Spelregels ggz DBC-registratie ggz. Versie

Transcriptie

1 Spelregels ggz 2015 DBC-registratie ggz Versie januari 2015

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding DBC-systematiek Bekostiging van de geestelijke gezondheidszorg DBC-systematiek Stappen registratie Openen Openen DBC: Wat? Startdatum zorgtraject en openingsdatum DBC Zorgcircuits Openen DBC: Wie? Openen DBC: Wanneer? Een initiële DBC openen Een vervolg-dbc openen Samenvatting: openen initiële en vervolg-dbc Typeren Typeren DBC: Wat? Identificatiegegevens Zorgtype Diagnoseclassificatie Typeren DBC: Wie? Typeren DBC: Wanneer? Registreren Diagnostiek en behandeling registreren Diagnostiek en behandeling registreren: Wat? Diagnostiek en behandeling registreren: Wie? Diagnostiek en behandeling registreren: Wanneer? Dagbesteding registreren Dagbesteding registreren: Wat? Dagbesteding registreren: Wie? Dagbesteding registreren: Wanneer? Verblijf registreren Verblijf registreren: Wat? Verblijf registreren: Wie? Verblijf registreren: Wanneer? DBC-Onderhoud 2 93

3 4.4 Verrichtingen registreren Verrichtingen registreren: Wat? Verrichtingen registreren: Wie? Verrichtingen registreren: Wanneer? Sluiten Sluiten DBC: Wat? Sluiten DBC: Wie? Sluiten DBC: Wanneer? Crisis Openen Een crisis-dbc openen Een crisis-dbc heropenen Typeren Registreren Crisis registreren: Wat? Crisis registreren: Wie? Crisis registreren: Wanneer? Overige informatie Gegevens anonimiseren Overige producten (OVP) Woonplaatsbeginsel (jeugd-ggz) Bijlage 1: Activiteiten- en verrichtingenlijst Bijlage 2: Definities van activiteiten en verrichtingen Bijlage 3: DBC-beroepentabel Bijlage 4: Deelprestaties 24-uurs verblijf Bijlage 5: Deelprestatie VZO Bijlage 6: Samenvatting belangrijkste regels DBC-Onderhoud 3 93

4 Inleiding Dit zijn de regels die gelden voor de DBC-registratie in De regels zijn bedoeld als handleiding voor iedereen die in de gespecialiseerde ggz met DBCregistratie te maken heeft. U werkt bijvoorbeeld in een ggz-instelling, in een zelfstandig gevestigde praktijk of op een PAAZ- of PUK-afdeling. Jeugd ggz Gemeenten krijgen met ingang van 1 januari 2015 de verantwoordelijkheid voor alle vormen van jeugdzorg, dus ook voor de gespecialiseerde jeugd-ggz. Daarmee valt deze zorg niet meer onder de Zorgverzekeringswet (Zvw). Er is besloten dat voor een periode van tenminste één jaar tot maximaal drie jaar de DBC-systematiek gebruikt kan worden voor het registreren van de geleverde Deze regels geven inzicht in de DBC-systematiek (hoofdstuk 1) en zetten uiteen zorg aan kinderen en jeugdigen. Deze spelregels gelden voor 2015 dus ook voor welke regels gelden bij het openen van de DBC (hoofdstuk 2), het typeren van de de jeugd-ggz. DBC (hoofdstuk 3), het registreren op de DBC (hoofdstuk 4) en het sluiten van de DBC (hoofdstuk 5). In hoofdstuk 6 wordt het registreren van crisis specifiek Er is een aantal aanpassingen in de spelregels gedaan dat uitsluitend voor de toegelicht voor instellingen met een regionale 24-uurs crisisdienst. Hoofdstuk 7 jeugd-ggz geldt. Waar sprake is van regels die uitsluitend voor jeugd (18-) gelden, geeft ten slotte extra informatie over het registreren op een DBC. is dat aangegeven door een zwarte omkadering. Deze regels geven inzicht in de DBC-systematiek (hoofdstuk 1) en zetten uiteen welke regels gelden bij het openen van de DBC (hoofdstuk 2), het typeren van de DBC (hoofdstuk 3), het registreren op de DBC (hoofdstuk 4) en het sluiten van de DBC (hoofdstuk 5). In hoofdstuk 6 wordt het registreren van crisis specifiek toegelicht voor instellingen met een regionale 24-uurs crisisdienst. Hoofdstuk 7 ten slotte geeft extra informatie over het registreren op een DBC. Heeft u nog vragen naar aanleiding van deze (18+) regels? Neemt u dan contact op met de helpdesk van DBC-Onderhoud: of helpdeskggz@dbconderhoud.nl. De helpdesk is maandag tot en met vrijdag geopend van 8.30 tot uur en van tot uur. Wilt u meer informatie over de DBC-systematiek (18+), bezoek de website van DBC-Onderhoud: Wilt u meer informatie over de dataaanlevering aan DIS, bezoek de website van het DBC-informatiesysteem: De spelregels (18+) zijn een instructie voor de DBC-registratie. Datgene wat er in de regeling DBC s gespecialiseerde GGZ is opgenomen, uitgeleverd door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), is leidend. DBC-Onderhoud 4 93

5 1 DBC-systematiek 1.1 Bekostiging van de geestelijke gezondheidszorg Binnen de geneeskundige geestelijke gezondheidszorg wordt onderscheid gemaakt tussen de generalistische basis-ggz en de gespecialiseerde ggz. Beide vallen onder de Zorgverzekeringswet (Zvw). De DBC-systematiek geldt alleen voor de gespecialiseerde ggz. Dit document gaat over de DBC-systematiek en de regels die gelden voor het registreren van activiteiten en verrichtingen. Zaken die niet geregistreerd kunnen worden op basis van de DBC-systematiek zijn: Generalistische basis ggz De generalistische basis-ggz wordt buiten de DBC-systematiek om geregistreerd en valt niet onder de verantwoordelijkheid van DBC-Onderhoud. Lang verblijf Een verblijf in een ggz-instelling van een aaneengeschakelde periode tot en met 365 dagen valt onder de Zvw (artikel 2.10 Bzv) 1 en wordt bekostigd via de DBC-systematiek. Duurt de opname langer dan 365 dagen, dan valt dit als het op behandeling gerichte ggz is nog steeds onder de Zvw, maar vindt bekostiging plaats op basis van ZZP s en niet op basis van DBC s. Forensische zorg Voor de bekostiging van forensische zorg onder het strafrechtelijk kader (fz) gelden aparte registratieregels (DBBC-systematiek). Zorg die wordt opgelegd in het kader van Jeugdstrafrecht valt vanaf 1 januari 2015 onder verantwoordelijkheid van de gemeenten. Deze vorm van zorg kan met behulp van de DBC-systematiek gedeclareerd worden. Een DBC met zorgtype Jeugdstrafrecht gaat altijd naar de gemeente, ongeacht de leeftijd van de patiënt. Forensische zorg ( Zorg na overlijden van de patiënt Zorg die is geboden na de overlijdensdatum van de patiënt, bijvoorbeeld het afronden van een dossier, mag niet geregistreerd worden op een DBC. Deze activiteiten worden volgens de Zvw niet vergoed door de verzekeraar omdat ze niet bijdragen aan de genezing van de patiënt. 1 Wanneer er tijdens de opnameperiode een onderbreking plaatsvindt van hoogstens 30 dagen, worden deze niet als onderbreking beschouwd, maar tellen deze dagen niet mee voor de berekening van de 365 dagen. Voor nadere regelgeving, zie DBC-Onderhoud 5 93

6 Openbare ggz Zorg die is uitgevoerd in het kader van de openbare ggz, waarbij het gaat om preventie en zorg die niet voortkomt uit een individuele en vrijwillige zorgvraag, mag niet geregistreerd worden op een DBC. Collectieve preventie en dienstverlening Zorg die is geboden in het kader van collectieve preventie en dienstverlening, zoals het voorlichten van jongeren over psychiatrische klachten, mag niet geregistreerd worden op een DBC. 1.2 DBC-systematiek DBC staat voor Diagnose Behandeling Combinatie. Een DBC omvat het traject tot maximaal 365 kalenderdagen dat een patiënt doorloopt als hij zorg nodig heeft voor een specifieke diagnose, vanaf het eerste contact bij een gespecialiseerde ggz-zorgaanbieder tot en met de behandeling die hier eventueel uit volgt. De DBC vormt de basis voor de declaratie van de geleverde zorg in het kader van deze diagnose bij de zorgverzekeraar van de patiënt. Een DBC in de ggz is opgebouwd uit patiëntgerichte activiteiten, verblijfsdagen, dagbesteding en verrichtingen en de daaraan bestede tijd of aantallen. Afhankelijk van de set van activiteiten, verblijfsdagen, uren dagbesteding en verrichtingen en de tijd of aantallen die hieraan besteed zijn, wordt een aparte behandelprestatie, verblijfsprestatie en/of overige prestaties afgeleid. Aan de behandel- en verblijfsprestaties zijn tarieven verbonden. Deze tarieven worden jaarlijks door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) vastgesteld. De DBC-systematiek in de ggz werkt volgens een proces van registratie, validatie en afleiding. Registratie Het registratieproces start op het moment dat een patiënt die is verwezen naar een gespecialiseerde ggz-zorgaanbieder, zich bij de zorgaanbieder meldt met een zorgvraag. Op dat moment wordt meteen een zorgtraject en een DBC geopend. Een zorgtraject volgt het zorgproces voor één primaire diagnose en kan bestaan uit een initiële DBC, waarin de primaire diagnose is gesteld en een onbeperkt aantal vervolg-dbc's. Validatie Als de DBC is afgesloten volgt de validatie. Tijdens de validatie wordt de DBC gecontroleerd op een volgens de spelregels goede en technisch volledige registratie. Afleiding Na de validatie wordt via de afleiding bepaald in welke behandelprestatie / productgroep de DBC terechtkomt. Vervolgens wordt de DBC als onderdeel van de DBC-Onderhoud 6 93

7 factuur naar de zorgverzekeraar van de patiënt gestuurd en worden daarnaast de DBC-gegevens aan het DBC-informatiesysteem (DIS) geleverd. Figuur 1: Proces van registratie, validatie en afleiding 1.3 Stappen registratie Dit document is gericht op de processtap Registratie. Hierbinnen valt weer een onderscheid te maken tussen (1) openen, (2) typeren, (3) registreren en (4) sluiten. Figuur 2: Stappen registreren DBC-Onderhoud 7 93

8 2 Openen Dit hoofdstuk beschrijft het verschil tussen zorgtrajecten en DBC s (2.1), wie een DBC mag openen (2.2) en wanneer een initiële DBC of vervolg-dbc geopend moet worden (2.3). 2.1 Openen DBC: Wat? Binnen de DBC-systematiek wordt onderscheid gemaakt tussen de termen initiële DBC, vervolg-dbc, crisis-dbc en zorgtraject. Voor een goed begrip zijn deze termen hieronder uitgelegd. Initiële DBC Een initiële DBC is de DBC voor die wordt geopend voor een eerste of nieuwe primaire zorgvraag van een patiënt. De initiële DBC is altijd de eerste DBC binnen een zorgtraject. Vervolg-DBC Een vervolg-dbc is een DBC die volgt op een initiële DBC of een voorgaande vervolg-dbc. Een vervolg-dbc heeft altijd precies dezelfde primaire diagnose als de eerder afgesloten initiële DBC of vervolg-dbc. Crisis-DBC Een crisis-dbc wordt geopend als er bij een patiënt sprake is van een crisis. Dit geldt alleen voor instellingen met een 24-uurs crisisdienst met een regionale functie. Zie hoofdstuk 6 voor meer informatie over het registreren van crisiszorg. Zorgtraject Een initiële DBC, met eventueel één of meerdere vervolg-dbc s, vormt het zorgtraject. Dit zorgtraject omvat de totale zorg die wordt geleverd in het kader van de behandeling van één primaire diagnose. Crisis: een acute situatie die direct ingrijpen noodzakelijk maakt teneinde direct gevaar voor de persoon of omgeving af te wenden, dan wel om ernstige overlast te beëindigen. De acute situatie kan het gevolg zijn van een geestesstoornis d.w.z. een ernstige stoornis van het oordeelsvermogen, in het bijzonder een psychotische toestand waarbij het handelen voortkomt uit hallucinaties of waanvoorstellingen, acute dreiging van suïcide of ernstige verwardheid als gevolg van een organische hersenaandoening Startdatum zorgtraject en openingsdatum DBC Diagnoseclassificatie Figuur 3: Zorgtraject en DBC s DBC-Onderhoud 8 93

9 2.1.1 Startdatum zorgtraject en openingsdatum DBC Startdatum van het zorgtraject Voordat een initiële DBC geopend kan worden en zorg mag worden geregistreerd, moet eerst een zorgtraject zijn gestart. De aanmeldingsdatum van de patiënt bepaalt de startdatum van het eerste zorgtraject. Het vastleggen van de aanmeldingsdatum is verplicht volgens de Minimale Dataset (MDS). Openingsdatum DBC Bij het openen van een DBC moet een openingsdatum vermeld worden. Dit is verplicht volgens de Minimale Dataset (MDS). De openingsdatum is in alle gevallen gelijk aan de datum waarop de eerst(volgende) directe of indirecte patiëntgebonden activiteit plaatsvindt. Uitzondering is het openen van vervolg-dbc s met onderstaande zorgtypes. Hierbij is de openingsdatum niet gelijk aan de datum van het eerste contact, maar altijd de dag na het sluiten van de voorgaande DBC: (langdurig periodieke) controle (201) voortgezette behandeling (202) uitloop (203) Relatie tussen zorgtraject en DBC De startdatum van het zorgtraject kan hetzelfde zijn als de openingsdatum van de initiële DBC, maar dit hoeft niet. Omdat de startdatum van het zorgtraject wordt bepaald door de aanmeldingsdatum van de patiënt, kan een zorgtraject bijvoorbeeld ook gestart worden als het secretariaat een afspraak maakt. Er is op dat moment nog geen patiëntgebonden activiteit met een behandelaar. De startdatum van het zorgtraject ligt in dat geval vóór de openingsdatum van de initiële DBC Een initiële DBC openen Minimale Dataset (MDS): Via de Minimale Dataset leveren zorgaanbieders gegevens uit de basisregistratie aan, die inzicht geven in de geleverde en gedeclareerde zorg. In de MDS, die door de NZa wordt uitgegeven, staan data die verplicht moeten worden aangeleverd en data die optioneel kunnen worden Zorgcircuits Binnen de ggz kennen we enkele zorgcircuits: Volwassenen lang Volwassenen kort Ouderen Verslavingszorg Forensische volwassenen in strafrechtelijk kader Bij het openen van een DBC dient een keuze gemaakt te worden uit één van bovenstaande zorgcircuits. In het geval van jeugd-ggz moet een keuze gemaakt worden uit één van onderstaande zorgcircuit bij opening van de DBC: Kind en jeugd Forensisch jeugd DBC-Onderhoud 9 93

