Hoe stabiel zijn de emerging markets? Op bezoek bij wijnmakers Fiona en Jacques Thienpont. Achter de schermen van Le Cercle de Wallonie

Transcriptie

1 NUMMER 4 APRIL 2014 Op bezoek bij wijnmakers Fiona en Jacques Thienpont Achter de schermen van Le Cercle de Wallonie Een tweede mening over uw beleggingsportefeuille FOCUS OP GROEILANDEN Hoe stabiel zijn de emerging markets?

2 Column Rechtszekerheid: een utopie in België Beleidsmakers hebben het recht, zelfs de plicht, om wetten te wijzigen en zo onze voorspoed te verzekeren. Tegelijk moet de wetgever zorgen voor rechtszekerheid. Ergerlijk is dat die wetgever, meestal door talmende politici, dat principe veelvuldig onderuit haalt. Denk maar aan de onlangs gewijzigde taksen op bedrijfswagens. Die gelden niet alleen voor nieuwe bedrijfswagens, maar ook voor bestaande wagenparken die voordien onderhevig waren aan andere regels. Of de liquidatiebonus, die een belastingverhoging inhoudt op de pensioenspaarpot van ondernemers met 150%. Dat is geen belastingverhoging meer, maar pure confiscatie. Vervolgens waren de groepsverzekeringen aan de beurt, de zogenaamde 2 de pijler. De wetgever wou de lopende contracten eenzijdig wijzigen: geen uitbetaling meer op je 60 ste, maar ten vroegste op 62 of zelfs 65 jaar. Gelukkig werd dit wetsvoorstel ingetrokken na een storm van protest. Als de staat burgers en bedrijven blijft pesten met rechtsonzekerheid, dan zal dat, naast een onherroepelijk wantrouwen tegenover de wetgevende macht, leiden tot een verminderde creatie van tewerkstelling en een toenemende vlucht van talent. Wetswijzigingen horen bij een evoluerende maatschappij, maar respect voor rechtszekerheid is een basisvoorwaarde voor vertrouwen. Als de staat wil dat mensen hun toekomst, ook na hun actieve periode, meer in eigen handen nemen, mag ze de spelregels niet zomaar, vaak retroactief, wijzigen. Alleen als burgers en bedrijven vooruit durven kijken zonder te vrezen voor een wetgevend mes in de rug, is voorspoed mogelijk. Koert Verbruggen Lid van het Directiecomité Delta Lloyd Bank België COLOFON: Uitgave van Delta Lloyd Bank nv - Jaargang 2 / nummer 4 / Q Verantwoordelijke uitgever: Jef Vandenbergh Delta Lloyd Bank nv, Sterrenkundelaan 23, 1210 Brussel Meer info: Redactiecomité: Martin Brichet, Benoît Burnotte, Rigo Dens, Erwin Drenth, Magda Eggermont, Christine Orban, Koen Troosters, Jef Vandenbergh, Eric Vanhaelen, Yves Van Laecke, Koert Verbruggen. Medewerkers: Nathalie Blancquaert, Michel Croes, Frida Deceunynck, Michael Dehaspe, François de Ribaucourt, Véronique Gilon, Peyo Lissarague, Michiel Mertens, Ruth Nys, Frederic Petitjean, Frank van den Branden, Filip Van Loock. Concept en realisatie: De redactie van dit magazine werd afgesloten op 3 april 2014 en houdt rekening met de geldende wetgeving op dat moment. Delta Lloyd Bank nv heeft alle redelijke maatregelen genomen om het magazine met de grootste zorg samen te stellen. Weergave of reproductie van de informatie uit dit magazine is toegestaan mits voorafgaande en schriftelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever. De inhoud van dit magazine dient enkel ter informatie en kan in geen geval beschouwd worden als financieel, beleggings-, fiscaal, boekhoudkundig, juridisch of ander advies, noch als aanbod van bank- en /of verzekeringsproducten en/of -diensten. Behoudens bij opzet of zware fout, zijn Delta Lloyd Bank nv noch haar aangestelden of lasthebbers aansprakelijk voor de eventuele onjuistheid, onvolledigheid of het niet actueel zijn van de ter beschikking gestelde informatie, noch voor enige rechtstreekse of onrechtstreekse schade die door u of derden wordt geleden ten gevolge van de consultatie of het gebruik van de informatie van het magazine Actueel Ontdek wat er leeft bij Delta Lloyd Bank. Mis onze aanraders niet. 6 Pas sie Een ontmoeting met Fiona en Jacques Thienpont in hun internationale wijnhandel Hof te Cattebeke te Etikhove. 4% In de Verenigde Staten gaat amper 4 procent van al het durfkapitaal naar startups (beginnende bedrijfjes) met een vrouw aan het hoofd. Bron: MO* magazine studie Harvard Business School 75% Percentage van de bevolking van ontwikkelingslanden dat in landen leeft waar de inkomstenongelijkheid vandaag groter is dan in Bron: Humanity Divided UNDP 20 Binnenkijken Het belang van een face-to-face ontmoeting volgens André Van Hecke, oprichter van de Cercle de Wallonie. 22 Horizon Het woord is aan fondsbeheerder Delta Lloyd Premium, Lionel Henrion Vorig jaar boekten Belgen een cruise, dat is een stijging met 23%. Goed de helft van de cruises gaat naar de Middellandse Zee, een vijfde naar het Hoge Noorden. Ook de Caraïben zijn populair. Bron: De Tijd, 13/03/ Focus De nieuwe KANSEN GRIJPEN IN DE OPKOMENDE LANDEN? Op ontdekking 10 naar gloednieuwe markten Fabienne L Hoost, adjunct-directeur-generaal van het Agentschap voor Buitenlandse Handel. Aantal robots dat in de compleet vernieuwde autofabriek in het Nederlandse Born Mini s gaat bouwen. Vanaf juni moeten hier 45 auto s per uur van de band rollen. Bovenop de werknemers moeten nog eens 400 mensen aangeworven worden, waaronder waarschijnlijk ook heel wat Belgen. Bron: De Tijd, 13/03/2014 De prille 12generatie Frontier markets, het nieuwe eldorado voor beleggers in. 16 Belgische lingerie uit het buitenland Ignace Van Doorselaere, CEO van Van de Velde, licht hun productieverhaal toe Aantal Belgen dat zich al liet registreren om geen ongewenste reclametelefoontjes meer te ontvangen. Elke maand komen er bij. Bron: De Morgen, 05/03/ Het aantal drones dat Facebook wil inzetten om ontwikkelingslanden van draadloos internet te voorzien. Bron: De Tijd, 05/03/2014 IN DIT NUMMER 3

