. (2005). De gezondheid van sporters vergeleken met nietsporters. Nivel 11. Ainsworth B, Haskell WL, Leon A, et al. (1993). Compendium of physical activities: classification by energy costs of human physical activities. Medicine and Science in Sports and Exercise 5. Overbeek van K, Simons M, Ooijendijk W.T.M, Verheijden M.W. (2006). TNO gezond dansen. Leiden 12. Boogerd van de C, Simons M, Vries de S, Jongert T. (2007). Bewegen met computergames. Sportgericht 6. Unnithan VB, Houser W, Fernhall B. (2006). Evaluation of the energy cost of playing a dance simulation video game in overweight and nonoverweight children and adolescents. International Journal of Sports Medicine.

7 Bijlage Hartslagen bij de activiteiten Dans/Zumba K DDR K Squash K Lasersquash K Hartslag Voor Hartslag Tijdens Hartslag Na

8