Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V. Bericht over het derde kwartaal 2013

Transcriptie

1 Delta Lloyd Deelnemingen Fonds N.V. Bericht over het derde kwartaal 2013 Inleiding In dit bericht geven de fondsmanagers van het Delta Lloyd Deelnemingen Fonds (het fonds) uitleg over de resultaten en het beleggingsbeleid van het fonds gedurende het derde kwartaal van Nadat eerst de prestaties van het fonds besproken zijn zullen de vijf bedrijven die het meest hebben bijgedragen aan het rendement worden behandeld. Vervolgens zullen de drie bedrijven besproken worden die de minste bijdrage geleverd hebben. In de paragrafen over het beleggingsbeleid bespreken de fondsmanagers de belangrijkste wijzigingen in de samenstelling van de aandelenportefeuille. Daarna worden de activiteiten besproken die de fondsmanagers hebben ondernomen om het inzicht in de bedrijven waarin geïnvesteerd is te vergroten. Het bericht wordt afgesloten met de verwachtingen ten aanzien van het fonds. Rendement derde kwartaal Het rendement van het fonds gedurende het derde kwartaal van 2013 was +8,7%. Dit is inclusief het in september door het fonds uitgekeerde dividend van 0,55 euro per participatie. Onderstaande tabel geeft het rendement van het fonds gedurende het kwartaal. Vooral de prestatie in de maand september was met +7,4% uitstekend te noemen. Rendement DL Deelnemingen Fonds AEX Index AMX Index ASCX Index 2013 juli 2.9% 7.3% 3.8% 3.9% augustus -1.7% -1.4% -1.2% 2.9% september 7.4% 3.3% 7.2% 3.2% kwartaal 3 8.7% 9.3% 9.9% 10.3% januari-september 10.4% 12.3% 11.3% 21.1% Belangrijkste positieve bijdragen De belangrijkste bijdragen aan het rendement in het derde kwartaal kwamen van TKH Group (+12%), Ten Cate (+16%), Beter Bed (+18%), Exact Holding (+18%) en BAM Groep (+9%) 1) TKH Groep: +12% Technologie-(niche)speler TKH Group rapporteerde in augustus haar halfjaarcijfers. Vooral in het tweede kwartaal liet de onderneming uit Haaksbergen een goede winstverbetering zien. Ondanks de economische tegenwind werd een autonome omzetgroei gerealiseerd. Daarnaast droegen acquisities, zoals het vorig jaar overgenomen Duitse bedrijf Augusta Vision Technologies, goed bij aan de omzet. De operationele winst steeg harder dan de omzet. Dit kwam mede door de bijdrage van de doorgevoerde efficiencyprogramma s in de tweede helft van Wederom zeer positief was het toegenomen orderboek van dochterbedrijf VMI uit Epe, waar TKH haar activiteiten op het gebied van bandenbouwmachines heeft geconcentreerd. Het marktaandeel binnen de top 5 bandenbouwers groeide en ook buiten de top 5 nam de orderintake toe. TKH Group heeft het grootse belang in het fonds. Eén van de belangrijkste reden hiervoor zijn de ijzersterke marktposities. Deze worden continue versterkt door gerichte overnames. Onlangs (juli) werd bijvoorbeeld het Amerikaanse bedrijf Park Assist, actief op het gebied van parkeerbeheer oplossingen met onder andere een specifiek video analyse technologie (zie foto) voor de parkeermarkt, overgenomen. Deze overname past qua technologie (Vision & Security) alsmede qua groeimarkt (Parkeren) zeer goed bij TKH. Verder zijn het management, de balans, het dividend en de ruime onderwaardering ten opzichte van ons koersdoel de redenen om enthousiast te blijven over TKH Group.

