GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2011

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2011"

Transcriptie

1 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES SITUATION AU 31/12/2011

2 HANDELSINFORMATIE bron van zekerheid Van beknopte tot zeer gedetailleerde handelsrapporten over Belgische en buitenlandse ondernemingen. De gegevens worden geëvalueerd met betrekking tot kredietwaardigheid en zijn op diverse manieren raadpleegbaar. DATABASE MARKETING bron van succes Creatie, verrijking en optimalisatie van uw business-to-businessbestanden, gebaseerd op de gigantische Graydon-databank en een jarenlange knowhow in gegevensbeheer. CALL CENTER bron van contact Lead generation & qualification, telefonische opvolging van uw facturen in uw naam, verrijking van uw bestanden, opvolging van uw mailings,... kortom, u kan zich toespitsen op uw kernactiviteit. Onze specialisten van het Call Center vullen u hierbij aan. INCASSO bron van inkomsten Curatieve maatregelen zorgen ervoor dat uw geld op uw rekening staat: van rappelbrieven, telefonische contacten tot juridische opvolging. OPLEIDINGEN bron van deskundigheid De Graydon Business Academy (voorheen Academy for Credit Management) verzorgt hoogstaande opleidingen en lunchcauserieën over creditmanagement en debiteurenbeheer, met medewerking van docenten uit de academische wereld en de praktijk. INFOS COMMERCIALES source de sécurité Pour des rapports commerciaux résumés ou détaillés concernant des belges ou étrangères. Evaluation de données. Informations consultables de diverses manières. DATABASE MARKETING source de succès Création, enrichissement et optimalisation des fichiers «business-to-business» à l aide de la gigantesque base de données Graydon Belgium et d un savoir-faire accumulé depuis de nombreuses années en matière de gestion des données. CALL CENTER source de contact Lead generation & qualification, suivi téléphonique de vos factures en votre nom, enrichissement téléphonique de vos fichiers, suivi téléphonique de vos publipostages,... En conclusion, vous pouvez vous concentrer sur votre activité essentielle. Nos spécialistes du Call Center vous y assisteront. RECOUVREMENT source de revenus Grâce à des mesures curatives votre argent se trouve sur votre compte: de lettres de rappel, contacts téléphoniques jusqu au suivi juridique. FORMATIONS source de compétences La Graydon Business Academy (appelée auparavant Academy for Credit Management) offre des formations de haut niveau et des déjeuners-causeries en gestion du crédit et des débiteurs, en collaboration avec des enseignants du monde académique et des spécialistes travaillant sur le terrain.

3 INHOUD CONTENU 1. Inleiding Graydon Belgium en de modellen voor faillissement en succes Afbakening en omschrijving van het onderzoeksveld Algemene waarnemingen inzake knipperlichten bij gefailleerden in Alarmwaarde van het knipperlicht 7 2. Analyse van de knipperlichten Knipperlicht 1: Eigen vermogen kleiner dan 50% van het kapitaal Knipperlicht 2: Algemene schuldgraad meer dan 100% Knipperlicht 3: Protesten op wisselbrieven Knipperlicht 4: Vervallen schulden naar fiscus of RSZ Knipperlicht 5: Dagvaardingen van de RSZ Knipperlicht 6: Rentabiliteit twee opeenvolgende jaren negatief Knipperlicht 7: Geen publicatie van de jaarrekening voor de jongste twee opeenvolgende jaren Knipperlicht 8: Bestuurder is in dezelfde functie gesignaleerd in een failliete onderneming Knipperlicht 9: FiTo -meter sterk negatief Knipperlicht 10: Voorlopig bewindvoerder aangesteld Knipperlicht 11: Liquiditeit kleiner dan 0, Knipperlicht 12: Graydon Sociale Score (GSS) negatief Knipperlicht 13: Basislimietbedrag negatief Belang voor het handelsonderzoek van het aantal knipperlichten per bedrijf Besluit Introduction Graydon Belgium et les modèles de faillite et de succès Balisage et description du champ d investigation Observations générales concernant les clignotants des en faillite en Valeur d alarme du clignotant 7 2. Analyse des clignotants Clignotant 1: Fonds propres inférieurs à 50% du capital Clignotant 2: Taux d endettement général supérieur à 100% Clignotant 3: Protêts Clignotant 4: Dettes vis-à-vis du fisc ou de l ONSS venues à échéance Clignotant 5: Citations par l ONSS Clignotant 6: Rentabilité négative pendant deux années successives Clignotant 7: Pas de publication de comptes annuels successivement pour les deux dernières années Clignotant 8: Administrateur signalé dans la même fonction dans une entreprise en faillite Clignotant 9: FiTo -mètre fortement négatif Clignotant 10: Désignation d un administrateur provisoire Clignotant 11: Liquidités inférieures à 0, Clignotant 12: Score Social Graydon (GSS) négatif Clignotant 13: Montant limite de base négatif Importance du nombre de clignotants par entreprise pour l enquête commerciale Conclusion 22 Graydon Belgium nv /sa Uitbreidingstraat 84 b1 BE-2600 Berchem T: (0) F: (0) info@graydon.be Tekst: Eric Van den Broele Lay-out: Nicky Sterck

4 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN Inleiding 1. Introduction 1.1. Graydon Belgium en de modellen voor faillissement en succes Graydon Belgium nv onderhoudt en voedt een databank waarin elke in België gevestigde economische entiteit, drager van een ondernemingsnummer, wordt teruggevonden. De belangrijke diversiteit aan bronnen zorgt ervoor dat eender welke onderneming - van de allergrootste firma tot het kleinste zelfstandige bedrijf - van bij het ontstaan wordt geregistreerd. Zodoende profileert de Graydon-databank zich als een reusachtige en gemakkelijk hanteerbare bibliotheek waar op evidente wijze alle officiële stukken met betrekking tot een onderneming, zoals jaarrekeningen, oprichtingsaktes en diverse publicaties in het Staatsblad, worden teruggevonden. Naast de bundeling van officiële bronnen worden vele andere (zoals enquêtes, lectuur van kranten, gegevensverzameling rechtstreeks bij de bedrijven, rechtstreeks contact met diverse instanties,...) nauwkeurig up-todate gehouden. Eric Van den Broele Deputy Senior Manager Research, Graydon Belgium 1.1. Graydon Belgium et les modèles de faillite et de succès Graydon Belgium sa alimente et entretient une base de données reprenant toutes les entités économiques sises en Belgique, et porteuses d un numéro d entreprise. Grâce à la grande diversité de sources, n importe quelle entreprise, de la plus grande société à la plus petite entreprise indépendante, y est enregistrée dès sa création. La base de données Graydon se profile comme une bibliothèque géante et facile, dans laquelle sont classés de manière synoptique tous les documents officiels concernant les, comme les comptes annuels, les actes de constitution et les diverses publications au Moniteur belge. Outre les compilations des sources officielles, bien d autres informations encore (enquêtes, lecture des journaux, données collectées auprès des, contact direct avec diverses instances,...) y sont conservées et actualisées. Inderdaad sporen de 140 Graydon-medewerkers, zich scrupuleus houdend aan regelgeving ter