INLEIDING. MC40: de lijst

Transcriptie

1 MC40: de lijst INLEIDING Wat zijn de grootste bureaus van Nederland? Welke bureaus groeien, welke krimpen? En in welke sectoren kun je in deze crisistijden het beste actief zijn? M&C ging op onderzoek uit en presenteert de lijst van veertig grootste bureaus. Top-10 Publieke en semi-publieke sector (omzetgroei %). 95,0 ( mln.) 47,0 46,9 22,5 19,0 BMC Twynstra Gudde Berenschot Algemene Bestuursdienst PBLQ 22-15% - 8% 24% - 3% - 10% Onderzoek en teksten: Wilbert Geijtenbeek

2 229,3 137,0 125,4 83,5 KPMG Advisory PwC Advisory Deloitte Consulting Ernst & Young Advisory Big Four (omzet mln.). Snelste groeiers 2012 (omzetgroei %). 32% 26% 24% Deloitte &Samhoud Roland Berger Strategy Consultants Lysias Consulting Group Algemene Bestuursdienst Centric Financial Consultancy 31% 29% 22% Snelste krimpers 2012 (omzet %). 18,0 Leeuwendaal adviesbureau 15,9 10,7 6,2 4,5 Verdonck, Klooster & Associates M&I/Partners Andersson Elffers Felix Hobéon 6% 7% - 14% - 3% - 1% 23 Thema: de MC40

3 MC40: de lijst 1. Accenture 2. Aon Nederland 3. KPMG Advisory Voor marktleider Accenture Nederland was 2012 een buitengewoon goed jaar. De Nederlandse dochter van de Amerikaanse adviesgigant groeide fors. En dat is uitzonderlijk voor een marktspeler van die omvang, die bovendien actief is in de sectoren IT en businessadvies. IT-concurrenten zien hun omzetten al jaren teruglopen, terwijl Accenture jaar in jaar uit omzetgroei boekt en zelfs winst maakt. Accenture haalt zijn omzet steeds minder uit de financiële sector. Waar de firma in Nederland vier jaar geleden nog 30 procent in de financiële sector maakte, is dat tegenwoordig nog maar een zesde. Explosieve omzetgroei boekt Accenture in de energieen de chemiesector. Volgens Anja Montijn van Accenture wordt de margedaling van het bedrijf veroorzaakt door de toegenomen vraag naar goedkopere outsourcingdiensten. Verzekeraar annex adviesbureau op het gebied van bezoldiging en risicomanagement Aon heeft een stabiel jaar achter de rug. De omzetcijfers zijn inclusief de niet-adviesgerelateerde verzekeringsdochter. Wereldwijd is dochtermerk Aon Hewitt een van de grotere HR-adviesfirma s, en ook in Nederland concurreert de firma met adviesbureaus als Towers Watson, Hay Group en de adviesdochters van de grote accountancyfirma s. De adviesomzet maakt Aon Hewitt niet bekend, maar Pascal Hoogenboom, Nederlands verantwoordelijke van de pensioenen bezoldigingsadviestak van de firma, laat weten dat die onder druk stond in We zagen door de afname van het aantal pensioenfondsen ons klantenbestand dalen. Aon Nederland telt 10 kantoren en medewerkers nog geen 3 procent van het totale aantal medewerkers wereldwijd. KPMG Advisory steekt in Nederland met kop en schouders boven de consultingpraktijken van zijn drie grote accountancyconcurrenten uit. Terwijl de Big Four KPMG, PwC, Deloitte en EY elkaar in totale omzet nauwelijks ontlopen, wint KPMG het in adviesdiensten. Grofweg een derde van de omzet van KPMG Nederland bestaat uit consultingwerk. Ter vergelijking: de drie concurrerende advisory s komen niet verder dan een vijfde of zesde van de totale omzet. KPMG heeft de afgelopen jaren geacquireerd in de adviessector. Zo kocht het in 2011 de Plexus Medical Group en Equaterra. De omzetgroei is te danken aan deze acquisities zonder deze overnames zou de adviesdochter met 3,2 procent zijn gekrompen. In boekjaar telde KPMG Advisory 65 partners, en ruim 1200 werknemers. Daarvan bestond 88 procent uit consultants ,0 +9% ,0 +1% ,3 +1% , , ,5 24 netto resultaat 44,3 fte s 2288 fte s 1750 fte s 1234 Woord: Wilbert Geijtenbeek Bedragen in tabel in mln euro

