Wat zorgt ervoor dat een prediking gezegend wordt? Hoe beoordeel je dat? Christenen hebben verschillende uitgangspunten:

Transcriptie

1 Gezegende preek! Wat zorgt ervoor dat een prediking gezegend wordt? Hoe beoordeel je dat? Christenen hebben verschillende uitgangspunten: Het gaat om het Woord, als we het Woord brengen, werkt de Heilige Geest! Predikers zijn feilbaar, hoorders zijn feilbaar, maar het Woord is onfeilbaar. Laten we daarom vooral het Woord brengen. Liefst via Bijbelboeken, zodat we voorkomen dat we onze stokpaardjes berijden. Om een gezegende preek te hebben, heb je een gezalfde prediker nodig! Het is gevaarlijk om subjectief te bepalen of een preek goed was of niet, ik kan zonder zegen naar huis gaan, terwijl mijn buurman diep geraakt is door het Woord van God. Het gaat erom dat een prediker zelf omgang heeft met God, zodat hij weet wat hij namens God kan zeggen, dan is een preek echt gezegend. De zegen van de preek ligt aan de hoorders, als die de preek niet gelovig in zich opnemen, dan geeft het geen zegen. Pinksterchristenen zullen eerder de nadruk leggen op de zalving van de prediker, en het belang van het horen van Gods stem. Reformatorische christenen houden het bij het Woord, dat onafhankelijk van mensen ook haar krachtige werk doet. En dan is er nog het facet: hoe luister je als hoorder naar een preek om er zegen van te krijgen, waar over het algemeen minder aandacht voor is. De conclusie is misschien dat om een gezegende preek te hebben, er 3 dingen belangrijk zijn: 1 Het Woord 2 Verkondiger 3 Houding van luisteraar

2 Uitwerking 1 Het Woord Het is van groot belang dat een prediker niet zijn eigen woorden, gedachten, ideeën en mening brengt, maar daadwerkelijk een dienaar is van het Woord, een Verbi Divini Minister (dienaar van het goddelijke woord). Van Gods Woord mogen we verwachting hebben, het is geladen met de kracht van de Heilige Geest, waarvan het Woord doorademd is. Zoals regen of sneeuw neerdaalt uit de hemel en daarheen niet terugkeert zonder eerst de aarde te doordrenken, haar te bevruchten en te laten gedijen, zodat er zaad is om te zaaien en brood om te eten zo geldt dit ook voor het woord dat voortkomt uit mijn mond: het keert niet vruchteloos naar mij terug, niet zonder eerst te doen wat ik wil en te volbrengen wat ik gebied. 1 Een voorganger dient er dus zorg voor de dragen dat zijn boodschap in volledige overeenstemming is met het Woord. Daarbij is het goed om de context van het Bijbelgedeelte te laten spreken, en niet van tekst naar tekst door de Bijbel te hoppen. De Bijbel is geen verzameling bewijsteksten, en wie het belang ziet van de verkondiging van het Woord beseft ook dat exegese belangrijk is. Zo grijpt de verkondiger het Woord van God als het zwaard van de Geest, in het geloof dat Gods woord oneindig krachtig is: Is mijn woord niet als een vuur, als een hamer die een rots verbrijzelt? spreekt de HEER. 2 Een gevaar voor kerkplanters is dat ze niet sterk zijn in het uitdiepen van een Bijbelgedeelte, maar snel een onderwerp pakken en zo de Bijbel doorgaan. Dat kan dan ten koste gaan van de diepgang van de prediking. 2 Verkondiger Naast het Woord van God zelf valt niet te ontkennen dat het instrument waardoor dit Woord tot ons komt er ook toe doet. De persoon van de prediker wordt er volledig bij betrokken. Terwijl God niet van Hem afhankelijk is, wil Hij toch middels hem zijn machtige herscheppende werk volbrengen. a. Roeping Je draagt het Woord van God niet op eigen initiatief uit. Je doet dat omdat je jezelf ertoe geroepen weet. Als je beseft dat je gezonden bent, kan je als ambassadeur van de hemel met goddelijke autoriteit zijn Woord doorgeven. Je ziet dit principe terugkomen in het volgende Bijbelgedeelte: Maar hoe kunnen ze hem aanroepen als ze niet in hem geloven? 1 Jesaja 55:10,11 2 Jeremia 23:29