10 Hoofdbehandelaar: Zorgverlener die, in reactie op de zorgvraag 2.2 Openen DBC: Wie? Als er sprake is van het openen van een initiële DBC en een vervolg-dbc naar aanleiding van een verwijzing naar de gespecialiseerde ggz, kan iedereen onder verantwoordelijkheid van de hoofdbehandelaar een DBC openen. Let op: Het openen van een DBC is een administratieve handeling, maar de hoofdbehandelaar is en blijft verantwoordelijk voor het openen van een DBC 2. Naast de hiernaast genoemde beroepen kunnen binnen de jeugd-ggz ook orthopedagoog-generalist en een kinder- en jeugdpsycholoog hoofdbehandelaar zijn. De Minister van VWS heeft aangegeven dat deze twee beroepen uitsluitend mogen optreden als hoofdbehandelaar bij dyslexiezorg, maar het is aan gemeenten om hier afspraken over te maken. 2.3 Openen DBC: Wanneer? In deze paragraaf wordt besproken wanneer een initiële, en wanneer een vervolg DBC geopend moet worden Een initiële DBC openen Een initiële DBC kan zowel voor een nieuwe als voor een bekende patiënt geopend worden. Nieuwe patiënt Voor een nieuwe patiënt wordt altijd een initiële DBC met een daarbij behorend zorgtraject geopend. Let op: Beschikt een zorgaanbieder over meerdere locaties en verandert een patiënt alleen van locatie maar niet van primaire diagnose, dan is er in dat geval géén sprake van een nieuwe patiënt. De hoofdbehandelaar op de andere locatie mag dan geen initiële DBC openen. Alle geboden zorg op de andere locatie voor dezelfde primaire diagnose moet op de al geopende DBC worden geregistreerd. Bekende patiënt Voor een bekende patiënt zijn er twee situaties waarin een initiële DBC geopend moet worden: Een nieuwe primaire diagnose Een hoofdbehandelaar moet een initiële DBC openen als de bekende patiënt voor een andere diagnose in zorg komt dan de diagnose waarvoor de patiënt al in behandeling is. De primaire diagnose verschilt dus van de voorgaande geopende DBC s. Let op: In bepaalde gevallen kan er sprake zijn van meerdere diagnoses. De hoofdbehandelaar heeft dan de keuze om meerdere zorgtrajecten en van een patiënt, bij de patiënt de diagnose stelt en door wie of onder wiens verantwoordelijkheid de behandeling plaatsvindt. Dit houdt in dat de hoofdbehandelaar verantwoordelijk is voor alle acties die in het kader van de behandeling van een patiënt gedurende het gehele DBC-traject (openen / typeren / registreren / sluiten) plaatsvinden. Die verantwoordelijkheid kan zich dus ook uitstrekken tot gedragingen van andere zorgverleners. Alleen de volgende zorgaanbieders kunnen een hoofdbehandelaar zijn: psychiater, klinisch psycholoog, klinisch neuropsycholoog, psychotherapeut, specialist ouderengeneeskunde, verslavingsarts in profielregister KNMG, klinisch geriater, verpleegkundig specialist GGZ en GZ-psycholoog. Nieuwe patiënt: Deze patiënt is nog niet in behandeling bij de zorgaanbieder en heeft er ook geen zorgverleden. Bekende patiënt: een patiënt die al in behandeling is of is geweest bij de zorgaanbieder Diagnoseclassificatie 2 Aangezien de hoofdbehandelaar verantwoordelijk is voor het openen van een DBC, wordt in de rest van het document aangegeven dat de hoofdbehandelaar de DBC opent, in gedachten houdende dat het een administratieve handeling is. DBC-Onderhoud 10 93

11 daarmee initiële DBC s tegelijkertijd te openen, maar ook om verschillende zorgtrajecten op elkaar aan te laten sluiten. De patiënt komt terug in zorg De hoofdbehandelaar moet een initiële DBC (en zorgtraject) openen als de bekende patiënt terug in zorg komt, maar waarbij er al meer dan 365 dagen verstreken zijn sinds het sluiten van de vorige DBC Een vervolg-dbc openen Bij het openen van een vervolg-dbc is altijd sprake van een bekende patiënt en precies dezelfde primaire diagnose. Een vervolg-dbc valt altijd onder hetzelfde zorgtraject waaronder de bijbehorende initiële DBC en eventuele eerdere vervolg- DBC s vallen. Let op: Bij een vervolg-dbc mag de primaire diagnose niet verschillen van de primaire diagnose van de vorige (initiële of vervolg-) DBC. Dit houdt ook in dat als de primaire diagnose in dezelfde hoofdgroep valt als bij de voorgaande DBC maar niet precies hetzelfde is, een initiële DBC geopend moet worden voor het behandelen van de nieuwe diagnose. In de volgende situaties wordt een vervolg-dbc geopend. De lopende DBC staat 365 dagen open Als een (initiële of vervolg-) DBC 365 dagen open staat en de behandeling is nog niet afgerond, sluit de hoofdbehandelaar de lopende DBC. Een vervolg- DBC met één van de volgende zorgtypen kan worden geopend: (langdurige periodieke) controle (201) voortgezette behandeling (202) uitloop (203) De openingsdatum van de vervolg-dbc is de dag na het sluiten van de voorgaande DBC. De patiënt komt terug in zorg Nadat een DBC gesloten is kan een patiënt toch weer terug in zorg komen voor dezelfde diagnose. Er moet in dit geval een vervolg-dbc geopend worden. Let op: Wanneer een patiënt terug in zorg komt, maar er zijn al 365 dagen verstreken sinds de sluiting van de voorgaande DBC, dan opent de hoofdbehandelaar weer een initiële DBC. Wanneer in de voorgaande DBC geen diagnose is gesteld en de patiënt komt terug in zorg, moet de hoofdbehandelaar een initiële DBC openen. DBC-Onderhoud 11 93

12 Vervolg na second opinion Het kan voorkomen dat een zorgaanbieder de behandeling van een patiënt overneemt van een andere zorgaanbieder, nadat de nieuwe behandelaar een second opinion heeft uitgevoerd en hiervoor een DBC met het zorgtype second opinion (106) heeft geopend en gesloten. In dat geval moet de nieuwe hoofdbehandelaar een vervolg-dbc openen volgend op deze second opinion DBC. Een vervolg-dbc met één van de volgende zorgtypen kan worden geopend: (langdurige periodieke) controle (201) voortgezette behandeling (202) uitloop (203) Een voorwaarde hiervoor is wel dat de afgesloten second opinion DBC precies dezelfde primaire diagnose bevat. Is dat niet het geval, dan moet de nieuwe hoofdbehandelaar een nieuwe initiële DBC openen. Let op: Een initiële DBC met zorgtype second opinion (106) hoeft niet 365 dagen open te hebben gestaan. Als een jeugdige verhuist naar een andere gemeente, maar bij dezelfde zorgaanbieder (voor dezelfde diagnose) onder behandeling blijft. Als de patiënt verhuist naar een andere gemeente, maar in zorg blijft bij dezelfde zorgaanbieder, wordt de lopende DBC gesloten. In dit geval gebruikt de behandelaar sluitreden 1 Reden voor afsluiting bij patiënt/ niet bij behandelaar. Vervolgens opent de behandelaar een vervolg-dbc aansluitend op de initiële DBC met het vervolg-zorgtype Voortgezette behandeling jeugdggz. DBC-Onderhoud 12 93

13 2.3.3 Samenvatting: openen initiële en vervolg-dbc Figuur 4: Situaties waarin een initiële en een vervolg-dbc moet worden geopend DBC-Onderhoud 13 93

14 3 Typeren Dit hoofdstuk beschrijft wat het typeren van een DBC inhoudt (3.1), wie een DBC mag typeren (3.2) en wanneer een DBC getypeerd moet worden (3.3) 3.1 Typeren DBC: Wat? Het typeren van een DBC bestaat uit verschillende onderdelen: het vastleggen van de identificatiegegevens van de patiënt, het vastleggen van het zorgtype en het classificeren van de (primaire) diagnose van de patiënt Identificatiegegevens Het eerste onderdeel van de typering is het vastleggen van de identificatiegegevens van de patiënt. Welke gegevens de zorgaanbieder (bij een initiële DBC) in ieder geval moet invullen bij de identificatiegegevens van een patiënt, is gebaseerd op de Minimale Dataset (MDS). Dit zijn de volgende gegevens: naam patiënt geboortedatum geslacht postcode (wijkcode) burgerservicenummer (BSN) unieke identificatie zorgverzekeraar (conform het UZOVI-register). UZOVI-register: Unieke ZorgVerzekeraarsIdentificatie (UZOVI) is een identificatie van de zorgverzekeraars in Nederland Zorgtype Het tweede onderdeel van de typering is het vastleggen van de aanleiding tot zorg. Dit heet het zorgtype. Het zorgtype beschrijft de reden van het (eerste) contact tussen de zorgaanbieder en de patiënt. In Tabel 1 en Tabel 2 is te zien uit welke zorgtypen de hoofdbehandelaar kan kiezen bij een initiële en een vervolg-dbc. De afzonderlijke zorgtypen worden onder de tabel verder toegelicht. In het systeem wordt een aantal zorgtypen geanonimiseerd, zodat de verzekeraar geen inzicht heeft in de specifieke zorgproblematiek van de patiënt. Deze zorgtypes vindt u terug in paragraaf 7.1. Codelijst: CL_Zorgtype ( 7.1 Gegevens anonimiseren DBC-Onderhoud 14 93

15 Zorgtypen volwassenen en jeugd-ggz Initiële DBC Zorgtype 101 Reguliere zorg 106 Second opinion 107 Zorg op basis van een tertiaire verwijzing 108 Langdurig periodieke controle (bij overname) 109 Bemoeizorg 110 Rechterlijke machtiging (RM) 111 Inbewaringstelling (IBS) 116 Rechterlijke machtiging met voorwaarden Vervolg-DBC Zorgtype 201 (Langdurig periodieke) controle 202 Voortgezette behandeling 203 Uitloop 204 Exacerbatie/recidive 205 Bemoeizorg 206 Rechterlijke machtiging (RM) 211 Rechterlijke machtiging met voorwaarden Tabel 1: Zorgtypen volwassenen en jeugd-ggz Aanvullende zorgtypen alleen voor gebruik in jeugd-ggz Initiële DBC Zorgtype 115 Ondertoezichtstelling (OTS) 117 Jeugdstrafrecht Vervolg-DBC Zorgtype 210 Ondertoezichtstelling (OTS) 212 Jeugdstrafrecht 216 Voortgezette behandeling jeugd-ggz Tabel 2: Zorgtypen uitsluitend voor jeugd-ggz DBC-Onderhoud 15 93

16 Zorgtypen selecteren bij een initiële DBC Hieronder zijn de zorgtypen beschreven die geselecteerd kunnen worden in het geval van een initiële DBC. De hoofdbehandelaar mag slechts één zorgtype selecteren. Zijn er meerdere zorgtypen van toepassing? Selecteer dan het zorgtype dat het beste de aanleiding tot zorg beschrijft. Let op: Is er sprake van Bemoeizorg (109) of een Rechterlijke machtiging op basis van de Wet Bopz (111 of 116)? Selecteer dan altijd dit zorgtype, ook al komt een ander zorgtype ook in aanmerking. Reguliere zorg 101 Het zorgtype reguliere zorg wordt gebruikt voor patiënten met een nieuwe zorgvraag die zijn doorverwezen, door bijvoorbeeld de huisarts of een collegaspecialist Een initiële DBC openen Wet Bopz: De Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (Wet Bopz) beschermt de rechten van patiënten bij gedwongen opname. Second opinion 106 Een second opinion is de herbeoordeling van een zorgvraag en het bijbehorende advies door een andere zorgaanbieder. Er is doorgaans sprake van een beperkt aantal contacten en er is géén sprake van een overname van de behandeling. Als de DBC het zorgtype Second opinion (106) heeft, moet de behandelaar minimaal één diagnostische activiteit registreren. Een DBC met dit zorgtype mag daarnaast niet meer dan 250 minuten directe tijd bevatten. Zorg op basis van tertiaire verwijzing 107 Het betreft een patiënt met een nieuwe zorgvraag, die wordt gezien op basis van een erkende doorverwijzing door een andere zorgaanbieder omdat daar de benodigde expertise, kennis, ervaring en/of behandelfaciliteiten voor die zorgvraag niet aanwezig zijn. Langdurig periodieke controle (bij overname) 108 Er is sprake van een meerjarig zorgtraject waarbij de patiënt tenminste eenmaal per jaar ter controle wordt gezien nadat de initiële behandelingsfase is afgerond. Let op: Dit zorgtype kan alleen bij een initiële DBC worden geregistreerd wanneer de patiënt wordt overgenomen vanuit een andere zorginstelling of (zelfstandig gevestigde) praktijk en waarbij er sprake is van een langdurig periodieke controle. Bemoeizorg 109 Dit zorgtype wordt geregistreerd als bemoeizorg de aanleiding is voor het starten van de DBC in de gespecialiseerde ggz. Er is geen sprake van een juridische maatregel ten aanzien van de zorg. Activiteiten die gerekend kunnen worden tot bemoeizorg (voortraject; aanleiding van zorg; nog geen zorgvraag en zorgvrager) behoren niet tot de geneeskundige ggz en vallen daarmee niet onder de DBC-systematiek. DBC-Onderhoud 16 93

