COLOFON Uitgave: Nederlands Loodswezen Ontwerp en vormgeving: ARA, Rotterdam

Transcriptie

1 DOOR SAMENWERKING STERKER NEDERLANDS LOODSWEZEN JAARBERICHT

2 INHOUD Voorwoord pag. 3 Belangrijke fundamenten voor de toekomst pag. 4 Alles begint met het veilig en op tijd vervoeren van de loodsen pag. 8 De nieuwe tariefstructuur kenmerkt zich door eenvoud en transparantie pag. 12 Eerste stappen op weg naar grensoverschrijdende samenwerking pag. 16 Op weg naar nieuwe grote zeesluis pag. 18 Meer bijdragen aan optimale coördinatie scheepvaart pag. 22 Nieuwe, goede afspraken over samenwerking met het Vlaams Gewest pag. 24 Officieel erkend als HBO-onderwijsinstelling pag. 26 Kerncijfers pag. 28 VOORWOORD Eén van de hoogtepunten in 2014 voor het Nederlands Loodswezen was de doop op 12 september van de Procyon. Het in de vaart nemen van dit derde nieuwe loodsvaartuig markeert de afronding van een uniek traject dat maar eens in de circa 30 jaar voorkomt. Onze vloot loodsvaartuigen hebben wij in korte tijd volledig vernieuwd. Ook in de komende decennia kunnen wij hierdoor volle kracht vooruit met het 24/7 vlot, veilig en efficiënt loodsen en beloodsen van alle schepen die in en uit de Nederlandse havens en Vlaamse havens aan de Schelde varen. De loods in weer en wind, staand op de brug van het schip is daarbij heel tastbaar en zichtbaar. Wij realiseren ons echter terdege dat wij onderdeel zijn van een veel groter geheel. Dat nooit een schip hoeft te wachten, is het resultaat van een goede samenwerking die voor ons als Loodswezen begint intern, maar zich uitstrekt over de gehele nautische keten (en de partijen daar achter). Ieder vanuit zijn eigen kennis, kunde en verantwoordelijkheid zorgen wij er met elkaar voor dat alle havens op elk moment optimaal bereikbaar zijn. Mocht ergens in onze omgeving nog het beeld bestaan van het Loodswezen als een in zichzelf gekeerde organisatie is dit echt achterhaald. Wij zijn en voelen ons een schakel in een groot netwerk. In alle regio s laten wij dat elke dag zien en zijn in de afgelopen jaren samen met de verschillende nautische partners vele goede initiatieven tot stand gekomen. Logischerwijs gaat dat niet altijd van de een op de andere dag. Muren slechten heeft soms tijd nodig. Iedereen heeft echter hetzelfde doel voor ogen: een zo sterk, veilig en efficiënt mogelijke nautische keten. COLOFON Uitgave: Nederlands Loodswezen Ontwerp en vormgeving: ARA, Rotterdam In dit jaarbericht geven wij beknopt een terugblik hoe wij als Loodswezen in 2014 hieraan op verschillende manieren hebben bijgedragen. Voor ons staat daarbij voorop dat kwaliteit zich altijd uitbetaalt en nu al meer dan 25 jaar de basis is om als verzelfstandigde organisatie samen met anderen zo goed mogelijk de scheepvaart te dienen. Eric M. van Dijk Voorzitter Nederlandse Loodsencoöperatie 2 3

