!!!!! DCAT"NL,$een$IPM$voor$Datasets!

Transcriptie

1 DCAT-NL IPM Datasets 0.6 CONCEPT DCAT"NL,$een$IPM$voor$Datasets Uitwisseling*van*metadata*tussen*(open)*datacatalogi*

2 DCAT%NL(IPM(Datasets( 1. Documenthistorie( 1.1. Wijzigingshistorie( Versie& Datum& Omschrijving& Auteur& 0.1& 2014&04&07 Eersteconcept HansOverbeek (KOOP) 0.2& 2014&05&13 & URIsvoorDatasets & toelichtingbijproperties 0.3& 2014&05&25 & Grondslagvandatasettoegevoegd 2014&06& &06&23 & Rollenuitstelselhandboekovergenomenenschema bijgewerkt & Openstaandeissuesbijgewerkt 0.4& 2014&07&11 & OpmerkingenGeonovumenRWSverwerkt 2014&10&09 & Schemalayoutverbeterd & Grondslagciteertiteltoegevoegd 0.5& 2014&11&04 & Licentieenrightsvandistributienaardataset 0.6& 2014&11&13 & AttributenLODStars,DoelenKwaliteittoegevoegd Planning( Datum& Ntb& Ntb& Ntb& Ntb& Omschrijving& MappingmetISO19115 ConceptvoorleggenaanNGR,CBSenRWS IPMVaststellen IPMpubliceren & & 1.3. Bekende(issues(en(todo s(in(deze(versie( 1. BijhetopstellenvanditIPMzijnweuitgegaanvandespecificatiesvanDCAT&EU.Daarin wordtnietaltijdevenconsequentomgegaanmetverwijzingennaarnamespacesen 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 2/22

3 DCAT%NL(IPM(Datasets( termenuitvocabularies.dezeonvolkomenhedenzijnookinditipmterechtgekomenen moetennogwordenopgelost.voorbeeldishetgebruikvanzoweldeadmsnamespace vandeeualsdievanhetw3c. 2. Consequentgebruikvanhoofdlettersenkleineletters:entiteitenenclassesbeginnen methoofdletter,propertiesbeginnenmetkleineletter. 3. UitbreidingOWMS:DitIPMsteuntopnieuwebegrippendieinOWMSmoetenworden ondergebracht,zoalsnieuweclasses,propertiesenwaardelijsten.dezezijnnogniet allemaalinowmsgedefinieerd 4. DitheleIPM,eninhetbijzonderdeidentificatievandatasets(sectie4.1)moetnog wordenafgestemdmetanderedatacatalogi. 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 3/22

4 DCAT%NL(IPM(Datasets( 2. Inleiding( DitdocumentbeschrijfthetNederlandstoepassingsprofielvandeDataCatalogueVocabulary (DCAT) 1 datisopgesteldindecontextvanhetopendatanextprogramma 2 vanhetministerie vanbinnenlandsezakenenkoninkrijksrelaties.ditinformatiepublicatiemodel(ipm)voor datasetsspecificeerteenstandaardvoordeonlineuitwisselingvanmetadatatussen Nederlandsedata&catalogi,zoals:data.overheid.nl,hetNationaalGeoregister(NGR)en bijvoorbeeldookde(open)datacatalogivangemeentenenprovincies. Watisdaarvoornodig? HetIPMvoordatasetsmoetrekeninghoudenmetinternationalestandaardenopditgebied.Drie standaardenspeleneencentralerol: 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 4/22 1. DCAT[1]iseentoonaangevendeW3Cstandaardvoormetadatavandatacatalogi. BinnendeEU(DGconnect,ISAprogramenhetEUpublicationoffice)iseen toepassingsprofiel[2]voordcatopgesteld.hieroverzeggenzijzelf:"thedcat ApplicationprofilefordataportalsinEurope(DCAT&AP)isaspecificationbasedonthe DataCataloguevocabulary(DCAT)fordescribingpublicsectordatasetsinEurope.Its basicusecaseistoenableacross&dataportalsearchfordatasetsandmakepublicsector databettersearchableacrossbordersandsectors.thiscanbeachievedbytheexchange ofdescriptionsofdatasetsamongdataportals." 2. ISO19115enISO19119zijnstandaardenvoormetadatavanGeo&informatieengeo& services.dezestandaardenwordengehanteerddoorhetngrvolgenshetnederlandse toepassingsprofiel[3]. 3. OWMS4.0,deOverheidbredeWebMetadataStandaardishetNederlandse toepassingsprofielvandublincore.hetiseenstandaardvoormetadatavan informatieobjectenvandenederlandseoverheidopinternet. HetIPMbevat: EenvertalingvandeEngelselabelsvanDCATnaarNederlandselabels; EenkeuzevoorwelkeentiteitenenattributenuithetDCATmodelwijovernemen; Eeninvullingvanhetwaardebereikvandeattributen(zoalsbijvoorbeeldOWMS waardelijstenvoororganisaties); EenmappingvanhetmetadatamodelvandeNederlandsemetadataprofielenopISO 19115enISO19119naarDCAT; EenmappingvanOWMS(DublinCore)naarDCAT Scope( HetdoelvanditIPMisomeenToepassingsprofiel0tedefiniërendatgebruiktkanwordenvoorde uitwisselingvanbeschrijvingenvandatasetstussendataportalen.0 IPMstaatvoorInformatie&Publicatie&Model,(ookwelContentmodel0genoemd).EenIPM beschrijftdemanierwaaropeenapplicatieeenbepaaldecollectievaninformatieobjectenmet 1W3C.DataCatalogueVocabulary(DCAT).W3CRecommendation,16January OpenDataNEXTprogramma:

