Bedrijfsvergelijkend overzicht Melkveehouderij 2014 Prognose 2015 en 2016 Liquiditeitsplanning en saldo per koe

Transcriptie

1 Bedrijfsvergelijkend overzicht Melkveehouderij 2014 Prognose 2015 en 2016 Liquiditeitsplanning en saldo per koe Geachte relatie, Jaarlijks stellen we een bedrijfsvergelijkend overzicht samen van de bedrijfsresultaten van melkveehouders die een bedrijfsanalyse laten opstellen. De deelnemers ontvangen een uitgebreide rapportage met hun bedrijfskengetallen en bedrijfsresultaten (onder nummer). In dit rapport ontbreken deze individuele gegevens. Op basis van de huidige inzichten is voor de 'gemiddelde' deelnemer een prognose gemaakt voor het jaar 2015 en het jaar Ook treft u in dit rapport een voorbeeld liquiditeitsplanning aan en een berekening van het rendement per koe. De financiele bedrijfsresultaten zijn vermeld incl. BTW. Maakt u zich zorgen of de rekeningen wel op tijd betaald kunnen worden? In ons bedrijfsanalyserekenprogramma zit een koppeling met een prognoseberekening en liquiditeitsplanning. Met de computer op tafel kunnen we samen met u in korte tijd uw financiele situatie in beeld brengen. Dan weet u waar u aan toe bent en kunt u eventueel op tijd maatregelen treffen. We vertrouwen erop u hiermede meer inzicht te verschaffen in de resultaten en ontwikkelingen in de melkveehouderij. Namens de adviseurs van PPP-Agro Advies Met vriendelijke groet, Klaas de Jong Adviseur Economie en Strategie "voor een verstaanbaar advies" 1

2 Resultaten Melkveehouderij Bedrijfsanalyse 2014 Inleiding Dit is het overzicht van de bedrijfsresultaten van melkveehouders van PPP-Agro Advies over het boekjaar Achtereenvolgens zijn de resultaten van 2012, 2013, de resultaten van 2014 en het verschil tussen 2014 en 2013 weergegeven. Tevens zijn van de resultaten van 2014 drie groepen bedrijven geselecteerd op melkproductie ha [groep 1 laag, groep 2 midden en groep 3 hoog]. Bedrijfsresultaten 2014 en2013 [alle financiële cijfers zijn inclusief BTW]. De bedrijfsresultaten van 2014 en 2013 zijn de resultaten van dezelfde bedrijven. De verschillen tussen deze jaren geven hiermee een redelijk beeld van de ontwikkeling in deze sector. Flinke groei in melkproductie De oppervlakte cultuurgrond steeg met 2 % en de melkproductie per bedrijf is toegenomen met 10 %. Technische kengetallen en normen Omdat elk bedrijf uniek is worden in de bedrijfsanalyse bedrijfsspecifieke normen berekend voor omzet en aanwas, voerverbruik en veekosten. De hoogte van de omzet en aanwas is bijvoorbeeld afhankelijk van de jongveebezetting en het veeslag. De norm voor het voerverbruik wordt o.a. bepaald door de grondsoort, het bouwplan, het beweidingssyteem, de melkproductie, de aantallen vee en de (kunst)mestgift. Natte krachtvoeders of bijproducten zijn omgerekend naar krachtvoer. De norm voor de voerkosten wordt berekend door de norm voor het voerverbruik te vermenigvuldigen met de gemiddelde marktprijs voor voer. De Kvem-productie per ha gras is een berekend getal. Eerst wordt de totale voederbehoefte van de veestapel berekend op basis van aantallen en melkproductie. Vervolgens