zake, met de grootst mogelijke systematiek elk bijkomend gegeven op dat een beter inzicht verschaft in de actuele toestand van de individuele vennootschap of eenmanszaak. De verwerking van de informatiestroom genereert meer dan tachtig knipperlichten waarvan er, in overleg met de U.R.H.B., slechts dertien in deze studie worden besproken. Die signalen vormen op hun beurt, via diverse statistische analyses en wegingen, de voedingsbodem voor de hieronder geciteerde beoordelingssystemen. Op basis van het volledige gegevenspalet worden actief eigen scoresystemen toegepast die zowel de faillissementskans als de groeimogelijk-heden van een bedrijf inschatten. Hiertoe is van bij Graydon s ontstaan een traditie opgebouwd van diepgaand onderzoek, zowel intern als in nauwe samenwerking met de diverse universitaire onderzoekscentra die ons land rijk is. Volledigheidshalve wijzen we op het feit dat in deze studie een aantal knipperlichten individueel worden geëvalueerd op hun alarmwaarde. Onderhavige studie is dan ook bedoeld als aanvullende documentatie ten behoeve van de lezers-handelsrechters van dit tijdschrift. Het is echter geenszins de weergave van de analysemethodiek die Graydon in haar eigen modellen en toepassingen hanteert. Ook zal de lezer begrijpen dat de alarmwaarde van het individuele knipperlicht haar beperkingen kent. Het zijn de op basis van jarenlang onderzoek ontwikkelde - slechts ten dele in deze studie betrokken- Graydon-modellen, die de verschillende knipperlichten en andere gegevens via doorgedreven analyse en weging benaderen, die Graydon in staat stellen accurate uitspraken te doen over kansen op faillissement en succes. Graydon Belgium is fier op de intense samenwerking met de verschillende rechtbanken van koophandel en met het vertrouwen dat de rechtbanken in het bedrijf stellen. Op de handelsrechtbanken bestaat de uitdrukkelijke wil de kamers voor handelsonderzoek de nodige instrumenten in handen te geven, opdat de werkzaamheden efficiënt kunnen verlopen. Op de meeste handelsrechtbanken wordt op systematische wijze het handelsonderzoek gedocumenteerd met de objectieve gegevens en interpretatiesystemen die Graydon ter beschikking stelt. Omgekeerd engageert Graydon zich, en dit van in den beginne, om op geen enkele wijze gebruik te maken van kennis die mogelijkerwijs kan afgeleid worden uit de bevragingen door diezelfde rechtbanken. We blijven hopen dat deze samenwerking de rechtbanken ondersteunt in hun streven bedrijven in moeilijkheden ruim tijdig op te sporen, zodat de rechtbanken daadwerkelijk kunnen bijdragen tot hun herstel. Les 140 collaborateurs Graydon passent au crible, en respectant strictement la législation en la matière, avec la plus grande systématique, toute nouvelle donnée offrant une meilleure vue de la situation actuelle des individuelles ou unipersonnelles. Le traitement du flux d information génère plus de quatre-vingts clignotants dont, en concertation avec l U.J.C.B., seulement treize sont présentés dans cette étude. Ces signaux forment à leur tour, via diverses analyses statistiques et pondérations, la base nourricière pour les systèmes d évaluation évoqués ci-après. Sur base de la palette complète des données, des systèmes de scoring propres sont également activement exploités pour évaluer les risques de faillite et les possibilités de croissance d une entreprise. À cet effet, dès la constitution de l entreprise, on a instauré une tradition d enquête approfondie, tant au niveau interne qu en étroite collaboration avec les différents centres de recherche universitaires présents dans notre pays. Pour être complets, nous signalons que dans cette étude, certains clignotants sont évalués individuellement quant à leur valeur d alarme. La présente étude est donc conçue comme une documentation complémentaire pour les lecteurs-juges des tribunaux de commerce de ce magazine. Elle ne reflète en aucune façon la méthode d analyse que Graydon applique dans ses propres modèles et applications. Le lecteur comprendra également que la «valeur d alarme» de chaque clignotant a ses limites. Ce sont les modèles Graydon, conçus sur la base d une longue enquête et seulement abordés partiellement dans cette étude, qui révèlent les différents clignotants et d autres données issus d une analyse et d une pondération minutieuses et qui permettent à Graydon de formuler des prévisions précises en matière d échec et de succès. Graydon Belgium est fière de la collaboration intense avec les différents tribunaux de commerce et de la confiance que ceux-ci portent à notre entreprise. Les tribunaux manifestent leur volonté de donner aux chambres d enquête commerciale les instruments nécessaires pour mener efficacement leur tâche à bien. Dans la plupart des tribunaux de commerce, il apparaît que les enquêtes commerciales sont systématiquement documentées par les données objectives et les systèmes d interprétation mis à disposition par Graydon. D autre part, Graydon s engage, et ceci depuis le début, à ne pas utiliser la connaissance qui peut être déduite des questions posées par ces mêmes tribunaux. Nous espérons que cette collaboration soutiendra les tribunaux dans leur effort de détecter à temps les en difficulté, afin de pouvoir contribuer véritablement à leur sauvetage. 4 Graydon Belgium

5 2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES 1.2. Afbakening en omschrijving van het onderzoeksveld Het onderhavige onderzoek is volledig toegespitst op de rechtspersonen of structuren die rechtstreeks in verband kunnen worden gebracht met het uitoefenen van een handelsactiviteit. Hierdoor worden enkel constructies bestudeerd die effectief faillissementsgevoelig zijn. Vervuiling van statistieken én van projecties ten opzichte van een totale populatie wordt zodoende vermeden. Inderdaad zou het weinig kies zijn de faillissementskansen van bijvoorbeeld handels af te wegen ten opzichte van een totale populatie van geregistreerde entiteiten waaronder ministeries, OCMW s, vzw s en dergelijke. In totaal werden binnen de op 31 december 2011 actieve populatie vennootschapsvormen geselecteerd voor verder onderzoek. Dezelfde criteria toegepast op de faillissementen uitgesproken in de loop van het jaar 2011 leverden cases op. Praktisch betekent dit dat het jaar 2011 een aanwas kende van het aantal van +4,67% (einde 2011 was dat +3,63%, einde 2010 was er nauwelijks groei ten opzichte van 2009, einde 2009 waren er 1,4% meer bedrijven actief dan einde 2008, terwijl de groei het jaar voordien was er nog een van 4,8%), terwijl het aantal faillissementen binnen diezelfde selectie beduidend sterker steeg: 526 cases meer dan het jaar voordien of een toename met 6,74%. Wegens de terecht door de rechtbank vereiste objectieve grond der knipperlichten opteren we ervoor om, binnen het kader van deze studie, enkel die signalen te gebruiken die objectief en onweerlegbaar vaststelbaar zijn. Dit betekent dat het ofwel gaat om signalen die uit de jaarrekening worden gehaald (ratio s), ofwel om signalen die een duidelijke rechtsgrond hebben (dagvaardingen