hoogvliegers hoe de toekomst een nieuwe vorm krijgt 1/12 de juiste versnelling groener vliegen plannen smeden vandaag de toppers van morgen opleiden

Transcriptie

1 Nanotechnologie: hoe de toekomst een nieuwe vorm krijgt magazine voor bedrijf en techniek van sandvik coromant 1/12 india: de juiste versnelling aerospace: groener vliegen australië: plannen smeden Studenten van de Beihang University vieren hun afstuderen china: vandaag de toppers van morgen opleiden hoogvliegers

2 redactioneel klas forsström president sandvik coromant De scherpe geesten van morgen aantrekken in de loop van zijn lange geschiedenis heeft de bewerkingsindustrie zich aangepast en is zij meegegroeid met de eisen van een steeds veranderende wereld. Op een heel andere manier dan honderd jaar geleden evolueert de moderne bewerkingsindustrie nog steeds en we gaan een spannende toekomst tegemoet. Eén van de interessantste regio's is China, waar metaalbewerking een steeds belangrijker onderdeel wordt van de zich snel ontwikkelende economie. Om de groei in China bij te houden moeten wij in onze branche de beste en hoogst opgeleide mensen zien aan te trekken en te houden. De recente samenwerking met Beihang University (Beijing University of Aeronautics and Astronautics, BUAA) laat zien hoe Sandvik Coromant zijn steentje bijdraagt aan de toekomst in de vorm van opleidingen. De BUAA is de eerste universiteit in China die zich gespecialiseerd heeft in lucht- en ruimtevaarttechniek en academisch onderzoek. In de loop van zijn 59-jarige geschiedenis heeft de universiteit al hooggekwalificeerde professionals afgeleverd en nu is het een belangrijk instituut voor technologische innovatie. Waar kun je nu beter de probleemoplossers van morgen aantrekken? In oktober 2009 ondertekenden de BUAA en AB Sandvik Coromant een Strategic Partnership. De overeenkomst betreft technologie-uitwisseling, sponsoring van snijgereedschappen, de oprichting van een gezamenlijk laboratorium, het gezamenlijk organiseren van seminars voor aerospaceklanten en de Sandvik Coromant-beurs voor de School of Mechanical Engineering and Automation. Met het gezamenlijke lab en toegang tot de nieuwste technologie van Sandvik Coromant hebben studenten de gelegenheid om te Dit is een boeiende bedrijfstak, die bol staat van de kansen en innovatie. werken in een praktijkomgeving en krijgen ze meer inzicht in de uitdagingen die fabrikanten moeten trotseren. Specialisten van Sandvik Coromant geven ook trainingen op de campus om studenten voor te bereiden op de praktijk na het afstuderen. Zo kunnen ze totaaloplossingen voor klanten ontwikkelen zodra ze tot de arbeidsmarkt toetreden. Voor Sandvik Coromant biedt het partnerschap een nieuwe gelegenheid om betrokken te zijn bij de groeiende, belangrijke Chinese markt. Met onze betrokkenheid bij dit partnerschap tonen we de pientere studenten dat dit een boeiende bedrijfstak is, die bol staat van de kansen en innovatie. Voor wie de kansen van een groeiende Chinese markt wil uitbuiten, is dit belangrijker dan ooit. Lees meer over deze samenwerking op pagina 21. klas forsström President Sandvik Coromant Metalworking World is een magazine voor bedrijf en techniek van AB Sandvik Coromant, Sandviken, Zweden. Tel.: +46 (26) Metalworking world verschijnt driemaal per jaar in het Amerikaans en Brits Engels, Chinees, Deens, Duits, Fins, Frans, Hongaars, Italiaans, Japans, Koreaans, Nederlands, Pools, Portugees, Russisch, Spaans, Thai, Tsjechisch en Zweeds. Het magazine gratis voor klanten van Sandvik Coromant over de hele wereld, en wordt uitgegeven door Spoon Publishing in Stockholm, Zweden. ISSN Hoofdredacteur en verantwoordelijke onder de Zweedse publicatiewetgeving: Yvonne Strandberg. Accountmanager: Christina Hoffmann. Redactiemanagement: Johan Andersson. Art directors: Emily Ranneby, Annika Sundström. Technisch redacteur: Christer Richt. Assistent-redacteuren: Valerie Mindel, Geoff Mortimore. Coördinator: Lianne Mills. Taalcoördinator: Sergio Tenconi. Layout taaledities: Eva Bengtson. Nederlandse vertaling en redactie: Jan Tazelaar, Wilma de Hoog. Prepress: Markus Dahlstedt. Coverfoto: Wang Jing. Ongevraagde artikelen worden niet gepubliceerd. Tekst in deze uitgave mag uitsluitend na verkregen toestemming worden overgenomen. Verzoeken daartoe dienen te worden gericht aan de redactiemanager van Metalworking World. Redactionele uitspraken en opinies in Metalworking World zijn niet per definitie die van Sandvik Coromant of de uitgever. Alle correspondentie en vragen met betrekking tot het magazine zijn welkom bij: Metalworking World, Spoon Publishing AB,Kungstensgatan 21B, Stockholm, Zweden. Tel: +46 (8) Vragen over distributie: Catarina Andersson, Sandvik Coromant. Tel: +46 (26) Gedrukt in Zweden door Sandvikens Tryckeri. Gedrukt op MultiArt Matt 115 gram en MultiArt Gloss 200 gram van Papyrus AB, gecertificeerd conform ISO en geregistreerd bij EMAS. Coromant Capto, CoroMill, CoroCut, CoroPlex, CoroTurn, CoroThread, CoroDrill, CoroBore, CoroGrip, AutoTAS, GC, Silent Tools en ilock zijn geregistreerde handelsmerken van Sandvik Coromant. Een gratis exemplaar van Metalworking World ontvangen? uw adres naar Metalworking World is een informatief magazine. De aangeboden informatie is van algemene aard en dient niet te worden opgevat als advies of uitgangspunt bij het nemen van beslissingen in specifieke gevallen. Het gebruik van de verschafte informatie geschiedt op eigen risico van de gebruiker. Sandvik Coromant is niet aansprakelijk voor rechtstreekse, incidentele, gevolg- of indirecte schade van welke aard dan ook, die in verband kan worden gebracht met het gebruik van de in Metalworking World gepubliceerde informatie.