4 4. Atos Nederland Atos mag dan niet Nederlands grootste IT-dienstverlener zijn, het heeft wel de grootste adviespraktijk van het land. De consultingdiensten van het bedrijf waren in 2012 goed voor ruim een kwart van de totale omzet. Inclusief de omzetten uit managed services, systeemintegratie en hightech transactiediensten (HTTS) bedroegen de totale revenuen 797 miljoen euro. Atos kampt met een voortdurende vermindering van ITuitgaven in combinatie met tariefsverlagingen en uitstel van IT-projecten. Niettemin wist Atos Nederland nieuwe klanten te winnen in de financiële sector, de telecommarkt en het mediasegment. Ook in de maakindustrie, de detailhandel en de energiemarkt won Atos Nederland klanten. Adviseurs maken een kleine 14 procent uit van de totale loonlijst, die ruim 5800 fulltime equivalenten telt. 5. Conclusion Conclusion is een holdingmaatschappij van meerdere decentrale bedrijven, die actief zijn in organisatieadvies, human capital, technologie en communicatie. Opgeteld inclusief de niet aan adviesdiensten gerelateerde praktijken groeide de omzet in 2012 tot ruim 150 miljoen euro. Volgens het jaarverslag is 43 procent van de omzet goed voor adviesdiensten goed voor ongeveer 65 miljoen euro. De decentrale aanpak is volgens het eigen jaarverslag succesvol, doordat het ondernemerschap in de dochtermaatschappijen stimuleert en die snel en wendbaar maakt. De omzetgroei van Conclusion boekte het bedrijf vooral in de sectoren technologie en human capital. Het bedrijf trok in 2012 meer klanten aan in de logistieke markt en financiële dienstverlening. De omzetdaling in de publieke sector is gestabiliseerd. 6. Pricewaterhouse- Coopers Advisory Ook PricewaterhouseCoopers (PwC) heeft een bloeiende adviesdochter. De ruim 700 werknemers van PwC Advisory zagen hun omzet mede dankzij de acquisities van IT-firma Proxyon en supplychainbureau TruEconomy toenemen. Hoeveel organische omzetgroei PwC boekte, maakt de firma niet bekend wel is duidelijk dat de grootste groei in de harde kern van de consultingdienst is geboekt. In de cijfers van de adviesdochter van PwC zijn ook de fusie- en overnameadviseurs meegeteld, die zich bezighouden met het assisteren van klanten vanaf de vaststelling van hun strategie tot en met de integratie van bedrijven. Die praktijk zag zijn omzetgroei stagneren. De sterkste omzetgroei boekte PwC in de financiële sector. PwC Advisory profiteerde sterk van groei in de industriële en consumentenmarkt ,3 +2% ,2 +11% ,0 +14% , , ,9 netto resultaat 11,0 fte s 432 netto resultaat 4,0 fte s 1414 netto resultaat 72,9 fte s Thema: de MC40

5 MC40: de lijst 7. Deloitte Consulting Dat Deloitte Consulting de snelste stijger is, dankt de firma gedeeltelijk aan een papieren transactie. Aan het begin van het boekjaar voegde het bedrijf een deel van zijn audit-adviseurs toe aan de consultingpraktijk. Zonder deze papieren effecten mee te tellen bedroeg de organische omzetgroei 16,5 procent nog altijd een prestatie waarmee Deloitte zich outperformer mag noemen. Met die prestatie is de Nederlandse adviespraktijk van Deloitte de omzetdaling van de eerste crisisjaren ook al weer ver te boven. Volgens het jaarverslag versterkte de adviespraktijk zijn positie in strategie, technologie en human capital. Deloitte verwacht de komende jaren zijn adviezen te verkopen aan middenbedrijven, met een omzet van tussen 50 miljoen en 1 miljard euro. 8. BMC BMC heeft een derde achtereenvolgend jaar van omzetdaling afgesloten. De marktleider in het detacheren en bemiddelen van flexibele professionals in de publieke sector zag zijn omzet sinds topjaar 2009 structureel dalen. In 2012 rapporteert het bedrijf nog maar de helft van wat het op de omzetpiek draaide. BMC, dat met dochterlabels Interlink, SGBO, BeSupported en Public Spirit de publieke en semipublieke markten voor interim-management, werving & selectie, benchmarking en HRM-consultancy bedient, had vooral last van de ingestorte vraag naar detacheringsdiensten. Met adviesdiensten, interim-management en recruitment presteerde het bedrijf beter. Hoeveel omzet de firma met deze dochters draaide, maakt het bedrijf niet bekend. Volgens BMC is de markt voor consultancydiensten in 2012 licht verbeterd. 9. Ernst & Young Advisory Hoewel Ernst & Young (EY) van de Big Four in Nederland op afstand de kleinste adviesdochter heeft, groeit de firma fors in adviesdiensten. Ondanks deze dubbelcijferige groei is de omzet van EY Advisory nog niet op het niveau van voor de crisis. In boekjaar zette EY Advisory nog ruim 100 miljoen euro om in de Nederlandse markt. Afgelopen boekjaar laat EY vooral omzetgroei zien in de financiële sector, de energiesector en de gezondheidszorg. In logistiek, automotive, telecom en vastgoed daalden de omzetten in 2012 juist. Net als zijn concurrenten is ook EY op overnamepad in de adviesbranche. Afgelopen jaar voegde EY de duurzaamheidsboutique Beco Groep aan zijn adviespraktijk toe goed voor 34 werknemers en 3,8 miljoen euro aan omzet ,4 +32% , ,5 +11% , ,8-15% ,3 26 netto resultaat 98,2 fte s 707 fte s 1000 netto resultaat 112,8 fte s 3811 Bedragen in tabel in mln euro

