Kwaliteitsagenda Voortgezet Onderwijs

Transcriptie

1 Staatssecretaris Van Bijsterveldt bezoekt het Alfrink College Ronde van Nederland 2009 Zoetermeer, 16 november 2009 Kwaliteitsagenda Voortgezet Onderwijs

2 Ronde van Nederland Samen met docenten, schoolleiders, leerlingen, ouders en bestuurders wil het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) werken aan goed onderwijs. Het ministerie hecht belang aan regelmatige contacten en samenwerking met de mensen in de praktijk. Zo werd onder meer via schooldebatten, conferenties en Ronde tafelgesprekken invulling gegeven aan de kwaliteitsagenda Voortgezet Onderwijs, met als belangrijkste doel: Zichtbaar beter voortgezet onderwijs.

3 Kwaliteitsagenda Voortgezet Onderwijs De focus ligt op zes beleidsprioriteiten: 1. Rekenen en Taal: Basiskwaliteit op orde: aantoonbare verbetering taal- en rekenprestaties 2. Uitblinken: Uitblinken op alle niveaus en een passende kwalificatie voor alle leerlingen 3. Burgerschap: Burgerschapsvorming voor alle leerlingen onder andere door maatschappelijke stages 4. Professionele ruimte: Ruimte voor de leraar 5. Examens: Goede en betrouwbare examens 6. Verbetercultuur: (Zeer) zwakke scholen weer goed, goede scholen nog beter Ook na vaststelling van dit beleidsdocument, houden de gesprekken niet op. Juist ook nu is het debat op scholen over de vertaling van deze beleidsprioriteiten inspirerend en nodig. Het uitwisselen van kennis en ervaring tussen beleidsmakers van het ministerie en mensen uit de onderwijspraktijk, is blijvend van belang.

4 Alfrink College Op maandagmiddag 16 november 2009 bezoeken staatssecretaris Van Bijsterveldt en haar beleidsmedewerkers het Alfrink College in Zoetermeer. Ze worden er welkom geheten door dhr L.J. Timmermans (rector), dhr W.A.P. Deerenberg (conrector onderwijszaken) en dhr F.E.B. de Waal (conrector financiële en organisatorische zaken). Het Alfrink College is een RK scholengemeenschap voor havo, vwo en tweetalig vwo. De school heeft 1623 leerlingen die voornamelijk afkomstig zijn uit Zoetermeer en de omliggende plaatsen Stompwijk, Bleiswijk, Benthuizen en Pijnacker. Door een veranderende bevolkingsopbouw en een kleiner wordend havo- en vwo-potentieel, loopt het leerlingenaantal op het Alfrink langzaam iets terug. 33 jaar geleden werd de eerste steen van de scholengemeenschap gelegd door hun naamgever kardinaal Alfrink. Een man die stond voor rechtvaardigheid en vrede. De school hanteert de visie van kardinaal Alfrink als leidraad voor hun handelen en streeft een sfeer na waarin goed onderwijs, veel plezier en wederzijds respect hand in hand gaan. Het motto van de school is School zijn we samen, iedereen doet ertoe.

5 Onderwijstijd Geen doel maar middel Het Alfrink College vult uren die eerder uitvielen, op door werken op het Studieplein onder toezicht van een onderwijsassistent. Ouders en leerlingen vragen zich af wat de toegevoegde waarde hiervan is: Zijn het niet gewoon ophokuren? De staatssecretaris benadrukt dat kwantiteit nooit het doel is. Onderwijstijd is een middel om kwaliteit te bereiken en kan gedefinieerd worden als zinvolle leertijd op school. Omdat onderwijstijd breder is dan de lesstof zelf, kan bijvoorbeeld ook een excursie, de maatschappelijke stage, of een sportdag tot onderwijstijd worden gerekend. Langer op school Om aan de 1040 uur van de onderwijstijd te kunnen voldoen, ging de school ook over van een 45 minutenrooster naar een 50 minutenrooster. Met het 45 minutenrooster waren de leerlingen vroeger thuis, waardoor ze met meer concentratie aan hun huiswerk konden beginnen en tijd overhielden voor sport- en andere activiteiten. Door ouders en leerlingen wordt een vraagteken gezet of de extra 5 minuten per lesuur een toevoeging voor de kwaliteit zijn.

