JAARVERSLAG 2012 Uw partner in schuldhulpverlening Effectief en betrouwbaar Gemeente Bergen

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2012 Uw partner in schuldhulpverlening Effectief en betrouwbaar Gemeente Bergen

2 Inhoudsopgave pagina Woord vooraf 3 PLANgroep 4 Gemeente Bergen en PLANgroep 5 Invoering WGS in gemeente Bergen 10 Samenwerkingspartners 11 Managementinformatie 12 Ontwikkelingen schuldhulpverlening 16 Bijlagen Schuldhulpverleningscijfers van gemeente Bergen Dienstverlening PLANgroep Preventie PLANgroep 2

3 Woord vooraf Voor u ligt het jaarverslag 2012 van PLANgroep. Graag blikken wij samen met u terug op een boeiend jaar. In 2012 hield de recessie aan en bleef de vraag naar schuldhulpverlening groot. Door ontwikkelingen zoals de stijgende werkloosheid en dalende huizenprijzen zien we in de praktijk een verschuiving in doelgroepen. Nieuwe doelgroepen zoals huizenbezitters kloppen steeds vaker aan voor schuldhulpverlening. Door de recessie staat schuldhulpverlening zelf ook onder financiële druk. Gemeenten moeten bezuinigen en kijken kritisch naar de uitgaven op dit gebied. Dit betekent in de praktijk dat PLANgroep vaak met minder middelen meer schuldenaren moet helpen. Een belangrijke verandering in de schuldhulpverlening was de invoering van de Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening (Wgs) per 1 juli Met deze nieuwe wet voeren gemeenten de regie over de integrale schuldhulpverlening. In de praktijk had dit behoorlijk wat veranderingen tot gevolg. Met onze kennis en expertise hebben we samen met uw gemeente gezorgd voor een goede voorbereiding en implementatie van deze wet. U bent vast het meest benieuwd naar wat PLANgroep in 2012 voor uw gemeente heeft betekend. In dit jaarverslag verantwoorden wij onze resultaten in de gemeente Bergen aan u. Als voorproefje vertel ik u hier dat wij in 2012 in uw gemeente 117 inwoners hebben geholpen met een vorm van schuldhulpverlening. Onze schuldhulpverleners doen dit op een betrokken manier met respect en oog voor de belangen van de cliënt én schuldeisers. Kwaliteit en integriteit staan bij onze dienstverlening centraal. Tot slot wil ik nog even fantastisch nieuws met u delen. PLANgroep is NEN 8048 gecertificeerd. Dit betekent dat uw gemeente voortaan gecertificeerde schuldhulpverlening biedt aan haar inwoners. Dit kwaliteitskeurmerk bevestigt dat PLANgroep een betrouwbare schuldhulpverleningsorganisatie is met kwalitatief goede dienstverlening. Ik wens u veel leesplezier! Anne-Mieke de Peuter Directeur PLANgroep 3

4 PLANgroep Met PLANgroep kunt u rekenen op een betrokken en betrouwbare partner in schuldhulpverlening. Met ruim 27 jaar ervaring ondersteunen wij maar liefst 60 gemeenten. Dit doen wij op actieve en betrokken wijze. Verder werken wij voor gemeentelijke kredietbanken, woningcorporaties, welzijnsorganisaties en werkgevers. Totaalpakket aan dienstverlening PLANgroep staat voor kwaliteit, integriteit en flexibiliteit. PLANgroep is maatschappelijk betrokken en continu in ontwikkeling. U kunt bij ons terecht voor een totaalpakket aan dienstverlening. Of het nu gaat om preventie, budgetbeheer, budgetcoaching, training, outsourcing, beleidsvraagstukken of het detacheren van schuldhulpverleners. Door ons brede aanbod kunt u met elke vraag bij ons terecht. Dat is wel zo makkelijk. Werkwijze Al onze werkzaamheden staan in het teken van ons belangrijkste doel: de cliënt een financieel gezonde toekomst bieden. Eigen inzicht, verantwoordelijkheid en zelfstandig handelen van de cliënt zijn daarbij uitgangspunt. PLANgroep draagt zo bij aan goed management van het huishouden als microbedrijf NEN 8048 gecertificeerd en lid van BPBI en NVVK PLANgroep is NEN 8048 gecertificeerd en actief lid van de vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren (NVVK) en de branchevereniging Professionele Bewindvoerders en Inkomensbeheerder (BPBI). Wij stimuleren deskundigheidsbevordering, professionaliteit en transparantie.. 4

5 Gemeente Bergen en PLANgroep raadplegen. PLANgroep is sinds 1998 uw partner in schuldhulpverlening. In opdracht van uw gemeente heeft PLANgroep diverse diensten aan uw inwoners geboden. Deze diensten treft u hieronder aan. Bent u geïnteresseerd in een totaaloverzicht van diensten van PLANgroep? Dan kunt u de bijlage Dienstverlening PLANgroep Aanmelding In 2012 hebben wij 66 aanmeldingen afgerond. De aanmelding verloopt vaak op eigen initiatief van de cliënt, maar ook via doorverwijzing door andere instanties. Voorbeelden hiervan zijn sociale zaken, maatschappelijk werk en lokale schuldeisers, zoals woningbouwcoöperaties en energiemaatschappijen. Het is belangrijk dat signalering en verwijzing in een vroeg stadium van de schuldsituatie plaatsvindt. Na aanmelding ontvangt de cliënt een aanvraagformulier. Na ontvangst van het ingevulde en ondertekende aanvraagformulier, nemen we de aanvraag in behandeling. In 2013 zal de werkwijze enigszins worden aangepast omdat er gewerkt gaat worden met stagiaires die ondersteunend zullen zijn aan onze dienstverlening. Meer hierover bij het kopje samenwerkingspartners. Deze fase is over het algemeen de fase waarin veel uitval plaats vindt. Ook dit jaar is dat terug te zien in de aantallen. In 2012 zijn 26 van de 66 aanmeldingen niet doorgezet naar een volgende fase. Waarvan 14 niet meer gereageerd hebben op onze acties, waarmee de aanvragen buiten behandeling gesteld werden. Deze 14 zijn uit te splitsten in de periode voor en na de invoer van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs), dd. 1 juli Voor de start van de Wgs was deze uitval in totaal 14, en na 1 juli 2012 was dit terug gebracht naar 0. Een mogelijke reden hiervoor kan zijn dat met de nieuwe wet, na de melding eerst een screeningsgesprek volgt, alvorens een aanvraag officieel gemaakt wordt. Doel van dit gesprek is o.a. dat helder wordt of de cliënt in aanmerking komt voor de hulpverlening en/of er flankerende hulp nodig is. Maar ook om de drempel voor cliënten te verlagen. Per 1 januari 2013 zijn nog 6 dossiers uit 2012 die zich bevinden in de fase aanmelding. Dossiervorming Dossiervorming heeft tot doel om op een gestructureerde, ordelijke wijze nieuwe aanmeldingen voor schuldhulpverlening te registreren. Crisisinterventie Bij een crisis zoals huisuitzetting of afsluiting van gas en/of elektriciteit, bieden wij de cliënt binnen 24 uur crisisinterventie aan. PLANgroep gaat dan meteen aan de slag om de acute crisis op te lossen. Met het wettelijke moratorium kunnen we een huisuitzetting of afsluiting van water, gas en elektriciteit voorkomen. Ook maken wij gebruik van landelijke convenanten om een crisis af te wenden. Project specifieke afspraken met plaatselijke bedrijven zijn daarnaast van groot belang. Na de interventie starten we zo snel mogelijk met een stabilisatietraject en/of schuldsanering. In 2012 is voor 2 cliënten een crisisinterventie ingezet. Voor 1 cliënt was er sprake van een dreigende woningontruiming. Met behulp van familie en de bewindvoerder is er middels een betaling de ontruiming tegen gehouden. Hierbij hebben wij geen gebruik hoeven maken van een verzoek tot een moratorium. 5

