Studentenparticipatie Leerkracht: een topjob Over pesticiden, shampoo en bier. maart. Afgiftekantoor BELGIE - BELGIQUE PB.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Studentenparticipatie Leerkracht: een topjob Over pesticiden, shampoo en bier. maart. Afgiftekantoor BELGIE - BELGIQUE PB."

Transcriptie

1 Afgiftekantoor 3500 Hasselt 1 P mrt-apr-mei 2010 nr 59-4 maal per jaar BELGIE - BELGIQUE PB 3500 Hasselt 1 12/1738 maart 10 Studentenparticipatie Leerkracht: een topjob Over pesticiden, shampoo en bier Afzender: KHLim, Agoralaan Gebouw B, bus 1, 3590 Diepenbeek

2 KHLimFocus 59 mrt apr 2010 Foto Cover: Reginald Tackoen student 2de jaar Fotografie, Media & Design Academie. Geportretteerde: Aliya Arain, studente 3de jaar bachelor Lager Onderwijs staat in een artikel verderop in Focus. Redactie: Guido Cajot, Lieve Delahaye, Erik De Winter, Gerard Gielen, Brunhilde Keijers, Myriam Lynen, Annemarie Renwart Werkten ook mee aan dit nummer: Hilde Bottu, Herman Baerten, Rob Cornelissen, Annick Geenen, Ine Geerts, Sanne Jansen, Aurelie Knuts, Peter Meylaerts, Sebila Ozturk, Jessica Schoffelen, Veerle Schuyten, Kenny Stals, Magda Vaes Vormgeving: HECTICA (oud-studenten KHLim, Media en Design Academie, Genk) KHLim, Katholieke Hogeschool Limburg Campus Diepenbeek, Agoralaan, gebouw B, bus 1, 3590 Diepenbeek KHLim-Focus is het magazine voor alle KHLimmers. Het wordt ook gestuurd naar abituriënten en alumni van de KHLim. U kan een gratis abonnement vragen: stuur een mail naar informatie@khlim.be Uw naam en adresgegevens zijn opgenomen in ons geautomatiseerd adressenbestand met het oog op informatieverspreiding over de activiteiten van de hogeschool. U kunt uw gegevens in het bestand raadplegen en u heeft altijd toegangs- en correctierecht overeenkomstig de wet van 8 dec v.u. Erik De Winter, Oude Kolmontstraat 1, 3700 Tongeren. De departementen Gezondheidszorg van de Associatie K.U.Leuven organiseren jaarlijks de Flanders Tour. Concreet betekent dit dat binnenkomende Erasmusstudenten tweedaagse lesmodules aangeboden krijgen rond diverse thema s, die natuurlijk te maken hebben met gezondheidszorg. In maart kreeg het departement Gezondheidszorg van de KHLim 19 Erasmusstudenten uit Malta, Portugal, Noorwegen, Finland en Spanje op bezoek. Het thema van de tweedaagse was palliatieve zorg. (Foto: Herman Baerten)

3 INHOUD P13 Proeven van een diverse hogeschool P04 Leerkracht: en topjob! P14 Future up your life P06 Een genuanceerde kijk op schizofrenie P15 België voor beginners P08 Van pesticiden tot bier P16 De mondige student P09 Limburg heeft een hart voor borstvoeding P18 Community-project Bela-Bela P10 Chiara Destino voor Agoria- en scriptieprijs P19 De Grote Wetenschapsquiz P11 BARCO-PRIJS voor chips P20 What s NEXT? P12 MAD-Faculty en FI 2 P21 Naar een geïntegreerd taalbeleid Youssef en haar sluier De KHLim is een hogeschool zonder racisme. En daar maken we werk van. Tijdens onze Week van de Diversiteit kregen we heel wat vooroordelen voorgeschoteld. De sluier of hoofddoek doet bij ons momenteel heel wat stof opwaaien. De tentoonstelling bij onze lerarenopleiding ( Hoofddoek uit de doeken ) maakte duidelijk dat een goeie eeuw geleden het oriëntalisme in was. Vrouwen met hoofddoek: je vindt ze op schilderijen van die tijd overal terug. Kan een hoofddoek in het onderwijs? Een journaliste vroeg verbaasd aan onze medewerkster met hoofddoek: Mag je dat hier wel dragen? En dan hebben we het nog niet gehad over Youssef El Mausaoui. Deze stand up comedian kwam tijdens onze multiculturele avond langs. Hij dreef de spot met heel wat clichés over Koran en kerststal. En voor wie eraan twijfelde: inderdaad hij spreekt perfect Nederlands, maar je hoort wel af en toe dat hij van Antwerpse origine is. En dan was er nog het misverstand dat ons diversiteitsbeleid alleen aandacht heeft voor de allochtone student. Eén van de workshops die we de studenten voorschotelden, ging over de moeilijkheden die mensen met een functiebeperking ervaren. De documentaire over de film Milk gaat over de (fatale) vooroordelen rond homoseksualiteit. Dat alles is eveneens een stuk van onze hogeschool. Ach ja, er zijn nog veel meer vooroordelen. Bijvoorbeeld: als je uit het TSO komt dan stroom je toch niet door naar het hoger onderwijs? Of nog: leerlingen uit ASO, die trekken toch best naar de unief? Hopelijk kunnen de artikels in deze KHLimFocus hier en daar een vooroordeel doorprikken. Willy Indeherberge Algemeen directeur

4 04 Leerkracht: een topjob! Sinds enkele jaren groeit het studentenaantal aan de lerarenopleiding gestaag; het departement telt ruim 2600 studenten. Enkele studenten en jonge leerkrachten lichten toe waarom zij voor deze studie kozen en wat voor hen het beroep zo aantrekkelijk maakt. Sara Palaia (foto links) studeerde in 2006 af en is nu de juf van het vijfde leerjaar in de Sint-Michielsschool in Winterslag: Het geeft een enorme voldoening om deel uit te maken van de ontwikkeling van kinderen en om hen iets bij te brengen. Het is een beroep vol uitdagingen: elke dag is anders en je weet nooit wat er je te wachten staat. Maar met de hulp van collega s, directie en leerlingen kan je uiteindelijk alles wel aan. Leerkracht zijn wordt soms wel wat onderschat: buitenstaanders denken dat wij een luxeleventje hebben, maar niets is minder waar. Als je een goede leerkracht wilt zijn, moet je daarvoor echt al je energie gebruiken. Maar dat doe ik met plezier, want de kinderen zijn zo dankbaar. Haar afkomst heeft wel wat voordelen: Ik sta in een multiculturele klas en de kinderen vinden het fijn dat ze een juf van Italiaanse afkomst hebben. Ze vinden het super als ik een woordje Italiaans of zelfs Turks praat. Zo krijg je ook respect van de kinderen, want ze weten dat er in mijn klas plaats is voor alle culturen. Aliya Arain (foto cover) zit in het laatste jaar van de opleiding Bachelor Lager Onderwijs. Ze wilde altijd al een creatieve richting vol variatie volgen. En het moest ook iets met kinderen zijn De stages zijn heel fijn. Daar moet je de theorie toepassen, maar je moet er toch ook nog heel wat van jezelf aan toevoegen. Hoe langer je in de opleiding zit, hoe minder vastomlijnd de stageopdrachten worden: je moet immers steeds alle lessen en taken aanpassen aan de leerlingen die voor je zitten en dat vergt best veel tijd. Aliya is van Pakistaanse afkomst: In het begin dacht ik dat de kinderen me raar zouden bekijken omdat ik een Pakistaanse ben en omdat ik wat moeilijkheden had met de taal. Maar dat was niet zo. Autochtone kinderen vinden het interessant als ik over mijn cultuur vertel en krijgen er meer begrip voor. Allochtone leerlingen daarentegen worden opener omdat ik hen beter begrijp. Een multiculturele achtergrond is dus echt wel een meerwaarde in de klas. Tijdens enkele stages was ik zelfs een brug tussen de school en Pakistaanse ouders; de communicatieproblemen verdwenen als sneeuw voor de zon. Aan mijn Nederlands heb ik trouwens hard gewerkt en nu krijg ik nagenoeg geen opmerkingen meer. Ik ben blij dat ik heb doorgezet. Cynthia Rhule (foto midden links) is dit jaar begonnen aan de opleiding Bachelor Kleuteronderwijs. Ik wist dat ik met kleuters wilde werken. Die leeftijd is erg bijzonder: je bent hun eerste leerkracht en je moet hen nog zoveel leren. Velen denken dat je in de kleuterklas alleen maar moet spelen met de kinderen en onderschatten het beroep. De kleuters leren echter al veel op school en als kleuterjuf gaat al je tijd, energie en aandacht naar die kinderen.

5 05 De studie is ook best zwaar: de combinatie van de theorie op school en de stages die je moet doen, is niet te onderschatten. Het feit dat ik uit Ghana kom, zorgt voor spontane en leuke reacties bij de kinderen. Ik vertel hen ook over Afrika. Sommige kleuters zeggen wel eens gemene dingen, maar dat komt omdat ze dat meekrijgen van thuis. Ik probeer die kleuters dan wat uitleg te geven op hun niveau. Een Afrikaanse kleuter in mijn klas vond het trouwens zeer leuk om een juf te hebben met wie ze zich kon identificeren. Gert Boelen en Ilario Langone (foto midden rechts) zitten in hun laatste jaar van de opleiding Bachelor Secundair Onderwijs. Allebei staan ze erg graag voor de klas omdat de leerlingen zo leuk zijn: De leerlingen zijn heel open, veel meer dan vroeger, en dat zorgt voor veel interactie tussen de leerkracht en de leerlingen. Je moet het met leerlingen immers niet alleen over de leerstof hebben, maar ook over de maatschappij. Beiden geven aan dat hun omgeving hun keuze respecteert en tegenover mensen die denken dat leerkrachten een mooi leventje hebben, verdedigen ze zich: De vakanties zijn natuurlijk mooi meegenomen, maar zelfs tijdens de vakantie werk je voor de school. En na schooltijd staat er ook wel altijd iets op het programma: vergaderingen, klassenraden, lessen voorbereiden, verbeteren, maar dat nemen we er graag bij. Of mannelijke leerkrachten een streepje voor hebben op hun vrouwelijke collega s? Misschien hebben mannen iets meer gezag omdat zij vaak een strengere uitstraling hebben Brecht Cypers (foto rechts) studeerde af in 2009 en is nu meester van het vierde leerjaar in De Wereldwijzer in Hulst-Tessenderlo. Het is zoveel fijner om een echte meester te zijn in plaats van een stagiair. Nu ben je immers verantwoordelijk voor alles en ik heb het gevoel dat de kinderen je nog meer toevertrouwen als ze weten dat je hun meester blijft. Brecht weet dat de onderwijswereld een echte vrouwenwereld aan het worden is: Jammer, want een goede mix heeft alleen maar voordelen. Zijn studietijd vond Brecht best stressy : Er wordt onterecht vaak neergekeken op deze opleiding: er komt veel op je af en je moest best veel kennen en kunnen. Maar als je de opleiding kan doorstaan, kan je alles aan! Interviews: Veerle Schuyten Het speerpunt [ED+ict] van de KHLim werkt samen met HUB en KHLeuven aan het project Sociale netwerken als diversiteitstool. Ze proberen de instroom van jongens en studenten van allochtone afkomst in de lerarenopleiding te verhogen via de website en via Facebook. Toekomstige studenten kunnen zelfs starten met voorsprong: door middel van korte, leuke taaltestjes en -oefeningen kunnen ze ervoor zorgen dat ze bij de start van het academiejaar al een streepje voor hebben wat taal betreft.

