Tweemaandelijkse uitgave. Revue bimestrielle. Nr. 1 januari - februari ste Jaargang. Nr. 1 janvier - février iéme Année

Transcriptie

1 Tweemaandelijkse uitgave Nr. 1 januari - februari ste Jaargang Revue bimestrielle Nr. 1 janvier - février iéme Année I.M.S.O. MELSBROEK WWW. IMSO.be UIT EN THUIS AMICALEMENT VOTRE Verantwoordelijke uitgever : Editeur Responsable : IMSO-team Uitgiftekantoor : Vanheylenstraat 16 Bureau de distribution : 1820 Melsbroek 1820 Steenokkerzeel

2 INHOUDSTAFEL / SOMMAIRE Overzicht...1 Wist u dat?...1 Overleden/ Nous ont quittés...2 De elektronische rolstoel weer betaalbaar voor de MS patiënt...3 Lachen is gezond Deel II...5 Het gebruik van alternatieve geneeswijzen door ms-patienten weken revalidatie in Melsbroek...10 Westhoek (11.09) december in Polen...12 Misverstanden...14 Met vakantie in Toscane, In Venturina La Ranocchiaia Agriturismo...15 Huidige klinische vooruitzichten bij de behandeling van MS...20 Puzzel nederlands...23 Marc...24 Fondation Cédric...27 Telenet...30 Anniversaires - Verjaardagen...31 Les chaises roulantes électroniques de nouveau á un prix abordable...33 Westhoek (11.09)...35 Le 24 décembre en Pologne...36 Perspectives actuelles dans le traitement de la sclérose en plaques...38 Puzzle fr Fondation Cédric...42 Quand je pense à tous les livres qu il me reste à lire...45 Monsieur le Président du Rotary...47 Bêtisier des journaux (Blagues) Recette de spéculoos...49 Pour les quadras et quinquas Qu est-ce être D.A.D.A?...51 L amitié...53 Si...54 Au tribunal...55 Oplossing puzzel/ Solution du puzzle...57

3 OVERZICHT In dit nummer vertelt een patiënt zijn ervaringen in Melsbroek, vervolgens test hij de rolstoelvriendelijkheid van verschillende festivals uit en hij besluit zijn Vlaanderen vakantieland in Toscane. Een andere patiënt vond de Westhoek al ver genoeg en vertelt. Petra Bober gaat door met haar artikelen over humor. De teksten Marc en Misverstanden proberen de praktijk aan de theorie te koppelen. Vanzelfsprekend houden onze verslagen over Dialoog u verder op de hoogte van eventuele oplossingen van bepaalde problemen of vragen. U krijgt méér informatie over verlaagde GSM-tarieven en over een nieuwe regeling i.v.m. elektronische rolstoelen voor niet volledig verlamde patiënten. Dr. Ketelaer vat voor ons een artikel samen over geneesmiddelen, gebruikt in de strijd tegen m.s..hij somt voor- en nadelen op. Maar iedereen weet ook dat er steeds een hele batterij alternatieve geneesmiddelen ter beschikking staat. Bij een zodanig invaliderende ziekte zou je immers bij de duivel te biecht gaan. Arts en patiënte Els Huybregts bespreekt het gebruik van dergelijke middelen. Onze cybercafé-helpers vertellen over kerstavond in Polen. Dat en nog méér verneemt u in ons eerste nummer. WIST U DAT? A.W. Dat Amelie Van der Vorst ons haar beste nieuwjaarswensen heeft toegezonden. Amelie is een bekend figuur in Melsbroek waar ze gedurende jaren vele patiënten heeft bijgestaan (met bezoeken, hulp bij de maaltijden e. z.). Sinds ze last heeft met haar gezondheid leeft ze nu in Perk, bij haar dochter, en kijkt uit naar een bezoek te Melsbroek om al haar vrienden van vroeger in de cafetaria te komen begroeten. Dit zal slechts mogelijk zijn na de winter. Ondertussen is een telefoontje zeker welkom op 02/ IMSO 2004/6 1

4 Overleden Nous ont quittés: Mejuffrouw Malou De Leuze geboren op 15 maart 1924 overleden te Malle op 5 november 2004 IMSO 2004/6 2

