Trombose en kanker. Verpleegkundig Specialisten Oncologie Voorjaars Symposium. Arne de Kreuk, internist-hematoloog. OLVG Amsterdam.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Trombose en kanker. Verpleegkundig Specialisten Oncologie Voorjaars Symposium. Arne de Kreuk, internist-hematoloog. OLVG Amsterdam."

Transcriptie

1 Trombose en kanker Verpleegkundig Specialisten Oncologie Voorjaars Symposium Arne de Kreuk, internist-hematoloog OLVG Amsterdam 24 maart 2016 Doorn

2 Disclosure belangen spreker Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Honorarium Sponsoring Bedrijfsnaam LEO Pharma BV Bayer Healthcare

3 Inhoud presentatie 1. Theorie van stolling en trombose 2. Praktijk van trombose bij de oncologische patiënt: Tromboseprofylaxe Behandeling van trombose bij kanker Bijzondere situaties: Bloedingsneiging bij trombose Recidief trombose onder antistolling

4 Theorie stolling en trombose

5 Theorie stolling en trombose

6 Theorie stolling en trombose

7 Theorie stolling en trombose Arteriële versus veneuze trombose Arteriële trombose: CVA*, hartinfarct, etalagebenen Overwegend trombocyten ( wit ) Roken, cholesterol, diabetes Veneuze trombose: DVT, longembolie Overwegend fibrine ( rood ) Immobilisatie, orthopedische ingrepen, zwangerschap * Niet op basis van atriumfibrilleren

8 Theorie stolling en trombose een versimpelde weergave (1)

9 Theorie stolling en trombose een versimpelde weergave (2)

10 Theorie stolling en trombose een versimpelde weergave (3) Antistolling maakt het cement zwak Trombocyten aggregatieremmers maken de bakstenen glibberig

11 Theorie stolling en trombose een versimpelde weergave (4)

12 Theorie stolling en trombose Een nauwkeurige balans Stolling staat niet 'aan' of 'uit' Continue proces waarbij stolselvorming en stolselafbraak met elkaar in evenwicht zijn. Trombogene of anti-coagulante factoren kunnen balans doen doorslaan. Stolling Ontstolling Thrombose Bloedingen

13 Theorie stolling en trombose Risicofactoren voor veneuze trombose Trias van Virchow (1846)

14 Theorie stolling en trombose Risicofactoren voor trombose dagelijks leven Relatieve risico's:

15 Theorie stolling en trombose De balans kan doorslaan naar trombose Naarmate de leeftijd vordert neemt de kans op trombose toe Aangeboren factoren of verworven aandoeningen kunnen het risico vergroten. Bepaalde triggers kunnen een daadwerkelijke trombose uitlokken

16 Theorie stolling en trombose Kanker en trombose Een aantal feiten: Kanker geeft een verhoogd risico op ontwikkeling van VTE. Gemiddeld 7x zo veel gevallen van trombose bij patiënten met kanker. 18% van alle patiënten met VTE is een oncologische patiënt. VTE is doodsoorzaak nummer 2 bij oncologische patiënten. Meer dan 10% van de patiënten met een idiopathische trombose wordt binnen 1 jaar gediagnosticeerd met kanker 80% van de gevallen van VTE bij kanker treden buiten het ziekenhuis op AA Khorana, Cancer-associated thrombosis: updates and controversies; Hematology 2012

17 Theorie stolling en trombose Kanker en trombose Trombose: sterke invloed op quality of life bij kanker patiënten Langdurig antistolling noodzakelijk 12% kans per jaar op bloedingscomplicaties 21% kans per jaar op nieuwe trombo-embolie, zelfs bij gebruik antistolling. Uitstel of staken chemotherapie / behandeling Hogere morbiditeit en kortere overleving AA Khorana, Cancer-associated thrombosis: updates and controversies; Hematology 2012

18 Tromboseprofylaxe: Wie wel en wie niet?

19 Uw mening: Tromboseprofylaxe bij kanker? Zou u tromboseprofylaxe overwegen bij? Alle klinische patiënten met een maligniteit Alle patiënten met een maligniteit Alle patiënten met een gemetastaseerde maligniteit Alle patiënten met een maligniteit en een verhoogd risico op trombose

20 Voorkómen van trombose bij kanker To prophylax or not to prophylax Overwegingen m.b.t. tromboseprofylaxe: Effectief? Kosten? Welke middelen? Klinische patiënten of ook poliklinische patiënten? Focus van oudsher op klinische en chirurgische patiënten Echter, tot 80% van de kanker gerelateerde trombose vindt in de poliklinische populatie plaats.

21 Wat zeggen de richtlijnen? Tromboseprofylaxe: Situatie Aanbeveling Bijzonderheden Postoperatief bij ingreep voor maligniteit Postoperatief bij hoog-risico situatie Alle opgenomen patiënten met maligniteit ongeacht reden Ambulante patiënten met chemotherapie Thalidomide of lenalidomide combinaties Centraal veneuze katheter LMWH profylaxe LMWH profylaxe, standaard of dubbele dosis LMWH profylaxe Geen profylaxe Asa of LMWH profylaxe Geen profylaxe standaard Tot 4-6 weken na ontslag; overweeg ESMO Guidelines. Ann Oncol. 2011;22(Suppl 6):vi85-92 ASCO guidelines: J Clin Oncol. 2013;31(17):

22 Voorkómen van trombose bij kanker Studies naar tromboseprofylaxe In poliklinische patiënten PROTECHT trial: 779 patiënten LMWH; 387 patiënten placebo gedurende 4 maanden 2,0 % patiënten met trombose; 3,9 % patiënten met trombose SAVE-ONCO trial: 1608 patiënten LMWH; 1604 patiënten placebo gemiddeld 3.5 maanden 1,2 % patiënten met trombose; 3,4 % patiënten met trombose Dus: om 1 geval van trombose te voorkomen, moeten ongeveer 45 patiënten langdurig behandeld worden met tromboseprofylaxe! G Agnelli Lancet Oncol Oct;10(10):943-9 G Agnelli. N Engl J Med Feb 16;366(7):601-9

23 Voorkómen van trombose bij kanker Identificatie van risicofactoren Patiënt gerelateerde factoren Therapie gerelateerde factoren Tumoreigenschappen Biomarkers