5 DCAT%NL(IPM(Datasets( metadatakanbeschrijvenzodatandereapplicatiesdezeinformatieobjectenkunnenvindenenin samenhangmetandereinformatiekunnenontsluiten. Een&Toepassingsprofiel(Engelseterm:Application0Profile)iseenspecificatiedietermenvan eenofmeeronderliggendestandaardenhergebruiktenmeerspecifiekmaaktdoorverplichte, aanbevolenenoptioneleelementenaantewijzenvooreenspecifiektoepassingof toepassingsgebiedenaanbevelingendoetvoortegebruikenwaardelijsten. EenDatasetiseenverzameling(ookwelcollectie)vandata,gepubliceerdofbeheerddooreen Dataportaalentoegankelijkineenofmeerformaten. EenDataportaal(Engelseterm:Data0Portal)iseensysteemophetwebdatservicesaanbiedt omdatasetsteverkrijgen.doorgaansbiedteendataportaaleendatacatalogusaanmet beschrijvingenvandatasets. EenDatacatalogusiseenverzamelinggestructureerdebeschrijvingenvanDatasetsdie gebruikersofsystemeninstaatsteltomdatasetstevindenopbasisvanbepaaldekenmerken. HetNederlandsToepassingsprofielvanDCAT(DCAT&NL)datinditIPMwordtgespecificeerdis gebaseerdophetdcat0application0profile0for0data0portals0in0europe;0final0version b09b 02[2](DCAT&EU)engeeftrichtlijnenvoordevertalingvanmetadatavolgenshetNederlands0 metadataprofiel0op0iso geografie,01.3.1[3](iso19115)naardcat&nl. DitIPM: IdentificeertdeessentiëleelementenenattributenvanDCATindecontextvanDatasets vandenederlandseoverheid. IdentificeertdewaardelijstendiegebruiktwordenindeNederlandsecontext Identificeertdeminimalesetdescriptionmetadataomuittewisselentussen NederlandseDataportalenentussenNederlandseenEuropeseDataportalen. HetIPMgeeftgeenspecificatiesvoorimplementatie,zoalsmechanismevooruitwisselingvan dataenverwachtgedragvansystemendiehetipmtoepassen,andersdanhetgeengedefinieerd indesectieoverconformering.[verwijzing] 2.2. Proces( DitIPMvoorDatasetsisopgestelddoorhetKennisB0en0Exploitatiecentrum0voor0Officiële0 Overheidspublicaties(KOOP)vanhetMinisterie0van0Binnenlandse0Zaken0en0Koninkrijksrelaties (BZK)inhetkadervandedoorontwikkelingvanData.overheid.nl:0het0open0dataportaal0van0de0 Nederlandse0overheid(DONL).HetIPMzalwordenafgestemdmetdiversehoudersvan domeinspecifiekedataportalen. Houder& Rijkswaterstaat& Centraal&Bureau&voor&de&Statistiek&(CBS)& Geonovum& KOOP& Dataportaal& OpenDataRWS Statline NationaalGeoregister(NGR) Data.overheid.nl Tabel:'Houders'van'Dataportalen'die'bijdragen'aan'dit'IPM.' 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 5/22

6 DCAT%NL(IPM(Datasets( 2.3. Methodologie( Uitgangspunten & & & & & waarmogelijkwordendespecificatiesvandcatendcat&eugevolgd. Hettoepassingsprofielhoudtrekeningmetspecificatiesinanderestandaardenvoor Datasets,metnamedievanhetNederlandstoepassingsprofielvoorGeo&data:ISO DCAT&NLmoetzoeenvoudigmogelijktoepasbaarzijndoordata&portalen,catalogivan datasetsenmetadata&brokersionnederland. Opdata.overheid.nl,hetOpenDataportaalvandeNederlandseoverheidworden referentiegegevensbeschikbaargesteld.toepassersmakengebruikvandeze referentiegegevens. ApplicatiesdieconformDCAT&NLzijnopgezetkunnenonderlingbeschrijvingenvan Datasetsaanbiedenenontvangenzoalsbeschrevenindesectie Terminologie.In combinatiemetinformatieopdata.overheid.nlkunnenapplicatiesconformdcat&eu dataaanbieden.ditbetekentdatbijvoorbeelddedatacatalogusopdata.overheid.nlwel DCAT&EUcompliantkanzijn,maardaterookDCAT&NLcompliantapplicatieskunnen zijndienietdcat&eucompliantzijn Gevolgdewerkwijze BijhetopstellenvanDCAT&NLzijnwealsvolgttewerkgegaan: 1. NeemdeclassesenpropertiesuitDCAT&EUalsuitgangspunt. 2. Deelalleclassesdiealsdatatypegeïmplementeerdkunnenwordeninals Datatype. 3. Deelalleclassesdie reedsofbinnenkort alsreferentiegegevensopdata.overheid.nlof standaarden.overheid.nlbeschikbaarzijn,inals Reference. 4. NeemdeoverigeclassesvanDCAT&EUoverinDCAT&NL. 5. GeefaanofdezeinDCAT&NLverplichtofoptioneelzijn. 6. LoopalleverplichteeigenschappenuitISO19115naenprobeerdezetemappenop DCAT&EU.[TODO:begonnen,maarnognietgereed] 2.4. Structuur(van(dit(IPM( [TODO] 2.5. Gebruikscenarios( [TODO] 2.6. Terminologie(in(dit(IPM( DezeisgebaseerdopdeterminologiediebeschrevenwordtinHoofdstuk5vanDCAT&EU. InDCAT&NLwordenclassesenpropertiesgegroepeerdonderdekopjes Mandatory, Recommended, Optional, Referenced en Datatype.Dezetermenhebbendevolgende betekenis: 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 6/22

