Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek voltijd. Saxion Hogeschool Enschede

Transcriptie

1 Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek voltijd Saxion Hogeschool Enschede

2 Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek voltijd CROHO nr Saxion Hogeschool Enschede Hobéon Certificering BV Datum: 19 oktober 2006 Auditteam: W.L.M. Blomen T. Demeyer drs. D. Geerts drs. G.J. Stoltenborg T.C. Aarts Secretaris: G.C. Versluis

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Karakteristiek van de opleiding Visitatierapport Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie 15 juni BEVINDINGEN EN BEOORDELING 9 Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding 9 Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen 9 Facet 1.2. Niveau Bachelor 12 Facet 1.3. Oriëntatie HBO 14 Onderwerp 2: Programma 16 Facet 2.1. Eisen HBO 16 Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma 19 Facet 2.3. Samenhang Programma 23 Facet 2.4. Studielast 26 Facet 2.5. Instroom 29 Facet 2.6. Duur 32 Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud 33 Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing 35 Onderwerp 3: Inzet van Personeel 40 Facet 3.1. Eisen HBO 40 Facet 3.2. Kwantiteit Personeel 42 Facet 3.3. Kwaliteit Personeel 44 Onderwerp 4: Voorzieningen 48 Facet 4.1. Materiële Voorzieningen 48 Facet 4.2. Studiebegeleiding 50 Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg 53 Facet 5.1. Evaluatie Resultaten 53 Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering 56 Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld 58 Onderwerp 6: Resultaten 61 Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau 61 Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek- voltijd Integraal oordeel/ advies aan NVAO 67 Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren Bijlage II: Programma visitatie 15 juni 2006

4 1. INLEIDING 1.1. Functie van het rapport Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bachelor opleiding Bereik van de beoordeling Saxion Hogeschool, in casu Academie voor Toegepaste Kunst en Techniek, verzorgt de HBO bachelor opleidingen Kunst en Techniek en Technisch Commerciële Textielkunde Het onderhavige rapport heeft betrekking op de opleiding Kunst en Techniek. De opleiding Kunst en Techniek wordt uitgevoerd in een voltijd variant De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review van de opleiding Kunst en Techniek. In deze rapportage is de beoordeling omschreven van de opleiding Kunst en Techniek die door de academie voor Toegepaste Kunst van Saxion Hogescholen in de volgende variant wordt aangeboden: Kunst en Techniek, voltijd crohonummer Karakteristiek van de opleiding De Academie Toegepaste Kunst en Techniek (TKT) van Saxion Hogescholen bevat de bachelor opleidingen Kunst en Techniek en Technisch Commerciële Textielkunde en is gevestigd in Enschede. De bacheloropleiding Kunst en Techniek heeft nog één collega-opleiding in Nederland bij de Hogeschool voor de Kunsten van Utrecht. De bacheloropleiding Technisch Commerciële Textielkunde is uniek in Nederland. Dat betekent dat de focus naast regionaal zeker ook nationaal gericht is. Daarnaast is de internationale focus voor beide opleidingen van belang. Er wordt voor beide opleidingen gestreefd naar duurzame contacten met het bedrijfsleven en andere marktpartijen. Samenwerking met ander kennisinstituten in de directe omgeving ligt voor de hand. Het betreft o.a. de Universiteit van Twente, het Telematica-Instituut en de Academie voor Beeldende Kunst en Vormgeving (AKI) De opleiding Kunst en Techniek vormt binnen Saxion Hogescholen een brug tussen de kunstzinnige creatieve disciplines, de technische-vormgevings disciplines en de communicatief-psychologische disciplines. De opleiding richt zich op beroepen die liggen op het snijvlak van enerzijds (toegepaste) kunst, creatie en vormgeving en anderzijds (toegepaste) techniek, (nieuwe) media en implementatie. De opleiding leidt generalisten op, die op een unieke manier kennis en vaardigheden uit twee domeinen combineren die traditioneel niet in één persoon of functie te vinden zijn, maar waaraan in het werkveld wel grote behoefte is; Kunst en Techniek Mission statement: De opleiding wil generalisten opleiden op het snijvlak van Kunst, Techniek en Menswetenschappen. Afgestudeerden gaan functioneren op de grens van oude en nieuwe media en hebben specialismen op terreinen als vormgeving, implementatie en nieuwe concepten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 1