2 2) Ten Cate: +16% Textieltechnologieconcern Ten Cate, dat leidende marktposities bezit in veiligheidsweefsels, composieten voor lucht- en ruimtevaart, antibalistiek, geosynthetics en kunstgras, maakte gedurende het derde kwartaal een aantal mooie orders bekend. Zo gaat het onderdeel Advanced Armour een scheepsbouwer in Singapore helpen met het ontwerpen, ontwikkelen en bouwen van lichtgewicht ballistische bescherming voor de bemanning en apparatuur op een aantal grote zeeschepen. Hetzelfde onderdeel gaat vliegtuigbouwer Embraer in Brazilië helpen met het leveren van antiballistisch materiaal voor de Embraer KC-390 (zie foto). Tot slot maakte dit onderdeel bekend dat het een samenwerkingsverband heeft getekend met RDECOM, het Amerikaanse onderzoeksinstituut dat door middel van research nieuwe technologieën toe laat in het Amerikaanse leger ter bescherming van soldaten. Het onderdeel composieten maakte een mooie stap in de Automotive markt door de aankondiging van een samenwerking met Kinglan Composites dat voor een deel in handen is van BMW. Ten Cate gaat in deze samenwerking composiet materiaal leveren aan Kinglan voor de productie van autovelgen voor het hoge marktsegment van high-end sportwagens. Tot slot maakte Ten Cate medio juli haar halfjaarcijfers bekend. Deze gaven geen grote verrassingen. Door druk op budgetten van overheden, een belangrijke klantgroep voor Ten Cate, staat de omzet al een aantal kwartalen onder druk. Goed om te zien is dat Ten Cate zo goed als altijd betrokken is bij de orders die wel de markt halen. De top-3 positie van Ten Cate in het fonds staat dan ook niet ter discussie. 3) Beter Bed: +18% Bedden- en matrassen retailer Beter Bed is voornamelijk actief in Duitsland (Matrazen Concord, zie foto) en Nederland (Beter Bed, BeddenREUS, Slaapgenoten, M-Line). leiden tot meer uitgaven, waaronder bedden en matrassen. Waar in Duitsland het consumentenvertrouwen in algemene zin nog op een goed niveau ligt, is dit in Nederland duidelijk een ander verhaal. Nog altijd zijn de Nederlandse consumenten erg negatief gestemd door de overheidsmaatregelen, de toenemende werkloosheid en de ontwikkelingen op de woningmarkt. De laatste maanden lijkt het consumentenvertrouwen echter iets uit te bodemen. Een verbeterend consumentenvertrouwen en een opleving van de huizenmarkt zou uiteindelijk moeten De in augustus gepresenteerde halfjaarcijfers onderschrijven het beeld dat de markt lastig is voor Beter Bed. Toch blijven de resultaten goed te noemen. Zeker in vergelijking met branchegenoten, waarvan er een aantal recent zijn omgevallen. De ondernemingsleiding blijft continue op zoek naar mogelijkheden om de resultaten verder te verbeteren en ziet op dit vlak nog voldoende verbeterpotentieel. Daarnaast is de balans ijzersterk. Dit, samen met een heldere strategie en een solide dividendbeleid doen recht aan de prominente positie die Beter Bed in het fonds heeft.