7 DCAT%NL(IPM(Datasets( Mandatory&class:eenontvangervaneenbeschrijvingvaneenDatasetMOETinformatie overinstantiesvandeclasskunnenverwerken;eenaanbiedervaneenbeschrijvingvan eendatasetmoetinformatieoverinstantiesvandeclassverstrekken. Recommended&class:eenontvangervaneenbeschrijvingvaneenDatasetMOET informatieoverinstantiesvandeclasskunnenverwerken;eenaanbiedervaneen beschrijvingvaneendatasetmoetinformatieoverinstantiesvandeclassverstrekken alsdezebeschikbaaris. Optional&class:eenontvangervaneenbeschrijvingvaneenDatasetMOETinformatie overinstantiesvandeclasskunnenverwerken;eenaanbiedervaneenbeschrijvingvan eendatasetmaginformatieoverinstantiesvandeclassverstrekken,maarisdaartoe nietverplicht. Mandatory&property:eenontvangervaneenbeschrijvingvaneenDatasetMOET informatievoordiepropertykunnenverwerken;eenaanbiedervaneenbeschrijvingvan eendatasetmoetinformatievoordiepropertyverstrekken. Recommended&property:eenontvangervaneenbeschrijvingvaneenDatasetMOET informatievoordiepropertykunnenverwerken;eenaanbiedervaneenbeschrijvingvan eendatasetmoetinformatievoordiepropertyverstrekkenalsdezebeschikbaaris. Optional&property:eenontvangervaneenbeschrijvingvaneenDatasetMOET informatievoordiepropertykunnenverwerken;eenaanbiedervaneenbeschrijvingvan eendatasetmaginformatievoordiepropertyverstrekken,maarisdaartoeniet verplicht. 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 7/22

8 DCAT%NL(IPM(Datasets( 3. Het(Nederlandse(Metadataprofiel(voor(Datacatalogi:(DCAT%NL( OnderstaandefiguurishetmodelvoorDCAT&NL.DeURIsvandeclassesenpropertieskomen overeenmetdeurisvandecorresponderendeclassesenpropertiesindcat&eu.deblauwe rechthoek,gelabeld Exchange,duidtdeentiteitenaandietussendatacatalogiworden uitgewisseld.deoverigeentiteitenzijndeinditipmbeoogdereferentie&entiteitendie gemeenschappelijkgebruiktworden. DeURIsinditIPMzijngespecificeerdalsq&names([namespacealias]:[term]).Daarbijzijnde volgendenamespacealiassenalsprefixgebruikt: Alias& adms:& dcat:& dct:& Namespace& %11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 8/22

9 DCAT%NL(IPM(Datasets( Alias& foaf:& overheid:& rdfs:& schema:& skos:& xsd:& v:& Namespace& Classes( HetmodelvoorDCAT&NLisgebaseerdophetUML&diagramin[2]. & & MeestalheefteenDataportaaleeneigenCatalogus,maardathoeftnietperse. EenMetadatabrokerverzameltmetadatauitverschillendeCatalogienontsluitdeze verzamelingdoorgaansweerineeneigencatalogus.decatalogusvande MetadatabrokerbevatdanbeschrijvingenvandeandereCatalogienhun Catalogusrecords.ZokunnenDatasetsinmeerdereCatalogibeschrevenstaan,watals voordeelheeftdatzeopmeerderemanierenbeschrevenzijn,bijvoorbeeldals statistischedataenalsgeografischedata.gebruikerskunnendedatasetsdanvindenvia demetadatadiehetbestepastbijhuneigendomein. DCAT&NLbeschrijfteenminimalesetmetadatadiealleNederlandseCatalogivoorDatasets zoudenmoetenhanteren.uiteraardstaathetcatalogushoudersvrijomnaastdemetadatain DCAT&NLanderemetadatatehanteren Kern"classesuitDCAT"NL InhetmodelstaandeclassesDataset,Distributieen0Catalogusrecordcentraal.Datasetsworden aangebodenopdataportalen,zoalshetngrendedataportalenvangemeentenenprovincies. EenCatalogusrecordineenCatalogusbeschrijfteenDataset. Classnaam& URI& Toelichting& Dataset <<mandatory>> Distributie <<recommended>> Catalogusrecord <<optional>> dcat:dataset dcat:distribution Dcat:CatalogRecord Beschrijvingvaneenverzamelinggestructureerde gegevens,gepubliceerddooréénpartijentoegankelijk inéénofmeerformaten. FysiekeimplementatievaneenDatasetineenbepaald formaat. MetadatabijeenbeschrijvingvaneenDatasetineen catalogus. 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 9/22

