JAARVERSLAG Federale gerechtelijke politie Directie economische en financiële criminaliteit. Politie

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2009 Federale gerechtelijke politie Directie economische en financiële criminaliteit Politie

2 Dank aan al onze medewerkers! Hun betrokkenheid bij het realiseren van de doelstellingen en hun dynamisme stellen ons in staat de gerapporteerde resultaten te bereiken en vertrouwen te hebben in de toekomst. Overal waar in dit jaarverslag hij of hem wordt vermeld, wordt ook zij of haar bedoeld. De federale gerechtelijke politie, dat zijn wij! De gerechtelijke zuil van de federale politie draagt sinds 2006 de naam: federale gerechtelijke politie. De directie economische en financiële criminaliteit onderschrijft het ruimere concept van de vernieuwde identiteit volledig. Het bevat vier persoonlijkheids- en vier prestatiekenmerken en wordt gesymboliseerd door de bovenstaande yin-yangfiguur. Onze directie participeert loyaal aan de erbij horende communicatiestrategie. Met dit jaarverslag dragen we bij tot het verduidelijken en beklemtonen aan alle partners van onze bijdrage aan de veiligheid van onze samenleving. Ce rapport est également disponible en français auprès de la direction criminalité économique et financière de la police judiciaire fédérale. Contact: Voor verduidelijkingen over de gegevens in dit jaarverslag kan u zich wenden tot de directie economische en financiële criminaliteit, Notelaarsstraat 211 in 1000 Brussel, tel. 02/ , fax 02/ of djf.direction@skynet.be. Verantwoordelijke uitgever: Federale gerechtelijke politie Directie economische en financiële criminaliteit Johan Denolf, directeur Notelaarsstraat Brussel In een realisatie met Uitgeverij Politeia NV D/2010 /8132/111 ISBN:

3 BELEID VOEREN IN TIJDEN VAN CRISIS MORE AND BETTER WITH LESS... YES WE CAN...? Uit alle communicaties blijkt dat het de vaste wil is van de Regering om de krachten van alle law enforcement agencies in de strijd tegen de grote economische, financiële en sociale fraude te bundelen met bijzondere aandacht voor de ontneming van illegale vermogensvoordelen. De directie economische en financiële criminaliteit zal hierbij één van de speerpunten vormen en heeft daar ook blijvend de volle intentie toe. Effectieve fraudebestrijding steunt naast samenwerking met álle partners, ook op wetgevende en reglementaire ontwikkelingen, de uitbouw van moderne controlemiddelen, het uitdokteren van specifieke maatregelen, en het maken van duidelijke taakafbakening. Uiteraard ook, het nemen van keuzes ten aanzien van zowel verschijningsvormen van fraude als van de ingezette middelen. Als 2008 geen gemakkelijk jaar was, dan was 2009 dat evenmin. Ook wij werden lineair getroffen door besparingen, welke zich zeker in 2010 zullen doen voelen. Het is dus willens nillens meer doen met minder. De trend zette zich in 2008 al in: bijkomende opdrachten maar de noodzakelijke (personeels)capaciteit werd er niet meer aan gekoppeld. In 2009 was het bijna niet anders In de metafoor capaciteit is zoals geld, je kan het maar één keer uitgeven en het is op, ligt meteen de boodschap dat we niet alle vormen van fraude met evenveel succes kunnen aanpakken. Er is dus slecht nieuws en goed nieuws tegelijk. Het slechte nieuws is dat het een illusie is om fraude volledig te elimineren omdat er prioriteiten moeten gesteld worden. Het goede nieuws is dat de resultaten van de strijd tegen fraude, corruptie, ICT-criminaliteit, valsheden, oplichtingen, andermaal hoopgevend zijn. Dit is het achtste jaarverslag van de directie economische en financiële criminaliteit van de federale gerechtelijke politie. Een jaarverslag is zoals elk rapportage-instrument een moment van reflectie over de uitgestippelde beleidsopties en de opdrachten, maar tevens een opvolgingsinstrument over de uitvoering ervan. De externe communicatie van onze resultaten van het voorbije jaar kadert mede in de invulling van open bestuur en moet de aanzet vormen tot discussie, bijsturing en verrijking van de gehanteerde beleidslijn door een inbreng van buitenaf. Op deze wijze kadert het jaarverslag volledig in de beleidscyclus. Last but not least is een jaarverslag de meest directe en oprechte invulling van onze bereidheid tot transparantie en accountability. Negen jaar al ben ik hoofdcoach van een prachtig team met vele kwaliteiten: inzicht, competentie, expertise, intellectueel perceptievermogen, werkkracht, beschikbaarheid, engagement... Met tevredenheid kijk ik terug op onze vele resultaten. Eind 2010 loopt mijn tweede mandaat af en werp ik samen met mijn team in volle vertrouwen een blik op de toekomst. 3 Brussel, 15 juni 2010 Johan Denolf Directeur van de directie economische en financiële criminaliteit Hoofdcommissaris, federale gerechtelijke politie

4 4 I N H O U D S O P G A V E VOORWOORD: BELEID VOEREN IN TIJDEN VAN CRISIS. 3 MORE AND BETTER WITH LESS CAN WE STILL? ORGANOGRAM 6 EEN PERSONEELSLID IN DE KIJKER IN SLEUTELMOMENTEN IN MARKANTE OPERATIONELE RESULTATEN 12 DE ACHT STRATEGISCHE PROJECTEN NVP HET STREVEN NAAR EXCELLENTE POLITIEZORG 15 MET EFQM POL BE DEEL 1: ORGANISATIE 17 HOOFDSTUK 1. LEIDERSCHAP 19 WAAR STAAN WE VOOR? 19 OPDRACHT EN MISSIE 19 PARTICIPATIEF MANAGEMENT 20 ORGANOGRAM 21 HOOFDSTUK 2. STRATEGIE EN BELEID 23 HET NATIONAAL VEILIGHEIDSPLAN (NVP) 23 BELEIDSCYCLUS 23 PROGRAMMADOSSIERS EN ACTIEPLANNEN 24 HOOFDSTUK 3. MANAGEMENT VAN MEDEWERKERS 25 HUMAN RESOURCES 25 LEEFTIJDSOPBOUW VAN DE MEDEWERKERS 26 HOOFDSTUK 4. MANAGEMENT VAN MIDDELEN 29 UITGAVEN DIRECTIE ECONOMISCHE EN 29 FINANCIELE CRIMINALITEIT TECHNOLOGIE EN INFORMATICA 30 VOERTUIGENPARK 31 INFRASTRUCTUUR EN ACCOMMODATIE 31 GEPLANDE INITIATIEVEN 31 HOOFDSTUK 5. MANAGEMENT VAN PROCESSEN 33 UITGEVOERDE ANALYSEOPDRACHTEN BINNEN DE DIRECTIE IN OPDRACHT, ORGANISATIE EN ACTIVITEITEN VAN DE ZES DIENSTEN 34 CDBC 34 CDBV 37 CDGEFID 38 FCCU 41 FUSE 44 P&O 45