3 En hoe kunnen ze in hem geloven als ze niet over hem hebben gehoord? En hoe kunnen ze over hem horen als hij niet verkondigd wordt? En hoe kan iemand verkondigen als hij niet is uitgezonden? Het is zoals geschreven staat: Welkom zijn zij die goed nieuws verkondigen. Toch hebben slechts weinigen aan het evangelie gehoor gegeven, want Jesaja vraagt: Heer, heeft iemand geloofd wat wij hebben gezegd? Dus door te luisteren, komt men tot geloof, en wat men hoort is de verkondiging van Christus. 3 Opnieuw zien we hierin hoe God door zijn Woord geloof wekt. We kunnen niet snel te hoog opgeven van de kracht van het Woord. Bij de profeten zie je dit ook steeds terugkomen: Ik heb die profeten niet gezonden, toch rennen zij of zij mijn boden waren. 4 b. Zalving Naast het belang van het Woord is het als verkondiger ook van het grootste belang dat je vervuld bent van de Heilige Geest, dat je zijn instrument bent. Iemand die heel goed wist dat het zo werkt, is Paulus: De boodschap die ik verkondigde overtuigde niet door wijsheid, maar bewees zich door de kracht van de Geest. 5 Want het koninkrijk van God bestaat niet uit woorden, maar uit kracht. 6 Onze verkondiging aan u overtuigde immers niet alleen door onze woorden, maar ook door de overweldigende kracht van de Heilige Geest. 7 Woorden alleen, een goede exegese an sich, is niet genoeg. Het is belangrijk dat Gods Woord in de kracht van de Geest die dat Woord inspireerde, wordt gebracht. Dat blijkt niet uit het volume, de bewegelijkheid of het charisma van de spreker, maar uit het effect dat het Woord van God op mensen heeft. c. Stem van God horen De God van hemel en aarde is een levende en sprekende God. Daarom is het belangrijk in zijn Tegenwoordigheid te komen, zijn woorden te horen en dan naar de mensen te gaan om het door te geven. Een prediker is een boodschapper. Daarom heeft hij iets van wat de engel Gabriel had: De engel antwoordde: Ik ben Gabriël, die altijd in Gods nabijheid is, en ik ben uitgezonden om je dit goede nieuws te brengen. 8 Bij de profeten zie je dit steeds terug komen: Wie het raadsbesluit van de HEER kreeg toevertrouwd, moet zijn woorden in zich opnemen en gehoorzamen. 9 Ik heb niet tot hen gesproken, toch spreken zij of zij profeten waren. Hadden ze mijn raadsbesluit vernomen, dan hadden ze mijn volk mijn woorden laten horen, 3 Romeinen 10: Jeremia 23: Korinthe 2:4 6 1 Korinthe 4: Thessalonicensen 1:5 8 Lukas 1:19 9 Jeremia 23:18