10 DCAT%NL(IPM(Datasets( Gerefereerdeclassesuitdata.overheid.nl DevolgendeclassesuitDCAT&EUzijninDCAT&NLopgenomenalsreferentiegegevensdieop data.overheid.nlwordengepubliceerd.zieookdesectieoveridentificatieeldersindit document. Classnaam& URI& Toelichting& Catalogus dcat:catalog EenverzamelingbeschrijvingenvanDatasets. Data.overheid.nlhoudteenregistratiebijvanCatalogi engeefturisuitwaarmeecatalogigeïdentificeerd worden. Verstrekker dcat:agent PersoonoforganisatiedieeenDatasettechnisch beheertenpubliceert.(eencatalogusisookopte vattenalseendataset) GerefereerdeclassesuitOWMS Data.overheid.nlhoudteenregistratiebijvan VerstrekkersvanDatasetsengeeftURIsuitwaarmee Verstrekkersgeïdentificeerdkunnenworden. DevolgendeclassesuitDCAT&EUzijninDCAT&NLopgenomenalsreferentiegegevensuiteen waardelijstopstandaarden.overheid.nl[4]. Classnaam& URI& Toelichting& Categorie skos:concept EenonderwerpvaneenDataset.Eenwaardeuiteen Rubricering. Rubricering skos:conceptscheme EenverzamelingdefinitiesvanCategorieën. Eenwaardelijstmetonderwerpen Frequentie dcterms:frequency Hetaantalmaalpertijdseenheiddateengebeurtenis optreedt. Locatie dcterms:location Eenplaatsopaarde.Dezekandirectwordenaangeduid metcoördinatenofindirectmeteenidentifier(naamof code). CoderingvindtplaatsopbasisvanNEN3610. Formaat dcterms:mediatype& OrExtent Bestandformaatvaneendataset. Typeverstrekker skos:concept Typeorganisatiedatoptreedtalsverstrekker. Status skos:concept EenindicatievandelevensfasevaneenDataset. Opbasisvanadms:status ( Completed Deprecated UnderDevelopment Withdrawn 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 10/22

11 DCAT%NL(IPM(Datasets( 3.2. Datatypen(in(DCAT%NL( DatatypenvoorclassesuitDCAT"EU DevolgendeclassesuitDCAT&EUzijninDCAT&NLgeïmplementeerdalsvrijetekstofdatatypeen nietalsclass. Classnaam&in& DCATVEU& URI&in& DCATVEU& Toelichting& Datatype&in& DCATVNL& Literal rdfs:literal Eentekenreeks,mogelijkgetypeerd, zoalseendatum.eenliteralmetvoor demensleesbaretekstkaneentaal& codehebben. InDCAT&EUalleengebruiktvoorKey Words.InDCAT&NLwordtditvrije tekst Resource rdfs:resource AlleswatmetRDFbeschreven wordt. InDCAT&EUalleengebruiktvoor(de linknaar)dedistributie.indcat&nl wordtditdeurivandedistributie. Document Foaf:Document Informatievoormenselijke consumptie. InDCAT&EUgebruiktvoorhome pageenlandingspaginavan respectievelijkeencatalogusofen Dataset.InDCAT&NLisditeenURL. Identificatie adms:identifier Identificatieineenbepaaldecontext, bestaandeuit: & & & & Dereferentie Hetgebruikteschema Schema&versie Schema&beheerder InDCAT&EUgebruiktvoor samengesteldeidentifiers.dcat&nl ondersteuntalleenuri. Licentie&document dct:licensedocument Eenjuridischdocumentdatofficieel toestemminggeefttotbepaald gebruikvaneenresource. InDCAT&EUeendocument.InDCAT& NLeenURL. Vrijetekst URI URL URI URL 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 11/22