17 Rechterlijke machtiging (RM) 110 Bij het zorgtype RM is er sprake van gedwongen opname in een psychiatrisch ziekenhuis in het kader van de wet Bijzondere Opname Psychiatrische in Ziekenhuizen (Bopz). DBC s met zorgtype RM moeten verblijfsdagen met overnachting bevatten en activiteiten uitgevoerd door een beroep uit het beroepencluster medische beroepen. Let op: Niet alle gevallen van rechterlijke machtiging vallen onder de Zvw/DBC-systematiek voor de ggz. Een rechterlijke machtiging die wordt afgegeven voor iemand in detentie die tijdelijk moet worden opgenomen in een ggz-instelling, valt onder het strafrecht en daarmee onder de systematiek voor forensische zorg in strafrechtelijk kader (DBBC-systematiek). Bijlage 3: DBC-beroepentabel Inbewaringstelling (IBS) 111 Bij het zorgtype IBS is er sprake van een gedwongen spoedopname in een psychiatrisch ziekenhuis in het kader van de wet Bopz. DBC s met zorgtype IBS moeten verblijfsdagen met overnachting bevatten en een activiteit geregistreerd door een beroep uit het beroepencluster medische beroepen. Er mogen geen activiteiten worden geregistreerd door het instellingstype Zelfstandig gevestigde praktijken. Ondertoezichtstelling (OTS)- 115 Dit zorgtype is specifiek bedoeld voor kinderen onder de 18 jaar van wie de ouders verplicht zijn samen te werken voor wat betreft de opvoeding van het kind met een door de rechter toegewezen gezinsvoogd. Rechterlijke machtiging met voorwaarden 116 Dit zorgtype is een variant op het zorgtype RM waarbij de patiënt een gedwongen opname kan voorkomen als deze zich aan de door de rechter gestelde voorwaarden houdt. DBC s met zorgtype RM met voorwaarden hebben activiteiten geregistreerd door een beroep uit het beroepencluster medische beroepen. Jeugdstrafrecht 117 Kies voor het zorgtype Jeugdstrafrecht als er sprake is van zorg die wordt opgelegd door de strafrechter in het kader van Jeugdstrafrecht. DBC s met het zorgtype Jeugdstrafrecht gaan altijd naar de gemeente, ongeacht de leeftijd van de patiënt Een vervolg-dbc openen Zorgtypen selecteren bij een vervolg-dbc Hieronder zijn de zorgtypen beschreven die geselecteerd kunnen worden bij een vervolg-dbc. De hoofdbehandelaar mag slechts één zorgtype selecteren. Zijn er meerdere zorgtypen van toepassing? Selecteer dan het zorgtype dat het beste de aanleiding tot zorg beschrijft. Let op: is er sprake van Bemoeizorg (205) of een Rechterlijke machtiging op basis van de Wet Bopz (206 of 211)? Selecteer dan altijd dit zorgtype, ook al komt een ander zorgtype ook in aanmerking. Bijlage 3: DBC-beroepentabel DBC-Onderhoud 17 93

18 (Langdurig periodieke) controle 201 Registreer dit vervolgzorgtype als de patiënt ten minste eenmaal per jaar ter controle wordt gezien nadat de initiële behandelingsfase is afgerond. Bij dit zorgtype geldt dat de openingsdatum aansluit op de afsluitdatum van de voorgaande DBC. Voortgezette behandeling 202 Kies voor het vervolgzorgtype voortgezette behandeling als een behandeling voor een bepaalde diagnose langer dan 365 dagen duurt. Bij dit zorgtype geldt dat de openingsdatum aansluit op de afsluitdatum van de voorgaande DBC. Uitloop 203 Dit vervolgzorgtype wordt geregistreerd als een behandeling door omstandigheden (bijvoorbeeld wachtlijsten) langer duurt dan 365 dagen. In feite zou de behandeling binnen 365 dagen na openen van de DBC afgerond kunnen worden. Door omstandigheden die niet door de behandeling zelf worden veroorzaakt, wordt deze periode echter overschreden. Bij dit zorgtype geldt dat de openingsdatum aansluit op de afsluitdatum van de voorgaande DBC. Exacerbatie/recidive 204 Het vervolgzorgtype exacerbatie/recidive mag worden geregistreerd als de patiënt binnen 365 dagen na sluiten van de DBC voor dezelfde primaire diagnose weer in behandeling komt bij dezelfde zorgaanbieder. Bij het openen van een vervolg-dbc met dit zorgtype gaat het niet om het voorzetten van de vorige DBC, maar om een terugval. Bemoeizorg 205 Dit vervolgzorgtype wordt geregistreerd als bemoeizorg de aanleiding is voor het starten van de DBC in de gespecialiseerde ggz. Er is geen sprake van een juridische maatregel ten aanzien van de zorg. Activiteiten die gerekend kunnen worden tot bemoeizorg (voortraject; toeleiding naar zorg; nog geen zorgvraag en zorgvrager) behoren niet tot de geneeskundige ggz en vallen daarmee niet onder de DBC-systematiek. Bijlage 3: DBC-beroepentabel Rechterlijke machtiging (RM) 206 Bij het vervolgzorgtype RM is er sprake van gedwongen opname in een psychiatrisch ziekenhuis in het kader van de wet Bijzondere Opname Psychiatrische Ziekenhuizen (Bopz). DBC s met zorgtype RM moeten verblijfsdagen met overnachting bevatten en activiteiten geregistreerd door een beroep uit het beroepencluster medische beroepen. Let op: niet alle gevallen van rechterlijke machtiging vallen onder de Zvw/DBC ggz-systematiek. Een rechterlijke machtiging die wordt afgegeven voor iemand in detentie die tijdelijk moet worden opgenomen in een ggzinstelling, valt onder het strafrecht en daarmee onder de systematiek voor forensische zorg in strafrechtelijk kader (DBBC-systematiek). DBC-Onderhoud 18 93

19 Ondertoezichtstelling (OTS) 210 Dit vervolgzorgtype is specifiek bedoeld voor kinderen onder 18 jaar van wie de ouders verplicht zijn samen te werken voor wat betreft de opvoeding van het kind met een door de rechter toegewezen gezinsvoogd.. Rechterlijke machtiging met voorwaarden 211 Dit vervolg zorgtype is een variant op het zorgtype RM waarbij de patiënt een gedwongen opname kan voorkomen als deze zich aan de door de rechter gestelde voorwaarden houdt. DBC s met zorgtype RM met voorwaarden hebben activiteiten geregistreerd door een beroep uit het beroepencluster medische beroepen. Jeugdstrafrecht 212 Kies voor het vervolg zorgtype Jeugdstrafrecht als er sprake is van zorg die wordt opgelegd door de strafrechter in het kader van Jeugdstrafrecht.. DBC s met het zorgtype Jeugdstrafrecht gaan altijd naar de gemeente, ongeacht de leeftijd van de patiënt. Voortgezette behandeling 216 Kies voor het vervolg zorgtype Voortgezette behandeling jeugd-ggz als er sprake is van een patiënt die verhuist naar een andere gemeente, maar bij dezelfde zorgaanbieder in zorg blijft. Ook van de eenmalige transitie van van de overgang naar de Jeugdwet, kan dit zorgtype gebruikt worden Diagnoseclassificatie Het derde onderdeel van de typering is het vastleggen van de diagnose van de patiënt. De diagnoseclassificatie in de DBC-systematiek sluit aan bij de regels die gelden rondom het gebruik van de DSM-IV-TR. De registratie van de diagnose gebeurt met behulp van de diagnosetabel van DBC-Onderhoud die is gebaseerd op de DSM-IV-TR. De bijbehorende codes van As 1 en As 2 sluiten aan bij de ICD- 9-CM. Registreren diagnose per as De hoofdbehandelaar registreert de feitelijke classificatie conform de integrale DSM-IV-TR. Hierbij moet de diagnose geregistreerd worden op alle vijf zogeheten assen: As 1 klinische stoornissen As 2 persoonlijkheidsstoornissen As 3 somatische aandoeningen As 4 psychosociale factoren As 5 GAF-score. Codelijst: CL_Diagnose ( DSM-IV-TR: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Bijlage 3: DBC-beroepentabel DBC-Onderhoud 19 93

20 As 1: Klinische stoornissen Op As 1 kan één of meerdere stoornissen worden geselecteerd volgens de diagnosetabel. Tabel 3 laat zien hoe de hoofdgroepen van de diagnosetabel volgen uit de hoofdgroepen van de DSM-IV-TR. Let op: Op As 1 is de diagnose Diagnose/aandoening uitgesteld niet toegestaan. Registreer V71.09 Geen diagnose of aandoening op As 1 aanwezig als er geen As 1-stoornis bij de betreffende patiënt aanwezig is. Vermijd het registreren van de NAO (Niet Anderszins Omschreven) zoveel als mogelijk is. As 1 Klinische stoornissen DSM IV-TR Stoornissen in de kindertijd Diagnosetabel Overige stoornissen in de kindertijd Pervasieve ontwikkelingsstoornissen Aandachtstekortstoornissen en gedragsstoornissen Delirium, dementie en amnestische en andere cognitieve stoornissen Psychische stoornissen door een somatische aandoening Aan een middel gebonden stoornissen Delirium, dementie en amnestische en andere cognitieve stoornissen Restgroep diagnoses Aan alcohol gebonden stoornissen Overige aan een middel gebonden stoornissen Schizofrenie en andere psychotische stoornissen Stemmingsstoornissen Schizofrenie en andere psychotische stoornissen Depressieve stoornissen Bipolaire en overige stemmingsstoornissen Angststoornissen Somatoforme stoornis Nagebootste stoornissen Dissociatieve stoornissen Seksuele stoornissen en genderidentiteitsstoornissen Eetstoornissen Slaapstoornissen Stoornissen in de impulsbeheersing Aanpassingsstoornissen Angststoornissen Somatoforme stoornissen Restgroep diagnoses Restgroep diagnoses Restgroep diagnoses Eetstoornissen Restgroep diagnoses Restgroep diagnoses Aanpassingsstoornissen Andere aandoeningen en problemen die een Andere aandoeningen en problemen die een reden voor zorg kunnen zijn reden voor zorg kunnen zijn Tabel 3: As 1: Klinische stoornissen DBC-Onderhoud 20 93

21 As 2: Persoonlijkheidsstoornissen Op As 2 kunnen één of meerdere stoornissen worden geselecteerd volgens de diagnosetabel. Geef per stoornis aan of de stoornis aanwezig is of dat er trekken van deze stoornis aanwezig zijn. Naast de registratie van de persoonlijkheidsstoornissen kan maximaal één code voor zwakzinnigheid of zwakbegaafdheid worden geregistreerd. Tabel 4 laat zien hoe de hoofdgroepen van de diagnosetabel volgen uit de hoofdgroepen van de DSM-IV-TR. Let op: Per persoonlijkheidsstoornis sluiten de antwoordmogelijkheden aanwezig en trekken van elkaar uit. Op As 2 kunt u wel kiezen voor de code Diagnose/aandoening uitgesteld, maar deze kan nooit de primaire diagnose van de DBC zijn. Registreer V71.09 Geen diagnose of aandoening op As 2 aanwezig als er geen As 2-stoornis bij de betreffende patiënt aanwezig is. As 2 Persoonlijkheidsstoornissen DSM IV-TR Zwakzinnigheid (Stoornissen in de kindertijd) Diagnosetabel Restgroep diagnoses Lichte zwakzinnigheid Matige zwakzinnigheid Ernstige zwakzinnigheid Diepe zwakzinnigheid Zwakzinnigheid, ernst niet gespecificeerd Persoonlijkheidsstoornissen Persoonlijkheidsstoornissen Paranoïde persoonlijkheidsstoornis Schizoïde persoonlijkheidsstoornis Schizotypische persoonlijkheidsstoornis Antisociale persoonlijkheidsstoornis Borderline persoonlijkheidsstoornis Theatrale persoonlijkheidsstoornis Narcistische persoonlijkheidsstoornis Ontwijkende persoonlijkheidsstoornis Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis Obsessieve - compulsieve persoonlijkheidsstoornis Persoonlijkheidsstoornis NAO Uitgesteld / geen persoonlijkheidsstoornis Zwakbegaafdheid (Bijkomende problemen die Restgroep diagnoses een reden voor zorg kunnen zijn ) Tabel 4: As 2 Persoonlijkheidsstoornissen DBC-Onderhoud 21 93

22 As 3: Somatische aandoeningen Op As 3 moeten somatische aandoeningen worden vastgelegd die mogelijk een relatie hebben met de psychische stoornis van As 1 of As 2 en die van invloed zijn op de behandeling. Registreer alleen de somatische diagnoses die een directe relatie hebben met de As 1- of As 2-stoornis (bijvoorbeeld: delirium door een somatische aandoening). De registratie van somatische aandoeningen is in de DBC-systematiek beperkt tot drie niveaus: Geen of geen relevante diagnose op As 3 als er geen somatische aandoening aanwezig is of als de somatische aandoening geen consequenties heeft voor de behandeling van de patiënt. Diagnose op As 3 enkelvoudig, als er sprake is van een somatische aandoening die beperkte consequenties heeft. Doe dit dus alleen als deze naar verwachting zorgverzwarend is voor de behandeling van de primaire diagnose. Diagnose op As 3 complex, als er sprake is van een somatische aandoening die veel consequenties heeft dan wel zorgverzwarend werkt voor de behandeling van de As 1- of As 2-stoornis. Van complex is bijvoorbeeld sprake wanneer: een medisch specialistische behandeling door een andere medisch specialist dan de psychiater noodzakelijk is; aanvullende zorg gericht op de somatische aandoening of als gevolg van de somatische aandoening noodzakelijk is. Bijvoorbeeld in geval van doofheid; er een specifieke behandelafdeling (PAAZ, PUK, PMU/GAPZ/GAAZ) nodig is om zorg te kunnen bieden; er sprake is van bepaalde specifieke ziektebeelden, zoals ziekte van Alzheimer of Hypothyreoïdie. De hoofdbehandelaar beoordeelt of er sprake is van enkelvoudig of complex. In Tabel 5 staan de omschrijvingen van de somatische aandoeningen die op As 3 van de diagnosetabel geselecteerd kunnen worden. As 3 Somatische aandoeningen Diagnosetabel Diagnose op As3, complex Diagnose op As3 enkelvoudig Geen of geen relevante diagnose op As3 Bijzonderheden Registreer alleen de somatische diagnoses die een directe relatie hebben met de As 1- of As 2-stoornis Tabel 5: As 3 Somatische aandoeningen DBC-Onderhoud 22 93