wordt berekend hoeveel kvem is aangekocht via krachtvoer, bijproducten en ruwvoer. Ook wordt een inschatting gemaakt van de hoeveelheid kvem-productie van de oppervlakte voedergewassen. Het verschil in de kvem voederbehoefte en de kvem aankoop+ KVem voedergewassen is de hoeveelheid die van het eigen grasland is gekomen. Het is een netto berekening, waarbij overigens wel rekening gehouden is met 2% vervoederingsverliezen en 3% inkuilverliezen. Oogst- en of beweidingsverliezen zijn niet meegerekend. Voor een betrouwbare berekening van bovenstaande normen is een nauwkeurige opgave van bedrijfsgegevens, zoals de werkelijk beteelde oppervlakte en de juiste hoeveelheden aangekocht of verkocht ruwvoer, essentieel. Financiële gegevens Opbrengsten. De opbrengsten op een melkveebedrijf worden voornamelijk bepaald door melkgeld (80%). Onder "andere opbrengsten" valt o.a. de bedrijfstoeslag, verhuur van schuurruimte, werk voor derden vanuit het bedrijf, winst op handel etc... Het saldo neventak vormt 4 % van de opbrengsten. Het saldo neventak wordt gevormd door de opbrengsten minus de kosten. 2% 8% 6% 4% Opbrengsten Melk O&A Ov. grondgebonden Andere opbrengsten Saldo neventak 80% De melkprijs daalde met 2% tot 42,7/100 kg. De post omzet en aanwas daalde met 12 % tot 3,20 per 100 kg melk. "voor een verstaanbaar advies" 2

3 Onder overige grondgebonden opbrengsten vinden we b.v. de omzet en aanwas van de schapen, vergoedingen voor natuurbeheer, verkoop ruwvoer, e.d.. Kosten 15% 10% 7% 27% Kosten excl. rente 41% Directe kosten Bewerkingskosten Grond/gebouwen Melkquotum Algemene kosten De kosten kunnen grofweg verdeeld worden in drie groepen, n.l. de directe kosten, de bewerkingskosten en de overige kosten. Op de directe kosten kan de meeste invloed worden uitgeoefend, daarna de bewerkingskosten en als laatste de overige kosten. De directe of toegerekende kosten beslaan bijna 41% van de totale kosten. De bewerkingskosten worden samengesteld door betaalde arbeid, loonwerk en de werktuigenkosten. Grond en gebouwen zijn pacht, ws, OZB, brand / storm en onderhoudskosten. Melkquotum is afschrijving en of lease. Algemene kosten zijn vnl. gas/water/el en de overige kosten, zoals administratie/advies. Toegerekende kosten. De toegerekende kosten zijn kosten die direct te maken hebben met vee, melkproductie en gewasproductie [excl. de kosten van bewerkingen en nutsvoorzieningen]. De kosten die het meest zijn afgenomen zijn de veevoerkosten. De krachtvoerkosten daalden met 13%. De kosten van aankoop ruwvoer met 32 %. Toegerekende of directe kosten Krachtvoer 10% Ruwvoer/weidegeld 25% Veekosten 58% Gewaskosten 7% De voerkosten (kracht- en ruwvoer) bepalen voor 58 % de directe kosten en daarmee voor het grootste deel hoe laag of hoog de kostprijs van de melk is. 25 % wordt ingenomen door de veekosten, zoals KI/melkcontrole, gezondheidszorg, strooisel en overige veekosten. Bewerkingskosten De bewerkingskosten per kg melk bleven nagenoeg gelijk (+ 1,0%). Overige niet toegerekende kosten De kosten van grond en gebouwen zijn gelijk gebleven. Deze kosten worden bepaald door de eigenaarslasten, verzekering gebouwen, gemeentelijke en waterschapsbelastingen, onderhoud, pacht en huren. "voor een verstaanbaar advies" 3