5 Werkveld en beroep zijn gebouwd op drie pijlers: Kunst, Techniek en Menswetenschappen. Door kennis van en ervaring met deze drie basisdisciplines en nog meer met de integratie hiervan in toepassingen en het ontwerptraject er omheen zijn afgestudeerden breed inzetbaar in de wereld van: oude en nieuwe media, multimediale programmering, reclame en communicatie, toegepaste (media) kunst, toegepaste (media) technieken. Nadere afbakening van het werkveld en beroep is noodzakelijk: niet alles kan! Afbakening geschiedt o.a. door eigen observaties van de marktbehoefte, door gesprekken met de collega-opleiding, door inbreng van medewerkers die uit het beroepenveld afkomstig zijn, door werkveldcontacten en via het lectoraat. (zie 2.2.) De opleiding bestaat officieel sinds Daarvoor was ze enige jaren in wording onder auspiciën van de opleiding Elektrotechniek. De opleiding Kunst en Techniek is voortkomen uit een duidelijke marktbehoefte. Bij de start van de opleiding zijn de kwalitatieve en kwantitatieve behoeften bepaald en vastgelegd. Met name de positionering van de opleiding als Kunst en Techniek en geen gewone op ICT geënte multimedia opleiding komt hieruit voort. De opleiding heeft per september 2005 een omvang van 540 voltijdstudenten. Er is gekozen voor competentiegericht leren De opleiding kent een toelatingsprocedure. Gemiddeld wordt 70% van de zich aanmeldende studenten toegelaten. De opleiding richt zich nadrukkelijk op een qua achtergrond brede en gemengde instroom (voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs, nationaal, internationaal). De opleiding benut de brede achtergrond van studenten bewust bij het zelfstudieproces tijdens groepswerk (peer-topeer coaching.) Met het MBO is overleg over het ontwikkelen van een doorlopende (verkorte) leerroute voor de korte termijn. Voor de langere termijn moet er een meer geïntegreerde leerroute komen. (zie 2.5.) De major-minor structuur zit opgesloten in de structuur van de opleiding (= specialisatie fase in het vierde jaar). Daarnaast kent de opleiding een specialiserende minor genaamd Kunst, Media en Technology die wordt aangeboden samen met de AKI (Media, Kunst en Visuele communicatie) en de Universiteit van Twente (Informatica en Menswetenschappen). Per 1 september 2005 wordt de differentiërende minor KunsT met een grote T aangeboden. De academie is voornemens om i.s.m. andere opleidingen de specialiserende minor Game design op te zetten. Daarnaast gaat de academie studenten de mogelijkheid bieden om een zgn. doorstroom WO-minor te volgen. Een eigen Master zal uiterlijk in 2006 gereed zijn. (zie 2.2. en 6.1) Sinds 1 mei 2006 is er weer een lector verbonden aan de opleiding Kunst en Techniek. Op dit moment wordt het werkplan van het lectoraat opgesteld. Daarin staat o.a. vermeld welke functies de lector en het lectoraat zullen gaan uitvoeren, hoe de kenniskring eruit ziet en welke onderzoeksgebieden specifiek worden onderzocht. (zie en 3.1.2) De academie beschikt over een commercieel projectbureau NewMedia Saxion. De producten die voor de klanten worden gemaakt variëren sterk en lopen van het uitlenen van apparatuur tot het mede realiseren van crossmedia-projecten en - producten, maar ook trainingen en scholing alsmede het organiseren van events. Alle studenten van de opleiding Kunst en Techniek moeten in elk leerjaar 5 ECs invullen binnen dit projectbureau. (zie ) Het internationaliseringsbeleid van de academie valt uiteen in onderwijsinhoudelijke componenten in het curriculum enerzijds en meer organisatorisch, samenwerking en uitwisseling anderzijds. In het curriculum van de opleiding Kunst en Techniek zitten internationale componenten, er is de mogelijkheid om in het buitenland stage te lopen en/of af te studeren en er is in de differentiatiefase een Engelse variant Art and Technology (ANT). Verder wordt er door beide opleidingen van de academie onderzocht in hoeverre een final year constructie tot de mogelijkheden behoort. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 2

6 Er is een intensieve samenwerking in netwerkverband met een drietal partnerinstellingen in Europa en er zijn bilaterale contacten met instituten in Amerika en Zuid-Afrika. (zie 1.1.) Vanuit het buitenland zijn er studenten afkomstig uit Duitsland, China, Vietnam en diverse andere landen. In 2003 waren dat 50 Duitse studenten en 60 studenten uit China, Vietnam en ander landen. De academie richt zich op ca. 80 Duitse studenten en ca. 100 studenten uit diverse ander landen in (zie 2.5.) 1.4. Visitatierapport Omdat de opleiding pas in 2001 van start is gegaan heeft eerdere visitatie nog niet plaatsgevonden. Als onderdeel van het Saxion kwaliteitszorgsysteem en ter voorbereiding op de audit door Hobéon heeft in er op 3 november 2005 een interne audit plaatsgevonden. Het intern auditteam bestond uit hiervoor opgeleide medewerkers van Saxion Hogescholen en een externe werkvelddeskundige. Het interne auditteam heeft daarbij de relevantie van de door de opleiding geformuleerde aandachtspunten voor de fase waarin de opleiding zich bevindt en die de opleiding in 2005 opnieuw tegen het licht heeft gehouden en (opnieuw) heeft vastgelegd, bevestigd: - competenties zijn beschreven tot en met de levels of competence - het toetsplan is gerealiseerd - vanuit de inhoudelijke en onderwijsbeschrijving zijn de leerdoelen geformuleerd - de opleiding is bezig de prestatie-indicatoren te formuleren en te implementeren en er is een begin gemaakt met de beschrijving van functiekwalificaties en kritische beroepssituaties - de afstudeerspecialisaties zijn opnieuw gedefinieerd. Het interne auditteam concludeerde dat de opleiding in feite a.h.w. een nieuwe fase ingaat. Het snelle ontwikkelingstempo en de breedte van het vakgebied maakt permanente actualisering van gemaakte keuzes noodzakelijk: niet alles kan. Dit betekent dat de confrontatie tussen de opleidingscompetenties (inclusief de domeinspecifieke eisen gevat in de onderwijsbeschrijving), de functiekwalificaties en kritische beroepssituaties en de feitelijke leerinhouden een continu proces blijft. In het rapport n.a.v. de interne audit staat het volgende aangegeven: - In het algemeen oordeelt men positief over de kwaliteit van de opleiding en de ontwikkelingen die zich binnen de opleiding voordoen. - Er moet een nadere concretisering van de opleidingscompetenties komen, omdat deze nu erg algemeen zijn beschreven. Het interne auditteam heeft gezien dat de opleiding hiermee is gestart door prestatieindicatoren te verbinden aan de opleidingscompetenties. De prestatie-indicatoren zijn daarbij sturend voor de toetsing. Voor een aantal clusters/projecten is dit in kaart gebracht. Dat moet de opleiding nu gaan doen voor alle onderwijsonderdelen. - Het scherper en sterker beschrijven van het beroepsprofiel is nodig om op een meer verantwoorde wijze beslissingen te kunnen nemen t.a.v. de ontwikkeling van de student op weg naar het behalen van het eindgetuigschrift. - De knik die de opleiding ervaart in het leerproces tussen het 2 e en 3 e jaar van zeer gestructureerd aangeboden onderwijs naar studeren via een persoonlijke leerweg heeft de opleiding verbeterd door het continu inzetten van zaken als POP, portfolio en studieloopbaanbegeleiding. - De PDCA cyclus moet duidelijker beschreven worden. - Taken, bevoegdheden en onderlinge verhoudingen van diverse organen (MT, LPC, examencommissie, toetscommissie, beleidsteam, docententeam etc) vragen om een nadere omschrijving. - Bij het onderwerp personeel moet in een Personeelsplan beschreven worden dat de opleiding er voor kiest om personeel aan te trekken dat nog parttime werkzaam is in de beroepspraktijk. In het scholingsplan wordt vakinhoudelijke scholing niet genoemd. - Bij het onderwerp onderwijsrendement moet de opleiding een analyse gaan maken waarom slechts 30% ipv 70% (Saxion streefwaarde) van de studenten de propedeuse na 2 jaar heeft behaald en daarop verbeterbeleid formuleren. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 3

