Jaarverslag 2013 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Jaarverslag 2013 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw"

Transcriptie

1 Jaarverslag 13

2

3 Jaarverslag 2013 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw datum Juni 2014

4 Samenvatting Aantallen en percentages Aangesloten werkgevers met personeel* Aangesloten werkgevers zonder personeel Deelnemers Arbeidsongeschikte deelnemers premievrije voortzetting Gepensioneerden: Ouderdomspensioen** Nabestaandenpensioen*** Wezenpensioen BPL-Flexpensioen ** ** Arbeidsongeschiktheidspensioen Slapers Feitelijke premie ouderdoms- en partnerpensioen**** 21,7% 19,5% 18,15% 14,6% 14,6% 14,6% Reglementaire premie 21,7% 19,5% 18,15% 15,7% 15,7% 15,7% * vanaf ultimo 2012 worden de werkgevers met en zonder personeel gesplitst weergegeven. Tot en met 2011 bevatten de aantallen ook werkgevers die de laatste 3 jaar geen personeel in dienst hadden. ** vanaf ultimo 2012 inclusief flexpensioen *** vanaf ultimo 2012 inclusief ANW **** percentage van de pensioengrondslag 2 BPL JAARVERSLAG 2013

5 Financiële gegevens (x 1.000) Premiebaten (excl VPL-premie) VPL-premie Kostendekkende premie* Gedempte premie** Pensioenuitkeringen Uitvoeringskosten Belegd vermogen (incl. rentehedge) Beleggingsopbrengst (incl. rentehedge) Gemiddeld rendement op beleggingen (excl. rentehedge) Gemiddeld rendement op beleggingen (incl. rentehedge) 4,4% 9,8% 8,5% 6,1% 9,8% -6,4% 0,6% 11,9% 8,5% 10,7% 3,8% 8,7% Reserves Technische voorzieningen FTK-dekkingsgraad 109,3% 104,4% 100,6% 110,4% 117,8% 112,2% Vereiste dekkingsgraad 120,6% 118,6% 117,0% 117,2% 113,7% 111,2% Saldo van baten en lasten Indexatie 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,1% 2,8% Z-score 0,34-0,35-0,70-0,12 0,05 0,49 * de premie die nodig is om de onvoorwaardelijke en in voorkomende gevallen voorwaardelijke onderdelen van de pensioenovereenkomst in het huidige jaar en de langere termijn na te komen. Bij de waardering wordt uitgegaan van de rentetermijnstructuur per ** bij vaststelling van de kostendekkende premie wordt uitgegaan van de marktrente die van jaar tot jaar anders kan zijn, zal ook de kostendekkende premie jaarlijks kunnen verschillen. Om grote fluctuaties in de premie te voorkomen, maakt BPL gebruik van de mogelijkheid om de premie te dempen. Hierbij wordt voor de vaststelling van de premie uitgegaan van een gestabiliseerde rentevoet van 4,0% BPL JAARVERSLAG

6 4 BPL JAARVERSLAG 2013

7 Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2013 van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw (BPL). In dit jaarverslag leest u meer over de financiële positie van het fonds en de belangrijke ontwikkelingen die in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. Voor de pensioensector was 2013 wederom een turbulent jaar. Door maatschappelijke en economische ontwikkelingen ligt het pensioenstelsel onder een vergrootglas. De houdbaarheid en toekomstbestendigheid van het stelsel staan ter discussie. Om die reden heeft BPL een aantal wijzigingen doorgevoerd in de pensioenregeling. Zo is bijvoorbeeld de pensioenrichtleeftijd vanaf 1 januari 2013 omhoog gegaan naar 67 jaar. Maar de ontwikkelingen gaan in een fors tempo door. Met het afsluiten van een nieuw pensioenakkoord eind 2013 heeft de politiek een stap gezet naar een nieuw pensioenstelsel. De dekkingsgraad van BPL is licht verbeterd ten opzichte van afgelopen jaar. Dit herstel is mede te danken aan een aanpassing van het premiebeleid, het achterwege laten van indexaties en de ontwikkeling van de marktrente. Waar andere fondsen de pensioenen moesten verlagen, was dat voor BPL in 2013 niet aan de orde. Er is nog wel sprake van een reservetekort. BPL blijft aan het herstel van de financiële situatie van het fonds werken. Een goed en verantwoord beleggingsbeleid heeft blijvend de aandacht van het bestuur. Ook is opnieuw gekeken naar de inrichting van het risicomanagement voor het versterken van de interne beheersing. Pensioen blijft een ingewikkeld onderwerp. Het actief betrekken van belanghebbenden neemt voor BPL daarom ook een belangrijke plaats in. In 2013 is er onderzoek verricht naar de tevredenheid over de communicatiemiddelen van het pensioenfonds. BPL vindt het belangrijk om deelnemers en werkgevers op een begrijpelijke en kostenbewuste manier te informeren. Ook is de risicobereidheid bij deelnemers en gepensioneerden in kaart gebracht. De uitkomsten van beide onderzoeken geven het bestuur handvatten voor het verder aanscherpen van het toekomstige beleid. Het bestuur van BPL streeft ook naar direct contact met de deelnemers van de pensioenregeling. Daarom zijn in 2013 weer diverse deelnemersbijeenkomsten georganiseerd die goed zijn gewaardeerd. Het bestuur hoopt in 2014 weer veel deelnemers te kunnen begroeten bij deze bijeenkomsten. BPL verwacht dat de ontwikkelingen in 2014 ook weer veel aandacht van het bestuur vergen. Het kabinet heeft een voorstel gedaan voor het invoeren van nieuwe spelregels voor pensioenfondsen. Deze regels moeten de toekomstbestendigheid van het pensioenstelsel verder vergroten. Er dienen keuzes gemaakt te worden waarbij de belangen van alle betrokken partijen evenwichtig afgewogen moeten worden. BPL wil zijn werkgevers, deelnemers en gepensioneerden hier goed bij betrekken. Het bestuur wil iedereen bedanken voor de bijdrage die is geleverd aan het goed functioneren van het fonds. Het bestuur heeft het vertrouwen dat een ieder zich in 2014 opnieuw zal inzetten om de ambitie van het fonds verder waar te maken: zorgen voor een duurzame en betrouwbare pensioenregeling! Veel leesplezier toegewenst! H.Th.J. Vulto Werkgeversvoorzitter G.P.M.J. Roest Werknemersvoorzitter BPL JAARVERSLAG

8 6 BPL JAARVERSLAG 2013

9 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding 8 Hoofdstuk 2 Ontwikkelingen 19 Hoofdstuk 3 Financieel beleid 27 Hoofdstuk 4 Uitvoering van de pensioenregeling 47 Hoofdstuk 5 Deelnemersraad 59 Hoofdstuk 6 Verantwoordingsorgaan 63 Hoofdstuk 7 Jaarrekening 69 Hoofdstuk 8 Overige gegevens 109 BPL JAARVERSLAG

10 8 BPL JAARVERSLAG 2013

11 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw1 BPL JAARVERSLAG

12 1. Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw 1.1 Inleiding Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw verzorgt al sinds 1948 de pensioenregeling voor de agrarische en groene sector. Het fonds heeft verschillende organen, zoals het bestuur, de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan. Ook heeft het pensioenfonds een bestuursbureau. Daarnaast is een aantal externe partijen intensief bij het fonds betrokken. In dit hoofdstuk stelt het fonds de bestuursorganen, het bestuursbureau en de externe partijen voor. Allereerst volgen de doelstelling en een aantal algemene gegevens van het fonds. 1.2 Over het fonds Naam en vestigingsplaats De Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw (hierna: het fonds of BPL) is opgericht in 1948 en vanaf 16 januari 2014 statutair gevestigd in Woerden (tot 16 januari 2014: Zoetermeer). Het fonds is een bedrijfstakpensioenfonds en is aangesloten bij de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen. Het fonds is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer Missie en visie Missie BPL verzorgt in opdracht van sociale partners voor zijn deelnemers een duurzame en betrouwbare pensioenregeling. Visie BPL zet zijn belanghebbenden voorop en wil een duurzaam en betrouwbaar pensioenfonds zijn dat de financiële verplichtingen nu en in de toekomst waar kan maken. BPL is het pensioenfonds voor de agrarische en groene sector en streeft naar versterking door het aantrekken van aanpalende sectoren. BPL ambieert een goed pensioen tegen een zo stabiel mogelijke premie. Een goed en verantwoord beleggingsbeleid maakt dit mogelijk. Het beleggingsbeleid sluit aan op de toekomstbestendigheid van het pensioenfonds en draagt tegelijkertijd bij aan een duurzame maatschappij. Het uitvoeren van de pensioenregeling geschiedt correct, kostenefficiënt en maatschappelijk verantwoord. Vertrouwen en deskundigheid vormen de basis van al het handelen. Daarnaast streeft BPL naar een breed risicodraagvlak voor behoud van solidariteit en collectiviteit. BPL wil zijn belanghebbenden actief betrekken bij de pensioenregeling. Transparantie en begrijpelijkheid staan hierbij voorop Samenwerkende organisaties De volgende organisaties benoemen leden in het bestuur, de deelnemersraad of het verantwoordingsorgaan. Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO Nederland); CUMELA Nederland; Branchevereniging VHG; FNV Bondgenoten; CNV Vakmensen; CSO. 10 BPL JAARVERSLAG 2013

13 1.3 Het bestuur Het bestuur bestaat uit een even aantal van minimaal tien bestuursleden. Daarnaast kent het bestuur een aantal aspirant bestuursleden. De helft van de bestuursleden wordt benoemd door de volgende werkgeversorganisaties: Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO Nederland); CUMELA Nederland; Branchevereniging VHG. De andere helft van de bestuursleden wordt benoemd door de werknemersorganisaties: FNV Bondgenoten; CNV Vakmensen. Samenstelling bestuur per 31 december 2013 Leden werkgeverszijde Organisatie Einde zittingsduur H. Th. J. Vulto (voorzitter LTO Nederland 1 januari 2017 R. le Clercq LTO Nederland 1 januari 2015 J.W.J. van Leeuwen LTO Nederland 1 januari 2016 F.M. Crucq VHG 1 januari 2018 J. Maris CUMELA Nederland 1 januari 2015 Leden werknemerszijde Organisatie Einde zittingsduur G.P.M.J. Roest (voorzitter) FNV Bondgenoten 1 januari 2018 H. Onstwedder FNV Bondgenoten 1 januari 2017 M.J.A.M. Daamen FNV Bondgenoten 1 januari 2015 G.H. Koudys CNV Vakmensen 1 januari 2016 Vacature Zetel namens gepensioneerden Het bestuur heeft in 2013 elf keer vergaderd. Het bestuur heeft besloten om niet langer te werken met plaatsvervangende bestuursleden. In het kader van opleiding zullen aspirant bestuursleden de plaats van de plaatsvervangende bestuursleden innemen. Op 7 maart 2013 heeft De Nederlandsche Bank ingestemd met de benoeming van de heer Onstwedder als algemeen bestuurslid. Op 31 maart 2014 heeft De Nederlandsche Bank ingestemd met de herbenoeming van de heer Maris als algemeen bestuurslid tot 1 januari Op dit moment loopt er nog een benoemingsprocedure voor de heer Vulto Rol voorzitters De werkgevers- en werknemersvoorzitter fungeren per kalenderjaar beurtelings als voorzitter en plaatsvervangend voorzitter van het bestuur. In 2013 was de heer Vulto voorzitter en de heer Roest plaatsvervangend voorzitter. Het bestuur is belast met de leiding, het algemene beleid en het beheer van het fonds. Beide voorzitters vertegenwoordigen het fonds in en buiten rechte. BPL JAARVERSLAG

