Dag 4: t Zit m in die ene letter

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Dag 4: t Zit m in die ene letter"

Cornelia van Doorn
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Dag 4: t Zit m in die ene letter 1 Voorbereiding - Voorzie een kopie van de gedichten op kopieerblad 1 (1 kopie per 2 leerlingen). - De leerlingen werken per 2. Taalzwakke leerlingen werken voor deze opdracht beter samen. Als je hen de differentiatieopdracht geeft, voorzie dan een kopie van de opdrachten (kopieerblad 2) en de sjablonen (kopieerblad 3) per duo. 2 Lesgang Instap Zet de leerlingen in duo s. Laat zwakke lezers samenwerken met een vlotte lezer. Deel kopieerblad 1 uit en vraag hun de gedichten te lezen. Onthul nog niets. Wellicht zullen velen over de bijzonderheden in elk gedicht lezen. Geef hun even de tijd. Waarschijnlijk ontdekken taalgevoelige leerlingen de lettertoevoegingen en letterwissels. Gebeurt dat niet? Lees de gedichten dan voor en leg een beetje nadruk op de lettertoevoegingen en -wissels. Wie dat wil, kan die letters markeren. P. en ik waren moe en besloten samen schaapjes te tellen. Om het eerst! riep P. Hij koos er een uit, sprong erop en sliep ermee weg uit P. en ik ISBN

2 Een vlieg vliegt, een muis muist (er vandoor, altijd). Een spin spint, een haas haast (zich weg, soms). Een krab krabt, een bij bijt (niet echt), maar een vis vist niet! Nooit! De circusartiest sprong op zijn fiest en fieste op één wiel zonder dat hij viel. ISBN O wat fieste hij mooi, o wat fieste hij sierlijk, o wat kon hij dat goed, vanuit het diepste van zijn ziel, zo fiesten op één wiel. Waarlijk, hij was wonderbaarlijk, die circusartiest. Alleen, hij had een spraakgebrek en zei altijd fiest. Maar dat was niest. Als een hap uit een appel een happel is, dan is een beet uit een boterham een beterham. Een banaan is krom. En iedereen weet dat. Maar weet je ook hoe dat kromt? 2

3 Je kunt deze vragen gebruiken om elk gedicht te bespreken: Gedicht 1: - Klopt het dat een vlieg vliegt? Wat is het verschil tussen het woord vlieg en het woord vliegt? - Muist een muis? Wat zou dat dan kunnen zijn? - Spint een spin? Kunnen hazen zich haasten, kunnen bijen bijten, krabben krabben? - Wat is er zo grappig aan de zin over de vis? Gedichten 2 en 5: - Lees het gedicht eens met liep ermee weg in plaats van sliep ermee weg (2). Met komt in plaats van kromt (5). Klinkt de tekst dan nog poëtisch? - Waarom is de toevoeging van de letter s (2) of de letter r (5) zo goed gevonden? Gedicht 3: - Wie heeft bij de eerste leesbeurt gewoon fiets gelezen in plaats van fiest? - Let op het laatste woord, waarom is het zo belangrijk dat het een woord is met ts achteraan? Gedicht 4: - Een hap uit een appel is een happel, een beet uit een boterham is een beterham. Welke woorden zou je kunnen verzinnen bij: een straf van de juf? een zieke olifant? een springend veulentje? Laat de leerlingen bij het vierde gedicht maar even fantaseren. Tot welke bijzondere woorden komen ze zelf? Uitleg opdracht Kondig de opdracht aan: de leerlingen gaan zelf aan de slag met letterwissels en lettertoevoegingen. Motiveer hen door te zeggen dat ze bij het vierde gedicht al heel wat originele creaties maakten. Vertel dat ze gerust een of meerdere gedichten mogen nadoen. Laat de leerlingen heel vrij in hoe ze de opdracht aanpakken. Schets de spelregels : - Werk per 2. - Fantaseer er maar op los. Welke fantastische vondsten met letters doen jullie? - Ga op zoek naar welke woorden zouden passen in een gedicht. - Hele korte gedichtjes mogen ook, kijk maar naar de gedichten van. Differentiatieopdracht Leerlingen die het Nederlands niet machtig zijn, vinden dit wellicht een zeer moeilijke opdracht. Reik hen (en andere taalzwakke leerlingen) kopieerbladen 2 en 3 aan. Die kopieerbladen ondersteunen hen in het vinden van woorden met letterwissels en lettertoevoegingen. Ze krijgen ook de keuze om al dan niet in een sjabloon te werken. Werktijd Treed als coach op tijdens de werktijd: beloon, daag uit en geef vooral zelf zo weinig mogelijk suggesties. Stuur leerlingen die de opdracht moeilijk vinden in de richting van het vierde gedicht. Dat is de makkelijkste vorm. 3

