Robbe & Partners BESTUURS- EN BELEIDSADVISEURS

Transcriptie

1 Naar een vereenvoudiging van het bekostigingssysteem Inleiding Tijdens de fysieke overlegtafel op 8 april jl. is er een eerste aanzet gedaan op de oriëntatie op de verschillende bekostigings- systematieken binnen het sociaal domein. Een voorzichtige conclusie uit deze eerste oriëntatie is dat een eerste stap om te komen tot een nieuw bekostigingssysteem, vereenvoudiging is van het huidige systeem. Het ontwikkelen van geheel nieuwe wijze van bekostiging geeft op dit moment teveel risico s, gezien de onzekerheden ten aanzien van het beschikbare budget en mogelijke landelijke richtlijnen ten aanzien van de ordening van activiteiten. In deze notitie worden verschillende keuzes voorgelegd om deze vereenvoudiging mogelijk te maken. Doelstelling De volgende prioriteiten om verbetering aan te brengen in de systematiek zijn aangegeven door de ambtelijke werkgroep OWO: 1. Er dient op korte termijn een eenvoudige bekostigingssystematiek tot stand te komen waarin duidelijke financiële prikkels zijn ingebouwd om daadwerkelijk in te zetten op meer preventief werken 2. De nieuwe systematiek is eenvoudig te hanteren voor de gebiedsteams en de aanbieders. 3. Deze systematiek draagt bij aan een eenduidige werkwijze van de gebiedsteams en draagt bij aan een eenduidige communicatie tussen gebiedsteams, de backoffice van de gemeente en de aanbieders. 4. In de nieuwe systematiek wordt rekening gehouden met de huidige indeling op hoofdcategorieën (productcodes zie bijlage 2) ten behoeve van de administratie. 5. Dient er een onderbouwde keuze te worden gemaakt of de bekostigingssystematiek ten behoeve van maatwerkvoorzieningen Wmo 2015 opgesplitst moeten worden van de matwerkvoorzieningen in het kader van de Jeugdwet. 1

2 De stappen Hieronder staan de stappen beschreven met per stap de keuzes uitgelicht die voorliggen om de vereenvoudiging nadere invulling te geven. Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Stap 5 Indikken productcodes (inclusief de keuze om interventieniveaus te onderscheiden) Plaatsen van de huidige activiteiten in nieuwe categorisering en interventieniveaus Wijze bekostiging/financiering bepalen Afspraken inzake wijze van verantwoording en monitoring in kaart brengen consequenties implementatie nieuw model (herindicaties, aanpassen ict-systeem) Stap 1 Indikken productcodes In het huidige bekostigingssysteem is zoveel mogelijk aangesloten bij de indeling van de oude Nza-codes. In de deelovereenkomst is een activiteitenoverzicht opgenomen en zijn er per producten/activiteiten tarieven afgesproken. Het gevolg is dat er een lange lijst met productcodes is en een lange lijst met activiteiten die niet eenvoudig te herleiden zijn naar de codes. Zie bijlage 1. Om tot een vereenvoudiging te komen is het gewenst om de productcodes samen te voegen. Hiervoor zijn verschillende varianten mogelijk. Belangrijk is dat aangesloten wordt bij de landelijke productcategorisering. Er zijn landelijke productcodes opgesteld voor zowel de jeugdhulp als voor de Wmo. De landelijke productcategorisering is te vinden in bijlage 2. Hieronder zijn drie voorbeelden van het indikken van de productcodes. Het zijn voorbeelden. Het is goed mogelijk dat er tijdens de bespreking van deze voorbeelden, meer varianten naar boven komen. We gaan op zoek naar de best passende oplossing. De inbreng van het inkoopnetwerk (zowel van de digitale als de fysieke tafel) is meer dan welkom. 2