3 BELANGRIJKE FUNDAMENTEN VOOR DE TOEKOMST Afronding van onze vlootvernieuwing, invoering van een nieuwe landelijke tariefstructuur voor de loodsgelden en start van de officiële HBO-masteropleiding tot registerloods. In 2014 heeft het Nederlands Loodswezen op verschillende manieren een belangrijk fundament gelegd voor de toekomst. Nederlandse Loodsencorporatie - voorzitter Eric van Dijk Het zal niet betekenen dat het Loodswezen nu opeens in rustiger vaarwater komt. De wereld om ons heen verandert continu en het Loodswezen verandert natuurlijk mee. In algemene zin geldt dat bijvoorbeeld voor ontwikkelingen zoals maatschappelijk verantwoord ondernemen en verdere digitalisering. Daarnaast is echter ook specifieke nieuwe wet- en regelgeving in voorbereiding die rechtstreeks invloed zal hebben op ons functioneren. Met de Nederlandse overheid zijn in 2014 verdere gesprekken gevoerd over de invoering van een loodsplicht nieuwe stijl. De contouren van deze nieuwe loodsplicht worden steeds duidelijker - bijvoorbeeld qua afspraken over vrijstelling - maar vragen de komende tijd nog nader overleg. Hierna moet het wet- en regelgevingstraject worden doorlopen. De oorspronkelijk geplande startdatum was 1 januari Naar verwachting schuift dit een jaar op. Ook actueel, maar eveneens geen dossier dat zich beperkt tot 2014, is de evaluatie vanuit de overheid van de wet Markttoezicht Registerloodsen. De evaluatie vormt de basis voor hernieuwde afspraken met ons over het financieringsmodel, het overheidstoezicht, etc. Afronding is voorzien voor eind Per 1 januari 2017 kan dan de nieuwe situatie ingaan. Niet in de laatste plaats zijn op Europees niveau (al lange tijd) plannen in de maak voor het in de havens van de lidstaten introduceren van meer concurrentie en creëren van meer transparantie. Vanwege de Europese Verkiezingen heeft dit proces in 2014 enige tijd stil gelegen. Inmiddels heeft de politiek het traject weer opgepakt. De verwachting is dat eind 2015 een beslissing volgt over het reguleringsvraagstuk. Daarbij zal zoals het er nu naar uitziet beloodsing vanuit oogpunt van veiligheid worden uitgezonderd van marktwerking. In nauwe samenwerking met onder meer de European Maritime Pilots` Association (EMPA) volgt het Loodswezen de ontwikkelingen in Brussel op de voet. Waar relevant en mogelijk informeren wij partijen proactief over onze zienswijze. Tonnen versus verrichtingen In 2014 hebben wij zeeschepen in en uit de Nederlandse havens begeleid (plus schepen in de Scheldevaart). Het is niet de verwachting dat deze aantallen de komende jaren substantieel zullen stijgen. Door de schaalvergroting die plaatsvindt in de scheep- 4 5

4 vaart zullen extra tonnen overslag zich niet een-op-een vertalen in meer loodsverrichtingen. De tijden dat wij jaarlijks schepen begeleidden (exclusief Scheldevaart) zullen niet snel terugkeren. Oók vanwege veranderende economische omstandigheden en goederenstroompatronen. Vervoer vanuit China per spoor bijvoorbeeld begint een steeds hogere vlucht te nemen, terwijl de haven van Piraeus zich (met Chinees geld) aandient als geduchte toekomstige concurrent van Rotterdam voor het bedienen van Centraal Europa. Grote vraag is ook hoe de energiemarkt zich zal ontwikkelen. Hoe zal snel gaat de verduurzaming en hoe lang blijven wij in West-Europa dus nog afhankelijk van fossiele brandstoffen. Neemt het gebruik van LNG (mede wellicht vanwege de ontwikkelingen in Groningen) inderdaad een grote vlucht? Geopolitieke ontwikkelingen (in het Midden Oosten en Rusland bijvoorbeeld) kunnen bovendien fors invloed hebben, maar zijn veelal onvoorspelbaar. Officiële HBO-masteropleiding De Nederlandse Loodsencorporatie is in 2014 officieel door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) geaccrediteerd als onderwijsinstelling voor hoger beroepsonderwijs (HBO). In eigen beheer kunnen wij hierdoor nu een HBO-masteropleiding aanbieden die opleidt tot registerloods en geslaagden het recht geeft op het voeren van de titel Master in Maritime Piloting. De opleiding voldoet aan strenge eisen, realisatie heeft meerdere jaren voor bereidingstijd gevergd. Zie voor meer informatie pagina 27. EXTRA TONNEN OVERSLAG ZULLEN ZICH NIET EEN-OP-EEN VERTALEN IN MEER LOODSVERRICHTINGEN 6 7