3 10 Arbeiders bij Bonfiglioli helpen India economisch te groeien. inhoud Australië's grootste nog bestaande smederij doet het zelf. 28 Vliegtuigmotoren worden groen. Quicktime: Nieuws uit de metaalbewerkingswereld...4 Leer de baas kennen... 5 De energie voor India's groei...10 Hoe nanotech uw leven gaat veranderen...18 De werkers van morgen aantrekken...21 Milieuvriendelijke vliegtuigmotoren Een niche smeden Totaaloplossing Nanotechnologie wijst ons allemaal de weg. Beetje bij beetje De nieuwe generatie CoroDrill 870-boren met verwisselbare punt gaat het prestatieniveau voor de belangrijke bewerking van het gaten boren verhogen. 16 Verandering is goed Waarom het snel wisselen van snijgereedschappen zo belangrijk voor de productiviteit is geworden op alle terreinen van de metaalbewerking. 26 De scherpe kant De stroomproducerende industrie gaat wereldwijd een grote groei doormaken, wat ook tot groei van de gas- en stoomturbine-industrie gaat leiden. En dus wordt de bewerking van turbineschoepen steeds belangrijker. 36

4 QUICKTIME " assortiment verbreden om aan de eisen van de markt te voldoen." Vijf vragen aan Francis Richt, ProductlijnManager boren en kotteren, over de nieuwe toplijn ronde gereedschappen van Sandvik Coromant. Het Virginia center is een basis voor samenwerking in R&D. Samenwerken voor de toekomst onderzoek. Een aantal vooraanstaande bedrijven, waaronder Sandvik Coromant, hebben gezamenlijk het Commonwealth Center for Advanced Manufacturing (CCAM) opgericht. Deze faciliteit, gevestigd in Virginia in de VS, is opgezet als gezamenlijk onderzoekscentrum, waar de deelnemende bedrijven en academische partners samen R&D-initiatieven kunnen uitwerken. Het is de bedoeling om de branche te laten profiteren van grote verbeteringen in fabricagetechnologieën voor oppervlaktebewerking en fabricagesystemen. Het centrum wordt voltooid in 2012 en wordt uitgerust met rekencentra, grootschalige productielaboratoria en productieruimtes voor zware apparatuur en oppervlaktecoatingprocessen. De deelnemende bedrijven zijn onder meer Canon Virginia Inc., Chromalloy, Newport News Shipbuilding, Siemens en Rolls-Royce. De academische leden zijn de University of Virginia, het Virginia Polytechnic Institute (Virginia Tech) en de Virginia State University. Brian Warner, woordvoerder van Rolls-Royce voor CCAM, zegt: We zijn zeer verheugd met het CCAM. We nemen over de hele wereld deel aan centra zoals deze, en hebben al laten zien dat toegepast onderzoek kan leiden tot grote verbeteringen, die rechtstreeks in onze productiefaciliteiten kunnen worden geïmplementeerd. Wat is het nieuwe assortiment? 1. Twee nieuwe lijnen gaan ons productassortiment verbreden. De ene betreft gereedschappen die topprestaties leveren, zoals de CoroDrill 870, CoroDrill 860 en CoroTap. De tweede, de Spectrum Range, is veelzijdiger en omvat een breed gamma aan materialen en toepassingsgebieden. Wat is het verschil tussen beide lijnen? 2. De eerste lijn is ontworpen voor specifieke materialen en toepassingsgebieden, gericht op het optimaliseren van de prestaties. De Spectrum Range, die boren en tappen omvat, is veelzijdiger en is gericht op een mix van productie, kleinere batches en een verscheidenheid aan materialen. Wat betekent dit voor de gebruikers? 3. Ze krijgen nu een breder assortiment gereedschappen die beter aan hun eisen voldoen, zodat ze hun eigen productie kunnen optimaliseren en hun productiekosten kunnen verminderen. Dit levert een verbeterd productieproces op voor grote partijen of een gereedschap dat ontworpen is om te functioneren in uiteenlopende materialen en toepassingen, hetgeen instel- en kalibratietijd en ook inventariskosten scheelt. Welke sectoren gaan 4. vooral profiteren? Onze kernsectoren zoals mechanische engineering en automotive, en ook energie en aerospace. Er is een groeiende vraag naar verschillende soorten gattoleranties, gatkwaliteit en afwerking. We hebben nu nieuwe oplossingen ontwikkeld, volhardmetaalboren, boren met verwisselbare tips en tappen die voldoen aan de eisen van de moderne metaalbewerkings- en composietindustrie. Waarom komt de serie nu uit? 5. De nieuwe producten zijn ontwikkeld om tegemoet te komen aan de hedendaagse eisen van de markt, waaronder nieuwe geometrieën, kwaliteiten en know-how over toepassingen. Efficiënt frezen Frezen. De Russische fabrikant van mijnbouwapparatuur IZ-KARTEX, een onderdeel van de OMZ Group, heeft een grote productiviteitstoename en aanzienlijke besparingen bij het frezen van tandwielen geboekt. Tandwielfrezen is een kernactiviteit van het bedrijf, en het beperken van bewerkingstijd heeft dan ook een hoge prioriteit. Bij tests van de hoogwaardige CoroMill 170-frees begin 2011 werd de bewerkingstijd tot een derde van de eerdere tijd teruggebracht. De frees is nu volcontinu in bedrijf en IZ-KARTEX heeft twee extra frezen en zevenhonderd wisselplaten besteld. Wist u dat er binnen tien jaar zo'n 24 miljoen hybride en elektrische auto's per jaar worden verkocht? Bij het ontwikkelen van accu-auto's hebben alle fabrikanten met hetzelfde probleem te maken: te veel gewicht. 4 metalworking world