3 ACTUEEL Uitgelicht Online dossiers op de website deltalloydbank.be zetten een standaard Als expert in vermogensopbouw, -beheer en -bescherming volgen onze specialisten de actualiteit op de voet. Nieuwe wetgeving, fiscaliteit, vennootschapsrecht de regels veranderen voortdurend. Op onze website publiceren onze experten op regelmatige tijdstippen dossiers die in klare taal een actueel thema belichten. Vastgoed kopen en verkopen, pensioen, nalatenschappen, slim beleggen... Het zijn slechts enkele onderwerpen van gepubliceerde dossiers. Ontdek ons meest recente dossier! Investeren in vastgoed in 2014 Vastgoed kan een belangrijk onderdeel van uw vermogen vormen, of het nu gaat om uw eigen woning, een tweede residentie, een opbrengsteigendom of vastgoedaandelen. Over welke mogelijkheden beschikt u? Wat zijn de voor- en nadelen van investeren in vastgoed? Welke gevolgen kan een vastgoedoverdracht hebben op uw rendement? Vastgoedtrends: dalende vraag naar villa s en toenemend aanbod van appartementen? De verschillende vormen van beleggen in vastgoed Een onroerend goed kopen, hoe pakt u dat aan? Surf naar: en ontdek alle dossiers die u kunt downloaden. Veel leesplezier! SAMEN OP DE FIETS TEGEN KANKER Wordt ook u sponsor van Kom op tegen Kanker en het Delta Lloyd Cycling Team? De km van Kom op tegen Kanker is een van de grootste fondsenwervingscampagnes van België. Vorig jaar leverde de actie ruim euro op, een record. Het ingezamelde geld werd besteed aan onderzoek naar orgaan- en weefselsparende kankertherapieën. Dit jaar gaat de opbrengst naar diagnose en behandeling van resterende kankercellen na een therapeutische behandeling. Deze cellen kunnen namelijk de oorzaak zijn van herval of van uitzaaiingen. Ze zijn bovendien vaak resistent tegen voordien succesvolle therapieën. De behandeling van deze cellen vormt dus een bijzondere uitdaging. Wilt ook u dit onderzoek steunen? Dat kan door het Delta Lloyd Cycling Team te sponsoren. Op die manier geeft u dit levensreddende onderzoek een duwtje in de rug. Dit jaar neemt het team met 2 ploegen voor de tweede maal deel aan de km van Kom op tegen Kanker. Sponsoring (via een gift) is fiscaal aftrekbaar vanaf 40 euro. Vanaf 100 euro kunt u indien gewenst als peter/meter van het Delta Lloyd Cycling Team worden vermeld in de communicatie over dat team. U kunt storten via het rekeningnummer van Kom op tegen Kanker BE of met vermelding van GIFT en de code van het team: (belangrijk!). Alvast hartelijk dank voor uw steun! Digitalclickx.com VOOR U GEZIEN Een zomer vol fotografie Van 18 juni tot 31 augustus vindt alweer de vijfde editie plaats van The Summer of Photography, een tweejaarlijkse biënnale die scherpstelt op fotografie en aanverwante media. Het festival laat de bezoekers niet alleen de hedendaagse fotografie ontdekken, maar biedt ook een blik op de toekomst van de beeldcultuur. Cindy Sherman De tentoonstellingen vinden plaats op verschillende locaties doorheen Brussel, met Bozar als een van de belangrijkste brandpunten. De centrale expositie dit jaar wordt Woman: The Feminist Avant-Garde of the 1970s, waarin de relaties tussen de geslachten onderzocht worden in zeldzaam werk van onder meer Cindy Sherman, Renate Bertlmann, Valie Export, Birgit Jürgenssen en Eleanor Antin. Hetzelfde thema komt ook naar voren in een nevenexpositie in Bozar, Where we re at!, die focust op vrouwelijke fotografen en videokunstenaars uit Afrika, de Caraïben en Azië. Ook in deze exhibitie zijn gendergelijkheid, het zelfbeeld, het lichaam en seksualiteit de rode draad, allemaal binnen de grenzen van de culturele en politieke identiteit van de makers. Op deze tentoonstelling kan u kennismaken met werk van onder meer Cecilia Ferreira, Majida Khattari, Alberta Whittle en Ato Malinda. Daarnaast zijn er nog tentoonstellingen in onder meer De Markten, Hotel Bloom!, Cultureel Centrum Jacques Franck en La Bellone. OP DE AGENDA Informatieve Jaarvergadering Delta Lloyd Premium Funds Op 4 juni nodigt Delta Lloyd Bank de aandeelhouders van het fondsengamma Delta Lloyd Premium Funds uit voor een informatieve jaarvergadering. Het gebeurt zelden dat aandeelhouders van beleggingsfondsen uitgenodigd worden voor zo n bijeenkomst. Delta Lloyd Bank doet dat al voor de derde keer. Het programma u. De bloeiende sportcarrière van Marc Herremans werd in 2002 abrupt afgebroken door een zwaar trainingsongeval op het Canarische eiland Lanzarote. De manier waarop Marc zich daarna nieuwe levensdoelen stelde, wordt wereldwijd ervaren als inspirerend. Marc deelt vandaag zijn inzichten als mental coach van vele atleten u. De deelnemers kiezen uit 2 uiteenzettingen: 1. De Investment Strategy van het gamma Delta Lloyd Premium Funds. De fondsbeheerders geven inkijk in de interne keuken van het fondsengamma. 2. Vastgoed als onderdeel van vermogensopbouw en -beheer. Vermogens- en successieplanning (belangrijke topics i.v.m. de overdracht naar de volgende generatie) en onze aanpak Private Banking u. Na afloop van de uiteenzettingen krijgen de deelnemers de kans om op een informele manier van gedachten te wisselen met de sprekers en onze specialisten vermogensopbouw en -beheer. De aandeelhouders ontvangen via hun adviseur of private banker een gepersonaliseerde uitnodiging. Ook u kunt deelnemen aan deze unieke jaarvergadering die zal plaatsvinden in de Brusselse regio. Uitzonderlijk zijn een beperkt aantal plaatsen voorbehouden voor geïnteresseerden (anderen dan de aandeelhouders Delta Lloyd Premium Funds). Log in op de pagina en meld uw interesse voor dit unieke evenement. 4 5

4 PASSIE Passie voor wijn volgens Jacques en Fiona Thienpont Ode druif aan de Voor Jacques Thienpont is wijn een familiezaak. Naast een internationale wijnhandel, opgericht in 1842 door zijn voorouder Camille Thienpont en vandaag geleid door zijn echtgenote Fiona Morrison, bezit zijn familie vele domeinen in de Bordeaux-streek. Een dynastie van wijnbouwers waarvan Jacques Thienpont het boegbeeld is dankzij zijn mythische cru, Le Pin. In 1982, na twee decennia van slechte wijnjaren in de Bordeaux-streek, kent de beroemde Amerikaanse wijncriticus Robert Parker een score toe van 100/100 aan een Lalande de Pomerol. Een wijn voor een beperkt publiek, waarvan flessen geproduceerd werden, getekend Jacques Thienpont en gedoopt Le Pin. Een prestatie die het begin betekende van een heropleving van de regio. De gebruikte fermentatiemethodes, die radicaal braken met de lokale traditie, worden sindsdien door heel wat wijnbouwers toegepast. Traditie en moderniteit Le Pin is een vin d artiste. Jacques Thienpont zegt het zelf. Hij werkt zoals een schilder: Ik maak wijn zoals je een schilderij zou maken. Ik creëer, werk bij, zoek naar evenwicht en dan zet ik mijn naam eronder. Ik maak me geen zorgen over de mening van buitenstaanders. Ik wil volledig zelfstandig zijn en mijn persoonlijke opvatting volgen. Die subjectiviteit staat niet alleen bekend bij oenologen van overal ter wereld, maar wordt ook erg gewaardeerd