4 het opgeroepen zijn verdorven levenswandel op te geven, te breken met zijn kwalijke praktijken. 10 Preken is communicatie van God tot mens. Je bent het middel om de wil van God te vertolken voor je gehoor. Dat vraagt dus van jouw kant dat je goed afstemt op dat wat God niet zozeer tegen jou, maar tegen je gehoor wil zeggen. "Welk woord van U mag ik in deze situatie doorgeven?!". Wie niet naar God luistert kan niet namens Hem spreken. Hieruit blijkt dat een test voor dit horen van Gods stem opnieuw de vrucht is: keren mensen zich af van hun oude levenswandel, om zich toe te wijden aan de levende God? Hetzelfde zie je bij de profeet Micha: Ik daarentegen ben vervuld van kracht, ik heb de geest van de HEER, ik ben rechtvaardig en ik heb de moed om aan Jakob zijn wandaden bekend te maken, en aan Israël zijn zonde. 11 En natuurlijk gaat dit dan hand in hand met de troost en bemoediging van het Evangelie: Troost, troost mijn volk, zegt jullie God. Spreek Jeruzalem moed in, maak haar bekend dat haar slavendienst voorbij is, dat haar schuld is voldaan, omdat zij een dubbele straf voor haar zonden uit de hand van de HEER heeft ontvangen. d. Communicatie Tegelijk moet je dan de woorden van God doorgeven in de taal die je hoorder kan ontvangen. Op een manier die overkomt (zowel verbaal als non-verbaal). Omdat we middel zijn in een grotere communicatie tussen God en ons gehoor, kan er veel misgaan. Het is dus belangrijk om in de leefwereld van mensen binnen te gaan, te laten zien dat je ze begrijpt, aanvoelt waar de tegenwerpingen liggen, beseft wat ze bezighoudt. Contextualisatie is daarom ook een belangrijke zaak. Zeker als je meerdere culturen onder je gehoor hebt. Gelukkig is de Geest altijd aan het werk om het Woord op zijn plek te brengen! e. Persoonlijkheid spreker Meer dan we ons bewust zijn, speelt de persoonlijkheid van de voorganger mee. Wekt hij vertrouwen? Is hij open? Is hij kwetsbaar? Straalt zijn leven uit wat zijn boodschap zegt? 3 Houding van luisteraar Daarmee is nog niet genoemd het belang van een ontvankelijke houding bij de hoorder. Wees daarom zachtmoedig en leg alle verdorvenheid en elk denkbaar wangedrag af. En aanvaard zo de boodschap die in u is geplant en die u kan redden. Vergis u niet: alleen horen is niet genoeg, u moet wat u gehoord hebt ook doen. Want wie de boodschap hoort maar er niets mee doet, is net als iemand die het gezicht 10 Jeremia 23:21,22 11 Micha 3:8

5 waarmee hij is geboren in de spiegel bekijkt: hij ziet zichzelf, maar zodra hij wegloopt is hij vergeten hoe hij eruitzag. Wie zich daarentegen spiegelt in de volmaakte wet die vrijheid brengt, en dat blijft doen, niet als iemand die hoort en vergeet, maar als iemand die ernaar handelt hem valt geluk ten deel, juist om wat hij doet. 12 Het is belangrijk dat mensen die het woord horen dat mengen met geloof. Als het woord niet ontvangen wordt zoals het echt is: Gods Woord, in geloof, brengt het geen vrucht voort: Want ook aan ons is het Evangelie verkondigd, evenals aan hen. Maar het gepredikte woord bracht hun geen voordeel, omdat het niet met geloof gepaard ging bij hen die het hoorden. 13 Laten we daarom niet vergeten dat het heel belangrijk is hoe we luisteren, wat we doen met wat God ons zegt. Te vaak vergeten we dat het niet zomaar een mens is die ons wat vertelt. Daarom is het goed om je hart voor te bereiden als je naar de gemeente gaat en bewust jezelf af te vragen wat God jou door deze specifieke boodschap te zeggen heeft. Met deze 3 factoren heb je nog steeds niet alles gezegd. Terwijl dit onze kant van de zaak is, gaat het uiteindelijk om God zelf. Als Hij zijn zegen er niet aan verbindt, als Hij de verharding van het hart niet wegneemt, dan is er geen zegen. Daarom zijn we ons bewust van het belang om het Woord te brengen, zoeken we gezonden, gezalfde en in Gods Tegenwoordigheid levende verkondigers en sporen we luisteraars aan ook echt iets te doen met het Woord. Dat doen we in een diep besef van afhankelijkheid van onze God, gedragen in gebed en met grote verwachting van een machtige God. 12 Jakobus 1: Hebreen 4:2