24 Voorkómen van trombose bij kanker Identificatie van risicofactoren Patiënt gerelateerde factoren: BMI > 35 kg/m2 Geslacht (vrouwen > mannen) Leeftijd Ras (Aziatisch: relatief lager; negroïde hoger) Co morbiditeit (nierziekten; infecties) Voorgeschiedenis van VTE Lage WHO performance status

25 Voorkómen van trombose bij kanker Identificatie van risicofactoren Therapie gerelateerde factoren: (grote) chirurgie Chemotherapie (cisplatin!) Hormonale therapie Angiogeneseremmers (bevacizumab, sunitinib) Immuunmodulatoire middelen (thalidomide, lenalidomide) Erytropoietine Bloedtransfusie Centraal veneuze catheters

26 Two-year cumulative incidence (%) of venous thrombosis per type and stage of cancer. Jasmijn F. Timp et al. Blood 2013;122: by American Society of Hematology

27 Voorkómen van trombose bij kanker Biomarkers: welke mechanismen spelen een rol? Tumor eigenschappen

28 Voorkómen van trombose bij kanker Biomarkers voor risico identificatie: Gebruik van biomarkers Voorbeeld experiment met d-dimeer: Bij colorectaal carcinoom patiënten pre-operatief d-dimeer bepaald. Indien > 0,3 mg/l: 20% (12-31%) DVT binnen 1 jaar Indien < 0,3 mg/l: 5% (2-12%) DVT binnen 1 jaar

29 Voorkómen van trombose bij kanker Biomarkers voor risico identificatie: Gebruik van biomarkers (2) Overige geïdentificeerde biomarkers: Trombocyten > 350 x 10e9/l pre-chemotherapie Leukocyten > 11 x 10e9/l pre-chemotherapie Hemoglobine < 6,2 mmol/l pre-chemotherapie D-dimeer Tissue Factor (TF) expressie, activiteit of micropartikels Soluble P-selectin > 53.1 ng/ml Factor VIII Protrombine fragment > 358 pmol/l AA Khorana, Cancer-associated thrombosis: updates and controversies; Hematology 2012

30 Cihan Ay et al. Blood 2010;116: Voorkómen van trombose bij kanker Voorspellend effect klinische score Kaplan-Meier curves van het cumulatieve tromboserisico afhankelijk van klinische risicoscore:

31 Voorkómen van trombose bij kanker Voorspellend effect biomarkers Cumulatief risico op VTE bij gebruik d-dimeer en p-selectine Cihan Ay et al. Blood 2010;116:

32 Behandeling van trombose bij kanker: Middelen van keuze

33 Behandeling van trombose bij kanker Algemeen: antistollingsmiddelen Middel Voordeel Nadeel Coumarines (acenocoumarol, fenprocoumon) Laag-moleculair heparine (tinzaparine, nadroparine etc.) Tablet Effect meetbaar (INR) Eenvoudig couperen Stabiele instelling Vaste dosering Wisselende instelling Frequente bloedcontroles Injecties Minder eenvoudig couperen NOACs (rivaroxaban, dabigatran) Tablet Vaste dosering Interacties Niet eenvoudig couperen Goede nierfunctie nodig

34 Behandeling van trombose bij kanker Antistolling: specifieke uitdagingen bij kanker Er moet met de volgende risico's rekening worden gehouden: Hoger bloedingsrisico door bijvoorbeeld tumor ingroei. Hoger bloedingsrisico door bijvoorbeeld trombopenie. Sterke fluctuaties INR door bijvoorbeeld braken, diarree. Verandering INR door bijvoorbeeld antibiotica gebruik. Interacties met chemotherapie en andere middelen. Kwetsbaardere huid; nadeel bij frequente injecties. Hoger recidiefrisico VTE ten opzichte van normale populatie.

35 Wat zeggen de richtlijnen? Behandeling trombose: Situatie Aanbeveling Bijzonderheden Behandeling initiële VTE bij maligniteit VTE tijdens adjuvante / curatieve chemotherapie VTE bij aanwezige actieve maligniteit Acute VTE en diepe niet-herstellende trombopenie of ernstige bloedingsneiging Recidief VTE ondanks adequate antistolling LMWH ESMO Guidelines. Ann Oncol. 2011;22(Suppl 6):vi85-92 ASCO guidelines: J Clin Oncol. 2013;31(17): Na 6 maanden evt over op VKA LMWH Staken na 6 maanden LMWH Vena cava filter Switch, escaleer of vena cava filter Onbepaald; op lange termijn evt 75% dosis

36 Behandeling van trombose bij kanker Welke anticoagulantia hebben de voorkeur? Klinische trials: Randomisatie tussen coumarine en LMWH: CLOT trial (2003) 6 mnd dalteparine of coumarine LITE trial (2006) 3 mnd tinzaparine of coumarine CANTHANOX trial (2002) 3 mnd enoxaparine of coumarine CATCH trial (2015) 6 mnd tinzaparine of coumarine Randomisatie tussen coumarine en NOAC: Niet gedaan! Wel subgroep analyses gedaan op patiënten met kanker in grote NOAC studies voor behandeling DVT.

37 Behandeling van trombose bij kanker Vergelijking coumarines met LMWH Agnes Y. Y. Lee, and Erica A. Peterson Blood 2013;122:

38 Behandeling van trombose bij kanker Vergelijking coumarines met LMWH CATCH trial Patiënten ingesteld op coumarine: Tijd in therapeutische range: 47% normaal 65-88% Tijd onder therapeutische range: 26% Tijd boven therapeutische range: 27% Patiënten ingesteld op tinzaparine: 86% van de patiënten kreeg op tenminste 75% van de dagen injectie

39 Behandeling van trombose bij kanker Vergelijking coumarines met LMWH CATCH trial AY Lee, JAMA 2015; 314:

40 Behandeling van trombose bij kanker Vergelijking coumarines met LMWH CATCH trial: geen verschil? Grootste studie tot nu toe. Maar toch nog te klein? Wel significant minder 'kleine bloedingen' Minder recidief trombose in beide groepen (7 versus 10%) ten opzichte van historische gegevens (21%). Wellicht 'gezondere' studiepopulatie (minder actieve chemotherapie, minder gemetastaseerde ziekte). AY Lee, JAMA 2015; 314:

41 Behandeling van trombose bij kanker Vergelijking coumarines met NOACs Data afkomstig uit trombose / longembolie trails Trial Coumarine versus: % maligniteit Einstein DVT (n = 4.832) Einstein PE (n = 3.449) RE-COVER (n = 2.539) Hokusai-VTE (n = 8.240) Rivaroxaban 4,7 Rivaroxaban 4,5 Dabigatran 6,8 Edoxaban 5,2 TB Larssen, PLoS One. 2014;9(12):e114445

42 Behandeling van trombose bij kanker Interacties met NOACs TB Larssen, PLoS One. 2014;9(12):e Agnes Y. Y. Lee, and Erica A. Peterson Blood 2013;122:

43 Behandeling van trombose bij kanker Vergelijking coumarines met NOACs Onvoldoende veiligheidsdata Geen significante verschillen. Groepen te klein Subgroep analyse; studies niet opgezet naar gebruik bij kanker Niet alle NOACs zijn hetzelfde Hokusai VTE-cancer studie: Edoxaban versus LMWH

44 Behandeling van trombose bij kanker: Specifieke uitdagingen

45 Behandeling van trombose bij kanker Bijzondere situaties: bloedingsneiging Het bloedingsrisico is verhoogd bij de oncologische patiënt Aard en lokalisatie tumor Noodzaak tot invasieve diagnostiek of procedures Trombopenie tgv chemotherapie of ziekteprogressie Nierfunctiestoornissen Leverfunctiestoornissen Vaker sepsis / DIS

46 Behandeling van trombose bij kanker Bijzondere situaties: bloedingsneiging Individuele schatting risico bij elke oncologische patiënt! Afweging risico ernstige bloeding t.o.v. afweging ernst trombo-embolie. Geringe bloedingen accepteren Bij absolute contra-indicatie antistolling, DVT vervolgen of eventueel vena cava filter plaatsen Transfusie / suppletie

47 Behandeling van trombose bij kanker Bijzondere situaties: trombopenie Trombopenie bij acute DVT / PE Agnes Y. Y. Lee, and Erica A. Peterson Blood 2013;122:

48 Behandeling van trombose bij kanker Bijzondere situaties: trombopenie Trombopenie bij bestaande DVT / PE Agnes Y. Y. Lee, and Erica A. Peterson Blood 2013;122:

49 Behandeling van trombose bij kanker Bijzondere situaties: Recidief VTE onder antistolling Ongeveer 20% kans op recidief onder antistolling! Enkele vuistregels: 1. Sluit non-compliantie en HITT uit 2. Subtherapeutische antistolling? 1. VKA -> overbrug en herzie doel INR 2. LMWH -> switch naar full dose 3. Therapeutische antistolling? 1. VKA -> switch naar LMWH 2. LMWH -> verhoog dosis met 20-25% Stuur evt op geleide anti-xa spiegels Vena cava filter

50 Behandeling van trombose bij kanker Bijzondere situaties: nog veel meer - Bij toeval gevonden longembolie - Katheter geassocieerde trombose - Vena portae trombose..

51 Samenvatting De oncologische patiënt en trombose Stolling staat nooit aan of uit Richtlijnen geven richting MAAR Individuele inschatting van trombose en bloedingsrisico van groot belang Voorkomen is beter dan genezen Identificatie patiënten met hoog risico LMWH blijft vooralsnog middel van voorkeur

52 Zijn er nog vragen?

Stolling en antistolling. Esther Kragten, arts trombose en trombofilie

Stolling en antistolling. Esther Kragten, arts trombose en trombofilie Stolling en antistolling Esther Kragten, arts trombose en trombofilie Inhoud Antistolling peri-operatief onderbreken continueren Risico op trombose Arterieel Veneus Risico op bloeding: Peri-operatief Nabloeding

Nadere informatie

Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC

Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten. Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC Tromboseprofylaxe bij niet-chirurgische gehospitaliseerde patiënten Dr. Marieke J.H.A. Kruip Internist-hematoloog Erasmus MC achtergrond veneuze trombose komt frequent voor Medisch jaarverslag FNT 2014

Nadere informatie

Antitrombotisch beleid. Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde

Antitrombotisch beleid. Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde Antitrombotisch beleid Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde 300616 Achtergrond Initiatief door NIV, geschreven door multidisciplinaire werkgroep internisten, huisartsen, orthopeden, longartsen,

Nadere informatie

stolling en trombose Dr Marieke J.H.A. Kruip internist-hematoloog 15 maart 2019

stolling en trombose Dr Marieke J.H.A. Kruip internist-hematoloog 15 maart 2019 stolling en trombose Dr Marieke J.H.A. Kruip internist-hematoloog m.kruip@erasmusmc.nl 15 maart 2019 Wat ga ik bespreken? Hoe werkt de stolling ook alweer?? Wat is trombose en waardoor ontstaat het? Hoe

Nadere informatie

Anticoagulatie in veneuze thromboembolie: Dr Mathias Leys Pneumologie AZ Groeninge - Kortrijk

Anticoagulatie in veneuze thromboembolie: Dr Mathias Leys Pneumologie AZ Groeninge - Kortrijk Anticoagulatie in veneuze thromboembolie: nieuwe concepten Dr Mathias Leys Pneumologie AZ Groeninge - Kortrijk Na een diepe veneuze thrombose (DVT) of longembolen (LE) zijn recidieven frequent, vooral

Nadere informatie

Indicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme

Indicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme Indicatie antistolling NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Behandeling DVT/ longembolie Atriumfibrilleren Mechanische hartklep Arterieel vaatlijden Hartfalen met kamerdilatatie ( alleen

Nadere informatie

NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog

NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog NOAC s Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog Antistollingsmedicatie Toegepast ter preventie en behandeling van arteriële en

Nadere informatie

Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman. Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden

Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman. Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden Traditionele behandeling van VTE UFH LMWH Fondap. Vitamin-K antagonists Vitamin-K

Nadere informatie

DOACs in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen

DOACs in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen DOACs in 15 dia s - 2018 - Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen Wat zijn DOACs? DOACs zijn bloedverdunners: Directe Orale Anti Coagulantia Die worden gebruikt bij atriumfibrilleren (AF) en

Nadere informatie

Voorkom bloedingen. de achtergrond van antistollingsmiddelen, interacties en risicofactoren. Eindhoven, 19 juni 2014