7 De opleiding Kunst&techniek heeft in het Kwaliteitsrapport, dat ten behoeve van de audit op 15 juni 2006 is opgesteld, aangegeven wat zij met deze aanbevelingen heeft gedaan. Het auditteam heeft kennisgenomen van dit Kwaliteitsrapport, de onderliggende documenten en het verbeterbeleid. In onderhavig adviesrapport is bij de verschillende onderwerpen/facetten aangegeven wat de bevindingen zijn van het auditteam naar aanleiding van de audit die op 15 juni 2006 heeft plaatsgevonden Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleiding is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleiding geldt het volgende: De opleiding heeft zich voor wat betreft beroepsprofiel, opleidingscompetenties en doelstelling gebaseerd op het beroepsprofiel en de opleidingscompetenties zoals uitgewerkt en vastgesteld met de collegaopleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht en het beroepenveld en besproken met aanverwante opleidingen. (Zie onder facet 1.1.: Domeinspecifieke Eisen ). Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een Kunst en Techniek opleiding op HBO-niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door de opleiding Kunst & Techniek aangeleverde schriftelijke informatie: Kwaliteitsrapport; Studiegids; Onderwijs- en Examen Reglement OER; Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: - strategische keuzen en de positie in de markt, - interne organisatie, - de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, - ontwikkelingen in het beroepenveld, - beroeps- en opleidingsprofielen, - (validatie) eindkwalificaties, - curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, - werkvormen, - toetsing en beoordeling, - kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, - internationalisering, - instroombeleid, - studiebegeleiding, - onderwijsrendement. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 4

8 Op basis van de door opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Voorafgaand aan de visitatie (zie hieronder) werd het management van de betreffende opleiding op de hoogte gesteld van de voorlopige bevindingen van het auditteam op basis van zijn documentanalyse. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten meerdere externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van Kunst en Techniek, één student, één lead auditor, één auditor onderwijs vanuit Hobéon Certificering en één secretaris, eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en de materiële voorzieningen betreft- ook door eigen waarneming. De additionele, tijdens de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzichten van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding overleg voert; verslagen van die bijeenkomsten met het werkveld; overzicht CV s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van de functioneringsgesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortgangsgesprekken met studenten; detailbeschrijving van modulen, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; stageverslagen en -beoordelingen; de beroepsproducten die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de eindproducten van studenten. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische, materiële en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding werd voorgelegd voor een toets op eventuele feitelijke onjuistheden. 1 Visitatie heeft op 15 juni 2006 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 5

9 Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd Beslisregels Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts onvoldoende of voldoende scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, onvoldoende, voldoende, goed of excellent scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort voldoende, indien alle facetten van dat onderwerp tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende. B. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is. C. Een onderwerp scoort onvoldoende, indien meer dan één facet van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, wordt dat als extra aantekening vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed, indien alle facetten van dat onderwerp goed hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; 2 een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent, indien alle facetten van dat onderwerp excellent hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp onvoldoende heeft gescoord. 2 Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 ( Programma ) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 ECS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatie. Duur is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- Kwaliteit Personeel of Onderwijsrendement. Bij de beslissing of het onderwerp Programma een extra aantekening goed dan wel excellent verdient, wordt het facet Duur dan ook buiten beschouwing gelaten. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 6