5 ALLES BEGINT MET HET VEILIG EN OP TIJD VERVOEREN VAN DE LOODSEN Nederlands Loodswezen B.V. maakt zich sterk om de registerloods op elk moment en onder alle omstandigheden optimaal zijn werk te laten doen. Alles begint daarbij met het veilig en op tijd vervoeren van de loodsen naar en van de zeeschepen. Maar ook een goede ondersteuning bij beleidsvraagstukken, innovatie, aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en meer zijn wezenlijke onderdelen van de dienstverlening. Nederlands Loodswezen B.V. Directeur Willem Bentinck In alle discussies die door de jaren heen over het Nederlands Loodswezen zijn en worden gevoerd, is één ding nooit en te nimmer betwist: dat is de kwaliteit van de dienstverlening. Als Nederlands Loodswezen B.V. ambiëren wij in onze ondersteuning daarbij steeds nieuwe stappen te zetten en onszelf telkens weer te overstijgen. Continu investeren wij in mens en materieel. Kwaliteit is zó belangrijk. 24/7 moeten wij in samenwerking met onze nautische partners schepen onder alle omstandigheden in en uit de Nederlandse havens kunnen loodsen. VLOOT VERNIEUWING De doop en de daarop volgende ingebruikname van het loodsvaartuig Procyon markeerde in 2014 de afronding van een omvangrijk nieuwbouwtraject. Als laatste in een serie van vijf tenders van de stalen H- en aluminium L-klasse kwam het afgelopen jaar de Lacerta in de vaart. Inmiddels is een vervolgopdracht verstrekt voor de bouw van nog eens twee identieke tenders van de L-klasse, te leveren in respectievelijk 2015 en en -eisen. Eén van de conclusies uit de afgelopen jaren is tegelijkertijd ook dat innovatie en 24/7 operationele beschikbaarheid slecht samengaan. Nieuwe technieken geven (in de beginfase) te vaak operationele pro blemen. Voor het stimuleren en mogelijk maken van innovaties overwegen wij nu daarom een andere route. Het idee is om een voor verkoop geplande tender te behouden en samen met partners specifiek te gaan inzetten voor Research & Development doeleinden. Op die manier te ontwikkelen nieuwe technieken zijn bij bewezen succes in een latere fase dan alsnog in te bouwen in de operationele vloot. INVESTEREN IN MENSEN Minstens zo belangrijk als goed materieel is de kwaliteit van onze mensen. Training is een continue activiteit, onze medewerkers krijgen alle ruimte om zich verder te ontwikkelen. Gezondheid en inzetbaarheid staan bij Nederlands Loodswezen B.V. bovendien hoog in het vaandel. Alle vaartuigen van Nederlands Loodswezen B.V. worden gebouwd volgens de hoogst mogelijke kwaliteitsnormen 8 9

6 MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen willen wij in onze organisatie verder verankeren. Lopende initiatieven strekken zich zowel uit over de vloot, de activiteiten op de wal als de medewerkers. Alle nieuwbouwvaartuigen zijn bijvoorbeeld voorzien van een green passport dat inzicht geeft in de gebruikte materialen. Een Ship Efficiency Energy Management Plan helpt om de loodsvaartuigen van de P-klasse steeds energie-efficiënter te maken. Alle wallocaties gebruiken groene stroom en verschillende panden in de regio s zijn voorzien van zonnepanelen. Een uitgebreid pakket maatregelen helpt medewerkers om gezond aan het werk te blijven. Ook nu overheidsbeleid het noodzakelijk maakt om tot 67 jaar door te gaan. Wisseling van de wacht 2014 was tevens het jaar van het afscheid van René Eichelsheim als directeur van Nederlands Loodswezen B.V. Onder zijn bewind zijn vele zaken tot stand gebracht, met de vlootvernieuwing en verdere professionalisering van de organisatie als belangrijke ankerpunten. De uitdaging aan het gehele Loodswezen is nu om wat René Eichelsheim in gang heeft gezet, verder voort te zetten en zo mogelijk nog te verbeteren. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN WILLEN WIJ VERDER VERANKEREN 10 11