14 1.3.2 Bestuurlijke commissies Het fonds heeft vijf bestuurlijke commissies ingesteld: het voorzittersoverleg, een beleggingsadviescommissie, een technische commissie, een dienstverleningsovereenkomst commissie en een risicocommissie. De taak van deze commissies is het voorbereiden van onderwerpen waarover het bestuur een besluit moet nemen. Voorzittersoverleg In het voorzittersoverleg worden voorleggers, dringende maar niet beleidsbepalende kwesties, en specifieke onderwerpen waar het bestuur mandaat voor heeft gegeven, aan de orde gesteld. In 2013 heeft dit overleg twaalf keer plaatsgevonden. Samenstelling per 31 december 2013: Leden Organisatie H. Th. J. Vulto (werkgeversvoorzitter) LTO Nederland G.P.M.J. Roest (werknemersvoorzitter) FNV Bondgenoten De samenstelling van dit overleg is in 2013 niet gewijzigd. Wel neemt de heer Onstwedder sinds januari 2012 als aspirant-lid deel aan deze overleggen. Beleggingsadviescommissie De beleggingsadviescommissie adviseert het bestuur over strategische beleggingen, investeringen in onroerend goed en wijzigingen op het gebied van vermogensbeheer en risicobeheersing. De commissie houdt toezicht op het financieel pensioenmanagement en het vermogensbeheer. In dat kader beoordeelt zij de betreffende rapportages. Daarnaast is de commissie betrokken bij het uitvoeren van ALM-studies. De taken en bevoegdheden van de beleggingsadviescommissie zijn vastgelegd in een beleggingsreglement. In het verslagjaar kwam de beleggingsadviescommissie zeven keer bij elkaar. Samenstelling per 31 december 2013: Leden F.M. Crucq (werkgeversvoorzitter) Organisatie VHG H. Th. J. Vulto LTO Nederland G.P.M.J. Roest Vacature FNV Bondgenoten FNV Bondgenoten De samenstelling van dit overleg is in 2013 niet gewijzigd. Wel neemt de heer Onstwedder sinds januari 2012 als aspirantbestuurslid deel aan deze overleggen. Technische commissie De technische commissie adviseert het bestuur over nieuwe regelgeving en communicatie. In het verslagjaar kwam de commissie vier keer bij elkaar. De werkgevers- en werknemersvoorzitter fungeren per kalenderjaar beurtelings als voorzitter en plaatsvervangend voorzitter van de technische commissie. In 2013 was de heer Maris voorzitter en de heer Koudys plaatsvervangend voorzitter. 12 BPL JAARVERSLAG 2013

15 Samenstelling per 31 december 2013: Leden Organisatie J. Maris (werkgeversvoorzitter) CUMELA Nederland G.A.M. van der Grind G.P.M.J. Roest G.H. Koudys (werknemersvoorzitter) LTO Nederland FNV Bondgenoten CNV Vakmensen De samenstelling van dit overleg is in 2013 niet gewijzigd. Dienstverleningsovereenkomst Commissie De DVO commissie adviseert het bestuur over de DVO-rapportages. De taken en bevoegdheden van de commissie zijn vastgelegd in een reglement. In het verslagjaar kwam de commissie vier keer bij elkaar. De werkgevers- en werknemersvoorzitter fungeren per kalenderjaar beurtelings als voorzitter en plaatsvervangend voorzitter van de commissie. In 2013 was de mevrouw Daamen voorzitter en de heer Van Leeuwen plaatsvervangend voorzitter. Samenstelling per 31 december 2013: Leden J.W.J. van Leeuwen (werkgeversvoorzitter) Mw. M.J.A.M. Daamen (werknemersvoorzitter) Organisatie LTO Nederland FNV Bondgenoten De samenstelling van dit overleg is in 2013 niet gewijzigd. Risicocommissie De risicocommissie adviseert het bestuur over het strategisch beleid en het te hanteren risicokader. De risico s worden integraal geïdentificeerd en gemonitord door middel van een risicodashboard. Het risicodashboard is op dit moment in ontwikkeling. De risicocommissie bestaat uit 2 bestuursleden en een risicomanager namens het bestuursbureau. Samenstelling per 31 december 2013: Leden Organisatie H. Th. J. Vulto (werkgeversvoorzitter) LTO Nederland G.P.M.J. Roest (werknemersvoorzitter) FNV Bondgenoten Naast deze bestuurlijke commissies heeft het bestuur een commissie van beroep, een adviescommissie bezwaarschriften en een visitatiecommissie ingesteld. 1.4 Visitatiecommissie De visitatiecommissie bestaat uit drie onafhankelijke deskundigen en heeft als taak om het functioneren van het fonds en het bestuur kritisch te bezien. Het bestuur zorgt door het verlenen van deze opdracht aan de visitatiecommissie, voor een transparant intern toezicht. De visitatiecommissie beoordeelt in ieder geval de volgende zaken: beleidsprocedures, bestuursprocessen en checks and balances binnen het fonds; de wijze waarop het bestuur het fonds aanstuurt; de wijze waarop het bestuur omgaat met risico s op de langere termijn. De visitatiecommissie rapporteert aan het bestuur. Het bestuur bespreekt de rapportage van de visitatiecommissie en de eventueel daarop gebaseerde (voorgenomen) bestuursbesluiten met het verantwoordingsorgaan. BPL JAARVERSLAG

16 Samenstelling per 31 december 2013: Leden N. van Altenburg A. Hoekstra J. Thole De visitatiecommissie wordt in 2014 vervangen door een raad van toezicht. 1.5 Commissie van Beroep De commissie van beroep adviseert bij geschillen over besluiten van het bestuur. Het kan gaan om geschillen met deelnemers, gewezen deelnemers, andere aanspraakgerechtigden, pensioengerechtigden of werkgevers. Samenstelling per 31 december 2013: Leden Organisatie N. Ruiter (voorzitter) Bosch & Ruiter Advocaten Mw. L.F.A.M. Jansen FNV Bondgenoten W. van den Beucken LTO Nederland H.J. Vetter (plv. voorzitter) Van Till Advocaten Uitvoering secretariaat Mw. K. Tusveld Organisatie Actor Bureau voor Sectoradvies De commissie heeft in het verslagjaar geen voorlegger behandeld. 1.6 Adviescommissie bezwaarschriften vrijstellingsbesluiten De adviescommissie bezwaarschriften vrijstellingsbesluiten adviseert het bestuur bij bezwaren van belanghebbenden wegens het niet verlenen van een vrijstelling. De commissie heeft in het verslagjaar niet vergaderd. In de bestuursvergadering van 28 februari 2013 heeft het bestuur besloten om de commissie op te heffen en de adviserende taak neer te leggen bij het voorzittersoverleg. 1.7 Deelnemersraad De deelnemersraad adviseert het bestuur gevraagd en ongevraagd over onderwerpen die het pensioenfonds aangaan. De raad adviseert in elk geval over voorgenomen besluiten tot statuten- en reglementswijziging, vaststelling van het jaarverslag, vaststelling van de actuariële en bedrijfstechnische nota (ABTN), premies en indexatiebeleid. Naast het adviesrecht heeft de deelnemersraad in bepaalde omstandigheden een beroeps- en klachtrecht, bijvoorbeeld wanneer het bestuur een advies van de deelnemersraad niet opvolgt. De deelnemersraad bestaat uit zestien leden. Elf leden namens de deelnemers en vijf leden namens de gepensioneerden. De heer Binda was in 2013 voorzitter. De heren Hylkema en Burger waren plaatsvervangend voorzitter. In het verslagjaar kwam de deelnemersraad vijf keer bij elkaar, waarvan twee keer met het bestuur. 14 BPL JAARVERSLAG 2013

17 Samenstelling deelnemersraad per 31 december 2013: Leden namens actieve Plaatsvervangende leden deelnemers Organisatie S. Binda A. Hettinga FNV Bondgenoten D. Aaldering FNV Bondgenoten A. Marijt FNV Bondgenoten H. van der Werf FNV Bondgenoten W. Korstanje FNV Bondgenoten N. Beckers FNV Bondgenoten C. de Greeve FNV Bondgenoten F.B.M. Kemps FNV Bondgenoten J. Dijkstra J. Oosting CNV Vakmensen C. Aangeenbrug CNV Vakmensen Y. Hylkema CNV Vakmensen Namens de gepensioneerden Plaatsvervangende leden Organisatie H. Bos FNV Bondgenoten H. Wolters FNV Bondgenoten E. van Hulst G. Borsboom CNV Vakmensen A.T. Burger CSO F. van Puffelen CSO 1.8 Het verantwoordingsorgaan Het verantwoordingsorgaan beoordeelt het handelen van het bestuur, het gevoerde beleid en de beleidskeuzes voor de toekomst. Het verantwoordingsorgaan legt zijn oordeel tenminste één keer per jaar schriftelijk vast. Dit oordeel wordt, samen met de reactie van het bestuur daarop, opgenomen in het verslag van het betreffende jaar. Het verantwoordingsorgaan bestaat uit vierentwintig leden. Acht leden namens de deelnemers, acht leden namens de gepensioneerden en acht leden namens de werkgevers. Elke geleding draagt een voorzitter voor. De drie voorzitters fungeren per periode van een kalenderjaar beurtelings als voorzitter van het verantwoordingsorgaan. De heer Binda was in 2013 voorzitter. De heren Schrijver en Burger waren plaatsvervangend voorzitters. In het verslagjaar kwam het verantwoordingsorgaan vijf keer bij elkaar, waarvan twee keer met het bestuur. BPL JAARVERSLAG