3 Voorbeeld 1 (naar voorbeeld SWF, DFM en Littensradiel) In dit voorbeeld is er voor gekozen om de activiteiten in te delen in de categorieën A t/m D. Binnen deze categorieën is inzichtelijk gemaakt welke activiteiten en productcode binnen de categorie vallen en tegen welke eenheid en prijs de activiteit wordt afgenomen. Bundeling tarieven 2015 voor nieuwe en geherindiceerde cliënten Naam Code Nieuwe benaming Tarief 2015 A Thuisondersteuning HH1 Huishoudelijke hulp 1 Huishoudelijke hulp 1 individueel HH2 Huishoudelijke hulp 2 Huishoudelijke hulp 2 Eenheid week week * Individuele begeleiding H300, H305, H150 uur Lichte opvoedingsondersteuning (indicatievrije cliënten) Begeleiding gezinnen uur 1 Individuele begeleiding Yn t Spoar uur 2 (indicatievrije cliënten) * Specialistische indiv. begeleiding 3 H152,H153 uur * Persoonlijke verzorging H126, H127 uur B Kortdurend verblijf * Kortdurend verblijf Z992, Z993, Z994 dag C Dag-ondersteuning groep * Dagbestding psychisch F125 uur * Dagbesteding basis H531, H991, H992, H993, H995, H811 dagdeel 1 Maximaal aantal uren: 320 per jaar. 2 Maximaal aantal uren: 1500 per jaar. 3 Dit betreft een code voor een activiteit binnen Awbz die zowel voor jeugdigen als volwassenen kan worden ingezet. Onder deze overeenkomst vallen de activiteiten onder deze code voor jeugdigen onder het Provinciale inkooptraject jeugdhulp. 3

4 * Dagbesteding plus (zorg) H533, H800 dagdeel * Dagbesteding basis (GGZ) H994, H996 dagdeel * Dagbesteding basis (werk/participatie) LG H831 dagdeel * Dagbesteding plus (werk/participatie) VG H812 dagdeel * Dagbesteding plus (werk/participatie) LG H832 dagdeel * Dagbesteding spec. (werk/participatie) VG H813 dagdeel * Dagbesteding spec. (werk/participatie) LG H833 dagdeel D Vervoer bij dagondersteuning groep * * Vervoer dagondersteuning groep H803, H894, H990 dag Vervoer dagondersteuning groep (rolstoel) H895 dag Voorbeeld 2 (naar voorbeeld gemeenten in Drenthe specifiek voor jeugdhulp) De productcategorieën zijn alle interventies die zorgaanbieders inzetten om een jeugdige en eventueel het bijbehorende gezin met hulp te behandelen of te ondersteunen. Het gaat niet om individuele handelingen (zoals bij DBC), maar om het uiteindelijke behandel- of begeleidingsdoel. Door de productcategorieën zijn zorgaanbieders en gemeenten in staat inzichtelijk te maken waarvoor de jeugdhulp wordt ingezet. Zie bijlage 3 voor de indeling van de productcategorieën. In plaats van de 8 interventies naar voorbeeld Drenthe, kan ook de opvoedingskwadrant worden gebruikt uit het Friese Omvormingsplan Jeugd. Zie bijlage 4. 4