4 De kosten van melkquotum zijn afschrijvingen, leasekosten en superheffing minus leaseopbrengsten. Deze kosten stegen met 19 %. De algemene kosten worden bepaald door de nutskosten (gas, water, elektra) en de overige kosten. De nutskosten per kg melk komen uit op 1,10. Tussen bedrijven zijn er flinke verschillen, veelal veroorzaakt door wel of niet leidingwater verstrekken en meer/minder automatisering. De overige algemene kosten worden grotendeels bepaald door accountants- en advieskosten, contributies, algemene verzekeringen, werkkleding etc... Kostprijs van de melk De kostprijs van de melk wordt berekend door het optellen van de kosten melkveehouderij, verminderd met de omzet en aanwas, overig grondgebonden en "andere" opbrengsten. De kostprijs van de melk laat een daling zien van 0,6 cent (van 32,4 naar 31,8 ct / kg). Resultaat Neventakken Bijna 40 % van de bedrijven heeft een neventak. Nevenactiviteiten zijn onder andere "werk voor derden", diverse vormen van recreatie, kaasmakerij, winkelverkoop, handel, etc... Het resultaat komt gemiddeld uit op 2,2 cent per kg melk oftewel ,- per bedrijf (over alle bedrijven). Rente De betaalde rente komt uit op 4,50 cent / kg melk. Als we uitgaan van een rente van 3,75 % over de leningen, is het gemiddeld vreemd vermogen per kg melkquotum ongeveer 1,20. Privé onttrekkingen De kosten van privé worden bepaald door privé-uitgaven (incl. belastingen) minus de privé-inkomsten en komen uit op 4,49 cent per kg melk ( ,-). De privé-onttrekkingen worden naast de huishoudelijke uitgaven bepaald door de privé-ge- en verbruiken, zoals autokosten/-bijtelling, nutskosten, woonlasten, rente en aflossing van privé-leningen, arbeidsongeschiktheidsverzekering en ziektekosten. Privé-inkomsten zijn o.a. neveninkomsten uit een dienstbetrekking of AOW, verhuur privé onroerend goed, inkomsten van spaargelden of beleggingen,etc... Vervangingsinvesteringen De vervangingsinvesteringen zijn investeringen in machines en installaties. In 2014 kwamen de vervangingsinvesteringen uit op 2,4 cent per kg melk oftewel ,-/jaar. Om het werktuigenpark op orde te hebben/houden dienen, als je dit over een langere periode beziet, de afschrijvingen gelijk te zijn aan de vervangingsinvesteringen. Kritieke melkprijs 2 % lager t.o.v De kritieke melkprijs is die melkprijs die nodig is om alle rekeningen te kunnen betalen. Dit is inclusief privé-uitgaven, belastingen, aflossingen en vervangingsinvesteringen. De berekende kritieke melkprijs in 2013 lag op 38,8 cent en is in 2014 met 2 % afgenomen tot 37,9 cent per kg melk. Marge (liquiditeit) gelijk tot hoger De marge is het bedrag dat gespaard of gereserveerd of wanneer dit negatief is, ingeteerd wordt. Op een aantal bedrijven is dat bijvoorbeeld zichtbaar in de stand van de rekening courant. Niet zichtbaar in dit overzicht zijn de gedane investeringen in b.v. bedrijfsgebouwen, grond en melkquotum en het opnemen van nieuwe leningen. Ook daar kan de marge voor zijn gebruikt. De marge is