door wijnliefhebbers. Flessen Le Pin van het wijnjaar 2009 gaan van de hand voor een prijs die schommelt tussen en euro. Het maakt deze wijn tot een van de duurste ter wereld. WIJNBOUW IS EEN STRENGE MINNARES. JE MAG ZE NIET VERWAARLOZEN EN NOOIT VERGETEN DAT EEN GOEDE DRUIF DE BASIS IS VAN EEN GOEDE WIJN. Jacques Thienpont verdeelt zijn tijd tussen zijn wijngaarden van Lalande de Pomerol en zijn woonplaats, het Hof te Cattebeke in het Oost-Vlaamse Etikhove. Dat landgoed uit de 17 de eeuw is nog steeds het hart van de internationale familiale wijnhandel, waarvan Fiona Morrison de teugels in handen heeft. Deze van oorsprong Schotse is de eerste vrouw in België die de titel van Master of Wine behaalde, een van de meest prestigieuze en moeilijkste diploma s uit de wijnwereld. Tussen Vlaanderen en Aquitanië Jacques en Fiona staan samen in voor de assemblages van Le Pin. Ze krijgen daarvoor hulp van hun neef Alexandre. Een werk dat veel finesse vraagt, wat niet wegneemt dat ze ook meer eenvoudige wijnen erg waarderen, bevestigt Fiona: Uiteraard zijn er de grote wijnkastelen, maar er is ook nood aan wijn voor elke dag. Een toegankelijke wijn produceren die niet duur is, vraagt vaak om evenveel talent. Anderzijds heb ik het moeilijk met flessen wijn van 3 euro. Het werk van de wijnbouwer moet gerespecteerd worden. De liefde voor eenvoud en authenticiteit is oprecht. Dat vertaalt zich naar een passie voor het bewerken van de grond. Jacques en Fiona eten groenten uit hun tuin, fruit uit hun boomgaard Achter hun succes schuilen vele jaren van hard werk, en heel wat heen en weer reizen tussen België en Frankrijk. Een week op twee ben ik in Bordeaux, legt Jacques uit. Tijdens de wijnoogst blijf ik langer. Wijnbouw is een veeleisende minnares. Je mag ze niet verwaarlozen en nooit vergeten dat een goede druif de basis is van een goede wijn. Ik ben aanwezig, maar ik grijp niet noodzakelijk in. Enige nonchalance is mij niet vreemd. Op enkele kilometers van de wijngaarden van Le Pin, heeft het echtpaar Thienpont onlangs zijn nieuwste project opgestart. Een Saint-Emilion, die net zoals Le Pin de naam van een boom draagt: L If. Een wijn die zonder twijfel een mooie toekomst voor zich heeft, net als de rest van de familie. De totale oppervlakte van de wijngaard Le Pin bedraagt 2,7 hectaren. Een fles van 2009 kost tussen en EUR. 100/100 is de score die Robert Parker toekende aan Le Pin voor drie wijnjaren: 1982, 2009 en Jaarlijks produceert Le Pin maximaal flessen. In 1842 werd het Hof te Cattebeke opgericht door Camille Thienpont. 172 jaar later is de internationale wijnhandel nog steeds in de familie onder leiding van Fiona Morrison. 6 7

5 BELEGGEN Een second opinion voor uw beleggingsportefeuille Sinds enkele maanden biedt Delta Lloyd Bank een gratis screeningservice aan voor beleggingsportefeuilles. Ook beleggers die nog geen cliënt zijn, kunnen met een portefeuille vanaf euro een analyserapport aanvragen. ebt u een beleggingsportefeuille van minstens euro bij een andere bank? Dan kunt u die gratis laten doorlichten door het beleggingsteam van Delta Lloyd Bank. Ook als u geen cliënt bent bij de bank kunt u een beroep doen op deze service. Ongeveer 1 maand nadat u uw portefeuille-overzicht doorstuurt, mag u een uitgebreid en geïllustreerd analyserapport verwachten over alle beleggingen in uw portefeuille. Volledige analyse Zowel aandelen, obligaties als beleggingsfondsen worden in de screening opgenomen. Voor obligaties onderzoeken onze specialisten de kredietwaardigheid van de emittent, het munt- en renterisico en de diversificatie over sectoren en regio s, legt Wim Antoons, head of Asset Management bij Delta Lloyd Bank, uit. Voor individuele aandelen ligt de focus op de vooruitzichten van het bedrijf en de sector, eventueel aangevuld met de visie van de meerderheid van de beursanalisten die het aandeel volgen. Voor de beleggingsfondsen in de portefeuille bekijken we hoe het fonds het ervan afbrengt in vergelijking met de referteindex, vervolgt Antoons. In 80 à 85 procent van de gevallen stellen we vast dat het fonds slechter presteert dan de benchmark. Fondsen beleggen veel te vaak in overgewaardeerde groeiaandelen, enkel en alleen omdat die aandelen deel uitmaken van een index. Dat knaagt aan het rendement. Maar ook kosten kunnen de oorzaak zijn van ondermaatse prestaties. Daarom lichten we de fondsen in de portefeuille ook door op dat gebied. Gepersonaliseerd rapport Die uitgebreide screening resulteert in een analyserapport dat een objectieve beoordeling bevat voor elke belegging uit de portefeuille. De volledige analyse wordt persoonlijk besproken. Hoewel onze analyse volledig vrijblijvend is, wordt een groot deel van de geanalyseerde portefeuilles nadien overgedragen naar Delta Lloyd Bank, stelt Wim Antoons tevreden vast. Vervolgens stelt de relatiebeheerder in functie van de risico-appetijt en de ambities van de titularis van de portefeuille een beleggersprofiel op, zodat eventuele alternatieven kunnen voorgesteld worden en de beleggingsportefeuille nog beter kan beantwoorden aan zijn wensen en verwachtingen. Onze inspanningen worden duidelijk geapprecieerd en daar zijn we best trots op. Focus Kansen grijpen in de opkomende landen? VIJF VERFRISSENDE VISIES 1. Wat zijn de nieuwe markten? Kleine en grote Belgische bedrijven durven vandaag meer en meer nieuwe markten veroveren, waaronder de opkomende markten. Fabienne L Hoost, adjunctdirecteur-generaal van het Agentschap voor Buitenlandse Handel geeft tekst en uitleg. 2. De prille generatie Zijn de frontier markets het nieuwe eldorado voor investeerders? Levi Sarens, fund analyst bij Delta Lloyd Bank, legt uit wat frontier markets zijn en waarom zij stilaan de fakkel zullen overnemen. 4. Belgische lingerie uit het buitenland Al sinds 1919 maakt lingeriefabrikant Van de Velde uit Schellebelle luxueus damesondergoed, tegenwoordig onder drie merknamen: Marie Jo, PrimaDonna en Andres Sarda. Van de Velde mag dan wel een op-en-top Belgisch bedrijf zijn, het leeuwendeel van hun productie is verlegd naar. 5. Indonesië onder de loep WIM ANTOONS, HEAD OF ASSET MANAGEMENT BIJ DELTA LLOYD BANK Geïnteresseerd in een vrijblijvende analyse van uw beleggingsportefeuille bij een andere bank? Stuur uw meest recente portefeuille-overzicht door naar Delta Lloyd Bank via SECOND.OPINION@DLBANK.BE TIP Alle portefeuilles vanaf euro komen daarvoor in aanmerking, ook die van andere beleggers uit uw omgeving. 3. De opkomende landen in beeld Gekenmerkt door een sterke economische dynamiek veranderen de zogenaamde opkomende landen de situatie van de wereldhandel. Een overzicht in vogelvlucht. Indonesië is, samen met Mexico, Nigeria en Turkije, een van de MINTlanden. In de voetsporen van de bekende BRICS-landen kennen ze een verbazende economische groei. Maar dat wil niet zeggen dat we blind moeten zijn voor problemen, zegt Gie Goris, hoofdredacteur van MO* Magazine. 8 9