6 06 1% Media & Design Academie en Gezondheidszorg ontwerpen voor genuanceerde kijk op schizofrenie Eén op 100 mensen krijgt ooit schizofrenie, maar wat binnen de muren van de geestelijke gezondheidszorg gebeurt, blijft meestal verborgen voor de samenleving. De onbekendheid van psychische stoornissen en een eenzijdige beeldvorming door de media gaan gepaard met een zekere stigmatisering. Reden genoeg voor de departementen Media & Design Academie en Gezondheidszorg van de KHLIM om de handen in elkaar te slaan voor een gezamenlijk project. 1% is een designonderzoeksproject waarin 90 Bachelor studenten vanuit beide departementen een genuanceerde visie op schizofrenie naar buiten brengen. Een inleidende workshop door prof. dr. Marc De Hert dompelde de studenten onder in de leefwereld van de psychiatrie. In 1% werkten de studenten niet alleen voor maar ook met mensen met schizofrene symptomen. De rode draad doorheen het project was de samenwerking met het verplegend personeel en personen met schizofrene symptomen van twaalf psychiatrische leefeenheden in Ziekeren, Sint-Truiden en Rekem. Vanuit designhoek werd een kritische benadering gestimuleerd door Revital Cohen en Tuur van Balen die een workshop Critical Design gaven aan de studenten. Beide ontwerpers studeerden in 2008 af in Design Interactions aan de Royal College of Art in Londen. In tegenstelling tot mainstream design, introduceert Critical design een scenario dat de huidige situatie in vraag stelt. Zelfs wanneer de technologie nog niet op punt staat, kunnen ontwerpers toekomstscenario s visualiseren. De workshop moest leiden tot een eerste voorstel voor een Cultural Probes pakket voor het onderzoek. In designonderzoek zijn Cultural Probes opdrachten die de deelnemers prikkelen om hun dromen en verlangens te verbeelden. Maar Cultural Probes zijn ook meer; het zijn ontwerpen op zich die uitdagen tot niet voor de hand liggende exploraties van de eigen leefwereld. Het is dan ook belangrijk dat ze plezierig, aantrekkelijk en uitdagend ontworpen zijn. Voor 1% werden deze Cultural Probes pakketten intussen gebruikt en verwerkt in ontwerpen. De resultaten hiervan werden ook voorgesteld in de psychiatrische leefeenheden die meewerkten. Zo is De Ontmoeting een ontwerp in samenwerking met de beschutte werkplaats T Heft in Sint-Truiden. De studenten vertaalden hun eigen angsten en onwetendheid over schizofrenie in een interactieve video-installatie. De bezoeker moet zelf dichterbij komen om het volledige verhaal van hun ontmoeting te ervaren. Schets van De Ontmoeting

7 07 Cumulus Conferentie brengt 300 designers samen in Genk. Tijdens de laatste week van mei zal de Media & Design Academie van de KHLim een internationale designconferentie organiseren, in een samenwerkingsverband met Design Platform Limburg, kunstencentrum Z33, Recentre en Stad Genk, voor leden van de Cumulus Association. Het ontwerp Dreamscaped ontstond in samenwerking met het psychiatrisch verzorgingstehuis De Luwte in Ziekeren. De studenten kregen uit hun onderzoek geen resultaten terug, maar ze besloten net daar een les uit te trekken. Een aantal symptomen die samengaan met schizofrenie zijn dan ook verlies van energie, verminderde vaardigheden of motivatie en emotionele terugtrekking. Toch betekent dit niet dat je niet meer kan genieten van iets moois. Dreamscape is een object voor op het nachtkastje dat door middel van sensoren in het hoofdkussen het woelen tijdens het slapen meet en zo vorm geeft aan je dromen. Elke ochtend staat er zo een verrassing klaar. Wanneer mensen met schizofrene symptomen medicatie nemen om te kunnen slapen, blokkeren deze de herinnering aan dromen. Dreamscaped geeft hun iets van die droom terug. Wie de resultaten van deze en andere ontwerpprojecten wil bekijken, is welkom tijdens de Cumulus Conferentie van 26 tot en met 29 mei in de Media & Design Academie in Genk. Sanne Jansen & Jessica Schoffelen Cumulus, International Association of Universities and Colleges of Art, Design and Media telt zo n 170 leden uit 42 landen wereldwijd en is een netwerkorganisatie om samenwerking en kennisuitwisseling tussen design- en kunstscholen te bevorderen en zo kwaliteit van onderzoek en onderwijs op een hoger niveau te tillen en te bewaken. Thema van de conferentie die de Media & Design Academie organiseert is Borderline, pushing design over the limits; In deze conferentie zullen de grenzen van design worden afgetast en verlegd en het discours over de toekomst van design worden aangezwengeld. Dit multidimensionaal en maatschappelijk relevant thema wordt onderzocht in lezingen, papersessies en excursies, daarnaast wordt er ook een Wunderkammer ingericht, oftewel een Rariteitenkabinet. Aan de internationale deelnemers wordt gevraagd een (kunst)voorwerp met een verhaal mee te nemen, een object met een speciale, persoonlijke waarde, dat wellicht iets vertelt over de regio waar zij vandaan komen of een intrigerend object dat een inspiratiebron kan zijn voor kunstenaars, designers, docenten en onderzoekers. Ook bijdragen van lokale kunstenaars, studenten en docenten van de MDA worden verwacht. Deze Wunderkammer wordt instant, ter plekke opgebouwd in de ondergrondse parkeergarage van C-mine tijdens de conferentie. De opbrengst en het resultaat blijven dus tot aan de opening een verrassing. Benieuwd? De Wunderkammer is opengesteld voor het grote publiek in het laatste weekend van mei: zaterdag 29 en zondag 30 mei. Ondergrondse parking C-Mine, verdieping -2 Foto 1: Studenten MDA en GEZ krijgen een rondleiding door een begeleider van t Heft. Foto 2: Cultural probes: de smaakblokken roepen herinneringen en droomscenario s van respondenten op. Foto 3: Schets Dreamscaped. Zaterdag en zondag 30.05: 12u00 17u00. borderline

8 08 Van pesticiden tot bier projectwerk studenten IWT lang niet zo saai als het klinkt Reeds jaren werken studenten in het laatste jaar van hun studies tot professionele bachelor gedurende een half jaar aan een vakoverschrijdend project. Het thema varieert regelmatig. Enkele onderwerpen van de voorbije jaren waren biodiesel, sportvoeding, verf voor de vliegtuigbouw, tandpasta en het maken van een skateboard. De studenten milieuzorg bogen zich dit jaar over pesticiden. Pesticiden hebben ongetwijfeld hun nut bij diverse teelten als verweer tegen allerlei plagen en we kunnen ons geen leven zonder meer voorstellen, maar door het massaal gebruik zijn ze vandaag de dag alomtegenwoordig in onze leefomgeving. De mens is niet ongevoelig voor deze stoffen en de vraag rijst of zonder niet gezonder zou zijn? In hun projectwerk namen de studenten specifiek het gedrag van pesticiden in de bodem onder de loep. Door analyse van de bodem onderzochten ze welke pesticiden het meest voorkomen en hoe sterk deze aan de bodemdeeltjes gebonden zijn. In een volgende stap probeerden ze de pesticiden uit de bodem te verwijderen met verschillende saneringstechnieken. Naast dit pesticidenonderzoek werd er door de professionele bachelors in de chemie shampoo gemaakt. Shampoo is een product dat iedereen regelmatig gebruikt en voor ieder haartype bestaat er een andere shampoo. De studenten wilden de werking van de verschillende types doorgronden en hun eigen shampoo samenstellen. Welke stoffen zijn essentieel voor een werkzame shampoo? Wat is het verschil tussen de verschillende types? Hiertoe doorzochten ze literatuur en analyseerden ze de samenstelling van een aantal commercieel beschikbare shampoos. Om niets over het hoofd te zien keken ze ook naar de samenstelling van het haar en van de hoofdhuid. De weg van de chemische grondstoffen tot hun mooi verpakte Red Passion was niet eenvoudig en zat vol uitdagingen, maar de studenten slaagden er uiteindelijk wel in om een bruikbaar product af te leveren waar ze heel trots op zijn. Vaak komen studenten in het nieuws omdat ze (te veel) bier drinken en zouden docenten het goede voorbeeld moeten geven door niet of met mate te drinken, maar bij de KHLim was het een paar weken geleden de omgekeerde wereld. De studenten van de professionele bachelor in de biochemie brouwden bier voor hun projectwerk en doopten dit ambachtelijk gebrouwen bier, de KHLim-Hop Ale. De KHLim-HopAle werd, dankzij wat goede raad van docenten en praktische voorkennis van een student uit de groep, een amberkleurig lichtbitter bier. Het bier viel niet alleen bij de docenten in de smaak, maar ook bij de voorzitter van de vzw Limburgse biervrienden, die het samen met TVLimburg kwam proeven (zie Naast de praktijk van het brouwen zat in het project nog veel meer. De studenten maakten bijvoorbeeld een eigen alcoholcontroletest en voerden kwaliteitscontroles uit op de grondstoffen, het bier zelf en de restproducten. En dit alles in het kader van een opleiding, je zou voor minder gaan studeren Brunhilde Keijers

9 09 Limburg heeft een hart voor borstvoeding in het magazine a la carte Z o Zalig is Borstvoeding Wat als het even niet l u k t? P apa jij bent belangrijk Pretty mama gratis a la carte magazine op Puurmama.Be Borstvoeding is gewoon de Be s t e s t a r t. Tia Hellebaut Borstvoeding. Het onderwerp blijft controverse oproepen. Verschillende media pikken op dat vrouwen zich gedwongen voelen om borstvoeding te geven. Kunnen of niet, het moet. Willen of niet, het moet. De vraag is dus: moet dit nu of moet dit nu niet? Best jammer dat de discussie zich verengt tot deze stelling, want het elimineert alle ruimte voor andere, misschien toch wel essentiële, vragen. Zoals: Komt dat doordat een jonge mama met kersverse baby niet weet wat haar te wachten staat? Komt dat doordat ze angst heeft niet te weten of ze haar baby wel genoeg voedt? Of omdat ze niet weet welke hulp er voorhanden is als het allemaal even niet lukt? Of nog: Vraagt de maatschappij niet ontzettend veel van deze jonge moeders zonder er veel tegenover te stellen? Een huishouden runnen, terug gaan werken, het sociale leven niet uit het oog (willen) verliezen en tegelijk rustig blijven en alle tijd nemen die nodig is om je baby met de borst te voeden. En ook verlangen dat vrouwen terugschakelen naar de meest natuurlijke manier van voeden en haar tegelijk schuin aankijken als ze dat en plein public doet. Je zou voor minder opgeven? De Limburgse hulp- en zorgverleners uit de borstvoedingssector voelden deze tegenstelling haarscherp aan en vroegen de provincie Limburg en de Logo s (Locaal Gezondheidsoverleg) om jonge ouders over de streep te trekken om het te proberen. Omdat het toch de meest gezonde voeding is voor de baby. Omdat het zoveel gezondheidsvoordelen geeft voor moeder en kind. Maar zonder de mama s te stigmatiseren die voor het flesje kiezen. Het resultaat is de campagne Limburg heeft een hart voor borstvoeding. Met daarin het magazine A la carte dat getuigenissen publiceert van mama s die het allemaal al eens meemaakten en adressen verzamelt waar vrouwen terechtkunnen. Met de portaalsite die doorlinkt naar info en webadressen over alles wat er rond borstvoeding leeft. En met een stickeractie waarmee we horeca-uitbaters vragen om te laten zien of vrouwen die hun baby borstvoeding wensen te geven er welkom zijn. Borstvoeding geven moet niet. Maar als je het wilt proberen, dan staat er gans team van deskundigen klaar om je met raad en daad bij te staan. De campagne is bedoeld om alle hulp en begeleiding die mogelijk is bij het geven van borstvoeding zeer transparant te maken. Alle samenwerkende partners worden hierin vermeld Magda Vaes, coördinator postgraduaat lactatiekunde, Vroedkunde Limburg De campagne wordt mee ondersteund door de medewerkers van het postgraduaat Lactatiekunde van Vroedkunde Limburg. Het postgraduaat leidt jaarlijks een 20-tal artsen, vroedvrouwen en verpleegkundigen op om aan jonge ouders de kans te geven om op voldoende steun en uniforme begeleiding te kunnen rekenen tijdens de borstvoedingsperiode. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat een goede begeleiding na de geboorte recht evenredig is met een langere termijn van borstvoeding geven.