5 DEEL 2: RESULTATEN 47 HOOFDSTUK 6. MEDEWERKERS 49 EVOLUTIE HUMAN RESOURCES 49 PERSONEELSVERLOOP 49 INTEGRATIE NIEUWE MEDEWERKERS 49 AANWENDING VAN DE CAPACITEIT 49 ABSENTEÏSME 52 WELZIJN OP HET WERK 53 INSPRAAK VAN EN COMMUNICATIE NAAR DE MEDEWERKERS 53 SYNDICAAL OVERLEG 54 HOOFDSTUK 7. KLANTEN, LEVERANCIERS EN PARTNERS 55 SAMENWERKING MET PARTNERS 55 HOOFDSTUK 8. MAATSCHAPPIJ 57 DE DIRECTIE ECONOMISCHE EN FINANCIËLE CRIMINALITEIT 57 EN DE MEDIA ACTIVITEITEN BUITEN DE KERNACTIVITEITEN 58 HOOFDSTUK 9. BESTUUR EN FINANCIERS 61 CRIMINALITEITSCIJFERS EN INTERVENTIEGEGEVENS CDBC 61 CDBV 63 CDGEFID 76 FCCU 84 FUSE 100 P&O 105 BESLUIT 107 VERBETEREN EN VERNIEUWEN 109 OPVOLGING VAN IN DE 2008 GEPLANDE PROJECTEN VOOR CONCLUSIE OMTRENT DE WERKING VAN DE DIRECTIE 110 PRIORITAIRE AANDACHTSPUNTEN VOOR AFKORTINGEN 114

6 Organogram op 31 december 2009 Toezicht CDBC De Heer J.-P. THOREAU Federaal magistraat Directie economische en financiële criminaliteit Directeur J. DENOLF + (3 directiesecr.) 6 Adjunct van de directeur (N) J. DE VOLDER Adjunct van de directeur (F) D. GOFFINET CDBC A. LUYCKX (80) + (1) CDGEFID P. DE MEY (85) + (2) CDBV A. BOUCAR (28) + (1)

7 7 Adviseur beleid, strategie en analyse (N) J. BUYS FCCU L. BEIRENS (39) + (1) FUSE G. CEUPPENS (16) P&O D. GOFFINET (19) + (6) DSL + (3) DST

8 Een personeelslid in de kijker 8 Marc VERVAENEN In juni 2003 begon ik, na een selectie in het kader van de mobiliteit, op DJF als diensthoofd van de Centrale Dienst voor de Bestrijding van de Economische en Financiële delinquentie (CDGEFID). Samen met mijn twee coördinatoren, een centraal invalspunt voor de arrondissementen en de afdelingshoofden gaven we gestalte aan een totaal nieuwe structuur voor de dienst, afgestemd op de politiehervormingen en de nieuwe taakopdrachten van een centrale dienst. Van uit dezelfde optiek richtten we korte tijd later ook een afdeling strategie en analyse op. Tal van projecten en initiatieven werden, in overleg met de directie en in samenwerking met een veelheid aan partners binnen en buiten de politie, met wisselend succes afgewerkt. Op 1 juni 2008 werd me door de directeur DJF gevraagd om zijn Nederlandstalige adjunct te worden, wat ik tot aan mijn vertrek op 31 oktober 2009 naar de directe van de internationale politiesamenwerking, met veel voldoening heb gedaan. Mijn persoonlijke expertise betrof in hoofdzaak de faillissementsfraude, materie waarin ik ook jarenlang lesgever was aan de rechercheschool. Het unieke aan mijn loopbaan binnen de ECOFIN-materie, was ongetwijfeld dat ik de brug heb kunnen slaan tussen het operationele, tactische en strategische niveau, en dit om de eenvoudige reden dat ik op al deze terreinen ook actief ben geweest. De cirkel was rond toen ik in 2009 door de Raad van de Europese Unie werd weerhouden als expert voor de evaluaties van de lidstaten binnen de EU met betrekking tot hun strijd tegen financiële misdrijven en hun werkwijze in het kader van financiële strafonderzoeken. FUSE : Isabelle PETRE Ik begon op FUSE in november Snel voelde ik me goed en volledig geïntegreerd in deze dienst. Ik denk dat deze dienst de eerste is waar het verlenen van steun en het samenwerken zo goed ontwikkeld zijn. Binnen mijn team is iedereen er zich van bewust dat het werk geen doel op zich is, maar de collega s op het terrein moet toelaten efficiënter en in alle veiligheid te werken. We werken in een geest van samenwerking. Dit is de reden waarom we interne procedures ingevoerd hebben die ons moeten toelaten in het algemeen belang te werken en de andere diensten binnen DJF te ontlasten van een deel van de politiële administratieve werklast. Wij trachten verder het onderlinge vertrouwen tussen collega s en diensten te behouden en te verbeteren. Uiteraard is er dus geen concurrentie. FUSE heeft veel verschillende projecten die allen tot doel hebben volledige, gestructureerde en beschikbare informatie te delen. Ik ben ervan bewust dat al deze veranderingen in de komende maanden een bijzondere inspanning van het ganse team zullen vergen, maar ik ben ervan overtuigd dat ik op iedereen kan rekenen. Eens de interne reorganisatie achter de rug is, kunnen we ons oriënteren op de volgende doelstellingen waaronder het verbeteren van de transversale aanpak (samen met de andere centrale directies) en het leggen van meer nadruk op de kwaliteitscontrole inzake de gegevens bestemd voor de ANG, de magistratuur en al onze andere partners. FCCU : Patrick VANDER LINDEN In 2004, na een loopbaan als ruiter bij de Rijkswacht, logistieke verantwoordelijke en aankoper bij de aankoopdienst van de federale politie klopte ik - in het kader van de herplaatsingspolitiek aan bij DJF. De FCCU weerhield mijn kandidatuur. Het eerste jaar bij deze dienst ontfermde ik mij over het opmaken van statistieken en de opvolging van de MFO 3-documenten. Na deze eerste introductie in politiewerk en een basiscursus CCU, kreeg ik de kans om mij aan te sluiten bij de sectie Operaties. Die job, in al haar aspecten, heb ik on the fly geleerd en ik kan u verzekeren dat ik hard heb moeten fladderen om in the air te blijven. De sectie Operaties beschouw ik ondertussen als een deel van mijn familie. Het uitpluizen van datadragers in een zoektocht naar digitale sporen van mogelijke misdrijven, ICT-crime of andere, is mijn dagelijkse uitdaging. Hackingtechnieken bestuderen en begrijpen, is een passie geworden. Ik weet niet wat ons nog te wachten staat, maar kijk uit naar wat de snelle technologische evolutie ons nog zal brengen.