3 4) Exact Holding: +18% Software leverancier Exact heeft in het derde kwartaal wederom veel vooruitgang geboekt met haar succesvolle product Exact Online (bedrijfssoftware voor ondernemers in de cloud ). Uit de halfjaarcijfers die Exact medio juli presenteerde, blijkt bijvoorbeeld dat de omzet van Exact Online met 40% is toegenomen tot ruim 20 miljoen euro en dat het aantal betalende klanten nu meer dan 120,000 is. Deze getallen hebben betrekking op de Benelux waar het product sinds 2005 verkrijgbaar is. De eerste stappen buiten de Benelux zijn vorig jaar gezet. Naast het Verenigd Koninkrijk, waar Exact Online live is gegaan na een succesvolle testfase, is Exact nu ook actief in de Verenigde Staten en sinds kort in Duitsland. In dit laatste land is recent de website opgezet, een marketing manager aangenomen (van concurrent Sage) en is de controlled release gestart bij 20 klanten. De door het management ingezette strategie, met een heldere focus op Exact Online, blijkt vooralsnog zeer succesvol. Goed om te horen is ook dat concurrenten de investeringen in innovatie bij Exact Online niet meer kunnen bijbenen. Deze forse investeringen worden mogelijk gemaakt door de traditionele software producten van Exact (Exact Synergy en Exact Globe). Bij deze traditionele producten van Exact lijkt het klantverlies, als gevolg van een strategie wijziging met meer focus op de klant, terug te lopen, hetgeen een prima prestatie is. Naast bovengenoemde ontwikkelingen zorgen de ijzersterke balans en het solide dividendbeleid ervoor dat Exact een belangrijke positie in het fonds mag hebben. 5) BAM Groep: +9% De internationale bouwer, Koninklijke BAM Groep, maakte een turbulent kwartaal door op de beurs (zie grafiek uit BLOOMBERG). Vanaf eind juni tot aan de halfjaarcijfers die medio augustus bekend werden gemaakt steeg de beurskoers met 29%. Na de publicatie van de halfjaarcijfers daalde de koers met bijna 35% om -35% daarna tot eind september weer met 28% te +29% herstellen. De forse koersdaling werd veroorzaakt door de onverwachte, zeer teleurstellende, tweede +28% kwartaalcijfers. BAM gaf aan dat de marktomstandigheden in de bouw verder verslechterd zijn. Dit was op zich geen schokkend nieuws. Echter verliezen op een handvol grote internationale projecten liet bij veel beleggers en analisten alarmbellen rinkelen. De eerste reactie was namelijk dat BAM haar internationale activiteiten niet onder controle zou hebben. De openheid die BAM later gaf aan de markt zorgde voor enig herstel van de beurskoers in september. Hieraan droegen ook bij de aanhoudende stroom van mooie orders die BAM wist te realiseren: Nederland: > 10 miljoen euro Verenigd Koninkrijk: >300 miljoen euro Duitsland: > 130 miljoen euro Zwitserland: circa 30 miljoen euro Uitgaande van normale marktomstandigheden op vooral de Nederlandse markt, is het winstpotentieel van BAM erg groot. De timing hiervan is lastig te voorspellen. In de tussentijd zorgt het stevige management (de financieel directeur van BAM, Thessa Mensen is bijvoorbeeld uitgeroepen tot topvrouw van het jaar), de solide balans en het dividend voor rust totdat dit herstel zich in de beurskoers zal manifesteren.

4 Belangrijkste negatieve bijdragen Het meest negatief droegen Macintosh (-5%), NEDAP (-3%) en ICT (-4%) bij aan het rendement van het fonds. 1) Macintosh Retail Group: -5% Net als Beter Bed heeft schoenenretailer Macintosh (Scapino, Manfield, Dolcis, Invito) veel last van het lage consumentenvertrouwen in Nederland. Daarnaast viel er voor de onderneming niet aan te vechten tegen het extreem koude voorjaar. Over de eerste jaarhelft, waarvan de cijfers medio augustus naar buiten kwamen, daalde de omzet met 10%. Gezien de voorlopig lastige marktomstandigheden blijft de ondernemingsleiding sturen op marge en het verder verlagen van de kosten via het kostenbesparingsprogramma MacFit. Macintosh zit in een duidelijke transitie fase waarbij de focus meer op een cross channel strategie komt te liggen (zie foto). Dit houdt in dat naast verkopen via de traditionele winkels de aandacht voor het verkopen van schoenen online centraal staat. Op dit moment wordt 7% van de omzet online gerealiseerd. Belangrijker nog is dat dit winstgevende omzet is. Dat de huidige strategische focus structureel is, wordt onderstreept door de benoeming eind september van Ronald van der Vis in de Raad van Commissarissen. Als voormalig bestuursvoorzitter van Esprit weet hij als geen ander hoe de transitie die Macintosh in heeft gezet vorm gegeven moet worden. Een aantrekkende markt samen met een succesvolle invulling van de cross channel strategie zou tot een fors herstel van de beurskoers kunnen leiden. In afwachting hierop blijft de markt vooralsnog sceptisch en de beurskoers derhalve bewegelijk. 2) NEDAP: -3% De beurskoers van Nedap, fabrikant van intelligente technologische oplossingen, maakte in het derde kwartaal een pas op de plaats. De aanleiding hiervoor zouden de gepubliceerde halfjaarcijfers kunnen zijn. Bij een gelijke omzet ten opzichte van een jaar eerder daalde namelijk de operationele winst met ruim 25%. De verklaring voor de winstdaling, investeringen in projecten met aantrekkelijke groei vooruitzichten, zou juist als positief uitgelegd dienen te worden. Onder leiding van bestuursvoorzitter Ruben Wegman is Nedap de laatste jaren getransformeerd naar een bedrijf dat steeds commerciëler te werk gaat en dat veel ruimte geeft aan projecten met goede groeivooruitzichten. Hierbij richt de onderneming zich vooral op producten die in staat zijn bestaande producten op een achterstand te zetten. Eén van de voorbeelden hiervan zijn de varkens voerstations van Nedap (zie foto). Met dit systeem van Nedap brengt de boer het voer niet naar het varken maar komt het varken naar het voer waar in het voerstation exact de juiste portie voer op het juiste moment wordt gegeven. De voordelen zijn: efficiënter en effectiever bedrijfsmanagement, rust in de groep, meer inzicht (via speciale door Nedap ontwikkelde software), beter imago, individueel voeren, betere prestaties, betrouwbaar. Door het groeiende aantal systemen dat Nedap installeert worden boeren die concurrerende systemen hebben op een achterstand gezet. Dit voorbeeld geeft de onderscheidende positie van Nedap in de markt goed aan. Het belang van het fonds in de onderneming is groot (ruim 12%). De goede strategische keuzes, het dividend, de balans en het management geven genoeg comfort over dit belang.