23 As 4: Psychosociale factoren en omgevingsfactoren Op As 4 worden de psychosociale factoren en omgevingsfactoren vastgelegd die een duidelijk zorgverzwarende factor vormen bij de behandeling van de primaire diagnose. Registreer diagnose of aandoening niet aanwezig als er geen As 4- factor aanwezig is. Tabel 6 geeft deze factoren weer. As 4 Psychosociale factoren en omgevingsfactoren Factoren Problemen binnen de primaire steungroep Problemen verbonden aan de sociale omgeving Studie/scholingsproblemen Bijzonderheden Deze psychosociale factoren en omgevingsfactoren mogen alleen vastgesteld worden als ze duidelijk zorgverzwarend werken. Werkproblemen Woonproblemen Financiële problemen Problemen met de toegankelijkheid van gezondheidsdiensten Problemen met justitie/ politie of met de misdaad Andere psychosociale en omgevingsproblemen Geen diagnose/ factor op As 4 aanwezig Indien er geen psychosociale factoren aanwezig zijn of wanneer deze geen consequenties hebben voor de behandeling van de primaire diagnose, dient deze code geregistreerd te worden. Tabel 6: As 4 Psychosociale factoren en omgevingsfactoren As 5: GAF-score Ten slotte registreert de hoofdbehandelaar op As 5 de Global Assessment of Functioning-score (GAF-score) driemaal: Bij openen (tweemaal): De hoogste GAF-score van de voorgaande 365 dagen. Is er geen eerdere GAF-score? Registreer dan de GAF-score bij het begin van de behandeling of maak een inschatting van de hoogste GAF-score van het afgelopen jaar. De GAF-score op het moment van openen van de DBC. Bij sluiten: de GAF-score op de einddatum van de DBC. De verdeling van de GAF-scores zoals deze wordt gebruikt in de DBC-systematiek is weergegeven in Tabel 7. DBC-Onderhoud 23 93

24 As 5 GAF-score GAF score 1-10 GAF score GAF score GAF score GAF score GAF score GAF score GAF score GAF score GAF score Tabel 7: As 5 GAF-score Registreren primaire diagnose Nadat de diagnose op alle assen is geregistreerd, kan worden aangegeven wat de primaire diagnose is. De primaire diagnose is de belangrijkste reden voor de behandeling. Deze is gekoppeld aan het zorgtraject. Alleen een diagnose op As 1 of As 2 kan worden geselecteerd als primaire diagnose. Wanneer de primaire diagnose van een openstaande initiële DBC wijzigt en de nieuwe primaire diagnose valt in een andere hoofdgroep, dan moeten het zorgtraject en bijbehorende DBC worden gesloten en wordt opnieuw een initiële DBC geopend. Let op: De primaire diagnose kan niet een van de volgende codes zijn: Diagnose/aandoening uitgesteld of V71.09 Geen diagnose of aandoening op As 2 aanwezig. Als er bij een diagnose op As 2 Trekken van.. wordt gescoord, kan deze wel dienen als primaire diagnose. De eventuele code op As 2 voor zwakzinnigheid of zwakbegaafdheid kan niet als primaire diagnose geregistreerd worden (hieronder vallen ook de codes voor stoornissen in de kindertijd op As 2). Een vervolg-dbc heeft altijd precies dezelfde primaire diagnose als de voorgaande (initiële) DBC. Onverzekerde diagnoses Van een onverzekerde diagnose is sprake als het Zorginstituut Nederland (voorheen het College van Zorgverzekeringen) heeft bepaald dat een diagnose niet onder de aanspraak van het basispakket van de Zvw valt. Het gaat hier om: aanpassingsstoornissen andere aandoeningen en problemen die een reden voor zorg kunnen zijn leerstoornissen Deze diagnoses kunnen wel als primaire diagnose worden geregistreerd. Als echter andere activiteiten zijn geregistreerd dan pre-intake, diagnostiek en algemeen indirecte tijd valt de DBC uit bij validatie. In de OVP-tabel zijn twee Een initiële DBC openen Een vervolg-dbc openen DBC-Onderhoud 24 93

25 prestaties opgenomen voor onverzekerde zorg. Ten aanzien van de vraag wat onverzekerde zorg is, zijn te allen tijde de uitspraken van Zorginstituut Nederland (voorheen het College voor Zorgverzekeringen) leidend. Ook binnen de jeugd-ggz worden de uitspraken van Zorginstituut (ZI) Nederland betreffende diagnoses die niet onder het basispakket Zvw vallen gevolgd. Dit houdt in dat voor de bovengenoemde drie diagnoses dezelfde regels gelden als voor de volwassenenzorg: als andere activiteiten zijn geregistreerd dan preintake, diagnostiek en algemeen indirecte tijd, valt de DBC uit bij validatie. Een uitzondering geldt hierbij voor de behandeling van stoornissen bij kinderen die samenhangen met kindermishandeling of seksueel misbruik en voor de behandeling van ernstige enkelvoudige dyslexie. Deze vallen wel onder vergoede zorg. Zie voor uitgebreidere informatie over hoe deze diagnoses geregistreerd moeten worden de volgende bladzijden. DBC-Onderhoud 25 93

26 Diagnose bij kinder- en jeugdpsychiatrie I In de kinder- en jeugdpsychiatrie 1 kan niet altijd een primaire diagnose gesteld worden op As 1 en/of As 2 van de DSM-IV-TR. Daarom kent de DBCdiagnosebepaling enkele uitzonderingen voor kinderen en jeugd onder 18 jaar. Het stellen van de primaire diagnose persoonlijkheidsstoornis op As 2 bij een kind onder 18 jaar In de DSM-IV-TR staat dat bij kinderen onder 18 jaar geen persoonlijkheidsstoornis als primaire diagnose geclassificeerd mag worden. Dit principiële uitgangspunt is in het DBC ggz-model erkend, maar er mag van afgeweken worden. De bepaling van een primaire diagnose volgens het classificatiesysteem van de DSM-IV-TR geldt immers als een werkdiagnose en kan gedurende de looptijd van de initiële DBC bijgesteld worden. Als bij een kind onder de 18 jaar sprake is van een primaire diagnose anders dan As 1 en het vermoeden bestaat van een persoonlijkheidsstoornis of persoonlijkheidsproblematiek (trekken van) op As 2, dan mag in de DBCregistratie de As 2 diagnose als primaire diagnose gesteld worden. Ernstige, enkelvoudige dyslexie Van de leerstoornissen valt uitsluitend de behandeling van ernstige, enkelvoudige dyslexie (conform het protocol van Blomert*) onder de gespecialiseerde ggz waarvoor de DBC-systematiek bedoeld is. Deze vorm van dyslexiezorg valt onder de diagnosegroep Overige stoornissen in de kindertijd zoals getoond in de diagnosetabel. Ernstige, enkelvoudige dyslexie dient als volgt te worden getypeerd: Primaire diagnose: als primaire diagnose dient op As 1 van de DSM-IV-TR leesstoornis geregistreerd te worden. Nevendiagnosen: er mag geen sprake zijn van een nevendiagnose op As 1 en/of As 2 Overige diagnosen: er dient op As 3 Diagnose op As3 enkelvoudig geregistreerd te worden. De overige assen (As 4 en As 5) hebben geen verdere specificaties; deze dienen ingevuld te worden naar de mate van functioneren en zorgverzwarende psychosociale factoren. * Protocol van Blomert (2006): dit protocol is leidend voor de diagnostiek en behandeling van ernstige enkelvoudige dyslexie. DBC-Onderhoud 26 93

27 Diagnose bij kinder- en jeugdpsychiatrie II CGAS in plaats van de GAS In de kinder- en jeugdpsychiatrie wordt op de As 5 van de DSM-IV-TR gewerkt met de CGAS in plaats van de reguliere GAF-score. De hoofdbehandelaar registreert conform de bekende beschrijving van de opgenomen ranges, want de klassenindeling waarmee gewerkt wordt (van verdeeld in tien klassen) is identiek. Voor kinderen jonger dan vier jaar hoeft geen CGAS ingevuld te worden. Primaire diagnose voor kinderen < vier jaar via classificatiesysteem DC: 0-3 Voor kinderen onder de vier jaar kan in plaats van de DSM-IV-TR de DC: 0-3 worden gebruikt. De DC: 0-3 is een in 1994 ontwikkeld diagnoseclassificatiesysteem voor psychopathologie bij jonge kinderen. Het is niet verplicht om kinderen tot vier jaar volgens de DC: 0-3 te diagnosticeren, er kan voor kinderen tot vier jaar ook gebruik gemaakt worden van de DSM-IV-TR. De hoofdbehandelaar maakt de keuze voor het ene of het andere classificatiesysteem. Tabel 8 geeft de primaire diagnoses weer zoals opgenomen in de DC:0-3. PTSS volgens ICD-10 (misbruik en verwaarlozing) In sommige gevallen worden problemen ervaren bij de declaratie van zorg voor de behandeling van stoornissen bij kinderen die samenhangen met kindermishandeling of seksueel misbruik. Om deze problemen op te lossen mag bij kinderen tot 18 jaar de DSM-diagnose PTSS worden geregistreerd (acuut, chronisch of verlaat begin), indien aan de ICD-10 omschrijving van PTSS wordt voldaan. Het is hierbij dus niet noodzakelijk om te voldoen aan de PTSS criteria van de DSM-IV-TR. Kinder- & Jeugdstoornissen primaire diagnoses DC:0-3 Traumatische stressstoornis Diagnosetabel Restgroep diagnoses Affectieve stoornis Aanpassingsstoornis Regulatiestoornis Stoornis in slaapgedrag Stoornis in eetgedrag Stoornis in relatie en communicatie Tabel 8: Kinder- en Jeugdstoornissen DBC-Onderhoud 27 93

28 Omgaan met meerdere primaire diagnoses Het is mogelijk dat bij een patiënt meerdere (primaire) diagnoses worden vastgesteld. Afhankelijk van hoe de diagnoses zich tot elkaar verhouden kan worden gekozen voor parallelle of opeenvolgende zorgtrajecten. Parallelle zorgtrajecten Er kan sprake zijn van verschillende diagnoses met een gelijkwaardig belang waarbij een hoofdbehandelaar substantieel verschillende behandelingen in moet zetten (cosyndromaliteit). De hoofdbehandelaar moet dit ook kunnen verantwoorden. In dat geval kan de hoofdbehandelaar meerdere initiële DBC s en bijbehorende zorgtrajecten openen. We spreken dan van parallelle zorgtrajecten. Let op: Een patiënt kan bij een instelling of (zelfstandig gevestigde) praktijk maximaal drie openstaande zorgtrajecten hebben. Bij initiële parallelle DBC s en bijbehorende (reguliere) zorgtrajecten is het een voorwaarde dat de primaire diagnoses in verschillende hoofdgroepen van de DBC-Onderhoud diagnosetabel vallen. Voor instellingen met een 24-uurs crisisdienst is het mogelijk om een vierde zorgtraject te openen, alleen wanneer dit een DBC is met zorgtype crisisinterventie zonder opname of crisisinterventie met opname Een initiële DBC openen 6 Crisis Figuur 5 Parallelle zorgtrajecten Opeenvolgende zorgtrajecten Er kan sprake zijn van verschillende diagnoses waarvan één diagnose het meest dringend is (comorbiditeit). Er is dan sprake van één primaire diagnose en meerdere nevendiagnoses. In een dergelijke situatie opent de hoofdbehandelaar eerst een initiële DBC en een zorgtraject voor de primaire diagnose. Als de patiënt voor de primaire diagnose is uitbehandeld, sluit de hoofdbehandelaar het zorgtraject en opent een nieuwe initiële DBC en een nieuw zorgtraject, waarbij de eerdere nevendiagnose de nieuwe primaire diagnose wordt. We spreken dan van opeenvolgende zorgtrajecten. Deze vorm van opeenvolgend behandelen heet ook wel de stepped caresystematiek Een initiële DBC openen DBC-Onderhoud 28 93

29 Let op: De voorwaarde voor opeenvolgende DBC s en bijbehorende zorgtrajecten is dat de primaire diagnoses van elkaar verschillen. Figuur 6: Opeenvolgende zorgtrajecten Voorbeeld: Een patiënt heeft een alcoholverslaving en een depressie. Is de alcoholverslaving de aandoening die het meest dringend moet worden behandeld, dan opent de hoofdbehandelaar daarvoor een initiële DBC en vinkt de alcoholverslaving als primaire diagnose aan. Als de patiënt voor de alcoholverslaving is uitbehandeld, opent hij een nieuw zorgtraject met een nieuwe initiële DBC met depressie als primaire diagnose. 3.2 Typeren DBC: Wie? De hoofdbehandelaar is eindverantwoordelijke voor het juist invullen van de volledige typering. Alleen de volgende beroepen kunnen een hoofdbehandelaar zijn: psychiater, klinisch psycholoog, klinisch neuropsycholoog, psychotherapeut, specialist ouderengeneeskunde, verslavingsarts in profielregister KNMG, klinisch geriater, verpleegkundig specialist GGZ en GZ-psycholoog. Naast de hier genoemde beroepen kunnen binnen de jeugd-ggz ook orthopedagoog-generalist en een kinder- en jeugdpsycholoog hoofdbehandelaar zijn. De Minister van VWS heeft aangegeven dat deze twee beroepen uitsluitend mogen optreden als hoofdbehandelaar bij dyslexiezorg, maar het is aan gemeenten om hierover afspraken te maken. 3.3 Typeren DBC: Wanneer? De DBC moet bij het sluiten volledig en juist getypeerd zijn. Bij voorkeur typeert de hoofdbehandelaar de DBC binnen een maand na opening. DBC-Onderhoud 29 93

30 4 Registreren Alle activiteiten die worden uitgevoerd in het kader van de zorg voor een patiënt moeten worden geregistreerd op een DBC. Op een DBC kunnen activiteiten op verschillende categorieën geregistreerd worden: diagnostiek en behandeling, dagbesteding, verblijf en verrichtingen. Paragraaf 4.1 tot en met 4.4 gaan in op het registreren van activiteiten in verschillende categorieën: diagnostiek en behandeling (4.1), dagbesteding (4.2), verblijf (4.3) en verrichtingen (4.4). Per categorie wordt toegelicht wat kan worden geregistreerd, wie mag registreren en hoe en wanneer dat moet gebeuren. Figuur 7: Zorgcategorieën 4.1 Diagnostiek en behandeling registreren Diagnostiek en behandeling registreren: Wat? Diagnostische activiteiten en behandelactiviteiten in het kader van het behandelplan worden geregistreerd op basis van tijdschrijven. Een behandelaar mag alleen de patiëntgebonden tijd registreren die hij daadwerkelijk heeft besteed aan die activiteit. Patiëntgebonden activiteiten omvatten de activiteiten die een behandelaar uitvoert in het kader van de diagnostiek en behandeling van een specifieke patiënt. Let op: Bij het registreren van behandeling wordt onderscheid gemaakt tussen ambulante en klinische zorgverlening. Binnen de categorie diagnostiek en behandeling registreert de behandelaar verschillende soorten activiteiten. Het gaat dan om activiteiten in het kader van preintake, diagnostiek, behandeling, begeleiding, verpleging en algemeen indirecte tijd. Hierop kunnen verschillende vormen van tijd worden geregistreerd: direct patiëntgebonden tijd, indirect patiëntgebonden tijd en indirect patiëntgebonden reistijd. Codelijst: CL_Activiteit ( Diagnostiek en behandeling registreren: Wie? DBC-Onderhoud 30 93