9 CDBC : Patrizia TEDESCO Na mijn opleiding basiskader werd ik eerst gedetacheerd naar de lokale politie, maar daar kon ik niet vast benoemd worden. Ik werd daarom ambtshalve gedetacheerd naar de CDBC en ingezet in de politieke-financiële dossiers te Charleroi. Aanvankelijk was ik niet erg enthousiast. Het woon-werkverkeer nam meer tijd in beslag en als beginner was ik weinig vertrouwd met deze materie. Na 1 jaar veranderde ik van mening en besefte ik dat ik een unieke ervaring als jonge politievrouw verwierf. De «pool Polfin» te Jumet werd in februari 2009 opgericht met onderzoekers uit de CDBC, de Federale gerechtelijke politie van Charleroi, Nivelles, Brussel, Marche-en-Famenne en soms Liège en Verviers. Ik begon met eerder administratieve taken, maar dankzij de goede coaching van ervaren collega s (sommigen hebben meer dan 30 jaar ervaring) werkte ik vlug aan het onderzoek en de analyse van in beslag genomen stukken (grote aantalen bij de pool!). Mijn vooroordelen over het «ecofin» werk bestaan nu niet meer : ik besef dat de onderzoekers in ecofin materies gebruik maken van dezelfde technieken als deze die gebruikelijk zijn in gewone onderzoeken, maar ongetwijgeld met meer zin voor nauwkeurigheid en analyse. Ik was zelfs verbaasd dat een aantal opdrachten dezelfde organisatiegeest vereisten zoals in het domein van de ordehandhaving. Uiterste discretie was een bijkomend aspect. De werkgeest is echter verschillend van de lokale politie: immers wij werken allemaal op dossiers die allen met elkaar verbonden zijn. We werken in relatieve autonomie, allemaal onder éénzelfde dak, waar alleen ons team werkzaam is. Dit leidt tot solidariteit en teamgeest. Ik ben ervan overtuigd dat deze ervaring uniek is in mijn loopbaan. P&O: Saida El OUAALI Ik begon in 2006 bij DJF en vlug waardeerde ik het werk bij P&O. Zoals de naam al doet vermoeden, staan personeel en de organisatie centraal in de dienst P&O. Dankzij P&O kunnen de personeelsleden binnen de directie DJF zich concentreren op hun gerechtelijke taken; wij kunnen hun immers ontlasten van een aantal administratieve taken. Enerzijds kent de dienst P&O de afdeling HRM die waakt over de belangen van het personeel door de ermee verbonden administratieve taken uit te voeren. Anderzijds hebben wij ook de afdeling Support waarvan ik sinds 4 jaar deel uitmaak. Deze afdeling is noodzakelijk voor een goede huisvesting. We behandelen er materies zoals veiligheid, organisatie, logistiek en vele andere taken. Het goed functioneren van de afdelingen van de dienst P&O is te danken aan een grote collegialiteit en een wederzijds respect onder de collega s. CDGEFID: Adriaan VANDYCKE Als jongste operationeel lid van CDGEFID probeer ik zoveel mogelijk mijn kennis te verrijken en ervaring op te doen als gespecialiseerd rechercheur. Ik verdiep me sinds een drietal jaar in de aanpak van de georganiseerde BTW-fraude en krijg in die materie steeds meer verantwoordelijkheden toebedeeld. In 2009 kreeg ik de opportuniteit om in twee belangrijke dossiers betreffende misbruik van voorkennis mee te werken. Ik werd door oude rot en expert ter zake CP1KL Jean-Pierre De Vuyst op sleeptouw genomen en ondergedompeld in de wondere wereld van het bank en beurswezen. Beide dossiers werden dan ook passend afgerond en mijn horizon inzake bestrijding van economische en financiële criminaliteit werd nog maar eens verruimd. CDBV : Jeroen PEETERS Ik ben sinds 2005 lid van CDBV-M. Als pas afgestudeerde officier heb ik bewust voor de CDBV gekozen omdat valsheden mij steeds geïnteresseerd hebben. Bij DJF heb ik de kans gekregen mij op verschillende vlakken te ontplooien en, ben ik doorgegroeid in mijn functie. Wat mij vooral aanspreekt in mijn werkomgeving is de mogelijkheid om mezelf steeds verder te ontwikkelen. Binnen onze directie krijg je bovendien de kans om verantwoordelijkheid te nemen en zelfstandig aan je carrière te bouwen. Ondanks de vele uitdagingen waar we als directie voorstaan, kijk ik de toekomst met een gerust hart tegemoet: bij DJF vindt men steeds een oplossing. 9

10 2009 IN SLEUTELMOMENTEN 10 Januari Dossiers over handel met voorkennis De bankencrisis woedt volop. CDGEFID informeert de politiediensten hoe om te gaan met klachten die gerelateerd zijn hieraan. Een aantal dossiers over handel met voorkennis worden opgestart. Men spreekt van handel met voorkennis als iemand aandelen of andere effecten koopt of verkoopt terwijl hij meer informatie over de onderliggende waarde heeft dan de informatie die algemeen beschikbaar is. 1 februari 2009 Oprichting pool «Polfin» te Jumet Ten gevolge van het uitdeinen van de zogenaamde politieke-financiële dossiers, waarin bepaalde verantwoordelijken van de stad Charleroi en het Waals Gewest betrokken waren, werd de beslissing genomen deze dossiers van de FGP Charleroi naar de CDBC over te hevelen, een beslissing die gedragen werd door de betrokken magistraten. De pool polfin is samengesteld uit 25 onderzoekers die afkomstig zijn uit ofwel de CDBC ofwel de federale gerechtelijke politie uit de arrondissmenten Charleroi, Nijvel, Brussel en Marche-en-Famenne. Ze krijgen punctuele ondersteuning uit Luik en Verviers. Ze behandelen uitsluitend een aantal dossiers die bijzonder gevoelig liggen omwille van de erin betrokken personen.. 18 maart 2009 Website geblokkeerd In opdracht van het federaal parket en in samenwerking met de internetoperatoren, werd de toegang naar een aantal websites (die in het buitenland gehost werden), geblokkeerd voor de Belgische internetgebruikers. Hiermee werd in première aangetoond dat het voor gerechtelijke overheden toch mogelijk is om een impact te hebben op websites met een illegale inhoud ook al worden ze niet in België gehost... April 2009 Opstart op Portal van een website «Valse en vervalste identiteitsdocumenten» In samenwerking met de Algemene Directie van de bestuurlijke politie (DGA), werd op Portal een website«valse en Vervalste identiteitsdocumenten» opgestart. Dit deel wordt door CDBV-D beheerd en de 600 dagelijkse raadplegingen bewijzen het succes ervan. 3 juni Joint Investigation team Ondertekening van de overeenkomst door het eerste gemeenschappelijke onderzoeksteam inzake de strijd tegen de economische en financiële criminaliteit tussen Frankrijk en België met de steun van de OLAF, het Europees bureau voor fraudebestrijding. Dergelijk JIT (in het Engels Joint Investigation team ) wordt voorzien door een Europese richtlijn en beoogt het vergemakkelijken van de gerechtelijke en politionele samenwerking in een concreet dossier, oa door de internationale rechtshulp te vergemakkelijken en door de bevoegdheid van de politieambtenaren uit te breiden wanneer ze werken in een ander land. 4 juni 2009 Einde opleiding fiscalisten De tien nieuwe naar de CDGEFID gedetacheerde fiscalisten beëindigen hun opleiding met een synthese-oefening. Na hun opleiding versterken ze de afdelingen van CDGEFID.