6 Bij de andere cliënt was er sprake van incorrect loonbeslag. Dit is door middel van contact met de gerechtsdeurwaarder en bewijsstukken aangepast. Quickscan We voeren een kort gesprek met de cliënt waarin we de urgentie van de hulpvraag bepalen. Is er misschien sprake van een crisissituatie? Kunnen we deze cliënt met eenmalig advies (1 à 2 gesprekken) helpen? Zijn er nog onduidelijkheden of ontbrekende gegevens? Na opheldering van de informatie, kan de intake plaatsvinden. In de gemeente Bergen hebben wij 38 keer een quickscan uitgevoerd. Eenmalig advies We kunnen de cliënt helpen met één of meerdere adviesgesprekken. In totaal zijn 35 adviesgesprekken gevoerd, voor 29 cliënten. De hulpvraag en ons advies leggen we vast in een korte rapportage. Het eenmalig advies wordt breed ingezet en kan ook gebruikt worden bij cliënten die nog niet aan de voorwaarden voldoen om een minnelijke schuldregeling aan te gaan. Een voorbeeld hierbij is dat indien cliënten niet in staat zijn om hun financiën te beheren vanwege psychische of andere medische redenen, er eerst geadviseerd wordt om in beschermingsbewind te gaan. Intake In 33 dossiers is de intakefase afgerond. In deze fase verhelderen wij de hulpvraag en beoordelen we welke producten we moeten inzetten. Na aanmelding of quickscan houdt de schuldhulpverlener een intakegesprek met de cliënt. We verzamelen alle financiële gegevens (inkomsten, uitgaven en schulden) en berekenen het vrij te laten bedrag (VTLB) voor de cliënt en de aflossingscapaciteit. Het VTLB is het volgens de NVVK-norm berekende bedrag dat de schuldenaar minimaal nodig heeft voor levensonderhoud en vaste lasten. De aflossingscapaciteit is al het inkomen boven het VTLB. Vervolgens bepalen we of er sprake is van een problematische schuldsituatie. Daarna stellen we een plan van aanpak op. Dit plan bespreken we samen met de cliënt(en). De gemiddelde duur van de intakefase bedroeg 72 dagen. Per 1 januari 2013 zijn nog 4 dossiers uit 2012 die zich bevinden in de fase intake. Schuldregeling We starten alleen met een schuldregeling als er sprake is van een problematische schuldsituatie. Zodra alle schulden bekend zijn, proberen we een minnelijke regeling tot stand te brengen. Hiervoor leggen we eerst schriftelijke contacten met de schuldeisers. Daarin verzoeken we schuldeisers om verdere invorderingsmaatregelen en renteberekening te stoppen. Daarnaast vragen we ze de hoogte van het saldo schriftelijk aan PLANgroep mee te delen. Na controle van de schuldenlijst door de cliënt wordt vervolgens een voorstel uitgezet voor een schuldregeling. In de gemeente Bergen zijn er in totaal 6 schuldregelingen tot stand gekomen. De gemiddelde duur van een schuldbemiddeling bedroeg 143 dagen. Dat de looptijd langer duurt dan wat ons streven is (120 dagen), heeft te maken met een deel van de dossiers waarin het zeer moeizaam is geweest om een regeling rond te krijgen. Redenen hiervoor zijn dat schuldeisers niet binnen de gestelde termijnen reageren op onze correspondentie, of er blijken achteraf nog schulden boven water te komen. Dit is een probleem wat landelijk terug te zien is, en waarvoor we extra aandacht hebben ingezet om het streven van 120 dagen meer haalbaar te maken. 5 schuldbemiddelingen zijn niet geslaagd, omdat een meerderheid van de schuldeisers geen medewerking wilden verlenen. In deze gevallen hebben wij een verzoek tot een WSNP- 6

7 traject aangevraagd. Hiervan zijn in cliënten toegelaten tot de WSNP, en 1 cliënt is in januari 2013 toegelaten tot dit traject. (zie verder toelichting WSNP) Verder is 1 schuldbemiddeling tussentijds beëindigd, omdat de cliënt geen inkomen meer had. Met hem is de voorwaarde besproken dat een inkomen noodzakelijk is om een schuldregeling uit te kunnen voeren. Tevens werd hij gewezen op de inspanningsplicht. Per 1 januari 2013 zijn nog 8 dossiers uit 2012 die zich bevinden in de fase schuldbemiddeling. (Budget)begeleiding en budgetbeheer De cliënt heeft vaak advies nodig en begeleiding bij het voeren van een financieel gezond huishouden. Een belangrijk hulpmiddel daarbij is budgetbeheer. Cliënten machtigen in dit geval PLANgroep om hun inkomen te ontvangen. Vervolgens voldoet PLANgroep alle betalingen die zijn opgenomen in het budgetplan. PLANgroep opent hiervoor een speciale rekening op naam van de cliënt. (Budget)begeleiding en budgetbeheer worden steeds belangrijker tijdens een schuldregeling. Door deze producten in te zetten, stabiliseren we de situatie van de cliënt en creëren we rust en orde. Daarnaast geven budgetbegeleiding en budgetbeheer de schuldeisers meer zekerheid om het meest haalbare bedrag daadwerkelijk te ontvangen. Dit alles vergroot de slagingskans van een minnelijke regeling. Bijkomend en doelmatig effect is dat het de kans op het maken van nieuwe schulden minimaliseert. In 2012 zijn geen personen aangemeld voor budgetbeheer, omdat er veel al gebruik gemaakt werd van beschermingsbewind of budgetbeheer elders. Wel hebben wij 2 cliënten verwezen naar beschermingsbewind. Ook is bij een deel van de cliënten afgesproken dat ze zelfstandig het budget beheren, in combinatie met onze begeleiding. In 29 dossiers is een vorm van (budget)begeleiding ingezet. Bij een aantal cliënten is deze vorm van begeleiding meerdere keren ingezet, in verband met de complexe situaties. Budgetbeheerpakketten in gemeente Bergen In 2012 zijn geen cliënten aanwezig die gebruik maken van het budgetbeheer bij PLANgroep Solutions. Uit onze ervaring is gebleken dat budgetbeheer een belangrijk middel is om het minnelijk schuldregelingstraject te bewerkstellingen en ook daadwerkelijk met een finale kwijting af te kunnen ronden. Naast budgetbeheer wordt er ook veel gebruik gemaakt van lokale Bewindvoerders Organisaties Heronderzoek In 2012 waren 34 dossiers in de fase van heronderzoek. Dit houdt in dat de minnelijke regeling is geslaagd en de cliënt elk jaar een oproep ontvangt voor een hercontrolegesprek. Daarna ontvangen de schuldeisers de uitbetaling. De heronderzoeken vinden plaats aan het einde van het eerste, tweede en derde jaar. Vanuit de begeleidingstaak roepen we deze cliënten vaker op. Tijdens een heronderzoek maken we een herberekening van het VTLB. Tevens controleren we of de cliënt zich aan de schuldregeling heeft gehouden. Wanneer een schuldregeling na het derde jaar positief is afgesloten, krijgt de schuldenaar kwijtschelding van het restant van de vordering. In 2012 hebben 7 cliënten hun schuldregeling positief afgerond, en 1 regeling is op verzoek van cliënt beëindigd en in eigen beheer genomen. Aanvraag moratorium Met het moratorium kunnen schuldhulpverleners woningbouwcorporaties, energiemaatschappijen en zorgverzekeraars dwingen om hun invorderingsmaatregelen een half jaar op te schorten. Doel is dat de schuldhulpverlener de tijd krijgt om daadwerkelijk de schulden te regelen. Het moratorium wordt alleen gegeven indien er sprake is van een dreigende situatie. Het moratorium is gericht op het bereiken van een soort adempauze. De 7