7 Per 1 januari 2014 is een nieuwe landelijke tariefstructuur voor het loodsgeld ingevoerd. De tariefstructuur geldt voor alle Nederlandse zeehavens en is het resultaat van vele jaren intensief overleg met marktpartijen en zorgvuldige voorbereiding. De nieuwe methodiek is in de markt in het algemeen goed ontvangen. DE NIEUWE TARIEFSTRUCTUUR KENMERKT ZICH DOOR EENVOUD EN TRANSPARANTIE Nederlands Loodswezen BV Financieel Directeur Wino Dorst Belangrijkste kenmerken van de nieuwe tariefstructuur zijn eenvoud en transparantie. Elk schip met eenzelfde diepgang betaalt voortaan voor een loodsreis met eenzelfde gemiddelde tijd in elke Nederlandse haven eenzelfde tarief. In de noordelijke havens geldt wel een 30% hoger starttarief. Na de invoering van het nieuwe systeem kwamen vanuit de markt wel vragen, maar de onderliggende beginselen voor het bepalen van de hoogte van de tarieven zijn goed uit te leggen. Ook technisch is de invoering van de nieuwe tariefstructuur in alle regio s goed verlopen. De facturatie heeft nergens tot problemen geleid. In de regio Scheldemonden hebben enkele partijen een kritisch geluid laten horen. De vereniging Zeeuwse cargadoors en Zeeland Seaports vinden de optredende macro-tariefmutatie te hoog. Het door hen aangetekende bezwaar is door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) in eerste instantie afgewezen. Het College van Beroep voor het Bedrijfsleven heeft het beroep echter wel gegrond verklaard. De ACM moet nu een nieuw Tariefbesluit 2014 nemen, daarbij rekening houdend met de bezwaren van deze partijen. VERBETEREN VOORSPELMETHODIEK Het aantal loodsverrichtingen in de Nederlandse havens was in 2014 nagenoeg gelijk aan 2013, maar voor de vierde keer in vijf jaar ruim onder de raming zoals in het jaar voorafgaand ingediend bij de ACM. Minder geloodste scheepsreizen betekent minder inkomsten. De regels in de Loodsenwet staan achteraf geen verrekening toe. Het Loodswezen blijft daarom zoeken naar nieuwe mogelijkheden voor het verbeteren van de voorspelmethodiek. De cijfers van het Centraal Planbureau (CPB) over de verwachte ontwikkeling van de wereldhandel zijn de afgelopen jaren een onvoldoende basis gebleken. In 2014 zijn wij daarom in zee gegaan met Ecorys. Dit onderzoeksbureau gebruikt een eigen, wereldwijd goederenstroommodel en combineert dit met gegevens over scheepsontwikkelingen en beladingsgraden. De nieuwe methode voor het ramen van het aantal reizen moet leiden tot minder afwijkingen van de uiteindelijke realisatie. De uitkomst van de Ecorysberekeningen is de input geweest voor onze raming richting de ACM voor het aantal te loodsen scheepsreizen in

8 RELATIE MET ACM Per 1 juli 2014 is het loodsgeldtarief tussentijds met 1,74% verhoogd. Deze tariefsverhoging was het resultaat van een in 2013 door ons ingediend bezwaar tegen de hoogte van de WACC (weighted average cost of capital), zoals eerder door de ACM vastgesteld voor de periode Het WACC-percentage is bepalend voor de vermogenskosten die wij over ons ge ïnvesteerd vermogen mogen doorberekenen in de loodsgeldtarieven. Na ons bezwaar is dit WACCpercentage iets verhoogd. DE NIEUWE METHODE VOOR HET RAMEN VAN HET AANTAL REIZEN MOET LEIDEN TOT MINDER AFWIJKINGEN VAN DE REALISATIE Na de discussie over de WACC hebben wij de afgelopen twee jaar met de ACM geen grote disputen meer gehad. Aan de ACM is voorgesteld om het bestaande kostentoerekeningssysteem zoals dat voor 2014 en 2015 steeds met één jaar is verlengd, in vrijwel ongewijzigde vorm ook te hanteren voor de jaren In 2015 neemt de ACM hierover een besluit