31 Let op: Niet-patiëntgebonden activiteiten kan de behandelaar niet op een DBC registreren. Dit zijn activiteiten zoals: scholing, algemene vergaderingen, intervisies over het functioneren van collega s, productontwikkeling en het lezen van vakliteratuur. Directe tijd, indirecte tijd en reistijd De behandelaar moet bij het registreren van patiëntgebonden activiteiten aangeven of het om directe of indirecte (reis)tijd gaat. In de activiteiten- en verrichtingenlijst staat per activiteit aangegeven welke vormen van tijd geregistreerd mogen worden. Codelijst: CL_Activiteit ( Bijlage 1: Activiteiten- en verrichtingenlijst Direct patiëntgebonden tijd Dit is de tijd waarin een behandelaar, in het kader van de diagnostiek of behandeling 3, contact heeft met de patiënt of met familieleden, gezinsleden, ouders, partner of andere naasten (het systeem) van de patiënt. Onder direct patiëntgebonden tijd vallen: Face-to-face contact Telefonisch contact Elektronisch contact via of internet (chatten, Skype etc.) Indirect patiëntgebonden tijd Dit is tijd die de behandelaar besteedt aan zaken rondom een contactmoment (de direct patiëntgebonden tijd), maar waarbij de patiënt (of het systeem van de patiënt) zelf niet aanwezig is. Voorbeelden van indirect patiëntgebonden tijd zijn: het voorbereiden van een activiteit (bijvoorbeeld van een sessie psychotherapie); verslaglegging in het kader van de activiteit (bijvoorbeeld psychiatrisch onderzoek); hersteltijd na een intensieve behandelsessie. Bijzonderheden: behandeltijd aan het systeem van de patiënt Indirect patiëntgebonden reistijd Dit betreft tijd die de behandelaar besteedt aan het reizen van en naar de patiënt die buiten de instelling behandeling, begeleiding of verpleging ontvangt. De behandelaar mag alleen reistijd registreren als de reistijd in het teken staat van direct patiëntgebonden activiteiten. Verschijnt de patiënt niet (no show), dan mag de behandelaar de reistijd alsnog registreren. Let op: Tijd om binnen de eigen organisatie (AGB-code) de patiënt te bereiken mag niet geregistreerd worden als reistijd. Ook niet als de zorginstelling over meerdere locaties beschikt. Algemeen indirecte tijd Deze tijd is wel patiëntgebonden, maar heeft geen betrekking op de uitvoering van een directe behandelactiviteit. Algemeen indirecte tijd wordt bijvoorbeeld 3 Dit betekent dat er alleen tijd geregistreerd kan worden als het contact in het kader is van het behandelplan van de patiënt. Bijpraten, koffiedrinken of het maken van een afspraak met het systeem van de patiënt valt hier bijvoorbeeld niet onder. DBC-Onderhoud 31 93

32 geregistreerd bij een multidisciplinair overleg of bij de eindverslaglegging van een behandeltraject. Het betreft de activiteiten met code 7.x. Voor de jeugd-ggz is activiteitcode 7.4 (extern overleg met derden) vervangen door twee codes: Act extern overleg met scholen (buiten de instelling) Act extern overleg met overige derden (buiten de instelling). Figuur 8: Bepaling directe tijd, indirecte (reis)tijd of algemeen indirecte tijd Registreren van behandelactiviteiten in klinische setting Het hangt van de situatie af of activiteiten in een klinische setting geregistreerd mogen worden. De kosten van de zorg van sommige beroepen zitten namelijk al in het tarief van verblijf versleuteld. Bijzonderheden bij het registreren van diagnostiek en behandeling Aan het registreren van diagnostiek en behandeling is een aantal bijzonderheden verbonden: Diagnostiek en behandeling registreren: Wie? Meerdere behandelvormen tegelijkertijd Het kan voorkomen dat de behandelaar tijdens één sessie met een patiënt meerdere behandelvormen toepast, bijvoorbeeld het toepassen van farmacotherapie en psychotherapie. De behandelaar verdeelt dan de bestede tijd naar verhouding over deze behandelvormen. Groepstherapie Wanneer een patiënt groepstherapie krijgt waarbij twee of meer mensen tegelijkertijd behandeld worden, deelt de behandelaar zijn bestede tijd door het aantal deelnemers in de groepstherapie. Het maakt daarbij niet uit volgens welke wet (bijvoorbeeld Zvw, AWBZ of WMO) de behandeling van die patiënten in de groepstherapie gefinancierd wordt. Dus bij een behandeling van 160 minuten waaraan acht patiënten deelnemen, registreert de DBC-Onderhoud 32 93

33 behandelaar 20 minuten op de DBC van een patiënt die, volgens de Zvw, zorg ontvangt. Behandeltijd aan het systeem van de patiënt Tijdens een behandeling kan ook behandeltijd besteed worden aan het systeem van de patiënt. Met het systeem worden de familieleden, gezinsleden, ouders, partner of andere naasten van de patiënt bedoeld. Registreer deze bestede (indirecte) tijd, in het kader van de behandeling van de diagnose/aandoening van de patiënt, op de DBC van de betreffende patiënt. Tijdsbesteding aan het systeem kan zowel met als zonder aanwezigheid van de patiënt plaatsvinden. Tevens kan het zowel individueel als in een groep plaatsvinden. Hierdoor kent een deel van de behandelactiviteiten zes varianten. In Tabel 9 zijn de verschillende varianten toegelicht. Bij de jeugd-ggz zijn er voor deze systeemcontacten twee nieuwe activiteitcodes toegevoegd: systeemcontact behandeling (3.7.1) en systeemcontact begeleiding (4.5.1). Andere vormen van behandeling en begeleiding in het kader van systeemcontacten kunnen binnen de jeugd-ggz niet geregistreerd worden. Varianten in behandelactiviteiten Variant Patiënt individueel Patiënt in groep Systeem (gezin/paar/ouders) met patiënt individueel Systeem (gezin/paar/ouders) met patiënt in groep Systeem (gezin/paar/ouders) zonder patiënt individueel Systeem (gezin/paar/ouders) zonder patiënt in groep* Omschrijving Alleen de patiënt wordt behandeld De patiënt wordt behandeld in een groep De patiënt wordt behandeld in bijzijn van het systeem De patiënt wordt behandeld in een groep in bijzijn van het systeem Er wordt tijd besteed aan het systeem zonder dat de patiënt aanwezig is Er wordt tijd besteed aan een groep van meerdere systemen van meerdere patiënten zonder dat de patiënten aanwezig zijn *) Wanneer in een groep tijd aan het systeem wordt besteed gelden dezelfde registratieregels als bij groepstherapie. Tabel 9 Varianten in behandelactiviteiten DBC-Onderhoud 33 93

34 Open inloopspreekuren De behandelaar houdt een inloopspreekuur waarbij patiënten kunnen binnenlopen wanneer ze dat willen. In dat geval verdeelt de behandelaar de tijd die hij in totaal heeft besteed aan de patiënten evenredig over het aantal patiënten, dat hij tijdens het spreekuur heeft gezien. Dit betekent dat de tijd die de behandelaar niet aan de patiënten van het inloopspreekuur besteedt, ook niet op hun DBC mag registreren. Onderlinge dienstverlening De hoofdbehandelaar (opdrachtgever) kan een gespecialiseerde behandelaar uit een andere zorginstelling of (zelfstandig gevestigde) praktijk inschakelen (opdrachtnemer), bijvoorbeeld voor het uitvoeren van een psychodiagnostisch onderzoek. In dat geval opent de opdrachtnemer geen eigen DBC voor de patiënt, maar de hoofdbehandelaar registreert de activiteiten die de opdrachtnemer heeft uitgevoerd op de openstaande DBC van de patiënt. De bestede tijd dient wel op naam van de opdrachtnemer op de DBC geregistreerd te worden. De opdrachtgever betaalt vervolgens de opdrachtnemer buiten de DBC-systematiek om. De DBC wordt na sluiting gedeclareerd. De reden voor deze werkwijze is dat zo alle bestede Zvw-zorg voor de behandeling van een diagnose binnen één DBC geregistreerd wordt. Let op: Onderlinge dienstverlening is anders dan een second opinion. Het tarief voor prestaties in het kader van onderlinge dienstverlening is vrij en dient nader bepaald te worden door de uitvoerende en opdracht gevende zorgaanbieder Diagnostiek en behandeling registreren: Wie? Alle behandelaren waarvan het beroep op de openingsdatum van de DBC is opgenomen in de DBC-beroepentabel kunnen op de DBC diagnostiek en behandeling registreren. Voor de volgende groepen gelden daarnaast afwijkende regels: Bijlage 3: DBC-beroepentabel Somatische beroepen In het kader van een behandeling moeten beroepen die onder het beroepencluster somatische beroepen vallen, hun tijd ook verantwoorden via activiteiten die opgenomen zijn in de activiteiten- en verrichtingenlijst. Er zijn namelijk geen aparte somatische activiteiten opgenomen. Registreer dus de activiteit die het beste past bij de behandeling. Een voorbeeld hiervan is een arts die bij een patiënt lichamelijk en screenend (laboratorium)onderzoek doet. Deze tijd kan geschreven worden in het kader van diagnostiek, onder de activiteiten lichamelijk onderzoek en aanvullend onderzoek. Bijlage 1: Activiteiten- en verrichtingenlijst DBC-Onderhoud 34 93

35 Behandelaren die nog in een (vervolg)opleiding zijn Deze groep registreert onder het beroep van de opleiding die ze op het moment van behandelen hebben afgerond. Let op: Stagiairs en behandelaren die nog geen opleiding hebben afgerond mogen niet registreren op het beroep waarvoor ze in opleiding zijn. Beroepen die 24-uurscontinuïteitszorg leveren De 24-uurscontinuïteitszorg is de basiszorg die op klinische afdelingen van een instelling 24 uur per dag voor de patiënt beschikbaar is. Beroepen die 24- uurscontinuïteitszorg leveren, registreren hun bestede tijd (in het kader van behandeling) tijdens het verblijf van een patiënt niet volgens de activiteiten- en verrichtingenlijst. De inzet van deze beroepen is voor 100% versleuteld in het tarief van verblijf. Een instelling bepaalt zelf welke behandelaren deze zorg leveren en dus hun tijdsbesteding niet dienen te registreren volgens de registratielijst. Let op: Wanneer medische, psychotherapeutische, agogische, psychologische, vaktherapeutische en somatische beroepen worden ingezet als (mede)behandelaar, is deze inzet niet versleuteld in het tarief van een verblijfsdag. Deze beroepen moeten wel hun bestede tijd registreren aan de hand van de activiteiten- en verrichtingenlijst. De kosten van aanwezigheid- en beschikbaarheidsdiensten van medische of andere beroepen zijn niet meegenomen in het tarief van verblijf. Zij moeten tijdens de diensten uitgevoerde activiteiten en verrichtingen ook met behulp van de activiteiten- en verrichtingenlijst registreren (bijvoorbeeld uitgevoerde activiteiten tijdens een inloopspreekuur). Bijlage 1: Activiteiten- en verrichtingenlijst Diagnostiek en behandeling registreren: Wanneer? Behandelaren mogen beginnen met registreren zodra de DBC geopend is. Registreren van diagnostiek- en behandelactiviteiten kan direct na het uitvoeren van de activiteit of op een later moment. Behandelaren moeten bij het registreren gebruikmaken van de codes die op de registratiedatum in de activiteiten- en verrichtingenlijst staan. Tip: Het beste is de activiteiten zo snel mogelijk na uitvoering te registreren. Dit bevordert de betrouwbaarheid en juistheid van de geregistreerde activiteiten. Let op: Als er sprake is van parallelle zorgtrajecten, dan moet de behandelaar de geboden zorg registreren op de DBC waarop deze betrekking heeft. Bijlage 1: Activiteiten- en verrichtingenlijst Instellingen mogen op hun eigen manier invulling geven aan het registreren van de werkelijk bestede tijd. Bijvoorbeeld door de registratie te koppelen aan het Elektronisch Patiëntendossier (EPD) of een planningsmodule. Het is ook toegestaan om standaardtijden of normtijden 4 per activiteit vast te stellen. 4 De zorgaanbieder is verantwoordelijk voor de normtijden en herijken/updaten hiervan. DBC-Onderhoud 35 93

36 4.2 Dagbesteding registreren Dagbesteding registreren: Wat? Het doel van dagbesteding is: het bevorderen, behouden of compenseren van de zelfredzaamheid van de patiënt. Binnen de (Zvw-gefinancierde) geneeskundige ggz is het van belang dat de dagbesteding: altijd in het kader is van de (psychiatrische) behandeling; terug te vinden is in het behandelplan van de patiënt, dat is opgesteld door de behandelaar. Dagbesteding is dus niet: een reguliere dagstructurering die in een 24-uurs verblijfssituatie wordt geboden; een welzijnsactiviteit zoals zang, bingo, uitstapjes en dergelijke. De behandelaar registreert het aantal uren dat de patiënt dagbesteding krijgt. In de DBC-systematiek worden de volgende vormen van dagbesteding onderscheiden: Dagbesteding sociaal (ontmoeting) De meest basale functie van een dagactiviteitencentrum is de ontmoetingsfunctie. De inloopfunctie is de meest laagdrempelige functie in het kader van dag- en arbeidsmatige activiteiten. Aan de deelnemers worden over het algemeen geen strenge eisen gesteld voor wat betreft de deelname aan de inloop. Dagbesteding activering Deze vorm gaat verder dan het ontmoeten van anderen en omvat ook recreatieve, creatieve of sportieve activiteiten. Deze activiteiten worden over het algemeen groepsgewijs aangeboden. De deelname is niet verplicht, maar over het algemeen wel minder vrijblijvend. Voorbeelden van dagbesteding in het kader van activering zijn: tekenen, voetballen en tuinieren. Dagbesteding educatie Educatieve dagbesteding heeft als doel om de patiënt iets te leren. Bij de educatieve activiteiten is er over het algemeen sprake van een vast weekprogramma en een groepsgewijs aanbod. Denk bijvoorbeeld aan een computercursus, cursus boekbinden en gitaarles. Dagbesteding arbeidsmatig Bij arbeidsmatige dagbesteding zijn activiteiten gericht op het begeleiden van patiënten die aan het werk willen in het reguliere arbeidsproces, zoals het opdoen van arbeidsvaardigheden en -ervaring. Het gaat hierbij om onbetaalde werkzaamheden, soms wordt een beperkte onkostenvergoeding verstrekt. DBC-Onderhoud 36 93

