Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor

Transcriptie

1 Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor Evaluatie Strandseizoen 2014 Provincie Zuid-Holland juni 2015

2

3 Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor Evaluatie Strandseizoen 2014 dossier : BD registratienummer : RDC_BD _R0001_905752_f versie : Final 1.0 classificatie : Provincie Zuid-Holland juni 2015 Cover foto s: Joop van Houdt (RWS), HVRB, Bart Amsing (ingezonden foto Zandmotor.nl) HaskoningDHV Nederland B.V. Niets uit dit bestek/drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van HaskoningDHV Nederland B.V., noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitssysteem van HaskoningDHV Nederland B.V. is gecertificeerd volgens ISO 9001.

4

5 INHOUD BLAD 1 INLEIDING Context Leeswijzer 3 2 ACHTERGROND ORGANISATIE STRAND-EN ZWEMVEILIGHEID Pilot Zandmotor Samenwerkingsovereenkomst Strandbewaking en Toezicht Zandmotor Bewakingsgebieden en onderlinge afspraken Strandbewaking en Toezicht Medewerker Zandmotor Afspraken omtrent evaluaties Ontwikkeling organisatie Ontwikkeling van de Zandmotor TOEZICHT, STRANDBEWAKING EN ALARMPLOEGEN Toezicht Strandbewaking Alarmploegen 13 4 OVERLEG, COMMUNICATIE EN AFSTEMMING Overlegstructuren Communicatie buiten incidenten Communicatie tijdens en na incidenten 16 5 MONITORING EN ICT Monitoring ICT 18 6 RISICO'S EN INSTELLEN ZWEMVERBOD Risico-Inventarisatie Instellen zwemverbod 20 7 CONCLUSIES, AANBEVELINGEN EN CONCRETE ACTIES Conclusies strandseizoen Aanbevelingen strandseizoen 22 8 COLOFON 25 BIJLAGE 1 VRAGENLIJST EVALUATIE STRAND- EN ZWEMVEILIGHEID ZANDMOTOR BIJLAGE 2 OVERZICHT INCIDENTEN EN HANDHAVINGSACTIVITEITEN TOEZICHTHOUDERS, GEMEENTE WESTLAND 32 BIJLAGE 3 OVERZICHT INCIDENTEN EN REPRESSIEACTIVITEITEN HVRB 36 BIJLAGE 4 OVERZICHT INCIDENTEN EN REPRESSIEACTIVITEITEN SURF RESCUE TEAM 39 BIJLAGE 5 BESPREKINGSVERSLAG ACTIETEAM BIJEENKOMST 2 APRIL Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

6 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor - 2 -

7 1 INLEIDING 1.1 Context De Vrijwillige Reddingsbrigades van Monster (MRB), s Gravenzande (GVRB) en Den Haag (HVRB), de Veiligheidsregio Haaglanden (VRH), provincie Zuid-Holland en de gemeenten Westland en Den Haag hebben voor aanvang van de beheerfase Pilot Zandmotor afspraken gemaakt omtrent de zwemveiligheid. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Samenwerkingsovereenkomst Strandbewaking en Toezicht Zwemveiligheid Zandmotor en nader uitgewerkt in het Toezichtsprotocol en de dekkingsplannen strandbewaking en toezicht. Het strandseizoen 2014 is het derde jaar waarbij de Zandmotor toegankelijk is geweest voor het publiek. De Zandmotor is voor zowel de recreanten als de betrokken reddingsdiensten een vertrouwd element aan de Delflandse kust geworden. Het strandseizoen 2014 stond in het teken van verdere optimalisatie van de organisatie. De basis voor verdere optimalisatie is gelegd in de evaluatie van het strandseizoen Conform afspraak is ook door alle betrokkenen het strandseizoen 2014 geëvalueerd. Voor u ligt het resultaat van deze evaluatie. Voor deze evaluatie is naar alle betrokken partijen een uitgebreide digitale enquête verstuurd. De uitkomsten van de enquête zijn in een workshop met alle partijen besproken, waarbij tevens een verdiepingsslag heeft plaatsgevonden. In deze rapportage wordt het resultaat hiervan weergegeven. Het betreft een volledig document, waarbij uitgebreid wordt ingegaan op alle aspecten die van belang zijn om de strand- en zwemveiligheid op en rondom de Zandmotor te kunnen garanderen. Deze evaluatie biedt inzicht in de wijze waarop de organisatie heeft gefunctioneerd, wat er goed ging en welke verbeterpunten er zijn voor het strandseizoen Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt kort ingegaan op de wijze waarop de strand- en zwemveiligheid is georganiseerd. In hoofdstuk 3 t/m 6 wordt in detail ingegaan op relevante aspecten als communicatie, relatie tussen strandbewaking en toezicht en monitoring. Per onderwerp wordt de achtergrond geschetst, wordt ingegaan op de bevindingen uit de evaluatie en worden conclusies getrokken. De rapportage wordt in hoofdstuk 7 afgesloten met conclusies en aanbevelingen voor het strandseizoen Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

8 2 ACHTERGROND ORGANISATIE STRAND-EN ZWEMVEILIGHEID 2.1 Pilot Zandmotor Voor de kust van Ter Heijde en Den Haag is in 2011 een schiereiland van 128 hectare aangelegd, even groot als 200 voetbalvelden: De Pilot Zandmotor. De Zandmotor is een innovatieve manier van kustonderhoud en kustuitbreiding. De natuur helpt met de bescherming tegen de zee. Door wind, golven en stroming verspreidt het zand zich de komende twintig jaar langs de kust tussen Hoek van Holland en Scheveningen. Het vormt daar nieuw strand en duingebied, dat extra bescherming biedt tegen zeespiegelstijging en extra ruimte biedt voor natuur en recreatie. Figuur 1 - De Zandmotor op 11 juli 2011 vlak na de aanleg (foto RWS: Joop van Houdt) 2.2 Samenwerkingsovereenkomst Strandbewaking en Toezicht Zandmotor Al vroeg in het m.e.r.-traject van de Zandmotor is vastgesteld dat de zwemveiligheid een belangrijk aspect van de ontwikkeling van de Zandmotor is. De Zandmotor heeft immers invloed op de stroming bij de kust. Ook werd vastgesteld dat aanvullende maatregelen m.b.t. zwemveiligheid noodzakelijk zijn. In de Beheerovereenkomst Pilot Zandmotor zijn in artikel 9 afspraken vastgelegd met betrekking tot de zwemveiligheid op en rondom de Zandmotor. Provincie Zuid-Holland, de gemeente Den Haag, de Veiligheidsregio Haaglanden (VRH), de gemeente Westland, de Monsterse Reddingsbrigade (MRB), de 's-gravenzandse Vrijwillige Reddingsbrigade (GVRB) en de Haagse Vrijwillige Reddingsbrigade (HVRB) hebben afspraken gemaakt over de organisatie van de strand- en zwemveiligheid op en rond de Zandmotor in de Samenwerkingsovereenkomst Strandbewaking en Toezicht Zwemveiligheid Zandmotor. In de samenwerkingsovereenkomst zijn 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor - 4 -