6 10. Ecorys De omzet van ruimtelijk adviesbureau Ecorys daalde licht in Het bureau wist de omzetdaling die in 2010 inzette niet te stuiten, maar zette een nettoverlies afgelopen jaar wel om in een break-evenresultaat. Ecorys kampt met een teruglopende vraag uit vooral de publieke sector, die in veel landen met voortdurende beperkingen in het budget geconfronteerd worden, dankzij voortgezette besparingsmaatregelen die bedoeld zijn om de publieke financiën op orde te brengen. Als gevolg daarvan kampt Ecorys met een laatcyclische ontwikkeling van zijn omzet. Ecorys is vanuit Nederland actief in het buitenland, onder meer in Engeland, België, Spanje, Midden- en Oost-Europa en India. Cijfers over het deel van de omzet dat Ecorys in Nederland maakt, deelt het bedrijf niet. 11. CapGemini Consulting Services Voor CapGemini was 2012 geen goed jaar. De adviesomzet daalde dubbelcijferig en ook in consulting kampte Cap- Gemini met krimp. In deze weergave staat alleen de omzet van CapGemini Consulting Services vermeld. Dat segment is goed voor 7 procent van de totale omzet van de IT-gigant in Nederland. Inclusief technologiediensten, outsourcing en andere niet aan advies gerelateerde praktijken bedroeg de omzet 834 miljoen euro een daling van 13 procent. Consulting Services presteert daarmee beter dan de rest van het bedrijf. Hoewel het bedrijf vorig jaar sterk reorganiseerde, verwacht CapGemini klaar te zijn voor de nieuwe vraag naar consulting en ICTdiensten in de komende jaren. Volgens het jaarverslag blijft ICT een belangrijke rol spelen om een onderscheidende marktpositie in te nemen. 12. Twynstra Gudde Net als concurrenten BMC (#8) en Berenschot (#13) kampt de Amersfoortse firma Twynstra Gudde (TG) met krimp. De publieke sector, waar TG het grootste deel van zijn omzet vandaan haalt, blijft bezuinigen op consultants. Ondanks de voortgezette omzetdaling wist TG afgelopen jaar wel weer winst te boeken. Het aantal werknemers daalde in drie jaar tijd met 15 procent sneller dan de omzet. Om reorganisatie te voorkomen herzag TG twee jaar de eigen strategie. Het nieuwe Twynstra Gudde moet volgens partner en directielid Ellen Peper ondernemender, duidelijker aangestuurd, flexibeler, creatiever en met meer focus op de vragen van de opdrachtgever zijn. Ook ziet TG groeikansen in intensievere samenwerking in partnerschappen en door overheidsorganisaties te trainen om de eigen processen te optimaliseren , , , ,5-4% ,8-11% ,0-8% fte s 478 netto resultaat 1,1 fte s 5013 netto resultaat 1,5 fte s Thema: de MC40

7 MC40: de lijst 13. Berenschot 14. ConQuaestor 15. Eiffel Bij Berenschot daalt de omzet al vier jaar op rij. Van de bijna 70 miljoen euro die de firma in 2008 nog omzette, is nog maar 47 miljoen euro over. Desondanks is Berenschot al twee jaar niet meer verlieslatend. Het resultaat is nagenoeg break-even, en volgens bestuursvoorzitter Theo Camps valt meer rendement van kostenbesparingen dan ook niet te behalen: We moeten genoegen nemen met kleinere marges. Het gaat in deze tijden niet over de winst, maar over de continuïteit van de onderneming. Net als concurrenten in de publieke sector werkt ook Berenschot vaker samen met klantorganisaties. Berenschot ziet groeikansen in de zorgsector, maar zijn kernmarkt blijft de publieke sector. Camps is positief gesteld en ziet de marktontwikkeling bij overheden langzaam kenteren. ConQuaestor is in zekere zin het eerste slachtoffer van omvang van de crisis. Niet eerder werd het advies- annex detacheringsbedrijf geconfronteerd met een zo sterke omzetdaling als afgelopen jaar. De adviespraktijk van ConQuaestor heeft het moeilijker dan de interimdienstverlening, zo blijkt uit het jaarverslag. De consultingomzet daalde bijna met een kwart, zo meldt het jaarverslag, nadat duidelijk werd dat in het eerste kwartaal [van 2012] diverse projecten bij tal van klanten werden gestopt en/of vertraagd. Dit jaar is Con- Quaestor een partnerschap aangegaan met accountantskantoor Grant Thornton. Deze stap moet voor directeur Jan Bosman van 2012 een transitiejaar maken. Volgens het jaarverslag telde ConQuaestor afgelopen jaar bijna 200 werknemers minder dan voor de crisis, in Adviesbureau annex detacheerder Eiffel boekte een verdere omzetdaling in Ook deze Arnhemse dienstverlener in juridische, financiële en procesmatige vraagstukken merkt de gevolgen van de stevige bezuinigingen op extern advies en personeel die overheden uitvoeren. De winst herstelde na de strategiewijziging en de reorganisatie die het bedrijf in 2011 uitvoerde. Op holdingniveau liep het verlies voor aandeelhouders op papier op, maar zonder de afschrijvingen op goodwill was de firma met 2,8 miljoen euro ruimschoots winstgevend. In 2011 was Eiffel juist nog verlieslatend. Eiffel nam in 2012 afscheid van 64 werknemers, onder wie 52 consultants en gedetacheerden. Het door Ferdi van Dommelen en Erik Kurvers opgerichte bureau vierde vorig jaar zijn 20-jarige jubileum , , , ,3-3% ,9-20% ,9-7% 28 netto resultaat 0,1 fte s 350 netto resultaat 0,9 fte s 332 netto resultaat 2,6 fte s 467 Bedragen in tabel in mln euro