10 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter: Leden: Secretaris: W.L.M. Blomen T. Demeyer drs. D. Geerts drs. G.J. Stoltenborg T. C. Aarts G.C. Versluis Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Kunst en Techniek noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De heer Blomen is lead auditor en heeft inmiddels een groot aantal audits in het kader van accreditatie geleid binnen verschillende domeinen. De werkvelddeskundige drs. D. Geerts heeft zich in zijn beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien heeft hij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. De heer Geerts heeft op grond van zijn ervaring en positie in het werkveld een goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het (internationale) werkveld gesteld worden aan professionals met een opleiding Kunst en Techniek op HBO-niveau. Sinds 1996 is de heer Geerts coördinator van het Mediacentrum K.U.Leuven, waarvoor hij verscheidene cursussen en practica ivm (de productie van) nieuwe mediatechnologieën doceerde. Als projectleider is hij verbonden aan het Centrum voor Usability Onderzoek (CUO) in Leuven. De vakdeskundige, de heer T. Demeyer, is als Lab manager en hoofd technologieontwikkeling verbonden aan de Waagsociety en in deeltijd verbonden aan de EMMA master course aan de faculteit Kunst Media Technologie van de Hogeschool voor de Kunsten te Hilversum. De heer Demeyer heeft zich in zijn beoordeling gericht op de kwaliteit van de opleiding, de actualiteit en relevantie van het richtinggevend domeinspecifieke kader. De heer Stoltenborg heeft zich als deskundige onderwijs vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. Hij heeft in zijn vorige en huidige functie ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan HBOopleidingen gesteld worden. De heer Aarts studeert momenteel aan de HBO Bachelor opleiding Kunst en Techniek - Game Design & Development van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 7

11 Deelnemers visitatie Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding(en): management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage I Programma visitatie 15 juni 2006 Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 8

12 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO. Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet Domeinspecifieke Eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen De beroepscompetenties van de afgestudeerde aan de opleiding Kunst en techniek zijn rechtstreeks afgeleid van de visie op het werkveld en op het beroep. Deze visie op het werkveld en het beroep heeft de opleiding gedefinieerd in haar onderwijsvisie en vastgelegd in het document Onderwijsvisie opleiding Kunst en Techniek met als ondertitel van Werkveld en Beroep naar Beroepscompetenties en Opleidingsniveau en via Visie op Leren en Instroom naar Concreet Onderwijs. (januari 2006). De visie op het beroep is gebaseerd op landelijk overleg met de collega-opleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU), aanverwante opleidingen en op vele werkveldcontacten. Er is geen landelijk beroepsprofiel vastgesteld. Wel heeft de opleiding zelf een scherpe omlijning van werkveld/beroepsprofiel gemaakt en van de bijbehorende beroepscompetenties. Samen met de collegaopleiding is een uitgewerkte set van 17 beroepscompetenties opgesteld De opleiding heeft de beroepscompetenties bewust globaal gehouden om de dynamiek in het vakgebied het hoofd te kunnen bieden. De opleiding volgt hiertoe een tweesporenbeleid: - Het beroepsprofiel wordt 3-jaarlijks op hoofdlijnen geëvalueerd in de Leerplancommissie (LPC) en het Managementteam. - De opleiding hanteert daarnaast een lijst van actuele functiekwalificaties en kritische beroepssituaties om het beroepsbeeld te vertalen in concreet onderwijs en concrete prestatieindicatoren binnen deze driejaarlijkse cyclus. (zie verder 2.2.) De opleiding krijgt input voor het bijstellen van de beroepsprofielen en het actualiseren van de lijst o.a. door eigen observaties van de marktbehoefte, door gesprekken met de collega-opleidingen in binnen- en buitenland, door inbreng van medewerkers die uit het beroepenveld afkomstig zijn, alumni-contacten, via het lectoraat van de opleiding, door werkveldcontacten via stage- en afstudeerbedrijven, via het (commerciële) projectbureau van de opleiding, via de werkveldcommissie. Het auditteam heeft kennisgenomen van de 17 beroepscompetenties die de opleiding hanteert en de lijst van actuele functiekwalificaties en kritische beroepssituaties. Op basis hiervan en op basis van de verslagen van overleggen die het auditteam heeft ingezien is het auditteam van mening, dat deze beroepscompetenties en functiekwalificaties aansluiten bij de eisen die door vakgenoten en de beroepspraktijk worden gesteld aan de opleiding in het betreffende domein. Het auditteam onderschrijft het belang van het globaal houden van deze competenties om goed in te kunnen spelen op de dynamiek van het vakgebied. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 9