9 afspraken op hoofdlijnen gemaakt. Vervolgens zijn de afspraken door partijen verder in detail ingevuld. In onderstaande paragrafen wordt ingegaan op de belangrijkste elementen. 2.3 Bewakingsgebieden en onderlinge afspraken De hoofdlijnen van het organiseren van de strand- en zwemveiligheid op de Zandmotor zijn opgenomen in de samenwerkingsovereenkomst. In de samenwerkingsovereenkomst hebben betrokken partijen het bewakingsgebied op en rond de Zandmotor onderverdeeld in drie afzonderlijke bewakingsgebieden: 1. Bewakingsgebied I (het bewakingsgebied van de GVRB); 2. Bewakingsgebied II (het bewakingsgebied van de MRB); 3. Bewakingsgebied III (het bewakingsgebied van de HVRB). Bij de indeling in bewakingsgebieden is aangesloten op de (oude) gemeentegrenzen. In Figuur 2 wordt de ligging van de Zandmotor ten opzichte van de gemeentegrenzen weergegeven. Het puntje van de Zandmotor gelegen in het bewakingsgebied van de HVRB is in 2012 als onderdeel van het bewakingsgebied van de MRB beschouwd. Door de ontwikkeling van de Zandmotor naar het noorden is het deel van de Zandmotor op Haags grondgebied toegenomen. Figuur 2 - Gemeentegrenzen inclusief orientatiepalen Zandmotor (kaart provincie Zuid-Holland) Uitgangspunt is dat de verschillende Reddingsbrigades verantwoordelijk blijven voor hun eigen bewakingsgebied. Gedurende hun bewakingsdagen zullen de GVRB, de MRB en de HVRB tussen 10:00 uur en 18:00 uur primair verantwoordelijk zijn voor strandbewaking op respectievelijk bewakingsgebied I, bewakingsgebied II en bewakingsgebied III. Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

10 De MRB heeft aangegeven dat het mogelijk is dat zij op weekdagen in de zomervakantie niet alle capaciteit voor strandbewaking kan leveren. Mocht dit het geval zijn, dan zal de MRB in overleg treden met de GVRB om in samenspraak de strandbewaking van de Zandmotor in bewakingsgebied II gedurende weekdagen in de periode van zomervakantie te organiseren. 2.4 Strandbewaking en Toezicht In de samenwerkingsovereenkomst wordt een expliciet onderscheid gemaakt tussen Strandbewaking en Toezicht. Anders dan Strandbewaking, wordt het Toezicht niet uitgevoerd door de vrijwillige strandwachters van de Reddingsbrigades, maar door Toezichthouders. Deze Toezichthouders hebben alleen een preventieve taak, zij hebben geen rol in het daadwerkelijk uitvoeren van reddingsoperaties. Uiteraard kunnen zij wel de Reddingsbrigades assisteren in geval van calamiteiten. In de samenwerkingsovereenkomst is hierover als uitgangspunt opgenomen dat onder Toezicht wordt verstaan het houden van toezicht op de Zandmotor en het badend publiek op weekdagen, zaterdagen en zondagen, inclusief feestdagen. Dit gebeurt tussen 10:00 uur en 18:00 uur in elke jaarlijkse periode van 1 mei tot 1 oktober door tenminste één Toezichthouder permanent fysiek aanwezig te laten zijn op de Zandmotor, daarbuiten doen ze wekelijks een korte ronde. Samengevat kan gesteld worden dat de Toezichthouders een oog- en oorfunctie hebben met betrekking tot het toezicht op de Zandmotor. De Toezichthouders zijn in dienst bij de Gemeente Westland bij het Team Veiligheid. 2.5 Medewerker Zandmotor In de samenwerkingsovereenkomst is opgenomen dat de VRH verantwoordelijk is voor de coördinatie van het toezicht op de Zandmotor. Deze verplichting is ingevuld door het aanstellen van een Medewerker Zandmotor. De Medewerker Zandmotor zorgt voor de afstemming tussen de partijen en is verantwoordelijk voor het aankaarten van verbeterpunten en initiëren van activiteiten. 2.6 Afspraken omtrent evaluaties In de samenwerkingsovereenkomst zijn in artikel 8 de verplichtingen opgenomen over zowel evaluatie als monitoring (zie kader 1). Deze evaluatie strandseizoen 2014 heeft als doel om invulling aan deze verplichtingen te geven, zodat voor aanvang van het strandseizoen 2015 eventuele aanpassingen aan de organisatie strand- en zwemveiligheid verricht kunnen worden. Kader 1: SOK artikel 8. Evaluatie en monitoring 8.1 In verband met het dynamische karakter van de Zandmotor zullen Partijen op de volgende momenten het Toezicht en Strandbewaking en aanverwante onderwerpen met elkaar evalueren: a) In het bewakingsseizoen 2011, voorafgaand aan de Beheerfase Zandmotor; b) Drie maal in het kalenderjaar 2012: vóór, tijdens en na het bewakingsseizoen, te weten in de maand maart, juli en november; c) Vanaf kalenderjaar 2013 jaarlijks in de maand november. 8.2 De evaluatie als bedoeld in artikel 8.1 wordt in beginsel geïnitieerd door de Provincie. Onderdeel van de evaluatie maken tenminste de volgende onderwerpen uit: 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor - 6 -