10 10 Chiara Destino gaat voor Agoria- en scriptieprijs met verslag over alternatieven voor dierenproeven Chiara Destino, studente Prof. bachelor Chemie optie Biochemie aan de KHLim, voerde haar stage van het 3 de jaar uit bij de Vlaamse onderzoeksinstelling VITO (Vision On Technology). Ze schreef over haar scriptie een journalistiek artikel Wereld zonder dierproeven binnen handbereik, waarmee ze deelnam aan de Vlaamse scriptieprijs, een wedstrijd die eindwerken van studenten in de kijker wil plaatsen ( was het haar broer, die journalist is bij TVLimburg, die haar overhaalde om deel te nemen, maar feit is dat ze tot aan de top van dit evenement geraakte! Naast de vzw Scriptie zelf, reikten op 14 december 2009 ook het tijdschrift Klasse, de sectorfederatie Agoria en het populair wetenschappelijk magazine EOS scriptieprijzen uit. Chiara werd, als een van de weinige professionele bachelors, genomineerd. Zij stond op de nominatielijst van Agoria, dat een prijs uitdeelde voor het eindwerk met de meeste technologische vernieuwing. Uiteindelijk haalde ze het net niet van haar universitaire concurrenten. Toch is haar initiatief om een bevattelijk artikel te schrijven over wetenschappelijk onderzoek lovenswaardig. Op deze manier bereikt ze een groot publiek en voelen de mensen zich echt betrokken bij wetenschappelijk onderzoek. Deze betrokkenheid is broodnodig om een maatschappij te creëren die wetenschap en technologie belangrijk vindt voor de toekomst. Wereld zonder dierproeven binnen handbereik. Dieren worden vandaag nog vaak gebruikt om te achterhalen welke nadelige effecten chemische producten op mensen hebben. Daar lijkt nu verandering in te komen door een nieuwe test van de Vlaamse onderzoeksinstelling VITO (Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek). In plaats van dieren gebruiken we menselijke cellen die in het lab uit navelstrengbloed worden geïsoleerd. zegt Chiara. We werken samen met twee ziekenhuizen uit Geel en Mol. Telkens als er een baby wordt geboren krijgen wij het bloed uit de navelstreng, natuurlijk na toestemming van de moeder. In het laboratorium isoleren de onderzoekers stamcellen uit het bloed. Stamcellen zijn basiscellen die zich nog tot verschillende lichaamscellen kunnen ontwikkelen. Dat kan gaan van levercellen tot spiercellen en bloedcellen. In het lab kunnen we met een aangepaste kweekmethode deze stamcellen laten ontwikkelen tot zogenaamde dendritische cellen. In het lichaam bevinden deze cellen zich op plaatsen die in contact komen met de buitenwereld, onder andere in de huid, long en darm. Deze cellen zijn belangrijk om lichaamsvreemde stoffen te herkennen en een allergische reactie op gang te brengen. Wanneer de huid in aanraking komt met een allergieveroorzakende stof gaan de dendritische cellen reageren. De gekweekte cellen zijn perfect geschikt om een levende situatie in het lab na te bootsen en zo na te gaan of een chemisch product al dan niet een allergische reactie op de huid zal teweegbrengen, legt Chiara uit. Zeer belangrijk is dat er nu geen dieren meer worden opgeofferd. Werken met ingevroren stamcellen Het probleem is dat het erg tijdrovend is om stamcellen te isoleren uit navelstrengbloed en om hieruit

11 11 BARCO-PRIJS voor ontwikkeling van chips vervolgens dendritische cellen te kweken. Bovendien zijn onderzoekers erg afhankelijk van het aanbod aan navelstrengbloed. Het zou allemaal veel eenvoudiger zijn als er met ingevroren stamcellen zou kunnen gewerkt worden. Chiara besloot dan ook te onderzoeken of ingevroren stamcellen gebruikt kunnen worden om te kweken. Na weken van onderzoek en testen blijkt nu dat dit inderdaad mogelijk is. Dit is een grote stap voorwaarts aldus de jonge onderzoekster. De praktische proeven kunnen nu gemakkelijk in een werkschema worden ingepast. Met ingevroren stamcellen kunnen we de testen uitvoeren wanneer we willen. De veranderende testmethodes komen er onder impuls van de Europese Unie. De Europese wetgeving heeft het onderzoek naar dierproefvervangende toxicologische testen een extra impuls gegeven. VITO heeft deze kans met beide handen gegrepen voor het ontwikkelen van alternatieve testen. Een wereld zonder dierproeven ligt volgens de onderzoekers binnen handbereik. Binnenkort hoeven we ons geen zorgen meer te maken hoeveel dieren er opgeofferd worden bij het testen van chemische producten als haarverf, latexhandschoenen, handcrème, reinigingsmiddelen enz. Brunhilde Keijers en Chiara Destino Foto van de prijsuitreiking: links: docente Maria Frederix, rechts: Chiara Destino Twee studenten van de KHLim, masters industrieel ingenieur, wonnen onlangs een BARCO-prijs ter waarde van Met deze prijs, uitgereikt o.a. in samenwerking met de Vlaamse Ingenieurskamer (VIK) wil Barco wetenschappelijk en technologisch onderzoek van jongeren belonen. Robin Brouns uit Bilzen en Roy Sevit uit Heusden- Zolder zijn ondertussen Masters in Industriële Wetenschappen (industrieel ingenieur). Hun eindwerk Design van een CMOS IC voor het aansturen van oprolbare actieve matrix OLED displays handelt over de ontwikkeling van chips voor het aansturen van een totaal nieuwe display-technologie. Op ultradunne displays worden met speciale inkt flexibele LED s geprint. Maar om een mooie homogene belichting te hebben, ontwikkelden deze studenten speciale IC s (integrated circuits). Robin en Roy werden bij hun onderzoek begeleid door Prof. Jan Genoe en doctoraatsstudent Kris Myny, beiden docent aan de KHLim afdeling Elektronica-ICT en tevens verbonden aan het Leuvense wereldvermaarde onderzoeksinstituut IMEC. De jaarlijkse BARCO-prijzen stimuleren niet alleen jonge onderzoekers maar illustreren ook het belang van samenwerking tussen universiteiten, hogescholen en wetenschappelijke instellingen enerzijds en het bedrijfsleven anderzijds. Johan Baeten, coördinator van de opleiding Industrieel Ingenieur aan de KHLim: Wij zijn trots dat onze studenten met dit soort onderzoek scoren. Het betekent dat de KHLim inzake toegepast onderzoek mee aan de top staat. Robin Brouns werkt ondertussen verder op het IMEC en ondersteunt er bedrijven die chips willen laten aanmaken. Roy Sevit is momenteel researcher bij de KHKempen.

12 12 MAD-Faculty en FI 2 nieuwe begrippen in het Limburgse hoger onderwijs De opleidingen audiovisuele en beeldende kunsten van KHLim en PHL zullen voortaan samen gepromoot worden als de MAD-faculty. De opleidingen industrieel ingenieur van KHLim en Xios gaan samen onder de naam FI 2 (Faculteit Industrieel Ingenieur). Voor elk van deze studiedomeinen werden gemeenschappelijke brochures aangemaakt. Hiermee krijgen de samenwerkingen tussen KHLim, PHL en Xios concreet gestalte. Optimalisering van het onderwijsaanbod In februari 2008 beloofden de K.U.Leuven en de UHasselt om te streven naar een intense samenwerking tussen de academische opleidingen van de hogescholen, met name van het studiegebied audiovisuele en beeldende kunst (KHLim en PHL), en van de industrieel ingenieur opleidingen (KHLim en Xios). Op 17 december 2008, werd deze belofte hard gemaakt. Om het hoger onderwijs in Limburg te optimaliseren besloten de hogescholen samen met de universiteiten van Leuven en Hasselt om één gezamenlijke (associatie)faculteit Audiovisuele en Beeldende Kunst op te richten en één faculteit voor Industriële Wetenschappen en Technologie voor de academische opleidingen. Op lange termijn kan dit leiden tot een integratie in de universiteiten. De samenwerking heeft geen betrekking op de professionele bachelors IWT van KHLim of Xios. Kunstenaars en ingenieurs Belangrijkste doel is het optimaliseren van het hoger kunstonderwijs en de ingenieursopleidingen in Limburg. In het bijzonder wil men voor de afstudeerrichting Grafisch ontwerp (de opleiding die gezamenlijk worden aangeboden door PHL en KHLim) het onderwijs en onderzoek op elkaar afstemmen om op termijn te komen tot het gezamenlijk afleveren van het diploma. KHLim en Xios hebben een integratie gerealiseerd van de het eerste gemeenschappelijk stuk van de ingenieursopleiding. De eerste 90 studiepunten van de opleiding industrieel ingenieur van KHLim en Xios worden vanaf september 2010 samen aangeboden. Verder heeft men sommige opleidingen gemeenschappelijk: Elektromechanica, en Elektronica-ICT. Die worden op elkaar afgestemd. Daarnaast blijven er de academische bachelors en masters in Chemie, Biochemie en Elektrotechniek, die enkel in de KHLim werden aangeboden, en Bouwkunde, Nucleaire Technologie en Verpakkingstechnologie die enkel aan de Xios werden aangeboden. MAD Faculty, of Media, kunst en ontwerp faculteit. Voor de opleiding Audiovisuele kunsten is het woord media gekozen. In de audiovisuele kunsten heeft de KHLim zich duidelijk geprofileerd binnen de media. Het woord media wordt eveneens in een internationale context gehanteerd voor naamgeving van hogescholen en universiteiten. Het woord kunst spreekt voor zichzelf. Het begrip ontwerp slaat op de kernactiviteit van verschillende afstudeerrichtingen nl. het proces van ontwikkelen van concepten en het ontwerpen van producten en systemen. In het Engels wordt dit Media, Arts & Design Faculty. Aan zowel de Nederlandse als de Engelse naam zal steeds KHLim-PHL toegevoegd worden. Niet onbelangrijk is dat door deze samenwerking de MAD-Faculty met meer dan 800 studenten de op één na grootste aanbieder van hoger kunstonderwijs in Vlaanderen wordt, na Gent. FI 2 Aan de kant van de ingenieurs zal men met FI2 werken, wat staat voor Faculteit Industrieel Ingenieur, of ook kan geïnterpreteerd worden als Faculteit Ingenieurs in het kwadraat, verwijzend naar de twee hogescholen. Ook aan deze naam zal steeds KHLim-Xios toegevoegd worden. Voor de volledigheid: KHLim heeft al jaren een samenwerking met PHL inzake de professionele bachelor Vroedkunde: Vroedkunde Limburg. Zie ook: en