5 De elektronische rolstoel weer betaalbaar voor de MS patiënt Op 21 januari 2005 verscheen, in het Belgisch Staatsblad een nieuw Koninklijk besluit (KB) van , betreffende de terugbetalingsmodaliteiten voor hulpmiddelen voor patiënten met mobiliteitstoornissen. Dit artikel wens in een kort overzicht de bijdrage te schetsen van dit nieuw KB tot vaststelling van de nomenclatuur van de geneeskundige verstrekkingen inzake verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen. Voor de publicatie van dit KB hadden MS patiënten die niet volledig verlamd waren aan de onderste ledematen geen recht op terugbetaling door de Ziekenkas van een elektronische rolstoel. Ze moesten het toen stellen met een tussenkomst van 550 voor een gewone manueel aangedreven rolstoel daar waar de gemiddelde kostprijs van een elektronische rolstoel bedraagt, bedrag dat ze toen van eigen middelen moesten betalen. Het huidig KB stelt hier gelukkig een einde aan. In dit KB lezen we onder de rubriek Elektronische rolstoelen het volgende: a) De elektronische rolstoel is enkel vergoedbaar voor gebruikers met een bewezen en definitieve volledige verplaatsingsstoornis. De gebruiker kan niet staan of stappen. Een zelfstandige transfer in en uit de rolstoel naar stoel, zetel of bed is ernstig beperkt zonder de hulp van een hulpverlener. De gebruiker beschikt niet over de kracht, coördinatie of uithouding in de bovenste ledematen om autonoom een manuele rolstoel aan te drijven en te besturen. Een besturing van de elektronische rolstoel is daarentegen wel mogelijk. De gebruiker beschikt over voldoende intellectuele en cognitieve vermogens en de uithouding om de rolstoel op een veilige en IMSO 2004/6 3

6 oordeelkundige wijze te gebruiken zowel binnen als buiten. b) De elektronische rolstoel is ook vergoedbaar voor een gebruikerdie voldoet aan de specifieke functionele indicaties van een modulaire manuele rolstoel op voorwaarde dat hij school loopt, beroepsopleiding of herscholing volgt, werkt of een zelfstandige beroepsactiviteit uitvoert. Zonder gebruik van de elektronische rolstoel zijn deze activiteiten niet mogelijk. Dit moet blijken uit het multidisciplinair adviesrapport. c) Voor de gebruikers die lijden aan een evolutieve neuromusculaire aandoening, een evolutieve myopathie, multiple sclerose, chronische autoimmune inflammatoire polyarthritis volgens de definitie aanvaard door de Koninklijke Belgische Vereniging voor Reumatologie (reumatoïde artritis, spondyloartropathie, juveniele chronische artritis, systemische lupus en sclerodermie) of voor gebruikers met tetraparese of quadriparese, worden de typeringen voor de verplaatsingsstoornis, het staan of stappen binnenshuis en verplaatsingen buitenshuis zonder rolstoel verlaagd naar minimaal typering 3 (typering 3 beantwoordt aan een ernstige beperking of participatieproblemen welke zich situeren tussen 50 en 95 %). Voor die gebruikers moet het bewijs geleverd worden dat zij deze rolstoel effectief kunnen gebruiken. Uitgebreide informatie rond de procedure van aanvraag en aangaande ander materiaal i.v.m. mobiliteitstoornissen zoals scooters, statafels, driewielers, antidecubitus kussens e.a. vindt U eveneens in het K.B. dat U kan raadplegen via internet op Wenst U bijkomende informatie gelieve dan contact op te nemen met Pascal Vanderbeeten, ergotherapeut, verantwoordelijke voor de Hulpmiddelen en rolstoelen in ons Centrum op tel. N 02/ Dr.P.Ketelaer IMSO 2004/6 4

7 LACHEN IS GEZOND Vorige editie had ik het over lachen. Humor en het komische is daar een heel belangrijk aspect van. Omdat men humor nodig heeft om te kunnen lachen. DEEL II: Wat is humor? Humor betekent oog en gevoel hebben voor het grappige in situaties, bij personen of hun gedragingen, waar op één of andere manier iets onaangepast, iets onverwacht aanwezig is. Volgens Freud zijn er verschillende humorvarianten. Bijvoorbeeld één variant is degene die het mogelijk maakt om door de cultuur en de opvoeding verboden lustbronnen weer toegankelijk te maken. Een andere theorie beantwoordt aan de behoefte van de mens zich superieur te voelen ten opzichte van anderen en aan de behoefte ingewikkelde, moeilijke constucties te vatten en te creëren. Humor kan men ook gebruiken als afweerproces, om conflicten te relativeren of te hanteren, of om een krenkende situatie te ontvluchten. Men lacht ook om het herkenbare. Naargelang van het gebruikte medium kan men spreken van: Verbale humor zoals bij een limerick, cabaret, woordenspel, e.a. ( De Rechtvaardige Rechters, Raf Coppens, Geert Hoste, Chris Van Den Durpel.) Grafische humor zoals bij een cartoon, een karikatuur of bij strips.(zak, Gal, en onze eigen kiné Yves Dedecker... Sevy ) Pantomimische humor Muzikale (humoreske) humor Bij al deze vershillende vormen van humor, of het nu verbaal, grafisch, pantomimisch of muzikaal is, kan men bepaalde aspecten terug vinden zoals het uiterlijke, de imitatie, de herhaling en de omkering. IMSO 2004/6 5