12 DCAT%NL(IPM(Datasets( Classnaam&in& DCATVEU& URI&in& DCATVEU& Toelichting& Datatype&in& DCATVNL& Taal dcterms:linguistic& System Eensysteemvantekens,symbolen, geluiden,gebarenofregels,gebruikt voorcommunicatie,bijvoorbeeldeen taal. xml:lang InDCAT&EUacademischcorrecten uitgebreidgeïmplementeerd,in DCAT&NLpragmatischdeXMLtaal& code. Periode dcterms:periodof& Time Eentijdsinterval. DCAT&EUondersteuntbenoemde tijdsintervallenentijdsintervallen aangeduidmetstart&eneinddatum. DCAT&NLalleendelaatste. overheid: Period Rechtenclaim dcterms:rights& Statement Eenstatementoverdeintellectuele eigendomsrechten(ipr)dierusten opeenresource. URL InDCAT&EUeenzelfstandigeentiteit. InDCAT&NLgeïmplementeerdals URLdiekanverwijzennaareen rechtenstatement. Standaard dcterms:standard SpecificatiewaareenDatasetaan voldoet. InDCAT&EUeenzelfstandigeentiteit. InDCAT&NLgeïmplementeerdals URLdiekanverwijzennaareen rechtenstatement. Contact&gegevens v:vcard EenbeschrijvingvolgensdevCard specificatie. InDCAT&EUwordtdehelevCard specificatiegevolgd.indcat&nl wordt,pragmatischer,gekozenvoor adres. URL Datatypevoorregelingen HetdatatyperegelingistoegevoegdaanDCAT&NLomdewettelijkegrondslagvooreendataset meeuittedrukkenvolgensdejuriconnectstandaard. Classnaam& URI& Toelichting& Datatype&in& DCATVNL& Regeling overheid:regeling Linknaarwet&ofregelgeving Juriconnect& link 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 12/22

13 DCAT%NL(IPM(Datasets( 3.3. Properties(per(class( Dataset Man& Property& URI& Toelichting& &Card& Range& Man Verwijzing dct:identifier Uniformeidentificatievande dataset. RangeisnietURImaarvrijetekst omdathethieromdelettersvan stringgaat(deliteral)ennietomde link. ZiedesectieoverIdentificatieelders inditdocument Vrijetekst Man Titel dct:title Naamwaaronderdedatasetbekend staat. Herhaalbaarvoorversiesin verschillendetalen. 1..n Vrijetekst Man Omschrijving dct: description Beschrijvingvandedatasetopbasis waarvaneengebruikerkanbepalen ofdedatasetbruikbaarisendiede datasetonderscheidtvanandere datasets. 1..n Vrijetekst Herhaalbaarvoorversiesin verschillendetalen Man Wijzigings&datum dct:modified Laatstedatumwaaropdedatasetzelf isgewijzigd.dezedatumzegtniets overdewijzigingsdatumvande metadatavandedataset xs:date Man Taal dct:language Taalvandeinhoudvandedataset. Herhaalbaarindienmeerderetalen voorkomen. 1..n xml:lang Man Registratiehouder overheid: authority Deorganisatiedie eindverantwoordelijkisvoorhettot standkomenvandedataset.de registratiehouderisook verantwoordelijkvoorderelatiemet deverstrekker donl:agent Rec Verstrekker dct:publisher Persoonoforganisatiedie verantwoordelijkisvoorhet technischbeheerenpublicatievan dedataset donl:agent Rec Trefwoord dcat:keyword Trefwoorddatdedataset karakteriseert. 0..n Vrijetekst 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 13/22

14 DCAT%NL(IPM(Datasets( Man& Property& URI& Toelichting& &Card& Range& Rec Thema dcat:theme ThemawaardeDatasetondervalt. 0..n overheid: Taxonomie& Beleids& agenda Rec Landingspagina dcat: landingpage Webpagina,meestalbijde verstrekker,dietoelichtinggeeftbij dedataset,dedistributiesen metadatadiedeverstrekkergeeft URL Rec Locatie dct:spatial Geografischgebiedwaaropde datasetbetrekkingheeft. Rec Dekkingintijd dct:temporal Periodeindetijdwaaropdedataset betrekkingheeft. 0..n 0..n overheid: Spatial overheid: Period Rec Licentie dct:license Licentiewaaronderdedistributie beschikbaarwordtgesteld. Opt Rechten dct:rights Derechtendierustenopeen distributie 0..1 Vrijetekstof Waardelijst 0..1 Vrijetekstof URL Opt Wijzigings& frequentie dct:accrual& Periodicity Frequentiewaarmeededataset wordtgewijzigd overheid: Frequentie Opt Uitgiftedatum dct:issued Datumwaaropdedatasetformeelis uitgegeven xs:date Opt Conform dct:conforms& To Standaardwaardedatasetaan voldoet. 0..n Vrijetekst Opt Versie adms:version Versieaanduiding Vrijetekst Opt Versietoelichting adms: versionnotes Toelichtingbijdeversieaanduiding Vrijetekst Opt Grondslag overheid: grondslag Wettelijkegrondslagopbasis waarvandedatasetisopgesteld. 0..n overheid: Regeling Opt LODStars overheidds: LODStars Opt Doel overheidds: doel Opt Kwaliteit overheidds: kwaliteit AantalLOD&sterren(1&5),leegis0 sterrenbetekentonbekend. Doelwaarmeededatasetis samengesteld.waarschuwingenvoor bepaaldeinterpretatiesofandere vormenvangebruik.indienconcrete wetsartikelenvantoepassingzijn dienendiehierookteworden vermeld. Compleetheidvandedataseten eventueleevidentefouten overheidds: Stars 0..1 Vrijetekst 0..1 Vrijetekst 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 14/22