13 13 Proeven van een diverse hogeschool Van 1 tot 5 maart zette de KHLim de Week van de Diversiteit op poten. Vorig jaar verkreeg de KHLim als eerste hogeschool in Limburg de titel van hogeschool zonder racisme. Met die actie vroeg de hogeschool elke KHLimmer op te komen tegen racisme. Meer dan 60 % van alle studenten en docenten op de verschillende campussen van Hasselt, Diepenbeek en Genk tekenden de petitie. Het uithangbordje prijkt nog steeds aan het onthaal van iedere campus, stelt Ine Geerts, coördinator van het project. Maar aan een hogeschool zonder racisme moet blijvend gewerkt worden. Men wilde het begrip diversiteit dit jaar ruimer stellen dan aandacht voor de instroom van allochtone studenten. Zo werden verschillende tentoonstellingen opgezet, zoals: Hoofddoeken uit de doeken: onderwijs en oriënt, Aspecten van het oriëntalisme en Hahahandicap. Hiernaast organiseerde men workshops die zowel docenten als studenten moesten sensibiliseren. Ine Geerts: door docenten en leerlingen te laten participeren aan inleefoefeningen waarbij blinddoeken, rolstoelen of speciale brillen worden gebruikt, krijgt men zicht op de beperkingen waar sommige mensen dagelijks mee geconfronteerd worden. Verder kon men ook kijken naar de documentaire The times of Harvey Milk, die de problematiek rond homoseksualiteit belicht of meedoen aan het spel divers-identiteit. ouders beter te informeren. Op die manier trachten we de drempel te verlagen waardoor ze sneller geneigd zullen zijn om tot ons te komen tijdens infodagen, want we hebben elkaar immers al ontmoet. Er is een positieve trend merkbaar. Toch is voorzichtigheid geboden in het vergelijken van deze resultaten. Ine Geerts: Iedere school geeft een andere invulling aan het concept diversiteit. Wij baseren ons bijvoorbeeld op naam en voornaam, anderen zullen wellicht een andere definitie hanteren. Multiculturele avond Youssef El Mousaoui, stand up comedian, en Yusuf Albayrak, zanger, brachten op donderdagavond een show. Hun optreden werd fel gesmaakt door de aanwezigen. Zowat alle clichés gingen voor de bijl. Youssef stak de draak met alle vooroordelen over Marokkanen en Turken, én Vlaamse gebruiken. En Yusuf bracht Engelse en Nederlandse liedjes. De avond werd afgesloten met een felgesmaakt exotisch etentje. Op vrijdag werd de week besloten met een studiedag voor het personeel onder de titel Ieder zijn taal. Erik De Winter De Cel Diversiteit van de KHLim probeert op een actieve manier te werken aan de participatie van kansengroepen aan het hoger onderwijs. Ine Geerts: We nemen zelf contact op met verschillende verenigingen die deze doelgroepen bereiken. Onze medewerkster Sebila geeft op heel wat plaatsen toelichting bij het hoger onderwijs, als dat moet ook in het Turks om zo Foto links: Studenten proberen het spel 4 op een rij, maar een aangepast versie voor slechtzienden. Foto rechts: Op de opening van de Week van de diversiteit speelden studente Busra Bayram en Salih Durmaz.

14 14 Future up your life Congres op studentenmaat in Dresden Maandagmorgen 5.30u. Vijf bussen staan klaar op Campus Diepenbeek om 217 tweedejaarsstudenten Handelswetenschappen en Bedrijfskunde naar Dresden te brengen. Na een rit van een kleine acht uur komen we aan bij het Jugendhaus. Daar wachten studenten van onze partnerschool EWS ons op. Zij hebben immers deze congresweek georganiseerd bij wijze van afstudeerproject. Thema: future up your life. Snel Inchecken en kamers inspecteren en vervolgens registreren we ons als echte congresgangers aan de onthaalbalie waar we een congrestas en -badge ontvangen. Dan gaat het richting studentenwijk om één van de lokale studentencafés te verkennen. De kennismaking met de Duitse studenten kan nu echt beginnen en dat gaat natuurlijk net iets beter met een drankje. Al doet de plaatselijke specialiteit eerder aan gelatine denken en moeten we het plastic glaasje stukbijten. Enkele studenten moeten al onmiddellijk bewijzen dat ze in een internationaal team kunnen werken en moeten om ter snelst een boekenrek monteren. De begeleidende docenten wagen zich ondertussen zowaar aan een karaoke. s Anderendaags gaat het congres dan echt van start met toespraken van o.a. de beide departementshoofden en de Belgische ambassadeur. Zelfs de muzikale noot ontbreekt niet, we genieten van een prachtig strijkkwartet. Nadien krijgen we ook nog een leerrijke presentatie rond interculturele communicatie. Zelfs een panelgesprek over de toestand op de arbeidsmarkt in tijden van crisis kan ons wel boeien. Alles is zo professioneel georganiseerd door de EWS-studenten dat we ons op een echt congres wanen. Onze marketingstudenten die in de maand mei ook evenementen moeten organiseren, geven hun ogen de kost en doen waarschijnlijk heel wat ideetjes op. De zoektocht in het historische centrum van Dresden die in de namiddag op het programma staat, is ook bij -12 C best leuk (iets minder tof waarschijnlijk voor de Duitse studenten die op de controlepunten moeten staan). Na een dagje Berlijn in de sneeuw staan er op donderdag en vrijdag bedrijfsbezoeken en een businessgame op het programma. We spelen samen met de Dresdener studenten het Topteamspel. Op zich al een heel interessante activiteit die des te interessanter wordt als je het in het Engels kan doen. De bedrijfsbezoeken spreken ook wel tot de verbeelding: een brouwerij, een porseleinfabriek, een horlogemakerij, de luchthaven, de glazen fabriek van VW iedereen heeft vooraf zijn keuze kunnen maken. En ook nu weer staan de Duitse studenten paraat om ons te begeleiden. En dan, op donderdagavond, partytime! We zijn uitgenodigd op een fuif (volgens de docenten is dit echt wel een primeur) en de ambiance zit er al snel in. Het verbroederen gaat door tot in de vroege uurtjes. De businessgame gaat dan ook iets minder vlot van start dan de dag voordien en de gidsen bij de bedrijfsbezoeken zien veel kleine oogjes. Eer we het beseffen zijn we op de terugweg richting Diepenbeek. Na een tijdje wordt het heel stil in de bus. Hilde Bottu

15 15 België voor beginners Projectweek in het eerste jaar Office Management Je wil een semester naar het buitenland tijdens je studies, bijvoorbeeld om een buitenlandse stage te lopen of om als Erasmusstudent les te volgen aan een van onze partnerscholen. Stel België voor aan je buitenlandse medestudenten of aan je buitenlandse collega s. Zo luidde de opdracht voor de eerstejaars Office Management aan het begin van hun projectweek. De gewone lessen werden een hele week opgeschort en de studenten van de drie klassen werden door elkaar gemixt in groepjes van een zestal studenten. Ze moesten voor deze opdracht een creatief concept uitdenken en dat uitwerken in de drie vreemde talen: Engels, Frans en Duits. Eerst gingen ze duchtig aan het brainstormen, zowel over de mogelijke inhoud als over het mogelijke concept. Vervolgens kregen ze het bezoek van de internationale klas in HB: een achttal studenten uit Spanje, Finland, Turkije enz aan wie onze studenten konden vragen waarom zij naar België waren gekomen en wat hun hier zoal opgevallen was. Inspiratie voor hun eigen werkstuk! Voor een jury van taaldocenten stelde elk groepje in de drie vreemde talen drie mogelijke concepten en onderwerpen voor, de een al creatiever dan de andere. Na de definitieve toewijzing, gingen ze meteen aan de slag. De volgende dagen maakten ze De slimste mens, Een jaar gratis, een Belgiëbeurs, een film met heuse ondertiteling allemaal rond het thema België én meertalig. We knepen er ook een dagje tussenuit naar Aubel om er een typisch Belgisch product, bier namelijk, te zien brouwen in de brouwerij Val Dieu en naar Luik om er de Simenonwandeling te maken, altijd onder leiding van Franstalige gidsen. Reken maar dat het bier en Simenon terugkwamen in de eindproducten! Vrijdag= presentatiedag. Een hele voormiddag van meertalig spektakel waarin elke projectgroep zijn concept speelde/voorstelde/draaide Moeilijk om daar de drie beste uit te kiezen! Na beraadslaging van de jury taaldocenten, die daarbij ook rekening hielden met de keuzes van het studentenpubliek, kwamen er toch drie winnaars uit bus. De week werd afgesloten met een prijsuitreiking en een korte receptie. Het deed deugd om de hele groep studenten een hele week zo gemotiveerd bezig te zien! Nu nog de schriftelijke neerslag van dat alles ijverig nakijken en corrigeren Lieve Delahaye Foto: Studenten eerste jaar Office Managment wachten in Luik op Simenon.

16 16 De mondige student Studenten participeren aan het KHLim-beleid Studenten zijn vaak niet op hun mondje gevallen als het gaat om vragen te stellen in de les of kritisch uit de hoek te komen tijdens een discussie. En bij examenbetwistingen merken de universiteiten en hogescholen meer en meer dat de student weet waar hij aanspraak op kan maken. En toch blijkt het niet zo eenvoudig om studenten te bewegen actief deel te nemen aan het beleid van een opleiding of hogeschool. Nochtans zijn er overal mogelijkheden voorzien. Focus ging ten rade bij Rob Cornelissen, student industrieel ingenieur en voorzitter van de overkoepelende studentenraad van de KHLim en bij Peter Meylaerts, docent én gangmaker van een actieve studentenparticipatie. Hoe werkt de studentenparticipatie? Rob: Misschien even kort de structuur schetsen: per departement zou er een departementale studentenraad moeten zijn. Deze heeft normaal gezien afgevaardigden vanuit elke klas van elk jaar, zodat iedereen vertegenwoordigd is. Deze studentenraden vaardigen dan één of twee studenten af naar de algemene studentenraad. Ik zit zelf ook in de departementale studentenraad van IWT, aangezien ik in de tweede academische bachelor industriële wetenschappen zit. De algemene studentenraad vertegenwoordigt dan de belangen van alle studenten van de KHLim. Peter: De studentenraad van dit jaar is eigenlijk totaal nieuw. Vorig jaar is er het een en ander misgelopen. In het begin van dit academiejaar heeft de KHLim mij gevraagd om de participatie opnieuw aan te wakkeren. Bijna alle leden hebben nog nooit in deze Algemene Studentenraad gezeten. Wat doe je zoal als voorzitter van de overkoepelende studentenraad? Rob: Als voorzitter ben ik ten eerste verantwoordelijk voor de vergaderingen van de Algemene Studentenraad: voorbereiden van agendapunten, begeleiden van de vergaderingen en opvolgen van de meegegeven opdrachten. Daarnaast vertegenwoordig ik de studenten van de KHLim ook bij de overkoepelende StAL (Studentenraad Associatie Leuven). Tenslotte moet ik ongever op de hoogte zijn van wat de ALgemene Studentenraad uitvoert op vlak van studenteninspraak. Als er bv. iemand van ons naar de Raad van Bestuur gaat, dan moet ik ongeveer weten wat ze daar besproken hebben, om zo toch een beetje op de hoogte te blijven van de onderwerpen waar men mee bezig is. Hebben studenten veel inspraak? Peter: De KHlim hecht een groot belang aan de mening van de studenten. Het doel is de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. De studenten hebben inspraak op het gevoerde beleid, maar dit vraagt ook een engagement van de studentenvertegenwoordigers. Ik merk dat onze studenten dit jaar deze verantwoordelijkheid opnemen. Ze denken mee, formuleren kritische bedenkingen en doen constructieve voorstellen. De KHLim wil dat de studenten een volwaardige partner zijn in het beleid en wil dit ondersteunen door een inspraakcoach te voorzien voor de studentenvertegenwoordigers. Als inspraakcoach zet ik mij in voor de werking en consolidatie van de Algemene Studentenraad en de studentenraden in de departementen. Waarover praten jullie zoal? Rob: Laat me een voorbeeld geven: er zitten twee studenten vanuit de Algemene Studentenraad in de Raad van Bestuur van de KHLim, het hoogste beslissingsorgaan. Daar mogen ze mee discussiëren over nagenoeg alles wat de KHLim aangaat: onlangs ging