afgenomen met 0,2 cent tot 4,8 cent per kg. Conclusies 2014 is (net als 2013) voor de melkveehouderij een goed jaar geweest. Het bedrijfsresultaat is vergelijkbaar met het vorige jaar. De melkprijs daalde gemiddeld 1 cent, maar ook de kostprijs is met 0,6 cent gedaald. De voerkosten per liter melk daalden mede door het goede groeiseizoen met 2 cent per kg melk. De vervangingsinvesteringen + de aflossingen opgeteld minus de totale afschrijvingen zijn niet in balans. Sneller aflossen of meer aflossen is wenselijk opdat de bedrijven "economisch" gezond blijven (worden). "voor een verstaanbaar advies" 4

5 Door de hogere afschrijvingen (kosten) is het fiscaal bedrijfsresultaat en daarmee de belastingdruk lager. Wanneer de afschrijvingen wegvallen (denk aan melkquotum) stijgt het bedrijfsresultaat en daarmee de belastingdruk. Hierdoor zal de marge lager komen te liggen. Op een aantal bedrijven is er een overcapaciteit in de bedrijfsgebouwen, b.v. bedrijven die in de afgelopen jaren de stal hebben uitgebreid of hebben nieuw gebouwd. Deze bedrijven kunnen door uitbreiding van de melkproductie het bedrijfsresultaat verhogen en daarmee lagere marges compenseren. Een goed technisch resultaat en daarmee een hoger saldo opbrengsten minus directe kosten is de belangrijke voorwaarde om daadwerkelijk het bedrijfsresultaat te verhogen. Prognose 2015 Inmiddels is 2015 bijna verstreken. Voor het gemiddelde bedrijf ( kg melk) hebben we een prognose gemaakt voor de resultaten voor (zie pagina 10) Marktontwikkelingen (prijzen) en verwachtingen zijn vertaald in te verwachten opbrengsten en kosten. De voorspelde liquiditeit (dit is het bedrag dat over of tekort is wanneer alles betaald is) over 2015 komt uit op negatief ,-. In de praktijk zien we ook nogal wat bedrijven waar de stapel onbetaalde rekeningen toeneemt. Prognose 2016 Uit de prognose voor 2016 blijkt dat, bij de gekozen uitgangspunten, er op jaarbasis een liquiditeitstekort zal ontstaan van ca ,- (zie pagina 10). Pas halverwege het jaar wordt een herstel van de melkprijs verwacht. We zijn in de prognose uitgegaan van een hogere melkprijs t.o.v van 1,5 cent per kg. Dit betekent dat nog meer bedrijven extra maatregelen moet nemen om dit liquiditeitstekort op te vangen. Liquiditeitsplanning geeft inzicht in de geldstroom per maand Om meer inzicht te hebben in het verloop van de liquiditeit is het maken van een liquiditeitsplanning een handig hulpmiddel. In de liquiditeitsplanning kan per maand berekend worden of rekeningen betaald kunnen worden en hoe de stand van rekening courant verloopt (zie voorbeeld op pagina 11 in dit rapport). Vooral bedrijven die zwaar gefinancierd zijn of waarvan de resultaten tegenvallen kunnen moeite hebben om de rekeningen te betalen. Een liquiditeitsbegroting per maand geeft dan inzicht op welk moment het maximum van de rekening courant bereikt wordt. Met dat inzicht kunnen investeringen en of betalingen beter worden gepland en of bepaalde aankopen worden uitgesteld. Ook kan op tijd overlegd worden met de bank of leveranciers om een tijdelijk tekort aan financiële middelen te voorkomen. Saldo