6 Focus ONTMOETING De verovering 75,8% van de Belgische export van nieuwe markten Ontmoeting met Fabienne L Hoost, adjunct-directeur-generaal van het Agentschap voor Buitenlandse Handel. Hoewel de Belgische buitenlandse handel vooral gericht is op Europa, richt onze export zich ook meer op markten buiten die Europese grenzen. Klein of groot, Belgische bedrijven durven nieuwe markten te veroveren, inbegrepen, dankzij de actieve steun van het Agentschap voor Buitenlandse Handel (ABH) en haar regionale partners. gebeurt binnen Europa, 10,6% naar Azië en 8% naar het Amerikaanse continent. Jaarlijks worden vier economische handelsmissies georganiseerd, waaraan telkens honderden bedrijfsleiders deelnemen. Deze missies worden voortaan voorgezeten door prinses Astrid, die koning Filip vertegenwoordigt. Ze vinden onder meer plaats in een of meerdere niet-europese landen en duren doorgaans vier tot acht dagen. Ze laten de deelnemers toe commerciële contacten te leggen, potentiële markten te ontdekken en uiteraard ook contracten af te sluiten. Zo vaak mogelijk tekenen ook federale en regionale ministers present om de impact van deze uitwisselingen te versterken. Kansen voor iedereen In 2013 organiseerde het ABH missies in Thailand, de Verenigde Staten, Angola, Zuid-Afrika en India. Uit dat programma blijkt dat belangrijk zijn. Voor België, dat drie vierde van haar handelsuitwisselingen binnen Europa doet, vormen deze landen zeer vruchtbare potentieel te ontwikkelen terreinen die niet bestemd zijn voor de grote ondernemingen. Fabienne L Hoost: 60% van de ondernemingen die deelnemen aan onze handelsmissies zijn kmo s. De kosten zijn betaalbaar, zelfs voor kleine bedrijfjes, aangezien ze enkel hun reis en logies moeten betalen. Al de rest nemen de organisatoren voor hun rekening. We werken ook nauw samen met regionale kantoren die buitenlandse handel promoten. Zij bieden regelmatig financiële steun aan kmo s die zich willen aansluiten bij de missie. In 2011 namen we meer 73,8% van de Belgische import komt uit Europa, 13,6% uit Azië en 10% uit het Amerikaanse continent. dan zakenmensen mee op missie buiten Europa en de deelnemingsgraad is sindsdien dezelfde gebleven. Voor bepaalde missies tellen we meer dan 400 inschrijvingen. Volg de gids Het ABH bezorgt de deelnemers diepgravende studies over de economische situatie, de commerciële etiquette en de regelgeving. Ondanks enige vertraging blijven bestemmingen waar je niet omheen kunt. Momenteel zien we inderdaad een daling van de groei, meer bepaald in de BRICS-landen, maar de cijfers blijven hoog. China, waar we om de drie jaar naartoe trekken, tekent nog een mooi groeicijfer op van meer dan 7%. Vandaag is het een belangrijke partner van België. De negende als het gaat om het volume handelsuitwisselingen. Belgische ondernemingen vergissen zich niet. BELGISCHE BEDRIJVEN ZIJN HEEL NIEUWSGIERIG NAAR NIEUWE MARKTEN EN ZE ZIJN OOK PROACTIEF. Andere landen, die minder in de media komen, bieden echter ook mooie kansen. Dat is het geval voor Peru en ook Colombia, waar in oktober een prinselijke handelsmissie naartoe trekt. L Hoost: Colombia biedt zeer mooie vooruitzichten. De situatie stabiliseert zich en de economie de vierde van het continent boekt zeer positieve resultaten ondanks de inflatie. Peru kent de afgelopen tien jaar een echte boom en het land heeft een wetgeving die erg gunstig is voor buitenlandse investeringen. Het is een groeiland in wording. Zijn Belgische bedrijven voldoende dynamisch op de groeimarkten? Voor Fabienne L Hoost wel. Belgische bedrijven zijn heel nieuwsgierig naar nieuwe markten en ze zijn ook proactief. Dat stellen we vast tijdens onze handelsmissies. Ze informeren zich grondig, onder meer dankzij de databases en dossiers die wij ter beschikking stellen. Ze aarzelen evenmin om zelf initiatief te nemen bovenop de verplaatsingen. België beschikt trouwens over technologische knowhow waar ze mee kunnen uitpakken. We werken ook steeds meer samen met universiteiten. Meerdere rectors nemen trouwens regelmatig deel aan onze missies

7 Focus EXPERT AAN HET WOORD Tijdens de recente crisis hebben de frontier markets amper een krimp gegeven. (Levi Sarens, Fund Analyst Delta Lloyd Bank) Frontier markets Het nieuwe eldorado voor beleggers De traditionele stonden in 2013 zwaar onder druk. De groeivertragingen in Brazilië, Rusland, India en China, maken duidelijk dat deze BRIC-landen het snelle groeitempo van de afgelopen tien jaar niet eindeloos kunnen aanhouden. Steeds meer investeerders richten hun blik echter al op de volgende generatie : de frontier markets. Perspectief sprak met Levi Sarens, Fund Analyst bij Delta Lloyd Bank. Hij legt uit wat frontier markets zijn en waarom zij stilaan de fakkel zullen overnemen. Emerging markets, BRIC-landen, frontier markets allemaal termen die regelmatig opduiken als het over gaat. Waar zit het verschil? Levi Sarens: De frontier markets van vandaag zijn te vergelijken met de traditionele of emerging markets van 20 jaar geleden. Toen gaven Brazilië, Rusland, India en China, ook bekend als de BRIC-landen, de toon aan. Nu is de volgende generatie aan de beurt. Die worden aangeduid met de verzamelnaam frontier markets. Het gaat om een 40-tal landen zoals Jamaica, Bulgarije, Nigeria, Vietnam... Qua economische ontwikkeling en op het vlak van politieke stabiliteit, infrastructuur en arbeidsomstandigheden hinken zij nog achter op de traditionele. Anderzijds zijn ze op dit moment net de snelst groeiende economieën ter wereld. Volgens het IMF zullen de 10 sterkste groeiers wereldwijd de komende 5 jaar uit de groep van de frontier-landen komen. Waarom doen deze landen het zo goed? L.S.: Dat heeft onder meer met hun bevolking te maken. Die is heel