5 QUICKTIME TEKST: johan andersson FOTO: samir soudah maatwerk! Klas Forsström, nieuwe president Sandvik Coromant de zakelijke situatie verandert wereldwijd, en materialen en technologieën ontwikkelen zich in een hoog tempo. Het is een realiteit waaraan fabrikanten zich moeten aanpassen. Als nieuwe president van Sandvik Coromant is het de taak van Klas Forsström om ervoor te zorgen dat klanten een mondiale partner hebben die hun uitdagingen begrijpt. Hij is dol op zijn baan. Gedurende mijn hele carrière heb ik me altijd beziggehouden met klantenrelaties, zegt hij. Ik neem elke gelegenheid te baat om klanten te ontmoeten. Eén van de sterke kanten van Sandvik Coromant is dat we de wereld begrijpen waarin onze klanten werken. Als president wil ik die kennis nog intensiever gaan gebruiken. Forsström werkt sinds zeventien jaar voor Sandvik, vooral voor Sandvik Coromant, binnen R&D, marketing en sales. Nu hij het roer overneemt als president, ziet hij een aantal trends die uitdagingen gaan vormen voor fabrikanten over de hele wereld. Om te beginnen, zegt hij, bewerken fabrikanten vandaag de dag veel meer dan alleen metaal. Sandvik Coromant begrijpt dat en concentreert zich op het leveren van de beste gereedschappen en oplossingen om succesvol te opereren. Nieuwe materialen zoals composieten worden meer en meer gebruikt, zegt Forsström. Hoewel ze vandaag vooral in de aerospace-industrie gebruikt worden, zullen ze zich gaan ontwikkelen tot een standaardmateriaal in de automotiveindustrie en ook in andere sectoren. De grote motivatie is natuurlijk het terugdringen van de emissie van schadelijke stoffen en het brandstofverbruik. Forsström zegt dat onder zijn leiderschap Sandvik Coromant nog nauwer zal gaan samenwerken met fabrikanten, ongeacht waar die zich bevinden. Eén manier is het openen van meer Application Centers, waar fabrikanten met Sandvik Coromant samenwerken om hun werkzaamheden verder te verbeteren. Sandvik Coromant is nu al de grootste mondiale partner binnen de metaalbewerkingsindustrie, zegt Forsström. Onze ingenieurs kunnen fabrikanten begeleiden overal waar ze hun productie willen vestigen. Maar fabrikanten hebben ook maatoplossingen nodig voor hun specifieke uitdagingen. Het is onze taak om de beste te worden, overal en op alle vlakken. Tandwielfrezen is een voorbeeld van zulk maatwerk, waarvoor we nu één van de beste oplossingen ter wereld hebben. geboren: 1967 in Gävle, 20 kilometer van Sandviken, Zweden. woont: In Sandviken, gezin: echtgenote Marie en kinderen Matilda, Lovisa, Amanda en Erik. carrière: Master of Science in materiaalfysica en Master of Business Administration. Tijdens Forsströms 17 jaar bij de Sandvik Group heeft hij topfuncties bekleed in onderzoek en ontwikkeling, productontwikkeling, marketing, bedrijfsontwikkeling en sales. Hij is general manager voor meerdere merken van Sandvik geweest. metalworking world 5

6 Quicktime TEKST: geoff mortimore FOTO: Getty Images uitgekookte gerechten Ferran Adrià Al is de beroemde Spaanse chefkok Ferran Adrià door Restaurant Magazine uitgeroepen tot culinaire tovenaar en Chef of the Decade, zoals elke individualist weet hij de meningen sterk te verdelen. Sommigen vinden hem een ongeëvenaard genie, bij anderen (zoals de overleden Spaanse chef Santi Santamaria) laat hij een nare smaak in de mond achter. Hij drijft sinds enkele jaren één van de populairste restaurants van Spanje. El Bulli in Rosas aan de Costa Brava is door een panel van vijfhonderd culinaire experts meer dan eens uitgeroepen tot s werelds beste restaurant. De 49-jarige Adrià zoekt altijd naar manieren om tegen de stroom op te roeien, traditionele methodes en kookgerei uit te dagen en de grenzen van zijn beroep te verleggen. Creaties zoals zuur snoep van bevroren whisky, cacaoboter met knapperige konijnenoren en paella met gepofte rijst en garnalenkoppen halen regelmatig de pers en laten zien waar Adrià s voor staat: het aanpassen van klassieke schotels aan nieuwe stijlen, een soort culinair deconstructivisme. Zijn experimenten strekken zich ook uit tot de gereedschappen van zijn vak. Snijgereedschap, mengmachines en zelfs spuitflessen inspireren hem tot nieuwe creatieve processen. Gourmet magazine heeft hem de Salvador Dalí van de keuken genoemd en Adrià is nog lang niet uitgekookt, maar wel is hij van plan om de keuken een paar jaar achter zich te laten. Afgelopen juli heeft hij El Bulli voor een periode van twee jaar gesloten om zich te bezinnen. In 2014 wil hij het restaurant helemaal vernieuwd heropenen. Waar het heen gaat, weet nog niemand. Wat we echt niet kunnen hebben, is monotonie, zegt hij. Salvador Dalí van de keuken Ferran Adrià. 6 metalworking world