13 Naast de contacten met de collega-opleiding van de HKU is er een gericht aantal buitenlandse contacten met collega-opleidingen waarmee uitwisselingen plaatsvinden. Op dit moment is er binnen Europa een netwerk met: Central Ostrobothnia Polytechnic (Finland), Oulu Polytechnic (Finland) en Erasmushogeschool RITS (Gent/Belgie). Met een vijftal instituten in de USA en Zuid-Afrika is bilateraal contact en vindt samenwerking plaats De opleiding heeft belangrijke kenmerken van een Netwerkorganisatie. Dit heeft zich zo ontwikkeld en blijkt goed aan te sluiten bij het karakter van het beroepenveld waarvoor het opleidt. De opleiding kent veel contacten met het werkveld via het (commerciële) projectbureau van de opleiding en via de stage- en afstudeertrajecten in het 3 e en 4 e jaar, die altijd in het bedrijfsleven plaatsvinden. De opleiding beschikt ook over een werkveldcommissie, die sinds begin 2004 actief is en gemiddeld twee maal per jaar bijeen komt. Op de agenda met deze commissie komen met name opleidingsrelevante zaken die samenhangen met de visie op het beroep en de competenties van de student aan de orde. Het werkveldonderzoek van november 2005 onder 18 representatieve bedrijven (waaronder Thales, Lost Boys, TROS) laat zien dat 83% van de bedrijven tevreden tot zeer tevreden is t.a.v. : - de mate waarin de visie van de opleiding op het beroep relevant is voor de beroepspraktijk in het ondervraagde bedrijf - de mate waarin de kennis van de student relevant is voor de beroepspraktijk binnen het ondervraagde bedrijf - de mate waarin de studenten van de opleiding in het team passen van het ondervraagde bedrijf Tijdens de audit heeft het auditteam verslagen van de overleggen met de werkveldcommissie ingezien en kunnen constateren dat er met de leden van deze commissie is gesproken over de competenties en de relatie tussen de competenties, beroepssituaties en het curriculum. In deze werkveldcommissie zitten voor de opleiding relevante vertegenwoordigers vanuit de Kunstsector en de Multi-media sector. Het auditteam heeft ook kennisgenomen van de uitslag van het werkveldonderzoek en de mate van tevredenheid van het werkveld. Het auditteam is op basis hiervan van mening, dat de opleiding hiermee heeft aangetoond de aansluiting van de eindkwalificaties op de eisen van de beroepspraktijk goed wordt geborgd Het internationaliseringsbeleid van de academie/opleiding valt uiteen in onderwijsinhoudelijke componenten in het curriculum enerzijds en meer organisatorisch, samenwerking en uitwisseling anderzijds. In het curriculum van de opleiding Kunst en techniek zitten internationale componenten. Daarnaast is er de mogelijkheid om in het buitenland stage te lopen en/of af te studeren en is er in de differentiatiefase een Engelse variant Art and Technology (ANT). Per cohort gaat ongeveer 15% - 20% van de studenten voor stage of afstuderen naar het buitenland. Recent wordt het hele curriculum ook aan één groep Engelstalig aangeboden. Omdat daar niet voldoende studenten voor waren is ook aan Nederlandse studenten gevraagd daaraan deel te nemen. Vanuit het buitenland nemen er 62 studenten aan dit programma deel afkomstig uit Duitsland, Finland, China, Indonesië, Korea, Syrië, Thailand, Turkije en Vietnam. Onderzoek naar het uitsluitend aanbieden van de opleiding in het Engels heeft uitgewezen, dat dat niet haalbaar is. Vanwege de gewijzigde bekostiging van buitenlandse studenten zullen er naar schatting te weinig studenten inschrijven en de opleiding zou zich daarmee uit de markt prijzen. Er is jaarlijks een instroom van Duitse studenten, die graag bij Saxion komen studeren i.v.m. het aansprekende curriculum en de breedte van de opleiding. Er ligt ook een duidelijke vraag naar deze studenten vanuit de Duitse markt. In Duitsland bestaan alleen opleidingen Media Informatica en kunstopleidingen. Een groot deel van de Duitse studenten volgt het Nederlandse programma. (zie verder onder 2.5. Instroom ) Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 10

14 Het verplicht stellen van het volgen van een deel van de studie in het buitenland (niet noodzakelijkerwijs de stage of het af studeren) blijkt niet haalbaar. Op dit moment wordt er door beide opleidingen van de academie TKT onderzocht in hoeverre een final year constructie tot de mogelijkheden behoort. Hierbij wordt gezien de internationale markt vooral gedacht aan partners in China, Vietnam en Hongkong. Dit final year zou in september 2007 van start moeten gaan. Zoals hierboven bij reeds is beschreven is er een intensieve samenwerking in netwerkverband met een drietal partnerinstellingen in Europa en er zijn bilaterale contacten met instituten in Amerika en Zuid-Afrika. In 2003 waren dat 50 Duitse studenten en 60 studenten uit China, Vietnam en ander landen. De academie TKT richt zich op een toename tot ca. 80 Duitse studenten en ca. 100 studenten uit diverse ander landen in Het auditteam heeft kennisgenomen van de internationale componenten van het studieprogramma, de mogelijkheid om stage te lopen of de afstudeeropdracht uit te voeren in het buitenland en de internationale contacten die er zijn over de beroepspraktijk en de inhoud van het programma. Op basis hiervan is het auditteam van mening, dat de opleiding de ontwikkeling van internationale beroepsvaardigheden en het leggen van verbanden met de actuele internationale beroepspraktijk borgt. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: De beroepscompetenties van de afgestudeerde aan de opleiding Kunst en Techniek zijn rechtstreeks afgeleid van de visie op het werkveld en op het beroep. Deze visie is vastgelegd in het document Onderwijsvisie opleiding Kunst en Techniek (januari 2006). De opleiding heeft samen met de collega-opleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) 17 beroepscompetenties opgesteld en aan de hand daarvan een lijst van actuele functiekwalificaties en kritische beroepssituaties. De opleiding heeft belangrijke kenmerken van een Netwerkorganisatie en sluit daarmee goed aan bij het karakter van het beroepenveld waarvoor het opleid. Er is regelmatig contact met de collega-opleiding, aanverwante (internationale) opleidingen en het werkveld. Daarin wordt ook aantoonbaar gesproken over het bijstellen van de beroepsprofielen en het actualiseren van de lijst. Internationalisering komt zowel tot uiting in het curriculum waarin internationale componenten zitten en de mogelijkheid stage te lopen en/of af te studeren in het buitenland, als in samenwerking en uitwisseling met collega-instellingen in o.a. Europa, Amerika en Zuid-Afrika waarbij ook gesproken wordt over de beroepspraktijk en de inhoud van het programma. Het werkveldonderzoek van november 2005 onder 18 representatieve bedrijven laat zien dat 83% van de bedrijven tevreden tot zeer tevreden is t.a.v. de relevantie van de visie van de opleiding op het beroep, de relevantie van de kennis van de student voor de beroepspraktijk en de mate waarin studenten in het team passen van het ondervraagde bedrijf. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 11