8 schuldhulpverlener krijgt zo voldoende tijd om een minnelijk traject op te zetten of te vervolgen zónder dat hij hierbij gehinderd wordt door schuldeisers. In 2012 is geen gebruik gemaakt van een verzoek tot een moratorium. Aanvraag dwangakkoord Het dwangakkoord geeft de schuldhulpverlener de mogelijkheid om weigerachtige schuldeisers te dwingen om mee te werken aan een minnelijke regeling. Dit gebeurt tijdens een kort geding. Met een dwangakkoord voorkom je dat schuldenaren in de WSNP terechtkomen omdat één of meerdere weigerachtige schuldeisers niet willen instemmen met een minnelijke regeling. We hebben in 2 dossiers gebruik moeten maken van een dwangakkoord-verzoek. Hiervan werd 1 verzoek ingetrokken en is niet meer behandeld door de rechter. De reden hiervoor was dat uiteindelijk toch een algeheel akkoord bereikt kon worden voor een minnelijke schuldregeling. Voor de andere situatie heeft de rechter besloten om niet het verzoek tot een dwangakkoord toe te wijzen, omdat de schuldensituatie dermate complex was dat een minnelijke schuldregeling naar alle waarschijnlijkheid niet tot een goed einde zou komen. De reden hiervoor was de onduidelijkheid over wie verantwoordelijk was voor de vordering van de weigerende schuldeiser, de cliënt of de schuldeiser. Uiteindelijk heeft de rechter besloten om de cliënt wel toe te laten tot de WSNP. Aanvragen voorlopige voorziening De voorlopige voorziening is bedoeld om tijdens de behandeling van de aanvraag WSNP een crisis te voorkomen. Dit geldt bijvoorbeeld voor een acuut dreigende huisuitzetting, afsluiting van nutsvoorzieningen, openbare verkoop van de inventaris of faillissement. In 2012 is geen gebruik gemaakt van een verzoek tot een voorlopige voorziening in afwachting van beslissing op een WSNP-aanvraag. Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP) WSNP staat voor Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen. Een beroep op de WSNP kan als blijkt dat het minnelijke traject niet mogelijk is. In 2012 heeft PLANgroep voor totaal 7 personen een verzoekschrift ingediend voor een wettelijke schuldsanering. Hiervan zijn 2 verzoeken zonder voorafgaand een minnelijk traject: bij 1 cliënt is gekozen om direct een WSNP aan te vragen, omdat er geen schuldenlast definitief vast te stellen was voor een minnelijktraject. Bij de andere cliënt was er sprake van een omzetting van een faillissement naar een WSNP. 5 van de aanvragen zijn in 2012 toegelaten voor dit traject. Via deze weg is er toch nog een oplossing gevonden voor de schuldenproblematiek van de cliënt. Het wettelijke traject is echter wel een zwaar traject. Om deze reden kiezen we er steeds vaker voor om het budgetbeheer tijdelijk door te laten lopen en een vinger aan de pols te houden. 1 aanvraag werd niet toegelaten tot het WSNP-traject. Dit betrof het verzoek tot het omzetten van een faillissement naar een WSNP-traject. De reden dat de cliënt niet toegelaten werd was dat er te veel onduidelijkheden waren over de financiële situatie. De rechter heeft besloten dat middels het faillissement de curator de mogelijkheid kreeg om duidelijkheid te verkrijgen. Per 1 januari 2013 is 1 dossier uit 2012 in afwachting van een beslissing van de rechter op een verzoek tot toelating tot de WSNP. Uiteindelijk is in januari 2013 door de rechter besloten dat betrokkene toegelaten werd tot dit traject. Nazorg Na afronding van het zware curatieve traject is het belangrijk om recidive te voorkomen. De cliënt krijgt in veel gevallen weer het beheer van zijn eigen financiën. Daarnaast is het aannemelijk dat er meer financiële ruimte is in zijn budget. Om te zorgen dat de klant na schuldsanering zelfstandig zijn financiën op orde kan houden, toetsen we tijdens een of 8

9 meerdere gesprekken of de gedragsverandering ook blijvend is. Dit is in 2012 bij 25 cliënten uitgevoerd. In totaal zijn 33 nazorggesprekken gevoerd. Als interventies noodzakelijk zijn, stemmen wij dit af met de gemeente. De gesprekken (maximaal vier) bevatten onder andere de volgende onderwerpen: Hoe is de regeling verlopen? Hoe gaat het na de regeling met het budget? Zijn er nieuwe schulden ontstaan? Is het gedrag veranderd? Is er meer inzicht verkregen in het budget? Zijn er veranderende omstandigheden binnen het gezin? Is ondersteuning nodig bij bijvoorbeeld het opnieuw aanvragen van toeslagen etc.? Rapportages Met onze kwartaalrapportages volgt u op de voet welke activiteiten en resultaten PLANgroep in uw gemeente boekt. Ook in ons jaarverslag verantwoorden wij ons over alle werkzaamheden die wij in opdracht van uw gemeente doen. Preventie Voorkomen is beter dan genezen. De plek van preventie binnen schuldhulpverlening wordt steeds belangrijker. In 2012 is geen vorm van preventie door PLANgroep uitgevoerd in uw gemeente. PLANgroep biedt een uitgebreid pakket aan preventieactiviteiten. Wij hebben diverse workshops en cursussen. Voor een totaaloverzicht van onze preventieactiviteiten verwijzen wij u naar de bijlage Preventie PLANgroep. 9

