Aanpak laaggeletterdheid in de zorg

Transcriptie

1 Aanpak laaggeletterdheid in de zorg

2 Stichting Lezen & Schrijven Initiatief: H.K.H. Prinses Laurentien Voorzitter: Marja van Bijsterveldt Visie: Door beter te leren lezen en schrijven vergroot je je kans op een gezond en gelukkig leven.

3 Programma 1. Kennismaking 2. Feiten & cijfers laaggeletterdheid PAUZE 3. Beschikbare instrumenten 4. De praktijk 5. Week van de Alfabetisering 6. Vragen, discussie

4 Kennismaking

5 Feiten & cijfers laaggeletterdheid Wat weet u al van laaggeletterdheid?

6 Wat is laaggeletterdheid? Iemand is laaggeletterd als hij of zij niet in staat is geschreven informatie te gebruiken om: te functioneren in de maatschappij eigen doelen te bereiken eigen kennis en mogelijkheden ontwikkelen analfabeet

7 Waar hebben laaggeletterden moeite mee?

8 Quizvraag 1 Hoeveel laaggeletterden tussen 16 en 65 jaar zijn er in Nederland? A. 0,8 miljoen B. 1,3 miljoen C. 1,8 miljoen

9 Quizvraag 2 Welk percentage van de laaggeletterden is van autochtone afkomst? A. 23% B. 52% C. 65%

10 Quizvraag 3 Hoeveel % van de laaggeletterden werkt? A. 10% B. 57% C. 65%

11 Samenvatting 1 op de 9 tussen jr (12%) 1 op de 5 tussen jr (22%) 65% is autochtoon 57% werkt hoe hoger de opleiding, hoe lager het percentage laaggeletterden (Bron: PIAAC 2012)

12 Oorzaken Thuissituatie en sociale omgeving > Opgroeien in een taalarme omgeving > Bij ouderen: vroeg werken vanwege financiële situatie Het onderwijs > Onvoldoende aandacht en begeleiding op school > Weinig opleiding (bijv. ziekte, lichamelijke handicap, spijbelen, voortijdig schoolverlaten, reizend bestaan) Individuele factoren > Algemene leer- en gedragsproblemen > Taalzwakte en dyslexie > Vaardigheid waarbij Use it or lose it geldt

13 Met welke gevolgen? Voor persoon zelf en zijn gezin Voor werkgever Voor zorgverlener / dienstverlener Voor de maatschappij

14 Opbrengst taalscholing Onderzoek wijst uit dat deelnemers na volgen van een taaltraject van 5 maanden: - taalvaardiger zijn - gelukkiger zijn - zelfredzamer zijn - sociaal actiever zijn - zich fysiek en psychisch beter voelen

15 Campagne Taal maakt gezonder I.s.m. Verenigde EersteLijns Organisaties LHV KNMT KNMP LVVP KNOV KNGF V&VN ActiZ

16 PAUZE

17 Succes: hele keten nodig! Agenderen Vinden Doorverwijzen Scholen Financieren Alle elementen moeten aanwezig zijn!

18 Beschikbare instrumenten Agenderen Week van de Alfabetisering, Taal maakt gezonder Vinden Taalmeter, Taalverkenner, H&D, Taalambassadeur Doorverwijzen Taalzoeker, Taalpunt, Bellijn, Aanmeldformulier, intake Scholen Docent, taalvrijwilliger, Taalhuis, lesmaterialen Financieren O&O-fondsen, Stimuleringsregeling

19 De praktijk UMC Utrecht Agenderen Campagne onder medewerkers facilitaire dienst Vinden H&D door leidinggevenden, Taalmeter (totaal 70) Doorverwijzen Via intake TopTaal Scholen Op de werkvloer Financieren Instelling

20 De praktijk Evean (VVT Purmerend) Agenderen Aanleiding: niet-functionerende medewerkers Vinden H&D door leidinggevenden (24) Doorverwijzen Via intake TopTaal Scholen Op de werkvloer Financieren Instelling

21 De praktijk Topaz (VVT Leiden) Agenderen Aanleiding: invoering Electronisch CliëntenDossier Vinden Taalmeter (en Digimeter) verplicht Pilot (150), totaal werken er mensen Doorverwijzen Via intake TopTaal Scholen Op de werkvloer Financieren Instelling

22 Week van de Alfabetisering Thema: Tijd voor Taal (net als 2014) 7 tot en met 11 september, met uitloop Activiteiten: Podium voor alle organisaties in Nederland Nationale Alfabetiseringsprijzen Sluit aan -activiteiten

23 Sluit aan -activiteiten Donderdag gezondheidsdag Bezoekersactie: vervolg op 2 campagnes: Moeite met lezen ofzo? en Taal maakt gezonder Aanmelden via tijdvoortaal.nl Andere mogelijke acties: zie kaarten

24 Meer informatie en iemand aanmelden Bel (gratis advies en coaching) Meld iemand aan op Vind zelf taalscholing op Mail naar

25 Vragen?

26 Bronvermeldingen - De Greef, M. Segers M., Nijhuis, J & Fond Lam, J. (2014). Impactonderzoek taaltrajecten Taal voor het leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid. Deel A. Maastricht University.- - Schmidt-Hertha, B., Gebrande, J. & Friebe, J. (2014). Competencies in later life. LLinE, 1, Buisman, M., Allen, J., Fourage, D., Houtkoop, W. & Velden, van der, R. (2013). PIAAC: Kernvaardigheden voor werk en leven. Resultaten van de Nederlandse survey s Hertogenbosch: ECBO & Maastricht University/ROA. - PWC (2013). Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten. Aangeboden voor publicatie.. - Pelikan, J.M., Rothlin, F. & Ganahl, K. (2012). Comparative Report on health Literacy in Eight EU Member States. HLS-EU project. - Gezondheidsraad. Laaggeletterdheid te lijf. Signalering ethiek en gezondheid, 2011/1. Den Haag: Centrum voor ethiek en gezondheid. - Bersee, T., de Boer, D. & Defesche P. (2008). Laaggeletterdheid. Leidraad voor doorverwijzers. s Hertogenbosch: CINOP Nijman J., Hendriks, M., Brabers, A., Jong, J. De, Radenakers, J. Patient activation and health literacy as predictors of health information use in a general sample of Dutch health care consumers. Journal of Health Communication: International Perspectives, 2014, 19(8): Martens, M. en Hesselink, A. (2014). Inventariserend onderzoek campagne Taal maakt gezonder. Haarlem: ResCon. - Rollnick, SR, Miller, WR & Butler CC. (2009). Motiverende gespreksvoering in de gezondheidszorg. Werken aan gedragsverandering als je maar 7 minuten hebt. Ekklesia. - Heider, I van der, Rademakers, J. (2015). Laaggeletterdheid en gezondheid. Strand van zaken. Utrecht: NIVEL.