15 Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet Niveau Bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Bij de start van de opleiding is een relatie gelegd tussen de Dublin Descriptoren, de HBO bachelor kwalificaties en de 17 opleidingscompetenties. De opleiding heeft dit uitgewerkt en vastgelegd in de Onderwijsvisie opleiding Kunst en Techniek (jan. 2006). De uitwerking heeft plaatsgevonden samen met de collega- opleiding van de HKU. Elke opleidingscompetentie correspondeert met één van de vijf Dublin Descriptoren. Zo laat het overzicht, dat is opgenomen in de onderwijsvisie zien dat bijvoorbeeld de volgende opleidingscompetenties corresponderen met: Kennis en inzicht - De beginnend beroepsbeoefenaar beschikt over gedegen basisvaardigheden in de vigerende software applicaties binnen het deel van het werkveld waar de opleiding zich op richt - De beginnend beroepsbeoefenaar toont een pro-actieve onderzoekende houding door een ontwerpopdracht te onderbouwen middels vooronderzoek en evaluatie, binnen de randvoorwaarden in de beroepspraktijk Toepassen Kennis en inzicht - De beginnende beroepsbeoefenaar toont zich in staat om vanuit de eigen rol als kunsttechnisch ingenieur met een opdrachtgever te kunnen komen tot een realistische en haalbare projectdefinitie - De beginnende beroepsbeoefenaar demonstreert een kunstzinnige eigen positionering in de producten die zij bedenkt en ontwerpt. Oordeelsvorming - De beginnende beroepsbeoefenaar toont zich bewust van ethische vraagstukken in haar rol als ontwerper en kan dergelijke afwegingen expliciet maken bij het motiveren van keuzes in het ontwerpproces. - De beginnende beroepsbeoefenaar toont probleemoplossend vermogen doordat zij in staat is om ontwerptechnische problemen zelf op te lossen of anderen zodanig aan te sturen (door de probleemdefinitie over te dragen) dat deze het probleem kunnen oplossen. Communicatie - De beginnende beroepsbeoefenaar toont zich in staat om vanuit de eigen rol als kunsttechnisch ingenieur teamleden aan te sturen zowel inhoudelijk als managementtechnisch. - De beginnend beroepsbeoefenaar toont zich in staat om zowel haar persoon als haar werk professioneel en goed verzorgd te presenteren. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 12

16 Leervaardigheden - De beginnende beroepsbeoefenaar toont zich in haar gedrag, blijvend gericht, in staat te zijn bij te kunnen blijven ten aanzien van relevante ontwikkelingen in het vakgebied (inclusief ontwikkelingen in hard- en software). - De beginnende beroepsbeoefenaar toont zich een reflective practioner door voortdurend haar eigen handelen te analyseren en bij te stellen, gevoed door feedback van anderen. Het auditteam heeft in de Onderwijsvisie opleiding Kunst en Techniek kunnen lezen hoe de opleiding de relatie tussen de zgn. Dublin Descriptoren en de 17 opleidingscompetenties heeft gelegd. Het auditteam is van mening, dat de eindkwalificaties van de opleiding voldoen aan het niveau Bachelor zoals weergegeven in de zgn. Dublin Descriptoren. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: De opleiding heeft een relatie gelegd tussen de Dublin Descriptoren, de HBO bachelor kwalificaties en de 17 opleidingscompetenties. De opleiding heeft dit uitgewerkt en vastgelegd in de Onderwijsvisie opleiding Kunst en Techniek (jan. 2006). De uitwerking heeft plaatsgevonden samen met de collegaopleiding van de HKU. Elke opleidingscompetentie correspondeert met één van de vijf Dublin Descriptoren. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 13