18 Samenstelling verantwoordingsorgaan per 31 december 2013: Leden namens actieve Plaatsvervangende leden deelnemers Organisatie S. Binda Vacature FNV Bondgenoten H. van der Werf FNV Bondgenoten W. Korstanje FNV Bondgenoten F.B.M. Kemps Vacature FNV Bondgenoten FNV Bondgenoten J. Oosting J. Dijkstra CNV Vakmensen C. Aangeenbrug CNV Vakmensen Y. Hylkema CNV Vakmensen Namens de gepensioneerden Plaatsvervangende leden Organisatie H. Bos Vacature FNV Bondgenoten H. Wolters FNV Bondgenoten Vacature FNV Bondgenoten H. Kerssies E. van Hulst CNV Vakmensen G. Borsboom CNV Vakmensen A.T. Burger CSO F. van Puffelen CSO Vacature FNV Bondgenoten Namens de werkgevers Plaatsvervangende leden Organisatie G.H. Schrijver LTO Noord B.B. Hasselo S. van der Schaar LTO Noord J.W.A. van Paassen LTO Noord Vacature F. de Wijs ZLTO B. Leenders H.J.H. Koehorst LLTB J.H.J. Schoot Uiterkamp Mw. R. Zweistra CUMELA Mw. K. Miedema-Lammertsma Mw. J. Tuinenga CUMELA T. Greeve N. Benamar VHG 16 BPL JAARVERSLAG 2013

19 1.9 Uitbesteding Het bestuur is verantwoordelijk voor het beleid en voor de uitvoering van de pensioenregeling. Het bestuur heeft de uitvoering van het Pensioenbeheer uitbesteed aan TKP Pensioen en het vermogens- en vastgoedbeheer aan Syntrus Achmea. Het fonds heeft afspraken vastgelegd in overeenkomsten met de betreffende partijen. Nadere afspraken over de kwaliteit van de dienstverlening zijn vastgelegd in aparte dienstverleningsovereenkomsten. Het bestuur ziet erop toe dat de risico s die verbonden zijn aan het uitbesteden van deze werkzaamheden adequaat worden beheerst. Het pensioenfonds toetst regelmatig of de wijze waarop de uitbestede bedrijfsprocessen worden uitgevoerd nog in overeenstemming is met de gemaakte afspraken. De organisaties rapporteren daartoe ieder kwartaal over de nakoming van de gemaakte afspraken in de dienstverleningsovereenkomsten. Het bestuur kan de werkzaamheden vervolgens bijsturen aan de hand van deze DVO-rapportages en kwartaalrapportages. De rapportages worden besproken in de DVO-Commissie, de beleggingsadviescommissie en in het bestuur. Desgevraagd wordt aanvullende informatie beschikbaar gesteld om de werkzaamheden te kunnen beoordelen BPL bestuursbureau Ter ondersteuning van de besturen van diverse fondsen in de agrarische en groene sector hebben sociale partners een bestuursbureau opgericht. Het BPL bestuursbureau ondersteunt het bestuur in de uitoefening van zijn taken en verantwoordelijkheden en doet dat onder meer door: het ondersteunen en voorbereiden van vergaderingen en commissies; het voorbereiden van het beleid; het (laten) uitvoeren en monitoren van het vastgestelde beleid; het inhoudelijk en financieel monitoren van derden (uitvoerende organisaties); het vormgeven en onderhouden van netwerken met alle betrokkenen. Enerzijds creëert het bestuursbureau de omstandigheden waaronder het bestuur zich optimaal kan toeleggen op zijn taken en anderzijds vervult het bestuursbureau een coördinerende, monitorende en adviserende rol. Actor, bureau voor sectoradvies Stationsweg AA Woerden 1.11 Externe partijen Adviserend actuaris - Actor, bureau voor sectoradvies / Mercer Nederland B.V. Waarmerkend actuaris - Mercer Nederland B.V. Accountant - Deloitte Accountants B.V. Pensioenbeheer - TKP Pensioen B.V. Vermogensbeheer - Syntrus Achmea Vermogensbeheer B.V / Syntrus Achmea Real Estate & Finance B.V. Compliance Officer - Nederlands Compliance Instituut Looncontrole - SMA-Accountants N.V. Fiduciair beheerder - Syntrus Achmea Strategisch Pensioen Management BPL JAARVERSLAG

20 18 BPL JAARVERSLAG 2013

21 Ontwikkelingen 2 BPL JAARVERSLAG

22 2. Ontwikkelingen 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk komen de belangrijkste ontwikkelingen aan de orde die in 2013 in het bestuur zijn geweest naast de reguliere thema s waar het fonds zijn aandacht aan besteedt stond in de tweede helft van het jaar vooral in het teken van de keuze voor het nieuwe bestuursmodel na het in werking treden van de Wet versterking bestuur pensioenfondsen. 2.2 Governance De Wet versterking bestuur pensioenfondsen is op 7 augustus 2013 in werking getreden. Pensioenfondsen dienen op 1 juli 2014 hun nieuwe bestuursmodel operationeel te hebben. BPL is al voorafgaand aan de inwerkingtreding van het wetsvoorstel gestart met de oriëntatie op een eventueel nieuw bestuursmodel. In dit traject is BPL ondersteund door derde partijen waaronder onder meer Ortec. Deze verkenningen bestonden uit het bespreken van de veranderende wetgeving tot het verkennen van andere modellen bij aanverwante pensioenfondsen. Na het inwerking treden van de wetgeving is het fonds aan de hand van het opstellen van criteria en de evaluatie van het huidige bestuursmodel tot een keuze voor het nieuwe bestuursmodel gekomen: het paritaire bestuursmodel. In dit traject heeft het fonds sociale partners, de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan gekend. Aan de hand van een stappenplan is in het najaar van 2013 gestart met de implementatie van het nieuwe bestuursmodel. Hiervoor is het geschiktheidsbeleidsplan geactualiseerd aan de hand van de gewijzigde wetgeving. Er is een functieprofiel opgesteld voor de door verkiezingen aan te wijzen bestuurder die de gepensioneerden vertegenwoordigt. Verkiezingen worden in het voorjaar van 2014 georganiseerd. Statuten en reglementen worden aangepast aan de nieuwe wetgeving. De deelnemersraad legt per 1 juli 2014 zijn taken neer. Het verantwoordingsorgaan krijgt nieuwe taken en neemt ook taken van de verdwenen deelnemersraad over. De raad van toezicht zal het intern toezicht voor zijn rekening nemen. Aan de invulling van de raad van toezicht wordt gewerkt. De visitatiecommissie die vóór 1 juli 2014 belast was met het intern toezicht zal deze taak neerleggen. Naast de Wet versterking bestuur volgt het fonds ook de Code Pensioenfondsen die de Wet versterking bestuur op bepaalde aspecten nader invult. De Code Pensioenfondsen is tot stand gekomen door samenwerking van de Pensioenfederatie met de Stichting van de Arbeid. De Code Pensioenfondsen treedt per 1 januari 2014 in werking. Echter bij de implementatie van het nieuwe bestuursmodel dient het fonds rekening te houden met deze normen. Overigens is het toegestaan om van de Code Pensioenfondsen af te wijken, maar in dat geval zal dat moeten worden toegelicht in het jaarverslag. Hierover zal in het jaarverslag 2014 terugkoppeling op worden gegeven. De nieuwe wetgeving vereist dat pensioenfondsen opnieuw naar hun doelstelling kijken. BPL heeft eind 2013 zijn missie opnieuw bekeken en met sociale partners vastgesteld. De missie van BPL is: BPL verzorgt in opdracht van sociale partners voor zijn deelnemers een duurzame en betrouwbare pensioenregeling. De missie is het uitgangspunt van al het handelen van het fonds. Hierop baseert het fonds zijn toekomstplannen en strategie. 2.3 Uitbesteding Vanaf 2012 heeft het fonds de pensioenadministratie aan pensioenadministrateur TKP Pensioen te Groningen uitbesteed. De prestaties van TKP worden per kwartaal geëvalueerd door de Commissie dienstverleningsovereenkomst die het bestuur adviseert. Deze commissie richt zich specifiek op de afspraken die tussen de uitvoerder en het fonds in het kader van de uitvoering van de pensioenadministratie gelden. Over het jaar 2013 zijn geen bijzonderheden te vermelden. Het bestuur is zich continu bewust van de kosten en de kwaliteit van de prestaties van de pensioenadministrateur. Van de andere kant is de 20 BPL JAARVERSLAG 2013