7 China: Meer productiviteit productivity center. Kennis en opleiding staan hoog op de agenda van het Productivity Center en Application Center van het nieuwe hoofdkantoor van Sandvik Coromant in Beijing. De centra moeten eind 2011 operationeel zijn en gaan toegang bieden tot de nieuwste metaalbewerkingskennis en applicatietechnologieën. De bedoeling is fabrikanten te helpen om China s bewerkingstechnologie te moderniseren. Technische training is een topprioriteit voor de meeste Chinese fabrikanten op het gebied van metaalbewerking. Het Productivity Center gaat veelomvattende metaalbewerkingstrainingen geven, met geavanceerde machines en live bewerkingsdemonstraties. Sandvik Coromant is ook van plan om vijftien trainingscentra in het hele land op te zetten om te voldoen aan de groeiende vraag naar opleidingsmogelijkheden. De Sandvik Coromant Academy China Unit, een onderdeel van de mondiale SCAorganisatie, wordt in Beijing gevestigd. Het doel van het Application Center is het ontwikkelen van geavanceerde bewerkingsoplossingen op basis van wensen van de fabrikanten, met een speciale nadruk op de bewerking van nieuwe materialen en componenten. Sandvik Coromant gaat zijn wereldwijde ervaring met fabrikanten delen om hen te ondersteunen bij het verbeteren van de productiviteit en het terugdringen van de kosten. Het nieuwe centrum wordt het tweede in China. Het eerste staat in Sjanghai. getty images Quicktime Groen licht voor windturbinepark in VS energie. De Amerikaanse overheid heeft de aanleg van het eerste offshore windturbinepark goedgekeurd. Het park, Cape Wind, komt in de Nantucket Sound, voor de kust van Cape Cod in Massachusetts. Het park omvat 130 windturbines, die tot 420 megawatt elektriciteit gaan leveren. Onder normale windomstandigheden kan het park circa 75 procent van de energiebehoefte voor de kaap en de naburige eilanden dekken. Het project is zeer omstreden geweest vanwege de kwetsbare ecologie van de Nantucket Sound. Eind 2011 wordt naar verwachting met de aanleg begonnen. De kosten zijn geraamd op 2,5 miljard dollar. Moderne besparing kostenbesparing. Sandvik Coromant heeft zijn Sustainable Manufacturing Program uitgebreid na het grote succes ervan na de aardbeving in Japan van afgelopen maart. Het doel was bedrijven tot 15 procent van hun energieconsumptie te laten besparen nu de stroomlevering in het gedrang was gekomen door de sluiting van de kerncentrale van Fukushima. Het initiatief van Sandvik Coromant betrof het gebruik van snijgereedschap, applicatietechnieken en productiviteitstoename. Ten eerste kan het gebruik van frezen zoals de CoroMill 390 en 490 het elektriciteitsverbruik met wel 20 procent terugdringen vergeleken met conventionele positieve haakse frezen. Het gebruik van hogedrukkoelmiddel kan stilstandtijd beperken, en het gebruik van wiper-wisselplaten kan de stroomconsumptie verkleinen doordat de bewerkingstijd met wel 50 procent verminderd wordt in vergelijking tot standaard ISO-wisselplaten. De CoroMill 490 helpt de Japanse energieproblemen te verlichten na de aardbeving bij Fukushima. Getty Images

8 Quicktime getty images Seinen op groen in Duitsland MILIEU. Deutsche Bahn heeft toegezegd in 2050 koolstofvrij te zijn. De Duitse spoorwegmaatschappij gebruikt momenteel 20 procent wind-, waterkracht- en zonne-energie voor zijn treinen, en wil dat percentage in 2014 opgevoerd hebben in antwoord op de verzoeken van zijn klanten. De consumenten in Duitsland willen dat we ons afwenden van kernenergie en dat we meer duurzame energie gaan gebruiken, zegt Hans-Jürgen Witschke, chief executive van Deutsche Bahn Energie, dat de stroom levert voor de treinen in Duitsland. De MWW gaat digitaal ipad. Je kunt nu MWW op je ipad lezen. De app is verkrijgbaar in het Engels en Duits. Bekijk de videofragmenten, volg interactieve rondleidingen en pik onderweg het allerlaatste nieuws op. In de eerste editie laten we ons rondleiden door de fabriek van Voith Turbo in Duitsland, en zien we een autotrein in beweging. Bekijk de metaalbewerkingswereld vanuit een nieuw perspectief. vraag naar groene elektriciteit groeit elk jaar, en dat gaat nog wel even door. Deutsche Bahn, een staatsbedrijf, was een tijdlang grootgebruiker van kernenergie, maar na de aardbeving in Fukushima (Japan) vorig jaar, heeft de overheid een koerswijziging geïnitieerd. Acht kerncentrales zijn gesloten en de overige negen moeten in 2022 dicht zijn. Dat betekent dat veel grootafnemers van kernenergie moesten gaan nadenken over alternatieve energiebronnen. Lees MWW op je ipad. Nu verkrijgbaar in de itunes-winkel. Nieuwe composiet warm ontvangen composieten. In de Verenigde Staten testen onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology een geavanceerd nieuw composietmateriaal dat een oplossing moet bieden voor één van de grote nadelen van dit soort materialen: het feit dat schade moeilijk is vast te stellen. Composieten zijn sterk en licht, en zijn dan ook geliefd in de aerospace-industrie, maar ze kunnen het begeven onder de grote belasting. Bij metaal gaat schade vaak gepaard met zichtbare tekenen, zoals scheurtjes en putjes, maar een composietcomponent kan van binnen verzwakt zijn en er aan de buitenkant nog prima uitzien. Met infrarood licht is te testen of het materiaal op de normale manier warmte geleidt, maar het vergt grote en gespecialiseerde apparatuur om het oppervlak van een vliegtuig te verwarmen. Een thermografische camera of bril kan vervolgens worden gebruikt om de warmtestroom te volgen en daardoor fouten op te sporen. Praat mee over composiet! heb je al gekeken op het composietenblog? Daar zijn gemeenschappelijke ervaringen en oplossingen voor het fabriceren van dit complexe materiaal te vinden. Er wordt gediscussieerd over de meest efficiënte bewerkingsoplossingen, praktijkgevallen, links naar interessante beurzen enzovoort. En als je je aanmeldt, maak je kans op een ipod Nano. 8 metalworking world

9 quicktime TEKST: geoff mortimore FOTO: kjell thorsson onderwatervliegers Het Zweedse bedrijf Minesto heeft een soort onderwatervlieger ontwikkeld die een meer milieuvriendelijke en efficiënte duurzame energiebron kan worden dan windenergie. Dankzij de relatie tussen snelheid en energie geldt dat hoe sneller de vlieger draait, hoe meer energie hij oplevert. De vlieger kan tienmaal sneller bewegen dan het water stroomt waarin hij verankerd ligt. Minesto meldt dat de vliegers 500 kilowatt kunnen genereren, ook als de omstandigheden rustig zijn. Elke kleine vlieger kan voldoende energie voor 300 huishoudens genereren. Het systeem kan in 2013 operationeel zijn. Omdat zeewater 800 keer zo dicht is als lucht, kan de turbine 800 keer zoveel energie genereren als een vergelijkbare windturbine. + De onderwatervlieger stond op de lijst van vijftig beste uitvindingen van 2010 van het blad Time. Het was ook de enige uitvinding van een niet-amerikaans bedrijf die in 2011 in de top 15 van nuttige oplossingen stond, samengesteld door de de Clean Technology and Sustainable Industries Organization. Elke vlieger is aan de zeebodem verankerd en beweegt in cirkels. Hij zet getijstromen om in elektrische energie. metalworking world 9