9 EERSTE STAPPEN OP WEG NAAR GRENSOVERSCHRIJDENDE SAMENWERKING Regio Noord Voorzitter Bert Oldenbeuving In 2014 zijn in het Eemsgebied eerste stappen gezet voor een mogelijke samenwerking met de Duitse loodscollega s op Borkum. Nederlandse loodsdienstcoördinatoren uit de regio Noord hebben meegelopen in Duitsland en op hun beurt zullen Duitse planners komen kijken in Nederland. Op basis van de wederzijdse ervaringen vinden vervolgens verdere gesprekken over mogelijke samenwerking plaats. Eén van de meest voor de hand liggende opties voor samenwerking is het met elkaar meevaren van Nederlandse en Duitse loodsen naar de gezamenlijke kruispost voor de kust. Door gezamenlijk de verschillende beloodsingsmiddelen voor het vervoer in te zetten, wordt in de toekomst een efficiëntere inzet van de vloot mogelijk. Bij alle goede wil daarvoor past wel de kanttekening dat de loodsplicht in Nederland en Duitsland onderling verschilt. Over harmonisatie wordt al lang gesproken, maar eventuele afspraken hierover gaan buiten de beide loodsenorganisaties om. Aan de Nederlandse kant van de Eems is de onderlinge samenwerking tussen maritieme spelers van oudsher al goed. Over en weer wordt op reguliere basis overleg georganiseerd. AANTAL LOODSVERRICHTINGEN NAGENOEG GELIJK In de regio Noord is het aantal loodsverrichtingen in 2014 nagenoeg gelijk gebleven aan In de regio zijn wel tal van positieve ontwikkelingen. De haven van Harlingen bijvoorbeeld ontving in 2014 voor het eerst met succes twee cruiseschepen. In de Eemshaven is een nieuwe kolengestookte elektriciteitscentrale in gebruik genomen. Hier zijn eind 2014 de eerste kolenschepen aangemeerd. De verwachting voor 2015 is dat op jaarbasis circa 70 kolenschepen de centrale zullen bevoorraden. Vanaf 2016 / 2017 moeten deze panamaxschepen daarbij kunnen profiteren van een verdiepte Eems. Het tracébesluit hiervoor ligt momenteel ter inzage. In de zomer van 2015 is de start van twee windparken op zee boven Schiermonnikoog voorzien. Voor regio Noord betekent dit onder meer dat grote kraanschepen de noordelijke havens zullen aandoen. TALL SHIP RACES REGIO NOORD was in 2014 prominent aanwezig tijdens Harlingen Sail waaraan circa 60 tall ships deelnamen. Aantal loodsen: 17 Aantal loodsverrichtingen: Bestuursmutaties: Bert Oldenbeuving, voorzitter, Bas Deen, van Coördinator Opleidingen naar Manager Operaties, Frans Westra als nieuwe Coördinator Opleidingen, Johan de Joode met pensioen per IN DE REGIO ZIJN TAL VAN POSITIEVE ONTWIKKELINGEN 16 17