17 17 Er zijn genoeg studenten met goede ideeën, maar ze moeten die ook durven verdedigen, zodat er effectief iets van gemaakt kan worden! dat bijvoorbeeld over de oprichting van een nieuwe ingenieursfaculteit en een faculteit voor de kunsten. In principe hebben we inspraak in alles wat de studenten aangaat. Zo kunnen we adviezen uitschrijven als we iets opmerken of iets fout zien gaan. Dit advies zal dan door de betreffende vergadering moéten besproken worden, zodat de studenten altijd weten wat er met het advies gebeurt. We zitten ook in de Academische Raad, waar ook afvaardigingen van personeel en directie in zetelen. Hier worden algemene zaken besproken, bijv. het examenreglement, het systeem voor toleranties voor tekorten, nieuwe opleidingen, Jullie zitten ook in Stuvoor, de vzw die de studentenvoorzieningen beheert. Rob: Inderdaad: het gaat daar dan over sport, cultuur, restaurants, sociale dienst, studiebegeleiding, Die vzw wordt door méér dan 50% door studenten beheerd. Deze StudentenVoorzieningen beheren een zeer groot budget, dat in grote mate gaat naar het restaurant, de cafetaria, de sociale dienst en de studiebegeleiding. Heeft de studentenraad al concrete dingen kunnen verwezenlijken? Rob: De Algemene Studentenraad heeft dit academiejaar nog niet zo heel veel gedaan, omdat we, zoals eerder gezegd, nieuw zijn. We zijn al wel bezig met een mobiliteitsplan, om voor betere aansluitingen van bus en trein te zorgen. We proberen er momenteel ook voor te zorgen dat alle departementale studentenraden goed werken, omdat dat onze basis is. Pas als veel studenten inspraak hebben, kunnen we als Algemene Studentenraad sterk staan. Het is essentiëel dat de studenten veel voorstellen doen in hun departementale studentenraden. Wat interessant kan zijn voor studenten buiten het eigen departement, wordt doorgestuurd naar de Algemene Studentenraad. Zo wordt het aantal voorstellen ingeperkt, maar worden de goede voorstellen toch uitgewerkt. Ik zou alvast graag alle studenten oproepen om interessante voorstellen te laten bespreken bij de departementale studentenraad. Waarom ben je zelf in het verhaal van de studentenraad gestapt? Rob: Ik vind het belangrijk dat studenten de kans krijgen om op een opbouwende manier inspraak te hebben. Als er iets misgaat, dan moeten studenten de kans hebben om dat te helpen oplossen. Als de studenten suggesties hebben, dan moet daar naar worden geluisterd. Daarnaast ben ik nieuwsgierig, ik wil zoveel mogelijk weten over vanalles. Ik wou wel eens weten hoe de structuur van zo n grote hogeschool in elkaar zat. Gaat dit niet ten koste van je studies? Rob: Het is een behoorlijk zware belasting, want ik ben toch wel redelijk lang bezig met vergaderingen voor te bereiden en op te volgen. Ik hoop dat we die structuur kunnen opbouwen naar eind volgend academiejaar toe, zodat dan de studentenraad zeker niet meer stilvalt. Er is ook al gesproken van een soort compensatiesysteem, wat studentenvertegenwoordigers in de algemene studentenraad meer tijd zou moeten geven. Dit systeem zal wel nog even op zich laten wachten, omdat het goed moet worden uitgewerkt.

18 18 Kwaliteitszorg Bewijs van verdienste Community-project Bela-Bela Binationaal Bewijs van verdienste voor kwaliteitszorg Den Haag Op 1 februari vierde de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) haar vijfjarig bestaan. De NVAO is opgericht door Nederland en Vlaanderen als binationale instelling om in beide regio s in te staan voor de kwaliteit van het hoger onderwijs. Naar aanleiding van deze viering zette de NVAO ook enkele personen in de bloemetjes die een positieve bijdrage hebben geleverd aan het kwaliteitsbewustzijn binnen het Vlaamse en Nederlandse hoger onderwijs. Een van hen is Zjef Beerten, stafmedewerker kwaliteitszorg aan de KHLim. Zjef Beerten is al 10 jaar verantwoordelijk voor IKZ ( integrale kwaliteitszorg) van de hogeschool. Tevens was hij jarenlang co-voorzitter van de stuurgroep kwaliteitszorg van de Associatie K.U.Leuven en in die zin promotor van het kwaliteitsdenken aan de hogescholen. Hij is ook betrokken bij conferenties inzake kwaliteitszorg van de European University Association (EUA). Zjef Beerten wordt geregeld gevraagd als lid van visitatiecommissies van hogescholen in binnenen buitenland. Deze blijk van waardering voor zijn werk is zeker en vast een opsteker voor het kwaliteitsbeleid dat we in de KHLim hebben uitgebouwd. Vijf jaar binationale samenwerking Vijf jaar na de ondertekening van het accreditatieverdrag door Nederland en Vlaanderen is het duidelijk dat het stelsel zuiverend werkt, kwaliteit zichtbaar maakt en transparantie biedt. Daarnaast wordt over grenzen heen gekeken, is er ruimte voor creativiteit en innovatie en heeft het stelsel respect voor de eigenheid en diversiteit van instellingen en opleidingen. Tot slot wordt het binationale karakter van het stelsel internationaal gewaardeerd. Op een academische zitting in Den Haag, in aanwezigheid van huidige en voormalige ministers van onderwijs, werd stil gestaan bij deze resultaten en de komst van een nieuwe fase in het accreditatie-stelsel. Zie ook Begin februari vertrokken 10 KHLim-studenten naar Zuid- Afrika. In Bela-Bela (het vroegere Warmbad, een slaapstad ten noorden van Pretoria) ondersteunt de KHLim al enkele jaren een community-project. Jaarlijks trekken studenten van de opleidingen Orthopedagogie en Lerarenopleiding naar ginder om er aan mee te werken. Zo zorgden studenten vorig jaar voor de uitbouw van een technologieklas zodat leraars van de school in Bela- Bela ginder kinderen kunnen initiëren in techniek. Studenten orthopedagogie leveren steun aan het Taljé House, een tehuis voor kinderen met een meervoudige handicap, Bosele Dawn Drop In Centre, een opvang voor aids-infected en aids-affected weeskinderen en Home Tekna, een voorlopige opvang voor geplaatste, mishandelde en misbruikte kinderen. Dit jaar hebben zes studenten van de lerarenopleiding en vier van orthopedagogie samen een project voorbereid: een draaiboek rond remediërend leren en pedagogische vaardigheden. Tijdens het eerste semester hebben ze dit uitgewerkt. Nu zijn ze in Zuid-Afrika aan de slag gegaan om het te realiseren. Het draaiboek volgt het principe van teach the teacher zodat het ook na het vertrek van de studenten dienst kan blijven doen. Naast het Zuid-Afrika project van de KHLim staan ook community-projecten in Suriname, Roemenië en Marokko in de steigers. EDW Via kom je op de blogs van de studenten en kan je nog terug naar de verhalen van de studenten van de voorbije jaren.

19 19 Wie vliegt er naar Amerika? Jubileumeditie van de Grote Wetenschapsquiz Op woensdagnamiddag 10/02/2010 vond aan de KHLim in Diepenbeek de 10de editie plaats van de Grote Wetenschapsquiz. Leerlingenteams uit 24 scholen wedijverden er voor de wetenschappelijke eer, maar vooral voor de mooie prijzen. Jongeren boeien voor wetenschappen is niet eenvoudig. Daarom organiseert het departement Industriële Wetenschappen en Technologie (IWT) van de Katholieke Hogeschool Limburg al 10 jaar op rij een wetenschappeleuke quiz voor leerlingen uit het 5 de en 6 de jaar secundair onderwijs. Teams van telkens drie leerlingen spelen voor de eer van hun school. De leerlingen werden dit jaar op een ludieke manier aan de tand gevoeld over 8 rubrieken: ruimtevaart, sport, biologie, USA, chemie, Paris Hilton, medische weetjes en fashion and passion. Niet enkel de teams kunnen winnen, ook de supporters dingen mee naar leuke prijzen. Het team van het KA3 Lyceum uit Hasselt zakte met het meeste (42!!!) supporters af naar de campus in Diepenbeek. Dit leverde een boel ambiance op in de zaal en ze ontvingen voor hun hele groep gratis filmtickets. Een gelukkige supporter, die het juiste puntentotaal van het winnende team het dichtst benaderde, won de Tifosi-prijs en ontving hiervoor een royale vliegcheque. Doordat de prijzenpot dit jaar extra groot was, was de spanning te snijden. Er stonden immers 3 vliegreizen naar Amerika op het spel en de teams waren aan elkaar gewaagd. De jubilerende quizmaster, Marc Liebens, docent aan de KHLim, zorgde met zijn vragen voor een onverwachte en soms pikante kijk op wetenschappen en op de maatschappij. Wist je bijvoorbeeld dat Albert Einstein ooit volgende uitspraak deed: Er zijn maar twee dingen oneindig, het heelal en de menselijke domheid? Of dat de Zwarte Weduwe (een giftige spin) vorig jaar in België is opgedoken via het transport van Amerikaanse oldtimers? En dan een tongtwister waarover de quizmaster, wonder boven wonder, niet gevallen is: Wat betekent hippopotomonstrosesquippeddaliofobie? (zoek het maar op in het woordenboek of google het even). Dat de Engelsen niet bekend staan om hun verfijnde smaak wisten we al, maar dat ze hun vrouw in bed het liefst zien in een voetbalshirt van hun favoriete ploeg, weten we nu ook nog. Dit jaar leverde het scorebord geen Hitchcockiaanse toestanden op. Bovenaan de rangschikking dus geen ex aequo s. Het Pius X-college uit Tessenderlo verdedigde zijn eerste plaats van vorig jaar en hield goed stand, maar strandde op 3 punten van de nieuwe winnaar. De derde plaats was, met 4 punten verschil, voor het Sint-Augustinusinstituut uit Bree. Het team van WICO Mater Dei uit Overpelt kaapte de hoofdprijs weg. Isabelle Geenen, Jan Vanbuel en Sien Vrolix uit het 6e jaar wiskunde-wetenschappen vliegen met Connections naar Amerika. Deze editie gemist? Dat was dan heel jammer, want het was wellicht de laatste ooit. Maar niet getreurd, we zoeken naar een waardig vervangprogramma voor volgend jaar! Top 3: 1: WICO Mater Dei (Overpelt) met 72 punten 2: Pius X-college (Tessenderlo) met 69 punten 3: Sint-Augustinusinstituut (Bree) met 68 punten Brunhilde Keijers De volledige lijst van deelnemende scholen en andere info vind je op Activiteiten voor leerlingen en leerkrachten). De organisatie was in handen van de richtingen Professionele Bachelor in de Chemie, Milieuzorg en Biomedische Laboratoriumtechnologie, departement IWT van de KHLim Foto: de quizmaster met het winnende team uit WICO Mater Dei (Overpelt)

