Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Het verworven immuun deficiëntiesyndroom (AIDS) Nr. 37 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 3 oktober 1989 De vaste commissie voor de Volksgezondheid 1 stelde op 30 juni een aantal vragen aan de Staatssecretaris van Welzijn, Volksge zondheid en Cultuur. De Staatssecretaris beantwoordde deze vragen bij brief van 22 september De commissie heeft de eer van het aldus gevoerde overleg hierna verslag uit te brengen. 1 Samenstelling: Leden: Haas-Berger (PvdA), voorzitter, E. Terpstra (VVD), Wöltgens (PvdA), Lansink (CDA), ondervoorzitter, Borgman (CDA), Leerling (RPF), De Pree (PvdA), Van der Heijden (CDA), Franssen (VVD), Laning Boersema (CDA), Nijhuis (VVD), Huys (PvdA), Van Otterloo (PvdA), Netelenbos (PvdA) Plv. leden: Eisma (D66), Ter Beek (PvdA), Hermans (VVD), Beckers-de Bruijn (PPR), Esselink (CDA), Van der Vlies (SGP), Moor (PvdA), Frissen (CDA), Linschoten (VVD), Van Es (PSP), Schutte (GPV), Gerritse (CDA), Buurmeijer (PvdA), Beinema (CDA), Van Nieuwenhoven (PvdA), Ter Veld (PvdA), Vermeend (PvdA) F SDU uitgeverij vgravenhage 1989 Tweede Kamer, vergaderjaar , 19218, nr. 37

2 De Voorzitter van de Vaste Commissie voor de Volksgezondheid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Rijswijk, 22 september 1989 Hierbij zend ik U mede namens de Minister van Justitie en de Staats secretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de antwoorden op de door U bij brief van 30 juni jl. gestelde vragen. De Staatssecretaris van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur, D. J. D. Dees Tweede Kamer, vergaderjaar , 19218, nr. 37

3 1 Is er een termijn bepaald waarbinnen de reactie van de sociale partners op het rapport van de Interdepartementale werkgroep aanstel lingskeuringen (TK 19218, nr. 32) ontvangen moet zijn? Zo ja, welke en wanneer volgt dan een regeringsstandpunt? In de begeleidende brief aan de Tweede Kamer van 29 april 1989 (TK 19218, nr. 32) bij het door u genoemde rapport is reeds aangegeven dat het in de bedoeling ligt dit najaar een definitief standpunt te bepalen Bijna alle reacties van sociale partners, keurende artsen/instanties en verzekeraars zijn thans ontvangen; de Interdepartementale Werkgroep Aanstellingskeuringen zal deze reacties betrekken bij de verwerking tot een definitief rapport. Naar verwachting kan dit definitieve rapport medio november gereed zijn. 2 Wanneer zal het eindrapport van het overleg tussen de KNMG en de Vereniging voor Arbeids en bedrijfsgeneeskundigen over medisch-objectieve criteria voor het testbeleid aan de regering (en aan de Kamer) worden medegedeeld? Bent u betrokken bij dat overleg? Hebt u tot spoed aangezet? Wanneer volgt het regeringsstandpunt? Het door u bedoelde overleg tussen de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) en de Vereniging van Geneeskundig Adviseurs bij Verzekeringsmaatschappijen (GAV) inzake de te hanteren objectieve medische criteria bij de beoordeling van de vraag of een HlV-test is geïndiceerd bij een levensverzekering onder een bedrag van f ,-verzekerd kapitaal, heb ik in november 1988 geëntameerd. Hierover heb ik u geïnformeerd bij brief van 12 oktober 1988 (Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 29) en bij brief van 15 februari 1989 (Tweede Kamer, vergaderjaar , 19218, nr.31). Dit overleg is, naar ik begrepen heb, tot mijn spijt nog niet voltooid. Zeer recent heeft de KNMG wel een discussienota uitgebracht die in gaat op de problematiek rond keuringen in zijn algemeenheid. Dezerzijds is reeds een aantal malen tot spoed aangezet. Een regeringsstandpunt op het aan mij uit te brengen rapport zal ik de Tweede Kamer zo spoedig mogelijk na ontvangst van de bedoelde stukken doen toekomen. 3 en 4 Over welke onderwerpen verband houdende met het testbeleid in het algemeen en onder w/ens ministeriële verantwoordelijkheid of coördina tiebevoegdheid vindt momenteel (interdepartementaal) overleg plaats? Bij welke overlegsituaties tussen bij het testbeleid betrokken partijen in het «veld» bent u betrokken? Over een groot aantal onderwerpen verband houdende met het HlV-testbeleid heeft interdepartementaal overleg of overleg met het «veld» plaats gevonden of vindt overleg nog steeds plaats. Zoals u bekend is, is in de Nota inzake het Aidsbeleid (Tweede Kamer, verga derjaar , 19218, nrs. 8-9) het kader geschetst waarop het huidige testbeleid is gebaseerd. Nadien is een aantal kwesties nader uitgewerkt in de brief van de Minister van Justitie van 18 december 1987 (Tweede Kamer, vergaderjaar , 19218, nr. 10), in de brief van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 13 april 1988 (Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr ), in de brief van de Staatssecretaris van Defensie van 15 april 1988 (Tweede Kamer, vergaderjaar , 19218, nr. 17), in een tweetal brieven van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgele Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 37