extra koe melken Door de aangescherpte mestwetgeving en het wegvallen van de melkquotering gaan we steeds meer per koe rekenen. Wat levert een koe op (meer of minder koeien)? In een voorbeeld (pagina 12) berekenen we het saldo van een extra koe melken. Door de opbrengsten en kosten per koe te bepalen kan vrij eenvoudig het rendement van een extra koe worden bepaald. In ons voorbeeld hebben we rekening gehouden met een eventuele investering in fosfaatrechten. Bedrijfsanalyse en bedrijfsvergelijking De bedrijfsanalyse is een onmisbaar hulpmiddel voor de toekomstgerichte ondernemer. Het biedt inzicht in sterke en verbeterpunten van het bedrijf en vooral de vergelijking van eigen resultaten met die van collega's kan als confronterend maar bovenal als stimulerend worden ervaren. Deelnemers ontvangen uitgebreide overzichten waarin zij de eigen resultaten kunnen vergelijken met die van collega's. Het bedrijfsvergelijkend overzicht wordt onder nummer gepresenteerd. "voor een verstaanbaar advies" 5

6 De basis voor de bedrijfsanalyse zijn de jaarrekeningen van het bedrijf, de persoonlijke rapporten van de ondernemers en de aanvullende technische gegevens van het bedrijf. Hier ligt dus een belangrijke taak voor de ondernemer(s). Hoe nauwkeuriger de boekhouding wordt aangeleverd, des te beter kunnen de diverse kostensoorten worden berekend. Hoe completer de aanvullende technische gegevens worden ingevuld des te betrouwbaarder wordt de analyse voor het bedrijf. Prognose geeft op tijd inzicht en minder stress. Steeds meer ondernemers ervaren het voordeel van het maken van een financiële prognose van de te verwachten bedrijfsresultaten. Het geeft vooral inzicht en rust en als prijzen fluctueren kan vrij snel een inschatting gemaakt worden van de financiële gevolgen. En mocht het tegenvallen kan er op tijd met de bank gesproken worden om maatregelen te treffen. Daarnaast is het een hulpmiddel om vast te houden aan een vooropgezette planning en voorkomt het impulsaankopen. De prognoseberekening is een extra optie in de bedrijfsanalyse en kan vrij snel met en bij de ondernemer aan tafel worden ingevuld. Tot slot Inzicht hebben in de bedrijfsresultaten en inzicht hebben in de eigen ondernemers-capaciteiten is de basis voor het formuleren van uw persoonlijke doelen en bedrijfsdoelen. Het is de uitdaging deze doelen duidelijk en realistisch te formuleren en om vervolgens een passende bedrijfsstrategie te kiezen, waarbij rekening gehouden wordt met kansen in de omgeving en de markt. Het vergelijken van bedrijfsresultaten moet een stimulans (plan van aanpak) opleveren om doelen te realiseren zodat dit meer perspectief, pegels en of plezier op gaat leveren. Vasthouden aan een gekozen (lange termijn) strategie, die bij het bedrijf en de ondernemers past, is vaak het beste. Tijdelijke veranderde omstandigheden (markt, afwijkende bedrijfsresultaten, etc. ) vragen soms noodzakelijke maatwerkoplossingen, teneinde aan alle [korte termijn] betalingsverplichtingen te voldoen. Wij wensen u meer Perspectief, Pegels en Plezier, zowel privé als met uw bedrijf. Namens de adviseurs van PPP-Agro Advies, Klaas de Jong "voor een verstaanbaar advies" 6