5 3) ICT Automatisering: -4% Automatiseringsbedrijf ICT had weinig nieuws te melden afgelopen kwartaal. De halfjaarcijfers van de onderneming uit Barendrecht waren iets beter dan afgelopen jaar. De Duitse dochter blijft echter nog steeds de achilleshiel van de onderneming. Opvallend was het vertrek van de financiële topman (CFO), de heer Kamphuis, die een nieuwe uitdaging aan gaat. De voormalige CFO van CTAC is hem opgevolgd. Dit vertrek roept vragen op. De ondernemingsleiding van ICT heeft namelijk een bod op de onderneming van concurrent DPA naast zich neergelegd en heeft fusie plannen met branchegenoot Brandfort aangekondigd. Een sterke financiële man in dit traject die bekend is met de onderneming lijkt op dit moment zeer wenselijk. Het wachten is op de buitengewone aandeelhoudersvergadering waar over de plannen van ICT gestemd gaat worden. Naar verwachting zal deze bijeenkomst later dit jaar plaatsvinden. Beleggingsbeleid Per ultimo september bedroeg het fondsvermogen circa 592 miljoen euro. Het fonds bestaat uit zeventien ondernemingen waarbij in vijftien bedrijven een deelneming (belang) van meer dan 5% is genomen. De kaspositie bedraagt circa 8%. De tien belangrijkste posities hebben een gewicht in de portefeuille van circa 80% (zie bijlage 1). Gedurende het derde kwartaal zijn er geen transacties geweest in de aandelen van de onderliggende bedrijven in het fonds waarbij een officiële meldingsgrens (3%, 5%, 10%, 15%) is overschreden. Wel is er 1 onderneming uit het fonds verdwenen. Het dossier Imtech is, gezien de aanhoudende onzekerheid over de balans, voor het fonds gesloten. De posities in BAM, Grontmij, Heijmans, Macintosh en Nedap werden (Iicht) vergroot. De posities in Accell, Arcadis, Ten Cate en TKH Group werden (beperkt) verkleind. Met betrekking tot Heijmans hebben wij op een beurskoers van 7,75 euro meer dan pro rata mee gedaan in de aandelenemissie ter versterking van de balans van de bouwer. In het begin van het kwartaal verkochten wij aandelen BAM in de rally van de beurskoers richting 4,60 euro per aandeel. Toen het aandeel fors daalde op de winstwaarschuwing medio augustus kochten wij op circa 3,25 euro een grote positie terug in het bedrijf. Contactmomenten Ondanks de vakantieperiode hebben er een groot aantal gesprekken plaatsgevonden met de ondernemingsleidingen van verschillende ondernemingen uit het fonds: Arcadis, BAM, Beter Bed, Exact, Grontmij, Heijmans, Kendrion, Macintosh, Nedap, Ten Cate en TKH Group. In al deze gesprekken is vooral ingegaan op de gepubliceerde halfjaarcijfers en op de voortgang van de strategische keuzes die de bedrijven maken. Met betrekking tot Beter Bed en Macintosh hebben wij tevens gesproken met Ronald van der Vis die bij beide bedrijven tot de Raad van Commissarissen is toegetreden. De heer van der Vis is een zeer welkome aanvulling in beide RvC s. Zijn internationale (retail) ervaringen als de voormalige topman van modemerk Esprit komen bij beide bedrijven goed van pas. Daarnaast heeft hij bij Esprit de online activiteiten succesvol opgezet. Dit thema is zowel bij Beter Bed als Macintosh zeer belangrijk op dit moment. De heer van der Vis maakt een zeer gedreven en capabele indruk. Om het inzicht in de onderliggende bedrijven te vergroten is er een bedrijfsbezoek aan Nedap in Groenlo gebracht. Hierbij is er met enkele marktgroepleiders gesproken over de ontwikkelingen in hun markt. In het Verenigd Koninkrijk werd een dochter van Ballast Nedam (Phoenix Recycling, zie foto) bezocht en is er gesproken met de manager van de Engelse activiteiten van Macintosh (Brantano, Jones Bootmaker). In Engeland staan de merken Brantano en Jones Bootmaker stevig op de kaart. Jones bedient de bovenkant van de markt en is te vinden op aansprekende locaties. Brantano bedient het midden segment van de markt en is te vinden op locaties met goede parkeervoorzieningen.