10 Invoering WGS in de gemeente Bergen Om de schuldhulpverlening effectiever te maken, is de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (WGS) ontwikkeld. Per 1 juli 2012 is de WGS van kracht geworden. In de praktijk heeft de invoering van de WGS behoorlijk wat veranderingen tot gevolg gehad voor de gemeentelijke schuldhulpverlening. Met onze kennis en expertise hebben we samen met uw gemeente gezorgd voor een goede voorbereiding op de implementatie van deze wet. Wet Gemeentelijke Schuldhulpverlening Met de WGS hebben gemeenten uitdrukkelijk de verantwoordelijkheid gekregen om integrale schuldhulpverlening uit te voeren. De wet schrijft overigens maar beperkt voor hoe gemeenten de schuldhulpverlening vervolgens moeten uitvoeren. Wel schrijft de wet voor dat de gemeenten een beleidsplan moeten maken dat richting geeft aan de integrale schuldhulpverlening. Dit plan wordt vastgesteld voor een periode van maximaal vier jaar. Ook gelden er regels voor wacht- en doorlooptijden. De maximale wachttijd voor het eerste gesprek waarin de hulpvraag wordt vastgesteld is vier weken. Voor bedreigende schulden geldt een maximum van drie werkdagen. Bovendien moet de gemeente de cliënt een globaal inzicht bieden in de doorlooptijd van het eerste gesprek tot het bereiken van het resultaat. Een andere grote wijziging is dat een verzoek tot schuldhulpverlening voortaan valt onder de werking van de Algemene Wet Bestuursrecht (Awb). Dit betekent dat de aanvrager bezwaar en beroep kan indienen tegen het afgegeven gemeentelijke besluit. Ook de wet Dwangsom is vervolgens van toepassing wanneer niet binnen acht weken wordt gereageerd op het schuldhulpverleningsverzoek. Zoals gezegd schrijft de wet maar beperkt voor hoe gemeenten de schuldhulpverlening moeten uitvoeren. Gemeenten moeten daarom met nadere regelgeving de rechten en plichten van de aanvrager vastleggen voor het aanvragen, verkrijgen en behouden van schuldhulpverlening. Invoering WGS in gemeente Bergen In aanloop naar de Wgs hebben wij in overleg met uw gemeente de volgende werkafspraken gemaakt: Plangroep voert sedert 1 juli 2012 na de eerste aanmelding een screeningsgesprek met de cliënt. Tijdens dit gesprek wordt de aanmelding getoetst op de beleidsregels van de gemeente. Als cliënt niet voldoet aan de regels wordt deze hierop gewezen (let op formeel is er nog geen aanvraag in de zin van de Wet). Als cliënt voor zover op dat moment valt te verifiëren wel aan de beleidsregels voldoet wordt er aan de cliënt een inlichtingenformulier schuldhulpverlening verstrekt en direct een aanvraaggesprek ingepland. Op het moment dat onze medewerker het ingevulde en door cliënt ondertekend formulier accepteert start de Wettelijke beschikkingstermijn van 8 weken. Binnen uiterlijk 4 weken na de acceptatie van het inlichtingenformulier wordt er een intake gevoerd. Vervolgens wordt er op basis van dit gesprek een Plan van Aanpak gemaakt. In dit plan worden onder andere de ons beschikbare producten beschreven die wij voor de cliënt willen inzetten. Uiterlijk binnen 6 weken na de acceptatie van de aanvraag wordt er een concept beschikking voorgelegd aan de toetser/beleidsmedewerker van de gemeente. Uiterlijk binnen 8 weken na de acceptatie van de aanvraag verstuurd Plangroep de beschikking. Indien gedurende het traject er een stagnatie optreedt nemen wij hiervoor de Wettelijke vastgestelde hersteltermijnen in acht. Deze werkwijze is volledig ingevoerd.. 10

11 Samenwerkingspartners Schuldhulpverlening is veel breder dan directe hulpverlening aan cliënten alleen. Integrale schuldhulpverlening is nodig om goede resultaten te kunnen boeken. Dit is de reden dat schuldhulpverleners samenwerken met verschillende partijen. Ook in uw gemeente zijn onze schuldhulpverleners permanent bezig met het leggen en onderhouden van contacten met plaatselijke instanties, andere hulpverleners en schuldeisers. Lokale ketenpartners PLANgroep heeft op lokaal niveau geen concrete werkafspraken met de aanwezige ketenpartners gemaakt. Zoals met Synthese of Humanitas. Er is voornamelijk contact met elkaar op cliëntniveau indien van toepassing. Gezien de grote van het cliëntenbestand van PLANgroep in de Gemeente Bergen is een daadwerkelijk zorgoverleg niet noodzakelijk. Dan is er met de verhuurder Destion ook goed contact. Als het van toepassing is, nemen ze contact op om iets te bespreken inzake een bestaande cliënt, of eventueel voor het aanmelden van een nieuwe cliënt. Tevens is er een zeer goede samenwerking en regelmatig overleg met de klantmanagers WWB. Daarnaast wordt met St. Welkom op Weg een samenwerking gestart in De bedoeling is dat via St. Welkom op Weg stagiaires ingezet worden ter ondersteuning van schuldhulpverlening, betreft het completeren van dossiers in de startfase van de hulpverlening. Dit betreffen stagiaires die een HBO-studie volgen. De werkzaamheden waarin de stagiaires gaan ondersteunen zijn gericht op het contact met klanten in de startfase van de regeling met als bedoeling om zo veel mogelijk uitval te voorkomen. Klanten worden na de aanmelding benaderd door St. Welkom op Weg om te helpen bij het uitzoeken van de gegevens die noodzakelijk zijn, en om al zo veel mogelijk de problematiek inzichtelijk te krijgen. Tevens kunnen de stagiaires ondersteunende werkzaamheden uitvoeren gedurende het gehele traject van de schuldregeling, dit betreffen voornamelijk werkzaamheden op administratief niveau. Landelijke convenanten Verder maakt PLANgroep gebruik van convenanten met landelijke organisaties zoals: CJIB, Eneco, Essent/Enexis, Evides, Nederlandse Thuiswinkel Organisatie (NTO), NUON, RWE, SVB-UWV, UPC, Vitens, Zorgverzekeraars Nederland. Deze convenanten zijn afgesloten door de NVVK, vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren. 11

12 Managementinformatie Wie kloppen er aan voor hulp bij financiële moeilijkheden? Hoeveel dossiers telt uw gemeente? Wat is het resultaat van schuldhulpverlening? Dit hoofdstuk vertaalt onze dienstverlening in cijfers. Verder leest u over de achtergrond van de schuldenaren in uw gemeente. Een opsomming van de schuldhulpverleningscijfers in uw gemeente treft u als bijlage aan. Dossiers Op 1 januari 2012 zijn nog 58 dossiers uit 2011 aanwezig variërend in de aanmeldings- de intake- de begeleidings- of de schuldregelingsfase. In 2012 hebben 59 mensen zich aangemeld bij PLANgroep voor hulp bij financiële problemen. In totaal ontvingen 117 huishoudens in 2012 een vorm van schuldhulpverlening via PLANgroep. Per 1 januari 2013 zijn er 50 cliënten in behandeling. Beschikkingen Met het van kracht worden van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening per 1 juli 2012 ontvangen cliënten een beschikking waarin staat of ze wel of niet worden toegelaten tot schuldhulpverlening. In totaal zijn er in uw gemeente 2 positieve beschikkingen afgegeven. Dit betreffen toelatingsbeschikkingen. In 5 gevallen is een negatieve beschikking afgegeven. Dit betreffen allen afwijzingsbeschikkingen, omdat de betreffende cliënten niet aan de voorwaarden voldeden. Er zijn hier geen bezwaren tegen ingediend. Slagingspercentage In 2012 zijn er 6 schuldbemiddelingen geslaagd. Er kwamen 5 WSNP-trajecten tot stand. Het slagingspercentage komt hiermee op 58%. Leeftijdscategorie 3% 11% tot 25 jaar 25% 41% 20% jaar boven 65 De meeste personen die een aanvraag hebben ingediend, bevinden zich in de leeftijdscategorie 45 tot 74 jaar, namelijk 41%. Cliënten jonger dan 25 jaar en ouder dan 65 jaar kwamen weinig voor. Burgerlijke staat en geslacht 0% 0% 23% 36% 5% 27% 9% alleenstaand all.st. ouder gehuwd in gem. gehuwd buiten gem. samenwonend ger. Partner De grootste groep aanvragers zijn mannen, namelijk 54%. In 2012 was dit ook de grootste groep die een aanvraag indiende. In 55% van alle aanvragen gaat het om gemeenschappelijke huishoudens (gehuwden en samenwonenden). Daarnaast is 45% van de aanvragers 12