10 OP WEG NAAR EEN NIEUWE GROTE ZEESLUIS Regio Amsterdam-IJmond Voorzitter Johan van der Laan Alle maritieme spelers in het Noordzeekanaalgebied weten elkaar altijd goed te vinden. Belangrijke katalysator hiervoor is het gezamenlijke streven naar een optimaal gebruik van de huidige zeesluis. Het goede nieuws is dat de bouw van een nieuwe grote zeesluis nu definitief is. Als laatste stemde in november 2014 ook de gemeente Amsterdam in met de plannen. In de toekomst kunnen hierdoor grotere en bredere schepen de Noordzeekanaalhavens bereiken. Niet alleen dat: de nieuwe sluis biedt meer capaciteit en maakt de toegang tot de havens tij-onafhankelijker. Het plannen van de scheepvaart wordt hierdoor in de toekomst makkelijker. Voor de regio Amsterdam-IJmond betekent het dat loodsen efficiënter inzetbaar worden. Tijdens de planvorming voor de nieuwe grote sluis zijn wij nauw betrokken geweest bij simulaties. Naar verwachting gebeurt dit weer wanneer de plannen voor de sluis definitief worden. Organisaties doen sowieso steeds vaker een beroep op de binnen onze regionale loodsencorporatie beschikbare nautische expertise. Samenwerking uit zich verder ook in de regelmatige afstemming die wij met alle partijen hebben in het overleg nautische dienstverleners en de commissie scheepsbewegingen. DOOP PROCYON EN NIEUWE TENDERBEHUIZING Hoogtepunt in 2014 voor de regio Amsterdam-IJmond was de feestelijke doop op 12 september van de Procyon in thuishaven IJmuiden. De nieuwe loodsboot zal in de regio echter geen dienst doen. Het beloodsen van de zeeschepen gebeurt met tenders. De ingebruikname in november van een nieuwe behuizing voor de tenderbemanning was daarom voor de regio een wellicht nog belangrijkere mijlpaal. Ruim 25 jaar hebben de tenderbemanningen in portocabins gebivakkeerd. Jarenlang gaf Rijkswaterstaat geen toestemming om in IJmuiden buitendijks te bouwen. Nu is alsnog een nieuw gebouw gerealiseerd, inclusief alle moderne comfort. Dit is mede belangrijk omdat tenderbemanningen door overheidsmaatregelen tot hun 67ste jaar moeten doorwerken. De nieuwe werkomstandigheden dragen er aan bij dat iedereen gezond zijn pensioen kan halen. Het nieuwe tenderhuis biedt de bemanningen tevens slaapruimte. Hierdoor is op het loodskantoor in IJmuiden extra ruimte vrijgekomen voor loodsen op afstand (LOA) en voor opleidingen. OVER GEHELE BREEDTE SCHAALVERGROTING Het aantal loodsverrichtingen in de regio Amsterdam-IJmond is in 2014 wederom licht gedaald. Dat terwijl de havens in het Noorzeekanaalgebied - Amsterdam, IJmuiden, Beverwijk en Zaanstad - in 2014 voor het tweede jaar op rij een overslagrecord realiseerden. Over de gehele breedte is in de scheepvaart sprake van schaalvergroting. Aantal loodsen: 62 Aantal loodsverrichtingen: Bestuursmutaties: Johan van der Laan, voorzitter in plaats van Willem Bentinck (nu directeur Nederlands Loodswezen B.V.) 18 19

11 MEER BIJDRAGEN AAN OPTIMALE COÖRDINATIE SCHEEPVAART Regio Rotterdam-Rijnmond Voorzitter Jan Frans van den Hoek Eén van onze initiatieven in het afgelopen jaar was de ontwikkeling van de Coordination Oversized Shippings (COS). Deze tool geeft de loodsdienstleider automatisch een vroegtijdig signaal wanneer bij bepaalde klasse schepen qua tijd en plaats in de haven conflicten dreigen te ontstaan. Samen met de collega-nautische dienstverleners is het dan mogelijk vooraf een plan hiervoor te maken. COS is volledig transparant. Alle informatie in COS is ook inzichtelijk voor de Havenmeester die het laatste woord houdt. De nieuwe tool is sinds het voorjaar van 2015 daadwerkelijk beschikbaar voor gebruik in de dagelijkse praktijk. Een tweede door de regio Rotterdam-Rijnmond in 2014 ontwikkelde applicatie is LMS, de Loods Message Services. Via deze tool wordt met de verschillende sleepbootdiensten real-time informatie over de bezoekende schepen gedeeld, om zo onderling tot een optimale afstemming te komen. De ambitie is om LMS door te ontwikkelen naar een Gemeenschappelijk Informatie Delings Systeem (GIDS), waarin meer partijen in de haven informatie met elkaar kunnen delen. Een businesscase moet de haalbaarheid hiervan onderbouwen. Het is nu aan de markt om het gebruik een verdere vlucht te geven. HALT AAN TRENDMATIGE DALING In 2014 is het aantal loodsverrichtingen in de Regio Rotterdam-Rijnmond 1% onder begroting gebleven. Ten opzichte van 2013 is desondanks sprake van 1% groei. De trendmatige daling van het aantal te beloodsen schepen lijkt tot een halt gekomen. De schaal - vergroting in de scheepvaart gaat wel gewoon door. Niet alleen aan de bovenkant van de markt, maar ook bijvoorbeeld in de feeder- en shortseasector. Toekomstige groei van de overslag betekent hierdoor niet automatisch meer loodsverrichtingen. Ook de aanstaande loodsplicht nieuwe stijl gaat naar verwachting invloed hebben op het aantal verrichtingen. Aantal loodsen: 222 Aantal loodsverrichtingen: Bestuursmutaties: Benoeming van twee deeltijdbestuurders in plaats van één fulltime bestuurder In 2014 heeft de regio Rotterdam-Rijnmond nader invulling gegeven aan de strategische rol die de loods niet alleen heeft op het schip, maar ook kan hebben in de haven. Vanuit onze kennis en kunde willen wij hier nog meer bijdragen aan het optimaal coördineren van de scheepvaart. Daarbij vanzelfsprekend nauw samenwerkend met de eindverantwoordelijke Havenmeester en alle andere nautische partners. EDLORAN BEWIJST ZICH edloran biedt een back-up voor satellietnavigatie in de Eurogeul met behulp van GPS. Het alternatieve plaatsbepalingssysteem is samen ontwikkeld met het bedrijf Reelektronika en werkt tot op vijf meter nauwkeurig. edloran heeft zich in 2014 in de praktijk bewezen. TOEKOMSTIGE GROEI VAN DE OVERSLAG BETEKENT NIET AUTOMATISCH MEER LOODSVERRICHTINGEN 20 21