8 De typetjes van C. Van Den Durpel, bijvoorbeeld, omvatten al voorgaande kenmerken: De imitatie van BV s (Bekende Vlamingen) : Jan Hoet, Prins Laurent, Jambers, e.a. doen ons allen een breuk lachen. (naast de imitatie ook het uiterlijke, de herhaling en de omkering) Benny B & Kamil Spiesens doen ons lachen om enerzijds hun uiterlijk en anderzijds hun imitatie van hun anders zijn. Ook Urbanus als zanger, zijn kind zijn (omkering). Toon Hermans, de Nederlandse cabaretier was een grootmeester in zowel verbale als pantomimische humor. Of er nu sprake is van een imitatie, een herhaling, het uiterlijke, een omkering of andere, het doel is meestal bereikt : lachen Bronnen: Grote Nederlandse Larousse encyclopedie, 1975; Bober P.: eindwerk: 1997: lachen is gezond, humor als vormingmiddel & Marc Bober Petra Bober PUB ORTHOPEDIE IMSO 2004/6 6

9 Juni 1987 studeerde ik af als huisarts aan de V.U.B. Na een korte carrière van 6 maand werd mijn opleiding tot erkend huisarts in de kiem gesmoord door een zware postvaccinale encefalitis op mijn ENGERIX B vaccin. Omdat aanvankelijk de vermoedelijke diagnose van een ernstige multiple sclerose werd gesteld brak ik mijn opleiding tot erkend huisarts af en ging voor revalidatie eerst 5, en later 2 keer per week naar de MS-kliniek van Melsbroek. Vandaag heb ik mijn werk en opleiding tot erkend huisarts hernomen. Omdat ik 15 jaar geleden ook werd bestookt door mijn goedbedoelende omgeving met allerlei mogelijke behandelingen voor multiple sclerose besloot ik hierover voor mijn eindverhandeling een studie te maken: Ik heb 100 Nederlandstalige externe patiënten van de ms-kliniek ondervraagd naar hun ervaringen met al de niet wetenschappelijk erkende behandelingen. Het resultaat is verassend; bij deze een korte samenvatting van mijn besluiten: Het gebruik van alternatieve geneeswijzen door ms-patienten Multiple Sclerose is tot op de dag van vandaag een ongeneeslijke neurologisch invaliderende aandoening. De klassiek gevormde arts heeft dan ook de plicht om dit aan zijn patiënt mee te delen. Aanvaarden dat je ongeneeslijk ziek bent kan gepaard gaan met een verlies aan hoop. Niet alleen de patiënt, maar vooral ook zijn omgeving - vrienden, kennissen en artsen - is daarom permanent op de uitkijk naar een behandeling. Uit dit onderzoek naar de ervaringen van de MS-patienten van de MS-kliniek van Melsbroek blijkt het volgende: 45% heeft een alternatieve geneeswijze geprobeerd, 7 % is nog bezig met zijn alternatieve behandeling op het moment van mijn onderzoek (februari 2004) In dit onderzoek van MS-patienten die revalideren in de MS-kliniek van Melsbroek kunnen we geen statistisch verband aantonen tussen het al dan niet toepassen van een alternatieve geneeswijze en de opleiding, de woonplaats, het moment van de diagnose of de graad van invaliditeit, zoals dit wel in de litteratuur wordt teruggevonden. De onderzochte groep van eerder zwaar aangetaste MS-patienten van de MS-kliniek is inderdaad ook enkel representatief voor de meestal zwaarder aangetaste MS-patiënt die de MSkliniek opzoekt. IMSO 2004/6 7