13 alleenstaand of alleenstaande ouder. Dit is een kwetsbare groep. Gehuwden en samenwonenden kunnen in betere tijden reserves aanleggen. In mindere tijden kunnen zij op elkaar terugvallen. Dit geldt niet voor alleenstaanden. In 2012 waren er onder de aanvragers 19 huishoudens met kinderen. Schuldensituatie 10% 16% 6% 51% 17% < > Personen die zich hebben aangemeld voor schuldhulpverlening hebben meestal een schuldenlast tussen de ,- en ,-. Het gaat dan om 51%. Bij de vaststelling van dit percentage is uitgegaan van het totaal aantal dossiers in deze categorie met uitzondering van de categorie onbekend en De schuldenlast van de grootste groep is redelijk gelijk gebleven, in vergelijking met In de gemeente Bergen zijn relatief veel mensen met een hoge schuldenlast. Dit betekent dat mensen zich waarschijnlijk in een laat stadium melden. Een mogelijke oorzaak hiervan kan zijn dat het te maken heeft met de dorps-cultuur, het ons-kent-ons-principe. Maar ook de angst dat bekenden er weet van krijgen. Cliënten durven daardoor niet snel de stap te nemen om bij de gemeente aan te kloppen voor hulp bij schulden. De schaamte is vaak te veel aanwezig om in een vroeg stadium stappen te ondernemen, en wint het dan van de noodzaak. Inkomen 38% 0% 62% onder modaal 2x modaal boven 2x modaal Het bruto modale inkomen nemen wij als uitgangspunt. Dit inkomen is in 2012 vastgesteld op ,- bruto per jaar (= 1613,96,- netto per maand). De meeste aanvragers (62%) hebben een inkomen onder het bruto modale inkomen. Bij de vaststelling van dit percentage is uitgegaan van het totaal aantal dossiers in deze categorie met uitzondering van de categorie onbekend. De meeste mensen die zich aanmelden voor schuldhulpverlening hebben werk. 54% van de aanvragers heeft een inkomen uit arbeid. Veel mensen met schulden hebben een relatief laag inkomen, namelijk onder het modale inkomen. Het totaal aantal behandelde WWB-cliënten bedraagt 10. Uit het bovenstaande blijkt dat mensen met een inkomen net boven het bijstandsminimum, vaker te maken hebben met schulden. De redenen hiervoor zijn bijvoorbeeld: het niet goed (bewust) omgaan met geld, niet bekend zijn met bestaande regelingen, overbesteding (overkreditering) mede door het toenemende leengedrag in de samenleving, hogere woonlasten etc. Vaak leidt een combinatie van oorzaken ertoe dat mensen niet meer uitkomen met hun beschikbare middelen. 13

14 Afgeronde dossiers We hebben in 2012 in totaal 67 dossiers gesloten. In vergelijking met 2011 zijn in 2012 minder dossiers gesloten. De reden dat er minder dossiers zijn gesloten, komt door het feit dat in 2011 meer aanmeldingen ontvangen werden, waarvan bij 41 dossiers het nooit tot een daadwerkelijke aanvraag schuldhulpverlening is gekomen. Uitvalpercentage Het uitvalpercentage bedraagt 13,7. Tijdens de fase aanmelding vindt de meeste uitval plaats. Mogelijke oorzaken hiervoor zijn o.a. dat cliënten de eerste stap het moeilijkst vinden om schuldhulpverlening aan te vragen, of de verwachting van de hulpverlening is anders dan voorgesteld. Onderstaand treft u een overzicht aan van gesloten dossiers met fase en reden. Fase Reden Aantal Aanmelding Cliënt heeft geen 3 problematische schuld Cliënt heeft zich niet aan de 2 afspraken gehouden Cliënt is nooit verschenen 14 Cliënt is verhuisd naar een 1 andere gemeente Cliënt voldoet niet aan de 3 voorwaarden De verwijzer trekt het dossier 2 terug Beëindigd op verzoek van 1 cliënt Quickscan/pré-intake Cliënt heeft geen 1 problematische schuld Cliënt heeft nooit gereageerd 1 op herhaalde uitnodigingen Cliënt voldoet niet aan de 2 voorwaarden Cliënt weigert aan de 1 voorwaarden te voldoen Intake Cliënt heeft geen 3 problematische schuld Cliënt heeft nooit 2 gereageerd op herhaalde uitnodigingen Cliënt heeft zich niet aan de 4 afspraken gehouden Cliënt is verhuisd naar een 2 andere gemeente Cliënt voldoet niet aan de 5 voorwaarden Cliënt weigert aan de 4 voorwaarden te voldoen Bemiddeling Cliënt is verhuisd naar een 1 andere gemeente Begeleiding 2 e jaar SR Cliënt heeft zich niet aan de afspraken gehouden 1 14

15 Begeleiding 3 e jaar SR Cliënt heeft zich niet aan de 1 afspraken gehouden Hercontrole 3 e jaar SR Cliënt is overleden 1 Dossier voltooid 3 Nazorg Cliënt is opgenomen in de 3 WSNP Cliënt voldoet niet aan de 1 voorwaarden Dossier voltooid 5 15