23 pensioenadministrateur bezig met het ontwikkelen van een In Control Statement om naar haar klanten ook de kwaliteit van haar dienstverlening te borgen. Het In Control Statement spitst zich toe op de FIRM risico s en geeft met name een verdieping van de uitbestedingsrisico s. In 2013 is de In Control Statement met een klankbordgroep opgezet en in 2014 zal de eerste versie van de ICS worden uitgebracht. De uitvoering van het pensioenbeheer dat tot 2012 bij Syntrus Achmea Pensioenbeheer plaatsvond is formeel nog niet afgesloten met het tekenen van de finale kwijting. Oorzaak hiervan is dat er door Syntrus Achmea Pensioenbeheer een paar cases zijn geconstateerd waarin er uitkeringen foutief zijn vastgesteld. In deze gevallen hebben er na de constatering zo spoedig mogelijk correcties plaatsgevonden en betaalt Syntrus Achmea Pensioenbeheer een schadevergoeding aan het pensioenfonds. Als deze cases zijn opgelost kan de finale kwijting worden afgehandeld. De compliance officer van het fonds heeft in 2012 onderzocht in hoeverre dossiers die betrekking hebben op BPL bij de vastgoedbeheerder Syntrus Achmea Real Estate & Finance voldoen aan de wettelijke eisen. De conclusie was dat er geen ernstige bevindingen zijn geconstateerd, wel zijn een aantal aspecten naar voren gekomen als leerpunten of opmerkingen. In het voorjaar van 2013 is het fonds hierop teruggekomen bij de vastgoedbeheerder om hun aanpak inzake deze punten te evalueren. 2.4 Communicatie BPL heeft per 1 januari 2013 een nieuwe pensioenregeling. De uitgangspunten hiervoor zijn: verhogen van de pensioenrichtleeftijd naar 67 jaar; verlagen van het opbouwpercentage van 2,0% naar 1,95%; verlaging van het voorwaardelijke pensioen voor deelnemers die geboren zijn in de periode 1951 t/m 1965 (met 18%); verlagen werkgeverspremie voor het voorwaardelijk pensioen (van 2,3% naar 1,25% van de loonsom); verhogen van de werkgevers- en deelnemerspremie. Voor werkgevers van 15,29% naar 17,09% en voor deelnemers van 4,21% naar 4,61%. Dit is een percentage van de pensioengrondslag (het deel van het loon waarover pensioen wordt opgebouwd). De nieuwe pensioenregeling is op een aantal avonden, die zowel in 2012 als in 2013 zijn georganiseerd, toegelicht. De avonden waren redelijk druk bezocht. Op de avonden gaf de werkgevers- of werknemersvoorzitter, de heer Vulto of de heer Roest, een presentatie over de financiële situatie van het pensioenfonds, de wijze van beleggen van BPL en de wijzigingen in de pensioenregeling. De pensioenconsulent van BPL gaf een presentatie over de inhoud van de pensioenregeling van BPL en de mogelijkheden die de regeling heeft om het pensioengeld van de deelnemer flexibel in te zetten. Dit kan onder andere door vervroegen van de pensioenrichtleeftijd, hoog-laag pensioen, deeltijdpensioen en de inzet van het voorwaardelijke pensioen waar deelnemers die geboren zijn tussen 1950 en 1965 voor in aanmerking komen op hun pensioendatum (of uiterlijk in 2021) mits zij aan de voorwaarden voldoen. De deelnemers en werkgevers waren over het algemeen positief over het verhaal dat zij te horen kregen. De bijeenkomsten zijn door de bezoekers beoordeeld met een gemiddeld cijfer van 7.7. In november 2013 zijn er twee deelnemersavonden georganiseerd in Sint Oedenrode en in Nijkerk. Wederom waren de deelnemers positief over de bijeenkomsten. De komende jaren 2014 en 2015 wordt het concept van de deelnemersavonden voortgezet en vinden er twee keer per jaar een aantal deelnemersavonden plaats die verdeeld worden over verschillende locaties in Nederland. Deelnemers die in een bepaalde regio wonen worden hiervoor uitgenodigd. Op de website van het fonds worden de bijeenkomsten nader aangekondigd. 2.5 Overige communicatieactiviteiten in 2013 Er heeft in 2013 een nulmeting plaatsgevonden naar de communicatie van het fonds naar zijn deelnemers en gepensioneerden. De uitslag was dat BPL met zijn communicatie op de goede weg zit, maar dat de communicatie nog duidelijker mag zijn. Met deze boodschap is het fonds aan de slag gegaan. Dit betekent nog duidelijker taalgebruik en een nog betere vormgeving. Een voorbeeld hiervan is het verkort jaarverslag over 2012 dat het afgelopen jaar is gepubliceerd op de website van het fonds. BPL JAARVERSLAG

24 Een ander voorbeeld is het pensioenreglement van het fonds. De opbouw van het pensioenreglement is aangepast om de leesbaarheid te bevorderen, evenals de formulering van het reglement. In 2014 wil het fonds hier nog een verdiepingsslag in maken door de teksten door taalkundigen aan te laten pakken. Verder hebben de standaard events zoals het twee keer per jaar uitbrengen van het pensioenmagazine Later Lekker Leven voor deelnemers en gepensioneerden van het fonds en de verzending van het Uniform Pensioenoverzicht plaatsgevonden. 2.6 Risicomanagement In augustus 2012 heeft het bestuur het risicomanagement, zoals daar vanaf 2010 tot op heden aandacht aan wordt besteed, geëvalueerd. Hieruit volgde de algemene conclusie dat er binnen BPL veel aan risicomanagement gedaan wordt, maar dat dit aan de buitenkant weinig zichtbaar is. Om de zichtbaarheid te vergroten is afgesproken dat BPL als eerste stap een risicomanagement handboek ontwikkelt waarin de processen rondom risicomanagement en het vervaardigde beleid van het bestuur van de afgelopen jaren omschrijft. Een concept van een nader uit te werken risicomanagement handboek is vastgesteld in de bestuursvergadering van augustus Eveneens is in 2013 het initiatief gekomen om tijdelijk een risicomanager aan te stellen die de Risicomanagement Commissie nader zal ondersteunen. Om voor het bestuur duidelijk in beeld te brengen wat de status is op gebied van integraal risicomanagement is in 2013 begonnen met de ontwikkeling van een risicomanagement-dashboard voor BPL. Hierin zijn de performances vanuit de pensioenadministratie, de fiduciair manager, de vastgoedbeheerder en de vermogensbeheerder in terug te lezen. Dit dashboard geeft het bestuur stuurinformatie zodat het naar aanleiding hiervan slagvaardiger kan handelen. 2.7 Geschiktheid Zoals in 2.2 omschreven heeft het bestuur het geschiktheidsbeleidsplan opnieuw vastgesteld. Het plan is aangepast aan de nieuwe normen uit de Wet versterking bestuur en de Code Pensioenfondsen. Er zijn voor iedere rol in het bestuur functieprofielen geschreven. Op het moment van het ontstaan van een vacature in het bestuur worden deze nader specifiek gemaakt naar aanleiding van de concrete vacature die binnen het bestuur bestaat. Hierbij wordt gekeken naar de binnen het bestuur reeds aanwezige deskundigheid en vaardigheden. Dit dient te gebeuren bij iedere (her)benoeming. DNB toetst de voorgedragen bestuurders op basis van het voorgelegde functieprofiel en de bestuursmatrix. Naast deskundigheid en vaardigheden zijn ook het gedrag en de cultuur binnen het fonds aspecten waar DNB bij zijn toetsingen rekening mee houdt. Om nieuwe kandidaten voor een vacature optimaal voor te bereiden op de rol als bestuurder en een toetsing door DNB, is het mogelijk om deze gedurende een periode mee te laten lopen als aspirant bestuurslid. Het bestuur heeft besloten om met ingang van 1 januari 2014 niet langer te werken met plaatsvervangende bestuursleden. Deze zijn dan ook uit het geschiktheidsbeleidsplan verwijderd. Het bestuur heeft zich tijdens de studiedagen, die in 2013 vijf keer hebben plaatsgevonden, verdiept in actuele thema s zoals onder andere de Wet versterking bestuur, het beloningsbeleid, het nieuwe pensioencontract, managerselectie, integraal risicomanagement, ALM en ontwikkelingen op beleggingsgebied. Het bestuur is zowel bij Syntrus Achmea Real Estate & Finance, als bij Syntrus Achmea Vermogensbeheer op sitevisit geweest en heeft aldaar nog extra studiedagen gevolgd. Daarnaast hebben de verschillende bestuursleden deelgenomen aan seminars en bijeenkomsten van de Pensioenfederatie, DNB en andere organisaties. 2.8 Compliance De compliance officer heeft in 2013 gerapporteerd over de naleving van de gedragscode door de verbonden personen. De compliance officer heeft geen ernstige bevindingen geconstateerd. Wel zijn er enkele aanbevelingen gedaan ter verbetering van het bestaande beleid. Ook heeft het bestuur bepaald om beter inzicht te krijgen in de nevenfuncties van de bestuurders. Dit is de aanvullende opdracht voor de compliance officer voor de uitvraag over Verder zijn in 2013 de uitkomsten van het onderzoek dat de compliance officer in 2012 heeft uitgevoerd naar de werkzaamheden van Syntrus Achmea Real Estate & Finance nader besproken. Het onderzoek betrof de activiteiten van de vastgoedbeheerder op het gebied van integriteit en of zij handelt conform de contractueel afgesproken normen. 22 BPL JAARVERSLAG 2013

25 2.9 Wijziging van de verplichtstelling In 2012 zijn de representativiteitscijfers bij het Ministerie voor Sociale Zaken & Werkgelegenheid ingediend. BPL moet dit een keer in de vijf jaar doen. De verplichtstelling van BPL is op dat moment gelijk gemaakt aan de verplichtstelling van de Colland cao. De aangepaste verplichtstelling is per 2 februari 2013 van kracht Wederkerigheidsafspraken met Bedrijfstakpensioenfonds voor de Bouw en BPL Het komt voor dat een werkgever die onder de verplichtstelling van de bouw valt, of andersom die onder de verplichtstelling van BPL valt, door verschuiving van de werkzaamheden onder de verplichtstelling van het andere pensioenfonds komt te vallen. Dit heeft tot gevolg dat de werkgever met de pensioenopbouw van het ene pensioenfonds overgaat naar het andere pensioenfonds. Door een dergelijke overgang kunnen de rechten op het voorwaardelijk pensioen komen te vervallen. Dit heeft grote gevolgen voor de deelnemers die voor de voorwaardelijke rechten in aanmerking komen. Dit is de aanleiding geweest van beide pensioenfondsen om afspraken te maken die in deze situatie gelden bij de overgang van de werkgever naar het andere pensioenfonds. Dit zijn de zogenaamde wederkerigheidsafspraken. Deze houden in dat bij een overgang de deelnemer zijn rechten op het voorwaardelijk ouderdomspensioen niet verliest, maar het recht behoudt bij het nieuwe pensioenfonds. Verder is er afgesproken dat een werkgever niet met terugwerkende kracht zal worden aangesloten bij het andere pensioenfonds en daardoor niet met dubbele premielasten zal worden geconfronteerd. De looptijd van de wederkerigheidsafspraken is van 1 januari 2011 tot 1 januari Tussentijds zullen de afspraken regelmatig worden geëvalueerd Beloningsbeleid Het bestuur heeft het beloningsbeleid per 1 januari 2014 opnieuw vastgesteld. Hierbij is een maximering van een vaste beloning afgesproken die in principe jaarlijks geïndexeerd wordt met de gemiddelde loonkosten stijging in de sector zakelijke dienstverlening. Het beloningsbeleid van het bestuur is vastgelegd in de Regeling Vacatievergoeding Overleg sociale partners In het overleg van het bestuur dat op 2 oktober 2013 met sociale partners is gehouden, heeft het bestuur gevraagd of er een delegatie van sociale partners deel wilde nemen in een werkgroep om een standpunt in te nemen over een aantal onderwerpen. Deze onderwerpen hebben betrekking op de pensioenregeling van het fonds en zijn onder meer: het BTER-loon; het nieuwe pensioencontract; het Anw-hiaatpensioen; de regeling gelegenheidswerk. Over de regeling gelegenheidswerk heeft het bestuur besloten de uitvoering van deze regeling in de huidige vorm niet meer te willen voortzetten in verband met de risico s die de regeling meebrengt voor het fonds. Aan sociale partners is een deadline gegeven om met een mogelijk alternatief voor de regeling te komen dat juridisch houdbaar is DNB beleggingsonderzoek DNB heeft in 2013 een onderzoek uitgevoerd naar de kwaliteit en beheersing van de beleggingen van BPL. Daarbij is het fonds beoordeeld op het gebied van beleid, selectie, monitoring & evaluatie en governance rond zijn beleggingsportefeuille. DNB heeft aan BPL gevraagd om op een beperkt aantal onderdelen het beleggingsbeleid en de beheersing daarvan te verbeteren. Naar aanleiding hiervan heeft BPL een plan van aanpak opgesteld. DNB is positief over het plan van aanpak en BPL JAARVERSLAG