8 16. Ordina 17. Booz & Company 18. Towers Watson IT-bedrijf Ordina zag zijn consultingomzet in 2012 met een vijfde dalen. Op de totale omzet van het IT-bedrijf, ruim 400 miljoen euro, zijn adviezen goed voor 9 procent. Het IT-bedrijf levert weliswaar meer IT-diensten aan de staat, maar adviezen weet Ordina aan de overheid nauwelijks te slijten. Ordina verwacht dat de overheidsmarkt op termijn weer zal herstellen en investeert tot die tijd in een andersoortig leiderschap, het zogenoemde partner-principalmodel voor de consultingdochter, waarbij alle managers en medewerkers op klantprojecten werken. Met deze strategie van samenwerken met de klant hoopt Ordina de marge op consulting weer te laten stijgen. Het nieuwe aansturingsmodel van Ordina Consulting moet leiden tot een hogere productiviteit en lagere indirecte kosten. Booz & Company Nederland groeit. Niet alleen de omzet groeide snel, ook de winst van boekjaar oversteeg die van een jaar eerder. Het in het Handelsregister gedeponeerde jaarverslag maakt melding van een recordomzet voor de strategieboutique. En dat is opmerkelijk, gezien het feit dat de markt volgens het jaarverslag moeilijk is. Ondanks de onzekere en uitdagende economische marktomstandigheden in Europa is het bedrijf echter optimistisch. Booz & Company meldt ook dit jaar de adviesstaf te willen uitbreiden om capaciteit te creëren voor toekomstige omzetgroei. Al met al staat de firma er gezond voor, zo stelt het jaarverslag tevreden. Welk deel van de omzet aan klanten in het buitenland gefactureerd wordt, maakt het jaarverslag niet bekend. Het Nederlandse kantoor van de mondiale gigant in HR-consultancy en pensioenadvies zag zijn omzet in 2012 met een kleine 4 miljoen euro dalen. Waar de daling door veroorzaakt wordt, maakt het jaarverslag niet bekend. Wel stelt de directie in het jaarverslag geen significante vermindering van de omzet, winstgevendheid of personeelsaantal te verwachten. Ondanks het vertrek van enkele gezichtsbepalende adviseurs van de bezoldigingsadviespraktijk in 2011, groeide de loonlijst van Towers Watson Nederland vorig jaar opgeteld met 1 werknemer. Het merendeel van de werknemers betreft consultants. Wereldwijd zette Towers Watson & Co USD 3,4 miljard om. Omgerekend in euro s is de Nederlandse praktijk goed voor 1% van de totale omzet van het bedrijf , ,5 +15% , ,4-19% , ,1-13% netto resultaat 0,5 fte s 2395 netto resultaat 3,2 fte s 115 netto resultaat 0,9 fte s Thema: de MC40

9 MC40: de lijst 19. IG&H Consulting & Interim Ondanks een daling van de omzet, schrijft IG&H Consulting & Interim al een kwarteeuw elk jaar zwarte cijfers. Het vooral in de financiële sector sterke adviesbureau verslaat de concurrentie, zo stelt medeoprichter en managing partner Jan van Hasenbroek. In onze markt zijn de consultingbudgetten met soms wel 50 tot 70 procent gekrompen. Onze omzetdaling is in vergelijking daarmee zeer bescheiden. Volgens Van Hasenbroek is er een shakeout gaande onder adviesbureaus: Als je blijft varen op oude proposities en werkwijzen, dan red je het in deze markt niet. IG&H Consulting & Interim telt inclusief de partners 125 werknemers. Dat aantal is exclusief de pool van interimmers die het bedrijf inschakelt. 20. Algemene Bestuursdienst De Algemene Bestuursdienst (ABD) is formeel geen consultancy, maar een overheidsorgaan dat in de adviesbehoeften van de Rijksoverheid voorziet door managers die hun carrière in rijksdienst hebben doorlopen en hun frisse blik concreet kunnen vertalen naar creativiteit en nieuw elan voor de organisatie te detacheren. Met ruim vijftig complexe adviestaken en interimmanagementvraagstukken in 2012 beweegt ABD zich in het vaarwater van private overheidsconsultancy s reden om ABD in deze lijst op te nemen. Want in tegenstelling tot overheidsconsultancy s groeien de apparaatkosten (lees: de als kosten aan de ministeries doorgerekende tarieven) het afgelopen jaar met een kwart. Nu ABD verder heeft geïnvesteerd in consultancy- en interim-activiteiten, zal dat bedrag alleen maar verder groeien. 21. Resources Global Professionals Nederland Het in Utrecht zetelende Resources Global Professionals (RGP) is onderdeel van een Amerikaanse beursgenoteerde consultancy. In Amerika is RGP eind jaren negentig ontstaan als de van accountancy Deloitte & Touche afgesplitste adviesdochter. In Nederland ligt de oorsprong in het vroegere Ernst & Young Interim-management, dat zich in 2003 bij RGP aansloot. Vanuit het Utrechtse hoofdkantoor wordt ondersteuning geboden aan de in totaal twaalf Europese landen waarin RGP actief is. Utrecht huisvest daarvoor centrale finance-, HR-, IT-, payroll- en juridische teams. De Nederlandse omzet daalde in boekjaar met een kleine 4 miljoen euro. RGP Nederland is goed voor ongeveer 5 procent van de totale wereldwijde omzet van RGP à ,5 +24% , à 27-8% , ,3-12% 30 netto resultaat 1,1 fte s 125 fte s 756 fte s 120 Bedragen in tabel in mln euro