10 10 metalworking world

11 TEKST:Sonya Dutta Choudhury FOTO: CHRISTINA SJÖGREN kortere cyclus Chennai, India. Om tot hogere productiviteit te komen hebben experts een manier gevonden om 800 uur aan capaciteit aan een bestaande machine toe te voegen. metalworking world 11

12 Over Bonfiglioli Het Italiaanse Bonfiglioli is een belangrijke fabrikant van aandrijfmotoren, transmissiesystemen en controllers voor industriële, mobiele en windenergietoepassingen. Het bedrijf, dat in 1956 is opgericht door Clementino Bonfiglioli, begon in de streek rond Bologna met het fabriceren van reserveonderdelen en precisiecomponenten voor landbouwapparatuur en motorfietsen. Vandaag de dag is het bedrijf gespecialiseerd in toepassingen op het gebied van duurzame energie, en heeft het kantoren en productiefaciliteiten over de hele wereld. Een dochteronderneming in India, Bonfiglioli Transmissions Private Limited, werd in 1999 opgericht om de groeiende Indische en Aziatische markten te voorzien. Het bedrijf heeft twee fabrieken in de Zuid-Indische stad Chennai. Deze bieden werk aan 600 mensen, maken 300 verschillende producten en hadden in 2010 een omzet van 4700 miljoen rupees (75 miljoen euro). 12 metalworking world

13 getty images Chennai, India Manivannan Murugan, assistent-manager productie, Bonfiglioli Bonfiglioli India heeft een marktaandeel van bijna 95 procent op het gebied van tandwielen voor windturbines. Kennady V. Kaippally, chief operations officer, Bonfiglioli In de fabriek van Bonfiglioli India in Chennai is de lucht warm en vochtig. Het is begin juni en de lucht is betrokken van moessonwolken. De fabriek, een wit gebouw met een hoog plafond temidden van bomen en bloeiende struiken, werkt fulltime om de explosieve Indische economische groei bij te houden. In zijn kantoor wijst de chief operations officer van Bonfiglioli, Kennady V. Kaippally, een grafiek aan met de nieuwe producten die voor het jaar gepland staan. Vele daarvan vallen in het segment windenergie, en ook een aantal in de sector mobiele applicaties. Bonfiglioli India is van oudsher een marktleider op het gebied van windenergie, met een marktaandeel van bijna 95 procent voor tandwielkasten voor windturbines. Het bedrijf levert aan alle grote windturbinebouwers. Sinds 2010 is echter ook de portfolio voor mobiele applicatieproducten uitgebreid om de explosief groeiende bouwsector in India te kunnen bijhouden. Daarbij komen de grote vraag naar producten voor windturbines van de assemblagefabriek van Bonfiglioli in China en een snel groeiende binnenlandse markt voor windturbines. Daarom is Bonfiglioli India constant op zoek naar manieren om zijn productie te verbeteren. We hebben de afgelopen twee jaar machines toegevoegd en investeringen gedaan, maar krijgen nu ruimtegebrek, zegt Kaippally. Het is dus zeer belangrijk om onze bestaande machines productiever te maken." Daarvoor is Sandvik Coromant India en het team ingenieurs van het Productivity Improvement Program (PIP) ingeschakeld. We werken sinds tien jaar samen, zegt de CEO van Bonfiglioli, Muthuswamy Ganesh. Zodra we een probleem hebben of voelen dat er op Muthuswamy Ganesh, CEO, Bonfiglioli bepaalde punten een knelpunt zit of productiviteitswinst valt te behalen, halen we Sandvik Coromant erbij, voegt Mrinal Kanti Haldar, hoofd manufacturing van Bonfiglioli, eraan toe. Zodoende schakelde het team van Bonfiglioli in 2009 Sandvik Coromant in toen er knelpunten in de productie begonnen op te treden. Een nogal kritieke kwestie had te maken met één van de nieuwere machines van de fabriek, een Mazak Integrex i-300. De vraag naar planeetwielen vanuit de binnenlandse markt en China nam toe, en de bedrijven beseften allebei dat het mogelijk was om de doorlooptijd van deze machine te verminderen, en dus tot een grotere produc tiviteit te komen. Het team bracht twee dagen in de fabriek door en bestudeerde de processen alvorens met aanbevelingen te komen. Deze luidden: de bestaande frezen vervangen metalworking world 13