37 Dagbesteding overig Alle dagbesteding die niet onder sociale, activerende, educatieve of arbeidsmatige dagbesteding valt maar wel wordt ingezet in het kader van de behandeling van een patiënt met een bepaalde primaire diagnose, kan onder overige dagbesteding worden geregistreerd. Let op: Er kan alleen dagbesteding geregistreerd worden als de patiënt ook daadwerkelijk aanwezig is. Het schrijven van tijd is anders voor dagbesteding dan voor diagnostiek- en behandelactiviteiten. De registratie van diagnostiek- en behandelactiviteiten gebeurt in minuten en de registratie van dagbesteding gebeurt in uren. Bijzonderheden bij het registreren van dagbesteding Tijdens dagbesteding kan de behandelaar géén directe patiëntgebonden behandelactiviteiten registreren. Tijdens de uren dagbesteding worden patiënten namelijk niet behandeld of verpleegd. Dagbesteding mag tegelijkertijd geregistreerd worden met verblijfsdagen met overnachting. Dagbesteding mag echter niet geregistreerd worden met verblijf zonder overnachting Verblijf registreren: Wat? Voor kinder- en jeugdpsychiatrie gelden de volgende regels als het gaat om het registreren van dagbesteding: Is er sprake van educatieve therapie, dan moet de behandelaar dit niet registreren als dagbesteding, maar als de activiteit Overige (communicatieve) behandeling. Activiteiten van de klinische school hoeft de behandelaar niet te registreren. Dit valt buiten de zorg-systematiek Dagbesteding registreren: Wie? Iedereen onder verantwoordelijkheid van de hoofdbehandelaar kan binnen de DBC dagbesteding registreren Dagbesteding registreren: Wanneer? Registreren van dagbesteding kan direct nadat de patiënt dagbesteding heeft gekregen. Er moet bij het registreren van dagbesteding gebruik worden gemaakt van de codes die op de registratiedatum in de activiteiten- en verrichtingenlijst staan. Tip: Het beste is om de dagbesteding zo snel mogelijk na afloop te registreren. Dit bevordert de betrouwbaarheid en juistheid van de geregistreerde dagbesteding. Bijlage 1: Activiteiten- en verrichtingenlijst DBC-Onderhoud 37 93

38 4.3 Verblijf registreren Verblijf registreren: Wat? Er wordt binnen de DBC-systematiek een duidelijk onderscheid gemaakt tussen het registreren van behandelactiviteiten en van verblijf. Bij de registratie van een verblijfsprestatie gaat het om een kale verblijfsdag. In het tarief van een verblijfsprestatie is wel meegenomen dat een patiënt eten en drinken ontvangt en wordt verpleegd en verzorgd, maar niet dat een patiënt wordt behandeld. De behandelactiviteiten tijdens een verblijfsdag moeten dus apart geregistreerd worden. Bij de registratie van verblijf wordt verder onderscheid gemaakt tussen verblijf met een overnachting (act ) en verblijf zonder een overnachting (act ). Verblijf wordt altijd geregistreerd op basis van dagen aanwezigheid 5. Dagen dat de patiënt afwezig is mogen niet worden geregistreerd als verblijfsprestatie. Let op: wanneer de ouders van een kind dat jonger is dan 18 jaar ook verblijven in de zorginstelling, zijn de kosten van verblijf van de ouders al toegerekend aan de verblijfsdag van het kind. Er mogen daarom geen verblijfsprestaties worden geregistreerd voor de ouders. Verblijf met overnachting (VMO) Een verblijfsdag met overnachting kan alleen geregistreerd worden als de patiënt voor 20:00 uur is opgenomen (eerste opname) en s nachts in de instelling verblijft. De dag van opname en de daarop volgende nacht gelden als één verblijfsdag. Een verblijfsdag met overnachting wordt geregistreerd als deelprestatie. Naast de inzet van verzorgend opvoedkundig en verplegend (VOV-personeel) voorziet de productstructuur voor verblijf in beschrijving van de verblijfszorg. Voor de keuze van de deelprestatie van verblijf is de zorgvraag van de patiënt leidend. Op basis van de zorgvraag van de patiënt is 1 van de 7 prestaties van verblijf van toepassing welke het meest overeenkomt met de beschreven verblijfszorg. Declaratie vindt plaats overeenkomstig de verblijfsdagen die telkens, volgens de zorgvraag van de patiënt, van toepassing zijn. Verblijf zonder overnachting (VZO) Er is sprake van verblijf zonder overnachting (VZO) als de patiënt gedurende een groot deel van de dag (gemiddeld tussen 9.00 en uur) in de instelling aanwezig is, omdat de patiënt diverse vormen van behandeling dan wel diagnostiek ontvangt. De patiënt verblijft s nachts niet in de instelling. Een VZO deelprestatie is bedoeld om zorg te omschrijven voor patiënten waarbij, naast de behandeling, ook ondersteuning van personeel met een VOV-functie noodzakelijk is voor een goed verloop van de diverse behandel- en/of diagnostiekactiviteiten. Bijlage 4: Deelprestaties verblijf (24-uursverblijf) Bijlage 5: Deelprestatie verblijf (zonder overnachting) 5 Afwezigheiddagen worden niet geregistreerd op de DBC van de betreffende patiënt. DBC-Onderhoud 38 93

39 Wordt een patiënt aaneengeschakeld binnen één dagdeel behandeld? Dan is er géén sprake van verblijf zonder overnachting. In dat geval moeten de behandelaren de afzonderlijke behandelactiviteiten of verrichtingen die hebben plaatsgevonden registreren. Bij het registreren van een verblijfsdag zonder overnachting registreert de behandelaar twee zaken: Verblijfsprestatie VZO: de behandelaar kan, indien er sprake is van een behandelprogramma dat een gehele dag beslaat, de deelprestatie VZO registreren. Behandel- en/of diagnostiekactiviteiten: de op die dag uitgevoerde behandelen/of diagnostiekactiviteiten maken geen onderdeel uit van de verblijfsdag zonder overnachting. De bestede behandeltijd moet geregistreerd worden op de DBC. Let op: VZO mag alleen geregistreerd worden wanneer op eenzelfde kalenderdag minimaal twee direct patiëntgebonden activiteiten, die vallen onder de hoofdgroep diagnostiek en/of behandeling of in combinatie met de verrichting ECT. Is dat niet het geval, dan valt de DBC altijd uit in de validatie. Er mogen ook andere activiteiten dan VZO op dezelfde kalenderdag geschreven worden, mits er behandeling plaatsvindt. In Tabel 10 wordt aangegeven welke activiteiten ook in combinatie met VZO geregistreerd mogen worden, indien voldaan is aan de registratie van minimaal twee direct patiëntgebonden activiteiten in de hoofdgroep diagnostiek en/of behandeling of de verrichting ECT. Let op: De deelprestatie VZO mag niet geregistreerd worden als er meer dan vier uren aan direct patiëntgebonden activiteiten 6 op één dag worden gegeven. De beperking dat VZO niet geregistreerd mag worden als er meer dan vier uur patiëntgebonden activiteiten op één dag zijn gegeven, geldt niet voor de jeugdggz. De overige regels zijn onverkort geldig. 6 Het gaat hier om daadwerkelijke behandeluren van een patiënt; het gaat hier dus niet om de geregistreerde patiëntgebonden tijd. Voorbeeld: wanneer een patiënt vier uur groepsbehandeling ontvangt (groepsgrootte van 6 personen), worden er voor die patiënt 40 minuten tijd geregistreerd (4 x 10 minuten). Voor het registreren van VZO gaat het echter niet om de tijd die geregistreerd wordt, maar om de daadwerkelijke behandeltijd; namelijk in dit voorbeeld 4 uur. DBC-Onderhoud 39 93

40 Activiteiten in combinatie met VZO Verplicht Optioneel 7 Twee activiteiten uit hoofdgroep Diagnostiek * Of twee activiteiten uit hoofdgroep Behandeling ** Of een activiteit uit hoofdgroep Diagnostiek en een activiteit uit hoofdgroep Behandeling Activiteiten uit hoofdgroep Pre-intake Activiteiten uit hoofdgroep Algemeen indirecte tijd Een verrichting Ambulante Methadon Of een verrichting ECT *) Het gaat hierbij om de activiteiten onder code 2.x. Zie de activiteiten -en verrichtingenlijst (bijlage 1) voor de specifieke activiteiten die onder deze code vallen. **) Het gaat hierbij om de activiteiten onder code 3.x. Zie de activiteiten -en verrichtingenlijst (bijlage 1) voor de specifieke activiteiten die onder deze code vallen. Tabel 10: Activiteiten in combinatie met VZO Verblijf registreren: Wie? Alle behandelaren waarvan het beroep op de openingsdatum van de DBC is opgenomen in de DBC-beroepentabel, mogen binnen de DBC verblijfsdagen registreren. Bijlage 3: DBC-beroepentabel Verblijf registreren: Wanneer? Behandelaren moeten bij het registreren gebruik maken van de activiteitencodes die op de openingsdatum van de DBC in de activiteiten -en verrichtingenlijst staan. Verblijfsdagen (met of zonder overnachting) kunnen direct na de opnameperiode van de patiënt of op een later moment geregistreerd worden, mits de verblijfsdagen voor de sluiting van de DBC geregistreerd zijn. Elke verblijfsdag moet een unieke registratiedatum hebben. Het is dus niet toegestaan om aan het einde van de looptijd van de DBC het totale aantal verblijfsdagen van meerdere opnameperiodes onder één code te registreren. Bijlage 1: Activiteiten- en verrichtingenlijst 4.4 Verrichtingen registreren Verrichtingen registreren: Wat? Binnen de zorgcategorie verrichtingen wordt een onderscheid gemaakt tussen Electroconvulsietherapie (ECT) en ambulante Methadon verstrekking (AMV). 7 Het is niet mogelijk om VZO op dezelfde kalenderdag te registreren in combinatie met de volgende activiteiten: begeleiding (code 4.x), verpleging (code 5.x), prestatie verblijf met overnachting (code 8.8.x), dagbesteding (code 9.x), verrichting beschikbaarheidscomponent 24-uurs crisiszorg (code 10.3). Zie de activiteiten -en verrichtingenlijst (bijlage 1) voor de specifieke activiteiten die onder deze codes vallen. DBC-Onderhoud 40 93

41 Electroconvulsietherapie Bij electroconvulsietherapie (ECT) moet de behandelaar niet alleen de tijd registreren die hij hieraan besteedt, maar ook het aantal behandelingen ECT. De behandeling kan namelijk niet geheel bekostigd worden met de vergoeding voor de geschreven behandeltijd. Aan de verrichting ECT zijn de volgende kosten toegerekend: materiële kosten (zoals afschrijving, onderhoud van ECT apparatuur en overige materialen), loonkosten van betrokken behandelaren die niet op de DBC-beroepentabel staan (zoals de anesthesist, anesthesieverpleegkundige en verkoeververpleegkundige) en de tijd die een patiënt na de behandeling door brengt op de verkoeverkamer. Als er dus sprake is van ECT, dan bevat de DBC altijd twee zaken: Verrichting ECT: het aantal behandelingen ECT wordt geregistreerd volgens de activiteiten- en verrichtingenlijst. Activiteit Electroconvulsietherapie: beroepen die voorkomen op de DBC- Beroepentabel registreren de bestede tijd met behulp van de activiteitcode voor ECT (Behandeling Fysische therapie Electroconvulsietherapie). Is dat niet het geval, dan valt de DBC uit in de validatie. Ambulante verstrekking van Methadon Bij de verstrekking van Methadon aan ambulante patiënten, moet de behandelaar niet alleen de tijd registreren die hij hieraan besteedt, maar ook het aantal verstrekkingen van Methadon per kalendermaand. De behandeling kan namelijk niet geheel bekostigd worden met de vergoeding voor de geschreven behandeltijd. Het tarief van de verrichting Ambulante Methadon is vastgesteld op basis van de gemiddelde inkoopprijs voor het medicijngebruik en is een vergoeding voor de medicijnkosten van de stof Methadon per maand. Bij de verstrekking van Methadon moeten er dus twee zaken geregistreerd worden: Verrichting Ambulante Methadon: de behandelaar moet het aantal verstrekkingen ambulante Methadon registreren. Dit is één verrichting per maand ongeacht de hoeveelheid Methadon en frequentie van de verstrekkingen. Activiteit Farmacotherapie: bij de ambulante verstrekking van Methadon moet de behandelaar de bestede tijd registreren op de activiteit farmacotherapie. Is dat niet het geval, dan valt de DBC uit in de validatie. Let op: Klinische verstrekking van Methadon kan niet worden geregistreerd. De kosten van klinisch verstrekte Methadon zijn versleuteld in het tarief van verblijfsdagen. Electroconvulsietherapie (ECT): Een therapie waardoor een convulsie opgewekt wordt onder gehele anesthesie (zowel narcose als spierverslapping). Een ECT duurt gemiddeld 20 minuten, die een patiënt doorbrengt in de behandelkamer. Na de therapie verblijft de patiënt gemiddeld 20 minuten in de verkoeverkamer. Bijlage 3: DBC-beroepentabel Bijlage 1: Activiteiten- en verrichtingenlijst Ambulante Methadon verstrekking (AMV): De verstrekking van de stof Methadon (per kalendermaand) aan ambulante patiënten. Bijlage 1: Activiteiten- en verrichtingenlijst Verrichtingen registreren: Wie? Alle behandelaren van wie het beroep op de openingsdatum van de DBC is opgenomen in de DBC-beroepentabel, mogen binnen de DBC verrichtingen registreren. Bijlage 3: DBC-beroepentabel DBC-Onderhoud 41 93

42 4.4.3 Verrichtingen registreren: Wanneer? Registeren van een verrichting kan direct nadat de patiënt de behandeling ECT of ambulante Methadon heeft ontvangen. Tip: Het beste is om na afloop van de behandeling ECT of na de ambulante verstrekking van Methadon de verrichting zo snel mogelijk te registreren. Dit bevordert de betrouwbaarheid en juistheid van de geregistreerde verrichting. DBC-Onderhoud 42 93