Voorkom bloedingen. de achtergrond van antistollingsmiddelen, interacties en risicofactoren. Eindhoven, 19 juni 2014 Voorkom bloedingen de achtergrond van antistollingsmiddelen, interacties en risicofactoren Eindhoven, 19 juni 2014 dr. M.R. Nijziel, internist-hematoloog Indeling stollingssysteem oude antistollingsmiddelen

Nadere informatie

Veneuze trombo-embolie in patienten met kanker diagnostiek, preventie en behandeling

Veneuze trombo-embolie in patienten met kanker diagnostiek, preventie en behandeling Veneuze trombo-embolie in patienten met kanker diagnostiek, preventie en behandeling Menno Huisman Trombose en Hemostase/Vasculaire geneeskunde LUMC Leiden m.v.huisman@lumc.nl Diagnostiek bij patienten

Nadere informatie

Trombosis anticoagulation and Cancer

Trombosis anticoagulation and Cancer Trombosis anticoagulation and Cancer Invloed behandeling en nieuwe ontwikkelingen Riëtte Ruijten Driessen Verpleegkundig specialist oncologie Laurentius ziekenhuis Roermond Inhoud Normale hemostase en

Nadere informatie

Behandeling Diep Veneuze Trombose

Behandeling Diep Veneuze Trombose Behandeling Diep Veneuze Trombose Danick Werner MSc Verpleegkundig specialist intensieve zorg Vasculaire geneeskunde & endocrinologie Amphia Ziekenhuis, Breda Continuing Nursing Education, 20 september

Nadere informatie

Antistolling: stand van zaken. R.F.J. Schop, internist-hematoloog P.P.P.H. van den Homberg, huisarts, GC Krimpen

Antistolling: stand van zaken. R.F.J. Schop, internist-hematoloog P.P.P.H. van den Homberg, huisarts, GC Krimpen Antistolling: stand van zaken R.F.J. Schop, internist-hematoloog P.P.P.H. van den Homberg, huisarts, GC Krimpen Epidemiologie Landelijke afspraken Directe orale anti-coagulantia: DOAC s 10-4-2017 Voettekst

Nadere informatie

Samenvatting Vitamine K antagonisten zijn antistollingsmiddelen in tabletvorm. Ze worden voorgeschreven voor de behandeling en preventie van trombose.

Samenvatting Vitamine K antagonisten zijn antistollingsmiddelen in tabletvorm. Ze worden voorgeschreven voor de behandeling en preventie van trombose. 1 Samenvatting Samenvatting Vitamine K antagonisten zijn antistollingsmiddelen in tabletvorm. Ze worden voorgeschreven voor de behandeling en preventie van trombose. Zowel arteriële trombose (trombose

Nadere informatie

Hoe coupeer je anticoagulantia?

Hoe coupeer je anticoagulantia? Hoe coupeer je anticoagulantia? COIG klinische farmacologie 18-6-2019 Jenneke Leentjens, internist-vasculair geneeskundige klinisch farmacoloog DISCLOSURE BELANGEN (potentiële) belangenverstrengeling Voor

Nadere informatie

(Anti)stolling in 2017

(Anti)stolling in 2017 (Anti)stolling in 2017 Karina Meijer Afd Hematologie, UMCG Jaarsymposium Hematologie 5 april 2018 Disclosures K. Meijer (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

Perioperatief antistollingsbeleid UMCG. Samenvatting

Perioperatief antistollingsbeleid UMCG. Samenvatting 1 2 Perioperatief antistollingsbeleid UMCG Samenvatting Patiënten ingesteld op antistollingsmiddelen hebben bij continuatie van de antistolling een verhoogde kans op bloedverlies en bij het staken van

Nadere informatie

Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge

Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge Hemostase Anticoagulantia / anti-aggregantia: allebei bloedverdunners PRIMARY AGGREGATION Platelet Aggregation

Nadere informatie

Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten. Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden

Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten. Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden Anticoagulantia Vitamine K antagonisten (VKA) Trombocytenaggregatieremmers

Nadere informatie

casuistiek: bloedingscomplicaties bij het gebruik van de nieuwe generaties antistollingsmiddelen

casuistiek: bloedingscomplicaties bij het gebruik van de nieuwe generaties antistollingsmiddelen casuistiek: bloedingscomplicaties bij het gebruik van de nieuwe generaties antistollingsmiddelen Dr. Marieke JHA Kruip Internist- hematoloog Erasmus MC inhoud casus indica>es nieuwe orale middelen risico

Nadere informatie

Stand van zaken antistolling 2017

Stand van zaken antistolling 2017 Stand van zaken antistolling 2017 Karina Meijer internist-hematoloog UMCG Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen Disclosures Lokale PI voor Einstein (rivaroxaban), Resonate (dabigatran), Hokusai

Nadere informatie

Chemotherapie en stolling

Chemotherapie en stolling Chemotherapie en stolling Therapie, preventie en risicofactoren Karen Geboes UZ Gent 4 december 2015 Avastin en longembolen: hoe behandelen en Avastin al dan niet verder? Chemotherapie en stolling: Therapie,

Nadere informatie

Stolling en antistolling. Prof.dr. Karina Meijer Afdeling Hematologie UMCG Transmuraal Trombose Expertisecentrum Groningen

Stolling en antistolling. Prof.dr. Karina Meijer Afdeling Hematologie UMCG Transmuraal Trombose Expertisecentrum Groningen Stolling en antistolling Prof.dr. Karina Meijer Afdeling Hematologie UMCG Transmuraal Trombose Expertisecentrum Groningen Wat gaan we doen? Wat willen jullie? Achtergrond Antistollingsmedicatie Achtergrond

Nadere informatie

Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen. FTO 15-10-13 Paul van Buuren

Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen. FTO 15-10-13 Paul van Buuren Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen FTO 15-10-13 Paul van Buuren Inhoud Trombo-embolische preventie bij ouderen Preventie bij atriumfibrilleren en behandeling longembolie Formularium

Nadere informatie

artseninformatie Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase GezondheidsZorg met een Ziel

artseninformatie Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase GezondheidsZorg met een Ziel i artseninformatie Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase GezondheidsZorg met een Ziel 2 Inhoud 1 Richtlijnen voor beleid van bloedverdunners in een peri-operatieve fase...