4 Daag de vlugge werkers uit om meerdere gedichten te maken, telkens in een andere vorm. Denk aan letterwissels, combinaties van twee woorden, lettertoevoegingen Misschien kun je hen aansporen om twee vormen in één gedicht te verwerken? Afronding De geschreven gedichten lenen zich beter tot lezen dan tot voordragen. Laat je dichters daarom hun werk tonen. Misschien kunnen de gedichten doorgegeven worden? Of krijgen ze een plekje aan de klaswand waar ze bewonderd kunnen worden? Je kunt ook voor een poëziewand (of poëzieboom, -draad, -blok, -doos ) kiezen waar de jonge dichters hun werk kunnen tentoonstellen. Domeinoverschrijdend werken Wil je nog verder gaan? De gedichten kunnen uitgetypt worden en voorzien worden van een illustratie. Een nietje erin en je hebt meteen een klaseigen gedichtenbundel. Het wordt helemaal leuk als de leerlingen een filmpje kunnen maken: in een movie maker kunnen ze elke versregel op een afzonderlijke dia zetten, muziek, illustraties en animaties toevoegen Misschien willen de leerlingen van andere klassen die filmpjes ook wel zien? Of zijn ze zo goed dat ze op een schoolfeest of een opendeurdag kunnen worden getoond? 3 Voorbeeld van een creatie van leerlingen Thomas en Freek 4

5 Kopieerblad 1 1 Een vlieg vliegt, een muis muist (er vandoor, altijd). Een spin spint, een haas haast (zich weg, soms). Een krab krabt, een bij bijt (niet echt), maar een vis vist niet! Nooit! P. en ik waren moe en besloten samen schaapjes te tellen. Om het eerst! riep P. Hij koos er een uit, sprong erop en sliep ermee weg 2 uit P. en ik 3 De circusartiest sprong op zijn fiest en fieste op één wiel zonder dat hij viel. O wat fieste hij mooi, o wat fieste hij sierlijk, o wat kon hij dat goed, vanuit het diepste van zijn ziel, zo fiesten op één wiel. Waarlijk, hij was wonderbaarlijk, die circusartiest. Alleen, hij had een spraakgebrek en zei altijd fiest. Maar dat was niest. Als een hap uit een appel een happel is, dan is een beet uit een boterham een beterham. Een banaan is krom. En iedereen weet dat. Maar weet je ook hoe dat kromt? 4 5 5

6 Kopieerblad 2 1 Verwissel eerst de vetgedrukte letters van plaats. Ga daarna alleen aan de slag. strenge juf zieke olifant springend veulentje....uf of....eng....lifant....eulentje grote fles.... klein meisje.... zachte knuffelbeer.... wit papier.... warme koffie.... blauwe muis.... Ook met namen kun je spelen. kwade Loes.... verstrooide Marieke.... jaloerse Jolien Wat gebeurt er als je de letter(s) op de stippen zet? liep + s kom + r kermis + st ooit + g boek + r = sliep = k...om = ker....mis =...ooit = b...oek haas + t = haas... s + pech + t =...pech... 3 Kunnen jullie er zelf nog enkele verzinnen? 6

7 Kopieerblad 3 gatengedicht 1 de ( ) gaf ( ) een ( ) nu is een beetje ( ) de die gaf 7

8 Kopieerblad 3 gatengedicht 2 ken je de die hij je elke dag en tot je er gek van wordt de de Je mag natuurlijk ook zonder hulp aan de slag! 8

9 Voorbeeld gatengedicht 1 de ( ) gaf ( ) een ( ) nu is struf strenge juf stom stoute Tom graf grote straf stom kwoos kwaad en boos een beetje ( ) de struf die stom graf trok zich daar niets van aan gaf 9

Vergelijkbare documenten

Dag 1: Knip- en plakwerk

Dag 1: Knip- en plakwerk 1 Voorbereiding - Voorzie voor elke leerling een kopie van het gedicht op kopieerblad 1 (één kopie per 8 leerlingen). - Voorzie kopieerblad 2 volgens het aantal groepen in je klas