6 Individuele verschillen De ervaring van de school leert dat sommige leerlingen aan 900 uur onderwijstijd genoeg hebben, terwijl andere er niet komen met 1000 uur. Het Alfrink ziet geen mogelijkheid om deze individuele verschillen toe te passen en is van mening dat een stukje flexibiliteit uit het onderwijs is verdwenen. De staatssecretaris wijst op de ondergrens van 40 uur voor individuele invulling binnen de 1040 uur onderwijstijd. Bovendien kan een individuele leerling onderwijstijd invullen (bijvoorbeeld als tutor), zolang de rest van de klas maar is ingeroosterd. Er wordt namelijk met de groep afgerekend. Taal en rekenen Het niveau van het Nederlandse taal en rekenen zakt op de Europese ranglijst. Ook hbo s en universiteiten uiten hun bezorgdheid over het niveau van taal en rekenen. Zowel de wiskundesectie als de Nederlandse sectie van het Alfrink College constateren dat de leerlingen niet beschikken over automatismen, ofwel door herhaling ingeslepen vaardigheden. Omdat het een onderhoudprobleem is, herhaalt de school noodgedwongen bepaalde reken en taalbasisvaardigheden met zelf ontwikkelde programma s.

7 Rondleiding door de school De rondleiding voert naar de nieuwbouwvleugel van de scholengemeenschap. Hiermee komt de capaciteit van het Alfrink College op zo n 1600 leerlingen.

8

9 Professionele ruimte voor de leraar Efficiënter Volgens onderzoek is de psychische belasting bij een docent erg zwaar. Uit een rapport van de onderwijsraad blijkt dat het onderwijs efficiënter kan zonder extra investeringen. De staatssecretaris legt uit dat het altijd goed is om te kijken hoe om te gaan met de middelen die we nu hebben. Hoe gaan we met tijd om of met digitalisering? Is de gelaagdheid in een organisatie optimaal? Geld erbij hoeft niet de eerste optie te zijn. Meer werk Veel uren van de docenten worden besteed aan zaken als onderwijstijd en zorg. Hen bekruipt het gevoel dat ze minder tijd aan hun eigen vak kunnen besteden door allerlei beslissingen van hogerhand. Ook voor scholing is haast geen tijd. Op de vraag van de staatssecretaris of het de docenten zou helpen een vakantieweek in te leveren, wordt ontkennend gereageerd. Veel docenten werken nu al in de avonduren en in het weekend en voorzien

10 steeds meer werk. Er komt elke keer wat bij. Het ministerie van OCW heeft dit probleem onderkend: Er zijn grenzen. Wanneer het over obesitas of mensenrechten gaat, is de Kamer geneigd dit te verwerken in de kerndoelen. Daardoor komt er weer iets op uw bord. Wij volgen nu de lijn dat het welletjes is geweest, aldus de staatssecretaris. Leraren in Actie Marcel de Haas is docent op het Alfrink en een van de oprichters van Leraren in Actie. Hij zag door de invoering van het 50 minutenrooster aan veel initiatieven een einde komen. Spontane activiteiten als bijles of een debatingclub hebben plaatsgemaakt voor het Studieplein. Juist vanuit de professionalisering van de leraar is het werken met de doelgroep erg belangrijk. Leerlingen leren van docenten en niet van het Studieplein. Efficiency is volgens de aanwezige docenten juist tegenstrijdig aan het idee van professioneel lesgeven. De docenten lopen tegen een muur aan door alle regels en ook het plezier van leerlingen verdwijnt.

11 Afscheid staatssecretaris Van Bijsterveldt Aan het eind van het bezoek ontvangt de staatssecretaris een taalschrift dat door het Alfrink College ontwikkeld is. Tekst: Annelies Kant [kantekst.nl] Fotografie en lay out: Rolf Resink [hetismooiwerk.nl]

12