12 NIEUWE, GOEDE AFSPRAKEN OVER SAMENWERKING MET HET VLAAMS GEWEST Regio Scheldemonden Voorzitter Fred Kuipers Met de grensoverschrijdende Scheldevaart is samenwerking voor de regio Scheldemonden een dagelijks gegeven. De nieuwe structurele afspraken die momenteel in de maak zijn met het Vlaams Gewest moeten voor de toekomst voor een gezonde basis zorgen. Met deze nieuwe afspraken in de maak en de recente afwikkeling van de tekorten 2009 tot en met 2013 laten de regio Scheldemonden en het Vlaams Gewest zien dat de basis voor een hersteld vertrouwen is gelegd. Mede dankzij het aantreden van een nieuwe Vlaamse regering is in de loop van 2014 schot in de zaak gekomen en zijn er grote stappen voorwaarts genomen. De arbitrale sententie is immers uitgevoerd en voor 2012 en 2013 is een regeling getroffen. In goede harmonie kan nu weer samen vooruit worden gekeken. In de dagelijkse operatie is die samenwerking met de Vlaamse collega s overigens altijd uitstekend gebleven. PILOT STEENBANK SUCCESVOL De op 1 januari 2014 gestarte Pilot Steenbank heeft in het eerste jaar naar volle tevredenheid gefunctioneerd. Het scheepvaartverkeer in de monding van de Westerschelde stroomt nog beter door en de inzet van loodsen verloopt efficiënter. Met de Pilot Steenbank constructie opereren de verkeersdienstleider van Rijkswaterstaat en een registerloods direct naast elkaar. Door het op deze manier combineren van VTS-kennis en loodsexpertise is het inkomende en uitgaande scheepvaartverkeer nog beter te coördineren. Onderdeel van de nieuwe werkwijze is ook dat één van de type SWATH-schepen permanent op zee blijft. De loods kan hierdoor verder uit de kust aan boord gaan van de grotere schepen. Deze kunnen zodoende op veilige afstand van de ondiepten voor de Zeeuwse kust blijven. De Pilot Steenbank past in een ontwikkeling waarin loodsen steeds meer onderdeel zijn van logistieke ketens. Doordat iedereen hierin zijn rol neemt, kunnen alle partijen in de regio efficiënter werken. SCHAALVERGROTING ZET DOOR Het aantal loodsverrichtingen in de regio Scheldemonden is in 2014 wederom achtergebleven bij de verwachtingen. De schaalvergroting van het scheepvaartverkeer op de Westerschelde zet verder door. De nieuwe, in aanbouw zijnde Deurganckdoksluis en de geplande, nieuwe grote sluis in het Kanaal van Gent naar Terneuzen geven hier verder ruimte voor. Containerschepen van 400 meter lengte naar en van Antwerpen zijn sowieso al lang geen uitzondering meer. KWALITEITSKEURMERK Begin 2014 is de regio Scheldemonden ISPO-gecertificeerd. ISPO staat voor International Standard for maritime Pilot Organizations en is een wereldwijd veiligheids- en kwaliteitsmanagementsysteem voor en door loodsen en loodsenorganisaties. De kwalitatief hoogstaande dienstverlening die de regio Scheldemonden elke dag nastreeft is hiermee op een goede manier geborgd. Aantal loodsen: 155 Aantal loodsverrichtingen: Bestuursmutaties: geen DE PILOT STEENBANK ZORGT VOOR EEN BETERE DOORSTROMING VAN SCHEPEN EN EEN EFFICIËNTERE INZET VAN LOODSEN 22 23