20 20 What s NEXT? Jobbeurs trekt honderden studenten Infodagen 2010 Raadpleeg Zaterdag 6 maart 10-13u. Zaterdag 24 april 14-17u. Zaterdag 26 juni 10-13u. Zaterdag 11 september 10-13u. KHLim NEXT Katholieke Hogeschool Limburg Hasselt - Diepenbeek - Genk Centrale Diensten: Campus Diepenbeek, Agoralaan, Gebouw B, bus1, 3590 Diepenbeek gratis nummer : informatie@khlim.be NEXT: Initiële bacheloropleidingen voor volwassen lerenden KHLim NEXT is de verzamelnaam voor de trajecten die de KHLim ontwikkelde voor volwassenen en werkstudenten. Immers, de hogeschool krijgt steeds meer vragen van -al wat oudere- potentiële studenten wat de mogelijkheden zijn om een bachelordiploma te behalen of een nieuwe of bijkomende bachelor te volgen. Op de SID-in beurs kwam een leerlinge uit het secundair samen met haar moeder naar de KHLim-stand. De dochter was erg geïnteresseerd in de lerarenopleiding. Na een lang gesprek kreeg de moeder blijkbaar ook belangstelling om terug te gaan studeren. Omwille van plotse werkloosheid, had zij een zee van tijd, en veel zin om iets totaal anders te gaan doen. Het verhaal is zeker geen alleenstaand geval. Bij de lerarenopleiding van de KHLim telt men in de trajecten voor volwassenen maar liefst 250 studenten! Die zijn verdeeld over heel veel groepen. Op basis van het diploma dat ze reeds behaalden en van de opleiding waar ze voor kiezen moeten deze studenten een traject afleggen van één tot vier jaar. EVC en EVK Ook in het departement Sociaal-Agogisch Werk kent men vele volwassenen die orthopedagoog willen worden. Het zogenaamde Stuwer-traject, 5 jaar geleden reeds ontwikkeld, biedt een oplossing. Eerst wordt gekeken welke ervaring de kandidaat al kan voorleggen: dat zijn de EVC s: elders verworven competenties. Daarnaast heeft de kandidaat misschien al een ander diploma zodat hij ook op basis daarvan (elders verworven kwalificaties of EVK s) vrijstellingen kan verkrijgen. Bij Gezondheidszorg krijgt men ook heel wat geïnteresseerden over de vloer. Zeker op het terrein van de zorg is er immers een grote vraag naar geschoolde krachten. De arbeidsmarkt is dus maar wat blij met deze extra mogelijkheden. EDW Op dit ogenblik heeft de KHLim NEXT trajecten in: Gezondheidszorg Opvoeder Lerarenopleiding (kleuter, lager en secundair onderwijs) Bedrijfsbeheer, Accountancy-fiscaliteit De 10de uitgave van de jaarlijkse jobbeurs van de KHLim is ook dit jaar weer een succes. Een 60-tal bedrijven en organisaties kwamen op vrijdag 12 maart naar de campus Diepenbeek om op zoek te gaan naar laatstejaarsstudenten die bij hen willen solliciteren. Op de jobbeurs vinden de studenten heel wat bedrijven uit de industrie en handel. Ondanks de vele berichten over herstructureringen blijken heel wat bedrijven nog steeds op zoek naar gespecialiseerde, hoogopgeleide werkkrachten. Zeker de ingenieurs en technici blijven in trek. De studenten van het departement Industriële Wetenschappen worden al van voor of tijdens hun stage aangesproken door bedrijven. Ook voor de studenten van Handelswetenschappen en Bedrijfskunde blijft de arbeidsmarkt er veelbelovend uitzien. Goede accountants bijv. zijn nog steeds schaars. Op de jobbeurs zijn al enkele jaren ook ziekenhuizen van de partij. Zij proberen op deze manier studenten verpleegkunde alsnog voor zich te winnen. Het is algemeen geweten dat in de sector van de verpleegkunde de vraag naar zorgverleners groot blijft. De standhouders zijn dan ook bijzonder inventief om de aandacht van het jonge volkje te trekken. Zo nam het Jessa ziekenhuis letterlijk de maat van de toekomstige studenten: twee acteurs, verkleed als kleermakers, trachtten de jongeren op hun stand te lokken. Het Wit-gele Kruis gaf leuke t-shirts weg. (zie foto) EDW Deelnemers waren o.a.: Accent Accountemps - ACE ingenieurs- en adviesbureau Alliacta - Amedes - Astyre Atlas Copco Airpower ATMI Packaging - BDF Talent - Berenschot - BNP Paribas Fortis - Cronos - Deloitte - De Valck Consultants - Dexia - DSP Valley Ernst & Young GDF SUEZ - Genzyme Grontmij Helvoet Pharma Imec - Insel - Intertek Polychemlab Jessa Ziekenhuis KBC - Lab Support - Nitto Europe NMBS-Groep - PDM - Philips PricewaterhouseCoopers - Randstad Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo Rusthuizen Zusters Augustinessen Sabic Sint-Franciskusziekenhuis Sofim Supply Chain Capacity Tenneco Tessenderlo Group - TiGenix Tormans Group Unique - USG Innotiv UZ Leuven - Wit-Gele Kruis Limburg Xelvin Ziekenhuis Oost-Limburg

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG

BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG BIJ DIE WERELD WIL IK HOREN! HANS ROMKEMA 3 MAART 2010, DEN HAAG STUDENTEN DOEN UITSPRAKEN OVER DE ACADEMISCHE WERELD, HET VAKGEBIED EN HET BEROEPENVELD.. onderzoek niet zo saai als ik dacht werken in

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als

Nadere informatie

BRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren

BRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren BRUSSEL t Master in het tolken Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Studiegebied Gezondheidszorg Studiegebied Onderwijs Campus Nieuwland Nieuwland 198, 1000 Brussel T 02 512 32 59, F 02 512 80 14

Studiegebied Gezondheidszorg Studiegebied Onderwijs Campus Nieuwland Nieuwland 198, 1000 Brussel T 02 512 32 59, F 02 512 80 14 14 HOGESCHOOL-UNIVERSITEIT BRUSSEL Stormstraat 2, 1000 Brussel T 02 210 12 11, F 02 217 64 64, E info@hubrussel.be http://www.hubrussel.be 14A Studiegebied Economie en management Campus Stormstraat Stormstraat

Nadere informatie

Campus Dansaert Campus Jette 2011

Campus Dansaert Campus Jette 2011 Campus Dansaert Campus Jette 2011 Talenttraining www.erasmushogeschool.be partner in de Universitaire Associatie Brussel Talenttraining? Ben ik goed voorbereid op het hoger onderwijs? Wat boeit me? Waarin

Nadere informatie

Academiejaar 2014/2015. bachelor. ergotherapie. ergotherapie. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen

Academiejaar 2014/2015. bachelor. ergotherapie. ergotherapie. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Academiejaar 2014/2015 bachelor ergotherapie ergotherapie Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Bachelor ergotherapie ergotherapie Je ideale opleiding kiezen uit het ruime aanbod aan onze hogeschool is

Nadere informatie

Master in het vertalen

Master in het vertalen BRUSSEL t Master in het vertalen Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een

Nadere informatie

MOVING MINDS Magazine

MOVING MINDS Magazine MOVING MINDS Magazine KHLIM-Focus december 2014 UC Leuven-Limburg, Agoralaan Gebouw B, bus 1, 3590 Diepenbeek Afgiftekantoor 3500 Hasselt P109348 VAN LEUVEN OVER DIEST, HASSELT EN DIEPENBEEK TOT GENK p4-5

Nadere informatie

INFORMATIE ZOEKEN OP WEBSITES

INFORMATIE ZOEKEN OP WEBSITES INFORMATIE ZOEKEN OP WEBSITES Je wil studeren aan een hogeschool of universiteit. Op het internet kan je alle informatie vinden die je nodig hebt. Wat moet je doen? 1. Lees de instructie op blad 2. 2.

Nadere informatie

Link met het secundair onderwijs

Link met het secundair onderwijs Link met het secundair onderwijs 1. Instroomprojecten 'Tutoraat' en 'Klimop' De moeizame doorstroom in het secundair onderwijs en de instroom naar het hoger onderwijs van kansarme en allochtone jongeren

Nadere informatie

ADVENT Hoe maken wij tijd vrij om te dromen van vrede en hoe hebben we

ADVENT Hoe maken wij tijd vrij om te dromen van vrede en hoe hebben we Basisschool Heilige Familie Driesstraat 1 8700 Tielt 051 40 47 50 Heilige-familie@kbo-tielt.be NIEUWSBRIEF DECEMBER 2015 Workshops 2de leerjaar rond thema De Sint! ADVENT Hoe maken wij tijd vrij om te

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

6 In Beeld. Bieke Depoorter

6 In Beeld. Bieke Depoorter 6 In Beeld Bieke Depoorter De 25-jarige fotografe Bieke Depoorter uit Ingooigem besloot pas in het laatste jaar middelbaar, tot verrassing van velen, om fotografie te gaan studeren. Ze trok naar het Kask

Nadere informatie

Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen?

Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen? Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen? Welke percepties leven er bij werknemers en studenten omtrent de logistieke sector? Lynn De Bock en Valerie Smid trachten in hun gezamenlijke masterproef

Nadere informatie

UITDAGING 4: Benigne wordt uitgesloten

UITDAGING 4: Benigne wordt uitgesloten Dit werkblaadje is van... UITDAGING 4: Benigne wordt uitgesloten Individuele oefening Bekijk het fragment Benigne wordt uitgesloten. Wat is er gebeurd? Waarom wordt zij uitgesloten? Waarom is een schooluniform

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

www.deandereverbeeld.wordpress.com

www.deandereverbeeld.wordpress.com Tentoonstelling 24/04/2014 22/05/2014 BERINGEN www.deandereverbeeld.wordpress.com 1. Wie is KMS? Kerkwerk Multicultureel Samenleven (KMS) is een open socioculturele organisatie met als opdracht te sensibiliseren,

Nadere informatie

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?

Hoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli? INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in

Nadere informatie

Onderwijs op maat: een start met voorsprong

Onderwijs op maat: een start met voorsprong Studiegebied Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Academiejaar 2014-2015 Onderwijs op maat: een start met voorsprong Infobundel Office Management Departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Nationalestraat

Nadere informatie

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK. Wat is dat? Eva van de Sande. Radboud Universiteit Nijmegen WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK Wat is dat? Eva van de Sande Radboud Universiteit Nijmegen EERST.. WETENSCHAPSQUIZ 1: Hoe komen we dingen te weten? kdsjas Google onderzoek boeken A B C 1: We weten dingen door

Nadere informatie

V.U. Sofie Heyrman - Grote Markt 1-9100 Sint-Niklaas Versie Maart 2012. Help! Huiswerk! Huistaak en Studiebegeleiding in Sint-Niklaas

V.U. Sofie Heyrman - Grote Markt 1-9100 Sint-Niklaas Versie Maart 2012. Help! Huiswerk! Huistaak en Studiebegeleiding in Sint-Niklaas V.U. Sofie Heyrman - Grote Markt 1-9100 Sint-Niklaas Versie Maart 2012 Help! Huiswerk! Huistaak en Studiebegeleiding in Sint-Niklaas Opvangcentrum Rode Kruis Niet-begeleide, minderjarige vluchtelingen

Nadere informatie

Feedback aan leerkrachten

Feedback aan leerkrachten Feedback aan leerkrachten Studiedag Leerlingenparticipatie 24 april 2013 Paleizenstraat Saskia 90 > 1030 Vandeputte Brussel T 02 215 32 29 > F 02 215 41 78 > www.vsknet.be Wie ben ik? Saskia Vandeputte

Nadere informatie

> proefritten. INGENIEUR VOOR één DAG!

> proefritten. INGENIEUR VOOR één DAG! proefritten Terwijl de meeloopdagen aan leerlingen de mogelijkheid geven om mee te lopen met onze studenten tijdens hun normale lessen en practica, worden de proefritten op maat ingericht voor leerlingen

Nadere informatie

> COMMISSIE 1 Leren binnenstebuiten en Goed Gevoel op school 23 februari 2013 (12u45-14u35) Thema 1: Leren binnenstebuiten

> COMMISSIE 1 Leren binnenstebuiten en Goed Gevoel op school 23 februari 2013 (12u45-14u35) Thema 1: Leren binnenstebuiten > COMMISSIE 1 Leren binnenstebuiten en Goed Gevoel op school 23 februari 2013 (12u45-14u35) Voorzitter: Lora Hasenbroeckx Moderator: Nieke Nouwen (Vlaamse Scholierenkoepel ) en Dirk Lagast (Raad van de

Nadere informatie

STUDIEPROGRAMMA S HOGER ONDERWIJS

STUDIEPROGRAMMA S HOGER ONDERWIJS STUDIEPROGRAMMA S VAN HET HOGER ONDERWIJS Je krijgt het studieprogramma van een opleiding (=studie) aan een universiteit en aan een hogeschool. In de tabellen zie je alle opleidingsonderdelen (= vakken,

Nadere informatie

D R U P P E L S G E W I J S

D R U P P E L S G E W I J S B a s i s s c h o o l D e R e g e n b o o g s e p t e m b e r 1 5 D R U P P E L S G E W I J S 1 5 m e i 2 0 1 1 KALENDER 07-09 hoofdluiscontrole 07-09 informatieavond groep 7 08-09 informatieavond groep

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief

Nadere informatie

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A

Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen

Nadere informatie

Nieuwsbrief 14, september 2010

Nieuwsbrief 14, september 2010 Stichting WoonMere Nieuwsbrief 14, september 2010 Redactie: Mariska Elfrink Hallo allemaal, Eindelijk is het dan gebeurt: we zijn verhuist naar ons eigen appartement! Inmiddels wonen we hier alweer een

Nadere informatie

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Inhoud 3 Vooraf 5 Een andere kijk op spijbelen 6 Over de diepere betekenis van kinderspel 7 Kinderen hebben zo hun kijk op quality time 8 Plan

Nadere informatie

Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen

Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen Studiedag Kleurrijke Maatzorg Gaby Jennes, 14 oktober 2011 Iets over de opleiding gw Opleiding voor volwassenen (sinds 1960), geaccrediteerd

Nadere informatie

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 > NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.

Nadere informatie

Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden. Inhoudsopgave Pagina. Bron 1 Design Marcel Wanders. 2. Bron 2 ADHD in de klas. 2

Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden. Inhoudsopgave Pagina. Bron 1 Design Marcel Wanders. 2. Bron 2 ADHD in de klas. 2 Bronnenbank Onderwijstheorie Tessa van Helden Inhoudsopgave Pagina Bron 1 Design Marcel Wanders. 2 Bron 2 ADHD in de klas. 2 Bron 3 Recensie over Boijmans van Beunigen 3 Bron 4 Flip in de klas. 4 Bron

Nadere informatie

KHLim. Katholieke Hogeschool Limburg

KHLim. Katholieke Hogeschool Limburg KHLim Katholieke Hogeschool Limburg KHLim 1995, fusie van 9 katholieke hogescholen 6 departementen Media en Design Academie (master) Gezondheidszorg Handelswetenschappen en Bedrijfskunde Industriële Wetenschappen

Nadere informatie

05-12-2005. Artikel zonder titel

05-12-2005. Artikel zonder titel 05-12-2005 Artikel zonder titel Jongeren hebben vaak weinig vertrouwen in de objectiviteit van leraren en schooldirecteuren. En dat wantrouwen wordt alleen maar sterker, als ze daarin keer op keer worden

Nadere informatie

Verkeerskunde 2011-2012

Verkeerskunde 2011-2012 Verkeerskunde 2011-2012 Bachelor en master in de verkeerskunde Bachelor en master in de verkeerskunde BACHELOROPLEIDING MASTEROPLEIDING VOORKENNIS VOOR DE BACHELOROPLEIDING WERKMETHODEN EXAMENSPREIDING

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid: interviewschema

Ouderbetrokkenheid: interviewschema Ouderbetrokkenheid: interviewschema Contactinformatie: Prof. dr. Johan van Braak, Lien Ghysens en Ruben Vanderlinde Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Inleiding Met dit interview willen we meer

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.2 - November 2008-147-

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.2 - November 2008-147- Vlaams Parlement Vragen en Antwoorden Nr.2 November 2008 47 VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN FRANK VANDENBROUCKE VICEMINISTERPRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN WERK, ONDERWIJS

Nadere informatie

Academiejaar 2014/2015. bachelor. verpleegkunde. verpleegkunde. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen

Academiejaar 2014/2015. bachelor. verpleegkunde. verpleegkunde. Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Academiejaar 2014/2015 bachelor verpleegkunde verpleegkunde Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen Bachelor verpleegkunde verpleegkunde Je ideale opleiding kiezen uit het ruime aanbod aan onze hogeschool

Nadere informatie

ACADEMIEJAAR LEREN OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK. Graduaat in Maatschappelijk werk.

ACADEMIEJAAR LEREN OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK. Graduaat in Maatschappelijk werk. ACADEMIEJAAR 2019-2020 OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK Graduaat in Maatschappelijk werk www.odisee.be Graduaat in Maatschappelijk werk Werk je graag met mensen, ook als ze kwetsbaar zijn? Wil je leren om ze

Nadere informatie

Stages in de watersector

Stages in de watersector Infobrochure Stages in de watersector Overzicht van stagemogelijkheden binnen de opleidingen aangeboden door de buitengewone leden van TNAV: a) HOGENT (professionele bachelor Chemie) b) Karel de Grote

Nadere informatie

Mannen, zorg ervoor!

Mannen, zorg ervoor! Mannen, zorg ervoor! Samenvatting De doelgroep waar ik voor heb gekozen zijn jongens die op dit moment nog op een VMBO, HAVO of VWO opleiding zitten. Voor deze jongeren is het vaak heel moeilijk zich voor

Nadere informatie

BESPREEKPUNTEN VANUIT AFGENOMEN ENQUETES; 2014 HET OUDERTEVREDENHEIDONDERZOEK;

BESPREEKPUNTEN VANUIT AFGENOMEN ENQUETES; 2014 HET OUDERTEVREDENHEIDONDERZOEK; BESPREEKPUNTEN VANUIT AFGENOMEN ENQUETES; 2014 HET OUDERTEVREDENHEIDONDERZOEK; Inleiding: Allereerst wil ik iedereen bedanken voor het invullen van deze onderzoeken. We zijn erg blij met de uitkomsten

Nadere informatie

Jaarthema: Samen met Octaaf paraat voor een veilige straat

Jaarthema: Samen met Octaaf paraat voor een veilige straat Maandplanning november 2015 Jaarthema: Samen met Octaaf paraat voor een veilige straat Maandpunt: Ook mijn mening telt! Kunstproject Start with Art van maandag 9 tot en met vrijdag 20 november! Activiteitenkalender

Nadere informatie

Reflectiegesprekken met kinderen

Reflectiegesprekken met kinderen Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

voedings- en dieetkunde

voedings- en dieetkunde Academiejaar 2014/2015 bachelor voedings- en dieetkunde voedings- en dieetkunde Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen bachelor voedingsen dieetkunde voedings- en dieetkunde Je ideale opleiding kiezen uit

Nadere informatie

Ambassadeur van het Gemeenschapsonderwijs 2005-2006

Ambassadeur van het Gemeenschapsonderwijs 2005-2006 Contactpersoon school Telefoonnummer KA Tongeren Moerenstraat 4 3700 Tongeren Yolande Moreau ka.tongeren@rago.be Ine Swennen KA Tongeren Moerenstraat 4 3700 Tongeren ineswennen@hotmail.com Ine zet zich

Nadere informatie

Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL

Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht

Nadere informatie

Ontwikkel je specialiteit! TOPklas leerjaar 1 Cultuur, Sport, ICT en Science

Ontwikkel je specialiteit! TOPklas leerjaar 1 Cultuur, Sport, ICT en Science Ontwikkel je specialiteit! TOPklas leerjaar 1 Cultuur, Sport, ICT en Science Op het Picasso Lyceum sta jij centraal. En de leraren doen er alles aan om jouw talenten verder te ontwikkelen. Daar staat natuurlijk

Nadere informatie

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden

Nadere informatie

Junior College EEN INITIATIEF VAN

Junior College EEN INITIATIEF VAN Junior College EEN INITIATIEF VAN Junior College is een initiatief van de KU Leuven en KU Leuven Kulak om wetenschap op hoog niveau tot in de klas te brengen. Modules rond wiskunde, geschiedenis en taal

Nadere informatie

MAAK WERK VAN JOUW TALENT

MAAK WERK VAN JOUW TALENT MAAK WERK VAN JOUW TALENT Schatgraven heeft altijd iets spannends. Zeker als je weet dat je iets gaat vinden. Wat komt er tevoorschijn? De komende jaren ga jij schatgraven. Als het kan op onze school.