17 Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet Oriëntatie HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Oriëntatie HBO kent twee dimensies. Hoger onderwijs enerzijds, beroepsonderwijs anderzijds Hoger Onderwijs Zoals al onder 1.2. is beschreven is bij de start van de opleiding een relatie gelegd tussen de Dublin Descriptoren, de HBO bachelor kwalificaties en de 17 opleidingscompetenties. De opleiding heeft dit uitgewerkt en vastgelegd in de Onderwijsvisie opleiding Kunst en Techniek (jan. 2006). De uitwerking heeft plaatsgevonden samen met de collega- opleiding van de HKU. (zie verder onder 2.1.) Beroepsonderwijs Zoals al onder 1.1. is beschreven zijn de beroepscompetenties van de afgestudeerde aan de opleiding Kunst en techniek rechtstreeks afgeleid van de visie op het werkveld en op het beroep. De visie op het beroep is gebaseerd op landelijk overleg met de collega-opleiding aan de HKU, aanverwante opleidingen en op vele werkveldcontacten. (zie verder onder 1.1.) Voor het overige blijkt de Oriëntatie HBO ook uit het programma van de opleiding. Zie daarvoor de bevindingen onder facet 2.1. Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: De opleiding heeft samen met de collega-opleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) 17 beroepscompetenties opgesteld en aan de hand daarvan een lijst van actuele functiekwalificaties en kritische beroepssituaties. De opleiding heeft een relatie gelegd tussen de Dublin Descriptoren, de HBO bachelor kwalificaties en de 17 opleidingscompetenties. Elke opleidingscompetentie correspondeert met één van de vijf Dublin Descriptoren. Er is regelmatig contact met de collega-opleiding, aanverwante opleidingen en het werkveld. Daarin wordt ook aantoonbaar gesproken over het bijstellen van de beroepsprofielen en het actualiseren van de lijst. Het werkveldonderzoek van november 2005 onder 18 representatieve bedrijven laat zien dat 83% van de bedrijven tevreden tot zeer tevreden is t.a.v. de relevantie van de visie van de opleiding op het beroep, de relevantie van de kennis van de student voor de beroepspraktijk en de mate waarin studenten in het team passen van het ondervraagde bedrijf. Daaruit kan geconcludeerd worden, dat de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 14

18 SAMENVATTEND OORDEEL DOELSTELLINGEN OPLEIDING : VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp Doelstellingen Opleiding voor de opleiding als voldoende. De beroepscompetenties van de afgestudeerde aan de opleiding Kunst en Techniek zijn rechtstreeks afgeleid van de visie op het werkveld en op het beroep. Deze visie is vastgelegd in het document Onderwijsvisie opleiding Kunst en Techniek (januari 2006). De opleiding heeft samen met de collegaopleiding aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) 17 beroepscompetenties opgesteld en aan de hand daarvan een lijst van actuele functiekwalificaties en kritische beroepssituaties. De opleiding heeft een relatie gelegd tussen de Dublin Descriptoren, de HBO bachelor kwalificaties en de 17 opleidingscompetenties. Elke opleidingscompetentie correspondeert met één van de vijf Dublin Descriptoren. De opleiding heeft belangrijke kenmerken van een Netwerkorganisatie en sluit daarmee goed aan bij het karakter van het beroepenveld waarvoor het opleid. Er is regelmatig contact met de collega-opleiding, aanverwante (internationale) opleidingen en het werkveld. Daarin wordt ook aantoonbaar gesproken over het bijstellen van de beroepsprofielen en het actualiseren van de lijst. De internationale component van de opleiding is terug te vinden in het curriculum, de mogelijkheid stage te lopen en/of af te studeren in het buitenland en in samenwerking en uitwisseling met collega-instellingen in o.a. Europa, Amerika en Zuid-Afrika waarbij ook gesproken wordt over de beroepspraktijk en de inhoud van het programma. Het werkveldonderzoek van november 2005 onder 18 representatieve bedrijven laat zien dat 83% van de bedrijven tevreden tot zeer tevreden is t.a.v. de relevantie van de visie van de opleiding op het beroep, de relevantie van de kennis van de student voor de beroepspraktijk en de mate waarin studenten in het team passen van het ondervraagde bedrijf. Extra aantekening: Conform de Beslisregels Accreditatie zoals vastgelegd in het NVAO-Accreditatiekader, kan een Onderwerp niet hoger scoren dan voldoende. Het auditteam beoordeelt evenwel alle facetten van het onderwerp Doelstellingen Opleiding als goed. Dit rechtvaardigt (zie Beslisregels onder E) een kwalificatie goed voor dit onderwerp. Reden voor het auditteam de kwalificatie goed als extra aantekening aan zijn oordeel toe te voegen. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 15

19 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet Eisen HBO is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen Het studiemateriaal dat de opleiding gebruikt is ontleend aan en gebaseerd op de actuele beroepspraktijk. Veel docenten en hun onderwijsmateriaal komen uit de recente beroepspraktijk. Het auditteam heeft kennisgenomen van het door de opleiding gehanteerde studiemateriaal en heeft geconstateerd dat dit relevant, actueel, werkvelddekkend en op HBO-niveau is. Tevens heeft het auditteam geconstateerd, dat er gebruik gemaakt kan worden van databanken en vaktijdschriften voor de meest actuele informatie op het gebied van Kunst en Techniek. Het auditteam heeft gezien, dat databanken te raadplegen zijn op de vele computers die beschikbaar zijn zowel in het zgn. Studielandschap van Saxion als in de eigen ruimten van de Academie (zie ook 4.1.). Vaktijdschriften zijn in te zien in het Studielandschap In de eerste twee leerjaren wordt het onderwijs aangeboden in onderwijsclusters en projecten. Deze zijn thematisch van opzet en de leerinhoud wordt direct ontleend aan de Multimedia beroepspraktijk. De beroepsoriëntatie, die in de eerste twee jaren een belangrijke rol speelt bestaat uit verplichte excursies met verplichte opdrachten, verplichte deelname aan de reguliere commerciële projecten van de opleiding en verplichte deelname aan een 6-tal stagepresentaties van derdejaars studenten. Wat er precies van de student verwacht wordt is vastgelegd in het document Beroepsoriëntatie en excursies. Nieuwe ideeën als het maken van de DVD van de relevante bedrijven en het laten uitnodigen van 1 e jaars student door de 3 e jaars in het stagebedrijf worden op dit moment uitgewerkt Het derde jaar bestaat uit een omvangrijk semi-academisch onderzoeksproject (toegepast onderzoek), waarin de studenten kennis opdoen over onderzoeksmethodologie en ervaring met het uitvoeren van toegepast onderzoek. Verder vindt er in het derde jaar een bedrijfsstage plaats en vakinhoudelijke oriëntatie op het afstuderen. Het vierde jaar bestaat uit een verder vakinhoudelijke verdieping op conceptueel niveau en het afstuderen dat altijd in het bedrijfsleven plaatsvindt. De opdrachten voor de stage en het afstuderen komen altijd in overleg met het bedrijfsleven tot stand. Hierbij zijn twee aspecten aan de orde: enerzijds opdrachten voor bedrijven in de cross-mediale sfeer (multi-media), anderzijds bedrijven die hiervan gebruik maken. Zo is er bijvoorbeeld in de gamingsfeer voor Thales (naval defence systems) een opdracht uitgevoerd om het principe radar via een animatie uit te leggen aan admiraals en is er met dagbladen Tubantia en Wegener meegedacht over het gebruik van andere media om de klant te bereiken. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 16