10 22. AT Osborne Bouwkundig adviesbureau AT Osborne is in 2012 licht gegroeid. Hoewel de omzet met 6 procent steeg, halveerde de winst. De loonlijst bleef groeien en de als gevolg daarvan gestegen directe kosten drukten de winst. Niettemin weet AT Osborne zijn omzet al sinds het begin van de crisis stabiel te houden. Het bedrijf zet inmiddels meer om dan in 2008 en Ook het aantal werknemers van AT Osborne is in die periode sterk gestegen met name in Het adviesbureau voor ruimtelijke vraagstukken, dat vorig jaar gemiddeld 171 werknemers in dienst had, zag zijn loonlijst in vijf jaar tijd met bijna een kwart toenemen. In dezelfde periode bleef de omzet nagenoeg stabiel. 23. GITP HR-adviesbureau en assessment-dienstverlener GITP kampt sinds 2007 met een gestage omzetdaling. In de afgelopen zes jaren daalde de loonlijst weliswaar navenant mee, maar de winstgevendheid stond sterker onder druk. Sinds 2008 draaide GITP twee jaren nagenoeg break-even en was het drie jaren verlieslatend. Reden voor het bedrijf om vanaf dit jaar te focussen op de kernactiviteiten assessments, advies, trainingen en opleidingen. Directeur Hans van der Molen overweegt andere activiteiten de komende jaren af te stoten. Van de totale omzet van GITP, die 37 miljoen bedraagt, betreft meer dan 90 procent in Nederland gemaakte omzet. In deze lijst hebben wij slechts de omzet meegeteld die GITP rangschikt als omzet uit assessments, organisatieadvies en interim-management. 24. Roland Berger Strategy Consultants Het gaat goed met strategiehuis Roland Berger Strategy Consultants (RBSC), althans in Nederland. De omzet steeg met meer dan een kwart en voor oprichter en managing partner Tijo Collot d Escury is dat reden om zichzelf tot nummer drie in de markt voor strategieadvies uit te roepen. De komende jaren wil Collot d Escury zijn positie in de Nederlandse markt verder verstevigen. Wij vinden het gat met de nummer twee nog te groot. Wij willen in de Nederlandse markt solide tot de top-drie behoren. Er is ongetwijfeld een grens aan onze groei, maar ik zie m niet. Niet alleen de omzet steeg, ook de winst groeide fors. Bovendien breidde Roland Berger Amsterdam afgelopen jaar zijn loonlijst met negen werknemers uit ,7 +6% , ,1 +26% , ,3-9% ,0 netto resultaat 0,8 fte s 171 netto resultaat 0,8 fte s 249 netto resultaat 1,7 fte s Thema: de MC40