43 5 Sluiten Dit hoofdstuk zet uiteen welke sluitreden gekozen kan worden bij het sluiten van een DBC (5.1), wie een DBC mag sluiten (5.2) en wanneer een DBC gesloten moet worden (5.3). 5.1 Sluiten DBC: Wat? Bij het sluiten van een DBC moet de reden van afsluiten worden gegeven. Hierbij moet één van de volgende zeven redenen worden geregistreerd: Sluitredenen Code 8 Beschrijving 1 Reden voor afsluiten bij patiënt / niet bij behandelaar 2 Reden voor afsluiten bij behandelaar / om inhoudelijke redenen 3 In onderling overleg beëindigd zorgtraject / patiënt uitbehandeld 5 Afsluiting na alleen pre-intake / intake / diagnostiek / crisisopvang 9 Afsluiten vanwege openen vervolg-dbc 10 Afsluiten vanwege overgang naar andere bekostiging 11 Afsluiten vanwege overgang naar ZZP-systematiek (binnen de Zvw) Tabel 11: Sluitredenen 5.2 Sluiten DBC: Wie? Iedereen onder verantwoordelijkheid van de hoofdbehandelaar mag een DBC sluiten. Bij het afsluiten van een DBC moet de hoofdbehandelaar deze controleren (of laten controleren onder zijn of haar verantwoordelijkheid) op de volgende punten: De DBC is ingevuld conform de spelregels. De DBC bevat de juiste informatie. De typering is ingevuld. De diagnose is ingevuld. De GAF-score is ingevuld. Als één of meer van bovenstaande punten niet of niet correct is ingevoerd, mag de DBC niet worden afgesloten. 8 De nummering van de sluitredenen is niet opvolgend. De reden hiervoor is dat de nummering in de codelijsten is aangehouden. DBC-Onderhoud 43 93

44 Let op: Als de DBC wordt gesloten met sluitreden 5, kan de DBC zonder weergave van een diagnoseclassificatie afgesloten worden. 5.3 Sluiten DBC: Wanneer? In de volgende situaties moet de hoofdbehandelaar de DBC sluiten: Let op: het zorgtraject hoeft niet direct gesloten te worden na sluiting van de DBC. Het zorgtraject moet gesloten worden wanneer een patiënt 365 dagen niet in zorg is geweest. Het zorgtraject dient dus 365 dagen na sluitingsdatum van laatste DBC gesloten te worden. De reden hiervoor is dat wanneer de patiënt voor dezelfde primaire diagnose terug in zorg komt na een bepaalde periode, er een vervolg- DBC geopend kan worden in het al lopende zorgtraject. Op deze manier wordt alle geboden zorg op één integraal zorgtraject geregistreerd. Een uitzondering is van toepassing wanneer overgang plaatsvindt naar een andere bekostiging, bijvoorbeeld wanneer een kind 18 jaar wordt. Ook als een kind verhuist, waardoor een andere gemeente verantwoordelijk wordt voor de bekostiging, moeten de DBC en het zorgtraject gesloten worden. Wanneer een kind verhuist naar een andere gemeente, maar niet wisselt van zorgaanbieder, moet de lopende DBC gesloten en daarna een vervolg-dbc geopend worden. Als de patiënt ook wisselt van zorgaanbieder, moeten de lopende DBC en het zorgtraject worden gesloten en wordt een initiële DBC bij de nieuwe zorgaanbieder geopend. Een DBC sluiten als de situatie van de patiënt verandert In de volgende situaties moet de hoofdbehandelaar de DBC sluiten: De patiënt is overleden. De hoofdbehandelaar moet de DBC in dit geval sluiten op de dag van overlijden. Het is niet toegestaan nog activiteiten te registreren na de overlijdensdatum. De patiënt is verhuisd naar een andere regio. De patiënt is langdurig niet komen opdagen. De patiënt heeft 365 dagen geen zorg ontvangen. De patiënt is verhuisd naar een andere gemeente (jeugd-ggz). Ook als de patiënt wel bij dezelfde zorgaanbieder in behandeling blijft, moet de DBC afgesloten en een (nieuwe) vervolg-dbc geopend worden. Reden voor afsluiten bij patiënt / niet bij behandelaar (sluitreden 1) Zie woonplaatsbeginsel, 7.3 Een DBC sluiten omdat de patiënt is doorverwezen Als de behandelaar de patiënt voor de behandeling van een primaire diagnose terug- dan wel doorverwijst naar een andere zorgaanbieder, moet hij de lopende DBC sluiten. Reden voor afsluiten bij behandelaar / om inhoudelijke redenen (sluitreden 2) DBC-Onderhoud 44 93

45 Een DBC sluiten omdat de patiënt is uitbehandeld Als de behandelaar en patiënt in onderling overleg besluiten dat het behandeltraject voor de desbetreffende primaire diagnose is beëindigd, moet de behandelaar de lopende DBC sluiten. In onderling overleg beëindigd zorgtraject / patiënt uitbehandeld (sluitreden 3) Een DBC (voortijdig) sluiten zonder diagnoseclassificatie en behandelactiviteiten Een DBC kan voortijdig worden gesloten als een patiënt na de pre-intake, intake of diagnostiek niet in zorg komt. Ook wanneer een patiënt in crisis raakt en daarna in reguliere behandeling of uit zorg gaat, dient de DBC te worden afgesloten. Het is in beide gevallen mogelijk de DBC af te sluiten zonder diagnoseclassificatie. Een DBC sluiten bij het bereiken van de maximale looptijd Als de maximale looptijd van 365 dagen van de DBC is bereikt en de behandeling is nog niet afgerond, moet de hoofdbehandelaar de DBC sluiten. Er dient een vervolg-dbc te worden geopend met één van de volgende zorgtypen: (langdurige periodieke) controle (201) voortgezette behandeling (202) uitloop (203) Let op: Een uitzondering geldt voor het initiële zorgtype second opinion (106). Deze DBC hoeft namelijk niet 365 dagen open te hebben gestaan wanneer een behandeling wordt overgenomen door een behandelaar na het uitvoeren van een second opinion. De initiële DBC met zorgtype second opinion (106) wordt afgesloten, om te vervolgen met een DBC met één van bovenstaande zorgtypen. Een DBC afsluiten wanneer de zorg voor een patiënt overgaat naar een andere bekostiging Wanneer de zorg van de patiënt overgaat van de Zorgverzekeringswet naar een andere bekostigingsgrondslag (bijvoorbeeld AWBZ), moet de DBC gesloten worden. Afsluiting na alleen pre-intake / intake / diagnostiek / crisisopvang (sluitreden 5) Afsluiten vanwege openen vervolg-dbc (afsluitreden 9) Afsluiten vanwege overgang naar andere bekostiging (sluitreden 10) Deze sluitreden (afsluiten vanwege overgang naar andere bekostiging) moet ook gekozen worden als een patiënt 18 jaar wordt. De dag voordat de patiënt 18 jaar wordt, worden de DBC en het bijbehorende zorgtraject gesloten. Vervolgens wordt op de 18 e verjaardag een initiële DBC en zorgtraject geopend. De DBC s vallend onder het nieuwe zorgtraject worden naar de zorgverzekeraar verstuurd in plaats van naar de gemeente. Let op: een uitzondering hierop geldt wanneer een DBC het zorgtype jeugdstrafrecht heeft. Deze DBC blijft onder verantwoordelijkheid van de gemeente vallen tot de strafrechtelijke titel is beëindigd. DBC-Onderhoud 45 93

46 Een DBC afsluiten vanwege overgang naar ZZP-systematiek (binnen de Zvw) Dit is het geval na 365 dagen aaneengesloten verblijf. Wanneer de patiënt langer dan 365 dagen aaneengesloten verblijft, dient de DBC gesloten te worden en gaat de zorg voor de patiënt over op bekostiging door middel van ZZP s. Afsluiten vanwege overgang naar ZZP binnen de Zvw (sluitreden 11) DBC-Onderhoud 46 93

47 6 Crisis Wanneer er een crisisinterventie wordt uitgevoerd, mogen alléén instellingen met een 24-uurs crisisdienst met een regionale functie een DBC openen waarop crisisactiviteiten op geregistreerd kunnen worden. 6.1 Openen Alléén instellingen met een 24-uurs crisisdienst met een regionale functie mogen een crisis-dbc openen. Deze zorgaanbieders hebben hiervoor speciale afspraken gemaakt met onder andere zorgverzekeraars, gemeenten en politie. De 24-uurs crisiszorg die deze crisisdiensten leveren wordt onder andere gekenmerkt door de niet planbaarheid van zorg. De geleverde crisiszorg heeft als doel de crisissituatie van de patiënt zo spoedig mogelijk te stabiliseren. Een patiënt kan vervolgens (1) geen zorg meer nodig hebben; (2) een regulier zorgtraject starten; (3) een regulier zorgtraject vervolgen. In het geval van een crisiscontact wordt een (nieuwe) crisis-dbc geopend of een al gesloten crisis-dbc heropend. De keuze voor het openen van een crisis-dbc of het heropenen van een crisis-dbc is afhankelijk van de opening- en sluitdatum van voorgaande crisis-dbc. Figuur 9zijn de verschillende mogelijkheden gevisualiseerd. In de volgende paragrafen wordt verder toegelicht wanneer een crisis-dbc geopend of heropend moet worden. Crisis: een acute situatie die direct ingrijpen noodzakelijk maakt teneinde direct gevaar voor de persoon of omgeving af te wenden, dan wel om ernstige overlast te beëindigen. De acute situatie kan het gevolg zijn van een geestesstoornis d.w.z. een ernstige stoornis van het oordeelsvermogen, in het bijzonder, een psychotische toestand waarbij het handelen voortkomt uit hallucinaties of waanvoorstellingen, acute dreiging van suïcide of ernstige verwardheid als gevolg van een organische hersenaandoening. Figuur 9: Situaties waarin een crisis-dbc moet worden geopend DBC-Onderhoud 47 93

48 6.1.1 Een crisis-dbc openen Een hoofdbehandelaar kan bij een crisisinterventie een (nieuwe) crisis-dbc openen. De mogelijkheden zijn verschillend voor nieuwe patiënten en bekende patiënten. Nieuwe patiënt Als een patiënt nieuw is in het kader van crisiszorg, opent een behandelaar altijd een crisis-dbc. Let op: Heeft de patiënt een regulier zorgtraject lopen en komt de patiënt in crisis bij een instelling waar hij nog niet bekend staat als patiënt, moet er altijd een crisis- DBC geopend worden. Bekende patiënt Voor een bekende patiënt in het kader van crisiszorg zijn er verschillende situaties waarin een behandelaar een crisis-dbc moet openen. Dit is vooral afhankelijk van de reden van de crisisinterventie. Een crisis-dbc openen voor een nieuwe primaire diagnose Een behandelaar moet een (nieuwe) crisis-dbc openen als de bekende patiënt voor een andere primaire diagnose crisiszorg nodig heeft. De primaire diagnose komt dus niet overeen met eventueel voorgaande geopende crisis- DBC s. Let op: in bepaalde gevallen kan er sprake zijn van een verschil van primaire diagnose van de crisis-dbc en de primaire diagnose van een regulier zorgtraject. Er is dan sprake van verschillende zorgtrajecten. Een crisis-dbc openen omdat de patiënt in crisiszorg blijft of terugkomt in crisiszorg Een behandelaar moet een (nieuwe) crisis-dbc openen voor een bekende patiënt met eenzelfde primaire diagnose in de volgende twee situaties: De crisisinterventie is na 28 dagen nog niet afgerond Een behandelaar moet een nieuwe crisis-dbc openen als een crisis-dbc 28 dagen openstaat en de crisisinterventie op de 28e dag nog niet is afgerond. De behandelaar is nog bezig met het stabiliseren van de patiënt na de 28e dag en wil hiervoor directe en indirecte tijd registreren. De openingsdatum van de nieuwe crisis-dbc is dag 29. Let op: - Wanneer een nieuwe crisis-dbc wordt geopend (zodat tijd geregistreerd kan worden voor de voorgezette crisisinterventie) moeten de primaire diagnose en het zorgtype identiek zijn aan de vorige crisis-dbc. - Er moet op een crisis-dbc altijd directe tijd te worden geregistreerd. Patiënt komt terug in crisis Als de patiënt terug in crisis komt voor eenzelfde diagnose, opent een behandelaar uitsluitend een crisis-dbc als de voorgaande crisis-dbc niet meer heropend kan worden. Dit is het geval als er al meer dan 28 dagen verstreken zijn sinds het openen van de vorige crisis-dbc. DBC-Onderhoud 48 93

49 Een crisis-dbc openen omdat de reden van de zorgvraag onbekend is Het is niet altijd mogelijk om de reden van zorgvraag tijdens de crisisinterventie vast te stellen. De diagnose van de crisis-dbc blijft daarbij ook onduidelijk. Als niet duidelijk is dat het in het kader is van de primaire diagnose van een al geopende crisis-dbc, moet er een nieuwe crisis-dbc geopend worden Een crisis-dbc heropenen Een behandelaar is in twee situaties verplicht een crisis-dbc te heropenen: Heropenen omdat er nog indirecte tijd geschreven moet worden Hoewel de DBC is gesloten, wil de behandelaar nog indirecte tijd registreren op de crisis-dbc. In deze situatie heropent de behandelaar de crisis-dbc om de indirecte tijd te kunnen registreren. Moet er nog indirecte tijd geregistreerd worden, bijvoorbeeld een evaluatie van het crisiscontact, maar staat de crisis- DBC langer dan 28 dagen na openingsdatum van de crisis-dbc open? Dan is het niet mogelijk om de crisis-dbc te heropenen of een nieuwe crisis-dbc te openen. Heropenen omdat de patiënt terug in crisis komt De crisis-dbc is gesloten, maar de patiënt komt binnen 28 dagen na het openen van een crisis-dbc terug in crisis. De behandelaar stabiliseert de patiënt en wil hiervoor directe en indirecte tijd registreren. 6.2 Typeren In het geval van een crisisinterventie, heeft een behandelaar de keuze uit twee zorgtypen (Tabel 12). Crisis-DBC Code Zorgtype 301 Crisisinterventie zonder opname 302 Crisisinterventie met opname Tabel 12: Zorgtypen bij een crisis-dbc De behandelaar mag slechts één zorgtype selecteren. Heeft de behandelaar een DBC geopend en blijkt in de looptijd van de DBC dat het zorgtype niet meer juist is, dan moet het zorgtype gewijzigd worden. Het zorgtype moet bij het sluiten van de DBC wel volledig en juist geregistreerd zijn. Een voorbeeld hiervan is als een crisis-dbc geopend is met het zorgtype Crisisinterventie zonder opname en het blijkt dat er toch een opname nodig is om de patiënt te stabiliseren. Het zorgtype kan dan voor het sluiten van de crisis-dbc gewijzigd worden in zorgtype Crisisinterventie met opname. DBC-Onderhoud 49 93