26 heeft op enkele onderdelen aanvullende opmerkingen gemaakt. Over de voortgang is tussentijds aan DNB gerapporteerd. Inmiddels zijn alle actiepunten gereed of in een vergevorderd stadium Transitie nieuw Financieel Toetsingskader Het kabinet heeft een voorstel gedaan voor het invoeren van nieuwe spelregels voor pensioenfondsen. Deze regels moeten de toekomstbestendigheid van het pensioenstelsel verder vergroten. BPL heeft in samenwerking met sociale partners een transitieplan opgesteld waarin alle relevante stappen staan om beheerst over te gaan naar een nieuwe pensioenregeling. Ter voorbereiding heeft het bestuur van BPL een risicobereidheidsonderzoek gehouden onder deelnemers en gepensioneerden. De uitkomsten van het onderzoek worden meegenomen bij de afspraken over een nieuwe pensioenregeling. 24 BPL JAARVERSLAG 2013

27 BPL JAARVERSLAG

28 26 BPL JAARVERSLAG 2013

29 Financieel beleid 3 BPL JAARVERSLAG

30 3. Financieel beleid 3.1 Inleiding In dit hoofdstuk leest u over het financierings- en toeslagenbeleid van het fonds. Ook is hier de financiële situatie van het fonds samengevat en worden de ontwikkelingen op het gebied van beleggingen beschreven. In augustus 2011 is de dekkingsgraad gezakt tot onder de minimaal vereiste grens van 104,4%, waardoor BPL in een dekkingstekort is geraakt. Het bestuur heeft naar aanleiding hiervan een herstelplan bij DNB ingediend. Hieruit bleek dat de dekkingsgraad naar verwachting tijdig (binnen de wettelijke vereiste termijn van 3 jaar) boven de minimaal vereiste dekkingsgraad uit zal komen. In die situatie is er geen sprake meer van een dekkingstekort. Op basis van het korte termijn herstelplan moet de dekkingsgraad in augustus 2014 minimaal 104,4% bedragen. De feitelijke ontwikkeling van de dekkingsgraad in 2013 bevestigt dit beeld. De dekkingsgraad ultimo 2013 bedraagt immers 109,3% en is daarmee binnen 3 jaar ruim boven de minimaal vereiste dekkingsgraad van 104,4% uitgekomen. Hierdoor behoeft vanuit het perspectief van het herstel geen additioneel beleid te worden gevoerd. Dit herstel is mede te danken aan een aanpassing van het premiebeleid en het achterwege laten van indexaties. De achtergronden van dit beleid worden in de volgende paragraaf verder toegelicht. 3.2 Premies Het fonds financiert de pensioenregeling met een reglementaire doorsneepremie. Deze premie moet minimaal gelijk zijn aan de gedempte kostendekkende premie. Deze gedempte kostendekkende premie wordt gebaseerd op een rendement van 4%. Een lagere premie, ofwel een premiekorting, is slechts toegestaan als het pensioenfonds een gezonde financiële positie heeft, dus geen reservetekort heeft en zijn indexatieambitie in belangrijke mate kan waarmaken. Met ingang van 2013 kon dit premiebeleid niet meer worden gehandhaafd. Bij een dekkingstekort vereist de wet- en regelgeving dat de premie bijdraagt aan herstel van de dekkingsgraad. Dat betekent onder andere dat de premie niet meer kon worden gebaseerd op een rendement van 4% maar op de geldende marktrente. Voor het jaar 2012 heeft DNB echter BPL éénmalig, net als vrijwel alle andere pensioenfondsen, ontheffing gegeven van deze verplichting. In het najaar van 2012 hebben cao-partijen dan ook besloten om de premie voor 2013 te baseren op de marktrente en tevens de pensioenrichtleeftijd te verhogen van 65 jaar naar 67 jaar en het opbouwpercentage te verlagen van 2,0% naar 1,95%. Daarbij is het met ingang van 2012 toegestaan om de premie te baseren op de Ultimate Forward Rate in plaats van de zuivere marktrente. De UFR is voor langere looptijden beduidend hoger, zodat dit een drukkend effect heeft op de premie. Deze wijzigingen hebben uiteindelijk geleid tot een premieverhoging van 19,5% naar 21,7% van de pensioengrondslag én een verlaging van de VPL-premie van 2,3% naar 1,25% van het salaris. Cao-partijen hebben daarbij tevens afspraken gemaakt over de ontwikkeling van de premie, inclusief de VPL-premie, en de onderlinge verdeling tot en met 2021 en verder. De diverse premies bedragen in miljoenen euro s als volgt: De ontvangen premie op basis van 21,7% van de pensioengrondslag De gedempte kostendekkende premie De kostendekkende premie Premie 2013 Totaal Werkgever Werknemer 21,70% 17,09% 4,61% 28 BPL JAARVERSLAG 2013

31 3.3 Franchise Sinds 1 januari 2002 streeft het fonds ernaar om de franchise jaarlijks beleidsmatig aan te passen aan de CBS-prijsindex alle huishoudens. De franchise is dan minimaal gelijk aan de franchise van artikel 18a, lid 8 van de Wet op de loonbelasting Voor 2013 was de franchise vastgesteld op 49 per dag ( ,- per jaar). 3.4 Toeslagen Het bestuur hanteert vanaf 2009 variant D1 uit de toeslagenmatrix als uitgangspunt voor het aanpassen van pensioenaanspraken en pensioenrechten. Dit betekent dat het fonds ernaar streeft jaarlijks een toeslag te verlenen die gelijk is aan de stijging van het CBS-consumentenprijsindexcijfer (CPI, alle huishoudens afgeleid, dus exclusief effecten door overheidsbeleid, voor de maand september). Het bestuur beslist jaarlijks in hoeverre het de pensioenrechten en pensioenaanspraken daadwerkelijk verhoogt. Het fonds verleent alleen een toeslag voor zover de beschikbare middelen van het fonds dit naar het oordeel van het bestuur toelaten. Daarbij hanteert het de volgende staffel als leidraad: Hoogte toeslag Geen Voorwaarden gemiddelde dekkingsgraad is lager dan de vereiste dekkingsgraad Gedeeltelijk gemiddelde dekkingsgraad ligt tussen de vereiste dekkingsgraad en de vereiste dekkingsgraad +10% Volledig gemiddelde dekkingsgraad is hoger dan de vereiste dekkingsgraad +10% Volledig inclusief inhaal gemiddelde dekkingsgraad is hoger dan de vereiste dekkingsgraad +20%, als er in de drie voorgaande jaren een achterstand in toeslagverlening was De gemiddelde dekkingsgraad is het gemiddelde van de dekkingsgraad van vier kwartalen, eindigend bij het derde kwartaal in het jaar voorafgaand aan 1 januari van het jaar waarin toeslag wordt verleend. Daarbij geldt dat het verschil tussen hoogste kwartaalstand en laagste kwartaalstand niet meer mag bedragen dan 20%; is dit wel het geval dan wordt de hoogste kwartaalstand afgetopt op de laagste kwartaalstand + 20%. Ook geldt hierbij dat de actuele dekkingsgraad niet lager mag zijn dan de Vereiste Dekkingsgraad -/- 5% op het moment dat het indexatiebesluit genomen wordt. Bij de vaststelling van de Gemiddelde Dekkingsgraad, de Vereiste Dekkingsgraad en de actuele dekkingsgraad wordt de dekkingsgraad genomen voordat de toeslagtoekenning daarin verwerkt is. In 2011 heeft het bestuur het toeslagbeleid geëvalueerd. Daarbij heeft zij besloten om de staffel voor inhaaltoeslagen als volgt te specificeren. Hoogte toeslag Voorwaarden Over maximaal 1 jaar terug gemiddelde dekkingsgraad is hoger dan de vereiste dekkingsgraad +10%, Over maximaal 3 jaar terug gemiddelde dekkingsgraad is hoger dan de vereiste dekkingsgraad +20%, Over maximaal 5 jaar terug gemiddelde dekkingsgraad is hoger dan de vereiste dekkingsgraad +25%, Over maximaal 10 jaar terug gemiddelde dekkingsgraad is hoger dan de vereiste dekkingsgraad +30%, BPL JAARVERSLAG

32 Onderstaande tabel laat zien welke toeslagen het fonds de afgelopen jaren heeft verleend en hoeveel de stijging van het prijsindexcijfer bedroeg over de van toepassing zijnde referteperiode. Jaar Percentage toeslag CPI ,5 1, ,6 0, ,5 1, ,4 1, ,4 1, ,8 2, ,1 0, ,0 1, ,0 2, ,0 2, ,0 1,1 3.5 Samenvatting financiële positie Samenvatting van de financiële positie van het fonds en ontwikkelingen gedurende het jaar: (x 1.000) Pensioen Technische Dekkingsvermogen EUR voorzieningen EUR graad % Stand per 1 januari ,4% Beleggingsresultaten Premiebijdragen Uitkeringen Wijziging marktrente Wijziging actuariële uitgangspunten Overige Stand per 31 december ,3% 30 BPL JAARVERSLAG 2013

33 De dekkingsgraad ultimo jaar (op basis van jaarrekening) heeft zich de afgelopen jaren als volgt ontwikkeld: Dekkingsgraden ultimo 109,3% 104,4% 100,6% 110,4% 117,3% Rente ultimo jaar van de rentetermijnstructuur Behorende bij de duration van het fonds 2,9% 2,5% 2,8% 3,4% 3,9% 3.6 Actuariële analyse De actuariële analyse van het saldo van baten en lasten kan als volgt worden weergegeven: EUR EUR Premieresultaat Premiebijdragen Pensioenopbouw Mutatie technische voorziening voor pensioenuitvoeringskosten Pensioenuitvoeringskosten Inclusief Interestresultaat Beleggingsresultaten inclusief rentederivaten Rentetoevoeging technische voorziening Wijziging marktrente Overige resultaten Resultaat op waardeoverdrachten Resultaat op kanssystemen (overige wijzigingen) Resultaat op uitkeringen Indexering en overige toeslagen Wijziging overige actuariële uitgangspunten Overige baten Overige lasten Totaal saldo van baten en lasten basisregeling VPL-resultaat Totaal saldo van baten en lasten Uitkomsten van de solvabiliteitstoets In boekjaar 2013 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds wederom hoger dan het minimaal vereist eigen vermogen. Er is echter nog wel sprake van een reservetekort. Het pensioenvermogen is dan lager dan het vereist vermogen. Voor de berekening van dit vereiste eigen vermogen wordt zo veel mogelijk gebruik gemaakt van het standaard model van DNB. BPL JAARVERSLAG