5 5

6 6

7 Voorbeeld 3 Productcategorisering Wmo op basis zelfredzaamheidsmatrix In de huidige systematiek wordt er gewerkt met veel producten, bijbehorende productcodes en tarieven. De gemeenten hebben als uitgangspunt benoemd dat het productenoverzicht en de bijbehorende tarievensystematiek vereenvoudigd dient te worden. Hiervoor is het productenoverzicht (zie tabel) opgesteld. Hieronder volgt een toelichten op het productenoverzicht. Producten Mate van zelfredzaamheid Beperkt zelfredzaam Niet zelfredzaam D Dagbesteding/opvang Incl vervoer D1 Gemiddeld 1-5 Dagdelen per week D2 Gemiddeld 6-10 dagdelen per week Acute problematiek D3. Maximaal 8 weken B. Begeleiding B1. Gemiddeld 1-9 uren Per week B2. Gemiddeld uren per week B3. Maximaal 8 weken L. Logeren L1. Gemiddeld 1 etmaal Per week L2. Gemiddeld 2 etmalen per week L3. Maximaal 8 weken Dagbesteding/-opvang is de productnaam die gebruikt gaat worden voor wat in de AWBZ Begeleiding groep was. Aanbieder dient tevens zorg te dragen voor het bijgaande vervoer. Vervoer blijft het vervoer van en naar de plek waar de dagbesteding/-opvang plaatsvindt. Begeleiding is de productnaam die gebruikt gaat worden voor wat in de AWBZ Begeleiding individueel was. Logeren is de term die gebruikt gaat worden voor wat in de AWBZ Kortdurend / tijdelijk verblijf was. Het gaat hier om logeren als een vorm van respijtzorg. Voor alle producten geldt dat de persoonlijke verzorging die eraan verbonden is integraal onderdeel uitmaakt van het product. 7

8 Voorbeeld Productcategorie Productcategorie omschrijving Productcode 15 Beschermd wonen 150B2 15 Beschermd wonen 150B3 7 Dagbesteding 070D2 7 Dagbesteding 070D3 7 Dagbesteding 070D1 4 Kortdurend verblijf 040L3 4 Kortdurend verblijf 040L2 4 Kortdurend verblijf 040L1 2 Begeleiding 020B3 2 Begeleiding 020B1 2 Begeleiding 020B2 15 Beschermd wonen 150B1 15 Beschermd wonen 1500C 15 Beschermd wonen 1500A 8

9 Vragen: Op basis van de bovenstaande voorbeelden wordt besproken of er een passend productcategorisering voor de OWO-gemeenten gevonden kan worden. Onderstaande vragen zijn daarbij van belang. A) Welke productcategorisering is toepasbaar? B) Is de productcategorisering toepasbaar op zowel Wmo als Jeugdhulp? Is dit wenselijk? C) Leidt deze categorisering inderdaad tot vereenvoudiging? D) Zijn er voldoende prikkels in te bouwen om preventief werken te stimuleren? E) Draagt de nieuwe productcategorisering bij aan een eenduidige werkwijze voor zowel het gebiedsteam, de aanbieders als de back-office? F) Zijn alle soorten dienstverlening (activiteiten) te plaatsen? Missen we soorten dienstverlening? G) Welke aanbod leent zich voor inzet vanuit het vrijtoegankelijk kader? H) Welke combinatie zijn mogelijk tussen huishoudelijke hulp en begeleiding. 9

10 Nza/gemeentelijke codes NZa/gemeente 2014 Tarieven 2015 Eenheid Robbe & Partners Bijlage 1. Huidige prijs-bekostigingstabel 2015 en activiteitenoverzicht OWO-gemeenten. Huidige prijs-bekostigingstabel F125 Dagactiviteit GGZ-LZA (p/u.) 11, uur H126 Persoonlijke verzorging (p/u.) 51,35 36,20 uur H127 Persoonlijke verzorging extra (p/u.) 55,00 38,78 uur H150 Begeleiding extra (p/u.) 59,27 41,79 uur H152 Begeleiding speciaal 1 ( nah) (p/u.) 90,64 63,90 uur H153 Gespecialiseerde begeleiding (psy) (p/u.) 4 96,31 67,90 uur H300 Begeleiding 55,34 39,01 uur H305 Begeleiding zorg op afstand aanvullend 55,34 39,01 uur H531 Dagactiviteit basis (p/clt.p/dg.dl.) 36,36 25,63 dagdeel H533 Module cliëntkenmerk (PG) (p/clt.p/dg.dl.) 67,15 47,34 dagdeel H800 Module cliëntkenmerk (som-ondersteunend) 67,15 47,34 dagdeel 4 Deze geldt alleen voor Wmo niet voor jeugdzorg. Deze wordt op provinciale schaal ingekocht. 10