14 technisch inzicht Frees sleutel tot productiviteit Arun Raja, senior productivity improvement engineer bij Sandvik Coromant India, werkt nauw samen met Bonfiglioli en komt ten minste tweemaal per week bij de klant over de vloer. Raja zegt over het probleem met de Mazak Integrex i-300: Het knelpunt was dat de vraag naar planeetwielen toenam, maar dat Bonfiglioli de capaciteit op deze machine niet kon vergroten. Ons team, inclusief Hrishikesh Kale, de toenmalige productiviteitsteamleider van ons hoofdkantoor in Pune, kwam langs en deed een werkanalyse op verzoek van Bonfiglioli. We ontdekten dat de bestaande frees tot excessieve machinetrillingen leidde. Toen we die door onze R390-frees hadden vervangen, bleken de trillingen te verminderen. Bovendien konden we de snijgegevens zoals voeding en snijsnelheid verhogen. Dat door de Sandvik Coromant frees leverde bijna een verdrievoudiging op van R390 en een verandering in de de voedingssnelheid. volgorde van de bewerkingen Ingenieurs van Sandvik Coromant hebben om de doorlooptijd nog verder aanbevelingen gedaan over de bewerkingsvolgorde met de bovenste en onderste terug te brengen. De ingrepen brachten de turret van de machine. Dat leverde 800 uur doorlooptijd terug van 14 tot 10 bewerkingstijd extra per jaar op, wat neerkwam op een productiviteitswinst van minuten, en zo realiseerden we 40 procent. 800 uur extra capaciteit, zegt Senthil Kumar Subramaniam, waarnemend manager productie. We konden met de machine 4800 extra werkstukken per jaar afleveren zonder extra voorzieningen te treffen." subramaniam noemt ook een andere toename van de productiviteit, namelijk de Mazak Integrex e-800v waarmee tandwielkastbehuizingen worden gemaakt. Deze machine, waarmee we de behuizingen nabewerken, begon een knelpunt te worden, zegt hij. Ze adviseerden om de afmetingen van de wisselplaten op het gereedschap te veranderen. Daardoor steeg onze productiviteit. Grotere wisselplaten vergroten de diepte van de sneden en minimaliseren daarmee het aantal bewegingen. Dat beperkt uiteraard de doorlooptijd. Mrinal Kanti Haldar, hoofd manufacturing, Bonfiglioli Senthil Kumar Subramniam, waarnemend productiemanager, Bonfiglioli Bij Sandvik Coromant zetten ze door en zijn ze geïnteresseerd, en ze zijn bereid om nieuwe producten te ontwikkelen, voegt Haldar eraan toe. De partners hebben een ander succes op het gebied van productontwikkeling geboekt. We hadden een knelpunt met het maken van tandwielen, van oudsher een specialiteit van ons, herinnert Kaippally zich. We hebben de nieuwste machines en de nieuwste techno logie, dus we hadden niet verwacht dat er veel ruimte voor verbetering was. Maar Sandvik Coromant verraste ons. Assistent-manager productie Manivannan Murugan: Het probleem was dat de wisselplaten van de planeetwielfreesmachine maar heel kort meegingen. Soms moesten we wisselplaten wel tweemaal per dienst vervangen, zesmaal per dag. Dat leidde tot stilstandtijd en verlies van productiviteit. We wilden toe naar één wisseling per dag. De ingenieurs van Sandvik Coromant ontwikkelden een speciale wisselplaat. Die bleek veel effectiever en maakte veel wisselingen overbodig. Dat leidde tot een toename van de productiviteit en van de standtijd van het gereedschap. Een laatste voordeel volgens Kaippally: We hoeven deze wisselplaten niet meer te importeren, want ze hebben het product op de plank liggen. 14 metalworking world

15 India heeft de op vier na grootste windturbinecapaciteit ter wereld. metalworking world 15

16 technologie TEKST: christer richt UITDAGING: De prestaties opvoeren voor de belangrijke tussenbewerking van het gaten maken. OPLOSSING: Creëer een nieuwe generatie boren met verwisselbare punten. Punten voor beter gaten maken moderne boren hebben verschillende mogelijkheden, afhankelijk van het type. Ze hebben vaste toepassingsgebieden afhankelijk van de vereiste gaten, de praktische grenzen van de bewerking en de ontwikkeling van gereedschappen. Het boren besaat vandaag de dag uit subgebieden die zich ontwikkelen tezamen met de mogelijkheden van het wisselen van boren. Boren met wisselplaten zijn uitermate efficiënt en hebben een hoge productiviteit voor boutgaten en voor sommige draadtapgaten. De boordiepte is vijfmaal de diameter. Volhardmetalen draaiboren zijn geslepen en kunnen zeer nauwkeurige gaten met een goede oppervlakteafwerking maken. Het zijn echter dure gereedschappen, die regelmatig gereconditioneerd moeten worden. Boren met gesoldeerde hardmetalen punten zijn geslepen en zitten qua diameter en toleranties op het middenveld. De diameter varieert gewoonlijk tussen 10 en 30 millimeter, met een diepte van vijfmaal de diameter. Dit type boor vereist ook reconditionering, met een complexe geometrie die slijpen over vijf assen vergt. De CoroDrill 870 verhoogt de betrouwbaarheid door een vereenvoudigde verspaning via geoptimaliseerde spaangroeven. Dit beperkt de neiging tot verstopping. Boren met verwisselbare punten bieden diverse voordelen. Dat heeft ze een geheel aparte positie opgeleverd. In het algemeen vallen ze in een gebied van boordiameters en toleranties dat tussen de gebieden van volhardmetalen boren en wisselplaatboren valt en die deels overlapt, met duidelijke voordelen boven gesoldeerde boren. Deze boren zijn momenteel aan een nieuwe generatie toe. in het middenbereik van de gaten valt veel te verbeteren. Dit zijn gaten in een aantal verschillende componenten en materialen. Ze worden gemaakt met volhardmetalen en wisselplaatboren, en het betreft gewoonlijk tapgaten, met name die met nauwe toleranties, fijne gaten om te ruimen, buisgaten in warmtewisselaars, nauwkeurige fabricagegaten en in het algemeen diepe gaten. De technologie van de boren met verwisselbare punten stelt grenzen aan de minimale en maximale afmetingen voor aanvaardbare boorontwerpen, maar voor de juiste toepassingen kan het een uitstekende oplossing zijn. Om dit te bereiken moet de boor met verwisselbare punt een tolerantie van IT9 tot IT11 en een Ra van meer dan 2,5 hebben, afhankelijk van de toepassing. De gatdiepte moet twaalf keer de diameter kunnen zijn, met semi-standaardopties voor kortere en middellange lengtes, meer stabiliteits- en diepteopties, en trapsgewijze en aanschuinfaciliteiten. Nodig is een relatief grote penetratie en een lange standtijd van de punten. Bovendien moeten de punten gemakkelijk, snel en foutloos te verwisselen zijn in de machine. 16 metalworking world