RSZ, protesten op wissels,...). Daarnaast worden drie beoordelingssystemen (de FiTo -meter, de Graydon Sociale Score en het basislimietbedrag) gebruikt die Graydon weliswaar als onderdeel van haar modellen aanwendt, maar die volgens een vaste formule worden berekend op basis van de hierboven vernoemde objectieve signalen. Er moet worden opgemerkt dat de bevoegde rechters de signalen, in combinatie met andere factoren én op basis van de eigen ruime ervaring en knowhow, beoordelen. Voor elk knipperlicht wordt geprojecteerd in welke mate het wordt waargenomen, zowel binnen de actieve populatie als binnen de populatie bedrijven die in de loop van 2011 failliet werd verklaard. Door deze benadering wordt uitdrukkelijk getoond in welke verhouding een welbepaald knipperlicht staat ten opzichte van zowel in 2011 actieve als in 2011 gefailleerde ondernemingen. De alarmwaarde van het knipperlicht wordt hiermee statistisch onderbouwd. Voor elk knipperlicht wordt rekening gehouden met de gerechtelijke territoria (de arrondissementen). Bij eerdere publicaties werd ook een tweede tabel geprojecteerd die telkens rekening hield met de staatkundige structuren. Gezien er voor de uitgave van dit tijdschrift werd gekozen ook een overzicht te geven met betrekking tot de evolutie van de Wet op de Continuïteit van Ondernemingen, werd er ook ditmaal voor geopteerd deze tabellenreeks niet te publiceren. De volledige tabellenreeksen worden, samen met een benadering van de knipperlichten die van toepassing zijn op eenmanszaken, gelijktijdig met deze studie gepubliceerd op de webstek Al het cijfermateriaal heeft betrekking tot het jaar Feiten zijn ofwel dat jaar vastgesteld, ofwel is de continuïteit van een eerder geregistreerd gegeven aangetoond Balisage et description du champ d investigation La présente enquête est entièrement consacrée aux personnes morales ou aux structures qui peuvent être directement liées à l exercice d une activité commerciale. À cet effet, on analyse uniquement les structures qui courent un risque réel de faillite. Ce faisant, on évite ainsi la pollution des statistiques et des projections par rapport à une population totale. En effet, il serait peu judicieux de pondérer les risques de faillite des commerciales, par exemple, par rapport à une population totale d entités enregistrées comprenant notamment des ministères, des CPAS, des ASBL et autres. Au total, ont été sélectionnées pour l étude parmi la population active au 31 décembre Les mêmes critères appliqués aux faillites prononcées dans le courant de l année 2011 ont produit cas. Dans la pratique, cela signifie pour l année 2011 une hausse du nombre de sociétés de +4,67% (fin 2011, elle était de +3,63%, fin 2010 l on ne comptait guère de croissance par rapport à 2009, fin 2009 l on comptait une augmentation de 1,4% de plus d en activité qu à la fin 2008, mais la croissance de l année précédente était de 4,8%), tandis que le nombre de faillites dans la même sélection a considérablement augmenté : 526 cas de plus que l année précédente, soit une croissance de 6,74%. En raison du fondement objectif des clignotants exigé à juste titre par le tribunal, dans le cadre de cette étude, nous avons décidé d utiliser uniquement les signaux pouvant être établis de manière objective et incontestable. Cela signifie qu il s agit soit de signaux obtenus à partir de comptes annuels (ratios), soit de signaux présentant un fondement juridique clair (citations ONSS, protêts, etc.). En outre, on utilise trois systèmes d évaluation (le «FiTo -mètre», le Score Social Graydon et le montant limite de base) sans doute exploités par Graydon dans ses modèles, mais qui sont calculés à l aide d une formule fixe sur la base des «signaux objectifs» précités. Il convient de remarquer que le tribunal utilise uniquement les clignotants comme instrument de base. Ce sont les juges compétents qui évaluent les signaux sur la base de leur savoir-faire et de leur propre expérience. Pour chaque clignotant, on a également projeté la fréquence, aussi bien sur la population active que sur les qui ont été déclarées en faillite en Cette approche permet de montrer clairement la position d un clignotant déterminé par rapport aux actives ou faillies en La valeur d alarme du clignotant est ainsi étayée de manière statistique. Pour chaque clignotant, on a tenu compte des territoires judiciaires (les arrondissements). Lors de publications précédentes, un deuxième tableau fut projeté qui à chaque fois tenait compte des structures politiques. Vu que pour l édition de ce magazine on a opté pour y ajouter un aperçu relatif à l évolution de la Loi sur la Continuité des Entreprises, on a également préféré ne pas publier ces statistiques cette fois-ci. Les séries de tableaux, ainsi que l approche applicable aux sociétés unipersonnelles pour les clignotants, ont été publiées en même temps que cette étude sur le site web Tous les chiffres concernent l année Les faits ont été constatés au cours de cette année ou marquent la continuité de données déjà enregistrées. Graydon Belgium 5

6 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN Algemene waarnemingen inzake knipperlichten bij gefailleerden in Observations générales concernant les clignotants des en faillite en 2011 OVERZICHT VAN VENNOOTSCHAPPEN Situatie per 31 december APERCU DES SOCIÉTÉS Situation au 31 décembre 2011 ondernemingen Nombre d ondernemingen met knipperlicht Nombre d avec clignotant Faillissementen 2011 analyse analyse Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,18% ,98% 22,85% ,58% 29,75% Brugge ,53% ,18% 3,40% 157 0,95% 1,89% Ieper ,94% ,10% 0,74% 27 0,62% 0,32% Kortrijk ,76% ,97% 4,15% 200 0,90% 2,40% Oostende ,45% ,93% 1,39% 97 1,42% 1,17% Veurne ,03% ,28% 1,02% 44 0,91% 0,53% Dendemonde ,55% ,18% 4,70% 377 1,44% 4,53% Gent ,12% ,33% 5,40% 296 1,03% 3,56% Oudenaarde ,64% ,55% 1,45% 77 1,00% 0,92% Antwerpen ,16% ,35% 12,84% ,97% 13,63% Mechelen ,15% ,87% 2,92% 146 0,99% 1,75% Turnhout ,36% ,95% 3,92% 307 1,50% 3,69% Leuven ,30% ,64% 3,96% 201 1,00% 2,41% Hasselt ,60% ,46% 4,07% 336 1,55% 4,04% Tongeren ,18% ,09% 2,88% 250 1,67% 3,00% Mons ,23% ,06% 2,40% 243 2,30% 2,92% Charleroi ,99% ,08% 3,30% 392 2,75% 4,71% Tournai ,97% ,44% 2,08% 209 2,24% 2,51% Dinant ,03% ,51% 1,01% 100 2,04% 1,20% Namur ,95% ,49% 2,07% 184 1,99% 2,21% Arlon ,43% ,79% 0,46% 41 2,01% 0,49% Marche-en-Famenne ,47% ,66% 0,48% 33 1,50% 0,40% Neufchâteau ,55% ,87% 0,54% 41 1,57% 0,49% Eupen ,47% ,23% 0,41% 23 1,05% 0,28% Liège ,98% ,84% 4,03% 443 2,35% 5,32% Huy ,93% ,79% 0,89% 83 1,89% 1,00% Verviers ,39% ,09% 1,34% 102 1,55% 1,23% Nivelles ,63% ,28% 5,28% 305 1,40% 3,66% BELGIE - BELGIQUE ,00% ,42% 100,00% ,76% 100,00% Commentaar Verschillende internationale studies tonen aan dat bedrijven die naar het faillissement toeglijden een vrij gelijklopend stramien volgen, waarbij vaak jaren voor het faillissement die bedrijven eerst welbepaalde (soms extern waarneembare) defecten vertonen die naderhand worden bevestigd door voor de buitenwereld duidelijk waarneembare fouten. Eerste niet