Nadere informatie

Een verhaal van Femke

Een verhaal van Femke Wordt u geprikkeld door deze afbeelding en wilt u graag te weten komen wat er achter schuilt? Lees dan... Een verhaal van Femke Ik ben Jasmien en vertel u een verhaal. Het is geen verhaal over, maar een

Nadere informatie

kinderen toch blijven ondersteunen. Het maakt niet uit wat (Surinaamse vader, 3 kinderen)

kinderen toch blijven ondersteunen. Het maakt niet uit wat (Surinaamse vader, 3 kinderen) In opdracht van de Gemeente Amsterdam (Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling) Als ik mijn vader had gehad vanaf mijn jeugd, dan zou ik misschien anders zijn in het leven. (...) Wat ik allemaal wel niet

Nadere informatie

Voorbereidend gesprek Vragen die de leerkracht kan stellen: Introductielessen Primair Onderwijs. 1.1- Introductieles 1: Schetsen voor het schoolplein

Voorbereidend gesprek Vragen die de leerkracht kan stellen: Introductielessen Primair Onderwijs. 1.1- Introductieles 1: Schetsen voor het schoolplein Introductielessen Primair Onderwijs 1.1- Introductieles 1: Schetsen voor het schoolplein - De leerlingen worden met kunst geconfronteerd - De leerlingen ontdekken dat kunst niet altijd in een museum staat

Nadere informatie

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Dit portret gaat over H., een vrouw die met een evoluerende spierziekte nog lang voor de klas heeft gestaan in het lager

Nadere informatie

Welkom op de pagina van groep 8b! Het komende schooljaar zullen wij hier regelmatig leuke nieuwtjes en weetjes uit onze groep plaatsen

Welkom op de pagina van groep 8b! Het komende schooljaar zullen wij hier regelmatig leuke nieuwtjes en weetjes uit onze groep plaatsen maandag 7 december 2015 Welkom op de pagina van groep 8b! Het komende schooljaar zullen wij hier regelmatig leuke nieuwtjes en weetjes uit onze groep plaatsen Planning spreekbeurt Planning nieuwskring

Nadere informatie

EINSTEIN. Weet je wat, ik neem mijn neef mee naar het laboratorium. Daar werken mijn assistenten met stikstof. Dat vindt hij vast mooi.

EINSTEIN. Weet je wat, ik neem mijn neef mee naar het laboratorium. Daar werken mijn assistenten met stikstof. Dat vindt hij vast mooi. EINSTEIN ballon weer opblaast. Maar mijn assistenten vertellen dat het komt doordat de stikstof heel erg koud is en dat de lucht in de ballon dan kleiner wordt. Later warmt de lucht weer op en wordt weer

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL?

Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL? Wat na je bacheloropleiding aan Hogeschool PXL? n Bachelor in de agro- en biotechnologie 2 Beste PXL-student, Als (bijna) kersverse professionele bachelor zoek je misschien een geschikte overgang naar

Nadere informatie

Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten

Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten Inspiratie voor hbo zorg en welzijn Mantelzorg & Hogeschool Rotterdam Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te verstoppen, ze hebben zo veel kwaliteiten Studerende mantelzorgers hoeven zich niet te

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Tijd om even terug te blikken!

Tijd om even terug te blikken! April 2017 Tijd om even terug te blikken! Allemaal samen tegen pesten! Onze leerlingen van het 2de jaar deden aan teambuilding, kregen tips over het gebruik van sociale media, keken naar hun eigen rol

Nadere informatie

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010

Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persdossier ikgeeflevenaanmijnplaneet.indeklas.be 28 september 2010 Persbericht Wat vind je in de virtuele edukit? Een dynamische website Activiteiten in detail De algemene campagne ikgeeflevenaanmijnplaneet.be

Nadere informatie

De specifieke lerarenopleiding

De specifieke lerarenopleiding geëngageerd onderzoekend communicatief talent ontwikkelend vakdeskundig leerling gericht samenwerkend De specifieke lerarenopleiding dynamisch leergierig master Jij bent... inspirerend creatief toekomstgericht

Nadere informatie

Actie diversiteit in alle departementen. KULeuven Association

Actie diversiteit in alle departementen. KULeuven Association Actie diversiteit in alle departementen KULeuven Association Doorstroommethodieken in KHLim: Een positieve benadering Om het onderwijs voor alle studenten meer toegankelijk te maken is een UDL-traject

Nadere informatie

Trends in onderwijs. Interview met Coen Free

Trends in onderwijs. Interview met Coen Free Trends in onderwijs Interview met Coen Free Welke trends doen er toe? Trends in het onderwijs: welke zijn van belang en welke niet? Waar kan uw onderwijsinstelling haar voordeel mee doen en welke kun je

Nadere informatie

Je motivatie vormt de basis om dingen te veranderen.

Je motivatie vormt de basis om dingen te veranderen. Je motivatie vormt de basis om dingen te veranderen. Om iets te bereiken moet je actie ondernemen. Je moet vanuit jezelf iets doen. Om iets te doen moet je gemotiveerd zijn. Je zou dus kunnen stellen dat

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Creatief denken ontwikkelen bij Nederlands

Creatief denken ontwikkelen bij Nederlands Creatief denken ontwikkelen bij Nederlands Talen Conferentie havo vwo 28 september 2015 Geppie Bootsma g.bootsma@aps.nl Naam Datum 21 e eeuwse vaardigheid: creativiteit Het bedenken van nieuwe ideeën en

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?

Nadere informatie

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN EXCLUSIEF PROGRAMMA OVERZICHT 2016 LEF IN ACTIE Ontdek waarom het zo moeilijk is je hart te volgen en heb het lef dit toch te doen! De achtergrond van het programma Jij weet dat

Nadere informatie

Partnerkeuze bij allochtone jongeren

Partnerkeuze bij allochtone jongeren Partnerkeuze bij allochtone jongeren Inleiding In april 2005 lanceerde de Koning Boudewijnstichting een projectoproep tot voorstellen om de thematiek huwelijk en migratie te onderzoeken. Het projectvoorstel

Nadere informatie

U-Talent Academie. Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit

U-Talent Academie. Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit U-Talent Academie Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit U-Talent Academie Uitdagend bètaonderwijs op school en de universiteit Uitdaging in bèta en techniek voor vwo ers Zoek je meer uitdaging

Nadere informatie

Samenwerking bedrijven en onderwijs in Limburg zit in de lift

Samenwerking bedrijven en onderwijs in Limburg zit in de lift PERSBERICHT Hasselt, 31 augustus 2017 Onderzoek VKW Limburg en UNIZO Limburg: Samenwerking bedrijven en onderwijs in Limburg zit in de lift Bedrijven willen minstens 3 maanden stage in élke opleiding Limburgse

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

Het is dan ook belangrijk dat jongeren bewust kiezen voor STEM-opleidingen.

Het is dan ook belangrijk dat jongeren bewust kiezen voor STEM-opleidingen. VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 219 van 14 januari 2013 van ANN BRUSSEEL Geïntegreerde lerarenopleiding Aandacht

Nadere informatie

Hilde Bottu Kristel Grondelaers Evi Neven

Hilde Bottu Kristel Grondelaers Evi Neven Oriënteren naar HBO5 Hilde Bottu beleidsadviseur HBO5 UC Leuven-Limburg Kristel Grondelaers Docent/stagebegeleider/coördinator Promotie HBO Verpleegkunde Genk Evi Neven Beleidsmedewerker HBO5 Limburg/IKZmedewerker

Nadere informatie

Lichamelijke Opvoeding

Lichamelijke Opvoeding Academiejaar 2014/2015 bachelor onderwijs Secundair Onderwijs Lichamelijke Opvoeding Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen bachelor onderwijs Secundair Onderwijs Lichamelijke Opvoeding Je ideale opleiding

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Gebruikersparticipatie

Gebruikersparticipatie Gebruikersparticipatie Ik ben de Communicatiedienst van K&G Voor de onderstaande informatiebrochures hebben we een project gebruikersparticipatie opgezet: - Kind in Beeld - Voeding en beweging - Taalstimulering

Nadere informatie

Een nieuwe bank. Lesvoorbereiding Crisis graad 2. Verwondering

Een nieuwe bank. Lesvoorbereiding Crisis graad 2. Verwondering Een nieuwe bank Lesvoorbereiding Crisis graad 2 Voorzie speelgoed - geld, echte kleine muntstukken of print het blad met de centen. Op elk blad staan 100 centen in rijen van 10. Zo kan je gemakkelijk het

Nadere informatie

Begaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek.

Begaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Begaafde leerlingen komen er vanzelf... toch? Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Teambijeenkomsten Anneke Gielis Begaafde leerlingen

Nadere informatie

CREATIEF CONCEPTEN OP BASIS VAN CREATIVITEIT HOE? ZO!

CREATIEF CONCEPTEN OP BASIS VAN CREATIVITEIT HOE? ZO! CREATIEF CONCEPTEN OP BASIS VAN CREATIVITEIT HOE? ZO! INHOUDSOPGAVE STARTFASE VOORAF - IS HET EEN ONDERWERP VOOR CREATIVITEIT? - ANALYSEVRAGEN - BRIEFING MET PROBLEEMEIGENAAR DE CREATIEVE SESSIE - SPELREGELS

Nadere informatie

Kansen in en van onderwijs

Kansen in en van onderwijs Met deze fiche beogen we een concretisering van de blikopener kansen in en van onderwijs voor het vak Frans. Deze fiche is tot stand gekomen in een focusgesprek met lerarenopleiders secundair onderwijs,

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

INSCHRIJVEN AAN DE HOGESCHOOL

INSCHRIJVEN AAN DE HOGESCHOOL Je wil je inschrijven aan de Hogeschool en je zoekt informatie op het internet. De teksten zijn gebaseerd op de website van de Hogeschool Antwerpen. Voor de correcte info van dit moment: surf naar www.ha.be.

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF. Nieuwe Directie

NIEUWSBRIEF. Nieuwe Directie Agenda 23 feb; rapport mee 23 feb: uitje groep 8 26 feb t/m 2 mrt: krokusvakantie 14 maart: (mogelijk) stakingsdag 19 maart: studiedag bestuur: lln vrij 21-28 maart Cultuurweek 29 en 30 mrt: presentaties

Nadere informatie

inschrijving gratis onderwijs Onderwijs problemen kleuterschool schoolplicht schoolagenda buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen

inschrijving gratis onderwijs Onderwijs problemen kleuterschool schoolplicht schoolagenda buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen problemen schoolagenda gratis onderwijs schoolplicht inschrijving kleuterschool buitenschoolse activiteiten ouderverenigingen Onderwijs In België zijn kinderen verplicht naar school te gaan van 6 tot 18

Nadere informatie

20 november 2014. Beste ouders/verzorgers,

20 november 2014. Beste ouders/verzorgers, 20 november 2014 LET OP: Dinsdag 2 december Vergadering Medezeggenschapsraad Donderdag 4 december Sinterklaasfeest op school Dinsdag 9 december Vergadering Ouderraad Donderdag 18 december Kerstviering

Nadere informatie

Laat je inspireren! Uitgave 2e editie - DECEMBER 2014 1/5

Laat je inspireren! Uitgave 2e editie - DECEMBER 2014 1/5 Laat je inspireren! We luiden het nieuwe jaar in met een bijzondere inspiratiebijeenkomst. Vanuit samenwerkingsverband Kindkracht willen we je in het kader van ons nascholingsprogramma graag attenderen

Nadere informatie

13-11-2014. Poster. Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: In duo s: 1. Persoonlijke belemmeringen

13-11-2014. Poster. Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: In duo s: 1. Persoonlijke belemmeringen Poster Jacomijn Hofstra Onderzoeker lectoraat Rehabilitatie en docent Toegepaste Psychologie, Hanzehogeschool Groningen In duo s: Belemmeringen in drie categorieën te verdelen: Wat hindert jongvolwassenen

Nadere informatie

werkbladen, telefoons en opnametoestel

werkbladen, telefoons en opnametoestel DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf

Nadere informatie

Bij meester Wolf in het atelier De kinderen gaan helemaal los.

Bij meester Wolf in het atelier De kinderen gaan helemaal los. Anne Marie van Cappelle annemarievancappelle@ziggo.nl 070-3460845 06-41850198 Bij meester Wolf in het atelier De kinderen gaan helemaal los. Groep 4 van de Rotterdamse basisschool De Wilgenstam werkt één

Nadere informatie