7 BEDRIJFSESULTATEN Algemene kengetallen Groep 1 Groep 2 Groep 3 Alle bedrijven In % t.o.v Melk / ha laag Melk / ha midden Melk /ha hoog Aantal bedrijven Oppervlakte grasland 41,0 42,9 44,3 103 % 50,9 45,6 37,5 Oppervlakte voedergewas 4,0 3,7 3,4 91 % 4,1 3,5 2,5 Totaal oppervlakte 45,0 46,6 47,7 102 % 55,0 49,1 40,0 Melkquotum % Melkproductie % Melk/ ha gras+mais % Aantal melkkoeien % Aantal stuks jongvee % Jv/10 mk 6,2 6,2 6,5 104 % 6,9 6,3 6,3 Melkproductie per koe % Vet % 4,36 4,35 4,29 4,24 4,31 4,29 Eiwit % 3,51 3,50 3,49 3,48 3,49 3,48 Veekosten / koe Gezondheidszorg % Fok- en controle % Strooisel/overig % Veekosten in % t.o.v. norm % Voerverbruik Kg krachtvoer/100 kg melk % Verbruik kv in % tov norm % Kn krachtvoer in % tov norm % Totaal voerkn in % tov norm % Kengetallen omzet en aanwas O & A in % tov norm % TKT % Leeftijd melkkoe 4,8 4,9 4,8 98 % 4,9 4,7 4,8 Leeftijd 1e kalving 2,1 2,2 2,2 100 % 2,2 2,2 2,1 Leeftijd uitstoot melkvee 6,2 6,0 6,1 100 % 6,4 5,8 6,0 Geboren kalveren/100 mk % Kalversterfte (%) 9,5 8,7 8,7 100 % 10,4 8,8 7,3 Sterfte % overig vee 3,1 2,7 3,2 120 % 3,9 3,7 3,3 Levenspr. aanw. melkkoe % Levenspr. afgev. melkkoe % Grondgebruik Oppervlakte grasland 41,0 42,9 44,3 103 % 50,9 45,6 37,5 Oppervlakte voedergewas 4,0 3,7 3,4 91 % 4,1 3,5 2,5 Kunstmest - N /ha % Totaal N / ha % Kvem-productie/ha grasland % "voor een verstaanbaar advies" 7

8 BEDRIJFSESULTATEN Alle bedrijven In % t.o.v Groep 1 Groep 2 Groep 3 Melk / ha laag Melk / ha midden Melk /ha hoog [Bedragen in euro / 100 kg melk inclusief BTW] Opbrengsten Melkopbrengst 38,8 43,7 42,7 98 % 42,47 42,78 42,82 Omzet en aanwas 3,8 3,7 3,2 88 % 3,36 3,49 2,82 Overig grondgebonden 1,4 1,2 0,9 79 % 1,27 0,81 0,72 Totaal opbrengsten (a) 43,8 48,6 46,9 96 % 47,10 47,09 46,37 Toegerekende kosten Krachtvoer 10,1 11,0 9,6 87 % 9,36 9,41 9,92 Ruwvoer/weidegeld 1,3 1,8 1,2 68 % 0,45 0,91 2,31 Veekosten 4,0 4,0 4,1 103 % 4,20 3,82 4,29 Gewaskosten 1,6 1,6 1,7 104 % 2,03 1,69 1,43 Totaal toegerekende kosten(b) 17,0 18,4 16,6 90 % 16,05 15,83 17,95 Opbrengst -/- toegerek. kosten(a-b) 26,8 30,2 30,3 100 % 31,06 31,26 28,42 Bewerkingskosten Arbeid 0,7 0,4 0,6 131 % 0,64 0,53 0,58 Werk door derden 3,3 3,1 3,6 115 % 4,08 3,77 2,96 Werktuigenkosten 3,8 3,8 3,9 101 % 4,36 3,88 3,35 Afschrijving werktuigen 2,9 3,3 2,8 84 % 2,86 2,57 3,01 Totaal bewerkingskosten ( c ) 10,8 10,7 10,9 101 % 11,94 10,76 9,89 Overige niet toegerekende kosten Grond/gebouwen incl. afschr. 5,9 6,0 6,0 100 % 6,17 6,23 5,57 Melkquotum 3,4 3,4 4,0 119 % 2,87 4,24 4,96 Algemene kosten incl. g/w/e 3,4 3,2 2,9 90 % 3,36 2,78 2,54 Tot. ov. niet toeger. Kn (d) 12,7 12,6 12,9 103 % 12,40 13,25 13,07 Af: O&A / ov gr. gebonden ( e ) -5,1-4,9-4,2 86 % -4,63-4,30-3,55 Af: andere opbrengsten ( f ) -4,6-4,5-4,4 98 % -4,47-4,06-4,57 Kostprijs melk [excl. rente] 30,8 32,4 31,8 98 % 31,29 31,46 32,80 (b+c+d-e-f) Af: Resultaat neventakken -2,3-2,1-2,2 106 % -2,43-2,56-1,62 Af: Afschrijvingen -8,8-9,0-8,3 92 % -7,77-7,74-9,52 Betaalde rente 4,5 4,8 4,5 94 % 5,04 4,68 3,76 Prive + belastingen 4,6 4,7 4,5 95 % 3,67 4,76 5,08 Aflossingen 4,6 4,6 4,9 105 % 5,03 4,90 4,74 Vervangingsinvesteringen 3,0 3,3 2,7 82 % 3,09 2,51 2,49 Kritieke melkprijs 36,4 38,8 37,9 98 % 37,92 38,00 37,72 Werkelijke melkprijs 38,8 43,7 42,7 98 % 42,47 42,78 42,82 Marge 2,3 5,0 4,8 4,55 4,78 5,10 "voor een verstaanbaar advies" 8