15 DCAT%NL(IPM(Datasets( Distributie Man& Property& URI& Toelichting& Card& Datatype& Man Toegangs&URL dcat:accessurl Webpagina,meestalbijde verstrekker,dietoeganggeefttoteen distributie.depaginakan naast linksnaardedistributie ook nadereinformatieoverdedistributie bevatten. 1..n URL Rec Download&URL dcat:download URL Directelinknaarhetdownloadbare bestandinhetgegevenformaat. 0.n URL Rec Omschrijving dct:description Beschrijvingvandedistributieop basiswaarvaneengebruikerkan bepalenofdedistributiebruikbaaris endiededistributieonderscheidt vananderedistributies. Herhaalbaarvoorversiesin verschillendetalen 0..1 Vrijetekst Rec Formaat dct:format Fileformaatvandedistributie overheid: FileFormat Rec Wijzigingsdatum dct:modified Laatstedatumwaaropdedistributie zelfisgewijzigd.dezedatumzegt nietsoverdewijzigingsdatumvande metadatavandedistributie xs:date Opt Titel dct:title Naamwaaronderdedistributie bekendstaat. Herhaalbaarvoorversiesin verschillendetalen. 0..n Vrijetekst Opt Status adms:status Levensfasevandedistributie (Bijgewerkt,Nietlanger ondersteund,inontwikkeling, Ingetrokken) Opt Uitgiftedatum dct:issued Datumwaaropdedistributieformeel beschikbaarisgesteld overheid: Status 0..1 xs:date Opt Grootte dcat:bytesize Omvangvandedistributieinbytes 0..1 Vrijetekst 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 15/22

16 DCAT%NL(IPM(Datasets( Catalogusrecord Man& Property& URI& Toelichting& Card& Datatype& Man Catalogus dcat:catalog Cataloguswaartoehetrecord behoort 1..1 donl: Catalogus Man Verwijzing dct:identifier Identificatievanhetcatalogusrecord URL Man Wijzigingsdatum dct:modified Datumwaarophetcatalogusrecord voorhetlaatstisgewijzigd xs:date Man Onderwerp foaf:primary& Topic Identifiervandedatasetwaardit catalogusrecordbetrekkingopheeft dcat:dataset Rec Soortwijziging adms:status Indicatievandesoortvandelaatste wijziging::created,:updatedof :deleted Opt Uitgiftedatum dct:issued Datumwaaropdebeschrijvingvan dedatasetvoorheteerstinde catalogusisopgenomen overheid: RecordStatus 0..1 xs:date Opt Titel dct:title Naamvoorhetcatalogusrecord. Herhaalbaarvoorversiesin verschillendetalen Opt Omschrijving dct:description Omschrijvingvanhet catalogusrecord. Herhaalbaarvoorversiesin verschillendetalen 0..n 0..n Vrijetekst Vrijetekst 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 16/22

17 DCAT%NL(IPM(Datasets( 4. Identificatie(en(Linked(Data( Omtekunnenrefererenaandatasets,verstrekkers,registratiehouders,catalogienandere entiteiten(resources)enmetadataoverdezeresourcesmetanderepartijentekunnen uitwisselenishetprettigomstandaardidentificatievandezeresourcesaftespreken.metdeze afspraaksluitenweaanbijdeuri&strategievanhetplatformimplementatielinkedopendata (PiLOD) 3. Data.overheid.nlpubliceertdeURIsvandatasets,verstrekkers,registratiehoudersen datacatalogi Identificatie(van(de(Dataset( Elkedatasetkrijgteenunieke,duurzameID.DeIDmoetduurzaamzijnindezindatdeID behoudenblijftbijhetupdatenvaninformatieoverdedatasetofhettoevoegenvannieuwe versiesvanlinksnaaronderliggendedatasets. EenIDvaneendatasetisalsvolgtopgebouwd: {ID dataset} = DSET:{verstrekkercode}:{invulling door verstrekker} Deverstrekkercodeisdecodediedoordata.overheid.nlwordttoegekendaanorganisatiesdie datasetspublicerenenvervolgensaanmeldenbijdata.overheid.nlofbijeencatalogusdie metadatauitwisseltmetdata.overheid.nl.zodradeverstrekkercodebekendis,kaneen verstrekkerzelfzijn/haareigenidsvoordatasetsgenereren. Voorbeeld: SteldatRijkswaterstaatdeverstrekkercode RWS krijgtenelkedataseteennummervan achtcijfersgeeft.eenvoorbeeldidvoorrijkswaterstaatzoudanzijn: DSET:RWS: EenIDvooreenCBSdatasetzoukunnenzijn: DSET:CBS:STATLINE4053_50qw90. EneenIDvoorhetMinisterievanBZKzoukunnenzijn: DSET:BZK:2014-salarissen. DeURI&strategievanPiLODdringtaanophetgebruikvanhttp&URIs.Eenhttp&URIis resolvable (jekunteropklikken).vaneendataset&idkaneenvoudigeenhttp&urigemaaktwordendoorer hetdomeinvaneendatacatalogusvoortezetten,bijvoorbeeld: Eendatacatalogusmoeteenaanroepondersteuneninhetvolgendeformaat: Bijvoorbeeld: {http-uri dataset} = {domein datacatalogus}/{id dataset} DezeURIwordtmeteenhttp&303geredirectnaardepaginametmetadataoverdedatasetinhet data.overheid.nlportaal 4.Dezepaginametmetadataheefteendoc&URI: 3PiLOD;Zie:pilod.nl 4Zie:CoolURIsfortheSemanticWeb 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 17/22