10 Ik veronderstel daarom dat voor deze specifieke groep het al dan niet gebruiken meer door andere factoren wordt bepaald, zoals bij voorbeeld de persoonlijkheid, ervaringen van de patiënt en de steun van zijn omgeving. Een argument voor deze stelling is het feit dat de meerderheid van de AG - gebruikers hier door hun omgeving mee in contact werden gebracht. Tevens stellen we vast dat er geen meergebruik is van alternatieve geneeswijzen in de eerste jaren na de diagnose. De meeste gebruikers van alternatieve geneeswijzen doen dit op aanraden van hun familie en vrienden. De voorschrijver en uitvoerder is meestal een arts die zich hoofdzakelijk met alternatieve geneeswijzen bezig houdt. Het valt ook op dat een belangrijk percentage ms-patienten zichzelf alternatief behandelt met als genezend aangeboden middelen waarvan men wetenschappelijk nooit enige werking heeft kunnen bewijzen. Samenvattend zien we dat hier, in tegenstelling tot wat we in de litteratuur terugvinden, de MS-patiënt die revalideert in de MS-kliniek, aan wie continu nieuwe behandelingen wordt aangeboden, daar regelmatig en onafhankelijk van het stadium van zijn ziekte zal blijven op ingaan. Het vaakst worden de klassiek gekende geneeswijzen als Homeopathie en Accupunctuur toegepast. Een enkeling probeert ook de meer nieuwe en specifiek voor MS aangeboden behandelingen zoals Tolpa en Bioresonantie. Apitherapie 1, een andere meer specifieke alternatieve aangeboden behandeling voor MS is (nog) niet gekend bij de patiënten van de MS-kliniek. In een meerderheid van de gevallen worden geen nevenwerkingen gesignaleerd. Enkele gerapporteerde nevenwerkingen waren uitputting, verwarring en een hoge kostprijs. In enkele gevallen gaf de alternatieve behandeling aanleiding tot opname op intensieve zorgen. Het aantal patiënten dat de verschillende soorten alternatieve geneeswijzen toepaste is in ons onderzoek te klein om significante conclusies te trekken maar we merken wel op dat de acupunctuurgebruikers in de meeste gevallen niet klagen van nevenwerkingen, met uitzondering van 1 patiënt die er gek van werd. Gevaarlijke nevenwerkingen zien we in ons onderzoek bij de homeopaten die soms gebruik maken van kruiden en diëten met in enkele gevallen een opname op intensieve zorgen tot gevolg. Alternatieve genezers beloven over het algemeen symptoomverbetering of stabilisatie. Slechts 1 en uitzondering beloofde zijn patiënt genezing. Deze beloofde resultaten worden in een meerderheid van de gevallen slechts gedeeltelijk of helemaal niet bereikt. 1 zie IMSO 2004/6 8

11 Hoewel over het algemeen wordt verondersteld dat alternatieve genezers een betere uitleg en begeleiding bieden dan de klassieke arts blijkt uit ons onderzoek dat de MS-patiënt,die de vergelijking kan maken, meer tevreden is over zijn klassieke behandeling! Dit geld niet alleen voor de uitleg en de begeleiding, maar ook voor het resultaat van de behandeling. Wanneer de tevredenheid over de alternatieve behandeling met de tevredenheid over de gevolgde klassieke behandeling wordt vergeleken is men gemiddeld meer tevreden over de gevolgde de klassieke behandeling dan over de gevolgde alternatieve behandeling. Dat is significant voor de uitleg en de resultaten van de behandeling. Een 5 % van de ondervraagden overweegt om een nog niet bewezen behandeling te proberen: het gaat hier over een in de pers als werkzaam aangeprezen behandeling die in werkelijkheid nog niet voldoende bestudeerd of op de markt is. De MS-patiënt heeft meestal geen inzicht in het feit of de hem aangeboden behandeling al dan niet wetenschappelijk onderbouwd is. Een voorbeeld hiervan is de respondent die T-cel vaccinatie - een klassieke behandeling die momenteel nog in een experimenteel stadium verkeert als alternatief beschouwd en beschrijft. Dit is een merkwaardige uitzondering: in de regel zien we het omgekeerde: alternatieve niet bewezen behandelingen worden verkeerdelijk als bewezen en wetenschappelijk beschouwd. Ik concludeer het volgende: Wanneer de diagnose van een ongeneeslijke ziekte zoals MS gesteld wordt gaan patiënt en omgeving vaak zelf op zoek naar een mogelijke oplossing. Men hoopt die te vinden in de alternatieve behandelingswijzen. Van deze andere geneeswijzen is nooit enige positieve invloed op het verloop van de aandoening die meer is dan placebo bewezen MS-patienten die vergelijken zijn dan ook meer tevreden over hun klassieke behandeling dan over de uitgeprobeerde, vaak kostelijke en soms ook gevaarlijke alternatieve behandelingen. Toch voelt de MS-patiënt zich vaak verplicht om iedere kans op genezing te benutten, dit vaak op aandringen van zijn omgeving. Alternatieve genezers blijken zeer bescheiden in het beloven van resultaten aan de MS-patiënt. Toch worden de beloofde resultaten slechts in een minderheid van de gevallen bereikt. It s not the disease you die from, it s the lack of hope, Alan Osmond, MS-patient IMSO 2004/6 9