16 Ontwikkelingen schuldhulpverlening PLANgroep volgt nieuwe ontwikkelingen op de voet. Als vooruitstrevende schuldhulpverleningsorganisatie werken wij volgens de nieuwste richtlijnen en wettelijke eisen. Wij besteden daarom veel aandacht aan deskundigheidsbevordering en bijscholing van onze schuldhulpverleners. Norm voor schuldhulpverlening (NEN 8048) De norm voor schuldhulpverlening (NEN 8048) moet leiden tot transparantie en verdere professionalisering van de schuldhulpverleningssector. Dit is nodig door de toename van schuldenproblematiek en de complexiteit daarvan. Verder biedt het certificaat gemeenten, cliënten en schuldeisers de garantie dat zij met een bonafide organisatie in zee gaan. Dat PLANgroep verdere professionalisering van de sector belangrijk vindt, blijkt wel uit onze actieve bijdrage aan de normcommissie die de NEN 8048 heeft opgesteld. Vanzelfsprekend vindt PLANgroep certificering van haar organisatie erg belangrijk. Eind 2012 heeft er daarom een driedaagse audit door Kiwa plaatsgevonden. PLANgroep heeft deze audit glansrijk doorstaan en het certificaat begin 2013 ontvangen. Klantprofielen voor schuldhulpverlening Met de nieuwe wet moet er meer werk met minder geld verzet worden. Een hulpmiddel dat daarbij kan helpen, is de inzet van klantprofielen. Met de klantprofielen bepaalt de schuldhulpverlener wat het hoogst haalbare doel is voor de cliënt. Door het aanbod daarop af te stemmen, voorkom je verspilling van tijd en geld. Deze handreiking kunt u vinden op Duurzame Financiële Dienstverlening (DFD) Duurzame Financiële Dienstverlening (DFD) is sinds 2011 een nieuwe module binnen de schuldhulpverlening van de NVVK. DFD kan een oplossing bieden voor mensen die voorlopig niet in een ander traject (Stabilisatie, Herfinanciering, Betalingsregeling, Saneringskrediet of Schuldbemiddeling) terecht kunnen. De doelgroep kenmerkt zich door onregelbare schulden en psychosociale problematiek waardoor het schuldhulpverleningstraject van drie jaar niet met goed gevolg te doorlopen is. Bij DFD wordt het inkomen gemaximaliseerd en de uitgaven geminimaliseerd. DFD is maatwerk en heeft geen maximale tijdsduur. In een plan van aanpak formuleert de schuldhulpverlener doelen voor de schuldenaar. Betalingsafspraken met schuldeisers blijven mogelijk. Dit geldt ook voor de inzet van budgetbeheer, budgetcoaching, flankerende hulp en beschermingsbewind. Verder vindt er regelmatig overleg plaats met de zorgketen. PLANgroep kan deze nieuwe dienstverlening in uw gemeente aanbieden. Met deze nieuwe dienstverlening biedt u een oplossing voor kwetsbare mensen die niet in aanmerking komen voor de huidige schuldhulp. Preventie Voorkomen is beter dan genezen. Inzetten op preventieactiviteiten kan voorkomen dat mensen in problematische schuldsituaties terechtkomen. Dit kan veel geld besparen. Gezien de bezuinigingen is het inzetten van preventieactiviteiten voor gemeenten interessant. PLANgroep kan u hierbij van dienst zijn. Wij bieden een breed pallet aan preventieactiviteiten voor allerlei doelgroepen. Enkele voorbeelden zijn: workshop Energie besparen, voorlichtingsbijeenkomsten op lagere en middelbare scholen, budgetvoorlichting, budgetcursus omgaan met geld. Voor een totaaloverzicht van onze preventieactiviteiten verwijzen wij u graag naar de bijlage Preventie PLANgroep. 16

17 BIJLAGEN Demografische cijfers van de gemeente Bergen Dienstverlening PLANgroep Preventie PLANgroep 17

18 Demografische cijfers van de gemeente Bergen 1 januari 2012 tot en met 31 december % voorstel (Betalingsregeling) 66 Aanmelding 42 Budgetbegeleiding licht 0 Budgetbegeleiding middel 0 Budgetbegeleiding zwaar 12 Bemiddeling 67 Controle dossier en afsluiten 2 Crisisinterventie 2 Dwangakkoord aangevraagd 35 Eenmalig advies 13 Hercontrole VTLB 1e jaar 6 Hercontrole VTLB 2e jaar 8 Hercontrole VTLB 3e jaar 33 Intake 33 Nazorg 38 Pre-Intake/Quickscan 0 Saneringskrediet 2 Voorbereiden BBH/bewind/curatele 0 Voorlopige voorziening /moratorium 7 WSNP Aantal dossiers op 1 januari: Aantal nieuwe dossiers Aantal dossiers op 31 december: Aantal afgesloten dossiers: Totale aantal behandelde dossiers

19 Onderstaande getallen zijn gebaseerd op de dossiers waarbij in de genoemde jaren de intake is afgerond Kinderen Aantal dossiers met kinderen: Aantal dossier zonder kinderen: Burgerlijke staat (hoofdaanvrager) Alleenstaand Alleenstaande ouder Gehuwd buiten gemeenschap Gehuwd in gemeenschap Geregistreerd partnerschap met gemeenschap Samenwonend Geslacht (hoofdaanvrager) Man Vrouw Leeftijd (hoofdaanvrager) Inkomen onder modaal tussen modaal en 2x modaal boven 2x modaal Soort inkomen Uitkering Loon uit dienstbetrekking Schuldhoogte < >

20 Dienstverlening PLANgroep Outsourcing schuldhulpverlening Bij PLANgroep kunt u rekenen op een partij die alle aspecten van schuldhulpverlening aan uw inwoners kan bieden. Met ruim 26 jaar ervaring bij gemeenten weten wij wat er bij u speelt. Van totaaloplossing tot het afnemen van een individuele dienst. Detachering schuldhulpverlener Ook voor tijdelijk ondersteuning van uw team kunt u bij PLANgroep terecht. Met een ervaren schuldhulpverlener van PLANgroep kunt u snel en flexibel inspringen als de hulpvraag toeneemt. Wij bieden u ervaren schuldhulpverleners die direct inzetbaar zijn. Dit bespaart u de kosten van werving & selectie. Neemt de vraag naar schuldhulpverlening af? Dan kunt u gemakkelijk besluiten geen gebruik meer te maken van de schuldhulpverlener van PLANgroep. Wel zo makkelijk. Beleidsontwikkeling schuldhulpverlening Deze nieuwe wet gemeentelijke schuldhulpverlening legt de zorgplicht van gemeenten vast om haar inwoners integrale schuldhulpverlening aan te bieden. Als gemeente moet u de regie gaan voeren op schuldhulpverlening. Hoe uw gemeente dat gaat doen, legt u vast in een plan dat de gemeenteraad voor ten hoogste vier jaar vaststelt. Onze collegawerkmaatschappij Conclusion Advies en Management kan uw gemeente ondersteunen in beleidsvorming rond het plan van aanpak, het verder opzetten van ketenregie en realiseren van een integrale aanpak. Wij brengen u graag in contact met onze collegawerkmaatschappij. Aanmelding Aanmelding verloopt meestal via doorverwijzing door andere instanties. Voorbeelden hiervan zijn sociale zaken, maatschappelijk werk en lokale schuldeisers. Het is belangrijk dat signalering en verwijzing in een vroeg stadium van de schuldsituatie plaatsvindt. Na aanmelding ontvangt de cliënt een aanvraagformulier. Na ontvangst van het ingevulde en ondertekende aanvraagformulier, nemen we de aanvraag in behandeling. Dossiervorming Dossiervorming heeft tot doel om op een gestructureerde, ordelijke wijze nieuwe aanmeldingen voor schuldhulpverlening te registreren. Crisisinterventie Bij een crisis zoals huisuitzetting of afsluiting van gas en/of elektriciteit, bieden wij de cliënt binnen 24 uur crisisinterventie aan. Dit betekent dat PLANgroep meteen aan de slag gaat om de acute crisis op te lossen. Met het wettelijke moratorium kunnen we een huisuitzetting of afsluiting van water, gas en elektriciteit voorkomen. Ook maken wij gebruik van landelijke convenanten om een crisis af te wenden. Plaatselijke afspraken zijn daarnaast van groot belang. Na de interventie starten we zo snel mogelijk met een stabilisatietraject en/of schuldsanering. Quick scan We voeren een kort gesprek met de cliënt waarin we de urgentie van de hulpvraag bepalen. Is er misschien sprake van een crisissituatie? Kunnen we deze cliënt met eenmalig advies (1 à 2 gesprekken) helpen? Zijn er nog onduidelijkheden of ontbrekende gegevens? Na opheldering van de informatie, kan de intake plaatsvinden. 20