18 DCAT%NL(IPM(Datasets( GebruikvandeIDenhttp&URIbuitenhetportaal. - hetmoetmogelijkzijndatbijvoorbeeldrijkswaterstaatophaarwebsitebijelkedataset eenlinkmaaktnaardebeschrijvingvandedatasetopdata.overheid.nl.delinkwordt gevormddoordehttp&uri.dezekandoorrwszelfwordengegenereerdconform bovengenoemdschema. - Ookontwikkelaars,portalenenanderehergebruikersvandatasetskunnenopdeze manierverwijzennaardedataset.zijkunnenhierbijkiezenomdehttp&uriofalleende IDtegebruikenenzelfineenresolvertevoorzien.Ditzalbijvoorbeeldvoorportalen interessantzijndiediscussieenco&creatiefaciliterenwaarbijmeerderedatasetsworden ingezet. EventueleID sdievanandereportalenwordenbinnengehaald(zoalsngr)blijvenbehoudenen verbondennaardebetreffendedatasets.debinnengehaaldeid swordendeid svaneen dataset.wegaanerhierbijvanuitdateenorganisatiealsrijkswaterstaateeniddoorgeeftaan NGR,zodatdezeuniekgeïdentificeerdblijft.Rijkswaterstaatgeeftinbovenstaandvoorbeelddan DSET:RWS: dooralsIDvanhundatasetaanNGR. IndienNGRgeenIDontvangtvaneenaanbieder,maaktzijzelfeenIDaan(UUID).DezeUUID wordtdoorgegevenaandata.overheid.nl.deidendehttp&urivandebetreffendedatasetop data.overheid.nlisinditgeval: - deid(dset:ngr:44bfd8c9-8b99-4bce-8161-ef4b ) - dehttp&uri( Identificatie(van(de(Verstrekker:(verstrekkercode( Elkeoverheidsorganisatiediedatasetspubliceertkaneenverstrekkercodekrijgen.Omte voorkomendatdezelfdeverstrekkercodeaanmeerdereorganisatieswordttoegekendiseen registratievanverstrekkercodesnodig.data.overheid.nlkentverstrekkercodestoeenbeheert eenregistratievoordeverstrekkercodes.hetstrevenisomdezeverstrekkercodespragmatisch enduskorttehouden. Ookverstrekkerskrijgeneenhttp&URIopdata.overheid.nl.DezeURIwordtgevormddoorvoor deverstrekkercodedevolgendestringteplaatsen: Dehttp&URIvanCBSwordtdanbijvoorbeeld: DezeURIwordtmeteenhttp&303geredirectnaardepaginametmetadataoverdeverstrekker inhetdata.overheid.nlportaal.dezepaginametmetadataheefteendoc&uri: Identificatie(van(de(Registratiehouder:(registratiehoudercode( Eenorganisatiedieeindverantwoordelijkheiddraagtisvoorhettotstandkomenendeinhoud vandedatasetnoemenweeenregistratiehouder.doorgaansisditdeopdrachtgevervoorde verstrekkeromdedatasetsamentestellenentepubliceren.ookregistratiehouderskrijgeneen http&uriopdata.overheid.nl.dezeuriwordtgevormddoorvoorderegistratiehoudercodede volgendestringteplaatsen: %11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 18/22