12 Uit dit onderzoek blijkt dat de MS-patiënt nood heeft aan een goede uitleg en begeleiding. Dat de reguliere arts, niet alleen de neuroloog, maar vooral de huisarts perfect geplaatst is. Om deze steun te bieden blijkt uit de grotere tevredenheid van de MS-patiënt over zijn klassieke behandeling Ik wil dan ook iedere persoon met MS aanmoedigen om een goede huisarts te consulteren en elke arts om de uitdaging - de MS-patiënt bijstaan in het omgaan met zijn tot op heden ongeneeslijke ziekte - aan te nemen. Dr. Els Huybregts Els.Huybregts@skynet.be Tel.: 02/ G.S.M.:0478/ Weken revalidatie in Melsbroek van 07/06/04 tot 02/07/04 Het verblijf in het ziekenhuis was zoals de vorige keer uitstekend, en de verschillende therapieën waren boeiend en nuttig. Vele nieuwe gezichten gezien en vrienden gemaakt, en ook bekende terug gezien. Een pluim voor de verpleegsters en verplegers, ook de therapeuten, want ze waren allemaal lief en behulpzaam. Ze zeggen dat het normaal is maar het is toch het vermelden waard!!! Voor de muziek liefhebbers heb ik nog een goede tip, tijdens de zomermaanden bezocht ik verschillende festivals. Sommige waren echt rolstoelvriendelijk aangekondigd, en dat moest dan ook gecontroleerd worden. Het eerste festival in de reeks die ik bezocht was "Couleur Café" en dat was echt rolstoelvriendelijk. De toiletten waren aangepast, een cabine met een brede deur, handgrepen en net en proper. In de tent waar verschillende optredens plaatsvonden, was een podium met hellend vlak waar je met de rolstoel op kon, en je begeleider mocht bij je blijven. Zo kon je zonder problemen over de hoofden van de andere festivalgangers kijken. Op het terrein lagen houten platen, zo kon je gemakkelijk met je rolstoel rijden. "Intro" is de naam van de organisatie die zich op verschillende festivals verdienstelijk maakt. Ter informatie het adres: verantwoordelijke Intro Bart Parmentier Sint Jorisstraat 1, 8800 Roeselare tel: 051/ fax: 051/ intro@inclusie.be IMSO 2004/6 10

13 WESTHOEK (11.09) Dit is niet de datum van de aanvallen op de torens van New York maar het begin van het begin van de herfstvakantie die ik in een impulsieve bui als antwoord op een reclamefolder aan mijn echtgenote,de grote steun en hulp bij mijn handicap, in de streek waar zij is opgegroeid heb willen aanbieden. Het was de eerste datum die vrij was in het Domein Westhoek voor een veertiendaags verblijf in het hotel. Bij mijn aankomst kreeg ik een steek in mijn hart. In de mooie duinen van onze kust is een groot complex, een hotel en een school, opgetrokken. Onze eerste wandeling was een uitstap naar haar geboortedorp Coxsijde, naar het kerkhof waar de familie en de vrienden begraven liggen. De weg loopt door het natuurreservaat. Rechts van de straat liggen de bossen van het domein Hannecart met de wandelwegen, en links bestaat het natuurreservaat uit weiden waar een paard, geiten, schapen en kippen het gras kort houden. Bij de wandeling langs de Groener Dyck was het eerste bouwwerk een bunker, restant van de Duitse verdedigingswerken, een overschot van de Atlantic Wall. De 2 de Canadese divisie die de linkerflank vormde van het geallieerde bevrijdingsleger had in 1944 zware gevechten te leveren op de Groene Dyck en de ganse kust. In de Westhoek zijn veel slachtoffers gevallen, jonge mannen werden geëxecuteerd of naar de concentratiekampen gestuurd. Door deze pijnlijke herinneringen aan onze vrienden verlegden wij onze wandelroute naar Nieuwpoort. Op het staketsel zijn wij goed uitgewaaid en kregen wij een dubbele dosis jodiumkuur. Woensdag hadden wij een zonnige dag maar toch een strakke zeewind, een wind waarvan de eoliennes* dankbaar gebruik maakten en lustig draaiden. Bij onze wandelingen langs Oostduinkerke, Koksyde en Nieuwpoort vonden wij regelmatig een vuilnisbak, deze werd altijd enkele meters vooraf aangekondigd door lege flessen, bierblikjes en andere afval. Die ongedisciplineerden hebben echter wel gezorgd voor arbeidsplaatsen: een oppervlaktedeskundige die gewapend met een mechanische grijparm en een grote vuilniszak van de gemeente al wandelend deze vuilnis inzamelt, en misschien ook een dierenarts die soms moet tussenkomen wanneer een dier deze vuilnis opeet en ziek wordt. * windmolens (nieuwe)- electriciteitsgeneratoren STAES ROGER IMSO 2004/6 11

14 24 DECEMBER IN POLEN Polen is een land met intrigerende tradities en gewoontes. Het meest gevoelige moment van de kerstvakantie is de Kerst zelf. Het avondmaal op 24 december begint niet voor de eerste ster aan de hemel staat, dit ter nagedachtenis aan de ster van Bethlehem. Het menu voor deze speciale, onveranderlijke en uiterst uitgekiende aangelegenheid bestaat uit 12 gangen. Een voor elke Apostel. Een klein beetje stro wordt verspreid over het witte tafellaken, ter nagedachtenis van Jezus die in een kribbe geboren werd. Er wordt altijd een bord bijgezet voor een eventueel onaangekondigde gast, die vooral deze avond, niet mag uitgesloten worden. Dit om Jozef en Maria te gedenken die destijds op zoek waren naar een onderkomen. De avond begint met het breken van de gezegende hostie en het verdelen ervan waarbij elkaar de beste wensen worden overgebracht. De roze versie van de hostie gaat naar de dieren. Het breken en uitdelen van de hostie is de meest belangrijke ceremonie van de avond daar zij het symbool is van de verbintenis met Christus. Er wordt alleen vis geconsumeerd tijdens dit avondmaal ondanks het feit dat de Rooms Katholieke Kerk toelaat vlees te eten. Naast de vis is er ook nog soep, rode bietensoep, gedroogde paddestoelen, en een soort ravioli met allerlei vullingen... IMSO 2004/6 12