11 a) Het evaluatierapport Zwemveiligheid Zandmotor als bedoeld in artikel 8.6; b) Een risico-inventarisatie; c) De afstemming tussen het Toezicht en de Strandbewaking; d) Het zwemverbod als bedoeld in artikel 5; e) Het materieel en de bezetting als bedoeld in artikel 6; f) De resultaten van het overleg als bedoeld in artikel 7.2; g) De Bewakingsgebieden als bedoeld in artikel 3.4; h) De financiële bepalingen als bedoeld in artikel 10. Naar aanleiding van de evaluatie stellen Partijen een verbeterplan op en beoordelen of aanpassing van de uitgangspunten en afspraken noodzakelijk is, in dat geval zullen partijen onderhavige overeenkomst aanpassen. 2.7 Ontwikkeling organisatie Voor een meer gedetailleerde beschrijving van de organisatie wordt verwezen naar de samenwerkingsovereenkomst, het Toezichtsprotocol strand- en zwemveiligheid Zandmotor, het gecombineerde dekkingsplan van de GVRB en de MRB en het dekkingsplan van de gemeente Westland. 2.8 Ontwikkeling van de Zandmotor De aanwezigheid van de Zandmotor langs de Delflandse kust is inmiddels een vertrouwd beeld voor zowel recreanten als de hulpdiensten. Wind en zee veranderen de Zandmotor al vanaf (en tijdens) de aanleg. De westkant van de Zandmotor erodeert en het zand wordt aan de noord- en zuidkant weer afgezet. In 2012 is 2 miljoen m 3 zand in beweging gekomen: m 3 zand is verplaatst op de Zandmotor zelf, m 3 zand is verspreid binnen het meetgebied en m 3 is buiten het meetgebied terecht gekomen. De Zandmotor is dus volop in beweging. Op luchtfoto s (zie figuur 3) zijn de veranderingen ook goed te zien. Met name op de foto van juli 2011 is het sedimenttransport rondom de Zandmotor goed zichtbaar, met de eerste aangroei van een zandbank aan de punt van de Zandmotor. Deze zandbank breidde zich steeds verder uit langs de kust. De Zandmotor is in zijn geheel smaller en langer geworden. De grootste veranderingen zijn er aan de noordzijde, waar de lagune, geulen en zandbanken steeds van vorm veranderen. Daarnaast heeft zich vanuit de lagune in 2012 een getijde geul gevormd, die vooral bij opkomend eb voor gevaarlijke situaties leidde door de hoge stroomsnelheden. In 2013 heeft de Zandmotor zich verder ontwikkeld conform de verwachtingen. Ten opzichte van 2012 heeft de getijdegeul meer bochten gekregen (meanderende geul), waardoor het gevaar voor het wegdrijven van recreanten naar zee is afgenomen. Er is meer sprake van een delta, een systeem met meerdere geulen richting de lagune. Hierdoor is de stroomsnelheid in de geul ten opzichte van het strandseizoen 2012 afgenomen. De geul heeft zich afgelopen jaar richting de zeereep verplaatst, waardoor het strand tussen strandtent Klein Ockenburg en de geul smaller is geworden. Gedurende het afgelopen jaar heeft de Zandmotor zich in hoofdlijnen vergelijkbaar ontwikkeld als in Daarbij is de ontwikkeling wel meer symmetrisch geworden; afgelopen jaren was er een langgerekte zandbank aan de zuidzijde ontstaan, die afgelopen winter ook aan de noordzijde is ontwikkeld. Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

12 11 juli januari juli september maart december september januari 2015 Figuur 3 - Morfologische ontwikkeling Zandmotor in de tijd (foto s RWS: Joop van Houdt) Tegelijk met de morfologische ontwikkelingen van de Zandmotor heeft de organisatie rondom de stranden zwemveiligheid zich afgelopen jaren verder ontwikkeld. De komst van de Zandmotor heeft als een katalysator gediend voor de intensievere samenwerking tussen de reddingsbrigades van Westland en Den 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor - 8 -

13 Haag. In geval van calamiteiten wordt geschoven met bewakingsgebieden, zodat het gewenste bewakingsniveau van zowel het reguliere strand als van de Zandmotor gehandhaafd kan blijven. Het strandseizoen van 2012 was het eerste jaar dat ervaring is opgedaan met de Zandmotor. Gezien de snelheid van de morfologische ontwikkelingen en gebrek aan ervaring met de Zandmotor is zowel aan de westkant van de Zandmotor als in de getijde geul een zwemverbod ingesteld. Dit eerste jaar stond in het teken van het inregelen en opbouwen van de organisatie, waarbij de betrokken partijen kennis en ervaring hebben opgedaan van de eigen taken en verantwoordelijkheden. In 2013 is onder de leiding van de Medewerker Zandmotor verder gebouwd aan de verdere samenwerking tussen de SOK- partners (reddingsbrigades, toezichthouders en VRH) en de overige betrokken instanties (KNRM, meldkamer, brandweer, etc). Deze ontwikkeling heeft zich in 2014 verder voortgezet. De jaarlijkse evaluaties vormen de basis voor verdere optimalisatie in samenwerking en uitrusting van de hulpdiensten. Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

14 3 TOEZICHT, STRANDBEWAKING EN ALARMPLOEGEN Tijdens de gesprekken over de organisatie van de strand- en zwemveiligheid op de Zandmotor is besloten om het Toezicht en de Strandbewaking te scheiden. Toezicht op de Zandmotor wordt verricht door Toezichthouders die in dienst zijn bij de gemeente Westland. De Strandbewaking wordt verricht door de Reddingsbrigades. Goede communicatie en afstemming tussen beide partijen is essentieel voor een soepele samenwerking. 3.1 Toezicht Achtergrond Toezichthouders zijn gedurende het strandseizoen van 10:00 tot 18:00 uur op de Zandmotor voor het leveren van toezicht op zowel doordeweekse dagen als in het weekeinde. Het toezicht vindt plaats in koppels van twee. De toezichthouders hebben een BOA-bevoegdheid. Primaire rol van de toezichthouders is echter de gastheerfunctie: aanwezige recreanten dienen geïnformeerd te worden over risico s en gevaren van de Zandmotor. De inzet kan op warme stranddagen worden verlengd, tijdens calamiteiten kunnen ook extra koppels ingezet worden. De Teamleider van het team Veiligheid van de Gemeente Westland kan hier over besluiten. Bevindingen evaluatie De toezichthouders zien de taken op de Zandmotor als een waardevolle aanvulling op hun werkzaamheden. Vorig jaar was het kennisniveau over de Zandmotor bij de toezichthouders gegroeid en dit is afgelopen jaar nog verder gegroeid. De gemeente Westland heeft dezelfde Toezichthouders in kunnen huren die ook in 2012 en 2013 zijn ingehuurd boven de bestaande formatie. Hierdoor is er gezorgd voor continuïteit en is er geen kennis verloren gegaan. Daarnaast hebben de toezichthouders van de gemeente Westland in 2014 ook Toezichthouder bevoegdheid verkregen op Haags grondgebied. Op operationeel niveau heeft in vergelijking met het strandseizoen 2013 meer operationele uitwisseling plaatsgevonden met de reddingbrigades. Elke ochtend zoeken de toezichthouders de reddingsbrigades even op om op de hoogte gebracht te worden van de actuele situatie. Bij wisseling van getij houden de toezichthouders toezicht aan de noordkant van de Zandmotor bij de getijdegeul. Daarnaast heeft de Medewerker Zandmotor briefings van de toezichthouders bij de gemeente Westland gebruikt voor overdracht van kennis. De Medewerker Zandmotor zal dit ook tijdens het strandseizoen 2015 blijven doen. Uit de evaluatie blijkt dat de Gemeente Westland wel behoefte heeft aan een hogere frequentie van deze overleggen. De Gemeente Westland zal in 2015 de medewerker Zandmotor actief hiervoor benaderen, waarbij specifiek wordt aangegeven op welke aspect nadere afstemming gewenst is. Door de reddingsbrigades is afgelopen jaar onderling gezamenlijk geoefend. Ondanks de wens vanuit de evaluatie over het strandseizoen 2013 is het niet gelukt om ook de toezichthouders hierbij te betrekken. Ter voorbereiding van het strandseizoen 2015 zal er gezamenlijk worden geoefend met zowel de reddingsbrigades, brandweer als de toezichthouders. De partijen stemmen dit af op de trainingen van de brandweer. Partijen hebben afgesproken dat er niet gehandhaafd wordt op de aanwezigheid van kite-surfers, aangezien zij een belangrijke signaleringsrol vervullen en potentiële redders zijn van badgasten in nood. De HVRB heeft echter aangegeven dat er onveilige situaties ontstaan. Deze ontstaan wanneer kite-surfers 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor

15 starten en landen op plekken waar veel strandpubliek aanwezig is en wanneer er dicht onder de kust wordt gevaren. Komend jaar dient dit op strategisch operationeel niveau besproken te worden. De toezichthouders van de gemeente Westland hebben aangegeven dat zij beter uitgerust willen zijn om mensen in nood te kunnen helpen. Zoals beschreven in paragraaf 2.4 is in de organisatie een duidelijke knip tussen preventieve taken (toezicht) en repressieve taken (redden). De toezichthouders zijn aanwezig om toezicht te houden. Uiteraard is het wel mogelijk dat toezichthouders assisteren tijdens reddingsacties, maar zij voeren deze zelf niet uit. Het redden moet overgelaten worden aan de reddingsbrigades. Wel kunnen de toezichthouders beter uitgerust worden met een goede EHBO-kist inclusief iso-deken en wenselijk is een mobiele AED. Gemeente Westland zal de wensen nader inventariseren. De reguliere werktijden vanuit de CAO van de Toezichthouders worden vanaf komend strandseizoen verruimd. Tussen de Gemeente Westland en de Provincie Zuid Holland bestaat reeds de afspraak dat de Toezichthouders op de Zandmotor op drukke stranddagen tot uur aanwezig kunnen zijn. Mocht deze afspraak in de praktijk onvoldoende zijn, dan biedt de verruiming van de reguliere werktijden ruimte om hierover in gesprek te gaan. De Provicie Zuid Holland zal hiervoor het initiatief nemen. De Zandmotor verplaatst zich naar zowel het zuiden als het noorden. Hierdoor wordt het gebied waarop toezicht gehouden dient te worden verder vergroot. Naast het vergrootte areaal is er tevens sprake van grotere aanrijdtijden, indien de toezichthouders vanuit de gemeente Westland richting Haags grondgebied verplaatsen. Komend seizoen wordt bekeken op welke wijze het toezicht in de komende jaren het beste vervuld kan worden. Hierbij wordt serieus onderzocht in hoeverre erop termijn ook Haagse toezichthouders ingezet dienen te worden. De Toezichthouders hebben tijdens het strandseizoen 2014 een aantal keren handhavend opgetreden. In bijlage 2 wordt een overzicht gepresenteerd van alle handhavingsactiviteiten en bijzonderheden. Platform voor uitwisseling op strategisch operationeel niveau organiseren Op strategisch operationeel niveau dient de aanwezigheid van de kite-surfers te worden besproken Gemeente Westland inventariseert naar de behoefte voor uitbreiding van de uitrusting van de Toezichthouders (met goede EHBO-kist, iso-deken en AED) Tussen de provincie en gemeente Westland worden nadere afspraken gemaakt, op welke wijze gebruik kan worden gemaakt van de toegenomen flexibiliteit van de Toezichthouders, omtrent het aantal uren toezicht Onderzoeken in hoeverre er op welke termijn Haagse Toezichthouders ingezet dienen te worden Betrekken toezichthouders bij (multidisciplinaire) oefeningen op de Zandmotor 3.2 Strandbewaking Achtergrond De strandbewaking wordt verricht door de Reddingsbrigades. De MRB is verantwoordelijk voor de strandbewaking op het Westlandse deel van de Zandmotor en de HVRB voor het Haagse gedeelte. Vanuit pragmatisch oogpunt pakt de MRB de punt van de haak mee en de HVRB bewaakt standaard het stuk Westlandse strand ten oosten van de lagune. De GVRB kan in geval van calamiteiten haar bewakingsgebied naar het noorden opschuiven, waardoor de MRB meer aandacht en capaciteit kan richten op de Zandmotor. Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

16 Goede communicatie en afstemming tussen de reddingsbrigades is essentieel om goed samen te kunnen werken. De reddingsbrigades zijn aanwezig tijdens weekeinden en gedurende 6 weken in de zomervakantie. In geval van slecht weer kan de bezetting teruggeschroefd worden. Naast deze reguliere bezetting is door de MRB ende GVRB een Alarmploeg opgericht (zie paragraaf 3.3). Bevindingen evaluatie In 2014 zijn alle Reddingsbrigades in staat geweest om te voldoen aan de gemaakte afspraken qua minimumbezetting per post en bewakingsvenster. De GVRB en de MRB maakten al gebruik van de inzet van de waterscooter. Afgelopen jaar is op basis van de uitkomsten van de evaluatie over het strandseizoen 2013 ook aan de HVRB een waterscooter ter beschikking gesteld. Vooral door de toename aan zandbanken en ondiepte zones door het verplaatsen van de Zandmotor richting het noorden, voldeed de inzet van alleen reddingsboten niet meer. Over het gebruik van de waterscooter is de HVRB zeer te spreken, deze waterscooter heeft in het reguliere bewakingsgebied recreanten van een ondergelopen zandbank kunnen redden. Mede naar aanleiding van de positieve ervaringen met de waterscooter vormen waterscooters vanaf het strandseizoen 2015 ook onderdeel van het reguliere materiaal van de HVRB. Figuur 4 - Aanschaf waterscooters 2015 HVRB (bron: HVRB) Voor alle reddingsbrigades geldt dat de beschikking over de materialen is voldoende geweest. Wat betreft de bezettingsgraad en het ledenaantal is de MRB afgelopen jaar gegroeid. Deze groei komt door de opheffing van reddingsbrigade Naaldwijk en door de extra exposure door de Zandmotor. Echter blijft het een aandachtspunt om de leden te blijven behouden, zodat de toename in leden uiteindelijk ook leidt tot een groter aantal strandwachten waarop een beroep gedaan kan worden. Voordat deze leden actief ingezet kunnen worden, dienen zij namelijk wel de benodigde opleiding en training gekregen te hebben. De GVRB heeft geen rol in de preventieve bewaking van de Zandmotor. De reguliere strandploeg moet echter wel bewust zijn dat zij, of anders de Alarmploeg, naar de Zandmotor moet bij repressief optreden. Bij inzet van zowel materiaal als bemensing wordt daar rekening mee gehouden. Uit de evaluatie blijkt dat de samenwerking tussen de MRB en de GVRB op gebied van de strandbewaking erg soepel verloopt. Wanneer het nodig is, schuift de GVRB een stuk op voor de strandbewaking en neemt een deel van het bewakingsgebied van de MRB over. Beide partijen zijn hier zeer over te spreken. De getijdegeul aan de noordkant van de Zandmotor is ook afgelopen jaar meer gaan meanderen. Het gevaar voor het wegdrijven van recreanten naar zee is hierdoor sterk afgenomen. Echter blijft dit een aandachtspunt om mee te nemen voor een nieuw strandseizoen. Ook als gevolg van het meanderen van de getijdegeul is het strand ter hoogte van strandtent Klein-Ockenburg ten opzichte van het strandseizoen 2013 nog smaller geworden. Dit heeft invloed op de aanrijdtijden richting Zandmotor vanaf het noorden. De verdere morfologische ontwikkeling is zeer relevant voor het strandseizoen Het Actieteam 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor

17 Zandmotor 1 kan hier duidelijkheid over verschaffen. Deze input komt goed van pas bij het actualiseren van de Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RIE, zie paragraaf 6.1). Meer gezamenlijke oefeningen met zowel de drie reddingbrigades als de brandweer en toezichthouders Platform voor uitwisseling op strategisch operationeel niveau organiseren Bijeenroepen Actieteam Zandmotor voor aanvang strandseizoen 2015 (reeds gebeurd zie Bijlage 5) Aanpassen van bestaande RIE op basis van nieuwe (morfologische) situatie 3.3 Alarmploegen Achtergrond Bij de bespreking omtrent de strand- en zwemveiligheid Zandmotor is afgesproken dat de GVRB en de MRB gezamenlijk een Alarmploeg opstellen. Hierbij moet continu vanuit beide brigades een reddingseenheid oproepbaar zijn, zodat inzet van één Alarmploeg gegarandeerd is. Hiermee kan adequaat gereageerd worden buiten het bewakingsvenster én buiten het strandseizoen. Aan zowel GVRB en MRB is een waterscooter beschikbaar gesteld, zodat de Alarmploegen snel kunnen reageren (deze zijn eenvoudig te water te laten, zijn geschikt voor ondiepe gedeeltes Zandmotor en zijn met kleiner team inzetbaar). Het biedt de mogelijkheid om snel en flexibel op te treden. Zowel zelfstandig als op de trailer is het apparaat snel te verplaatsen naar een willekeurige locatie. Gezien de geografische spreiding van de vrijwilligers van de HVRB is het voor de HVRB geen optie om een bijdrage te leveren aan een Alarmploeg. Bevindingen evaluatie In 2014 heeft de Alarmploeg van de MRB en de GVRB naar tevredenheid gefunctioneerd. In totaal is de Alarmploeg negen keer ingezet (zie bijlage 3 voor specificaties). Daarnaast hebben enkele gezamenlijke oefeningen plaatsgevonden met de Alarmploeg. Doel voor 2015 is om minstens drie gezamenlijke oefeningen te organiseren. De bezettingsgraad voor de alarmploeg (24 uur per dag, 365 dagen per jaar) is afgelopen jaar gehaald. In het geval dat er geen alarmploeg beschikbaar is of dreigt te zijn is er altijd onderlinge afstemming tussen de GVRB en de MRB. Bij alle inzetten is de Alarmploeg ruim binnen de maximaal afgesproken uitruktijd gebleven. Per inzet heeft een evaluatie plaatsgevonden. Daarnaast voldoet de uitrusting van de alarmploeg om de inzetbaarheid van de alarmploeg te waarborgen en is er geen moment geweest dat de alarmploeg niet inzetbaar is geweest wegens technische mankementen aan het materiaal dat ter beschikking is gesteld. De GVRB en de MRB geven aan dat de samenwerking met de meldkamer steeds beter verloopt. Aandachtspunt blijft echter wel om de centralisten van de meldkamer te blijven informeren over wat de reddingsbrigades kunnen en waarvoor zijn inzetbaar zijn. Zeker gezien de overgang van de meldkamer van Hollands Midden naar Haaglanden blijft dit net als voorgaande jaren een aandachtspunt. Meer gezamenlijke oefeningen met de Alarmploegen van de MRB en de GVRB in 2015 Meldkamercentralisten in april 2015 bijpraten over ontwikkelingen 1 In dit Actieteam wordt aan de hand van de morfologische ontwikkeling van de Zandmotor de gevolgen voor zwemveiligheid ingeschat en geadviseerd over eventuele noodzaak tot fysiek ingrijpen. Het Actieteam Zandmotor is opgebouwd uit afgevaardigden van de TU Delft, Rijkswaterstaat Directie Zuid- Holland, Waterdienst, Veiligheidsregio Haaglanden (Medewerker Zandmotor) en de Provincie Zuid- Holland. Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

18 4 OVERLEG, COMMUNICATIE EN AFSTEMMING Gezien het aantal betrokken partijen bij de strand- en zwemveiligheid is een goede communicatie essentieel. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de opgezette overlegstructuur waar partijen elkaar geregeld kunnen informeren over ontwikkelingen, incidenten en aandachtspunten. Communicatie is niet alleen van belang in de reguliere samenwerking tussen partijen, maar zeker ook tijdens en na afloop van incidenten. In dit hoofdstuk komen zowel de communicatie tijdens reguliere werkzaamheden en communicatie tijdens/na het optreden van incidenten aan bod. Daarnaast wordt de wijze waarop gecommuniceerd wordt met het publiek met borden en anderszins in dit hoofdstuk behandeld. 4.1 Overlegstructuren Achtergrond Bij de strand- en zwemveiligheid Zandmotor is een groot aantal organisaties betrokken. Voor een succesvolle en geoliede machine is het noodzakelijk dat iedereen weet wat van hem/haar wordt verwacht en goed op de hoogte wordt gehouden van relevante ontwikkelingen. Voor de partijen die zich bezig houden met de strand- en zwemveiligheid op en rondom de Zandmotor zijn de volgende overleggen van belang: Regiegroep strand- en zwemveiligheid Operationeel overleg toezicht en strandbewaking Zandmotor Beheerdersoverleg Pilot Zandmotor Actieteam Zandmotor Bevindingen uit Evaluatie In 2012 was het overleg van de Regiegroep strand- en zwemveiligheid en het Beheerdersoverleg Pilot Zandmotor vaak vanuit praktische overwegingen gecombineerd. Hierdoor werd de groep erg groot, waardoor er minder ruimte ontstond voor discussies. Vanaf 2013 zijn deze overlegstructuren geknipt. De Medewerker Zandmotor is namens alle partijen aanwezig in het Beheerdersoverleg Pilot Zandmotor. Deze aanpassing is door partijen als plezierig ervaren. Ook de huidige frequentie van de Regiegroep strand- en zwemveiligheid voldoet nog steeds, gezien de gegroeide mate van samenwerking is de frequentie van samenkomen van de regiegroep gedaald. Indien er zaken spelen weten partijen elkaar ook buiten het overleg van de Regiegroep strand- en zwemveiligheid te vinden. De Medewerker Zandmotor heeft ook in 2014 het operationele overleg tussen toezichthouders en reddingsbrigades gestimuleerd. Op momenten dat zowel toezichthouders als reddingsbrigades aanwezig waren, zoeken partijen elkaar even op om bij te praten. Op dit niveau is de communicatie erg goed en weten de partijen elkaar goed te vinden. Het overleg op strategische operationeel niveau vereist echter meer aandacht. Om de samenwerking verder te optimaliseren zou een platform voor uitwisseling tussen officieren van dienst, postcommandanten, operationeel leidinggevende van toezichthouders en bestuursleden van reddingsbrigades met een operationeel taakveld wenselijk zijn. Betrokkenen op dit niveau komen elkaar tegen in geval van calamiteiten, terwijl zij idealiter elkaar al eerder hebben ontmoet, zodat betrokken partijen goed op de hoogte zijn van elkaars kwaliteiten. Door een beter overleg en gezamenlijke oefeningen kan tijdens calamiteiten er soepeler en efficiënter gehandeld worden. Bovenstaande is in de evaluatie over het strandseizoen 2013 ook geconstateerd, alleen bleek in de praktijk het echter lastig te 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor

19 zijn om bevelvoerders in hun vrije tijd op te trommelen om te oefenen. Door een verdere toename van de druk op roostervrije dagen van brandweercommandanten en de volle agenda met betrekking tot eigen oefeningen blijven er weinig mogelijkheden over. Getracht wordt om een oefening te koppelen aan bestaande al ingeplande oefeningen van de brandweer. De reddingsbrigades trachten zich aan te passen aan de training van de brandweer. Bij deze trainingen dient voldoende ruimte aanwezig te zijn om kennis en ervaringen uit te wisselen. Hiervoor zal de Medewerker Zandmotor het initiatief moeten nemen om te kijken welk moment geschikt is voor een gezamenlijke oefening. Het kustdetachement van de politie Haaglanden kan, indien het ruim van tevoren gepland wordt, tevens aanschuiven. Organiseren Operationeel overleg toezicht en strandbewaking Zandmotor voor aanvang Strandseizoen 2015 Platform voor uitwisseling op strategisch operationeel niveau organiseren Medewerker Zandmotor neemt initiatief in het organiseren van een gezamenlijke oefening Indien het ruim van tevoren wordt gepland kan het kustdetachement van de politie Haaglanden ook aanschuiven. 4.2 Communicatie buiten incidenten Achtergrond De Medewerker Zandmotor is ingesteld als spin in het web. Hij constateert aandachtspunten en eventuele tekortkomingen in de organisatie en initieert oplossingen of gesprekken daartoe. De Medewerker Zandmotor heeft geen primaire rol in de operationele werkzaamheden (moet op vakantie kunnen gaan), maar is de aangewezen persoon om partijen bij elkaar te brengen om oplossingen te kunnen zoeken. Daarnaast fungeert de Medewerker Zandmotor als vraagbaak voor alle betrokkenen en heeft hij het overzicht van alle betrokken partijen en hun taken. Betrokken partijen hebben uiteraard ook zelf een verplichting in het informeren van elkaar. Bevindingen evaluatie Afgelopen jaar is de interne communicatie tussen betrokken partijen op de Zandmotor sterk verbeterd. Partijen weten elkaar op bestuurlijk en operationeel niveau steeds beter te vinden. Indien de situatie aanleiding geeft, wordt snel een overleg georganiseerd. Zoals ook in paragraaf 4.1 is aangegeven, bestaat er behoefte aan uitwisseling van strategische operationele zaken overleg. Daarnaast bestaat de wens om informatie digitaal met elkaar te kunnen delen. Het gaat daarbij zowel om recente informatie omtrent toezicht en strandbewaking op de Zandmotor (evaluaties, handhavingsacties, etc.) als om praktische informatie die gedurende de dag van belang is om te delen. Afgelopen strandseizoen is daarvoor een share-point voor ontwikkeld. Het gebruik van deze share-point kan nog verder geïntensiveerd worden. De Medewerker Zandmotor heeft zich, in 2014, net als 2013, voornamelijk gericht op de samenwerking en communicatie tussen de reddingsbrigades en toezichthouders. De coördinerende rol is door de betrokkenen als zeer prettig ervaren met weinig ruimte voor verbetering. De Medewerker Zandmotor verstuurt daarnaast periodiek informatie en nieuws rondom de Zandmotor aan betrokkenen rond. Dit wordt door betrokkenen op prijs gesteld, de frequentie van dergelijke informatie kan nog verhoogd worden. Gebruik van share-point intensiveren voor uitwisseling op strategisch operationeel niveau Organiseren van gezamenlijke oefeningen met zowel reddingsbrigades en toezichthouders als brandweer. Initiatiefnemer/trekker is Medewerker Zandmotor Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