11 September Sensibiliseringscampagne en opleiding cash watch CDGEFID verzorgt met haar partners een sensibiliseringscampagne en opleiding cash watch ten behoeve van de leden van de administratie Douane & Accijnzen. Deze ambtenaren zijn in de eerste lijn bevoegd voor de detectie van transport van cash geld op de (lucht-)havens. Doordat de klassieke meldketen inzake verdachte transacties zo efficiënt is, grijpen criminelen immers meer en meer naar fysieke transporten als alternatief om hun criminele opbrengsten te verplaatsen en in veiligheid te brengen. 8-9 september /7- monitoring 24/7-monitoring van een internetsite nadat er een bericht op werd gepost over een dreiging met een aanslag op een Belgische school. Tijdens deze observatie dienden FCCU en RCCU enorme hoeveelheden informatie, zowel tekst als beeld, te analyseren. De informatie uit deze monitoring van de virtuele wereld werd gebruikt om de interventies in de reële wereld aan te sturen. Oktober Fraude met CO2-emissierechten Een zeer belangrijke fraude met CO2-emissierechten op Europese schaal wordt gedetecteerd en gestopt. Het betreft een nieuwe verschijningsvorm van de georganiseerde BTW-fraude. De BTWfraude kent een gigantische (Europese) omvang. België is met DJF/CDGEFID één van de erg schaarse Europese landen die in staat is om zelfs dit soort van fraude vrij vroeg en aan de bron aan te detecteren. Oktober 2009 Oprichting van een TST Eind oktober, oprichting van een Tactical Support Team (TST) binnen DJF. Het gaat om een dispositief voor tactische hulp ten behoeve van de operationele leden van DJF en dit voor interventies die, wegens bepaalde risico s, een bijzondere aanpak vereisen. 6 november command & control -server Eerste interventie door FCCU op basis van een melding van de nieuw opgerichte dienst CERT.be waarbij een command & control -server die werd gebruikt voor de aansturing van een botnet, werd afgesloten. Een botnet is een netwerk van geïnfecteerde PC s van eindgebruikers onder controle van een hacker. CERT.be is een publieke dienst die de Belgische bevolking dient te voorzien van informatie rond computerbeveiliging. December Actie in acht Europese landen ter bestrijding van witwaspraktijken en georganiseerde belastingontduiking In acht Europese landen werd een grootschalige actie door CDGEFID, in samenwerking met CDBC en FGP Antwerpen, gevoerd naar witwaspraktijken en georganiseerde belastingontduiking. Er werd beslag gelegd op aanzienlijke waarden: kunstvoorwerpen, juwelen, auto s en geld, alles voor meer dan 150 miljoen Euro. 11

12 2009 IN MARKANTE OPERATIONELE RESULTATEN Valsmunterij Valse biljetten werden in België aangetroffen, namelijk een stijging van 31%. Het 50 eurobiljet blijft het meest voorkomende biljet, maar het aantal nagemaakte 20 eurobiljetten is verdubbeld ten opzichte van De sterke stijging van de 500 Eurobiljetten is te verklaren door een belangrijke inbeslagname (nog voor de biljetten in omloop konden worden gebracht). Valse munterij Valse stukken werden in België in 2009 aangetroffen, nl een daling van 50% ten opzichte van het hoogste score van % van de aangetroffen stukken betroffen de muntstukken van 2 Euro. De vervaardiging blijkt verplaatst van Italië naar Spanje en Turkije. Valse documenten Documenten werden nagezien en gevat in de gespecialiseerde databank Braingate onderzochte documenten (op basis van fotokopieën) als service aan de gemeenten moeten hieraan worden toegevoegd. De bijlagen (allerlei attesten) bevestigen de stijging van 40%. 12 Valse documenten Valsheden werden door de specialisten van de CDBV-D aangetroffen, nl een daling van 11% ten opzichte van Onder de 676 onderzochte bijlagen (allerlei attesten) heeft de CDBV-D 469 valse ontdekt, met andere woorden een score van 70% (hoger dan voor alle andere soorten documenten). BTW-Carrouselfraude inzake emissierechten (CO 2 ) 14, Mio In het jaar 2009 dient te worden vastgesteld dat de schatkist voor 14,6 miljoen euro schade heeft geleden. Bovendien kon worden vastgesteld dat een aantal dadergroepen met emissiefraude een illegaal vermogensvoordeel van 79 miljoen euro hebben kunnen verwerven. Dit bedrag werd in 2009 evenwel niet teruggevorderd van de Belgische Schatkist. Voorlopig dient rekening te worden gehouden met de mogelijkheid dat een aantal private partners de geleden schade op zich zullen nemen en niet zullen afwentelen op de schatkist. In elk geval werden maatregelen genomen om de fraude met emissierechten stop te zetten. Piraterij De CDBV-P heeft in 2008 op 731 steunaanvragen geantwoord. Dit cijfer stijgt tot in 2009, namelijk een stijging van 66%. Crisisjaar 9 dossiers inzake handel met voorkennis, koersmanipulatie en dergelijke werden autonoom of in steun behandeld door CDGEFID. De vorige jaren was dit fenomeen bijna afwezig. RIR CFI 726 De verbindingsofficieren van CDGEFID bij de CFI hebben 726 RIR s opgesteld. Aangezien niet alle door de CFI doorgemelde dossiers aan de parketten ook daadwerkelijk onderzocht werden door de politie, werd er heel wat relevante informatie niet gevat in de ANG. Het opstellen van de RIR verhelpt dit probleem. Hierdoor kon al relevante informatie teruggekoppeld worden aan andere onderzoeken van zowel de lokale als de federale recherche. Hacking van bankrekeningen 1 De tweesporen aanpak van de fraude met het internetbankieren loont. Dankzij de ICTrecherche en het volgen van het geldspoor heeft de FCCU en CDGEFID, onder leiding van het Federaal Parket, een eerste hacker geïdentificeerd. Corruptie Kantschriften ontvangen door de CDBC, een stijging van 31% ten opzichte van 2008, wat verklaard kan worden door het aantal dossiers bij de cel Pool Polfin te Jumet (sinds februari 2009 onder de CDBC). Corruptie Processen-verbaal opgesteld door de CDBC. Het aantal dossiers bij de cel Pool Polfin Jumet zijn hierbij begrepen. Tevens is rekening gehouden met het feit dat een aantal onderzoeken gesplitst wordt in kleinere dossiers (+ 50% terwijl Jumet staat voor een stijging van het effectief van slechts 28%). Corruptie 106 Nieuwe dossiers werden opgenomen. Het aantal is licht gestegen (+ 5%) ten opzichte van vorig jaar. 98 nieuwe dossiers werden door de CDBC onderzocht. Het aantal dossiers dat geweigerd werd, is hierin opgenomen.