13 Begin 2014 is de allereerste lichting aspirant-loodsen gestart met de nieuwe officiële HBO-masteropleiding tot registerloods. Van de vijftien oorspronkelijke deelnemers hebben er elf inmiddels met goed gevolg de opleiding afgerond. Achter hun naam mogen zij nu de titel Master in Maritime Piloting (MMP) voeren. OFFICIEEL ERKEND ALS HBO-ONDERWIJSINSTELLING Stichting Opleiding en Deskundigheidsbevordering Registerloodsen (STODEL) voorzitter Eric van Dijk Met de realisatie van een eigen HBO-master waarborgt de Nederlandse Loodsencorporatie de kwaliteit van de opleiding tot registerloods voor de toekomst. Erkenning verwerven als HBO-masteropleiding was een intensief traject. De Nederlands-Vlaams Accreditatieorganisatie (NVAO) heeft de aanvraag aan de hand van zestien verschillende criteria kritisch getoetst, om uiteindelijk akkoord te geven. In het verlengde hiervan is de Nederlandse Loodsencorporatie door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) officieel erkend als HBO-onderwijsinstelling. Vanuit het Loodswezen is in dat kader een apart stichtingsbestuur benoemd dat toezicht houdt op de opleiding. Inmiddels is in 2015 ook een tweede lichting gestart met de HBO-masteropleiding. Het betreft een bijzondere groep van reeds actieve loodsen die als neventaak instructeur zijn (of willen worden). De regels voor een HBO-masteropleiding schrijven namelijk voor dat minimaal 80% van de docenten en instructeurs zelf een masterkwalificatie heeft. Doordat wij altijd de opleidingen in eigen huis hebben verzorgd, is op dit gebied nog een inhaalslag nodig. In 2014 zijn 18 aspiranten beëdigd tot registerloods. OVERIGE OPLEIDINGEN Zowel landelijk als regionaal kunnen loodsen door het jaar heen verschillende basis- en herhaaltrainingen volgen voor specifieke aspecten van het loodsvak. Opgeteld hebben wij in 2014 meer dan tien verschillende trainingen aangeboden voor meer dan honderd deelnemers. SAMENWERKING MET KIM De samenwerking met het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM) in Den Helder is in 2014 met drie jaar verlengd. Praktisch betekent het onder meer dat marineofficieren in opleiding praktijktraining krijgen van loodsen. Van onze kant kunnen ieder jaar twee aspirant-loodsen voor onderzoek in het kader van hun HBO-masteropleiding gebruikmaken van de simulator bij het KIM. DE SAMENWERKING MET HET KONINKLIJK INSTITUUT VOOR DE MARINE IS MET DRIE JAAR VERLENGD 24 25

14 KERNCIJFERS Aantal reizen Wetschepen en Scheldevaart Aantal geloodste zeeschepen versus geloodste schepen NLD Current- en solvabiliteitsratio Investeringen en capital base MVA in , % 12% 2,00 1,50 1, ,50 0, Reizen Wetschepen Nederlandse vlag Overige vlag Current ratio Investeringen boekjaar Reizen Scheldevaart Solvabiliteitsratio Geïnvesteerd bedrag in MVA ultimo boekjaar Aantal medewerkers NLBV aantal registerloodsen

15 Nederlands Loodswezen B.V. Postbus 830 l 3000 AV Rotterdam 28