20 4.3 Communicatie tijdens en na incidenten Achtergrond Om tijdens incidenten zo efficiënt mogelijk te kunnen acteren, moeten de verschillende partijen goed weten wat ieder zijn rol is. Ook moet eenduidig en snel besloten worden hoe gehandeld gaat worden. Communicatie is hierbij essentieel, zowel tijdens het incident als erna. Door het uitvoeren van gezamenlijke oefeningen wordt de wijze van communiceren geoefend. Voor de communicatie tijdens en na incidenten is een drietal protocollen vastgesteld: 1. Het alarmeringsprotocol tijdens incidenten 2. Het protocol communicatie na incidenten waarin de interne bestuurlijke communicatie is vastgelegd 3. De communicatiestrategie waarin staat aangegeven hoe met de pers wordt omgegaan Bevindingen evaluatie Het jaar 2014 is een erg rustig jaar geweest met maar een beperkt aantal incidenten. De communicatie tussen partijen verloopt over het algemeen soepel, zowel tijdens als na incidenten. Iedereen is op de hoogte van het protocol en afstemming van plan van aanpak gedurende het motorkapoverleg verloopt in goed overleg. Uitzondering hierop betrof het mijn -incident, waarbij de HVRB een mijn aantrof op grondgebied bij de MRB. De communicatie tussen de HVRB en de meldkamer verliep echter niet naar tevredenheid. De HVRB verzocht om politie en de MRB in te lichten aangezien de locatie van de mijn binnen hun grondgebied viel. De MRB is hierover echter niet ingelicht. De HVRB heeft dit teruggekoppeld naar de meldkamer. De Medewerker Zandmotor heeft net als in 2013 veel aandacht besteed aan het bewust maken van de centralisten op de meldkamer van de aanwezigheid van de Zandmotor, oriëntatiepunten en de capaciteiten van de verschillende hulpdiensten. Een gedeelte van de centralisten is afgelopen jaar aanwezig geweest bij een presentatie over de Zandmotor, waarna er ook een gezamenlijke rondleiding op de Zandmotor heeft plaatsgevonden, inclusief kennis maken met de reddingsbrigades. Deze bijeenkomst is goed bevallen en heeft bijgedragen in een betere samenwerking. Het proces verloopt steeds soepeler. Bekendheid over de Zandmotor en het bestaan van de Alarmploeg bij de centralisten blijft echter ook voor 2015 een aandachtspunt. Waar in voorgaande jaren het initiatief altijd van de Medewerker Zandmotor uit kwam, is de Medewerker Zandmotor in 2014 voor het eerst op initiatief van de meldkamer gepolst voor het voorlichten van centralisten over de Zandmotor. Hier wordt uiteraard door de Medeweker gehoor aan gegeven. Ondanks de bijeenkomsten en rondleidingen op de Zandmotor blijft het lastig alle centralisten te benaderen en te betrekken bij de Zandmotor. Vanuit de reddingsbrigades komt het geluid dat in geval van incidenten altijd alle betrokken partijen worden opgeroepen, ongeacht de aard van het incident. In lang niet alle gevallen is dit noodzakelijk. Maatwerk is wenselijk vanuit de reddingsbrigades, maar lastig te verwezenlijken. De Zandmotor ligt op verschillende gemeentelijke grondgebieden en in geval van een incident is het lastig aan te geven op welk grondgebied dit incident plaatsvindt en daarnaast is het voor de meldkamer ook lastig in te schatten hoeveel mensen opgeroepen moeten worden. Er is daarom gekozen de Zandmotor te zien als één vak; wanneer er in dit vak een incident plaatsvindt, zullen alle reddingsdiensten worden opgeroepen. Dit kan leiden tot overcapaciteit van reddingsdiensten, maar hierbij geldt liever te veel dan te weinig hulpdiensten. De provincie Zuid-Holland heeft aangegeven dat Rijkswaterstaat in bespreking is over het plaatsen van een webcam op de Argusmast die publiek toegankelijk is. Deze bespreking zal dit jaar nog plaatsvinden. 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor

21 Een webcam kan een welkome aanvulling zijn bij incidenten indien er een live-verbinding is met de meldkamer. Op deze manier hebben de centralisten ook een beter beeld van de Zandmotor. De gemeente Westland geeft aan dat de meldingen op de pagers van de Toezichthouders soms erg cryptisch zijn, waardoor het lastig is om vast te stellen wat er exact aan de hand is op de Zandmotor. De teksten die via de pagers worden verspreid vanuit de meldkamer, zijn echter vastgelegd. Een verdere vorm van maatwerk is voor de Zandmotor hierdoor niet mogelijk. De incidenten op en rondom de Zandmotor worden altijd geëvalueerd, dit gebeurt vaak ter plekke na afloop van het incident. Uit de evaluatie blijkt dat dit nog onvoldoende met elkaar wordt gedeeld. Hierdoor wordt het zelf lerend vermogen van de organisatie onvoldoende benut. Voor strandseizoen 2015 wordt door de medewerker Zandmotor een standaard evaluatie formulier gemaakt. Op dit formulier worden kort de bevindingen en een korte evaluatie beschreven. Dit formulier wordt na elk incident ingevuld en verstuurd naar de Medewerker Zandmotor en naar alle partijen die betrokken waren bij het incident. Door de groei van de Zandmotor naar het noorden toe zijn de oriëntatiepunten I en J erbij gekomen. Daarnaast zijn de palen op de Zandmotor (de 1tjes en 2tjes) verplaatst. Bij de betrokken bij de Zandmotor blijken verschillende versies van de overzichtskaart van de Zandmotor te circuleren. Vanuit het oogpunt van veiligheid is het wenselijk dat iedereen dezelfde recente kaart in het bezit heeft en dat deze is aangepast op de huidige situatie qua oriëntatiepunten op het strand. De provincie Zuid-Holland laat een actuele kaart maken, deze wordt via de medewerker Zandmotor verspreid (zie figuur 2, paragraaf 2.3). De hoeveelheid aan voorlichtings-borden op de Zandmotor zelf wordt door betrokkenen voldoende geacht. In de praktijk blijft het lastig om alle recreanten te bereiken, dit ligt echter niet aan de dichtheid van de borden, maar aan het gedrag van de recreant. Partijen zijn het erover eens dat er geen overvloed aan borden aanwezig is op de Zandmotor. Meer gezamenlijke oefeningen met zowel de drie reddingbrigades als de toezichthouders Meldkamercentralisten in april 2015 bijpraten over ontwikkelingen Medewerker Zandmotor standaard informeren binnen 24 uur na incident Informeren Kustwachtcentrum over inzetbaarheid Alarmploeg Mee laten rijden vrijwilliger MRB bij toezichthouders tijdens zoekacties op strand Evaluatieformulier opzetten voor strandseizoen 2015 en na elk incident invullen en verspreiden Aanpassen recente plattegrond Zandmotor op de bezoekersborden en verspreiden onder de partijen Plaatsing webcam Argusmast met live-verbinding naar de meldkamer Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