9 BEDRIJFSESULTATEN Alle bedrijven In % t.o.v Groep 1 Groep 2 Groep 3 Melk / ha laag Melk / ha midden Melk /ha hoog [Bedragen in euro / koe inclusief BTW] Opbrengsten Melkopbrengst % Omzet en aanwas % Overig grondgebonden % Totaal opbrengsten (a) % Toegerekende kosten Krachtvoer % Ruwvoer/weidegeld % Veekosten % Gewaskosten % Totaal toegerekende kosten(b) % Opbrengst -/- toegerek. kosten(a-b) % Bewerkingskosten Arbeid % Werk door derden % Werktuigenkosten % Afschrijving werktuigen % Totaal bewerkingskosten ( c ) % Overige niet toegerekende kosten Grond/gebouwen incl. afschr % Melkquotum % Algemene kosten incl. g/w/e % Tot. ov. niet toeger. kn(d) % Af: omzet en aanwas ( e ) % Af: andere opbrengsten ( f ) % Kostprijs melk [excl. rente] % (b+c+d-e-f) Af: Resultaat neventakken % Af: Afschrijvingen % Betaalde rente % Prive + belastingen % Aflossingen % Vervangingsinvesteringen % Kritieke melkprijs % Melkopbrengst % Marge % "voor een verstaanbaar advies" 9

10 PROGNOSE 2015 en Algemene kengetallen Resultaat Prognose % t.o.v. 14 Prognose % t.o.v. 15 Oppervlakte grasland 44,3 44,7 101 % 45,6 102 % Oppervlakte voedergewas 3,4 3,4 100 % 3,4 100 % Totale oppervlakte 47,7 48,1 101 % 49,0 102 % Melkproductie % % Melkproductie per ha gras+mais % % Aantal melkkoeien % % Aantal stuks jongvee % % Melkproductie per koe % % Vet % 4,29 4,29 4,29 Eiwit % 3,49 3,49 3,49 Opbrengsten [Bedragen in euro / 100 kg melk inclusief BTW] Melkopbrengst 42,7 32,7 77 % 34,2 105 % Omzet en aanwas 3,2 3,2 98 % 3,2 100 % Overig grondgebonden 0,9 0,9 100 % 0,9 100 % Totaal opbrengsten (a) 46,9 36,8 79 % 38,3 104 % Toegerekende kosten Krachtvoer 9,6 9,1 95 % 9,1 100 % Ruwvoer/weidegeld 1,2 1,2 100 % 1,5 125 % Veekosten 4,1 4,1 100 % 4,1 100 % Gewaskosten 1,7 1,7 100 % 1,6 94 % Totaal toegerekende kosten(b) 16,6 16,1 97 % 16,3 101 % Opbrengst -/- toegerek. kosten(a-b) 30,3 20,7 68 % 22,0 106 % Bewerkingskosten Arbeid 0,6 0,6 100 % 0,6 100 % Werk door derden 3,6 3,5 97 % 3,4 97 % Werktuigenkosten 3,9 3,8 99 % 3,8 100 % Afschrijving werktuigen 2,8 2,8 100 % 2,8 100 % Totaal bewerkingskosten ( c ) 10,9 10,7 99 % 10,6 99 % Overige niet toegerekende kosten Grond/gebouwen incl. afschr. 6,0 5,8 97 % 5,7 99 % Productierechten 4,0 2,0 50 % 0,2 11 % Algemene kosten incl. g/w/e 2,9 2,8 97 % 2,7 96 % Totaal ov. niet toegerek. Kosten(d) 12,9 10,6 82 % 8,6 82 % Af: omzet en aanwas ( e ) -3,2-3,2 98 % -3,2 100 % Af: andere opbrengsten ( f ) -4,4-4,4 100 % -4,3 98 % Kostprijs melk [ex. rente] (b+c+d-e-f) 31,8 29,9 94 % 28,2 94 % Af: Resultaat neventakken -2,2-2,2 100 % -2,2 100 % Af: Afschrijvingen -8,3-6,8 82 % -5,0 74 % Betaalde rente 4,5 4,4 98 % 4,3 98 % Prive + belastingen 4,5 4,4 98 % 4,3 98 % Aflossingen 4,9 4,8 98 % 4,8 100 % Vervangingsinvesteringen 2,7 1,9 70 % 2,1 111 % Kritieke melkprijs 37,9 36,4 96 % 36,4 100 % Werkelijke melkprijs 42,7 32,7 77 % 34,2 105 % Marge 4,8-3,7 tekort -2,2 tekort "voor een verstaanbaar advies" 10