34 3.6.2 Oordeel van de waarmerkend actuaris over de financiële positie De waarmerkend actuaris komt tot het volgende oordeel: De technische voorzieningen zijn, in overeenstemming met de beschreven berekeningsregels en uitgangspunten, als geheel bezien, toereikend vastgesteld. Het eigen vermogen van het pensioenfonds is op de balansdatum lager dan het wettelijk Vereist Eigen Vermogen, maar niet lager dan het wettelijk Minimaal Vereist Eigen Vermogen. Gemeten naar de wettelijke maatstaf is ten aanzien van de verplichtingen, aangegaan tot balansdatum, sprake van een reservetekort. Met inachtneming van het voorafgaande heb ik mij ervan overtuigd dat is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet met uitzondering van artikel 132 lid 1 in verband met het reservetekort Risico en beheersing/beleid Het bestuur heeft zijn beleid verwoord in de ABTN. Algemene leidraad voor het uitvoeren van zijn beheertaken is risicomijdend operationeel management. Onderstaand treft u de risico s die het bestuur met prioriteit heeft aanpakt: Actuariële risico s; Renterisico; Beleggingsrisico s. Het bestuur beschikt over een aantal beleidsinstrumenten ten behoeve van het beheersen van deze risico s. Deze beleidsinstrumenten betreffen: Premiebeleid; Toeslagbeleid; Beleggingsbeleid. De keuze en toepassing van beleidsinstrumenten vindt plaats na uitvoerige analyses ten aanzien van te verwachten ontwikkelingen van de verplichtingen en de financiële markten. Daarbij wordt onder meer gebruikgemaakt van ALM-studies. Een ALM-studie is een analyse van de structuur van de pensioenverplichtingen en van verschillende beleggingsstrategieën en de ontwikkeling daarvan in diverse economische scenario s. De uitkomsten van deze analyses vinden hun weerslag in jaarlijks door het bestuur vast te stellen beleggingsrichtlijnen als basis voor het uit te voeren beleggingsbeleid. De beleggingsrichtlijnen geven normen en limieten aan waarbinnen de uitvoering van het beleggingsbeleid moet plaatsvinden. Ze zijn gericht op het beheersen van de belangrijkste (beleggings)- risico s.bij de uitvoering van het beleggingsbeleid wordt gebruik gemaakt van derivaten. In 2012 is er een update gemaakt van de ALM-studie. Deze studie was voor het bestuur geen aanleiding om het beleid substantieel te wijzigen. In de loop van 2014 wordt een nieuwe ALM-studie uitgevoerd, waarbij tevens rekening wordt gehouden met de nieuwe wettelijke toezichtseisen die naar verwachting per 1 januari 2015 in gaan Actuariële risico s De grondslag voor overlevingskansen is gebaseerd op de Prognosetafel van het Actuarieel Genootschap (AG). Deze AG Prognosetafel houdt rekening met de voorzienbare trend in overlevingskansen van de gehele Nederlandse bevolking. De algemene sterftekansen die volgen uit de tafel worden voor het fonds gecorrigeerd in verband met ervaringssterfte. Overige relevante actuariële risico s zijn het overlijdensrisico (kortleven risico) en het arbeidsongeschiktheidsrisico. Alle actuariële risico s worden jaarlijks in kaart gebracht, waarbij, indien nodig, de actuariële vooronderstellingen waarop de premie en de voorziening worden vastgesteld, zullen worden aangepast Renterisico Het fonds is gevoelig voor wijzigingen in de marktrente omdat de duration van de beleggingen en de verplichtingen niet gelijk zijn. Bij de bepaling van het beleggingsbeleid weegt het bestuur zorgvuldig de voordelen (meer zekerheid) en nadelen (minder rendement) van meer of minder durationmatching af ten opzichte van alternatieve strategieën. Het bestuur heeft ervoor gekozen om het renterisico deels af te dekken. Vanaf 2012 is de omvang van de renteafdekking gebaseerd op de marktrente, bij de uitvoering daarvan is al rekening gehouden met de UFR. 32 BPL JAARVERSLAG 2013

Jaarverslag 2012 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw

Jaarverslag 2012 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Jaarverslag 12 Jaarverslag 2012 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw datum Juni 2013 Samenvatting Stichting Bedrijfspensioenfonds

Nadere informatie

Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw

Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Jaarverslag 2011 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw datum Juni 2012 Versie 5.0 Samenvatting KERNCIJFERS 2011 2010 2009

Nadere informatie

TRANSPARANTIEDOCUMENT

TRANSPARANTIEDOCUMENT TRANSPARANTIEDOCUMENT Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie en aanverwante Bedrijven (VNPS) Dit is een uitgave van de Vereniging Nederlands Pensioenfonds voor de Sigarenindustrie

Nadere informatie

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram

2013 verkort in beeld. Ontwikkelingen. Pensioenen Beleggingen Organogram 02 verkort in beeld 03 Ontwikkelingen 05 08 10 Pensioenen Beleggingen Organogram Aantal deelnemers dat pensioen opbouwt Aantal personen dat een ouderdomspensioen ontvangt Aantal deelnemers met slapende

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019 Profielschets lid Raad van Toezicht 20 mei 2019 71649 092004 1. INLEIDING Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (hierna: Pensioenfonds Kappers) is het pensioenfonds voor de kappersbranche.

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018 Profielschets lid Raad van Toezicht 6 maart 2018 71649 092004 1. INLEIDING In dit document zijn achtereenvolgens de kenmerken van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (Bpf Kappers)

Nadere informatie

Later AOW en pensioen

Later AOW en pensioen Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag Juli 2017 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan

Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Bijlage 3 Het Financieel Crisisplan Dit financieel crisisplan is geschreven in het kader van artikel 145 van de Pensioenwet. Het crisisplan maakt deel uit van de beschrijving van de beheerste en integere

Nadere informatie

Datum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630

Datum Briefnummer Behandeld door Doorkiesnummer 15-2-2012 20120215 N.W. Dijkhuizen 630 Pensioenfonds Productschappen Bezoekadres Laan van Zuid Hoorn 165 2289 DD Rijswijk Postadres Postbus 3042 2280 GA Rijswijk Telefoon 070 4138630 Fax 070 4138650 E-mail info@pbodnl Website wwwpbodnl KvK

Nadere informatie

Strengere regels voor pensioenfondsen

Strengere regels voor pensioenfondsen Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag November 2015 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

stichting pensioenfonds wonen

stichting pensioenfonds wonen stichting pensioenfonds wonen Verkort Jaarverslag 2007 Kerncijfers Aantallen per 31-12 2007 2006 Werkgevers 4.331 4.161 Deelnemers 33.009 31.705 Gewezen deelnemers 70.948 62.860 Gepensioneerden 8.468 7.735

Nadere informatie

Transparantiedocument organisatie van Stichting Pensioenfonds Wonen

Transparantiedocument organisatie van Stichting Pensioenfonds Wonen Transparantiedocument organisatie van Stichting Pensioenfonds Wonen Dit is een uitgave van Stichting Pensioenfonds Wonen Voorwoord In dit document beschrijft het bestuur van Stichting Pensioenfonds Wonen

Nadere informatie

Jaarverslag 10 10 Jaarverslag Bedrijfspensioenfonds voor de l andbouw

Jaarverslag 10 10 Jaarverslag Bedrijfspensioenfonds voor de l andbouw 10 Jaarverslag Jaarverslag 2010 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Samenvatting Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Aantallen en percentages 2010 2009 2008 2007 2006 2005 Aangesloten

Nadere informatie

Wanneer gaat u met pensioen: eerder of later? AOW-leeftijd verschuift opnieuw

Wanneer gaat u met pensioen: eerder of later? AOW-leeftijd verschuift opnieuw Pensioenflits Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie + Verkort jaarverslag Juli 2017 De Pensioenflits is een uitgave van uw Bedrijfstakpensioenfonds voor de Betonproductenindustrie

Nadere informatie

Bestuur. Deelnemers: 2 Pensioengerechtigden:3 Werkgevers 2. Verantwoording en medezeggenschap

Bestuur. Deelnemers: 2 Pensioengerechtigden:3 Werkgevers 2. Verantwoording en medezeggenschap Governance Algemeen Het bestuur van het fonds streeft als eindverantwoordelijk uitvoerder van de door sociale partners overeengekomen pensioenregeling naar een optimale kwaliteit, zorgvuldigheid en openheid

Nadere informatie

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics

Nadere informatie

2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen

2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen Verkort jaarverslag 2009 2009: een actief jaar met interessante ontwikkelingen Het jaar 2009 stond in het teken van het treffen van maatregelen om de financiële positie van het fonds weer op het gewenste

Nadere informatie

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag.

Een overzicht van de kerncijfers vindt u op <pagina 8 en 9> van het volledige jaarverslag. 12 vragen over het jaarverslag 2013 De hoofdpunten uit het jaarverslag van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (SPV) behandelen we aan de hand van 12 vragen en antwoorden. Een volledig exemplaar

Nadere informatie

Profielschets lid Verantwoordingsorgaan oktober 2016

Profielschets lid Verantwoordingsorgaan oktober 2016 71649 092004 Profielschets lid Verantwoordingsorgaan oktober 2016 postadres postbus 3183 3502 GD Utrecht telefoon (030) 245 39 22 fax (030) 245 35 72 KvK 41178959 1. INLEIDING In dit document zijn achtereenvolgens

Nadere informatie

Reglement Raad van Toezicht. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf

Reglement Raad van Toezicht. van de. Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Reglement Raad van Toezicht van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Vastgesteld 22-12-2016 Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 3 Artikel 1 - Begripsomschrijvingen...