22 5 MONITORING EN ICT Gezien het aantal betrokken partijen bij de strand- en zwemveiligheid is een goede communicatie essentieel. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de opgezette overlegstructuur waar partijen elkaar geregeld kunnen informeren over ontwikkelingen, incidenten en aandachtspunten. Communicatie is niet alleen van belang in de reguliere samenwerking tussen partijen, maar zeker ook tijdens en na afloop van incidenten. In dit hoofdstuk komen zowel de communicatie tijdens reguliere werkzaamheden en communicatie tijdens/na het optreden van incidenten aan bod. Daarnaast wordt de wijze waarop gecommuniceerd wordt met het publiek met borden en anderszins in dit hoofdstuk behandeld. 5.1 Monitoring Achtergrond De Zandmotor is een innovatief project, er is nog niet eerder ervaring opgedaan met het uitvoeren van suppleties in deze vorm en omvang. Hierdoor is het noodzakelijk om de ontwikkelingen op en rondom de Zandmotor goed te volgen. Ook voor de strand- en zwemveiligheid is het noodzakelijk om goed te monitoren. Het gaat hierbij zowel om de actuele fysische en morfologische omstandigheden als om de ervaringen rondom de strand- en zwemveiligheid door aanleg van de Zandmotor (doel van deze evaluatie). Sinds oktober 2012 is de Argusmast geplaatst op de Zandmotor. Hiermee kan continu de morfologische ontwikkeling gemonitord worden. In de maanden ervoor zijn er metingen verricht door Shore monitoring waar de reddingsbrigades veel gebruik van gemaakt hebben tijdens het strandseizoen. Daarnaast heeft Deltares een voorspellingsmodel ontwikkeld voor de strand- en zwemveiligheid. Bevindingen evaluatie De Reddingsbrigades zijn net als vorige jaren enthousiast over het voorspellingsmodel van Deltares. Het model wordt ingezet tijdens zowel de preventieve bewaking van het strand (MRB) als tijdens de inzet bij incidenten (GVRB). Ook de HVRB is te spreken over het model; het is een waardevolle aanvulling gebleken. Het model is via een app op een mobiele telefoon te raadplegen. De provincie Zuid-Holland roept partijen op om proactief met Deltares te communiceren over de functionaliteit van de app. Deltares heeft budget gekregen voor verdere optimalisatie van de app, maar dat kan alleen aan de hand van input van de gebruikers. Tijdens de gezamenlijke bijeenkomst blijkt dat de app niet werkt op Androidbesturingssysteem. Ook blijken de recente beelden van de Zandmotor vanuit de Argusmast verouderd te zijn. Men moet de app meer gebruiken en mankementen direct doorgeven aan Deltares. De reddingsbrigades nemen contact op met Deltares. Gebruiksvriendelijkheid voorspellingsmodel optimaliseren Haalbaarheid voor uitbouwen voorspelling app voor desktop onderzoeken App meer gebruiken en feedback geven aan Deltares voor optimalisatie van de app 5.2 ICT Achtergrond In de gesprekken ter voorbereiding van het strandseizoen 2012 is nadrukkelijk aandacht geweest voor de uitwisseling van gegevens tussen partijen onderling. Door de inzet van ICT-voorzieningen kan informatie- 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor

23 uitwisseling over voorvallen, fysische omstandigheden en nadere bijzonderheden soepel plaatsvinden. Dergelijke ICT-voorzieningen dragen dus bij aan de interne communicatie en informatiebehoeften. Afgesproken was om een gezamenlijk systeem te ontwikkelen, gebaseerd op reeds bestaande systemen. De reddingsbrigades hebben tevens gebruik gemaakt van het programma ASK voor de beschikbaarheid van de Alarmploeg, en twitter. Daarnaast is in het kader van innovatie door Deltares gewerkt aan een voorspellingsmodel voor strand- en zwemveiligheid. Dit laatste is behandeld onder het kopje monitoring. Bevindingen evaluatie Naar aanleiding van de evaluatie over 2013 is door de provincie Zuid-Holland een share-point omgeving ontwikkeld waar gezamenlijke documenten opgezet kunnen worden. Deze share-point wordt nog onvoldoende door alle partijen gebruikt. Het betreft een eenvoudig upload systeem met een overzichtelijke mappen structuur, zodat alle informatie eenvoudig terug gevonden kan worden. Afgesproken wordt dat alle partijen de relevante bestanden (RIE/evaluaties,etc) uploaden, zodat alle betrokken partijen over de informatie beschikken. De share-point fungeert hierdoor als een archief van de organisatie strand- en zwemwaterveiligheid van de Zandmotor. Daarnaast bestaat er een grote wens om operationele bevindingen reallife met elkaar te kunnen delen. Dit kan in de vorm van een whatsapp -groep of telefonisch contact. Share-point updaten: alle documenten uploaden en actief gebruik maken van het delen van documenten Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor 9 juni 2015, versie Final

24 6 RISICO'S EN INSTELLEN ZWEMVERBOD Gezien het aantal betrokken partijen bij de strand- en zwemveiligheid is een goede communicatie essentieel. In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de opgezette overlegstructuur waar partijen elkaar geregeld kunnen informeren over ontwikkelingen, incidenten en aandachtspunten. Communicatie is niet alleen van belang in de reguliere samenwerking tussen partijen, maar zeker ook tijdens en na afloop van incidenten. In dit hoofdstuk komen zowel de communicatie tijdens reguliere werkzaamheden en communicatie tijdens/na het optreden van incidenten aan bod. Daarnaast wordt de wijze waarop gecommuniceerd wordt met het publiek met borden en anderszins in dit hoofdstuk behandeld. 6.1 Risico-Inventarisatie Achtergrond In de voorbereiding om tot een samenwerkingsovereenkomst te komen is in februari 2011 een Risico- Inventarisatie uitgevoerd aan de hand van een drietal bijeenkomsten bij de reddingsbrigades van Den Haag, s-gravenzande en Monster. De bevindingen zijn gebundeld in een rapportage, waarbij aangegeven is welke risico s volgens de betrokkenen de grootste kans hebben om plaats te vinden en welke beheersmaatregelen genomen worden om de kans en/of impact van de risico s te beperken. Periodiek dient deze Risico-Inventarisatie geëvalueerd te worden, hierdoor spreekt men ook wel van de Risico- Inventarisatie en Evaluatie (RIE). Bevindingen evaluatie De bestaande RIE is door verschillende partijen gebruikt ter voorbereiding van het strandseizoen. Inmiddels is de RIE echter niet meer volledig. Door de partijen is in de evaluatie input gegeven met betrekking tot nieuwe risico s. De Medewerker Zandmotor zal in samenwerking met de ODMH aanpassen en ter commentaar naar alle betrokken partijen rondsturen. Hierdoor is voor aanvang van het strandseizoen 2015 de RIE weer geactualiseerd. Eventuele bevindingen van het actieteam worden hierin meegenomen. Voor strandseizoen Risico-Inventarisatie en Evaluatie (RIE) actualiseren op basis van bevindingen Actieteam Zandmotor Aandacht in organisaties en operationele overleggen op nieuwe risico s 6.2 Instellen zwemverbod Algemeen De provincie heeft als wettelijke taak om de zwemveiligheid van officiële zwemwaterlocaties in de gaten te houden. Indien er onveilige situaties voordoen vaardigt de provincie een zwemverbod af. De provincie is tevens verantwoordelijk om dit te communiceren richting badgasten. Na aanleg van de Zandmotor gold een zwemverbod voor de gehele Zandmotor. De Zandmotor is vervolgens stapsgewijs toegankelijk geworden voor recreanten. De werkzaamheden rondom het instellen van zwemverboden wordt in de praktijk uitgevoerd door de Omgevingsdienst Midden Holland (ODMH). 9 juni 2015, versie Final 1.0 Provincie Zuid-Holland/Evaluatie strand- en zwemveiligheid Pilot Zandmotor