11 MC40: de lijst 25. Centric Financial Consultancy 26. PBLQ 27. Leeuwendaal Sinds dit voorjaar heeft het IT-adviesbureau Finace een andere naam. Moederbedrijf Centric, dat al acht jaar eigenaar is van de op financieel advies gerichte dochter, maakte in april bekend het label om te katten tot Centric Financial Consultancy. Met deze naamswijziging zal Centric ook andere onderdelen van de bedrijfsvoering (onder meer de labels Adfintage, Capital H en LXY Groep) met het vroegere Finace integreren. Centric Financial Consultancy verzorgt zowel adviezen als de gedetacheerde financiële experts voor de uitvoering van projecten in finance en ICT. Het bedrijf zag de omzet in 2012 fors dalen. Omdat de integratie van andere onderdelen pas dit jaar heeft plaatsgevonden, hebben deze cijfers slechts betrekking op het vroegere Finace. Net als concurrerende adviesfirma s die zich op de publieke en semi-publieke sectoren richten, krimpt ook het Haagse adviesbureau PBLQ. PBLQ (spreek uit: publik) is de verzamelnaam voor het op ICTadvies gerichte label HEC (Het Expertise Centrum), de dochter ROI (het vroegere Rijksopleidingsinstituut) en het organisatieadviesbureau Zenc. Deze drie labels zijn vorig jaar onder de naam PBLQ verenigd. De omzet daalde de afgelopen drie jaar gestaag en dat heeft te maken met de bezuinigingen van de Rijksoverheid en gemeenten op externe adviseurs. Met de fusie van de drie labels hoopt PBLQ de publieke sector nog beter bij te kunnen staan. PBLQ is ook actief in het buitenland, zowel in Europees verband als in zich ontwikkelende landen. Adviesbureau Leeuwendaal is een uitzondering onder de op de publieke sector sector gerichte bureaus. Het wist de afgelopen jaren namelijk tegen de klippen op te groeien. Eigenaren Edward Hermans en Arjen Kuijten kochten zich in 2008 in het HR-adviesbureau in en hebben de omzet sindsdien met 2,5 miljoen euro opgestuwd. Dat is deels door acquisities bewerkstelligd Leeuwendaal kocht in 2009 en integreerde in de jaren daarna het op de onderwijssector gerichte adviesmerk Vos/ABB. Volgens Hermans is Leeuwendaal in staat geweest om met de arbeidsmarkt mee te veranderen. De vooral in HR-adviezen aan publieke instellingen gespecialiseerde adviseur zag zijn omzet geleidelijk groeien. Desondanks ontgaat de prijsdruk in de markt het bedrijf niet , , ,0 +6% ,0-22% ,1-10% ,0 32 netto resultaat 0,1 fte s 214 netto resultaat 0,4 fte s 121 netto resultaat 44,3 fte s 2288 Bedragen in tabel in mln euro

12 28. Verdonck Klooster en Associates 29. PNO Consultants 30. VODW Marketing Voor Verdonck Klooster & Associates (VKA) was 2012 pas het tweede jaar van omzetdaling op rij. In 2010 nog zette het in Zoetermeer gevestigde bureau meer dan 21 miljoen euro om. Inmiddels is daarvan ruim een kwart verdampt. Die chute ging gepaard met een forse daling van de winst. Toch ziet het in de publieke sector actieve bureau een aantrekkende vraag, zo blijkt uit het jaarverslag. VKA kampte de afgelopen jaren met een kleinere vraag naar adviesdiensten en een druk op de tarieven. Voor dit jaar verwacht VKA betere resultaten. In het jaarverslag schreef VKA sinds eind vorig jaar een duidelijk verbeterde marktsituatie die gekenmerkt wordt door een aantrekkende vraag. PNO Pecunia Non Olet, ofwel: geld stinkt niet is opgericht als bureau dat bedrijven helpt subsidiegelden te verwerven. De studentikoze naam dankt het bureau aan zijn oorsprong als een spin-off van de Universiteit Twente, die in 1984 het licht zag. In de jaren negentig groeide het bureau uit tot marktleider in de subsidieniche, of, in eigen woorden, waar overheidsambities en die van het bedrijfsleven elkaar raken. PNO verzorgt voor haar relaties alle financiële middelen en instrumenten waarmee de overheid bedrijven en organisaties wil stimuleren. In de praktijk begeleiden de consultants van PNO populaire subsidietrajecten als de innovatiesubsidie WBSO en de aanvraag van premievrijstellingen voor werknemersverzekeringen. Onder druk van een forse omzetdaling sloeg de winstgevendheid van PNO om in een verlies. Marketingadviesbureau VODW Marketing ziet zijn omzet de afgelopen jaren gestaag stijgen. Hoewel het jaarverslag ten tijde van het schrijven van dit artikel nog niet gedeponeerd is, laat managing partner Patrick Ruijs aan Management & Consulting weten een omzetstijging van 2 procent te hebben geboekt. De firma actief in advies en interim in het specialisme marketing bestaat dit jaar dertig jaar. In 1983 richtten Ad Verdonk, Rob Otten, Maarten Dik en Herman Wiegerinck hun bureau op, dat sindsdien uitgroeide tot naar eigen zeggen een van de grootste en meest toonaangevende in marketing en strategie gespecialiseerde bureaus van Europa. VODW zag zijn loonlijst niet noemenswaardig dalen en is eveneens winstgevend gebleven , , ,4 +2% ,4-14% ,6-30% ,1 netto resultaat 0,8 fte s 82 netto resultaat 0,9 fte s 182 fte s Thema: de MC40