13 Corruptie 51 «DOS». Het gaat om dossiers in autonome behandeling (- 24%). Dus niet om de dossiers in steun, die wel gestegen zijn. Criminaliteit op het internet exploiteerbare meldingen werden ontvangen via het ecops-meldpunt: + 12% ten opzichte van 2008, wat voor ecops het eerste normale werkingsjaar was. Met meldingen op de website bevestigt dit meldpunt haar belang in de strijd tegen internetmisbruik. Criminaliteit op het internet vaststellingen van strafbare feiten uit de verwerkte meldingen. In 2002 waren er dat nog Op zeven jaar tijd een stijging met méér dan 400%! Internetopsporingen uitgevoerde vorderingen werden behandeld inzake identificaties van internetgebruikers, meer bepaald gebruikers van adressen, IP-adressen en pseudoniemen. Een daling met 10% ten opzichte van In 2002 waren er nog maar 358. Op zeven jaar tijd een stijging met een kleine 500%! Botnet Uit analyse van twee afgesloten botnet command & control -servers bleek dat deze in een periode van twee maanden een half miljoen eindgebruikers besmetten. De recuperatie van gewiste gegevens door FCCU in een groot fraudedossier van CDGEFID leverde het bewijsmateriaal voor een fraude van 7 à 10 miljoen euro. Fraude op het internet 945 euro is de mediaan per schadegeval van de aan de politie gemelde fraudes op het internet. Na drie opeenvolgende dalingen (400 euro in 2008, 750 euro in 2007 en euro in 2006) een forse stijging. Via extrapolatie op basis van gegevens in het systeem IMS+ kunnen we stellen dat Belgische slachtoffers in 2009 gezamenlijk een schade van ongeveer euro hebben opgelopen (in 2008 nog 10 miljoen euro). Eén slachtoffer zelfs euro! Nemen we het gemiddelde dark number voor criminaliteit in rekening (62%) dan komen we op een geschatte schade van ongeveer 68 miljoen euro. AIK s Politiedocumenten werden door de AIK s aan DJF overgemaakt en behandeld in het kader van het beheer van de fenomenen inzake economische en financiële delinquentie, namelijk een stijging van 42% ten opzichte van 2008 (4.594). Investeringen in ICT-materiaal Euro aan via de FCCU aangekocht ICTmateriaal ten behoeve van de goede werking van de FCCU en de RCCU s. Financiële documentatie politionele documenten werden door DJF uitgewisseld in het kader van de internationale politiesamenwerking, wat een verhoging betekent met 13% ten aanzien van het werkjaar 2008 (4.300). 13 Bankvorderingen bankvorderingen werden door FUSE behandeld en dit ten voordele van de gehele geïntegreerde politie. Dit betekent een stijging van 39% ten opzichte van het jaar 2008 (1.214). 72 vorderingen hadden betrekking op een tijdelijke blokkering en/of een inbeslagname van rekeningen. Namaak 150 Onder de leiding van de Europese Unie heeft CDBV-P in juli deelgenomen aan de opleiding van 150 Chinese politieambtenaren in Wuhan. Betaalkaartenfraude kaarten werden geblokkeerd in 2009 (een stijging van 25%). Een verviervoudiging van het aantal geblokkeerde kredietkaarten, namelijk van in 2008 naar in In de meeste gevallen ging het om preventieve blokkeringen als gevolg van een stijgend aantal skimmingincidenten zowel in binnen- en buitenland. In België werden circa betaalkaarten geblokkeerd ingevolge diefstal, meestal gevolgd door informaticafraude (shouldersurfing, social engeneering). Circa betaalkaarten werden geblokkeerd, nadat de titularis zijn kaarten niet meer kon terugvinden (54% van het aantal geblokkeerde kaarten).

14 De acht strategische projecten NVP binnen DJF 1. Resultaatgerichte aanpak van de prioritaire criminaliteitsfenomenen De directie economische en financiële criminaliteit had, in 2008, in overleg met de betrokken partners en het College van Procureurs-generaal, twee programmadossiers uitgewerkt, respectievelijk voor de aanpak van ernstige economischfinanciële criminaliteit en van ernstige informaticacriminaliteit. De uitvoering ervan loopt over vier jaar, waarvan 2009 het tweede jaar vormt. 2. Kwaliteitsvolle dienstverlening De bijdrage aan een kwaliteitsvolle dienstverlening vanwege de directie economische en financiële criminaliteit situeert zich in hoofdzaak op het vlak van wat men de indirecte dienstverlening noemt. De aandacht ging daarbij vooral naar het vereenvoudigen van de interne werkingsprocessen en het versnellen van de doorlooptijd van de opsporings- en gerechtelijke dossiers. Daartoe werden bijkomende maatregelen getroffen op het vlak van het intern rationaliseren van de gerechtelijke informatiestroom, de acceptatieprocedure en de kwaliteitscontrole overeenkomstig de vigerende richtlijnen. De vruchten van deze arbeid uit 2008 konden in 2009 worden geplukt Optimale informatiehuishouding De directie economische en financiële criminaliteit droeg in 2009 opnieuw bij tot de verdere ontwikkeling en uitwerking van de kwaliteit van de voeding van de ANG door tijdens de fenomeenspecifieke netwerken bijzondere aandacht te besteden aan de vattingsfiches van misdrijven, die in het verleden werden opgesteld. Er werd in 2009 bovendien een nieuwe vattingsfiche opgesteld: deze voor het vatten van inbreuken die verband houden met de staat van het faillissement. 5. Opleiding en competentiemanagement Naast enkele losse initiatieven werd door de directie economische en financiële criminaliteit in 2009 opnieuw nadrukkelijk een bijdrage geleverd aan de voortgezette vorming van het politiepersoneel. Verder werd een planning gemaakt om tijdens de komende twee jaren de bestaande opleiding op het vlak van economisch-financiële criminaliteitsbestrijding geheel of gedeeltelijk te evalueren om zo nodig aanpassingen of verbeteringen aan te brengen. Binnen de directie werd voor de toekomst besloten tot een geïndividualiseerd opleidingsplan voor alle medewerkers. 4. Steunverlening Op het niveau van de gevoerde onderzoeken werden in 2009 meer dan uren van onze onderzoekscapaciteit besteed aan onderzoeken in steun van zowel de gedeconcentreerde gerechtelijke directies van de arrondissementen als van de lokale politie. Anders gezegd werd 24% van de operationele capaciteit van de directie ingezet in steun van de geïntegreerde politie. Voor het beheer van steunaanvragen werd een acceptatieprocedure ingesteld, zodat de steun binnen ons competentiedomein gericht en snel kan geleverd worden. 6. Gebruik van nieuwe technologieën Het implementeren en aanwenden van nieuwe technologieën bij het uitvoeren van haar opdrachten is binnen de directie economische en financiële criminaliteit een belangrijk aandachtspunt. Er lopen op dit vlak dan ook zowel structurele lange termijn initiatieven waaraan wij ondersteuning geven (PROFID, CHECKDOC, ) als eerder punctuele korte termijn initiatieven, hoofdzakelijk in het kader van eigen lopende onderzoeken (bv. malware database, recherche met skype, internettap, ). 7. Betrokkenheid van de medewerkers Binnen de directie economische en financiële criminaliteit staat de aandacht voor het functioneren van de medewerkers sinds jaar en dag hoog in het vaandel geschreven. Ook in 2009 werden een aantal nieuwe structurele initiatieven aan het lijstje toegevoegd, voornamelijk inzake opleiding, welzijn en communicatie. De realisatie van de Quick Wins, als één van de resultaten van het EFQM traject binnen DJF, liep als een rode draad doorheen al deze initiatieven. De oprichting van de dienst P&O begin 2009 is daar het voorlopige hoogtepunt van. 8. Zuinig en ecologisch ondernemen De directie economische en financiële criminaliteit wil ook haar steentje bijdragen tot het behoud van het milieu. Daartoe werden ondermeer volgende maatregelen genomen: selectief ophalen van papier, alsook werden in een ecofin-nota enkele basismaatregelen voor alle personeelsleden op een rijtje gezet.