onbelangrijke vaststelling: ondanks het feit dat zeker tegen het einde van 2010 sprake was van een economische revival, bleken in de praktijk de gevolgen van de crisisperiode verder na te zinderen. Bovendien werkte de tweede crisisgolf die doorbrak in september 2011 sneller op de gezondheidsgraad van de bedrijfswereld in. We noteren voor 2011 een stijging van het aantal ondernemingen dat minstens één van de dertien knipperlichten vertoont van cases in 2009 (34,95% van de totale populatie) over cases in 2010 (33,4% van de totale populatie) naar cases in 2011 (34,42% van de totale populatie). Ook vinden we bij verdere analyse (op de volgende bladzijden) dat binnen de groep bedrijven mét knipperlichten we een verder stijging waarnemen van vooral financiële knipperlichten. Deze cijfers bevestigen opnieuw uitdrukkelijk dat de crisisgolven in eerste instantie die bedrijven die reeds voordien problemen kenden verder hebben aangetast. Gesteld dat het relatieve aantal bedrijven mét knipperlichten in een welbepaald arrondissement mag gelden als graadmeter voor de gezondheidssituatie van de bedrijven in dat arrondissement, zijn er over het land opmerkelijke verschillen te noteren. Inderdaad mag desgevallend opnieuw het arrondissement Ieper met slechts 27,1% (verleden jaar nog 25,69%) ondernemingen met knipperlichten gelden als dat arrondissement met relatief het grootste aantal gezonde ondernemingen. Ook de arrondissementen Dendermonde (29,18% met knipperlichten) en Kortrijk (29,97% met knipperlichten) scoren bijzonder goed. Oudenaarde (30,55% met knipperlichten) evolueerde sterker neerwaarts dan enkele omliggende arrondissementen en werd, in vergelijking met de toestand verleden jaar, ingehaald zowel door de arrondissementen Kortrijk en Gent (30,33% met knipperlichten). Ook Hasselt scoort nu beter (30,46% met knipperlichten). Het arrondissement Nijvel piekt negatief met 39,28% (verleden jaar 37,65% ondernemingen met knipperlichtensignaletiek), en scoort hiermee voor het eerst nog slechter dan het Brusselse, dat een betere score laat noteren dan in 2010 (nu 38,98% ondernemingen, verleden jaar nog 40,2%). De gerechtelijk arrondissementen Charleroi (38,08% ondernemingen) en Bergen (37,06% ondernemingen) evolueerden eveneens ongunstig en halen zo een gunstig evoluerend Aarlen (36,79% ondernemingen, verleden jaar 37,15%) weg van een derde plaats Commentaire Plusieurs études internationales indiquent que les qui se rapprochent de la faillite ont des parcours relativement similaires selon lesquels, souvent plusieurs années avant la faillite, les connaissent déjà des problèmes évidents (parfois évaluables de l extérieur) qui seront ensuite confirmés par des erreurs parfaitement claires aux yeux des observateurs externes. Première observation non négligeable : malgré une certaine reprise économique, surtout fin 2010, les conséquences de la crise ont continué à se faire ressentir. La seconde vague de crise, qui a débuté en septembre 2011, a produit ses effets plus rapidement sur la santé des. On observe en 2011 une augmentation de nombre d présentant au moins un des treize clignotants, de cas en 2009 (34,95% de la population totale) à cas en 2010 (33,4% de la population totale), et cas en 2011 (34,42% de la population totale). L analyse (en pages suivantes) révèle que dans le groupe des avec des clignotants, on observe une nouvelle hausse des clignotants financiers surtout. Ces chiffres confirment à nouveau explicitement que les vagues de crise ont touché principalement les qui étaient déjà en difficulté. En admettant que le nombre relatif d avec clignotants dans un arrondissement donné peut faire office de Baromètre pour la santé des dans cet arrondissement, on remarque des différences notables à l échelle nationale. En effet, l arrondissement d Ypres, avec seulement 27,1% d avec clignotants (alors que l année passée il s agissait encore de 25,69%), peut à nouveau être considéré comme l arrondissement ayant le plus grand nombre - relatif - d sans clignotants. Autrement dit, l arrondissement d Ypres comporte donc le plus grand nombre d saines. Aussi les arrondissements de Termonde (29,18% avec clignotants) et de Courtrai (29,97% avec des clignotants) présentent un score favorable. Audenarde (30,55% avec clignotants) a davantage régressé que quelques arrondissements environnants et a été, en comparaison avec la situation de l année dernière, rattrapé par les arrondissements de Courtrai et Gand (30,33% avec des clignotants). Hasselt remporte un meilleur score à présent (30,46% avec des clignotants). L arrondissement de Nivelles atteint un pic négatif, avec 39,28% (l année dernière, 37,65% d avec une signalétique de clignotant), et remporte ainsi un score inférieur à celui de la région de Bruxelles, qui fait pourtant mieux qu en 2010 (à présent 38,98% d, l année dernière 40,2%). Les arrondissements judiciaires de Charleroi (38,08% d ) et de Mons (37,06% d ) ont également évolué négativement et évincent ainsi de la troisième place Arlon, qui évolue tranquillement (36,79% des, l année dernière 37,15%). 6 Graydon Belgium

7 2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES 1.4. Alarmwaarde van het knipperlicht Hoe sterk weegt een welbepaald knipperlicht? Dit kan eenvoudig worden berekend door te bepalen hoe vaak een faillissement werd uitgesproken nadat het knipperlicht werd vastgesteld. Hiervoor gaan we na bij hoeveel bedrijven die in 2011 failliet werden verklaard het signaal vroegtijdig voorkwam. Dit wordt in verhouding geplaatst tot het totaal aantal keren dat we datzelfde signaal vaststellen bij ondernemingen die per 31 december 2011 nog actief waren. Inderdaad werden in 2011 binnen de wereld der meer dan één bedrijf per groep van 56,8 failliet verklaard: de zwaarste score ooit. Einde 2010 was dat één per 57,8, in 2009 één per 57,5 maar in 2007 was dat nog één per 65. Anders gesteld: na een positieve trendbreuk in 2010 evolueert 2011 terug negatief: naar verhouding zijn zelfs nooit eerder zo veel bedrijven die de samen met de U.R.H.B. gedefinieerde ziektesymptomen vertonen, bovendien worden naar verhouding meer faillissementen uitgesproken Valeur d alarme du clignotant Quel est le poids d un clignotant donné? Cela peut être calculé de manière simple en déterminant la fréquence des jugements de faillite après la constatation du clignotant. Pour ce faire, on a déterminé le nombre de sociétés qui ont été déclarées en faillite en 2011 et pour lesquelles ce signal est apparu. Cela a été comparé au nombre total de reprises auquel ce même signal a été constaté dans les qui étaient encore actives au 31 décembre Dans le monde des sociétés, plus d une entreprise sur 56,8 a été déclarée en faillite en 2011 : le plus mauvais score de tous les temps (fin 2010 une sur 57,8, en 2009 une sur 57,5 et seulement une sur 65 en 2007). Autrement dit : après une inversion de tendance positive en 2010, 2011 évolue à nouveau dans le sens négatif. Proportionnellement, il n y a jamais eu autant d présentant les symptômes de maladie définis en collaboration avec l