Nadere informatie

VSV Achterhoek Oost Protocol Antistolling

VSV Achterhoek Oost Protocol Antistolling VSV Achterhoek Oost Protocol Doel Preventie van veneuze trombo-embolie / vte in de verloskunde Tabel Absolute risico s op een eerste tijdens en na de zwangerschap bij trombilie met en zonder een positieve

Nadere informatie

Antistollingsbehandeling

Antistollingsbehandeling Patiënteninformatie Antistollingsbehandeling Informatie omtrent antistollingsmedicatie 1234567890-terTER_ Antistollingsbehandeling Informatie omtrent antistollingsmedicatie U heeft een afspraak in Tergooi

Nadere informatie

NOAC S E N D E H U I S A R T S.

NOAC S E N D E H U I S A R T S. NOAC S EN DE HUISARTS. NOAC/ DOAC/ NOAC? CADO/DOCA/NOCA/CANO/ONAC/ACDO? NOAC = New oral anticoagulant DOAC = Direct oral anticoagulant t Nieuwe is er wel vanaf, werken direct NOAC = Non vitamin K

Nadere informatie

Het kind met een stolsel

Het kind met een stolsel Het kind met een stolsel Heleen van Ommen EKZ AMC, Amsterdam Casus: meisje 15 jr Anamnese Sinds een aantal dagen benauwd en pijn op de borst, vastzittend aan de ademhaling, mn links Voorgeschiedenis: Week

Nadere informatie

De pil bij vrouwen met verhoogd tromboserisico

De pil bij vrouwen met verhoogd tromboserisico 17 februari 2016 De pil bij vrouwen met verhoogd tromboserisico Karina Meijer Minisymposium ter gelegenheid van de promotie van Lies van Vlijmen 170216 De pil Met stip populairste anticonceptivum Veneuze

Nadere informatie

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier De klassieke voorstelling van de stollingscascade met een intrinsieke en extrinsieke arm strookt niet met de in vivo stolling Essentieel bij een normale stolling is de aanwezigheid van de fosfolipidenmembraan

Nadere informatie

Consortium Transfusiegeneeskundig Onderzoek: Najaarssymposium 2016

Consortium Transfusiegeneeskundig Onderzoek: Najaarssymposium 2016 Consortium Transfusiegeneeskundig Onderzoek: Najaarssymposium 2016 Samenwerken in het optimaliseren van de bloedtransfusieketen Deel II: Ontwikkelen van nieuw transfusie gerelateerd onderzoek Dr. Erik

Nadere informatie

Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs)

Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs) Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs) Regionaal Formularium Zwolle Daphne Bertholee, ziekenhuisapotheker i.o. Douwe van der Meer, coördinator Regionaal Formularium Zwolle FTO 15 oktober 2013 Isala Inleiding

Nadere informatie

NOAC s: New Oral Anticoagulants

NOAC s: New Oral Anticoagulants NOAC Safety protocol NOAC s: New Oral Anticoagulants Willem Bax, Internist-nefroloog-vasculair geneeskundige Namens Werkgroep NOAC s Werkgroep safety protocol NOAC s Matthijs Westerman, Internist Hematoloog

Nadere informatie

Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren

Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren 27-10-2016 Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren Wobbe Hospes, ziekenhuisapotheker Agenda Waarom en wanneer antistolling? Stollingscascade en aangrijpingspunten geneesmiddelen

Nadere informatie

Nieuwe anticoagulantia in de praktijk De evidence in vogelvlucht en interactieve casuïstiek

Nieuwe anticoagulantia in de praktijk De evidence in vogelvlucht en interactieve casuïstiek Nieuwe anticoagulantia in de praktijk De evidence in vogelvlucht en interactieve casuïstiek Dr. P.W. Kamphuisen - internist Universitair Medisch Centrum Groningen Nieuwe orale antistollingsmiddelen in

Nadere informatie

Antistolling. in de dagelijkse praktijk van de poliklinische apotheek. Inhoud In de media. Voorschrijfgedrag

Antistolling. in de dagelijkse praktijk van de poliklinische apotheek. Inhoud In de media. Voorschrijfgedrag Antistolling in de dagelijkse praktijk van de poliklinische apotheek Fiona Liem, poliklinisch apotheker i.o.s. Albert Schweitzer ziekenhuis f.f.e.liem@asz.nl Inhoud In de media Voorschrijfgedrag Problemen

Nadere informatie

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA)

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Tandartsendeel Versie november 2016 Christèle Warmerdam, SIGRA Yvonne Groenstege, FBA Inhoudsopgave Inleiding... 3 Landelijke Standaard, leidraad en

Nadere informatie

TRANSMURAAL PROTOCOL DIEPE VENEUZE TROMBOSE

TRANSMURAAL PROTOCOL DIEPE VENEUZE TROMBOSE TRANSMURAAL PROTOCOL Inleiding De incidentie van diepe veneuze trombose () is ongeveer 2 per 1.000 patiënten per jaar. Voor longembolie gelden vergelijkbare getallen. De huisarts wordt dan ook niet vaak

Nadere informatie

Nascholing Antistolling

Nascholing Antistolling Nascholing Antistolling Algemene module nivo 1 en 2 Een initiatief van de Stuurgroepketen Antistollingsbehandeling Dr. R. Fijnheer, versie 1, november 2011 doel antistollings therapie behandelen van arteriële

Nadere informatie

Infospot. Nieuwe orale anticoagulantia (NOAC s) Oktober - November - December 2014

Infospot. Nieuwe orale anticoagulantia (NOAC s) Oktober - November - December 2014 Infospot Nieuwe orale anticoagulantia (NOAC s) Oktober - November - December 2014 Nieuwe orale anticoagulantia (NOAC s) - Oktober - November - December 2014 1 I. Definitie Nieuwe Orale Anticoagulantia

Nadere informatie

Trombose op spoedgevallen: Wanneer aanvullend onderzoek naar onderliggend oorzaak of verwijzing internist?