17 het concept met de verwisselbare punt is nu enkele jaren in gebruik. Enkele zwakheden moeten nog worden overwonnen bij de ontwikkeling van een nieuwe generatie boren, zoals de sterkte en stabiliteit van de interface, de standtijd, de snijgegevenscapaciteit, de gebruikersvriendelijkheid, de efficiëntie van de verspaning, de consistentie van de afwerking en de betrouwbaarheid van de bewerking. De nieuwe CoroDrill 870 is een boor met verwisselbare punt van de nieuwe generatie, die een verbetering betekent voor de belangrijke tussenbewerking van het gaten maken een terrein dat doorgaans wordt bepaald door een specifieke combinatie van gatdiameter, diepte en kwaliteitseisen. De boor vormt een integraal onderdeel van het CoroDrill-programma en wordt aangeboden met de volhardmetalen CoroDrill 860 en de wisselplaat CoroDrill 880. Het nieuwe boorconcept is ontwikkeld om een gunstiger combinatie te bieden van penetratie, standtijd, afwerkingscapaciteit, betrouwbaarheid en gebruiksvriendelijkheid. Een voordeel van de CoroDrill 870 is dat het gereedschap niet alleen kan worden afgestemd op een bepaalde toepassing, maar ook te optimaliseren is via diameterbereik en stappen, lengtemogelijkheden en schachten. Gaten zijn efficiënter te maken en de gewenste specificaties zijn nauwkeuriger te volgen, waardoor gaten beter geschikt zijn voor latere operaties. De CoroDrill 870 met verwisselbare punt is een hightechontwikkeling waarbij de puntinterface en de boor afzonderlijk zijn geoptimaliseerd en daarna gecombineerd. Heeft standaard lengte-opties van driemaal de diameter tot circa twaalfmaal de diameter en een groot aantal maatoplossingen. Punten kunnen gemakkelijk verwisseld worden in de machine. Heeft een groot venster voor de toepassing van snijgegevens. Boor met wisselpunt Een goede boor met verwisselbare punt biedt een aantal voordelen: lagere kosten per component, af te meten aan verbeterde productiviteit, langere standtijd, minder bewerkingstijd, een snellere doorvoer, een beter machinegebruik en lagere kosten per gat. een betere bewerking door minder puntwisseltijd. De operationele veiligheid wordt ook beïnvloed door de manier waarop boorpunten worden verwisseld. De betrouwbaarheid van de boor bij het bewerken wordt verbeterd, wat de prestaties ten goede komt. De betrouwbaarheid wordt primair bepaald door het gereedschapsontwerp, want dat beperkt het aantal afgekeurde onderdelen, onnodige stilstandtijd en kapotte gereedschappen. de Toepassingseisen kunnen nauwkeuriger worden beantwoord door het juiste boorconcept en -assortiment, hetgeen de toepassing optimaliseert. reconditionering is overbodig, dus ook slijpen, coaten, verwerken, en de bijbehorende administratie en opslag. Hierdoor zijn de gereedschapskosten lager, ondanks het eenmalige gebruik van boorpunten. samenvatting De CoroDrill 870 is ontwikkeld voor een breed scala aan toepassingen, machines, gattypes, spindelsnelheden en opspanningen. Het ontwerp van de punt, de boor en de interface tussen punt en boor maakt een veilig boorproces met een hoge productiviteit en een lange standtijd mogelijk, wat de kosten per component drukt. metalworking world 17

18 inspiratie buiten de metaalbewerkingswereld TEKST: Susanna lindgren FOTO: getty images Het mooie van manipulatie Nanotechnologie gaat ongetwijfeld onze levens veranderen. De transformatie is al begonnen. Alledaagse consumentenproducten worden sterker en duurzamer dankzij materiaal dat op atomaire en moleculaire schaal is gemanipuleerd. En nog spectaculairdere mogelijkheden beginnen realiteit te worden. In 2002 beleefde de nanotechnologie zijn debuut bij de internationale Davis Cup in de vorm van een tennisbal die langer stuiterde. De binnenkant van de bal had een coating van één nanometer dik van kleiplaatjes vermengd met rubber. Die remden de luchtstroom door de bal af, zodat die minder snel vervormde. Nu barst de sportwereld van de producten met nanotechnologie. Tennisrackets zijn sterker dankzij koolstof-nanobuisjes, waarmee delen van de kop en de schacht stijver worden gemaakt. Siliciumdioxidekristallen van nano-afmetingen versterken de stabiliteit van de matrix. Naar verluidt heeft Roger Federer mede daaraan enkele van zijn zestien Grand-Slamtitels te danken. Nanotechnologie heeft ook geholpen bij de ontwikkeling van nieuwe 'slimme' weefsels voor zaken zoals vlekbestendige kleding en geurwerende sokken. Door nanodeeltjes zo te herschikken dat ze nuttige eigenschappen krijgen, hebben onderzoekers duurzame antiaanbakpannen gecreëerd, en ook een soort plakband dat net zo werkt als de unieke zelfklevende poten van de gekko. Lars Samuelson, directeur van het Nanometer Structure Consortium, Lund University Consumentenproducten maken het extra makkelijk om de voordelen te begrijpen van het bewerken van elementen op nanoschaal om de sterkte, duurzaamheid of bruikbaarheid te vergroten. Toiletten met een coating van nanodeeltjes van siliciumdioxide zijn gemakkelijker te reinigen en houden de omgeving geurvrij. Zelfreinigende ramen met titaniumoxide-nanodeeltjes zijn beter voor de glazenwasser én voor het milieu, omdat er minder ruitenreiniger nodig is. Maar ook al lijken dit soort voorbeelden revolutionair, ze spelen maar een kleine rol in de echte nanorevolutie, zegt Lars Samuelson, professor in de nanowetenschappen en directeur van het Nanometer Structure Consortium van de universiteit van Lund in Zweden. Je moet voorbij die dingen kijken, anders mis je de essentie, zegt hij. De echte revolutie moet nog uitbreken. We staan op de grens van een doorbraak. Samuelsons unieke onderzoek naar halfgeleidernanodraadjes is een goed voorbeeld. Hij heeft een techniek ontwikkeld om dunne, stabiele draden met de dikte van éénduizendste mensenhaar te maken uit kristallijne voorwerpen met een diameter van 20 tot 100 nm. De verwachte resultaten zijn onder andere het fabriceren van nanodraadjes uit complexe halfgeleidermaterialen, die op grote siliciumwafels worden gekweekt tot Met nieuwe, 'slimme' weefsels zijn geurwerende sokken te maken. LED's, die te gebruiken zijn in straatverlichting, zonnepanelen, snelle elektronische schakelingen en opto-elektronica. Juist in de kleine en bijna onzichtbare componenten vindt de ware nanorevolutie plaats. Duurzame bakpannen en zweetabsorberende kleding zijn goede voorbeelden, maar in de energiesector (energiearme verlichting en efficiënte zonnepanelen) of de informatietechnologie toont nanotechnologie pas echt wat het waard is. Alle glasvezelcommunicatie is gebaseerd op nanotechnologie, op heterostructuren, op het zenden en ontvangen van optische pulsen in glasvezelsystemen, zegt hij. 18 metalworking world