U.J.C.B., et autant de faillites prononcées. Enerzijds blijkt hieruit dat de rechtbanken die in 2010 vaak wegens van de naweeën van de eerste crisisigolf uit 2008 een soepelere houding aannamen, die houding naderhand opnieuw verstrengden. Anderzijds bleek de beperkte groei van de bedrijven die gebruik - maken van de Wet op de Continuïteit van Ondernemingen een onvoldoende vangnet om de vele bedrijven in moeilijkheden, die er in 2011 bijkwamen, op te vangen. Onderstaande tabel geeft weer in hoeveel gevallen het knipperlicht in 2011 effectief gevolgd werd door een faillissementsuitspraak alsook het procent van de per 31/12/2011 actieve en het procent van de in 2011 failliet verklaarde bedrijven waar een specifiek knipperlicht voorkomt Eén fal.per... ondernemingen Une faillite par Eén fal.per... ondernemingen Une faillite par... D une part il s avère que les tribunaux qui avaient adopté une position plus souple en 2010, souvent à cause des séquelles de la première vague de crise en 2008, ont à nouveau durci le ton. D autre part, la croissance limitée des ayant fait usage de la Loi sur la Continuité des Entreprises s est avérée un filet de sécurité insuffisant pour les nombreuses s étant retrouvées en difficulté en Le tableau ci-dessous indique le nombre de cas dans lesquels le clignotant a été effectivement suivi en 2011 d un jugement de faillite, ainsi que le pourcentage des sociétés actives au 31 décembre 2011 et déclarées en faillite en 2011 et dans lesquelles un clignotant spécifique est apparu Eén fal.per... ondernemingen Une faillite par Eén fal.per... ondernemingen Une faillite par Eén fal.per... ondernemingen Une faillite par Eén fal.per... ondernemingen Une faillite par % bij faillerende ondernemingen % auprès des faillies % bij actieve ondernemingen % auprès des actives onderzoek april étude avril 2012 Rentabiliteit 2 jaar negatief Rentabilité négative pendant 2 années successives 27,5 28,7 42,2 59,5 72,1 41,4 11,8% 8,5% Liquiditeit < 0,5 Liquidité < 0,5 40,9 44,1 42,8 71,9 90,2 40,4 23,0% 16,3% Algemene schuldgraad > 100% Degré d endettement général supérieur à 100% 30,1 34,1 31,9 50,1 63,9 30,6 22,6% 12,0% Eigen vermogen < 50% kapitaal Fonds propres inférieurs à 50% du capital 25,9 28,1 26,8 25,8 41, ,9% 18,1% Basislimietbedrag negatief Montant limite de base négatif 7,8 8,2 11,5 17,5 20,6 11,7 0,3% 0,1% Vervallen schuld Fiscus RSZ Dettes échues envers le fisc ou l ONSS 15,7 12, ,6 25,3 10,9 16,1% 3,1% Dagvaardingen RSZ Citations par l ONSS 13,4 11,7 10,6 11,1 17,3 9,2 12,1% 1,8% FiTo -meter sterk negatief FiTo -mètre fortement négatif 8,6 9,5 10,6 17,3 19,1 8,9 11,2% 1,6% Bestuurder in ander faillissement Administrateur signalé dans une autre entreprise en faillite 8,3 8 7,5 7,8 10,5 5,9 24,3% 2,1% Geen publicatie jaarrekening 24 maand Pas de publication des C.A. pendant les 24 derniers mois 9,3 9 8,5 7,7 7,8 5 43,7% 3,2% Protesten op wisselbrieven Protêts 4,0 3,9 4 3,8 5,7 3,7 5,3% 0,3% GSS sterk negatief Score social Graydon fortement négatif 2,8 3,1 2,7 2,7 = 3,4 2,2 17,7% 0,4% Niet elk knipperlicht is even sterk. Bovendien blijken net de financiële ratio s, die in de dagdagelijkse praktijk het vaakst gebruikt worden, nog steeds beduidend zwakker dan criteria als daar zijn scores die berekend worden op basis van waarnemingen inzake sociale verplichtingen, het feit dat bestuurders eerder betrokken zijn in een ander faillissement of de vaststelling dat een jaarrekening met beduidende vertraging wordt gepubliceerd. Wie probeert onderscheid te maken tussen een bedrijf dat in moeilijkheden verkeert en een bedrijf dat normaal loopt, aan de hand van bijvoorbeeld het ook in veel actieve ondernemingen voorkomend knipperlicht van de zwakke liquiditeit (type 11) zal absoluut niet het verschil kunnen maken: een bedrijf op 40,4 gevallen met zwakke liquiditeit gaat over de kop. Andere traditionele knipperlichten zoals een hoge schuldgraad of een zwak eigen vermogen discrimineren slechts zwak. Het sterkste signaal, bovendien duidelijk versterkt in 2011, blijft zonder enige twijfel de GSS (Graydon Sociale Score). In 2011 gingen inderdaad één op 2,2 gevallen met dit kenmerk naderhand over de kop. Het knipperlicht is des te meer belangwekkend, omdat het effectief vaak voorkomt bij falende ondernemingen (17,7% van alle gefailleerden had dit kenmerk), terwijl het knipperlicht uiterst zelden voorkomt bij actieve ondernemingen (slechts in 0,4% van de gevallen). Beschouwen we de evolutie van de signaalwaarde, dan stellen we vast dat de signalen op basis van klassieke jaarrekeninganalyse beperkte kracht hebben, terwijl het feitenmateriaal beduidend beter de evolutie aanduidt. Tous les clignotants n ont pas la même valeur. En outre, ce sont les ratios financiers, qui sont utilisés le plus fréquemment dans la pratique quotidienne, qui ne cessent de s affaiblir par rapport à d autres critères comme les scores calculés sur base d observations au niveau des obligations sociales, le fait que les administrateurs aient déjà été impliqués précédemment dans une faillite ou que les comptes soient publiés très tardivement. Si on tente de faire la distinction entre une société en difficultés et une société en situation normale sur la base, par exemple, du clignotant de faibles liquidités (code 11) également présent dans de nombreuses sociétés actives, il sera difficile de distinguer les différences: une société sur 40,4 cas de faibles liquidités est déclarée en faillite. D autres clignotants traditionnels comme un taux d endettement élevé ou des fonds propres réduits font peu de différence. Le signal le plus fort, qui s est d ailleurs nettement renforcé en 2011 reste sans aucun doute le GSS (Social Score Graydon). En effet, en 2011 une société sur 2,2 présentant cette caractéristique a été déclarée en faillite. Ce clignotant est d autant plus important parce qu il apparaît effectivement souvent dans les en difficulté (17,7% de toutes les sociétés en faillite présentaient cette caractéristique), tandis qu il apparaît rarement dans les actives (uniquement dans 0,4% des cas). En observant l évolution de la valeur d alarme du clignotant, nous constatons que sur la base de l analyse classique des comptes annuels, ces signaux n ont qu une valeur limitée, tandis que les faits reflètent l évolution d une manière beaucoup plus efficace. Graydon Belgium 7