Trombose op spoedgevallen: Wanneer aanvullend onderzoek naar onderliggend oorzaak of verwijzing internist? Trombose op spoedgevallen: Wanneer aanvullend onderzoek naar onderliggend oorzaak of verwijzing internist? Roadshow ZNA Hematologie, 22 nov 2016 dr KL Wu internist-hematoloog Epidemiologie Incidentie (huisarts)

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/23449 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Roach, Rachel Elizabeth Jo Title: Sex-specific aspects of venous thrombosis Issue

Nadere informatie

Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn

Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn F.A. (Erik) Klok, MD PhD Department of Thrombosis and Hemostasis Leiden University Medical Center The Netherlands F.A.Klok@LUMC.nl Belang van tweede

Nadere informatie

Behandeling DVT/PE hoort thuis in de eerste lijn. Dr. Wim Lucassen, huisarts te Zwaag en senior-onderzoeker AMC

Behandeling DVT/PE hoort thuis in de eerste lijn. Dr. Wim Lucassen, huisarts te Zwaag en senior-onderzoeker AMC Behandeling DVT/PE hoort thuis in de eerste lijn Dr. Wim Lucassen, huisarts te Zwaag en senior-onderzoeker AMC Wat betekent eigenlijk een behandeling in de eerste lijn? Is dat een behandeling thuis onder

Nadere informatie

Diagnostiek en behandeling diep veneuze trombose van het been Versie 3 (sep 2016)

Diagnostiek en behandeling diep veneuze trombose van het been Versie 3 (sep 2016) Diagnostiek en behandeling diep veneuze trombose van het been Versie 3 (sep 2016) Omschrijving Diagnostiek en behandeling diep veneuze trombose (DVT) AMC. Toepassingsgebied Dit protocol is bestemd voor

Nadere informatie

Antistolling in de Amsterdamse regio

Antistolling in de Amsterdamse regio Farmacotherapeutisch Overleg Antistolling in de Amsterdamse regio Wie doet wat in een tijd vol verandering? Ontwikkeld door Michiel Coppens, Trombose en Antistolling Expertisecentrum AMC, i.s.m. Ilona

Nadere informatie

Trombosedienst Leiden en omstreken

Trombosedienst Leiden en omstreken Trombosedienst Leiden en omstreken Saskia van Foeken Verpleegkundige Trombosedienst Leiden Doelstelling Met deze voorlichting willen we bereiken: Dat de cliënt een zo optimaal mogelijke antistollingsbehandeling

Nadere informatie

SAMENVATTING RICHTLIJN NEURAXISBLOKKADE EN ANTISTOLLING

SAMENVATTING RICHTLIJN NEURAXISBLOKKADE EN ANTISTOLLING SAMENVATTING RICHTLIJN NEURAXISBLOKKADE EN ANTISTOLLING Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie 1 INLEIDING Een neuraxiaal hematoom na neuraxisblokkade is een zeldzame, maar ernstige complicatie. Onder

Nadere informatie

Atriumfibrilleren & NOAC s. Dionne van Kessel

Atriumfibrilleren & NOAC s. Dionne van Kessel Atriumfibrilleren & NOAC s Dionne van Kessel S Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of

Nadere informatie

Preventie van veneuze trombo-embolie bij zwangere vrouwen

Preventie van veneuze trombo-embolie bij zwangere vrouwen Preventie van veneuze trombo-embolie bij zwangere vrouwen Een van de objectieven van de «Thrombosis Guidelines Group of the BSTH (Belgian Society on Thrombosis and Haemostasis) and the BWGA (Belgian Working

Nadere informatie

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF)

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Highlights Ziekenhuizen 2017 Hans Ros, ziekenhuisapotheker Inhoud Wat is AF? Hoe ontstaat een CVA (beroerte)? Behandeling AF: 4 peilers Orale antistolling 1 2016 ESC Guidelines

Nadere informatie

Mini symposium. VHL 18 juni 2013 An Stroobants

Mini symposium. VHL 18 juni 2013 An Stroobants Mini symposium VHL 18 juni 2013 An Stroobants Programma Introductie: An Stroobants Evaluatie van screeningstests Rol van PT en in screening op NOAC gebruik: Harry de Wit Evaluatie van specifieke tests

Nadere informatie

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA)

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Patiëntendeel Versie november 2016 Christèle Warmerdam, SIGRA Yvonne Groenstege, FBA Inhoudsopgave Inleiding... 3 Landelijke Standaard, leidraad en Amsterdamse

Nadere informatie

Antistolling. versie 2018

Antistolling. versie 2018 Antistolling versie 2018 Inhoud Hoofdstuk 1 - Tromboseprofylaxe beleid 1.1 Bij niet-chirurgische patiënten Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Tromboseprofylaxe beleid 1.1 Bij niet-chirurgische patiënten 3 1.2 Bij

Nadere informatie

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier

Dr. Bart Oris h.-hartziekenhuis Lier De klassieke voorstelling van de stollingscascade met een intrinsieke en extrinsieke arm strookt niet met de in vivo stolling Essentieel bij een normale stolling is de aanwezigheid van de fosfolipidenmembraan

Nadere informatie

Nascholing Antistolling

Nascholing Antistolling Nascholing Antistolling Algemene module nivo 3 Een initiatief van de Stuurgroepketen Antistollingsbehandeling Dr. R. Fijnheer, versie 4, juli 2012 de stollingsbalans trombose te veel stolling antistolling

Nadere informatie

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA)

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Trombosedienstendeel Versie november 2016 Christèle Warmerdam, SIGRA Yvonne Groenstege, FBA Inhoudsopgave Inleiding... 3 Landelijke Standaard, leidraad

Nadere informatie

Datum 8 september 2015 Betreft GVS rapport 15/13 edoxaban (Lixiana ) bij veneuze trombo-embolie

Datum 8 september 2015 Betreft GVS rapport 15/13 edoxaban (Lixiana ) bij veneuze trombo-embolie > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG 0530.2015109188 Datum 8 september 2015 Betreft GVS rapport 15/13 edoxaban

Nadere informatie

Kanker, trombose en de behandeling van trombose bij kankerpatiënten

Kanker, trombose en de behandeling van trombose bij kankerpatiënten Overzichtsartikelen 5 Kanker, trombose en de behandeling van trombose bij kankerpatiënten Cancer, thrombosis and treatment of thrombosis in cancer patients M.E.T. Tesselaar en S. Osanto Samenvatting Reeds

Nadere informatie

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA)

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Huisartsendeel Versie november 2016 Christèle Warmerdam, SIGRA Yvonne Groenstege, FBA Inhoudsopgave Inleiding... 3 Landelijke Standaard, leidraad en

Nadere informatie

Wat is nieuw in Antistollingswereld?