21 Eenmalig advies We kunnen de cliënt helpen met één of enkele adviesgesprekken. Wij leggen de hulpvraag en ons advies vast in een korte rapportage. Intake Na aanmelding of quickscan houdt de schuldhulpverlener een intakegesprek met de cliënt. We verzamelen alle financiële gegevens (inkomsten, uitgaven en schulden) en berekenen het vrij te laten bedrag (VTLB) voor de cliënt en de aflossingscapaciteit. Het VTLB is het volgens de NVVK-norm berekende bedrag dat de schuldenaar minimaal nodig heeft voor levensonderhoud en vaste lasten. De aflossingscapaciteit is al het inkomen boven het VTLB. Vervolgens bepalen we of er sprake is van een problematische schuldsituatie. Daarna stellen we een plan van aanpak op. Dit plan bespreken we samen met de cliënt(en). Schuldregeling We starten alleen met een schuldregeling als er sprake is van een problematische schuldsituatie. Zodra alle schulden bekend zijn, proberen we een minnelijke regeling tot stand te brengen. We leggen dan eerst schriftelijke contacten met de schuldeisers. Daarin verzoeken we schuldeisers om verdere invorderingsmaatregelen en renteberekening te stoppen. Daarnaast vragen we ze de hoogte van het saldo schriftelijk aan PLANgroep mee te delen. Een minnelijke regeling kunnen we treffen door schuldbemiddeling of schuldsanering. Schuldbemiddeling is het bemiddelen tussen schuldenaar en schuldeiser(s) bij de totstandkoming van afbetalingsregelingen zonder krediet. Schuldsanering is het oplossen van een schuldsituatie door het verstrekken van een saneringskrediet. Indien het minnelijke traject spaak loopt, kan de cliënt verwezen worden naar het wettelijke traject: de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP). Begeleiding Onder begeleiding verstaan wij ondersteuning bij de planning, organisatie en het beheer van de financiële kant van het huishouden. De cliënt heeft vaak advies nodig en begeleiding bij het voeren van een financieel gezond huishouden. Een belangrijk hulpmiddel daarbij is budgetbeheer. Begeleiding en/of budgetbeheer kunnen meteen tijdens de intakefase starten. Na de totstandkoming van de definitieve schuldregeling volgt een kritische fase in het schuldhulpverleningsproces. Deze periode is langdurig en stelt zware eisen aan de cliënt. Voor het slagen van de uitvoering van de schuldregeling, is begeleiding en budgetbeheer vaak zeer gewenst en soms zelfs noodzakelijk. Tijdens onze contacten met de cliënt kijken we of hij/zij zich aan de afspraken houdt. Ook controleren we of er wijzigingen in de financiële situatie zijn opgetreden. Budgetbeheer PLANgroep voert ook budgetbeheer uit. Bij budgetbeheer machtigen cliënten PLANgroep om hun inkomen te ontvangen. Vervolgens voldoet PLANgroep alle betalingen die zijn opgenomen in het budgetplan. PLANgroep opent hiervoor een speciale rekening op naam van de cliënt. Binnen budgetbeheer is er keuze uit verschillende pakketten. De keuze van het pakket bepaalt in welke mate de budgetbeheerder de cliënt ondersteunt. Dit varieert van alleen de vaste lasten betalen tot een totaalpakket inclusief belastingaangifte. Het doel van budgetbeheer is rust creëren in de financiële situatie. Bijkomend en doelmatig effect is dat het de kans op het maken van nieuwe schulden minimaliseert. Hierdoor kunnen we de cliënt sneller en op een passende manier helpen. Heronderzoek De heronderzoeken van een (problematische) schuldregeling vinden plaats aan het einde van het eerste, tweede en derde jaar. Tijdens een heronderzoek maken we een 21

22 herberekening van het VTLB. Tevens controleren we of de cliënt zich aan de schuldregeling heeft gehouden. Wanneer een schuldregeling na het derde jaar positief is afgesloten, krijgt de schuldenaar kwijtschelding van het restant van de vordering. Aanvraag moratorium Met het moratorium kunnen schuldhulpverleners woningbouwcorporaties, energiemaatschappijen en zorgverzekeraars dwingen om hun invorderingsmaatregelen een half jaar op te schorten. Doel is dat de schuldhulpverlener de tijd krijgt om daadwerkelijk de schulden te regelen. Het moratorium wordt alleen gegeven indien er sprake is van een dreigende situatie. Het moratorium is gericht op het bereiken van een soort adempauze. De schuldhulpverlener krijgt zo voldoende tijd om een minnelijk traject op te zetten of te vervolgen zónder dat hij hierbij gehinderd wordt door schuldeisers. Aanvraag dwangakkoord Het dwangakkoord geeft de schuldhulpverlener de mogelijkheid om weigerachtige schuldeisers te dwingen om mee te werken aan een minnelijke regeling. Dit gebeurt tijdens een kort geding. Met een dwangakkoord voorkom je dat schuldenaren in de WSNP terechtkomen omdat een of meerdere weigerachtige schuldeisers niet willen instemmen met een minnelijke regeling. Aanvragen voorlopige voorziening De voorlopige voorziening is bedoeld om tijdens de behandeling van de aanvraag WSNP bijvoorbeeld een acuut dreigende huisuitzetting, afsluiting van nutsvoorzieningen, openbare verkoop van de inventaris of faillissement te voorkomen. WSNP WSNP staat voor Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen. Een beroep op de WSNP kan als blijkt dat het minnelijke traject niet mogelijk is. Naast particulieren kunnen ook ondernemers met een eenmanszaak, vennootschap onder firma (VOF), maatschap of een andere niet-rechtspersoon gebruikmaken van de WSNP. Nazorg Schuldhulpverlening moet leiden tot een duurzame oplossing. Nazorg is daarbij een belangrijk instrument. Het monitoren en indien nodig direct ingrijpen bij dreigende nieuwe problemen is een noodzakelijk onderdeel in het hulpverleningstraject. Nazorg dient zich niet alleen te richten op financiële problemen. Samen met de ketenpartners richten we de nazorg in. Het doel van nazorg is de klant ondersteuning bieden om uitval uit de regeling en recidive te voorkomen. Verder moet nazorg ervoor zorgen dat de gedragsverandering blijvend is. Rapportages Met onze kwartaalrapportages volgt u op de voet welke resultaten PLANgroep boekt. Ook in ons jaarverslag verantwoorden wij ons over alle werkzaamheden die wij in opdracht van uw gemeente doen. 22