8 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN 2011 Algemeen stelden we in 2010 een duidelijke verzwakking van een aantal alarmsignalen vast. Met betrekking tot 2011 geldt de omgekeerde beweging: de alarmwaarde van alle knipperlichten steeg opnieuw gevoelig. Sommige knipperlichten, de niet-jaarrekeninggevoelige in het bijzonder, scoren opnieuw alarmwaarden die vergelijkbaar en zelfs sterker zijn dan de metingen voor de crisis. En général, on observe en 2010 un net affaiblissement des signaux d alarme. La tendance est inverse en 2011 : la valeur d alarme de tous les clignotants a de nouveau augmenté sensiblement. Certains clignotants, ceux qui ne sont pas sensibles aux comptes annuels en particulier, ont à nouveau une valeur d alerte comparable, voire sont même plus forts, que les mesures avant la crise. 2. Analyse van de knipperlichten 2. Analyse des clignotants 2.1. Knipperlicht 1: Eigen vermogen kleiner dan 50% van het kapitaal Rubriek 10/15 uit de jaarrekening - het nettoactief (eigen vermogen) is gedaald tot minder dan de helft van het kapitaal (artikel Vennootschapswet) en/of beneden het wettelijk minimumkapitaal. Voor 18,07% (in 2009 nog 18,1% en ,48%) van de ondernemingen is per 31/12/2011 de alarmbelprocedure van toepassing: het nettoactief is dus gedaald tot minder dan de helft van het kapitaal. Belangrijk hierbij is de vaststelling dat 41,89% (in 2009 nog 41,28% en in 2010 gedaald naar slechts 25,69%) van alle tegen wie in 2011 het faillissement werd uitgesproken dit kenmerk vertoonde. Het gerechtelijk arrondissement Nijvel telt naar verhouding het grootste aantal onder-gekapitaliseerde ondernemingen met 22,75% (in 2010 nog 22,88%), terwijl Kortrijk en Ieper ter zake het beste scoren. Nochtans is het knipperlicht het sterkst als alarmsignaal binnen de arrondissementen Charleroi en Luik. In de loop van 2010 is er in België één bedrijf per groep van 25 (in 2009 nog één per 25,8, in 2010 één per 41,8) ondernemingen die dit knipperlicht vertoonde over de kop gegaan Clignotant 1: Fonds propres inférieurs à 50% du capital Rubrique 10/15 des comptes annuels - actif net (fonds propres) tombé sous la moitié du capital (art du code des sociétés) et/ou sous le capital minimum légal. Au 31/12/2011, la procédure de sonnette d alarme à été déclenchée pour 18,07% (l année 2009 encore 18,1% et ,48%) des : le niveau de l actif net est donc inférieur à la moitié du capital. Fait important, 41,89% (41,28% en 2009 et seulement 25,69% en 2010) de toutes les déclarées en faillite en 2011 présentaient cette caractéristique. L arrondissement judiciaire de Nivelles compte, proportionnellement, le plus grand nombre d sous-capitalisées, 22,75% (en 2010 encore 22,88%), tandis que Courtrai et Ypres remportent les meilleurs scores en la matière. Le clignotant revêt la plus grande valeur d alarme dans les arrondissements de Charleroi et de Liège. Dans le courant de 2010, en Belgique, une entreprise par groupe de 25 (une sur 25,8 en 2009 et une sur 41,8 en 2010) présentait le clignotant indicateur de faillite a fait la culbute. KNIPPERLICHT TYPE 1 - CLIGNOTANT TYPE 1 Eigen vermogen kleiner dan 50% van het kapitaal - Fonds propres inférieurs à 50% du capital Ondernemingen met knipperlicht type 1 Entreprises avec clignotant type 1 Knipperlicht T1 op faillissementen 2011 Clignotant T1 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,54% 24,06% ,90% 23,0 Brugge ,04% 3,13% ,50% 32,2 Ieper ,15% 0,68% ,33% 64,6 Kortrijk ,11% 3,46% ,00% 31,8 Oostende ,03% 1,37% ,45% 25,4 Veurne ,14% 0,92% ,73% 37,7 Dendemonde ,96% 4,29% ,71% 23,3 Gent ,10% 5,12% ,19% 37,9 Oudenaarde ,03% 1,36% ,25% 28,8 Antwerpen ,92% 13,41% ,47% 24,3 Mechelen ,89% 2,95% ,47% 40,8 Turnhout ,00% 3,86% ,69% 26,3 Leuven ,92% 4,03% ,24% 33,1 Hasselt ,47% 3,68% ,90% 25,9 Tongeren ,65% 2,58% ,40% 24,8 Mons ,52% 2,41% ,91% 18,7 Charleroi ,22% 3,34% ,11% 17,6 Tournai ,93% 2,06% ,63% 20,9 Dinant ,76% 1,02% ,00% 19,5 Namur ,98% 2,16% ,00% 20,7 Arlon ,10% 0,50% ,22% 21,0 Marche-en-Famenne ,01% 0,49% ,67% 19,7 Neufchâteau ,97% 0,55% ,46% 28,1 Eupen ,21% 0,39% ,52% 26,4 Liège ,64% 4,10% ,02% 18,6 Huy ,76% 0,91% ,99% 20,6 Verviers ,22% 1,33% ,18% 27,5 Nivelles ,76% 5,83% ,84% 33,1 BELGIE - BELGIQUE ,07% 100,00% ,89% 25,0 GEWEST BRU. - REGION BXL ,04% 20,94% ,58% 23,1 GEWEST VLAANDEREN ,93% 53,95% ,25% 27,8 Vlaams-Brabant ,77% 7,15% ,22% 27,4 West-Vlaanderen ,75% 9,56% ,57% 32,4 Oost-Vlaanderen ,61% 10,76% ,40% 29,3 Antwerpen ,57% 20,22% ,32% 26,2 Limburg ,55% 6,26% ,69% 25,4 REGION DE LA WALLONIE ,70% 25,11% ,88% 21,8 Brabant wallon ,76% 5,83% ,84% 33,1 Hainaut ,65% 7,81% ,84% 18,7 Namur ,21% 3,18% ,59% 20,3 Luxembourg ,23% 1,54% ,17% 22,6 Liège ,99% 6,74% ,39% 20,5 BELGIE-BELGIQUE ,07% 100,00% ,89% 25,0 8 Graydon Belgium

9 2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES 2.2. Knipperlicht 2: Algemene schuldgraad meer dan 100% De solvabiliteit is kleiner dan 0, of de algemene schuldgraad is groter dan 100% Clignotant 2: Taux d endettement général supérieur à 100% La solvabilité est inférieure à 0 ou le taux d endettement général est supérieur à 100%. KNIPPERLICHT TYPE 2 - CLIGNOTANT TYPE 2 Algemene schuldgraad groter dan 100% - Degré d endettement général supérieur à 100% Ondernemingen met knipperlicht type 2 Entreprises avec clignotant type 2 Knipperlicht T2 op faillissementen 2011 Clignotant T2 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,26% 15,93% ,43% 33,8 Brugge ,89% 2,13% ,94% 38,9 Ieper ,32% 0,43% ,11% 121,7 Kortrijk ,58% 2,26% ,50% 36,7 Oostende ,42% 0,92% ,80% 30,6 Veurne ,69% 0,61% ,45% 57,7 Dendemonde ,24% 2,84% ,46% 25,7 Gent ,93% 3,37% ,66% 39,6 Oudenaarde ,87% 0,89% ,97% 38,5 Antwerpen ,80% 9,29% ,70% 29,9 Mechelen ,70% 2,04% ,34% 47,2 Turnhout ,11% 2,68% ,78% 31,8 Leuven ,66% 2,78% ,82% 32,4 Hasselt ,75% 2,23% ,54% 28,0 Tongeren ,78% 1,55% ,80% 23,7 Mons ,84% 1,59% ,34% 21,8 Charleroi ,90% 2,13% ,90% 23,9 Tournai ,64% 1,38% ,53% 26,6 Dinant ,95% 0,68% ,00% 21,5 Namur ,45% 1,45% ,80% 24,0 Arlon ,39% 0,34% ,83% 27,1 Marche-en-Famenne ,89% 0,31% ,30% 26,7 Neufchâteau ,15% 0,34% ,39% 29,6 Eupen ,77% 0,25% ,78% 27,5 Liège ,13% 2,67% ,41% 20,1 Huy ,85% 0,61% ,92% 22,3 Verviers ,38% 0,88% ,49% 29,3 Nivelles ,55% 3,98% ,80% 35,4 BELGIE - BELGIQUE ,03% 100,00% ,63% 30,6 GEWEST BRU. - REGION BXL ,46% 20,24% ,54% 33,6 GEWEST VLAANDEREN ,76% 54,79% ,79% 32,6 Vlaams-Brabant ,82% 7,87% ,87% 33,5 West-Vlaanderen ,79% 9,53% ,29% 39,5 Oost-Vlaanderen ,63% 10,66% ,20% 32,4 Antwerpen ,87% 21,05% ,87% 32,0 Limburg ,76% 5,67% ,50% 26,1 REGION DE LA WALLONIE ,04% 24,97% ,97% 25,4 Brabant wallon ,55% 5,99% ,80% 35,4 Hainaut ,81% 7,66% ,16% 23,8 Namur ,93% 3,21% ,52% 23,1 Luxembourg ,35% 1,49% ,96% 27,8 Liège ,77% 6,63% ,88% 22,1 BELGIE-BELGIQUE ,03% 100,00% ,63% 30,6 Het knipperlicht benadrukt een tekort aan nettobedrijfskapitaal. Het eigen vermogen is dus negatief. De bij de vennootschapswet voorziene alarmbelprocedure is veelal reeds geruime tijd ingetreden. Deze dienen nieuwe rentabiliteit te creëren en hebben bovenal nood aan vers kapitaal. Over het volledige Belgische territorium ging er in 2011 één bedrijf per 30,6 (in 2009 nog een per 50,1, in 2010 zelfs slechts één per 63,9) dat het kenmerk op hun laatste gepubliceerde jaarrekening vertoonde over de kop. Het is binnen arrondissement Luik (verleden jaar nog Tongeren) dat knipperlicht type 2 het sterkst geldt als alarmsignaal, terwijl het in Ieper nauwelijks relevant blijkt. Na twee jaar gestage achteruitgang wint het signaal terug aan belang. Nu stellen we het probleem vast voor 12,03% der, terwijl de alarmwaarde is gestegen naar een bedrijf per 30,6. Op arrondissementsniveau wordt Nijvel, dat voordien vijf jaar opeenvolgend het hoogste aantal bedrijven telde met een moeilijk verdedigbare schuldgraad voorbijgestoken door