Nadere informatie

Transparantiedocument

Transparantiedocument Transparantiedocument Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houtverwerkende Industrie en Jachtbouw Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houtverwerkende Industrie en Jachtbouw

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT. [Versie 1 januari 2019]

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT. [Versie 1 januari 2019] REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT [Versie 1 januari 2019] ARTIKEL 1 BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen zoals opgenomen in de statuten van Stichting Pensioenfonds Achmea van

Nadere informatie

Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf

Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Beschrijving Pension Fund Governance Stichting Bedrijfspensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Bakkersbedrijf Datum 15 juni 2012 1 Voorwoord

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2016

Verkort jaarverslag 2016 Verkort jaarverslag 2016 Wat waren in 2016 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag. Naast deze bondige versie treft u ook het

Nadere informatie

Jaarverslag verkorte versie STICHTING BEROEPSPENSIOENFONDS LOODSEN

Jaarverslag verkorte versie STICHTING BEROEPSPENSIOENFONDS LOODSEN Jaarverslag 2013 - verkorte versie STICHTING BEROEPSPENSIOENFONDS LOODSEN Verkort jaarverslag 2013 In deze verkorte versie van het jaarverslag 2013 leest u de belangrijkste ontwikkelingen van het afgelopen

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 26 juni 2014

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 26 juni 2014 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 26 juni 2014 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 27

Nadere informatie

Jaarverslag 09 Jaarverslag 0 Bedrijfspensioenfonds voor de l andbouw

Jaarverslag 09 Jaarverslag 0 Bedrijfspensioenfonds voor de l andbouw 09 Jaarverslag Groot in kleinschaligheid Jaarverslag 2009 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Samenvatting Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Aantallen en percentages 2009 2008

Nadere informatie

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG

2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2011 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het jaarverslag legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Reglement voor de raad van toezicht

Reglement voor de raad van toezicht Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Zuivel en aanverwante industrie (BPZ) Reglement voor de raad van toezicht Colofon Dit reglement is een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2017

VERKORT JAARVERSLAG 2017 VERKORT JAARVERSLAG 2017 De belangrijkste ontwikkelingen in 2017 bij Pensioenfonds TNT Express op een rij in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige jaarverslag vindt

Nadere informatie

Jaarverslag 2015 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw

Jaarverslag 2015 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Jaarverslag 15 Jaarverslag 2015 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw datum Juni 2016 2 BPL JAARVERSLAG 2015 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017

Deelnemersvergadering. Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Deelnemersvergadering Haarlem 26 juni 2017 Boxmeer 29 juni 2017 Oss 29 juni 2017 Agenda Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Verantwoording en jaarverslag 2016: beleggingen en pensioenaanspraken

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS EN LID GOVERNANCECOMMISSIE STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 22 MEI 2015

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS EN LID GOVERNANCECOMMISSIE STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 22 MEI 2015 FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS EN LID GOVERNANCECOMMISSIE STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 22 MEI 2015 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur...

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Reglement intern toezicht In werking 01-01-2019 Artikel 1. Begripsbepalingen: De begripsbepalingen als opgenomen in artikel 1 van de statuten van het pensioenfonds

Nadere informatie

Jaarverslag 2014. Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw. Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw

Jaarverslag 2014. Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw. Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Jaarverslag 14 Jaarverslag 2014 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw datum Juni 2015 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Meerjarenoverzicht

Nadere informatie

VERKORT JAARVERSLAG 2016

VERKORT JAARVERSLAG 2016 VERKORT JAARVERSLAG 2016 2016: wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen van 2016 bij Pensioenfonds TNT Express? U leest het in deze verkorte en vereenvoudigde versie van het jaarverslag. Het volledige

Nadere informatie

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 >

SPNG. veranderingen. was voor. een jaar van grote. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Verkort jaarverslag 2013 > 2013 was voor SPNG een jaar van grote veranderingen. Eind 2012 liep het herverzekeringscontract met Nationale-Nederlanden

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenen: actueler dan ooit Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur de pensioenregeling

Nadere informatie

In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van:

In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: Financieel Crisisplan 1. Elementen crisisplan In de Pensioenwet is vastgelegd dat wanneer een pensioenfonds niet langer voldoet aan de gestelde eisen ten aanzien van: vereist eigen vermogen (ultimo 2011

Nadere informatie

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds

Geef pensioen de aandacht die het verdient. Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Geef pensioen de aandacht die het verdient Jaarbericht Stichting Pensioenfonds Vijf mythes over pensioen Over pensioenen zijn meerdere mythes in omloop. Het is belangrijk om te weten hoe het wel zit. De

Nadere informatie

Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING. Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING

Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING. Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Kenmerken Fonds Stichting Pensioenfonds ING (hierna: het Fonds) is op 1 januari

Nadere informatie

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN?

WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? WAT SPEELT ER ROND UW PENSIOEN BIJ SPUN? Bijeenkomst voor pensioengerechtigden Dick Vis, voorzitter Stichting Pensioenfonds Urenco Nederland 20 september 2016 Agenda 1. Samenvatting jaarverslag 2015 2.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 8 september 2014

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 8 september 2014 Stichting Pensioenfonds Avery Dennison Algemene Vergadering van Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 8 september 2014 Agenda 1. Opening 2. Vaststelling notulen jaarvergadering

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2015

Verkort jaarverslag 2015 Verkort jaarverslag 2015 Wat waren in 2015 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag 2015. Naast deze bondige versie treft u ook

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2013

Verkort jaarverslag 2013 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Verkort voor de Betonproductenindustrie jaarverslag 2012 Hoe verliep 2013 voor ons pensioenfonds? Wat waren de belangrijkste onderwerpen? Behaalde het fonds de gewenste

Nadere informatie

Profiel voor (kandidaat)leden van het Verantwoordingsorgaan PMT

Profiel voor (kandidaat)leden van het Verantwoordingsorgaan PMT Profiel voor (kandidaat)leden van het Verantwoordingsorgaan PMT Profiel van PMT Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT) verzorgt de pensioenregeling voor de bedrijfstak Metaal en Techniek. In totaal zijn

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds NEG Nederland Huishoudelijk Reglement

Stichting Pensioenfonds NEG Nederland Huishoudelijk Reglement Stichting Pensioenfonds NEG Nederland Huishoudelijk Reglement In dit huishoudelijk reglement gelden dezelfde begripsbepalingen als in de statuten van het fonds. Daar waar in dit document over statuten

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018

Stichting Pensioenfonds Avery Dennison. Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018 Stichting Pensioenfonds Avery Dennison Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Oegstgeest, 3 september 2018 Agenda 1. Opening 2. Vaststelling notulen jaarvergadering 4 september 2017 3.

Nadere informatie

2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG

2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 2013 in het kort SAMENVATTING VAN HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2013 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Transparantiedocument

Transparantiedocument Transparantiedocument Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf datum 18 februari 2016 Voorwoord In dit

Nadere informatie

Jaarverslag 2014. Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw. Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw

Jaarverslag 2014. Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw. Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Jaarverslag 14 Jaarverslag 2014 Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw Dit is een uitgave van Stichting Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw datum Juni 2015 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Meerjarenoverzicht

Nadere informatie

Deelnemersvergadering 17 september 2009

Deelnemersvergadering 17 september 2009 Deelnemersvergadering 17 september 2009 Agenda 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Notulen van de vergadering van 30 september 2008 3. Jaarverslag 2008 goedkeuring en decharge 4. Herstelplan

Nadere informatie

2012 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG

2012 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2012 in het kort TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 1 Toelichting op het jaarverslag In het Jaarverslag 2012 legt het pensioenfonds uitgebreid verantwoording af over de ontwikkelingen, besluiten en gebeurtenissen

Nadere informatie

Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019

Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019 Haarlem 18 juni 2019 Boxmeer 20 juni 2019 Oss 20 juni 2019 Opening, mededelingen Toelichting organisatie van het fonds Ontwikkelingen 2018 & 2019 - IORP II & Bestuursmodel - Pensioenakkoord Beleggingen,

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016 FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur... 3

Nadere informatie

Verkort jaarverslag 2013

Verkort jaarverslag 2013 Verkort jaarverslag 2013 Wat waren in 2013 de belangrijkste feiten en gebeurtenissen voor GE Pensioen? U leest het in deze verkorte versie van het jaarverslag 2013. Naast deze bondige versie treft u ook

Nadere informatie

Stichting IKEA Pensioenfonds. Reglement Verantwoordingsorgaan

Stichting IKEA Pensioenfonds. Reglement Verantwoordingsorgaan Stichting IKEA Pensioenfonds Reglement Verantwoordingsorgaan Artikel 1. Definities In dit reglement wordt verstaan onder: a) Bestuur: het bestuur van het fonds. b) Code Pensioenfondsen: de Code opgesteld

Nadere informatie

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA

REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA REGLEMENT RAAD VAN TOEZICHT STICHTING PENSIOENFONDS ACHMEA Reglement Raad van Toezicht SPA Versie 1 juli 2016 ARTIKEL 1 BEGRIPSOMSCHRIJVINGEN Voor dit reglement zijn de begripsomschrijvingen zoals opgenomen

Nadere informatie

2010: jaar van herstel

2010: jaar van herstel Verkort jaarverslag 2010 2010: jaar van herstel Hoe presteerde Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Handel in Bouwmaterialen in 2010? Wat waren de belangrijkste ontwikkelingen? In dit verkort jaarverslag

Nadere informatie

Functieprofiel lid verantwoordingsorgaan

Functieprofiel lid verantwoordingsorgaan Functieprofiel lid verantwoordingsorgaan 1. Algemene kenmerken van het pensioenfonds Stichting Pensioenfonds Achmea (SPA) is een ondernemingspensioenfonds dat de Achmea pensioenregelingen uitvoert voor

Nadere informatie

Het bestuur zal het crisisplan jaarlijks evalueren en zo nodig aanpassen.

Het bestuur zal het crisisplan jaarlijks evalueren en zo nodig aanpassen. Financieel crisisplan (per 1-7-2016) Inleiding Onderstaand is het financieel crisisplan van het SPF weergegeven. Het financieel crisisplan is gebaseerd op artikel 29b van het besluit FTK en wordt toegevoegd

Nadere informatie

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018

Pensioenbijeenkomst. 22 maart 2018 Pensioenbijeenkomst 22 maart 2018 Programma Welkom! Het fonds - mensen en cijfers* Financiële positie en beleid* Pensioenregeling en keuzes Actualiteiten 5 minuten 15 minuten 10 minuten 5 minuten Vragen?

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds. voor. Verloskundigen

Stichting Pensioenfonds. voor. Verloskundigen REGLEMENT BELEGGINGSADVIESCOMMISSIE Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen Datum: 8 oktober 2018 REGLEMENT BELEGGINGSADVIESCOMMISSIE BEGRIPSBEPALINGEN Artikel 1 Waar in dit reglement aanduidingen

Nadere informatie

Terugblik 2011 in cijfers

Terugblik 2011 in cijfers Terugblik 2011 in cijfers U vindt hier een samenvatting van het jaarverslag 2011. Het volledige jaarverslag kunt u downloaden via www.pensioenfondsricohnederland.nl. Financiële situatie Door de kredietcrisis

Nadere informatie

Mijn Pensioen. Pensioen is meer! Onderwerpen van vandaag 23/11/2015. Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit?