4 genheid van 24 april 1989 (Tweede Kamer, vergaderjaar , , nrs. 32 en 33) en in een brief mijnerzijds van 30 mei 1989 (Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 35). Met de laatste brief deed ik u een afschrift toekomen van een door de Minister van Buitenlandse Zaken aan alle Chefs de poste verstuurde notitie. Naar aanleiding van de definitieve rapportage van de KNMG en de GAV (zie ook vraag 2) zal interdepartementaal overleg met de Ministeries van Justitie en Financiën plaats hebben inzake het testbeleid bij levens verzekeringen met een verzekerd kapitaal van minder dan f ,-. Over deze kwestie vindt ook geregeld overleg plaats met het veld, mede vanwege het feit dat gesignaleerd wordt dat de bereidheid om aan wetenschappelijk onderzoek mee te werken, afneemt. Met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgeiegenheid en met het Ministerie van Justitie vindt voorts overleg plaats ter uitwerking van de adviezen die binnen komen naar aanleiding van de eerder genoemde rapportage van de inter departementale werkgroep «aanstellingskeuringen». Voorts wordt over een groot aantal onderwerpen verband houdende met het HlV-testbeleid op incidentele basis zowel interdepartementaal als met het veld overleg gevoerd Daarbij valt te denken aan het testbeleid, bij de bloedbanken, in gevangenissen en in het kader van het strafprocesrecht, in het kader van seroprevalentie-onderzoek, aan de landsgrenzen en aan het gebruik van de HlV-test ten behoeve van «partner-notification». Dit najaar zal een interdepartementaal Aids-overleg tot stand worden gebracht. Ook in dit gremium kan zonodig het testbeleid, voorzover dit niet in ander verband is geschied, aan de orde worden gesteld. Al het (interdepartementaal) overleg over het aidsbeleid in zijn algemeen en het HlV-testbeleid in het bijzonder vindt plaats onder mijn coördinatiebevoegdheid. De coördinatiebevoegdheid voor het onderwerp «aanstellingskeuringen» ligt primair bij de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. 5 Van welke instanties of groepen verwacht u nog advies (en op welke termijn) alvorens u uw standpunt kunt bepalen t.a.v. het testbeleid en t.a.v. een eventuele regeling voor onverzekerbare risico's? Alvorens een nader standpunt te bepalen ten aanzien van het testbeleid en ten aanzien van een eventuele regeling voor onverzekerbare risico's is het van belang eerst de eerdergenoemde rapportage inzake het overleg tussen de KNMG en de GAV af te wachten. Voorts heb ik de Nationale Commissie Aids-Bestrijding (NCAB) gevraagd mij van advies te dienen over de vraag hoe de komende jaren de toegankelijkheid van maatschappelijke voorzieningen voor mensen met een HlV-infectie gewaarborgd kan worden. Dit laatste advies kan dan tevens worden betrokken bij de beantwoording van de vraag of, en zo ja op welke wijze, een regeling voor onverzekerbare risico's gecreëerd dient te worden. 6 Welke nieuwe maatregelen of aanpassingen van reeds bestaande regelingen zijn nodig om met inachtneming van de artikelen 1, 10 en 11 van de Grondwet (resp. discriminatie, privacy, integriteit van het menselijk lichaam) te komen tot een wettelijk kader voor de rechtspositie van te testen personen? Welke voorbereidingstijd is daarmee gemoeid? Naar mijn oordeel zijn in zijn algemeenheid vooralsnog geen nieuwe maatregelen nodig om te komen tot een wettelijk kader voor de rechts positie van te testen personen. Zeer recent hebben de Minister van Justitie en ik een wetsvoorstel op de geneeskundige behandelingsover eenkomst ter advisering aan de Raad van State voorgelegd. Deze wet Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 37