15 Kinderen wachten ongeduldig op het moment dat ze hun cadeautjes mogen open maken, maar eerst moeten ze een gedichtje voordragen of een liedje zingen. Het is de magische nacht: dieren kunnen spreken met een menselijke stem (wordt gezegd) en iedereen is beleefd en genereus. Er wordt steevast geloofd dat wat er gebeurd de avond van Kerstmis een stevig impact zal hebben gedurende het komende jaar. De nachtmis wordt meestal ingeleid door gemeenschappelijk gezang. Kerstdag zelf wordt meestal gevierd zoals een gewone zondag: uitnodigen van vrienden, kennissen en familie. Ewa & Piotrek PUB DRUKKERIJ IMSO 2004/6 13

16 Misverstanden Die ochtend had de keukendame mijn ontbijt wel vroeg op tafel gezet. Ik was nog naar het radionieuws op de televisie aan het luisteren, toen plots twee meisjes de kamer binnengegiecheld kwamen. We komen u wassen. Bent u verdikt, mijnheer? Neen, zei ik, Verdickt verblijft hiernaast, ik ben Werelds. Aha, mijnheer Mondaine, zei de bruinharige, Goed dat we het weten. Tijdens drie deuntjes van Eddy Kwally, Helmut Lotto en Koen Op Crucke werd ik ingezeept, afgespoeld, drooggewreven en aangekleed. Daarna werd ik met behulp van stalen Carolien op het toilet gemikt. De ladies verdwenen weer. Intussen kwam miss kitchen binnengebeend, ze gluurde even naar de badkamer en vroeg : Hebt u al gedaan? Hongerig had ik mijn ontbijt in de gaten. Ik ben nog niet begonnen, zei ik dromerig. Gehaast liep ze weer de gang af met haar rammelkar. Na vijf minuten dook de blonde weer op, maar vóór ze kon binnenkomen, riep de voedseldame : Hij is nog niet begonnen! Twee minuten later onderging de brunette hetzelfde lot. Ik kon niet bij de bel en even later echode de hele gang : Hij is nog niet begonnen. Hij is nog niet begonnen. Voor de schoonmaakster die haar bevallig oog op mijn kamer had laten rusten, werd het zelfs in het Brussels vertaald : Il n est pas encore begonnèn. Na 35 minuten werd ik uit mijn netelige positie bevrijd en voor mijn bord gezet. Begin maar al te eten, zei ze, maar wees gerust hoor, in een wip ben ik met u klaar. Verbaasd over het wel erg vreemde woordgebruik, staarde ik haar aan. Plots hoorde ik in de badkamer een diep gekreun : Dat is hier nu altijd hetzelfde, je wil es wat doen, blies ze, en dan zit de sluiting klem. Drie zuchten verder jammerde ze ontgoocheld : Aan die twee hier zult u ook niet meer veel plezier beleven. Ze zijn helemaal plat. En de topjes zijn roestbruin en totaal verschrompeld. Ongerust vroeg ik mij af of ze niet de verkeerde spullen aan t uitpakken was. Ineens doemde ze triomfantelijk voor me open duwde me haar twee platte, roestbruine en verschrompelde dingen onder de neus. Het waren de twee geoxideerde batterijen van mijn scheerapparaat. Wat nu? vroeg ze. Met elektriciteit gaat het ook, suggereerde ik. Fluks werd ik geschoren. Goed zo? informeerde ze. Acht op tien, zei ik, je hebt te hard geduwd. Wie uit het onderwijs komt, is het gewend zijn oordeel in cijfers uit te drukken. Bent u al klaar met eten? vroeg ze. Ik ben... zei ik. Nauwelijks begonnen wilde ik er aan toevoegen, maar bijtijds zweeg ik, anders was het einde helemaal zoek geweest. Voor het vervoer is het nu te laat, zei ze, Ik breng je zelf wel naar beneden. Kiné, here we come. Verder dan de deur van de lift zijn we niet geraakt. Om de bekende redenen natuurlijk. A.W. IMSO 2004/6 14