15 HET STREVEN NAAR EXCELLENTE POLITIEZORG MET EFQM POL BE De belangrijkste doelstelling van de politie is bijdragen tot de veiligheid en de levenskwaliteit in de samenleving. Om dit te bereiken werd in ons land gekozen voor het concept van een integrale en geïntegreerde politiezorg. Geïntegreerd staat voor een symbiotische samenwerking tussen de lokale en federale politiecomponent en de betrokken partners. Integraal staat voor een totaalaanpak zowel naar preventie, repressie als nazorg toe. De kernactiviteiten van de federale politie omvatten drie domeinen: de gespecialiseerde politiezorg (1), de steunverlening (2) en de internationale politiesamenwerking (3). Om deze doelstelling te realiseren wordt bij het streven naar excellente politiezorg gewerkt vanuit drie verschillende invalshoeken: de gemeenschapsgerichte politiezorg (als finaliteit en cultureel kader), de informatiegestuurde politiezorg (als rode draad doorheen alle politionele processen) en een optimale bedrijfsvoering, met het ondersteunende managementmodel EFQM Pol Be als referentiekader. Een gelijktijdige en dynamische aandacht van uit deze drie invalshoeken vormt de kern van de excellente politiezorg. Met de missie, visie en waarden als referentiekader wordt getracht maximaal te voldoen aan de gerechtvaardigde noden en verwachtingen. Gelet evenwel de economisch-financiële context geldt nog meer dan voorheen de boodschap more and better with less. KWALITEITSZORG EN BETROKKENHEID VAN DE MEDEWERKERS In 2007 nam het management van de directie economische en financiële criminaliteit de beslissing om zich voluit in te schrijven op het streven naar excellente politiezorg en om daarbij het nieuwe managementmodel EFQM Pol Be als referentiekader te hanteren. Er werd een positiebepaling uitgevoerd ( ), waarbij naast de sterke punten van de werking ook een aantal verbeterpunten gedetecteerd werden zowel met betrekking tot de mensen- en de middelen-as als de operationele as. Aangezien niet alle verbeterpunten tegelijk kunnen worden aangepakt, besliste het management van DJF met een selectie te starten (cf. jaarverslag 2008). Deze verbeterpunten werden in de loop van 2008 en 2009 nader uitgewerkt binnen specifieke werkgroepen. Een stuurgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de werkgroepen, de directeur en een procesbegeleidster van DGJ besprak de voortgang van de werkzaamheden binnen de werkgroepen. Een aantal van de verbeterpunten werden in 2009 gerealiseerd of aangepakt. De voorbereiding van de uitvoering of de uitvoering van de overige verbeterpunten is voor 2009 een blijvend en prioritair aandachtspunt gebleven. 15

16

17 Deel 1 Organisatie

18

19 Hoofdstuk 1. LEIDERSCHAP WAAR STAAN WE VOOR? De directie economische en financiële criminaliteit werd opgericht bij de installatie van de federale politie op 1 januari 2001 en maakt deel uit van de algemene directie gerechtelijke politie van de federale politie. De missie, visie en waarden van de federale politie zijn ook de onze. Verder onderschrijft de directie economische en financiële criminaliteit het ruimere concept van de vernieuwde identiteit van de federale gerechtelijke politie volledig en participeert ze loyaal aan de erbij horende communicatiestrategie. Binnen de federale gerechtelijke politie is de directie economische en financiële criminaliteit belast met gespecialiseerde opdrachten van gerechtelijke politie en met de steun aan deze opdrachten betreffende de bestrijding van de georganiseerde economische, financiële en fiscale criminaliteit, de corruptie, de computercriminaliteit, de valsheden, de valsmunterij en de valse betaalmiddelen en de oplichtingen. OPDRACHT EN MISSIE De opdrachten van de directie economische en financiële criminaliteit De opdrachten van de directie economische en financiële criminaliteit worden bepaald door het koninklijk besluit van 14 november 2006, dat in werking trad op 1 maart De missie van de directie economische en financiële criminaliteit De missie kadert in de strategische opdracht van de federale politie en kan als volgt omschreven worden: Bijdragen tot de beheersing en bestrijding van maatschappijontwrichtende fenomenen op het vlak van de georganiseerde economische, financiële en fiscale criminaliteit, corruptie, computercriminaliteit en valsheden, door het ontwikkelen en leveren van: - conceptuele, operationele en technische steun; - informatie, expertise en coördinatie; - hooggespecialiseerde recherchecapaciteit. De directie economische en financiële criminaliteit doet dit door: - de gespecialiseerde informatie dynamisch te beheren (inzamelen, verwerken, verspreiden en exploiteren); - bij te dragen tot het opstellen van een nationale politionele beeldvorming; - conceptuele modellen te ontwikkelen van de verschijningsvormen van fenomenen in de economische en financiële, fiscale en sociale criminaliteit, corruptie, computercriminaliteit en valsheden, en de politionele aspecten ervan af te stemmen op een integrale en geïntegreerde aanpak; - zich toe te leggen op research en development van fenomeenspecifieke technieken en tactieken en daarover thematische training en opleidingen uit te werken en te initiëren; - vanuit de kerncompetenties bij te dragen tot de algemene opleiding; - complexe of hoogdrempelige onderzoeken te initiëren en te voeren op het gebied van economische en financiële criminaliteit, corruptie, subsidiefraude en misdrijven gepleegd in het kader van de gunning en de uitvoering van overheidsopdrachten; - op verzoek operationele steun en coördinatie te leveren ten behoeve van de opsporings- en gerechtelijke onderzoeken die gevoerd worden 19