jong de mediaanleeftijd is amper 28 jaar en groeit bovendien snel aan. Dat biedt perspectieven voor de productiviteit en de consumptie in deze landen. Een andere troef zijn de grote olie- en gasvoorraden in het Midden-Oosten en Afrika, of in een land zoals Kazachstan. In deze regio s bevindt zich 40% van de wereldwijde oliereserves en 25% van alle gasreserves ter wereld. Dat betekent wellicht dat frontier market-fondsen ook erg gevoelig zijn voor de evolutie van gas- en olieprijzen? L.S.: Frontier markets profiteren vooral van het positieve effect dat de energievoorraden hebben op de plaatselijke economie. De grondstoffenaandelen zelf wegen in de MSCI Frontier Markets minder zwaar door (7%). Die bevat vooral aandelen uit de financiële sector (50%) en de telecom (15%). Dat is niet onlogisch, want in ontwikkelende economieën manifesteren de dienstensectoren zich in de beginfase altijd zeer snel om tegemoet te komen aan de middenklasse. Desondanks blijven dit risicovolle markten L.S.: Klopt, want tijdens de wereldwijde liquiditeitscrisis (2008/2009) verloren deze aandelenmarkten, net zoals de emerging markets, eveneens ruim 60% van hun beurswaarde. Daar staat dan wel weer tegenover dat de samenhang van deze markten met de beurzen van de ontwikkelde economieën en de traditionele sindsdien eerder beperkt is: amper 50 à 60%. Tijdens de recente crisis hebben de frontier markets dan ook amper een krimp gegeven. Dat maakt frontier markets zeer geschikt als diversificatie voor een gespreide aandelenportefeuille. Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten maken promotie In de toonaangevende index van de, de MSCI Emerging Markets, zitten bekende zoals Brazilië, Rusland, India, China, Polen, Zuid-Afrika, Maleisië, Turkije... In de MSCI Frontier Markets vinden we iets minder ontwikkelde landen terug, zoals Argentinië, Jordanië, Kenia, Nigeria, Roemenië, Ghana Deze classificatie is echter geen statisch gegeven. Vorig jaar moest Marokko een stapje terugzetten, van emerging naar frontier. En in mei van dit jaar zullen Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten de omgekeerde beweging maken en mogen zij zich officieel tot de emerging markets rekenen. Of dat in de huidige marktomgeving effectief een promotie is, is echter een andere vraag 12 13

8 Focus CIJFERS IN BEELD Groeilanden, wonder of waan? ,5% Lage productiviteit, problemen met beschikbaarheid van krediet en uitblijvende hervormingen. Rusland ziet zijn groei smelten als sneeuw voor de zon. Het land heeft nochtans heel wat troeven: de geografische ligging, natuurlijke grondstoffen, opgeleide bevolking Met hun stuwend economisch dynamisme veranderen de zogenoemde de wereldwijde handel door het zwaartepunt ervan te verleggen. Ze hebben zeer diverse profielen, maar ook een gemeenschappelijke punt: de overgang naar een nieuw systeem waarin de rijkdom toeneemt, de armoede daalt en het zuidzuidhandelsverkeer alleen maar stijgt. 3,4% + 3,4% Rusland Veel van deze landen kenden in en 2013 een dalende groei. Een vertraging die, zo zeggen sommige waarnemers, in een nabije toekomst waarschijnlijk moeilijkheden aankondigt. 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% Indicator van de jaarlijkse groei van het bruto binnenlands product (bbp) (percentage) China Turkije + 2,2% ,7% Mexico ,1% + 3,8% 2,2% De enorme Mexicaanse afhankelijkheid van de VS heeft dat ene Mexican moment in de kiem gesmoord. Liefst 80% van 3,8% de export is bestemd voor de noorderbuur. Als de VS kreunt, gaat Mexico gebukt onder de naweeën. Nigeria Brazilië + 0,9% ,1% 0,9% Argentinië Ondanks s lands rijkdommen en potentieel, lijkt de groei van Brazilië buiten adem. De modernisering van de infrastructuur sleept aan en ondanks een ontluikende middenklasse neemt het ongenoegen bij de bevolking toe. + 1,9% ,5% 1,9% De groei houdt aan, maar vertraagt. De onstabiele munt, de schulden van de gezinnen en het handelstekort wegen op de Turkse ontwikkeling. Het toerisme stijgt in 2013 dan weer met 11%. Na de verschrikkelijke crisis in 2001 was Argentinië aan de beterhand. Toch kon het land zijn infrastructuur en industrie niet afdoende ontwikkelen. Het is afhankelijk van zijn grondstoffen en daardoor valt de groei terug. + 6,5% Door z n immense olierijkdom en een bloeiende binnenlandse markt trekt Nigeria meer en meer investeerders aan. Maar corruptie, ongelijkheid tussen het noorden en het zuiden van het land en onveiligheid zetten nog te vaak een domper op die positieve trend. India Na een explosieve groei kent India een duidelijke vertraging. De oorzaak? Een verzwakkende industrie, grote ongelijkheid, aanhoudende corruptie. De armoede blijft groot, waardoor de herverdeling van de rijkdom zich opdringt. 6,5% 7,8% + 6,2% ,3% 6,2% Zuid-Afrika + 2,5% Het is de grootste economie van het continent, maar Zuid-Afrika dreigt het te moeten afleggen tegen Nigeria. Het is rijk aan grondstoffen en hangt hoofdzakelijk af van zijn handel met China. Bovendien houdt de ongelijkheid aan en is er nog te weinig infrastructuur. België is net als de rest van Europa getroffen door een scherpe economische crisis, maar houdt toch goed stand. Grootste domper? Een schuldenlast die meer dan 100% van het bbp bedraagt. België ,5% 2,5% De Indonesische economie is enorm afhankelijk van de export naar China en kent een lichte achteruitgang. De dalende grondstofprijzen kunnen een negatieve impact hebben. En de financiële problemen en corruptie blijven groot. 3,2% ,28% Indonesië ,8% -0,1% 2,9% -0,1% ,8% 1,9% China is de tweede belangrijkste economie ter wereld en heeft geen crisis doorgemaakt. Het land zoekt echter naar een tweede adem. De astronomische groei krimpt en de noodzaak om een binnenlandse markt te ontwikkelen dringt zich op. + 3,2% ,8% + 7,8% In de hele Europese Unie waren de groeicijfers nog nooit zo laag. De relatief afnemende snelheid van de zou op wereldwijde schaal een nieuw evenwicht kunnen aankondigen. Europese Unie -0,4% 3,2% -0,4% ,6% 2,7% 2007 Cijfers 2007 / (bronnen IMF & Wereldbank) 15