19 Nanotechnologie is de kunst en wetenschap van het manipuleren van materie op atomaire en moleculaire schaal; structuren ter grootte van 1 à 100 nanometer. Een nanometer is een miljardste meter (10 9 ). Dat is ongeveer de grootte van vijf atomen op een rij. De verhouding is voor te stellen als een knikker ten opzichte van de aarde. Nanotechnologie ontwikkelt manieren om nanodeeltjes tot coatings, draden, buisjes en zelfs kleine machientjes te verwerken. Dat soort ontwikkelingen wordt steeds geavanceerder, met eigenschappen die volledig afwijken van die van bestaande materialen. Het woord nano komt van nanos, het Griekse woord voor dwerg. metalworking world 19

20 inspiratie buiten de metaalbewerkingswereld In 1988, toen Samuelson het eerste Centre for Nanotechnology in Lund, Zweden oprichtte, was daar maar een handjevol wetenschappers bij betrokken, maar die waren speciaal geselecteerd om de link te leggen tussen fysica, elektronica, scheikunde en biologie. Hij zegt dat dit een slimme zet was, omdat de grootste doorbraken op dit terrein afkomstig zijn van de interactie tussen de verschillende wetenschappen. Nu werkt Samuelson met een interdisciplinair team van meer dan 150 wetenschappers. Het wetenschappelijke magazine Nanoletters noemde zijn onderzoek van nanodraadjes 'van wereldklasse'. Nanotechnologie beïnvloedt onze hele wereld, onze privésfeer en onze werkkring en de producten die we gebruiken, zegt Samuelson. Sandvik is één van de vele bedrijven die met geavanceerde nanotechnologie werkt. Door het materiaal te begrijpen kan de functionaliteit op atomair niveau worden ontwikkeld om tot hoogwaardige producten te komen. Aangezien Sandvik Coromant extra duurzame snijmaterialen wil ontwikkelen, is het logisch dat ze geavanceerde nanotechnologie gebruiken om hun snijgereedschappen verder te verbeteren. Sandvik heeft onder meer een supersterke staalsoort ontwikkeld met behulp van nanokristallen. Die werken ongeveer zoals wapening in beton: ze voorkomen dat scheuren groter worden en maken het staal sterker. Dit staal wordt gebruikt voor kogelvrije vesten, scheermesjes en voor naalden die gebruikt worden bij oogchirurgie. Ook de gezondheidszorg gaat profiteren van nanotechnologie. Het idee is dat er sensors worden ontwikkeld die niet alleen ziekten vaststellen, maar ook minuscule capsules met medicijn precies op de juiste plaats in het lichaam deponeren. In de geneeskunde staan we op de drempel van een nieuw tijdperk van precisiemedicatie, zegt Samuelson. Met sommige dingen worden al klinische trials gedaan. Een voorbeeld is een nieuw soort kankerbehandeling waarbij nanocapsules de tumor vinden en de chemotherapie daar rechtstreeks afleveren. Zo wordt de rest van het lichaam gespaard. De meeste producten die met nanotechnologie zijn ontwikkeld, zijn in de afgelopen tien jaar ontstaan, zegt Samuelson, maar de eerste ontwikkelingen vonden plaats in de jaren tachtig. Dat begon met de bouw van de scanning tunnelling microscope (STM) in 1981, die oppervlakken op atoomniveau zichtbaar maakte. De informatie wordt verkregen via een extreem dunne metalen punt die het materiaal aftast, atoom voor atoom. De STM leverde IBM-onderzoekers Gerd Binnig en Heinrich Rohrer in 1986 de Nobelprijs voor natuurkunde op. Een paar jaar later gebruikte Don Eigler deze spectaculaire microscoop om 35 xenonatomen zo te verplaatsen dat ze de letters Alledaagse producten zoals keukengerei worden sterker en slijtvaster. IBM vormden. Dat haalde zelfs de voorpagina van de New York Times. De STM is sindsdien één van de belangrijkste gereedschappen in de nanotechnologie gebleven. technisch inzicht De scherpe kant Sandvik gebruikt al jaren nanotechnologie om zijn producten te verbeteren. Nanoflex, een uniek neerslaggehard roestvast staal, wordt gebruikt voor superdunne chirurgische naalden. fysieke opdamping (physical vapour deposition, PVD) wordt gebruikt om dunne, slijtvaste coatings op gesinterd gecementeerd hardmetaal aan te brengen. Daarmee zijn scherpe snijkanten te maken, die vooral geschikt zijn voor lastig te bewerken materialen. De unieke coating die de snijgereedschappen van Coromant die duurzame scherpte geven, werd ontwikkeld in het Sandvik Tooling materiaalen proceslaboratorium in Västberga, ten zuiden van Stockholm. Mats Ahlgren is manager van de coatingafdeling van het lab. Om voortgang in de coatingtechnologie te boeken, moet je volgens hem eerst de schaal begrijpen. Om de materialen te kunnen verbeteren moet je eerst het volledige proces overzien, PVD coating zegt Ahlgren. Om tot echte verbeteringen te komen, moet je de materialen op nanoschaal doorgronden. Wolfraam hardmetaal (WC) en kobalt (Co) worden al langer gebruikt voor duurzame snijmaterialen, zegt hij. De uitdaging voor zijn lab was een manier te vinden om de verbinding tussen de beide materialen sterker te maken. De oplossing was chroom toe te voegen, maar de eenheden zijn erg klein, zegt Ahlgren. Je moet werken op een niveau van 5 nm, dat komt ongeveer overeen met tien lagen atomen. Met de juiste verhoudingen hebben we toch scherpere en duurzamere snijgereedschappen kunnen maken. Sandvik gebruikt al enige jaren de metaallegering Nanoflex, een neerslaggehard roestvast staal met uitzonderlijke mechanische eigenschappen. 20 metalworking world