6 Met industrie experts zijn gesprekken gevoerd om de markt voor kunstgras (Ten Cate) en bandenbouwmachines (TKH Group) beter te begrijpen. In de komende periode staan een internationaal bezoek aan Ten Cate (Frankrijk) gepland en bezoeken aan Accell (Apeldoorn), Ballast Nedam (Weert) en Reesink (Apeldoorn). Vooruitzichten De vooruitzichten voor de Nederlandse economie, waar nog altijd een redelijk deel van de omzet van de bedrijven uit de portefeuille vandaan komt, lijken licht aan te trekken. De nieuwe bezuinigingsmaatregelen van de overheid lijken gelukkig een beperkte impact op de groei in Nederland te hebben. Ook het consumentenvertrouwen alsmede de woningmarkt tonen tekenen van uitbodeming en een eerste herstel. Normalere marktomstandigheden in Nederland zou de winstgevendheid (en daarop volgende de beurskoers) van een aantal bedrijven in portefeuille duidelijk kunnen doen toenemen. Daarnaast worden de sterke marktposities alsmede het groeipotentieel van veel bedrijven nog fors ondergewaardeerd. Geert-Jan Hoppers, CFA Fondsmanager Sandra van der Meer-de Brouwer, CFA Fondsmanager

7 Bijlage 1 Grootste belangen Onderneming Gewicht in fonds % van de onderneming TKH Group 13,8% > 5% Ten Cate 11,2% > 10% Arcadis 10,4% > 3% BAM Groep 9,3% > 5% Beter Bed Holding 9,1% > 10% Exact Holding 6,4% > 5% Binckbank 5,0% > 5% Kendrion 4,8% > 5% Grontmij 4,1% > 10% Nedap 4,0% > 10%

8 Bijlage 2 Koersperformance TOTAL RETURN SEP/YTD YTD YTD YTD 14.6% 16.4% -7.9% 21.1% 24.9% 5.5% 18.7% 19.2% -7.8% 26.8% 31.5% 7.9% 27.4% 21.7% 17.1% 43.8%