20 Buitenlandse studenten lopen over het algemeen stage in het land van herkomst, daar het verkrijgen van een werkvergunning in Nederland vaak stuit op problemen. (zie verder voor stage en afstuderen ook ) De opleiding heeft een eigen commercieel projectbureau NewMediaSaxion. De producten die voor de klanten worden gemaakt variëren sterk en lopen van het uitlenen van apparatuur tot het mede realiseren van crossmedia-projecten en - producten, maar ook trainingen en scholing alsmede het organiseren van events. Alle studenten moeten in elk leerjaar 5 ECs invullen binnen dit projectbureau. Veelal betreft de werkomgeving daarbij de opleiding. Het gaat in dat geval om een (zeer realistische) simulatie van de beroepsomgeving. Om (stage)bedrijven goed te informeren over wat er binnen de opleiding allemaal mogelijk is en met welke vragen/opdrachten zij naar de opleiding kunnen komen is er een informatieboekje opgesteld. Het auditteam heeft kennisgenomen van de opzet van het curriculum, de praktijkcomponent die er is binnen dit curriculum met o.a. in het eerste en tweede jaar thema s en projecten, in het derde jaar een onderzoeksproject en in het derde en vierde jaar het stagelopen en afstuderen in een bedrijf en van de mogelijkheden die het commercieel projectbureau van de opleiding biedt. Op basis hiervan en op basis van de gesprekken die het auditteam voerde met het managementteam en de docenten over de contacten met de bedrijven en de gevarieerde vragen/opdrachten die er vanuit die bedrijven naar de opleiding komen is het auditteam van mening dat de verbanden met de actuele ontwikkelingen in het vakgebied en de mogelijkheid om beroepsvaardigheden te ontwikkelen binnen het programma door de opleiding heel goed worden geborgd. In het gesprek met het managementteam tijdens de audit is ook gesproken over de breedte van de opleiding en het behaalde niveau van de student. Het managementteam heeft aangegeven, dat de opleiding nieuwe ontwikkelingen en zgn. hypes wel signaleert, maar niet overal direct op in gaat. Het verschil in niveau tussen studenten komt voort uit de keuze die de student maakt om zich meer te verdiepen in een bepaald onderwerp of zich juist heel breed te willen ontwikkelen. Dit laatste heeft als consequentie dat hij niet overal heel goed in is getraind. De opleiding borgt in elk geval het minimumniveau. Ook de student, die zich in z n eigen tijd nog verder verdiept, zal hij op een hoger niveau kunnen komen aan het eind van de opleiding dan een student die dat niet doet. (zie ook onder 6.1. gerealiseerde niveau. ) Ook heeft het auditteam tijdens de audit met de studenten gesproken over hun tevredenheid met de actualiteit van het programma en het ontwikkelen van beroepsvaardigheden. De studenten geven aan dat ze merken dat ze heel flexibel en veelzijdig zijn, waardoor ze op meer plekken inzetbaar worden. De opleiding is heel breed. Dat je voor alles moet openstaan en alles moet doen kan voor sommige studenten niet gemakkelijk zijn. Niet iedereen is hiervoor dus geschikt en je moet zowel geïnteresseerd zijn in Kunst als in Techniek Er wordt regelmatig gewerkt met gastdocenten. Dit zijn enerzijds mensen die voor één gastles naar de opleiding komen en anderzijds docenten die jaarlijks structureel worden ingezet om een deel van het programma te verzorgen. Daarnaast zijn veel docenten deels werkzaam in het werkveld, buiten de opleiding. (zie verder 3.1.) Sinds 1 mei 2006 is er weer een lector verbonden aan de opleiding Kunst en Techniek. De lector is tevens werkzaam aan de Universiteit van Twente. Er wordt nu besproken hoe zijn kennis gebruikt kan worden binnen de opleiding Kunst&Techniek. Op dit moment wordt het werkplan van het lectoraat opgesteld. Daarin staat o.a. vermeld welke functies de lector en het lectoraat zullen gaan uitvoeren, hoe de kenniskring eruit ziet en welke onderzoeksgebieden specifiek worden onderzocht. Het lectoraat gaat in elk geval een belangrijke rol spelen binnen de ontwikkelingen rondom de specialiserende en differentiërende en doorstroomminoren. Hobéon Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Kunst en Techniek, Saxion Hogescholen 17