9 Focus KLANT AAN HET WOORD Groeilanden hebben een hoger risicoprofiel, dat is een afweging die je moet maken. (Ignace Van Doorselaere, CEO Van de Velde) Belgische lingerie ID: Van de Velde 1919: opgericht door Achiel en Margaretha Van de Velde Merken: Marie Jo, PrimaDonna, Andres Sarda Maatwaaier: Cups van A tot J en rugomtrek van 65 tot 105 Dagelijks management: Herman Van de Velde en Ignace Van Doorselaere Omzet: 182,4 miljoen euro (2013) uit het buitenland Al sinds 1919 maakt lingeriefabrikant Van de Velde uit Schellebelle luxueus damesondergoed, tegenwoordig onder drie merknamen: Marie Jo, PrimaDonna en Andres Sarda. De productie van de slipjes en bh s gebeurt voor het grootste deel buiten België. CEO Ignace Van Doorselaere legt uit waarom. Medewerkers (op 31/12/2013): België: 511 (inclusief Retail central services) Tunesië: 512 Retail: 345 (alle medewerkers die op de payroll staan van Retail in verschillende landen) Spanje: 27 (exclusief Retail) Andere landen: 60 (exclusief Retail) Nauwe samenwerking met lingerie-speciaalzaken Aantal geproduceerde stukken in 2013: : Belgische vestiging ontvangt SA 8000 certificaat voor Sociaal en Ethisch Ondernemen Retail = Intimacy: 15 winkels in VS 9 R&P boetieks in VK en Duitsland, verder ook vestigingen in Spanje, Denemarken, Hongkong en China an de Velde mag dan wel een op-en-top Belgisch bedrijf zijn, het leeuwendeel van hun productie is verlegd naar. Het ontwerpen van de collecties, het inkopen van de stoffen en het versnijden ervan gebeurt nog volledig in België, vertelt topman Ignace Van Doorselaere. Het aan elkaar stikken van de verschillende onderdelen besteden we echter uit aan het buitenland. Over de grenzen Tot midden jaren 80 gebeurde ook de assemblage nog in Schellebelle. Het werd voor Van de Velde echter steeds moeilijker om stiksters te vinden die deze klus konden klaren. Het is een ambachtelijk en complex werk dat bij ons nauwelijks nog onderwezen wordt, zegt Van Doorselaere. Kennis was dus zeker een reden om in andere landen te prospecteren, maar ook de kostprijs van de arbeidskrachten had daar natuurlijk mee te maken. In eerste instantie zijn we naar Frankrijk gegaan, nadien naar Hongarije. Die vestigingen hebben we ondertussen gesloten wegens te duur. Vandaag werken we onder meer vanuit Tunesië, het Verre Oosten en Roemenië. Met landen als Sri Lanka, Bulgarije en Moldavië overwegen we een samenwerking. Kwaliteit als topprioriteit De uitbesteding naar het buitenland neemt drie verschillende vormen aan: uitbesteding aan een onderaannemer, eigen vestigingen met lokaal personeel, en in China en Azië een partnership met een andere onderneming, namelijk het Hongkongse bedrijf Top Form. Nadat alle onderdelen aan elkaar gestikt zijn, komen ze terug naar België voor een laatste kwaliteitscontrole. Pas nadien worden ze naar de winkels verstuurd. Voor ons is het belangrijk dat de landen waarmee we samenwerken een confectietraditie hebben, legt Van Doorselaere uit. De kwaliteit van onze producten blijft de absolute prioriteit en dat houden we erg goed in de gaten. Zo werden er in het begin bijvoorbeeld enkel slipjes in de ateliers in Tunesië gemaakt omdat dat technisch een stuk eenvoudiger is dan bh s. Vandaag mogen ze daar nu ook bh s fabriceren, ja (lacht). Risico s afwegen De productie naar verschuiven, is financieel interessant, maar er zijn ook risico s aan verbonden. Deze landen zijn, in tegenstelling tot ons land, vaak politiek niet erg stabiel. Tunesië bijvoorbeeld kende enkele jaren geleden nog een behoorlijk woelige periode. Die groeimarkten hebben een hoger risicoprofiel, dat klopt, geeft de CEO toe. Echt veel hebben we daar in Tunesië echter niet van gemerkt, maar we moeten de situatie wel goed opvolgen. Tja, dat is een afweging die je als ondernemer moet maken, natuurlijk. Eigen retailkanalen Niet alleen voor de productie kijkt Van de Velde over de grenzen, ook de omzetgroei moet voor een groot deel uit het buitenland komen. Onze artikelen worden het best verkocht in de kleinere lingeriewinkels waar goed zittende pasvormen en persoonlijk advies bijzonder geapprecieerd worden, zegt Van Doorselaere. Het probleem is dat het marktaandeel van dat soort winkels daalt en het bovendien een lokaal gegeven is. Het retailkanaal bestaat bijvoorbeeld nog nauwelijks in de VS (minder dan 6% marktaandeel) en al helemaal niet in grote delen van Azië. Daar kopen vrouwen hun lingerie in grote department stores en verticaal geïntegreerde winkels. Precies om die reden heeft Van de Velde al verschillende ketens van lingeriewinkels in de VS, Groot-Brittannië en Azië overgenomen

10 Focus MINT-LAND IN DE KIJKER Indonesië land op een kruispunt Geografie Oppervlakte: km 2 Natuurlijke bronnen: aardolie, tin, aardgas, nikkel, hout, bauxiet, koper, vruchtbare bodems, steenkool, goud, zilver Milieu actuele thema s: ontbossing, watervervuiling door industrieel afval, riolering, luchtvervuiling in stedelijke gebieden, rook en nevel van bosbranden Mens en maatschappij Bevolking: (verwachting juli 2014) Taal: Bahasa Indonesië (officieel, een gewijzigde vorm door het Maleis), Engels, Nederlands en lokale dialecten (waarvan de meest gesproken Javaans is) Religie: moslim (86,1%), protestant (5,7%), rooms-katholiek (3%), hindoe (1,8%), andere of niet gespecificeerd (3,4%) Economie BBP samenstelling, naar sector of herkomst: landbouw: 14,3%, industrie: 46,6%, diensten: 39,1% Uitvoer grondstoffen: olie en gas, elektrische apparaten, multiplex, textiel, rubber Uitvoer partners: Japan (15,9%), China (11,4%), Singapore (9%), Zuid-Korea (7,9%), VS (7,8%), India (6,6%), Maleisië (5,9%) (cijfers ) Invoer grondstoffen: machines en apparatuur, chemicaliën, brandstoffen, levensmiddelen Invoer partners: China (15,3%), Singapore (13,6%), Japan (11,9%), Maleisië (6,4%), Zuid-Korea (6,2%), VS (6,1%), Thailand (6%) (cijfers ) Indonesië is, samen met Mexico, Nigeria en Turkije, een van de MINT-landen. In de voetsporen van de bekende BRICSlanden kennen ze een verbazende economische groei. Maar dat wil niet zeggen dat we blind moeten zijn voor problemen, zegt Gie Goris, hoofdredacteur van MO* Magazine. oals heel wat landen in de Aziatische regio kan Indonesië al jarenlang sterke groeicijfers voorleggen. Enkel de Thaise Baht-crisis in 1998 kwam roet in het eten gooien. Dat jaar stuikte de economie in elkaar en werden negatieve cijfers tot wel twintig procent opgetekend. Dat gaf een enorme schok, zegt Gie Goris, die het land goed kent. Op dit moment zitten ze alweer enkele jaren met een groei rond 5,5%, al is dat ooit meer geweest, weet Goris. Die groei is ook nodig om gelijke tred te houden met de