5 geeft het kader waarin naar mijn mening de bedoelde rechtspositie vooralsnog afdoende is geregeld. Voor wat betreft een wettelijk kader voor de rechtspositie van de keurling i.c. werknemers en aspirant werknemers (sollicitanten), kan worden gedacht aan de door de Interde partementale Werkgroep Aanstellingskeuringen in haar concept rapportage (Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 32, bijlage) hierover aanbevolen maatregelen. De werkgroep doet ter zake de aanbeveling (aanbeveling nr. 9, pag. vi.) de rechtsbescherming van de keurling beter te regelen dan thans het geval is. Voor wat betreft het wettelijk kader waarin bedoelde rechtspositie nader zou kunnen worden geregeld, wordt door de werkgroep in dit verband gewezen op het wetsvoorstel op de geneeskundige behandelingsovereenkomst en op de Arbeidsomstandighedenwet. Tevens kan worden gewezen op het streven om nog dit jaar - na overleg met de Stichting van de Arbeid - tot een definitieve standpuntbepaling te komen ten aanzien van de vraag of een wettelijke regeling inzake werving en selectie gewenst is. Oe rechtspo sitie van de keuring als aspirant-werknemer kan immers niet los gezien worden van de totale rechtspositie van de sollicitant. 7 en 8 Welke maatregelen zijn noodzakelijk om te voorkomen dat aanstel lingskeuringen gebruikt worden als selectiecriterium? Hoeveel tijd neemt het voorbereiden en dergelijke maatregelen in beslag? Welke maatregelen zijn noodzakelijk om te voorkomen dat aanstel lingskeuringen gecombineerd worden met keuringen ten behoeve van pensioen of aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekeringen? Naar bekend, wordt de desbetreffende problematiek behandeld in het concept-rapport van de Interdepartementale Werkgroep Aanstellingskeu ringen «Goed Gekeurd» (zie ook het antwoord op vraag 6). Hierin is als beleidsaanbeveling geformuleerd dat een aanstellingskeuring uitsluitend gericht dient te zijn op het beoordelen van de medische geschiktheid voor de functie. Een eventuele pensioenkeuring dient volgens de werkgroep dus niet van invloed te zijn op de aanstelling van betrokkene. De reacties van de diverse maatschappelijke groeperingen zijn nog niet alle ontvangen of verwerkt. Een definitief standpunt over het gebruik van de aanstellingskeuring als vorenbedoeld, zal echter naar verwachting in de loop van dit kalenderjaar kunnen worden vastgesetld. Met betrekking tot de collectieve pensioenen heeft de werkgroep aanbevolen om na te gaan of - analoog aan de regeling in artikel 44 van de Ziektewet - een keuring kan plaats vinden nadat het risico zich heeft gerealiseerd. Hierdoor zou een pensioenkeuring vooraf overbodig worden. Voor de goede orde wordt er overigens nog op gewezen dat de verantwoorde lijkheid voor de collectieve pensioenen primair rust bij de werkgevers, werknemers en hun organisaties. Vooralsnog gaan wij ervan uit, dat over de desbetreffende problematiek door hen in overleg met de pensioen en arbeidsongeschiktheidsverzekeraars afspraken zullen kunnen worden gemaakt. Afhankelijk van die afspraken zal nader moeten worden bezien of en zo ja, maatregelen ter zake nodig zijn. 9 Langs we/ke wegen kan worden voorkomen dat het thans bestaande testbeleid bij verzekeringen er toe leidt dat de voortgang van het weten - schappelijk onderzoek onder (Aids)risicogroepen stagneert? De geschetste problematiek heeft in het bijzonder betrekking op het testbeleid bij levensverzekeringen met een verzekerd kapitaal van minder dan f ,-. Boven dit bedrag leggen verzekeraars een ieder de verplichting op een HlV-test te ondergaan. Het ligt in mijn voornemen Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 37

6 hierop nader in te gaan bij de formulering van een standpunt op de rapportage van de KNMG/GAV (zie ook vraag 2 en 4). 10 Op welke terreinen verwacht u dat in ieder geval nadere regelgeving van de overheid geboden is? Deze vraag is mede gezien mijn antwoorden op de vragen 5, 6 en 7 nog niet te beantwoorden. Het ligt in mijn voornemen in de eerderge noemde, definitieve standpuntbepalingen hierover nader uitsluitsel te geven. Tweede Kamer, vergaderjaar , 19218, nr. 37