17 Met vakantie in Toscane, In Venturina "La Ranocchiaia" Agriturismo Zaterdag 16 oktober We vertrokken zaterdag om 10u20 met tante Jinny naar de luchthaven. Wouter, Amélia en Teresa kwamen toe om 11 u, we konden dadelijk inchecken. Het vliegtuig van Alitalia" vertrok om 12u20. Met de rolstoel tot aan het vliegtuig, en dan overstappen in een supersmalle rolstoel om door de gang van het toestel te rollen tot aan mijn plaats, en dat onder deskundige begeleiding van een steward. Richting Milaan 1 u 45 vliegen en toen we daar aankwamen wachtte ons weer een verrassing. Een speciale lift met 2 begeleiders reed met ons naar de aankomsthal. Karen, Wouter, Amélia en Teresa mochten bij mij blijven. Dan nog even wachten op de volgende vlucht richting Pisa. Nog even tijd voor een sanitaire stop, en ook de toiletten waren rolstoelvriendelijk. De wachtruimte was speciaal voor de rolstoelgebruikers en hun familie. Toen het tijd was om naar het vliegtuig te gaan, kwamen opnieuw 2 begeleiders ons halen en reden met de lifttruck tot aan de deur van het vliegtuig, de lift naar omhoog en een verbindingstuk schoof uit en ikzelf zat in de smalle rolstoel en werd tot op mijn plaats gebracht. Als dat geen service is van Alitalia. Om een idee te geven, in Milaan worden elke dag 300 rolstoelgebruikers van en naar de vliegtuigen gebracht!!! Na ongeveer 40 min landden we in Pisa. Even wachten tot alle passagiers uit het vliegtuig waren gestapt, en de lifttruck kwam al aangereden. Naar de aankomsthal en dan wachten op de bagage, gelukkig waren alle reiszakken er en konden we navraag doen bij Europcar waar de wagen - een Renault Scénic met voldoende bagageruimte voor rolstoel en vier koffers - stond. In Milaan was het mooi zonnig 22 maar in Pisa winderig en fris 17. We reden nog een uur tot we in Venturina aankwamen aan onze vakantiewoning. Het was een prachtwoning, helemaal gerenoveerd. In de verbouwde boerderij waren 4 appartementen gemaakt. De woning die wij huurden voor 1 week was helemaal aangepast aan rolstoelgebruikers, naar de inkom liep een hellend vlak en de binnendeuren waren allemaal breed genoeg. De badkamerdeur was een schuifdeur, het toilet was aangepast met handgrepen en was verhoogd. Ook de doucheruimte was oké. Er was een klapstoeltje en een handgreep, er was geen op of instap, de afvoer van het water was centraal in de vloer gemaakt en de tegels waren antislip. Ook de wastafel was aangepast, en je kon ofwel met een stoel of met je rolstoel onder de wastafel en zo je toilet maken. Ook de bediening van de waterkraan was met een IMSO 2004/6 15

18 lange arm, wat zeer handig was, deze vakantie kon niet meer stuk. De vorm van vakantie die Wouter gekozen had heet "Agriturismo" maar had één voordeel, we moesten niet helpen met melken, druivenpluk, olijvenpluk, en kippen voeren. Dus tijd genoeg om te genieten van het mooie Toscaanse landschap en al dat lekker eten. Zaterdag in een ristorante "Otello" lekkere soep gegeten, dan pasta, en in Italië is die keuze vrijwel onbeperkt, dan nog een dessert, en om af te ronden een kleine koffie. Dan reden we richting ons verblijf, en konden moe maar gelukkig ons bed op zoeken. Het was vandaag al een heel toffe dag geweest, en ook een beetje vermoeiend, maar onze vakantie was al goed begonnen. Zondag 17 oktober Goed geslapen, een beetje last gehad van spasmen, maar terug in vorm om een rustig ontbijt te nemen en een nieuwe dag te beginnen. Onze eerste uitstap ging richting kust, want daar zaten we vrij dicht tegen - 3 km. We bezochten "San Vicenzo", een aan de zee liggend stadje, dat buiten het seizoen erg rustig oogde. Het was die dag erg winderig, en de zee was woest en kwaad, op wie, daar hadden we het raden naar. We lieten ons dan maar eens goed uitwaaien, ikzelf had een goede reling gevonden deed mijn kine-oefeningen, blik op oneindig en verstand op nul. Wat kan zo'n zee toch mooi en inspirerend zijn met een vakantie. Zondagavond hebben Amélia en Karen lekker gekookt voor ons vijf, om in de sfeer te blijven gevulde pasta en spinazie, en daar nog een aangepast streekwijntje bij, meer moet dat niet zijn! Vandaag ook nog wat gezocht naar een medische dienst waar men mijn spuit Betaferon kon zetten, en daar was zelfs een dokter van dienst die dat wou doen. Er werd dan ook een afspraak gemaakt voor de volgende dagen, dinsdag- en donderdagavond (weeral een probleem minder. Maandag 18 oktober tot en met zaterdag 23 oktober Maakten we verschillende uitstappen met de wagen, eigenlijk te veel om in detail te vertellen ik noem enkele plaatsen die we bezochten. Castagnetto Carducci, Suverreto, Massa Marittima, Venturina, Populonia, Castiglione Della Pascale, Follonica. En wat zeker op mijn harde schijf staat, is het bezoek aan het middeleeuws stadje met zijn smalle steegjes, pittoreske hoekjes, en de prachtige vergezichten over de valleien en dat was Campiglia Marittima. Wat nog het IMSO 2004/6 16