13 MC40: de lijst 31. Finext 32. &samhoud 33. M&I/Partners Hoewel de omzet van Finext Eigenzinnig adviesbureau, Op IT-adviezen toegespitst met een half miljoen euro opgericht door en speels bureau, in 1983 opgericht door daalde, bleef de winst van het vernoemd naar Salem Sam- Kees Prins, die als detacheer- adviesbureau goed op peil. En houd. Het bureau definieerde der voor automatiseringsspe- dat is opmerkelijk voor een twee jaar geleden een nieuwe cialisten een bloeitijd door- bureau dat een jaar eerder nog 14 miljoen euro wist om te zetten. Ondanks de verdamping van 10 procent van de omzet is het geen verkeerde beslissing geweest van de huidige partners van het financiële adviesbureau om uit het vroegere moederconcern Ordina (#16) te stappen. Die stap (een employee buyout ter waarde van 4 miljoen euro) maakten de partners in april 2011 en sindsdien is Finext een zelfstandige op de financiële functie gerichte ICTadviseur. De loonlijst groeide in 2012 met bijna 10 procent naar ruim 100 werknemers. bedrijfsfilosofie: Together we build a brighter future. Sinds de opening van zijn twee Michelin sterren tellende restaurant &samhoud places staat die helderder stralende toekomst in het teken van het oplossen van de mondiale voedselcrisis een taak waar hij met chefkok Moshik Roth mee bezig is. Ondanks de forse omzetdaling wil Samhoud dat zijn bureau over 7 jaar in de top-10 van krachtigste Europese merken zal staan en in hetzelfde jaar in de top-100 van wereldmerken. Ondanks het verlies van bijna eenderde van zijn omzet, telt &samhoud slechts licht minder werknemers. De winst van afgelopen jaren is in 2012 omgeslagen in een verlies. maakt. M&I/Partners (Management & Informatie) biedt onder die paraplu sinds de jaren negentig adviezen op het grensgebied van organisatie en informatie in onderwijs, zorg, veiligheid en overheid. Die focus op de publieke sector, het onderwijs en de zorg heeft M&I/Partners sinds de crisis uitbrak, verscherpt. De omzet is de afgelopen drie jaar licht gestegen tot boven de 10 miljoen euro en ook de winstgevendheid is op peil. Wel telt het bedrijf fors minder werknemers dan ten tijde van de eeuwwisseling. Naar eigen zeggen waakt M&I/Partners ervoor dat haar adviseurs zich loszingen van de techniek , , ,7 +7% ,1-4% ,6-31% ,0 netto resultaat 0,6 netto resultaat 1,7 netto resultaat 0,8 34 fte s 104 fte s 109 fte s 55 Bedragen in tabel in mln euro

14 34. The Brown Paper Company 35. Tri Finance Nederland 36. RaymakersvdBruggen Firma die zich vanuit de bossen van Bilthoven gespecialiseerd heeft in verbeterprojecten met een integrale aanpak van de structurele en culturele kant van organisaties. Met deze omschrijving concurreert het bureau met sales- en marketingbureaus als VODW Marketing (#30), waar oprichter Wessel Berkman eind jaren negentig het adviesvak onder de knie kreeg. Met The Brown Paper Company gaat het goed volgens Berkman wint het bureau marktaandeel door te werken met resultaatafhankelijke beloningsmodellen voor zichzelf en zijn adviseurs. De netto-omzet groeide in 2012 met dubbele cijfers en ook de loonlijst groeide afgelopen jaar licht. Volgens Berkman, die de cijfers met dit magazine deelt, schrijft zijn bureau al vijf jaar zwarte cijfers. Ook komend jaar verwacht Berkman groei te rapporteren. Financieel adviesbureau met hoofdvestiging in België. De Nederlandse dochter houdt zich naast deelname in en financiering van bedrijven bezig met adviezen aan bedrijven en ondersteuning op financieel en administratief gebied, alsmede interim-management en werving en selectie. Tri Finance is begin deze eeuw door Gert Smit, Thierry de Coster en Tom van den Heuvel opgericht. Sindsdien is het bedrijf snel gegroeid in de Benelux en Duitsland. Dat het bedrijf naast consultancy ook interimmanagement en werving- en selectiediensten biedt, is niet vreemd: de drie oprichters zijn voormalig managers van de vroegere uitzendgigant Vedior. De hier weergegeven omzetcijfers zijn exclusief de opbrengsten uit werving en selectie. De advies- en interimomzet daalde vorig jaar licht. Het bedrijf telde iets minder werknemers dan in Adviesbureau dat zich afficheert als honderd procent gespecialiseerd in HR. Volgens eigen opgave is de omzet licht gedaald in De nettowinst deelt het bedrijf niet, maar afgelopen jaren kampte het bedrijf met een verlieslatende exploitatie. Het hoofdkantoor staat in Weesp en de tientallen consultants, die zelf HRM ers zijn, werken voor zowel profit- als nonprofitorganisaties. Naast consultancy levert RaymakersvdBruggen ook werving en selectie, detachering en interim-management alles volledig toegespitst op HR. De hier weergegeven cijfers zijn de adviesomzetten van RaymakersvdBruggen, inclusief dochterlabel Vroom Consultancy, dat zich bezighoudt met organisatieverandering en HR-systeemselectie, het beschrijven en optimaliseren van HR-processen en het leiden van implementatieprojecten ,3 +18% , , , ,4-6% ,4-5% fte s 54 netto resultaat 1,2 fte s 88 fte s Thema: de MC40