Wat is nieuw in Antistollingswereld? Wat is nieuw in Antistollingswereld? Peter Verhamme Bloedings- en vaatziekten UZ Leuven NOACs/DOACs - Antistolling bij VKF: Waarom we NOACs verkiezen! - Peri-operatief beleid 1 Nieuwe orale anticoagulantia

Nadere informatie

Antitrombotica. Nederlands Vasculair Forum Melvin Lafeber. AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie)

Antitrombotica. Nederlands Vasculair Forum Melvin Lafeber. AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie) Antitrombotica Nederlands Vasculair Forum 2017 Melvin Lafeber AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie) DISCLOSURES AIOS Interne Geneeskunde Consulent BENU apotheken Nederland Redactiecommissie

Nadere informatie

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA)

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Trombosedienstendeel Versie mei 2016 Christèle Warmerdam, SIGRA Yvonne Groenstege, FBA Inhoudsopgave Inleiding... 3 Landelijke Standaard, leidraad en

Nadere informatie

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA)

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Specialisten Ouderengeneeskundedeel Versie november 2016 Christèle Warmerdam, SIGRA Yvonne Groenstege, FBA Inhoudsopgave Inleiding... 3 Landelijke Standaard,

Nadere informatie

Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren. Joep Hufman, Medical Scientific Liason

Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren. Joep Hufman, Medical Scientific Liason Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren Joep Hufman, Medical Scientific Liason Agenda/ Content Atrium fibrilleren & Stollingscascade Heden Toekomst Discussie Atrium fibrilleren en Stollingscascade

Nadere informatie

Cover Page. The following handle holds various files of this Leiden University dissertation:

Cover Page. The following handle holds various files of this Leiden University dissertation: Cover Page The following handle holds various files of this Leiden University dissertation: http://hdl.handle.net/1887/61127 Author: Hulle, T. van der Title: The diagnostic and therapeutic management of

Nadere informatie

Oncologische zorg bij ouderen

Oncologische zorg bij ouderen Oncologische zorg bij ouderen Balanceren tussen over- en onderbehandeling Johanneke Portielje, HagaZiekenhuis Kring ouderenzorg AMC & partners 12 juni 2013 mamma carcinoom

Nadere informatie

S. Kuipers. Chapter 9. Samenvatting

S. Kuipers. Chapter 9. Samenvatting S. Kuipers Chapter 9 Veneuze trombose is een aandoening waarbij zich een bloedstolsel vormt op de verkeerde plaats, meestal in een van de venen van het been. Hierdoor wordt de terugvloed van het bloed

Nadere informatie

Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners

Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers Aspirine en/of ADP receptor inhibitor (Plavix of clopidogrel, Efient of

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/31463 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Ocak, Gürbey Title: Vascular complications in kidney disease Issue Date: 2015-01-14

Nadere informatie

Perioperatief Antistolling beleid

Perioperatief Antistolling beleid Perioperatief Antistolling beleid Patiënten die in het kader van behandeling of preventie van arteriële of veneuze trombo-embolie worden behandeld met enige vorm van antistolling en een ingreep dienen

Nadere informatie

Behandeling van veneuze trombo-embolie bij kankerpatiënten anno Nick van Es Internist in opleiding Amsterdam UMC, locatie AMC

Behandeling van veneuze trombo-embolie bij kankerpatiënten anno Nick van Es Internist in opleiding Amsterdam UMC, locatie AMC Behandeling van veneuze trombo-embolie bij kankerpatiënten anno 2018 Nick van Es Internist in opleiding Amsterdam UMC, locatie AMC n.vanes@amc.nl Disclosure belangen spreker Nick van Es (Amsterdam UMC,

Nadere informatie

Trombofilieonderzoek in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen

Trombofilieonderzoek in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen Trombofilieonderzoek in 15 dia s - 2018 - Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen Wat is trombofilie Erfelijke of verworven stollingsafwijkingen die gepaard gaan met een verhoogd risico op trombose

Nadere informatie

Diep veneuze trombose

Diep veneuze trombose Diep veneuze trombose In verband met uw klachten is er een echo van uw bloedvaten gemaakt. De echo heeft bevestigd dat een diep gelegen ader afgesloten wordt door een bloedprop. In medische termen wordt

Nadere informatie

Doelstelling van deze informatiebijeenkomst

Doelstelling van deze informatiebijeenkomst Doelstelling van deze informatiebijeenkomst De antistollingsbehandeling van bewoners van zorginstellingen optimaliseren. Door inzet van Nabij Patiënt Testen (NPT) Met een goede samenwerking tussen medewerkers

Nadere informatie

Samenvatting. Aanleiding voor de adviesvraag

Samenvatting. Aanleiding voor de adviesvraag Samenvatting Aanleiding voor de adviesvraag Op dit moment zijn bijna 400.000 mensen in Nederland aangewezen op behandeling met antistollingsmiddelen van het type vitamine K-antagonist (VKA). Hoewel zeer

Nadere informatie

Boekje over de nieuwe orale anticoagulantia. Wat u moet weten voor het veilig gebruik ervan

Boekje over de nieuwe orale anticoagulantia. Wat u moet weten voor het veilig gebruik ervan Boekje over de nieuwe orale anticoagulantia Wat u moet weten voor het veilig gebruik ervan GEGEVENS PATIËNT Naam Adres Tel HUISARTS Naam Adres Tel SPECIALIST Naam Ziekenhuis Tel ANTISTOLLINGSMEDICATIE

Nadere informatie

CHAPTER 9. Samenvatting

CHAPTER 9. Samenvatting CHAPTER 9 Samenvatting Samenvatting 143 Samenvatting Ondanks dat de kwaliteit van de antistollingsbehandeling met vitamine K antagonisten door de jaren heen is verbeterd, bestaat er nog steeds het risico

Nadere informatie

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA)

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Tandartsendeel Versie november 2016 Christèle Warmerdam, SIGRA Yvonne Groenstege, FBA Inhoudsopgave Inleiding... 3 Landelijke Standaard, leidraad en

Nadere informatie

AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA

AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA Dr. Anna Vantilborgh Hematologie - UZ Gent 13 september 2013 ALGEMENE PRINCIPES IN BEHANDELING VAN BLOEDINGEN AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER ORALE DIRECTE

Nadere informatie

Richtlijnen voor tromboseprofylaxie

Richtlijnen voor tromboseprofylaxie Richtlijnen voor tromboseprofylaxie s Herenbaan 172 2840 Rumst tel: 03 880 90 11 (algemeen) tel: 03 880 91 90 (afspraken) informatiebrochure artsen e-mail: info@hfr.be www.azheiligefamilie.be meer info