19 meeste indruk op me maakte, was de universiteitsstad Siena, zijn legendarische marktplaats waar elk jaar een ongelooflijke en spectaculaire paardenkoers gelopen wordt, op de "Piazza del Campo ". Ook zijn smalle en kronkelende straatjes, wat meer dan een bezoek waard was!!! De "Kathedraal" een brok gigantisch barok marmer kunstwerk, met talrijke kunstwerken zowel binnen als buiten, op de vloer, de koepels, de glasramen, het hout sculptuur werk, ik had met 2 ogen niet genoeg, zoveel was er te genieten. Voor iemand die een soortgelijke vakantie wil ondernemen een paar nuttige tips: Vergeet je parkeerkaart niet (voor rolstoelgebruikers). In Italië zijn heel veel parkeerplaatsen met het gele symbool van een rolstoel. Lekker eten kan je bijna overal en in de meeste restaurants en pizzeria's is veel aandacht en zorg besteed aan de toiletten voor rolstoelgebruikers. Rolstoelvriendelijke restaurants maken zich kenbaar door aan het raam een blauwe rolstoelsticker te kleven. Zondag 23 oktober reden we richting Pisa, naar de luchthaven en aangezien we nog tijd genoeg hadden, bezochten we de befaamde toren. En inderdaad hij staat nog altijd scheef, die van Pisa. De kathedraal was ook indrukwekkend, en de sfeer er rond, de kraampjes met alle mogelijke versies van "de scheven ". Op het einde van het toeristisch seizoen, en de drukte was ook te pruimen. (maar daar hadden wij ook een beetje schuld aan) Mijn algemene indruk van Toscane, een heel mooie streek, vriendelijke mensen en buiten het seizoen, betaalbaar. Voor de dames en meisjes, knappe mannen en jongens, voor de mannen en jongens, mooie dames en toffe grieten, in de prijs begrepen. Wat opviel was de netheid in de stad en op het platteland, ook de vele vespa's en brommers, maar ja dat hoort nu eenmaal bij Italië. De vele hoogspanning pillonen en kabels die het landschap doorkruisen, aan stroom voorziening geen gebrek. Tot zover deze nabeschouwing, terug naar onze laatste vakantiedag. Voor we naar de luchthaven van Pisa reden nog een snelle hap in een pizzeria in het centrum, en dan luchthavenwaarts. De gewone incheckprocedure, en rolstoelbegeleiding zoals bij het vertrek, en we konden vertrekken richting Milaan voor een korte vlucht van ongeveer 50 min. Zonder problemen in Milaan geraakt. Kauwgom helpt bij het opstijgen en landen en dat was ik de vorige keer vergeten! IMSO 2004/6 17

20 Het nadeel van de rolstoelbehandeling is dat je als eerste op het vliegtuig zit, maar dat je er pas als laatste maar af mag. Ik gebruikte die tijd om de andere passagiers te observeren, of een praatje te maken met Karen als mijn oren niet dicht zaten. Voor we op het vliegtuig gingen was ik - in Milaan - nog even langs de medische dienst gepasseerd, om mijn spuit Betaferon te laten zetten. Dat gebeurde door de dokter van dienst, dat probleem was dus ook weer opgelost. Om 20u. zaten we in het vliegtuig richting Brussel, om 22u. landden we op Zaventem, nog even wachten tot iedereen uitgestapt was, en dan kwamen er 2 begeleiders mij van het vliegtuig halen en in mijn eigen rolstoel zetten. Het toeval wil dat één van begeleiders een ex-klant was van ons café, je merkt hoe klein de wereld is. Nog even wachten op de bagage, en dan naar de uitgang, tante Jinny stond al te wachten en dat deed veel plezier, zelfs na een korte week vakantie. Afscheid nemen van Wouter, Amélia en Teresa en dan de auto in richting Elewijt. Moe maar gelukkig na een week vakantie, en blij om weer thuis te kunnen slapen. Voor de geïnteresseerden ons vakantie adres: Jan De Broeck Agriturismo "La Ranocchiaia " Wij gaan terug met zijn allen zwemmen voor het Onze Swimso 2005 heeft plaatst op zondag 24 april Aandacht aandacht aandacht aandacht aandacht Place to be : Zwembad Hofstade Bloso Inschrijven : Veerle DE BAERDEMAEKER Nationaal MS Centrum Tel : 02/ IMSO 2004/6 18