50 Crisisinterventie zonder opname 301 De patiënt komt ambulant voor een crisisinterventie in zorg. De crisisinterventie vindt plaats bij de regionale 24-uurs crisisdienst. Het initiatief voor het contact ligt (vanaf een leeftijd van 16 jaar) bij de patiënt zelf, bij familie of het sociale netwerk, bij de politie, gemeente of brandweer of bij de huisarts. Er is geen sprake van opname van de patiënt. Bij een crisisinterventie zonder opname, vinden crisiscontacten plaats ten behoeve van de stabilisatie van de patiënt, zonder dat de patiënt bij de crisisdienst overnacht. Als een patiënt uit crisiszorg gaat of overgaat naar een reguliere behandeling, moet de DBC met dit zorgtype gesloten worden. DBC s met het zorgtype Crisisinterventie zonder opname hebben een looptijd van maximaal 28 kalenderdagen en kunnen geen verblijfsdagen (met of zonder overnachting) bevatten. Crisisinterventie met opname 302 Het gaat hier om een crisisinterventie met een klinische opname. Dit is aan de orde wanneer een patiënt crisiszorg nodig heeft die wordt geboden door een regionale 24-uurs crisisdienst. Een DBC met dit zorgtype bevat crisiscontacten waarbij een patiënt, ten behoeve van de stabilisatie verblijft in de instelling. Als een patiënt uit crisiszorg gaat of overgaat naar een reguliere behandeling, dan moet de DBC met dit zorgtype gesloten worden. DBC s met het zorgtype Crisisinterventie met opname hebben een looptijd van maximaal 28 kalenderdagen en de DBC moet minimaal een en maximaal 27 verblijfsdagen met overnachtingen bevatten. Crisis-DBC met een gelijktijdig openstaand regulier zorgtraject Ook kan er sprake zijn van een gelijktijdig openstaand regulier zorgtraject en een andere openstaande crisis-dbc. Als het mogelijk is om een primaire diagnose te stellen tijdens een crisisinterventie en deze komt geheel overeen met de primaire diagnose van een regulier zorgtraject, zijn beide DBC s in het kader van dezelfde zorgvraag. De diagnose van de crisis-dbc en een gelijktijdig zorgtraject mogen dus overeenkomen. Als het niet mogelijk is om een diagnose te stellen tijdens de crisisinterventie of de primaire diagnose verschilt van het reguliere zorgtraject is de crisis-dbc niet in het kader van dezelfde zorgvraag. Let op: Een patiënt kan binnen één instelling naast drie openstaande zorgtrajecten ook een vierde zorgtraject hebben openstaan, mits het vierde zorgtraject is gestart met een DBC met zorgtype crisisinterventie zonder opname of crisisinterventie met opname. DBC-Onderhoud 50 93

51 Figuur 10: Parallelle reguliere zorgtrajecten en crisis Let op: Het is niet verplicht, maar wel gewenst, om binnen een DBC met het zorgtype Crisisinterventie zonder opname (301) of Crisisinterventie met opname (302) een diagnose te registreren. Ook wanneer een DBC wordt afgesloten nadat er alleen diagnostiekactiviteiten zijn geregistreerd, is het niet verplicht om een diagnose te registreren. 6.3 Registreren Crisis registreren: Wat? Op een crisis-dbc met het zorgtype crisisinterventie zonder opname en crisisinterventie met opname mag alleen tijd geregistreerd worden op activiteiten die in verband staan met crisiszorg. De behandelaar moet twee zaken registreren: Beschikbaarheidscomponent voor een 24-uurs crisisdienst (buiten kantooruren) Bij het registreren van een crisisinterventie op een crisis-dbc moet de behandelaar een verrichting registreren. Deze verrichting vergoedt de extra kosten voor de beschikbaarheidsfunctie van de crisisdienst en de salaristoeslagen voor het werk van behandelaar buiten kantooruren. Het tarief van deze verrichting is hetzelfde voor geleverde crisiszorg binnen of buiten kantooruren. De verrichting Beschikbaarheidscomponent voor 24-uurs crisiszorg mag maar één keer per crisis-dbc geregistreerd worden. Let op: De beschikbaarheidscomponent voor 24-uurs crisiszorg kan alleen geregistreerd worden op een crisis-dbc die directe tijd bevat. Een crisis-dbc bevat altijd de activiteiten van de categorie crisisopvang én de verrichting Beschikbaarheidscomponent voor 24-uurs crisiszorg. Is dat niet het geval, dan valt de DBC uit in de validatie. DBC-Onderhoud 51 93

52 Crisisactiviteiten tijdens de crisisdienst Crisiscontacten worden geregistreerd op basis van tijdschrijven. Een behandelaar mag alleen patiëntgebonden crisiscontacten registreren, die hij daadwerkelijk heeft besteed. De patiëntgebonden activiteiten omvatten die activiteiten die een behandelaar uitvoert in het kader van de crisisinterventie van een specifieke patiënt. Binnen de categorie crisis zijn er verschillende activiteiten die door een behandelaar geschreven kunnen worden. Deze staan in de activiteiten en verrichtingenlijst. Het verschilt echter per zorgtype welke activiteiten wel en niet geregistreerd mogen worden. In Tabel 13 is aangegeven welke activiteiten geregistreerd mogen worden op een crisis-dbc met het zorgtype Crisisinterventie zonder opname en welke activiteiten op Crisisinterventie met opname. Crisisinterventie zonder opname (301) Crisisinterventie met opname (302) Beschikbaarheidcomponent crisisdienst Crisisactiviteiten Crisiscontact binnen kantooruren Crisiscontact buiten kantooruren Intake en screening crisisinterventie Psychiatrisch onderzoek crisisinterventie Farmacotherapie crisisinterventie Steunend en structurerend crisiscontact Algemeen indirecte tijd Beschikbaarheidcomponent crisisdienst Crisisactiviteiten Crisiscontact binnen kantooruren Crisiscontact buiten kantooruren Intake en screening crisisinterventie Psychiatrisch onderzoek crisisinterventie Farmacotherapie crisisinterventie Steunend en structurerend crisiscontact Algemeen indirecte tijd Verblijfsdagen met overnachting Tabel 13: Te registreren crisisactiviteiten op een crisis-dbc Op een crisis-dbc met het zorgtype Crisisinterventie zonder opname mogen geen verblijfsdagen (met of zonder overnachting) geregistreerd worden. Is een crisis-dbc met zorgtype Crisisinterventie met opname geopend, dan mogen er wel verblijfsdagen met overnachting geregistreerd worden. Let op: Is een crisis-dbc geopend met het zorgtype Crisisinterventie zonder opname en het blijkt dat er toch een opname benodigd is om de patiënt te stabiliseren, dan moet het zorgtype voor het sluiten van de DBC gewijzigd worden. Bij crisiszorg dient er direct behandelcontact te zijn. Een crisis-dbc met alleen indirecte tijd is niet mogelijk Crisis registreren: Wie? Alle behandelaren waarvan het beroep op de openingsdatum van de DBC is opgenomen in de DBC-beroepentabel mogen op de DBC crisisactiviteiten registreren. DBC-Onderhoud 52 93

53 6.3.3 Crisis registreren: Wanneer? Behandelaren mogen beginnen met registreren zodra de crisis-dbc geopend is. Registreren van crisisactiviteiten kan direct na het uitvoeren van de activiteit of op een later moment. Behandelaren moeten bij het registreren gebruik maken van de codes die op de registratiedatum in de activiteiten en verrichtingenlijst staan. Tip: Het beste is om de activiteiten zo snel mogelijk na uitvoeren van de crisisinterventie te registreren. Dit bevordert de betrouwbaarheid en juistheid van de geregistreerde activiteiten. Let op: Is er sprake van parallelle zorgtrajecten, dan moet de behandelaar de geboden zorg registreren op de DBC waarop deze betrekking heeft. Het is dus niet mogelijk om op dezelfde kalenderdagen tijd/dagen te registreren op zowel een crisis-dbc als een reguliere DBC. DBC-Onderhoud 53 93

54 7 Overige informatie 7.1 Gegevens anonimiseren In verband met de privacy van de patiënt worden sommige zorgtypen die verband houden met een rechterlijke uitspraak niet op de declaratie aan de verzekeraars opgenomen. De zorgtypen Rechterlijke machtiging (RM), Rechterlijke machtiging met voorwaarden en Inbewaringstelling (IBS) worden bij het afleiden van de prestatiecode geanonimiseerd. Voor de zorgtypen Rechtelijke machtiging (RM), Rechterlijke machtiging met voorwaarden en bemoeizorg geldt dat deze de pseudocode 199 bij een initiële DBC en 299 bij een vervolg-dbc krijgen. In het geval van het zorgtype Inbewaringstelling (IBS) krijgt de DBC de pseudocode 199. Bij de jeugd-ggz worden de zorgtypen Ondertoezichtstelling (OTS) en Jeugdstrafrecht bij het afleiden van de prestatiecode geanonimiseerd als reguliere zorg (in het geval van initieel zorgtype) of voortgezette behandeling (in het geval van een vervolgzorgtype). 7.2 Overige producten (OVP) Overige producten zijn activiteiten of verrichtingen die relevant kunnen zijn voor de gespecialiseerde zorg, maar die geen deel uitmaken van de DBC-systematiek. Zorgaanbieders kunnen een OVP declareren middels de OVP-tabel. Deze OVPtabel staat gepubliceerd op de website van DBC-Onderhoud. In deze tabel zijn ook twee prestaties voor onverzekerde zorg opgenomen. Prestatieomschrijving van twee nieuwe OVP s voor de jeugdggz. Voor de jeugd-ggz zijn twee nieuwe OVP s toegevoegd. Consultatie Consultatie kan worden verleend over een jeugdige, aan en op verzoek van een verwijzer zoals bedoeld in de jeugdwet of een andere jeugdhulpaanbieder die de behandelaar is van de jeugdige. Dit zijn de mogelijke aanvragers van de consultatie. De aanvrager vraagt om specialistisch advies of stelt een gerichte specialistische vraag in het kader van toegang tot zorg, doorverwijzing of diagnostiek. De prestatie consultatie kan worden gefactureerd aan de gemeente op basis van het woonplaatsbeginsel indien deze consultatie een tijdsbesteding vraagt die meer is dan 30 minuten en mits voor deze dienstverlening een overeenkomst bestaat tussen deze gemeente en de aanbieder met daarin afspraken over een prijs per uur voor consultatie. DBC-Onderhoud 54 93

55 In deze overeenkomst kan als aanvullende voorwaarde een maximum aantal uur per consultatie voor een jeugdige worden opgenomen. Declaratie vindt plaats in meervouden van een half uur. Zorgcoördinatie Zorgcoördinatie voor en rond een jeugdige is het afstemmen tussen enerzijds de zorgbehoefte van de jeugdige en anderzijds het zorgaanbod dat door meerdere aanbieders en ondersteuners parallel en/of volgtijdelijk wordt uitgevoerd. Zorgcoördinatie wordt gedurende een vooraf bepaalde periode ingezet op verzoek van de gemeente op basis van het woonplaatsbeginsel. De prestatie. zorgcoördinatie kan worden gefactureerd aan deze gemeente mits voor deze dienstverlening een overeenkomst bestaat tussen deze gemeente en de aanbieder, met daarin afspraken over een prijs per uur voor zorgcoördinatie. In deze overeenkomst kunnen aanvullende voorwaarden voor deze vorm van dienstverlening worden opgenomen, bijvoorbeeld een maximum aantal uur per week. Declaratie vindt plaats in meervouden van een half uur. DBC-Onderhoud 55 93

56 7.3 Woonplaatsbeginsel (jeugd-ggz) Het woonplaatsbeginsel bepaalt welke gemeente verantwoordelijk is voor het inzetten van jeugd-ggz. Waar het kind verblijft bij start van zowel de initiële als de vervolg DBC is bepalend voor welke gemeente verantwoordelijk is (conform huidige inrichting m.b.t. de verantwoordelijke zorgverzekeraar). Er is voor gekozen om uit te gaan van woonplaats waar het kind daadwerkelijk ingeschreven is. Let op: Bij verhuizing van het kind naar een andere gemeente en naar een andere zorgaanbieder tijdens de looptijd van de DBC moet de DBC en bijbehorend zorgtraject afgesloten worden. Een nieuwe initiële DBC en zorgtraject worden geopend. Deze initiële DBC wordt gedeclareerd bij de gemeente van de nieuwe woonplaats. Als een kind verhuist van gemeente, maar in zorg blijft bij dezelfde zorgaanbieder, wordt de lopende DBC gesloten en moet er een vervolg- DBC worden geopend met zorgtype Voortgezette behandeling jeugd-ggz. Deze knip beoogt slechts de factuur naar de nieuwe gemeente te sturen. Het zorgtraject voor de jeugdige kan doorlopen. De zorgaanbieder neemt contact op met de nieuwe gemeente over de contractuele en procedure voorwaarden die de nieuwe gemeente stelt aan het leveren van zorg aan de jeugdige in de gemeente. Definitie woonplaatsbeginsel De definitie zoals geformuleerd na behandeling in de Tweede Kamer. 1. Woonplaats als bedoeld in artikel 112 van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek. 2. Ingeval de voogdij over de jeugdige berust bij een instelling als bedoeld in artikel 302 van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek: de plaats van het werkelijk verblijf van de jeugdige. 3. Ingeval de woonplaats onder 1 en 2 onbekend is dan wel buiten Nederland is: de plaats van het werkelijk verblijf van de jeugdige op het moment van de hulpvraag. Ook als de woonplaats van de ouders onbekend is, is er altijd een verantwoordelijke gemeente. De plaats van het werkelijk verblijf van de jeugdige is dan bepalend op het moment van de hulpvraag. Uitgangspunt is daarbij het bestendige werkelijke verblijf van de jeugdige. Schematisch ziet dat er als volgt uit (zie de volgende bladzijde). DBC-Onderhoud 56 93

57 DBC-Onderhoud 57 93