23 Preventie PLANgroep Puinruimdagen Cursisten kunnen tijdens deze twee dagen hun vuilniszak, bananendoos of bureaulade met alle (ongeopende) post meenemen naar de gemeente. Doel is het samen opzetten van een basisadministratie. Geen administratie bijhouden geeft veel problemen. Dubbele betalingen, onbetaalde rekeningen en het uiteindelijk ontstaan van schulden. Vaak komen deze problemen aan het licht bij aanvragen voor bijzondere bijstand, kwijtschelding, toeslagen Belastingdienst en schuldhulpverlening. Gemeenten hebben veel profijt van deze vorm van preventie. Aanvragen kunnen we sneller afwikkelen en hoeven we minder vaak af te wijzen door gebrek aan informatie. Als gemeente kunt u op verschillende manieren deelnemers benaderen: direct via een gepersonaliseerde mailing of indirect via een aankondiging in een nieuwsbrief en/of krant. Budgetcursus Omgaan met geld In samenwerking met het Nibud bieden wij de training Omgaan met geld. Deze cursus is bedoeld voor cliënten in het schuldhulpverleningstraject en voor mensen die willen leren omgaan met het beschikbare inkomen. Doel is om inzicht te krijgen in de financiële situatie en de mogelijkheden om de financiën onder controle te krijgen. Deze budgetcursus is ideaal te combineren met de puinruimdagen en workshop energie besparen. Maatwerk budgetcursus 'Omgaan met Geld' Aangepast programma op basis van uw wensen. Zo kunt u bijvoorbeeld een extra les over gezonde voeding toevoegen aan de cursus. U kunt de cursus verkorten of verlengen. Verder kunt u de budgetcursus 'Omgaan met geld' zeer goed combineren met de workshop energie en puinruimdagen. Terugkombijeenkomsten budgetcursus Hoe gaat het met de deelnemers? Is de financiële situatie nog steeds onder controle? Gebruiken de deelnemers de kennis van de cursus nog in de praktijk? Deze en andere vragen staan centraal tijdens de terugkombijeenkomsten. Aandacht is er ook voor het opfrissen van kennis. Cursus Dat levert wat op! De cursus Dat levert wat op! is een doe programma van zes bijeenkomsten van elk twee uur. De cursus heet Dat levert wat op omdat milieubewust gedrag in en om het huis geld oplevert. Het belangrijkste van de cursus is dat de cursisten de kennis thuis in de praktijk brengen. Anders gaan de energierekeningen niet omlaag en worden de afvalzakken niet lichter! Tijdens elke les staat een thema centraal zoals gas, elektriciteit, afval en water. Voor ieder thema verzamelen de deelnemers meetgegevens die ze noteren in het werkboek. Doel is besparing op de genoemde thema s te realiseren. Workshop energie besparen Met deze workshop leren cursisten te besparen op hun energierekening. In een drie uur durende interactieve workshop leren deelnemers hoe je energie bespaart, de juiste energieleverancier kiest en de energierekening leest. Voor alle cursisten is er tijd om de persoonlijke situatie te bekijken. Met kleine aanpassingen kunnen deelnemers vaak een paar honderd euro besparen. De workshop is laagdrempelig. De informatie draagt onze energiecoach in spelvorm over. Voorlichtingsbijeenkomst leerlingen basisschool Jongeren zijn steeds vaker in het nieuws als het om schulden gaat. Voorkomen is beter dan genezen. PLANgroep kan met haar ervaring in voorlichting een belangrijke rol spelen voor 23

24 basisschoolleerlingen. Verstandig omgaan met geld staat centraal tijdens drie lessen van een uur. Onderwerpen als zakgeld, kasboekjes, sparen en de gevaren van reclame komen aan bod. Als thuisopdracht gaan de kinderen een spaarplan maken. Tijdens de cursus maken wij gebruik van de NIBUD geldkoffer Voorlichtingsbijeenkomst leerlingen middelbare school Voor jongeren heeft PLANgroep een speciale methode ontwikkeld. Tijdens een bijeenkomst van 2,5 uur leren scholieren in een spel inzicht te krijgen in de financiële wereld. Dit spel is ontwikkeld door NIBUD om meer kennis te krijgen op budgettair en financieel gebied. Ook maken wij gebruik van het lesmateriaal IN en OUT van NIBUD. Voorlichtingsbijeenkomst niet-scholieren van jaar Deze doelgroep is vaak lastiger te bereiken omdat zij niet op school zitten. PLANgroep maakt op basis van de groep (leeftijd, achtergrond, interesse etc.) een programma op maat. Thema s zijn onder andere: omgaan met geld (zakgeld, kleedgeld, kostgeld etc.), sparen & budgetteren, studiefinanciering, belastingdienst (T-biljet), kopen op afbetaling en zelfstandig gaan wonen. Themabijeenkomst voor ouders van schoolgaande kinderen Speciaal voor ouders met kinderen op de basisschool organiseren wij een twee uur durende themabijeenkomst. De onderwerpen zijn: zakgeld, kleedgeld, besparen, hoe leer ik mijn kind bewust omgaan met geld en op welke teruggaven heb ik als ouder recht. Vanzelfsprekend gaan we ook uitgebreid in op vragen. Workshop schuldhulpverlening speciaal voor ouderen Vaak speelt schaamte een rol voor ouderen bij het vragen om hulp bij financiële problemen. Ook zijn ze vaak minder bekend met schuldhulpverlening. Tijdens deze workshop kunnen deelnemers uitgebreide kennis opdoen over schuldhulpverlening. PLANgroep neemt de rol van de gemeente hierin nadrukkelijk mee. De workshop is interactief en informatief. Onderwerpen zijn onder andere: hoe is schuldhulpverlening georganiseerd, waar kun je terecht voor schuldhulpverlening, brancheverenigingen, minimabeleid, besparen en bezuinigen. Themabijeenkomst voor allochtonen Speciaal voor allochtonen organiseren we een themabijeenkomst waarin aandacht is voor allerlei aspecten op het gebied van financiën. De bijeenkomst heeft een preventieve insteek en behandelt uiteenlopende onderwerpen op het gebied van financiën. Werkgroep voorkomen huisuitzetting Een huisuitzetting kost de maatschappij al snel ,-. Bovendien zijn de gevolgen voor het gezin of persoon die op straat komt te staan niet te overzien. Het probleem is complexer geworden. Geen verblijfplaats heeft vaak grote gevolgen voor het inkomen, de zorgverzekering en het welzijn. Reden voor de gemeente, woningcorporatie en PLANgroep om krachten te bundelen in een werkgroep om huisuitzetting te voorkomen. De werkwijze is erop gericht om huurders met een problematische schuldsituatie in een vroeg stadium in beeld te brengen. De rol van PLANgroep is gesprekspartner en sparringpartner voor de gemeente en woningcorporatie. Wij zorgen ook voor de procedurebeschrijving en het opstellen van een overeenkomst tussen de gemeente en woningcorporatie. Training Herkennen van Schuldsituaties voor hulpverleners/intermediairs Speciaal voor hulpverleners/intermediairs bieden wij een training Herkennen van Schuldsituaties aan. Tijdens deze training kan de hulpverlener/intermediair algemene kennis opdoen over schuldhulpverlening. Speciale aandacht is er voor het vroegtijdig herkennen van cliënten en het correct doorvragen naar schulden. Onderwerpen als hoe maak je een 24