verschillende andere arrondissementen, waaronder die van Luik, Dinant en Bergen. Relatief zijn de bedrijven uit Ieper, Kortrijk en Hasselt het minst in aantal met een netto-passief. Ce clignotant souligne un capital d exploitation net insuffisant. L actif net est donc négatif. Souvent la procédure de sonnette d alarme prévue par la loi sur les sociétés est donc déclenchée depuis longtemps déjà. Ces sociétés doivent créer une nouvelle rentabilité et ont besoin par-dessus tout de capitaux frais. Sur l ensemble du territoire belge, en 2011, une société sur 30,6 (en 2009 encore une sur 50,1 et en 2010 même une sur 63,9) qui présentait cette caractéristique dans ses derniers comptes annuels publiés a été déclarée en faillite. C est dans l arrondissement de Liège (l année passée c était Tongres) que le clignotant de code 2 est le plus pertinent en matière de signal d alarme, tandis qu il intervient le moins à Ypres. Après deux ans de régression progressive, le signal regagne en importance. A présent, nous observons le problème chez 12,03% des, alors que le signal d alarme a augmenté à une entreprise sur 30,6. Au niveau de l arrondissement, Nivelles, qui avait compté cinq années successives le plus grand nombre d ayant un taux d endettement difficilement défendable, a été dépassé par différents autres arrondissements, dont ceux de Liège, Dinant et Mons. Proportionnellement, les sociétés des régions d Ypres, de Courtrai et de Hasselt sont les moins nombreuses à présenter un passif net. Graydon Belgium 9

10 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN Knipperlicht 3: Protesten op wisselbrieven Wanneer een onderneming haar engagement van betaling niet kan hardmaken na het onderschrijven van een wisselbrief en er bijgevolg een verschijnsel geprotesteerde wissel wordt waargenomen, dan is er een sterk vermoeden dat de onderneming naar een situatie van discontinuïteit evolueert. Hoewel in sommige sectoren terug meer in zwang, stellen we algemeen vast dat het gebruik van de wissel, en dus ook het protest erop, jaar na jaar vermindert Clignotant 3: Protêts Lorsqu une entreprise ne peut pas remplir son engagement de payer après avoir souscrit une lettre de change et que l on enregistre dès lors un phénomène de protêt, la présomption est forte que l entreprise évolue vers une situation de discontinuité. Quoique certains secteurs adoptent à nouveau la lettre de change, nous constatons que son utilisation, et donc celle du protêt, diminue chaque année. KNIPPERLICHT TYPE 3 - CLIGNOTANT TYPE 3 Protesten op wisselbrieven - Protêts Ondernemingen met knipperlicht type 3 Entreprises avec clignotant type 3 Knipperlicht T3 op faillissementen 2011 Clignotant T3 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,39% 30,32% ,29% 3,8 Brugge ,13% 1,83% ,46% 4,1 Ieper ,16% 0,58% ,00% Kortrijk ,12% 2,24% ,00% 3,3 Oostende ,30% 1,66% ,12% 6,0 Veurne ,17% 0,66% ,18% 2,0 Dendemonde ,16% 3,32% ,51% 3,4 Gent ,14% 3,41% ,39% 4,2 Oudenaarde ,13% 0,83% ,49% 3,0 Antwerpen ,19% 8,89% ,17% 4,0 Mechelen ,14% 1,74% ,42% 5,2 Turnhout ,17% 2,82% ,28% 5,9 Leuven ,17% 2,82% ,47% 4,1 Hasselt ,15% 2,57% ,87% 3,4 Tongeren ,18% 2,24% ,00% 2,8 Mons ,48% 4,15% ,47% 3,2 Charleroi ,48% 5,56% ,16% 3,1 Tournai ,28% 2,16% ,13% 2,5 Dinant ,52% 2,08% ,00% 5,2 Namur ,43% 3,24% ,61% 3,8 Arlon ,55% 0,91% ,20% 3,2 Marche-en-Famenne ,60% 1,08% ,09% 5,3 Neufchâteau ,31% 0,66% ,07% 2,1 Eupen ,14% 0,25% ,00% Liège ,40% 6,06% ,87% 3,8 Huy ,44% 1,58% ,02% 4,8 Verviers ,33% 1,74% ,86% 4,0 Nivelles ,26% 4,57% ,92% 4,7 BELGIE - BELGIQUE ,26% 100,00% ,33% 3,7 GEWEST BRU. - REGION BXL ,35% 21,43% ,17% 3,2 GEWEST VLAANDEREN ,19% 44,52% ,33% 4,2 Vlaams-Brabant ,35% 11,71% ,97% 6,2 West-Vlaanderen ,15% 6,98% ,90% 3,7 Oost-Vlaanderen ,15% 7,56% ,67% 3,6 Antwerpen ,18% 13,46% ,02% 4,4 Limburg ,16% 4,82% ,78% 3,1 REGION DE LA WALLONIE ,38% 34,05% ,28% 3,6 Brabant wallon ,26% 4,57% ,92% 4,7 Hainaut ,43% 11,88% ,53% 3,0 Namur ,46% 5,32% ,04% 4,2 Luxembourg ,48% 2,66% ,04% 3,1 Liège ,37% 9,63% ,84% 4,1 BELGIE-BELGIQUE ,26% 100,00% ,33% 3,7 Bleken in 2003 nog 0,60% van de ondernemingen te kampen met geprotesteerde wissels dan werden er in 2011 nog 0,26% geteld. Protesten blijken echter duidelijke graadmeters te zijn voor mogelijke discontinuïteit. Van de bedrijven met protesten tegen zich gingen er in 2011 maar liefst 444, of één geval per 3,7 waarnemingen, failliet. Het protest wordt waargenomen in 5,33% van de in 2011 genoteerde faillissementen. De alarmfunctie blijkt het grootst binnen het arrondissement Veurne, waar in 2011 één bedrijf op 2 dat drager was van het knipperlicht over de kop ging, onmiddellijk gevolgd door het arrondissement Neufchâteau. Si en 2003, 0,60% des étaient encore confrontées à des protêts protestés, en 2011, elles n étaient plus que 0,26%. Toutefois, les protêts restent des baromètres clairs d une discontinuité éventuelle. Sur les sociétés confrontées à des protêts, 444, ou une sur 3,7, ont été déclarées en faillite en Le protêt a été signalé dans 5,33% des faillites enregistrées en La fonction d alarme semble être la plus importante dans l arrondissement de Furnes où en 2011, 1 société sur 2 présentant ce clignotant a été déclarée en faillite, suivi de près par Neufchâteau. 10 Graydon Belgium

11 2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES 2.4. Knipperlicht 4: Vervallen schulden naar fiscus of RSZ (Achterstallige) vervallen schuld aan RSZ, fiscus of btw. Meestal worden schulden die ouder zijn dan drie maanden vermeld op de jaarrekening. In vele gevallen wordt de vermelde vervallen schuld naderhand gevolgd door een dagvaarding vanwege de RSZ-administratie Clignotant 4: Dettes vis-à-vis du fisc ou de l ONSS venues à échéance Dettes (en souffrance) vis-à-vis du fisc ou de l ONSS venues à échéance. Généralement, les dettes échues depuis plus de trois mois sont mentionnées dans les comptes annuels. Dans de nombreux cas, les dettes échues sont suivies d une citation de la part de l administration de l ONSS. KNIPPERLICHT TYPE 4 - CLIGNOTANT TYPE 4 Vervallen schuld fiscus of RSZ - Dettes échues envers le fisc ou l ONSS Ondernemingen met knipperlicht type 4 Entreprises avec clignotant type 4 Knipperlicht T4 op faillissementen 2011 Clignotant T4 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,05% 16,73% ,16% 11,8 Brugge ,03% 1,95% ,00% Ieper ,00% 0,00% ,00% Kortrijk ,05% 4,28% ,00% Oostende ,06% 1,56% ,00% Veurne ,08% 1,56% ,00% Dendemonde ,05% 4,67% ,27% 13,0 Gent ,06% 6,61% ,68% 9,5 Oudenaarde ,09% 2,72% ,00% Antwerpen ,04% 9,34% ,09% 25,0 Mechelen ,06% 3,50% ,68% 10,0 Turnhout ,02% 1,56% ,65% 3,0 Leuven ,02% 1,17% ,00% Hasselt ,02% 1,95% ,60% 3,5 Tongeren ,03% 1,95% ,80% 3,5 Mons ,05% 1,95% ,00% Charleroi ,09% 5,06% ,51% 7,5 Tournai ,09% 3,11% ,44% 3,7 Dinant ,10% 1,95% ,00% Namur ,11% 3,89% ,00% Arlon ,10% 0,78% ,00% Marche-en-Famenne ,09% 0,78% ,00% Neufchâteau ,16% 1,56% ,00% Eupen ,05% 0,39% ,00% Liège ,13% 9,34% ,90% 7,0 Huy ,16% 2,72% ,20% 8,0 Verviers ,03% 0,78% ,00% Nivelles ,10% 8,17% ,33% 22,0 BELGIE - BELGIQUE ,06% 100,00% ,31% 10,9 GEWEST BRU. - REGION