bevolkingsaangroei. Met 254 miljoen inwoners is Indonesië het grootste moslimland ter wereld. Dat er groei is, wil echter niet zeggen dat er geen armoede is, waarschuwt Goris. Volgens de Wereldbank leeft 45% van de Indonesiërs met minder dan 1,25 dollar per dag, en dus onder de armoedegrens. Zeker de boeren op het platteland hebben het moeilijk. Het land zelf legt zijn armoedegrens lager, op 65 eurocent per dag. Volgens hun eigen statistieken is dus maar 25% van de bevolking arm. Solide basis In Indonesië gaat 91% van de meisjes naar de lagere school, de gezondheidszorg is behoorlijk en ook de infrastructuur is er. Goris: De basis zit goed. De uitdaging voor de overheid is om het land nu van een ontwikkelingseconomie naar een middeninkomenseconomie te helpen. In de steden is er trouwens al een opkomende middenklasse aan het groeien en de binnenlandse consumptie is een van de groeimotoren van het land. Corruptie blijft een probleem Politiek gezien kan Indonesië een democratie genoemd worden. Er zijn sinds het aftreden van ex-generaal Soeharto in 1998 verschillende verkiezingen geweest die eerlijk verliepen en waarbij de macht wisselde tussen diverse blokken. Maar die machthebbers hebben nog niet alles kunnen oplossen. Corruptie blijft een serieus probleem, vertelt Goris. Zonder smeergeld geraak je niet ver als ondernemer. Bovendien zijn de politieke partijen niet zozeer op sociaaleconomische ideologieën gebaseerd als wel op persoonlijkheden, wat het debat niet echt ten goede komt. Je hebt een soort gigantisch midden, waar alle kandidaten elkaar voor de voeten lopen en waarvan geen enkele kiezer nog weet waar hij voor kiest. Radicalisering Dé grote tegenstelling zit momenteel vooral tussen de gematigde seculieren en de snel opkomende radicale moslims, gaat Goris verder. Bijna altijd betreft het jonge, stedelijke intellectuelen. Die beweging is al sinds de jaren negentig bezig en wordt vooral vooruit gedreven door mensen die hun theologische opleiding in de Golfstaten kregen. Door Soeharto werden ze jarenlang onderdrukt, wat nu voor een tegenbeweging zorgt. Ook de internationalisering van de anti- Sovjet jihad in Afghanistan heeft hen een voedingsbodem gegeven. Veel Indonesiërs zien de islam als een deel van hun nationaliteit. Dat geeft deze groep de facto al een reden van bestaan. Ze hebben zich bovendien opgeworpen als de grote bestrijders van corruptie en armoede, zodat hun verhaal nog meer aanslaat. De glimlachende islam waar Indonesië lang voor stond, verdwijnt meer en meer. Manifestaties tijdens de vorige presidentsverkiezingen. Belangrijke verkiezingen In juli van dit jaar worden in Indonesië verkiezingen georganiseerd die bepalend zullen zijn voor de komende jaren, aldus Goris. De economische groei sputtert. De politieke instabiliteit, zeker met de doorbraak van het islamisme, neemt toe. De komende jaren worden dus enorm belangrijk. Nu moet duidelijk worden of Indonesië het potentieel dat het al jaren etaleert en zelf ook claimt, ook echt kan waarmaken. Zullen ze tegelijk de stabiele economische groei kunnen voortzetten en de maatschappelijke cohesie versterken? Dat is de vraag. Ed Wray 18 19

11 BINNENKIJKEN Delta Lloyd Bank blijft de Cercle de Wallonie steunen en adviseren voor al hun uitbreidingsprojecten. Aymon Detroch, Lid van het Directiecomité, Delta Lloyd Bank België. Niets kan een handdruk vervangen Business club Cercle de Wallonie biedt haar leden twee prestigieuze locaties aan in Namen en Luik. Al 10 jaar kent deze organisatie een ongekend succes. André Van Hecke, gedelegeerd bestuurder, kan niet alleen trots terugblikken op een gevulde carrière, hij legde ook een mooi parcours af met de Cercle mede dankzij de steun van Delta Lloyd Bank. En hij broedt op nog meer nieuwe plannen Een ontmoeting. De Cercle de Wallonie organiseert 420 conferenties en diverse activiteiten per jaar voor hun leden afkomstig van private en publieke bedrijven uit de academische, culturele en politieke wereld. Als stuwende kracht achter het succes van RTL in België, en nadien in heel Europa, is André Van Hecke een man van het netwerken. Bij het verlaten van de RTL-groep, die overgenomen werd door een Duitse mediareus, neemt hij zich voor een nieuw concept op te starten voor Waalse bedrijfsleiders. Tot dan waren business clubs voornamelijk gelinkt aan Europees kapitaal. Ik stelde mij een regionale variant voor met als doelgroep bedrijfsleiders van kmo s. Zij vormen tenslotte de kern van ons economisch landschap, legt hij uit. ZONDER EEN GOEDE VERSTANDHOUDING MET JE BANKIER, IS ONDERNEMEN VANDAAG MOEILIJK. Opgestart in het Kasteel Mélot in Namen in 2004, en uitgebreid naar het Kasteel Val Saint-Lambert in Luik in 2010, stelt de Cercle twee uitzonderlijke locaties ter beschikking aan haar leden. Die leden zijn afkomstig van private en publieke bedrijven uit de academische, culturele en politieke wereld. Twee kastelen met evenementen op verschillende data en tijdstippen, maar één filosofie. Run Forrest, run! Ook al is er vandaag sprake van een groot succes, het begin was niet evident. Ik heb mijn project aan verschillende financiers voorgelegd, maar sommigen liepen nog sneller weg dan Forrest Gump. Dat was gelukkig niet het geval bij Delta Lloyd Bank. Daar werd aandachtig naar mij geluisterd door specialisten die geloofden in 2004 De business club Cercle de Wallonie opent haar deuren in het Kasteel Mélot in Namen. Gelegen in een park van meer dan 6 ha met zicht op de Maas, werd dit prachtige familiehuis gerenoveerd om met zijn m² bruikbare oppervlakte de Cercle de Wallonie te vormen. mijn project en die het belang van business clubs juist hebben ingeschat. Vandaag organiseert de Cercle 420 conferenties en diverse activiteiten per jaar met de steun van een team van 52 medewerkers. Sommige evenementen kenden een ongezien succes. Ons grootste succes was de komst van Bart De Wever, maar we ontvangen ook veel schrijvers en acteurs, aldus de baas van de Cercle. Hij onderlijnt dat 70% van de omzet afkomstig is van de eigen leden die activiteiten organiseren chez eux, zoals ze dat zelf zeggen. Heel wat leden hebben geen ontvangstruimte in hun onderneming en komen daarom naar hier. Ze zijn zeer tevreden dat ze kunnen zeggen dat dat dit hun club is. Verder bouwend op haar succes wil de Cercle vandaag uitbreiden naar Henegouwen en