11 H803 Vervoer dagbesteding/dagbehandeling V&V 7,02 6,67 per dag aanwezig H811 Dagactiviteit VG licht 38,71 27,29 dagdeel H812 Dagactiviteit VG midden 49,00 34,54 dagdeel H813 Dagactiviteit VG zwaar 75,39 53,15 dagdeel H814 Dagactiviteit (begeleiding) VG kind licht 48,73 34,35 dagdeel H815 Dagactiviteit (begeleiding) VG kind midden 63,71 44,92 dagdeel H816 Dagactiviteit (begeleiding) VG kind zwaar 102,78 72,46 dagdeel H831 Dagactiviteit LG licht 49,42 34,84 dagdeel H832 Dagactiviteit LG midden 55,91 39,42 dagdeel H833 Dagactiviteit LG zwaar 59,88 42,22 dagdeel H834 Dagactiviteit (begeleiding) LG kind licht 54,66 38,54 dagdeel H835 Dagactiviteit (begeleiding) LG kind midden 65,84 46,42 dagdeel H836 Dagactiviteit (begeleiding) LG kind zwaar 82,48 58,15 dagdeel H851 Dagactiviteit ZG auditief licht 50,41 35,54 dagdeel H852 Dagactiviteit ZG auditief midden 61,36 43,26 dagdeel H853 Dagactiviteit ZG auditief zwaar 68,69 48,43 dagdeel H871 Dagactiviteit ZG visueel licht 38,53 27,16 dagdeel 11

12 H872 Dagactiviteit ZG visueel midden 43,92 30,96 dagdeel H873 Dagactiviteit ZG visueel zwaar 47,96 33,81 dagdeel H894 Vervoer dagbesteding/dagbehandeling GHZ extramuraal 8,28 7,87 per dag aanwezig H895 Vervoer dagbesteding/dagbehandeling GHZ rolstoel extram. 20,00 19,00 per dag aanwezig H990 Vervoer dagbesteding/dagbehandeling GGZ 6,84 6,50 per dag aanwezig H991 GGZ1c dagbesteding 40,24 28,37 dagdeel H992 GGZ2c dagbesteding 37,47 26,42 dagdeel H993 GGZ3c dagbesteding 41,20 29,05 dagdeel H994 GGZ4c dagbesteding 46,66 32,90 dagdeel H995 GGZ5c dagbesteding 39,59 27,91 dagdeel H996 GGZ6c dagbesteding 51,23 36,12 dagdeel Z992 Per dag ZZP GGZ verblijfscomponent 37,10 26,16 per dag Z993 Per dag ZZP VG&LG verblijfscomponent 38,83 27,38 per dag Z994 Per dag ZZP ZG verblijfscomponent 40,06 28,24 per dag Z996 Per dag ZZP V&V verblijf niet-geindiceerd 36,27 25,57 per dag 12