20 20 door de gedeconcentreerde gerechtelijke directies in de arrondissementen; - operationele en technische ondersteuning te leveren in het kader van onderzoeken in een geautomatiseerde omgeving, computercriminaliteit, valsheden en het vermogensonderzoek; - samen te werken met nationale en internationale partners; - samenwerkingsverbanden te verkennen met partners uit zowel de publieke als de private sector. De zes diensten van de directie economische en financiële criminaliteit zijn: 1. De Centrale Dienst voor de Bestrijding van de Corruptie (CDBC). 2. De Centrale Dienst voor de Bestrijding van Valsheden (CDBV). 3. De Centrale Dienst voor de Bestrijding van de Georganiseerde Economische en Financiële Delinquentie (CDGEFID). 4. De Federal Computer Crime Unit (FCCU). 5. De Federal Unit against Swindling and for Economic and Financial Documentation (FUSE). 6. De dienst Personeel en Organisatie (P&O) nieuw sinds 2009! Op de volgende pagina s zal u meer vinden over de structuur, de organisatie, de specifieke taken en de resultaten van deze diensten. PARTICIPATIEF MANAGEMENT Een moderne organisatie wordt in haar bedrijfsvoering al lang niet meer directief top-down gerund. Participatief management maakt deel uit van de huisstijl van de directie economische en financiële criminaliteit. De betrokkenheid van de medewerkers in het EFQM Pol Be - managementmodel is daar een exponent van. Daartoe bestaan bovendien diverse structurele overlegfora binnen de directie, onder meer: - het jaarlijkse strategische seminarie van de directeur, de adjuncten van de directeur, de adviseur beleid, strategie & analyse en de diensthoofden; - de periodieke vergaderingen per dienst van de directeur met alle personeelsleden; - de maandelijkse beleidsmatige managementvergaderingen met de adjuncten van de directeur, de adviseur beleid, strategie & analyse en de diensthoofden; - de maandelijkse stafvergaderingen waarbij naast de directeur en zijn adjuncten onder meer ook de leden van het directiesecretariaat en de adviseur beleid, strategie & analyse worden betrokken; - de wekelijkse operationele vergaderingen op managementniveau; - de wekelijkse operationele en beleidsondersteunende vergaderingen binnen elke dienst; - de dagelijkse mogelijkheid tot persoonlijk overleg met de directeur of de adjuncten van de directeur.

21 Participatief management beperkt zich niet tot participatie en consultatie van de medewerkers. Ook externe partners moeten hierbij betrokken worden. De directie economische en financiële criminaliteit in haar geheel pleegt al dan niet structureel, permanent of punctueel overleg met een veelheid aan partners. Zonder limitatief te zijn, gaat het onder meer over: - ministers en ministeriële kabinetten (in het bijzonder het staatssecretariaat voor de Coördinatie van de fraudebestrijding); - federale overheidsdiensten; - gerechtelijke overheden en onder meer het College van Procureurs-generaal en het Federaal Parket; - de lokale politie en haar vaste commissie (VCLP) - de commissaris-generaal en de algemene directies van de federale politie; - de federale gerechtelijke politie; - internationale organisaties, onder meer OLAF, Europol, Interpol, Eurojust, enz.; - specifieke partners, zoals de Cel voor Financiële Informatieverwerking, het Centraal Orgaan voor de Inbeslagneming en de Verbeurdverklaring, de Nationale Bank van België, de FOD Informatie- en Communicatietechnologie (Fedict), de Bijzondere Belastinginspectie; - private partners, zoals het Instituut van Forensische Auditoren, Atos Worldline, BELCLIV, ORGANOGRAM Om de leesbaarheid van het verslag te vergroten en de lezer meteen kennis te laten maken met de structuur van de directie economische en financiële criminaliteit en dus van het verslag, staat het organogram van de directie vooraan in deze uitgave. 21

22

23 Hoofdstuk 2. STRATEGIE EN BELEID HET NATIONAAL VEILIGHEIDSPLAN In het NVP worden de nationale prioriteiten vastgelegd voor de uitvoering van het door de regering uitgestippelde beleid in het kader van de integrale veiligheid. Op basis van art. 4 WGP moet het NVP een plan zijn dat opgesteld wordt door de ministers van Justitie en van Binnenlandse Zaken, de twee voogdijministers van de geïntegreerde politie. Het plan wordt voorbereid door de federale politie (art. 92 WGP) en werd daardoor, zeker de eerste jaren, eerder gezien als een plan van en voor de federale politie en niet als een plan van de geïntegreerde politie. Ook hier is sinds 2002 gelukkig al een hele weg afgelegd. Vanuit de ketengedachte is het nieuwe NVP nu immers meer dan ooit van toepassing op politie en justitie. BELEIDSCYCLUS Als we vandaag succesvol willen zijn, moet de klassieke benadering van de veiligheidsproblemen zonder enige twijfel gecombineerd worden met de invalshoek gericht op daders en dadergroepen, kwetsbare doelwitten en nieuwe en toekomstige tendensen. Daarbij worden, in uitvoering van het nationaal veiligheidsplan , de criminele fenomenen die als prioritair worden beschouwd, projectmatig aangepakt. Dit houdt ondermeer in dat we, samen met onze partners, voor een periode van vier jaar geïntegreerde actieplannen opmaken was zonder meer de planfase (PLAN-2008), daarna gevolgd de uitvoeringsfase (DO- 2008/2009) is het jaar van de opvolging (CHECK-2009) en bijsturing waar nodig (ACT- 2009/2011) en ten slotte de eindevaluatie (2011). 23 Voor bepaalde andere belangrijke veiligheidsproblemen, die in het NVP niet als prioriteiten worden beschouwd, zullen we waken over een minimale doch kwaliteitsvolle afhandeling in het kader van de reguliere politiewerking. Overeenkomstig het nationaal veiligheidsplan zullen we voor wat de ons toebedeelde prioritaire fenomenen betreft, bijdragen tot de volgende beleidsdoelstellingen: een daling of betere beheersing van de (prioritaire) EcoFin fenomenen een verhoging van de ophelderinggraad een verhoging van het veiligheidsgevoel een handhaving van het vertrouwen in en tevredenheid over de politie het vrijwaren van de integriteit van het politiepersoneel Voor wat de federale gerechtelijke politie gaat de aandacht in het bijzonder naar: strategische analyse en beeldvorming; netwerken van experts met het oog op ervaringen kennisuitwisseling; effectieve en efficiënte informatie-uitwisseling (horizontaal/verticaal en intern/ extern); kwaliteit van de onderzoeken en dossiers; concrete acties die ondernomen zullen worden.