Nadere informatie

Thrombo-embolie. Wouter Jacobs, longarts. John van Putten, longarts

Thrombo-embolie. Wouter Jacobs, longarts. John van Putten, longarts Thrombo-embolie Wouter Jacobs, longarts John van Putten, longarts Patiënt 1 53 jarige man Voorgeschiedenis 1968 appendectomie Dec 2011 pijnlijke rechter voet waarvoor strassburger sok Anamnese 3 weken

Nadere informatie

Behandeling VTE: aandachtspunten vanuit de 2 e lijn

Behandeling VTE: aandachtspunten vanuit de 2 e lijn Behandeling VTE: aandachtspunten vanuit de 2 e lijn F.A. (Erik) Klok MD, PhD Department of Thrombosis and Hemostasis LUMC, Leiden, Netherlands F.A.Klok@LUMC.nl Disclosures None Affiliation/financial interest

Nadere informatie

Tromboseprofylaxe bij hematologische maligniteiten

Tromboseprofylaxe bij hematologische maligniteiten Tromboseprofylaxe bij hematologische maligniteiten Moderator M. Nijziel 1st author / speaker Roger Schutgens Afdeling hematologie en Van Creveldkliniek, centrum voor benigne hematologie, trombose en hemostase

Nadere informatie

Stollingsstoornissen. Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering februari 2015 G50-1

Stollingsstoornissen. Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering februari 2015 G50-1 1. Inleiding Bij personen met een aangeboren of verworven stoornis in de bloedstelping kunnen door intramusculaire injecties spierbloedingen ontstaan. Om deze reden werd lange tijd aangeraden om bij hen

Nadere informatie

Richtlijn Antistolling met laagmoleculairgewicht heparines (LMWH) bij nierinsufficiëntie

Richtlijn Antistolling met laagmoleculairgewicht heparines (LMWH) bij nierinsufficiëntie Richtlijn Antistolling met laagmoleculairgewicht heparines (LMWH) bij nierinsufficiëntie mei 2012 Verantwoordelijk voor de richtlijn: Kwaliteitscommissie NfN Contact: ATM Jorna, secretaris kwaliteitscommissie,

Nadere informatie

Nascholing Antistolling

Nascholing Antistolling Nascholing Antistolling Peri-operatief Antistollingsbeleid Nivo 2 3 Een initiatief van de Stuurgroepketen Antistollingsbehandeling versie 2, februari 2012 probleem antistolling peri-operatief Igv doorgaan

Nadere informatie

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA)

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Apothekersdeel Versie mei 2016 Christèle Warmerdam, SIGRA Yvonne Groenstege, FBA Inhoudsopgave Inleiding... 3 Landelijke Standaard, leidraad en Amsterdamse

Nadere informatie

VRM Spiegelbijeenkomst transmurale casuïstiek 7 februari 2019

VRM Spiegelbijeenkomst transmurale casuïstiek 7 februari 2019 VRM Spiegelbijeenkomst transmurale casuïstiek 7 februari 2019 Programma spiegelbijeenkomst VRM 17.30-18.00 uur 18.00-18.40uur 18.40-19.15 uur 19.15-19.30 uur 19.30-20.15 uur Inloop met warme maaltijd Stavaza,

Nadere informatie

DOACs, vanuit klinisch perspectief. Karina Meijer Afdeling Hematologie, UMCG 10 e DHC 2016

DOACs, vanuit klinisch perspectief. Karina Meijer Afdeling Hematologie, UMCG 10 e DHC 2016 DOACs, vanuit klinisch perspectief Karina Meijer Afdeling Hematologie, UMCG 10 e DHC 2016 Financiële disclosures Lokale PI voor Einstein (rivaroxaban), Resonate (dabigatran), Hokusai (edoxaban) en Reverse

Nadere informatie

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA)

Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Amsterdamse Standaard Ketenzorg Antistolling (ASKA) Specialisten Ouderengeneeskundedeel Versie mei 2016 Christèle Warmerdam, SIGRA Yvonne Groenstege, FBA Inhoudsopgave Inleiding... 3 Landelijke Standaard,

Nadere informatie

Nieuwe orale anticoagulantia

Nieuwe orale anticoagulantia Martini Ziekenhuis Groningen Nieuwe orale anticoagulantia Werking, toepassing en risico s in de dagelijkse klinische praktijk Dr. René van Hulst, ziekenhuisapotheker Martini Ziekenhuis Conflicts of interest:

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33063 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Tan, Melanie Title: Clinical aspects of recurrent venous thromboembolism Issue

Nadere informatie

Bespreking van de ingezonden resultaten

Bespreking van de ingezonden resultaten RESULTATEN EN BESPREKING CASUS MEI 2012 SECTIE STOLLING SKML Beschrijving van de casus Een 23-jarige vrouw wordt door de huisarts verwezen naar de SEH voor verder onderzoek i.v.m. pijn op de borst vastzittend

Nadere informatie

chapter 10 Nederlandse samenvatting (Dutch summary)

chapter 10 Nederlandse samenvatting (Dutch summary) Nederlandse samenvatting (Dutch summary) De bloedstolling speelde in de prehistorie al een grote rol om te voorkomen dat de jagende mens bij een bloeding geveld zou raken. Ook zorgde het stollingssysteem

Nadere informatie

Lage tractus digestivus. Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum

Lage tractus digestivus. Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum Lage tractus digestivus Lieke Simkens Internist-oncoloog Máxima Medisch Centrum Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

NOACs in de dagelijkse praktijk. Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden m.v.huisman@lumc.nl

NOACs in de dagelijkse praktijk. Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden m.v.huisman@lumc.nl NOACs in de dagelijkse praktijk Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden m.v.huisman@lumc.nl Belangen Voordrachten tijdens wetenschappelijke verenigingen ondersteund door farma; honoraria

Nadere informatie

Diagnostiek en behandeling longembolie Versie 6 (sep 2016)

Diagnostiek en behandeling longembolie Versie 6 (sep 2016) Diagnostiek en behandeling longembolie Versie 6 (sep 2016) Omschrijving Dit protocol is van toepassing op alle patiënten met de verdenking longembolie, met uitzondering van IC patiënten en patiënten die

Nadere informatie