Mijn Pensioen. Pensioen is meer! Onderwerpen van vandaag 23/11/2015. Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit? Mijn Pensioen Pensioen is meer! Oktober / november 2015 Onderwerpen van vandaag Mijn Pensioen (1) Hoe ziet mijn pensioen eruit? Mijn Pensioenfonds (2) Jaarverslag 2014 Hoe is het pensioenfonds georganiseerd?

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016

Deelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016 Deelnemersbijeenkomst Stichting Jan Huysman Wz fonds 27 September 2016 1 1: OPENING & AGENDA Opening Notulen deelnemersvergadering 2015 Deelnemersvergadering juli 2016 Samenstelling bestuur en verantwoordingsorgaan

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst voor aangesloten werkgevers. April 2012

Informatiebijeenkomst voor aangesloten werkgevers. April 2012 Informatiebijeenkomst voor aangesloten werkgevers April 2012 Agenda Kenmerken SPNG Aanleiding Uitgangspunten en ondernomen stappen Wijzigingen in de regeling en premie Intermezzo: de pensioendriehoek Stappen

Nadere informatie

Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Hazerswoude, 2 september 2013

Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Hazerswoude, 2 september 2013 Algemene Vergadering van Deelnemers en Gepensioneerden Hazerswoude, 2 september 2013 Agenda 1. Opening 2. Vaststelling notulen jaarvergadering 3 september 2012 3. Jaarverslag 2012 4. Beleggingsbeleid 5.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot

Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Positie 2018 Gebaseerd op het jaarverslag over 2018 en recente ontwikkelingen Hoe werkt ons pensioenfonds voor jou? Financiële positie Waardevastheid pensioen 1

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland

Stichting Pensioenfonds Deutsche Bank Nederland Human Resources Stichting Pensioenfonds Nederland Toelichting Witteveenkader II en nieuw Financieel Toetsingskader 30 september 2014 kantoor Amsterdam Identifier Presentatie Seminar DNB 28 en 30 mei 2013

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 27 juni 2013

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 27 juni 2013 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 27 juni 2013 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 5

Nadere informatie

PROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds

PROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds PROFIELSCHETS NIET UITVOEREND BESTUURDER Stichting Stichting behoort tot de grootste ondernemingspensioenfondsen van Nederland met een belegd vermogen van bijna 18 miljard euro. Het pensioenfonds voert

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds

Deelnemersbijeenkomsten. Grolsch Pensioenfonds Deelnemersbijeenkomsten Grolsch Pensioenfonds 11 april 2016 Programma Welkom en Pensioen in het kort Eveline Paternotte Organisatie en kerncijfers Han Thoman 10 minuten Financiële positie en fondsbeleid

Nadere informatie

In september 2016 werd het contract met Syntrus Achmea Pensioenbeheer opgezegd. In 2017 werd een nieuwe pensioenuitvoeringsorganisatie

In september 2016 werd het contract met Syntrus Achmea Pensioenbeheer opgezegd. In 2017 werd een nieuwe pensioenuitvoeringsorganisatie 2017in vogelvlucht Deelnemers Financieel Beleggingen Kosten Communicatie In juni 2018 hebben we ons jaarverslag 2017 uitgebracht. We hebben de belangrijkste ontwikkelingen van 2017 voor u samengevat. Het

Nadere informatie

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Achtergrond Wet versterking bestuur pensioenfondsen 3. Wet versterking bestuur pensioenfondsen 4. Wijzigingen

Nadere informatie

Reglement van het Verantwoordingsorgaan

Reglement van het Verantwoordingsorgaan Reglement van het Verantwoordingsorgaan Per 3 december 2014 Inhoudsopgave Hoofdstuk I Algemene bepalingen 3 Artikel 1 Begripsbepalingen 3 Artikel 2 Voorzitter en plaatsvervangend voorzitter 4 Artikel 3

Nadere informatie

Verkort Jaarverslag 2014

Verkort Jaarverslag 2014 Verkort Jaarverslag 2014 Het bestuur: de pensioenwereld blijft in beweging Ook in 2014 stond de pensioenwereld niet stil. Het bestuur volgde alle actuele politieke en maatschappelijke ontwikkelingen op

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016 FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur... 3 4. Bestuurssamenstelling...

Nadere informatie

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20 Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014 Stand van zaken SVG 1 van 20 Programma Pensioenfonds SVG Wat speelt er rond de pensioenen? Financiële positie SVG Kortingsmaatregel Vooruitblik 2014-2015

Nadere informatie

voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV).

voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV). REGLEMENT BELEGGINGSCOMMISSIE voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV). Artikel 1 Vaststelling en reikwijdte Dit reglement geeft, in aanvulling op de statuten,

Nadere informatie

Taakopdracht, bevoegdheden en samenstelling commissies. van het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf

Taakopdracht, bevoegdheden en samenstelling commissies. van het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Taakopdracht, bevoegdheden en samenstelling commissies van het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Schilders-, Afwerkings- en Glaszetbedrijf Versie: mei 2013 1 Visitatiecommissie De visitatiecommissie heeft

Nadere informatie

Stichting Norit Pensioenfonds

Stichting Norit Pensioenfonds Stichting Norit Pensioenfonds Communicatieplan 2017-2019 Dit communicatieplan is voorbereid door de werkgroep communicatie van Stichting Norit Pensioenfonds en vastgesteld door het bestuur. Amersfoort,

Nadere informatie

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015

Welkom namens. Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK. AMSTERDAM, 25 juni 2015 Welkom namens Stichting Pensioenfonds van de KAS BANK AMSTERDAM, 25 juni 2015 AGENDA 1. Opening en voorstellen leden van het bestuur 2. Mededelingen van de voorzitter 3. Notulen deelnemersvergadering 26

Nadere informatie

Financieel crisisplan

Financieel crisisplan Financieel crisisplan Inleiding In Artikel 145 van de Pensioenwet wordt voorgeschreven dat de ABTN een financieel crisisplan moet bevatten. Artikel 29b van het besluit FTK geeft hier een nadere uitwerking

Nadere informatie

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008

Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 Stichting Metro Pensioenfonds Populair jaarverslag 2008 blad 1 van 7 Het Metro Pensioenfonds Hieronder eerst een aantal bijzonderheden over het Metro Pensioenfonds. Het Metro Pensioenfonds is opgericht

Nadere informatie

1. Definities Kostendekkende premie Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen.

1. Definities Kostendekkende premie Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen. Premiebeleid 1. Definities Kostendekkende Premie die noodzakelijk is om jaarlijks ouderdomspensioenaanspraken in te kopen. Gedempte Premie gebaseerd op gemiddelde rente curves, waardoor de invloed van

Nadere informatie

Financieel crisisplan

Financieel crisisplan In werking : 1 oktober 2018 Inhoudsopgave 1. Beschrijving crisissituatie 3 2. Beleidsdekkingsgraad waarbij het fonds er zonder korten niet meer uit kan komen 4 3. Maatregelen die ter beschikking staan

Nadere informatie

Transparantiedocument organisatie van pensioenfonds VLEP

Transparantiedocument organisatie van pensioenfonds VLEP Transparantiedocument organisatie van pensioenfonds VLEP Dit is een uitgave van Stichting Pensioenfonds juni 2014 Voorwoord In dit document beschrijft het bestuur van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds

Nadere informatie

Asset & Liability Management

Asset & Liability Management Asset & Liability Management Verder gaan is de juiste balans vinden. ALM: inzicht in risico s Zorgen voor balans tussen pensioenverplichtingen en de opbouw van het pensioenvermogen. Het is een kerntaak

Nadere informatie

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015

Belanghebbendenvergadering. 24 september 2015 Belanghebbendenvergadering 24 september 2015 Agenda 1. Opening 2. Actuele ontwikkelingen Ballast Nedam N.V. 3. Jaarverslag 2014 4. Nieuwe pensioenregelgeving en herstelplan 5. Toekomst pensioenfonds 6.

Nadere informatie

Volgens de beleidsregel van De Nederlandsche Bank (DNB) is een financieel crisisplan als volgt te definiëren:

Volgens de beleidsregel van De Nederlandsche Bank (DNB) is een financieel crisisplan als volgt te definiëren: Vastgesteld door het bestuur op 16 mei 2012 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Beschrijving crisissituatie... 3 3. Dekkingsgraad waarbij het fonds er zonder korten niet meer uit kan komen... 4 4. Maatregelen

Nadere informatie

Herstelplan ultimo 2016

Herstelplan ultimo 2016 Stichting Pensioenfonds NIBC Herstelplan ultimo 2016 16 juni 2017 - samenvatting (1) - Het Pensioenfonds NIBC (PF NIBC) verkeert sinds 30 juni 2015 in een tekort situatie en daarom dient jaarlijks het

Nadere informatie

Brochure. Pensioenfonds DSM Nederland

Brochure. Pensioenfonds DSM Nederland Brochure Pensioenfonds DSM Nederland Pensioenfonds DSM Nederland (PDN) Het bestuur van PDN Het bestuur van PDN bestaat uit maximaal acht leden. Van deze acht leden zijn: vier leden (inclusief voorzitter)

Nadere informatie

Veel veranderingen in druk pensioenjaar 2015

Veel veranderingen in druk pensioenjaar 2015 Verkort jaarverslag 2015 Elk jaar legt Metro Pensioenfonds in het jaarverslag verantwoording af over het gevoerde beleid van het afgelopen jaar. Voor degenen die liever een overzicht willen lezen van de

Nadere informatie

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie.

Verder in deze nieuwsbrief een samenvatting van het rapport van de visitatiecommissie. Van het SPAN bestuur De maand mei staat in het teken van het afronden van het SPAN jaarverslag over 2012. Eind deze maand verwachten we dat het verslag wordt goedgekeurd door actuaris en accountant. Het

Nadere informatie

Profielschets voor lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland

Profielschets voor lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland 1 Profielschets voor lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland Inhoudsopgave 1. Profielschets lid verantwoordingsorgaan Stichting Pensioenfonds DuPont Nederland 2 1.1. Het pensioenfonds...

Nadere informatie

27 september Deelnemersvergadering

27 september Deelnemersvergadering 27 september 2007 Deelnemersvergadering Kernpunten 2006 Goed jaar, dekkingsgraad van 117,1% naar 122,7% Geen herstelplan meer nodig in 2007 Indexatie in 2006 verleend over 2005 van: - 0,63% voor de actieve

Nadere informatie