13 Afspraken ten aanzien van de activiteiten Aanbieder kan een of meer van de volgende activiteiten uitvoeren binnen de hiervoor genoemde resultaatsgebieden; mocht blijken dat een aantal activiteiten/producten nog niet of niet juist staan beschreven dan krijgt het Gebiedsteam de ruimte om dit te regelen. Dit wordt zo nodig vastgelegd in het Maatwerkplan: 1) Het oefenen of ondersteunen bij het oefenen met vaardigheden of handelingen zoals gebruik geleide-stok en gebruik hulpmiddelen voor communicatie, stimuleren van wenselijk gedrag, inslijpen van gedrag. Het kan hierbij gaan om: a. hulp bij uitvoeren of overnemen van eenvoudige of complexe taken/activiteiten, of bij oplossen van praktische problemen die buiten de dagelijkse routine vallen; b. hulp bij uitvoeren van vaardigheden die geleerd zijn tijdens AWBZ- of GGZ-behandeling; c. hulp bij het beheren van (huishoud)geld; d. hulp bij de administratie (alleen in de zin van oefenen); e. hulp bij openbaar vervoer gebruik (alleen in de zin van oefenen); f. hulp bij of overnemen van post openmaken, voorlezen en regelen afhandeling praktische zaken; g. hulp bij of overnemen van oppakken, aanreiken, verplaatsen van dagelijks noodzakelijke dingen zoals het oppakken van dingen die op de grond zijn gevallen zoals een leesbril, het aanreiken van dingen die buiten bereik zijn geraakt zoals een kussen, het verplaatsen van een boek, telefoon e.d.; h. hulp bij plannen en stimuleren van contact in persoonsgebonden sociale omgeving; i. hulp bij communicatie in de persoonsgebonden omgeving bij bijvoorbeeld afasie. 2) Oefenen van de mantelzorger/gebruikelijke zorger hoe om te gaan met de gevolgen van de aandoening, stoornis of beperking van de Inwoner. 3) Het oefenen of ondersteunen bij het oefenen met het aanbrengen van (dag)structuur of het voeren van regie. Het kan hierbij gaan om: a. hulp bij initiëren of compenseren van eenvoudige of complexe taken, besluiten nemen en gevolgen daarvan wegen; b. hulp bij het regelen van randvoorwaarden op het gebied van wonen, onderwijs, werk, inkomen, iets kopen/betalen, het stimuleren tot en voorbereiden van een gesprek met dit type instanties; c. hulp bij plannen, stimuleren en (voor) bespreken van activiteiten; d. hulp bij het initiëren of compenseren van op/bijstellen van dag/weekplanning, dagelijkse routine; e. inzicht geven in (mogelijke) gevolgen van besluiten; 13

14 f. hulp bij zich aan regels, afspraken houden, corrigeren van besluiten of gedrag. 4) Het overnemen van toezicht en het aansturen van gedrag ten gevolge van een stoornis, thuis of elders (bijvoorbeeld tijdens onderwijs). 5) Het overnemen van toezicht gericht op het bieden van fysieke zorg, zodat tijdig in kan worden gegrepen bij bijvoorbeeld valgevaar, of complicaties bij een ziekte. 6) Het aansturen van gedrag. 7) Het begeleiden in verband met ernstig tekortschietende vaardigheden in het zelfregelend vermogen (dagelijkse bezigheden regelen, besluiten nemen, plannen en uitvoeren van taken, beheerszaken regelen, communicatie, sociale relaties, organisatie van de huishouding, persoonlijke zorg). 8) Het begeleiden bij sociaal-emotionele problematiek die samenhangt met de stoornis. 9) Het begeleiden bij de mogelijke integratie in de samenleving en de sociale participatie (bijvoorbeeld hulp bij de opbouw van een sociaal netwerk) met als doel zelfredzaamheid. 10) Het begeleiden bij de mogelijke integratie in de samenleving, met extra aandacht voor ontwikkeltrajecten op het vlak van wonen, werken, sociaal netwerk (doelgericht toepassen van methoden van casemanagement). 11) Communicatietraining aan leden van het sociale netwerk. 12) Het begeleiden bij arbeidsmatige dagbesteding (activiteiten met een zelfstandig karakter waarbij het vaak zal gaan om het tot stand brengen van een product of dienst, afgestemd op de mogelijkheden en interesse van Inwoner). 13) Het begeleiden bij activering (activiteiten gericht op zinvol besteden van de dag, aangepast aan mogelijkheden en interesse van Inwoner, waaronder handvaardigheid, expressie, beweging, belevingsactiviteiten). 14) Het begeleiden bij activering, individueel belevingsgericht (belevingsgerichte activiteiten op een eenvoudig niveau met extra aandacht voor sfeer, geborgenheid, veiligheid, ritme en regelmaat). 15) Het in groepsverband begeleiden van een zelfgekozen bezigheid en activering. De begeleiding kan ook gericht zijn op arbeidsmatig werken. Het dagprogramma biedt ruimte voor vaardigheidstraining. 16) Ondersteuning bij Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen. 17) Advies, instructie en voorlichting bij zelfverzorging. 18) Logeren en kortdurend verblijf. 14