15 MC40: de lijst 37. Andersson Elffers Felix 38. Rijnconsult 39. Hobéon Adviesbureau dat in 1982 werd opgericht door Hans Andersson, John Elffers en Peter Felix. AEF is actief in de publieke en semi-publieke sector en claimt voort te komen uit de stamboom van adviesbureaus die teruggaat tot de eerste organisatieadviseur van Nederland, Ernst Hijmans. Het bureau houdt zich het liefst bezig met venijnige maatschappelijke vraagstukken als de structuurwijzigingen in de stelsels voor zorg en sociale zekerheid, de totstandkoming van de Vreemdelingenwet, en de verzelfstandiging van woningcorporaties en spoorwegen. Aan overheden en semi-overheden levert AEF adviezen door middel van hoogwaardig advies, onderzoek en begeleiding bij verandering. Volgens eigen opgave daalde de omzet van AEF in 2012 licht, terwijl de exploitatie winstgevend bleef. Organisatieadviesbureau Rijnconsult in Houten ontstond in 1978 toen chemieconcern Akzo zijn interne adviesafdeling verzelfstandigde. Het bureau beleefde hoogtijdagen in de jaren negentig en was begin deze eeuw enige jaren onderdeel van IT-concern Ordina (#16), dat deze dochter in 2004 opnieuw op eigen benen plaatste. Sindsdien kent Rijnconsult een platte structuur. Het bedrijf is een besloten vennootschap waarin bijna alle werknemers middels certificaten van aandelen participeren. Het organisatieadviesbureau werkt voor de private en publieke sector. In het jaarverslag meldt Rijnconsult best trots te zijn het jaar met een kleine winst te kunnen afsluiten. Het bestand aan adviseurs bleef stabiel en onder gemeenten, industriële klanten en zorginstellingen realiseerde Rijnconsult groei. Niettemin daalde de totale omzet in 2012 licht. Adviesbureaus Hobéon is gespecialiseerd in adviezen aan instellingen in het hoger onderwijs. Het bureau werd in 1991 opgericht door de toenmalige Vereniging van Hogescholen, maar is inmiddels als zelfstandige organisatie lid van de Raad van Organisatieadviesbureaus ROA. Het bureau telt 38 werknemers, van wie er 24 adviseur zijn, die in achtergrond variëren van taalwetenschapper tot bedrijfskundige, voormalig bankier tot politicoloog, zo meldt het bureau op de eigen website. De omzet daalde in 2012 beperkt en de exploitatie van Hobéon bleef winstgevend. Hobéon werkt niet uitsluitend voor hogescholen en beschouwt zich als partner voor kennisintensieve bedrijven en instellingen. Hobéon verzorgt ook certificeringstrajecten voor onderwijsinstellingen, opleidingen en personen. Het kantoor is gehuisvest in Den Haag , , , ,4-3% ,3-3% ,5-1% 36 netto resultaat 0,5 fte s 41 netto resultaat 0,0 fte s 35 netto resultaat 0,1 fte s 38 Bedragen in tabel in mln euro

16 40. Lysias Consulting Group De Amersfoortse Lysias Consulting Group is actief in de publieke sector. Zij adviseert ministeries, provincies, gemeenten, regio s en waterschappen. Daarnaast kunnen ook woningcorporaties en private partijen die in het publieke domein werken bij Lysias terecht. Het overheidsadviesbureau zag net als concurrerende consultancy s die zich beperken tot de publieke en semi-publieke sector de omzet in 2012 onder druk van bezuinigingen verder teruglopen. Hoewel de omzet afgelopen jaar fors inzakte, wist Lysias door stevige kostenbesparingen op inhuur van derden, interim-management en op personeelskosten een positief nettoresultaat te boeken. Lysias geeft op zijn website aan ook opdrachten in samenwerking met een team van de opdrachtgevende organisaties uit te voeren , ,5-29% netto resultaat 0,3 fte s 16 DE mc40: de lijst 1. Accenture 2. Aon Nederland 3. KPMG Advisory 4. Atos Nederland 5. Conclusion 6. PricewaterhouseCoopers Advisory 7. Deloitte Consulting 8. BMC 9. ernst & Young Advisory 10. Ecorys 11. capgemini Consulting Services 12. Twynstra Gudde 13. Berenschot 14. ConQuaestor 15. Eiffel 16. Ordina 17. Booz & Company 18. towers Watson 19. ig&h Consulting & Interim 20. Algemene Bestuursdienst 21. resources GloBAl Professionals Nederland 22. AT Osborne 23. GitP 24. roland Berger Strategy Consultants 25. centric Financial Consultancy 26. PBLQ 27. Leeuwendaal 28. verdonck Klooster en Associates 29. PNO Consultants 30. VODW Marketing 31. Finext 32. &samhoud 33. M&I/Partners 34. the Brown Paper Company 35. tri Finance Nederland 36. RaymakersvdBruggen 37. Andersson Elffers Felix 38. Rijnconsult 39. Hobéon 40. lysias Consulting Group 37 Thema: de MC40