24 PROGRAMMADOSSIERS EN ACTIEPLANNEN Vanuit het concept van de informatiegestuurde politie hebben de centrale directies van de federale gerechtelijke politie, in 2008 in nauw overleg met het College van Procureurs-generaal, een programmadossier uitgewerkt voor de integrale en geïntegreerde aanpak van de prioriteiten. De gedeconcentreerde directies van de federale gerechtelijke politie werkten specifieke projecten uit, ingepast in het geïntegreerd arrondissementeel veiligheidsbeleid. De directie economische en financiële criminaliteit werkte twee programmadossiers uit, respectievelijk voor de prioriteiten ernstige economisch-financiële criminaliteit en ernstige informaticacriminaliteit. Wat dit eerste betreft, zal de politie haar acties vooral richten op corruptie, fraude (BTW-fraude, inkomstenbelastingsfraude, identiteitsfraude) en witwassen. Daarbij gaat een bijzondere aandacht naar het wijdverspreide gebruik van ICT en het stijgend belang van informaticamiddelen, ook voor het plegen van misdrijven. Zo is het internet voor criminelen niet alleen een communicatiemiddel, maar ook een dankbaar middel in het algemeen geworden. Men maakt dan ook steeds meer en sneller gebruik van nieuwe technologieën die de criminele activiteiten helpen vergemakkelijken. Een meer globale fenomeenoverstijgende aanpak van de informaticacriminaliteit werd vastgelegd in een specifiek programmadossier. De beide programmadossiers werden volgens een zelfde stramien opgebouwd overeenkomstig de richtlijnen van de algemene directie gerechtelijke politie (DGJ) (zie onderstaand schema). 24 De strategie en het beleid van de directie economische en financiële criminaliteit werden binnen de directie globaal en per dienst, vanaf het niveau afdeling, vastgelegd in thematische actieplannen die de fenomenen beschrijven binnen haar bevoegdheidsdomein. In 2008 werd een concept van stuurbord ontwikkeld op maat van de directie en de diensten dat zowel de programmadossiers als de actieplannen integreert. Het concept is opgevat voor vier jaar, weliswaar jaarlijks herzienbaar. Periodieke opvolgmomenten lieten in 2009 het management toe zo de geleverde prestaties op te volgen, en bij te sturen.

25 Hoofdstuk 3. MANAGEMENT VAN MEDEWERKERS HUMAN RESOURCES De directie economische en financiële criminaliteit is de directie met de meeste personeelsleden (vergeleken met de andere centrale directies van de federale gerechtelijke politie). De hoofdreden hiervan ligt bij de expliciet toegewezen operationele opdrachten van twee van haar diensten. Dit impliceert dat de directie DJF qua aantal medewerkers in de gerechtelijke zuil moet worden gesitueerd na de gedeconcentreerde diensten Brussel, Antwerpen, Charleroi en Luik. De directie heeft echter een taak als centrale directie én als effectieve opsporingseenheid, wat het takenpakket divers en complex maakt. Op 1 april 2001 omvatte de organieke tabel 196 personeelsplaatsen, hetzij 157 operationele leden en 39 administratieve medewerkers (CALog). Dit voorziene kader was toen voor 75% ingevuld. Op 31 december 2009 zijn er binnen de directie economische en financiële criminaliteit 223 personeelsplaatsen. Het voorziene kader is nu voor 88% ingevuld. Daarvan zijn 78% mannen en 22% vrouwen; 69% politiemensen, 22% administratieve medewerkers en 9% medewerkers met een ander statuut (in hoofdzaak ter beschikking gestelde fiscale ambtenaren). Met ander statuut wordt onder meer bedoeld de leden van de FOD Financiën die bij de directie economische en financiële criminaliteit zijn gedetacheerd of ter beschikking gesteld. 25 In aantallen ziet de opsplitsing per graad er als volgt uit:

26 De fenomenen binnen het bevoegdheidsdomein van de directie economische en financiële criminaliteit winnen alsmaar meer aan maatschappelijk belang. Het management heeft zich sinds 2001 permanent ingespannen om het belang en de groei van die fenomenen te kunnen blijven volgen door onder meer het personeelsbestand te verhogen. Ook binnen de directie moet een gepast gevolg worden gegeven aan deze evolutie. Daarom moet men ook durven om het personeelsbestand waar nodig te verfijnen en zo nodig horizontaal met capaciteit te compenseren. Dat gebeurde in het verleden voornamelijk ten voordele van de Federal Computer Crime Unit, die absoluut in een booming business zit. In 2009 werd met de creatie van de dienst P&O een gelijkaardige oefening gemaakt op het vlak van HRM-beleid was een jaar waarin de gevolgen van de crisis zich voor het eerst hebben laten voelen. Het was zeer moeilijk om het vertrek van personeelsleden op te vangen, zeker wat betreft de CALogpersoneelsleden. Wat de fiscalisten betreft, had men meer geluk: het vooziene kader (16) kon gedurende het jaar wel worden opgevuld. Zes leden van de FOD Financiën zijn eveneens werkzaam in de ondersteuningscel BTW, die in het gebouw van DJF is gehuisvest. Aangaande de operationele personeelsleden, kon DJF gelukkig rekenen op de steun van 32 gedetacheerden om de gaten op te vullen. Daar dienen 6 gedetacheerde CALogpersoneelsleden te worden bijgeteld, waardoor het effectief 258 bedraagt. LEEFTIJDSOPBOUW VAN DE MEDEWERKERS Leeftijdsverdeling 2009 DJF. 26 De leeftijdspiramide van de aanwezige medewerkers moet verder worden opgevolgd. Er moet worden vermeden dat met de pensionering van ambtenaren professionele expertise verloren gaat. Uit de statistische berekening van de leeftijdsgegevens blijkt voor 2009 het volgende: - De mediane leeftijd binnen de directie economische en financiële criminaliteit is van 46 naar 45 jaar gedaald. - 17% van het personeel is 55 jaar of ouder (dus bijna pensioengerechtigd) én moet vervangen worden tussen 2010 en 2015 (een statu quo ten opzichte van 2008, in 2005 was dit slechts 7%, in 2006 en 2007 nog 11%). De rekruteringsinspanning blijft dus duidelijk een aandachtspunt voor Deze inspanning zal in de komende jaren nog moeten worden versterkt. De economische crisis en de budgettaire gevolgen daarvan voor de Regering zullen de realisatie van dit doel niet vergemakkelijken.