15 Bijlage 2 Hoofdcategorieen productcodes Inkoop Jeugd landelijk: Zonder verblijf Niveau's/ eenheden 31 Uitvoering door wijkteam 32 Ambulante jeugdhulp op locatie aanbieder Daghulp op locatie aanbieder 34 Jeugdhulp in het netwerk van de jeugdige Met verblijf 35 Pleegzorg 36 Gezinsgericht 37 Gesloten plaatsing 4 38 Overig residentieel 18 Inkoop Wmo (I-Wmo) Niveau's/ eenheden 1 Hulp bij huishouden 2 2 Begeleiding 18 3 Pers. Verzorging 4 Kortdurend verblijf 2 5 Woondiensten 5 6 Overige onderst. Gericht op het individu of huishouden/gezin 2 7 Dagbesteding 4 8 Vervoersdiensten 7 9 Overige groepsgerichte onderst. 10 Overige maatwerkarrangementen 11 Rolstoelen 7 12 Vervoersvoorzieningen Woonvoorzieningen 6 14 Overige hulpmiddelen 15 Beschermd wonen 16 Opvang 2 17 Spoedopvang 18 Overig beschermd wonen/opvang 15

16 Bijlage 3 Voorbeeld productcategorieën Jeugdhulp Drentse gemeenten Kenmerk Codering Beschrijving Type jeugdhulp Perspectief (zwaartepunt van de jeugdhulp) Interventieniveau 31 Zonder verblijf: uitgevoerd door wijk- of buurtteam 32 Zonder verblijf: ambulante jeugdhulp op locatie van de aanbieder 33 Zonder verblijf: daghulp op de locatie van de aanbieder 34 Zonder verblijf: ambulante jeugdhulp in het netwerk van de jeugdige 35 Met verblijf: pleegzorg 36 Met verblijf: gezinsgericht 37 Met verblijf: gesloten jeugdhulp 38 Met verblijf: overig residentieel 11 (stabilisatie van een ) crisissituatie 12 Diagnostiek 13 Begeleiding 14 Behandeling 15 Dyslexie 16 Deeltijd verblijf (met bed) 99 Niet van toepassing 3 max 5. gesprekken 4 gemiddeld 10 gesprekken 5 gemiddeld 20 gesprekken 6 gemiddeld meer dan 20 gesprekken 7 zorg overdag 8 verblijf Voorbeeld van een productentabel: De tabel bestaat uit 3 kenmerken. Per product wordt het type jeugdhulp, perspectief en het interventieniveau geregistreerd. De producten bieden de basis om te sturen en monitoren op resultaat van de hulp en niet op de unieke ondersteuningscomponenten. Het ondersteuningsaanbod van zorgaanbieders wordt niet verder uitgesplitst. Dit houdt in dat verschillende modules of programma s onder dezelfde productcode kunnen vallen. 16

17 Welke productcode? Voor het bepalen van de productcode staat het uiteindelijk behandelings- of begeleidingsdoel aan een cliënt centraal. Per ondersteuningsvorm wordt een productcode opgesteld vanuit de 3 kenmerken. De kenmerken type jeugdhulp en perspectief zijn grotendeels gebaseerd op landelijke definities. De zorgaanbieders behoren deze kenmerken aan te leveren voor de landelijke uitvraag Beleidsinformatie Jeugdhulp (CBS). Extra toegevoegd zijn aan het kenmerk perspectief nog twee codes op inhoud, te weten, dyslexie en deeltijd verblijf (met bed). Met deze toevoegingen wordt het op korte termijn mogelijk om een globaal onderscheid aan te brengen in de zwaartepunten van de jeugdhulp. Naar verwachting zal dit voorstel over het algemeen niet tot veel extra registratiedruk leiden bij zorgaanbieders en gemeenten. 17

18 Bijlage 4 18