Waals-Brabant. We kunnen ons niet profileren als Cercle de Wallonie zonder ook in die regio s aanwezig te zijn, stelt André Van Hecke vast. Hij lonkt ook naar Vlaanderen en de regio Nord-Pas de Calais. Er bestaan geen vergelijkbare clubs in deze regio s, maar er is wel vraag naar. Want ook al kijkt Van Hecke met interesse naar de virtuele sociale netwerken, hij gelooft rotsvast in het echte contact. Uiteindelijk kan niets een handdruk vervangen, een ontmoeting tussen mannen en vrouwen in het echte leven. En er zijn plaatsen nodig om dat soort ontmoetingen aan te moedigen. Delta Lloyd Bank geloofde niet alleen in ons bij de lancering van de Cercle de Wallonie, maar blijft ons steunen en adviseren voor al onze uitbreidingsprojecten. Delta Lloyd Bank is dan ook meer dan een bankier, het is een echte partner De Cercle de Wallonie opent haar Luikse vestiging in het Kasteel Val Saint-Lambert om het toenemend aantal activiteiten mogelijk te maken en dichter bij haar leden te staan

12 HORIZON UW VOORDEEL Moeten we wantrouwig zijn tegenover de heropleving van de economie? LIONEL HENRION, Fondsbeheerder Delta Lloyd Premium Doe mee aan onze wedstrijden Win exclusieve prijzen! De vorige wedstrijden werden gewonnen door: Vincent Vandenhende en Patrick Van Wymeersch. Vincent wint een waardebon van Kleding Sodermans van 500 euro en Patrick krijgt een ipad Air. Normaal gezien, als de economie krimpt, verlagen de centrale banken hun referentierente. Op die manier zwengelen ze de kredietverlening aan en daarmee ook de economische activiteit. Bij een lage rente houden banken meer liquide middelen aan, die ze vervolgens via kredieten aan bedrijven en gezinnen investeren in de reële economie. Door de financiële crisis is de financiele wetgeving strenger geworden voor banken. Banken worden verplicht om hun solvabiliteit te verbeteren door enerzijds hun eigen vermogen te verhogen en anderzijds hun schulden af te bouwen. Daardoor zijn banken minder krediet gaan verschaffen en hebben ze, ondanks deze lage rentevoeten, de reële economie niet of onvoldoende g e fi n a n c i e r d Kredietcyclus Financieel hefboomeffect 6 De centrale banken, de Amerikaanse centrale bank (FED) op kop, hebben als gevolg daarvan de monetaire hefboom geactiveerd. Door gebruik te maken van de gelddrukpers hebben ze geld bijgedrukt en financiële activa (bv. overheidsobligaties) opgekocht op de markten, om op die manier de prijs van die activa te ondersteunen. Vooral rijkere beleggers zijn als gevolg daarvan meer goederen gaan consumeren en hebben de economie ondersteund! Om efficiënt te zijn, moest deze politiek erg drastisch toegepast worden, met een aanzienlijke stijging van de balans van de centrale banken tot gevolg. Deze strategie is dus onhoudbaar op lange termijn. Daarom kan er alleen sprake zijn van duurzame economische groei als de reële economische groei de stijging van de financiële activa (aandelen, obligaties ) rechtvaardigt. Daarom is het nodig dat: De stijging van de beurskoersen gerechtvaardigd wordt door stijgende winsten van ondernemingen; De stijging van de vastgoedprijzen gerechtvaardigd wordt door een toename van de aankoop van huizen door gezinnen; De daling van de rentevoeten gerechtvaardigd wordt door een verbetering van de solvabiliteit van de overheden; Een lagere rente voor de banken alleen gerechtvaardigd is als de banken ook financieel gezond zijn. Dat lijkt gelukkig het geval in de praktijk, behalve wat het Amerikaans residentieel vastgoed betreft én de staatsen bankschulden in Spanje, Portugal en Italië. Voor de was er de afgelopen jaren sprake van een kapitaalinstroom vanuit het westen. Sinds 9 maanden daalt de groei in de en stroomt een deel van dat kapitaal terug naar de westerse landen die het gebruiken voor het afbouwen van hun schulden. Een economische heropleving is dus gerechtvaardigd, wat niet wegneemt dat de markten zullen reageren op slecht nieuws over bijvoorbeeld minder steunmaatregelen van de centrale banken. Daarom adviseren wij om een langetermijnvisie voor ogen te houden, maar tegelijkertijd ook een bescherming van de portefeuilles in te bouwen op kortere termijn dankzij een goede diversificatie of de inbreng van alternatieve activa. 1. De centrale banken verlagen hun rente / creëren geld. 2. De banken zien hun liquiditeit stijgen. 3. De banken kennen meer krediet toe. 4. Krediet stimuleert uitgaven / de centrale banken kopen financiële activa. 5. De uitgaven verbeteren de economische activiteit, de winsten stijgen. 6. De centrale banken verhogen hun rente / creëren minder geld. 7. De banken lenen minder. 8. De activiteit krimpt. 9. De winst daalt, de prijs van de financiële activa zakt ineen. LAAT U VERWENNEN MET LINGERIE VAN MARIE JO Lingeriefabrikant Van de Velde maakt al sinds 1919 luxueus damesondergoed, tegenwoordig onder 3 sterke merken: Marie Jo, PrimaDonna en Andres Sarda. Dankzij hun complementariteit bieden zij elke vrouw een perfecte pasvorm, topkwaliteit en modieuze designs. De lingerie van Marie Jo is op het lijf geschreven van de hedendaagse modebewuste vrouw. Sensueel of sober. Avontuurlijk of romantisch. Altijd stijlvol. Een jaar lang toplingerie dragen met advies op maat? Waag uw kans en win een waardebon van 500 euro op FIJNE WIJNEN VOOR EEN GEZELLIG MOMENT In 1842 richtte Camille Thienpont een wijnhandel op in Hof te Cattebeke in Etikhove (Maarkedal). Vandaag, 172 jaar later, is de internationale wijnhandel nog steeds in de familie onder leiding van Jacques en Fiona Thienpont. In hun catalogus prijken vooral Franse kwaliteitswijnen. Hof te Cattebeke is ook hofleverancier. Jacques Thienpont selecteerde voor de lezers van dit nummer een uniek degustatiepakket met 3 soorten wijn: 2 x Château Couhins, Pessac-Léognan, x Château Clauzet, Saint-Estèphe, x Château de Carles, Fronsac, 2009 Kans maken op één van de vijf degustatiepakketten ter waarde van 100 euro? Beantwoord de wedstrijdvragen op

13 Delta Lloyd investeert in uw optimisme Kies voor het beleggingsplan dat het beste bij u past en krijg tot EUR voordeel*. Maak een afspraak op deltalloydbank.be. *Geldig op elk nieuw Future Invest Plan afgesloten tussen 17 maart en 30 juni Voor meer informatie, raadpleeg het Reglement van de campagne Future Invest Plan 0% instapcommissie beschikbaar op deltalloydbank.be en in alle Delta Lloyd Bank-kantoren.