11 Liquiditeitsplanning 2016 Hieronder is een voorbeeld weergegeven van een liquiditeitsplanning. In de planning kan bij elke opbrengsten en kostenpost per maand de inkomsten en uitgaven worden gepland, zodat een duidelijk beeld ontstaat hoe de stand van de rekening courant zich ontwikkeld. Liquiditeitsplanning 2016 Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Kg melkproductie totaal Melkprijs in / 100 kg 34,2 33,2 33,2 33,7 33,7 34,2 34,2 34,2 34,2 34,7 34,7 35,2 35,2 Vreemd vermogen begin Limiet van de rekening courant Beginstand rekening courant OPBRENGSTEN Melkopbrengst Omzet en aanwas rundvee Overig grondgebonden Bedrijfstoeslag Andere opbrengsten Totaal opbrengsten Krachtvoer Ruwvoer Meststoffen Zaaizaad en bestrijdingsmidd Veekosten/ov. dir. kosten Mestafzet Arbeid Werk door derden Werktuigenkosten Grond en gebouwen Pacht/huur Water, electra, gas Algemene kosten Betaalde rente Totale kosten Afschrijvingen melkvee BEDRIJFSRESULTAAT Aanwas vee / voorraadmutatie , Kasstroom totaal bedrijf Prive + belastingen Aflossingen Vervangingsinvesteringen MUTATIE LIQUIDE MIDDELEN Eindstand rekening courant Verloop vreemd vermogen Verloop stand rekening courant 7,3E Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Limiet van de rekening courant Eindstand rekening courant Uit het verloop van de stand van de rekening courant blijkt dat medio juni / juli de rekeningen niet betaald kunnen worden Door dit inzicht kunnen tijdig maatregelen worden genomen, b.v. door het maken van afspraken over betalingen of het tijdelijk verruimen van rekening courant krediet. "voor een verstaanbaar advies" 11

12 SALDO / KOE Gemiddeld Melkproductie Opbrengsten /koe /kg Melkopbrengst ,5 Omzet en aanwas ,6 Overig grondgebonden ,2 Totaal opbrengsten ,2 Toegerekende kosten Krachtvoer ,9 Ruwvoer/weidegeld ,5 Veekosten ,0 Gewaskosten ,6 Totaal toegerekende kosten ,0 Opbrengst -/- toegerek. Kosten ,2 Bereken zelf wat een extra koe melken u oplevert. De eerste kolom is een gemiddelde van de afgelopen 4 jaar. In de 2e kolom staat een voorbeelberekening van een extra koe (incl. jongvee). Voor deze extra koe moet al het ruwvoer worden aangekocht en er is geen ruimte voor de extra mest. Mest wordt afgevoerd a 12,00/ton, VVO 1,50/kg fosfaat en het ruwvoer wordt aangekocht tegen marktprijs. Saldoberekening / koe Gemiddeld Extra koe melken Uw extra koe Melk/koe Opbrengsten /koe /kg /koe /kg /koe /kg Melkopbrengst , ,0 Omzet en aanwas 291 3, ,6 Overig grondgebonden 99 1,2 Totaal opbrengsten , ,6 Toegerekende kosten Krachtvoer 812 9, ,9 Ruwvoer/weidegeld 124 1, ,0 Veekosten 300 3, ,5 Gewaskosten 134 1,6 Gas/water/elektra 90 1,1 90 1,1 Mestafzet/-verwerking 25 0, ,3 Totaal toegerekende kosten , ,8 Opbrengst -/- toegerek. Kosten , ,7 Fosfaatproductierechten Investering per koe (incl. JV) Afschrijving in jaren 10 Afschrijvingsbedrag 400 /koe 400 4,9 Rente 3% 60 /koe 60 0,7 Overige kosten o.a. arbeid 20 0,2 Saldo extra koe , ,1 "voor een verstaanbaar advies" 12