19 DCAT%NL(IPM(Datasets( Dehttp&URIvanhetMinisterievanBinnenlandseZakenenKoninkrijksrelatieswordtdan bijvoorbeeld: DezeURIwordtmeteenhttp&303geredirectnaardepaginametmetadataoverdeverstrekker inhetdata.overheid.nlportaal.dezepaginametmetadataheefteendoc&uri: Identificatie(van(de(Datacatalogus:(cataloguscode( Elkecatalogusdiemetadataoverdatasetspubliceertkaneencataloguscodekrijgen.Omte voorkomendateencataloguscodeaanmeerderecatalogiwordttoegekendiseenregistratievan cataloguscodesnodig.data.overheid.nlonderhoudteenregistratievandatacatalogiengeeftelke datacataloguseencataloguscode.hetstrevenisomdezecataloguscodespragmatischendus korttehouden. Ookdatacatalogikrijgeneenhttp&URIopdata.overheid.nl.DezeURIwordtgevormddoorvoor decataloguscodedevolgendestringteplaatsen: Dehttp&URIvanhetNationaalGeoregister(NGR)wordtdanbijvoorbeeld: DezeURIwordtmeteenhttp&303geredirectnaardepaginametmetadataoverdecatalogusin hetdata.overheid.nlportaal.dezepaginametmetadataheefteendoc&uri: Uitwisseling(van(informatie(over(datasets:(Linked(Data( DeuniformeIDenhttp&URIperdataset,verstrekkerencatalogusmaakthetmogelijkom duurzaamnaardezeresourcesteverwijzen. Voorportals,communitysitesenandereplatformenvoorhergebruikersenontwikkelaarsishet interessantomgestandaardiseerdnaardegebruiktedatasetsteverwijzendiedebasisvormen vaneentoepassingofwaarovergediscussieerdwordt.zokanondubbelzinnigworden aangegevenwelkedatasetwordthergebruiktofbediscussieerd.hetbijelkaarbrengenvan vraagenaanbod(hergebruikersenverstrekkers)begintbijhetgoedbegrijpenvande beschikbaredata.hethelptverstrekkerenhergebruikeromvragenenantwoordenoverde datasetsuittewisselen.hoemeerduidelijkheideenhergebruikerkrijgtoverdecontext, toepassingsmogelijkheidensamenhangvaneendataset,destegroterisdekansoptoegevoegde waardeuitdedataset. Begripvandedatasetsisdebasisomco&creatie,toepassingenenuiteindelijketoegevoegde maatschappelijkeeneconomischewaardetegenereren Zichtbaarheidvandatasetsopdata.overheid.nl Derolvandata.overheid.nlbestaatvooraluithetzichtbaarmaken,waarmeerinformatieover eenspecifiekedatasetkanwordengevonden,zowelvoorverstrekkeralsvoordehergebruiker. Opdezemanierkandeverstrekkeruitvindenwaarhij/zijzichineendiscussiekanmengen,en vergelijkbaarkunnenhergebruikersuitvindenwaaralkennisovereendatasettevindenis. 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 19/22

20 DCAT%NL(IPM(Datasets( Voordeverstrekkerbiedtditdemogelijkheidomvragenoverdedataseteenmaligte beantwoorden,eneventueelmetnieuwinzichtdebeschikbaarheiden/ofdebeschrijvingvande datasetaantepassen. Data.overheid.nlzaleenactieverolnemenomteachterhalenwaardatasetsvandeNederlandse overheidwordengebruikt,bediscussieerdentoegepast;maaralleenalsdehergebruikerdit wenst.alleenwanneerdehergebruikerexplicietverwijstnaareendataset(metdeduurzame ID)ENwanneerdehergebruikerditdoetopeensite,communityofplatformdatbekendisbij data.overheid.nl,kandelinkwordengelegdtussendatasetentoepassing/discussie LinkedDataomgeving Omdelinksnaardatasetsopsitesteherkennen,zullendezesitesactiefmoetenworden geharvest.deoverheidkanbekendesitesnalopenoferlinksnaardatasetswordengenoemd endezelinksvervolgensopnemen. InhetprojectLinkedDataOverheiddoetdeoverheidditalvoorlinksnaarformele overheidsinformatiezoalswet&enregelgeving,jurisprudentieofbeleid.hetzoekennaar verwijzingennaardatasetslijktveelophetzoekennaarlinksnaarformeleoverheidsinformatie. Ookdelinksnaarformeleoverheidsinformatiewordenopgestandaardiseerdewijzegemaakten zijndaardoorherkenbaar. OmdelinksnaardatasetsteverzamelenzaldeLinkedDataOverheidomgevingwordeningezet. Deomgevingbiedtalvoorzieningenomlinksteverzamelen,teherkennenenvervolgensde linksoptevragen.aandelinkeddataoverheidomgevingkanopelkmomentwordengevraagd welke links erwijzennaareenspecifiekedataset. Indieneendatasetwordtopgevraagdopdata.overheid.nl,kantegelijkertijdbijLiDOworden opgevraagdwelkegerelateerdelinkserzijnbijdedataset.derelatieshoevennietalleenlinks naarsitestezijnwaardedatasetzelfwordtgenoemd.dedatasetbevatmogelijkookrelaties naarwet&enregelgevingdiedegrondslagvormdevoorhetverzamelenvandedata,ofdoor beleidsmakersofderechterisverwezennaareendataset.dezerelatieswordenverzamelddoor LiDOenkunnenwordengeleverdopbasisvandeIDvaneendataset. LiDObiedtdiverseservicesenwidgetsdievanuitdata.overheid.nlkunnenwordenaangeroepen omdegerelateerdelinkstetonen.eenvoorbeeldvanzo nlijstje: Soortenverwijzingennaardataset:semantiek Eenmogelijkheiddienogmoetwordenonderzochtophaalbaarheid,ishettoekennenvan semantiek aanderelatiesnaardatasets.hetsoortgebruikvandedatasetzoubijvoorbeeld kunnenwordenvastgelegddoordehergebruikerbijhetlinken: 2014%11%13(DCAT%NL(IPM(Datasets(0.6.docx( ( 20/22