BXL ,04% 11,67% ,18% 8,5 GEWEST VLAANDEREN ,04% 47,86% ,28% 12,2 Vlaams-Brabant ,04% 6,23% ,00% West-Vlaanderen ,04% 9,34% ,00% Oost-Vlaanderen ,06% 14,01% ,40% 13,0 Antwerpen ,04% 14,40% ,25% 10,3 Limburg ,03% 3,89% ,68% 3,5 REGION DE LA WALLONIE ,10% 40,47% ,50% 10,5 Brabant wallon ,10% 8,17% ,33% 22,0 Hainaut ,08% 10,12% ,59% 6,2 Namur ,11% 5,84% ,00% Luxembourg ,12% 3,11% ,00% Liège ,11% 13,23% ,77% 7,8 BELGIE-BELGIQUE ,06% 100,00% ,31% 10,9 Hoewel we ze steeds minder waarnemen betekenen de op de jaarrekening ingeschreven achterstallen RSZ en bedrijfsvoorheffing de voorbode van ernstige moeilijkheden inzake de sociale verplichtingen en de te betalen fiscale en parafiscale lasten. Wel moet er rekening mee gehouden worden dat deze posten soms ten onrechte op de jaarrekening worden vermeld. Graydon beschikt over systemen om de ten onrechte geboekte vervallen schulden te herrekenen. Dit knipperlicht is het enige signaal dat rechtstreeks uit de jaarrekening wordt gehaald én zelfs meer dan ooit pertinent relevant blijkt: één op 10,9 bedrijven (in 2008 nog één op 12, maar in 2010 slechts één per 25,3) met dit knipperlicht ging in 2011 over de kop. Daartegenover staat dat het signaal an sich slechts zelden voorkomt: slechts 257 (in , maar in 2006 nog 560) bedrijven is drager van dit signaal. Van alle failliete ondernemingen van 2011 zijn er slechts 26 drager van knipperlicht type 4. Bien qu on les observe de moins en moins, les arriérés d ONSS et de précompte professionnel inscrits aux comptes annuels restent des signes avant-coureurs de graves difficultés en matière d obligations sociales et de charges fiscales et parafiscales à payer. Il convient cependant de tenir compte du fait que ces postes sont parfois repris à tort dans les comptes annuels. Graydon dispose de systèmes permettant de recalculer les dettes échues encodées à tort. Ce clignotant est le seul signal qui est issu directement des comptes annuels et qui, quoiqu il ait affaibli, semble plus que jamais pertinent : une entreprise sur 10,9 (en 2008 encore une par 12 mais en 2010, seulement une sur 25,3) présentant ce clignotant a été déclarée en faillite en En revanche, ce signal intervient rarement en tant que tel : seulement 257 (en 2009 il s agissait de 272 alors que l étude 2006 en signale 560) présentent ce signal. De toutes les déclarées en faillite en 2011, seulement 26 d entre elles présentaient le clignotant code 4. Graydon Belgium 11

12 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN Knipperlicht 5: Dagvaardingen van de RSZ De dagvaardingen vanwege de RSZ, het Fonds voor Bestaanszekerheid en het Sociaal Verzekeringsfonds voor Zelfstandigen hebben in het algemeen betrekking op schulden van meer dan 6 maanden. In het kader van deze studie wordt enkel rekening gehouden met de dagvaarding an sich. Inhoud noch volume worden hier beoordeeld. Tevens wordt naar de actieve populatie toe enkel rekening gehouden met bedrijven waarvan de dagvaarding jonger is dan zes maanden. Oudere dagvaardingen worden meegenomen in de berekening van de GSS (zie knipperlicht type 12), waardoor er geen versterkend of cumulerend effect bestaat tussen beide parameters Clignotant 5: Citations par l ONSS Les citations par l ONSS, le Fonds de Sécurité d Existence et la Caisse d Assurances sociales pour Travailleurs indépendants portent généralement sur les dettes de plus de 6 mois. Dans le cadre de cette étude, on a uniquement tenu compte des citations proprement dites. Le contenu et le volume n ont pas été évalués. En ce qui concerne la population active, on a uniquement tenu compte des dont la citation remonte à moins de six mois. Les citations plus anciennes sont reprises dans le calcul du GSS (voir le clignotant de code 12). Il n y a donc aucun effet multiplicateur ou cumulatif entre les deux paramètres. KNIPPERLICHT TYPE 5 - CLIGNOTANT TYPE 5 Dagvaardingen vanwege de RSZ - Citations par l ONSS Ondernemingen met knipperlicht type 5 Entreprises avec clignotant type 5 Knipperlicht T5 op faillissementen 2011 Clignotant T5 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,26% 25,56% ,64% 7,8 Brugge ,30% 2,56% ,74% 11,6 Ieper ,99% 0,52% ,41% 22,5 Kortrijk ,09% 2,91% ,50% 10,6 Oostende ,95% 1,58% ,43% 10,4 Veurne ,90% 0,52% ,09% 11,8 Dendemonde ,14% 3,54% ,61% 8,3 Gent ,23% 4,21% ,82% 10,9 Oudenaarde ,20% 1,10% ,29% 9,3 Antwerpen ,50% 10,22% ,25% 9,0 Mechelen ,69% 2,99% ,85% 25,7 Turnhout ,17% 2,87% ,05% 7,4 Leuven ,35% 3,26% ,45% 13,9 Hasselt ,41% 3,64% ,61% 8,7 Tongeren ,57% 2,80% ,20% 11,1 Mons ,22% 4,03% ,64% 9,8 Charleroi ,98% 4,99% ,09% 7,2 Tournai ,02% 2,22% ,05% 9,8 Dinant ,67% 1,55% ,00% 10,1 Namur ,68% 2,94% ,67% 10,0 Arlon ,36% 0,57% ,20% 10,4 Marche-en-Famenne ,31% 0,60% ,18% 9,3 Neufchâteau ,99% 0,62% ,51% 7,4 Eupen ,94% 0,51% ,04% 15,0 Liège ,95% 6,58% ,80% 8,8 Huy ,04% 1,06% ,43% 13,6 Verviers ,80% 1,40% ,80% 12,6 Nivelles ,79% 4,65% ,49% 13,0 BELGIE - BELGIQUE ,78% 100,00% ,09% 9,2 GEWEST BRU. - REGION BXL ,11% 18,63% ,85% 6,4 GEWEST VLAANDEREN ,45% 49,65% ,59% 10,9 Vlaams-Brabant ,08% 10,19% ,62% 18,6 West-Vlaanderen ,23% 8,10% ,38% 11,3 Oost-Vlaanderen ,19% 8,85% ,47% 9,5 Antwerpen ,46% 16,07% ,57% 9,7 Limburg ,48% 6,44% ,58% 9,6 REGION DE LA WALLONIE ,46% 31,72% ,01% 9,5 Brabant wallon ,79% 4,65% ,49% 13,0 Hainaut ,79% 11,24% ,93% 8,4 Namur ,68% 4,49% ,44% 10,0 Luxembourg ,20% 1,79% ,52% 8,8 Liège ,52% 9,55% ,82% 9,8 BELGIE-BELGIQUE ,78% 100,00% ,09% 9,2 Hoewel de RSZ-administratie regelmatig blijkt te dagvaarden voor relatief kleine bedragen, verjaarde feiten, betwistingen allerhande, blijkt de dagvaarding an sich een interessante risicometer. Toch noteerden we in 2010 en dit ten opzichte van 2009 minder dagvaardingen RSZ, zoals geweten een gevolg van een gewijzigde aanpak vanwege de desbetreffende administratie. Ook in 2011 zagen we een gelijkaardige trend. Toch waren er beduidend meer failliete ondernemingen die drager waren van dit kenmerk. Over het jaar 2011 ging één bedrijf over de kop per populatie van 9,2 die drager waren van dit signaal. Naar verhouding komt het probleem het vaakst voor bij die gevestigd zijn binnen het arrondissement Bergen, gevolgd door die in Charleroi en Luik. Het alarmsignaal van dit knipperlicht blijkt het sterkst binnen het arrondissement Charleroi, gevolgd door dat van Turnhout en Neufchâteau. Bien que l ONSS semble adresser régulièrement des citations pour des montants relativement limités, des faits échus ou toutes sortes de contestations, la citation en tant que telle est un «indicateur de risque» intéressant. On note pourtant en 2010 moins d assignations ONSS par rapport à 2009, une conséquence de la modification d approche de l administration concernée. Une tendance similaire était observable en Mais il y a eu nettement plus d faillies porteuses de cette caractéristique. Pour l année 2011, une entreprise sur 9,2 porteuses de ce signal a fait faillite. Proportionnellement, le problème est le plus fréquent chez les fixées dans l arrondissement de Mons, suivi par celui de Charleroi et Liège. Le signal d alarme de ce clignotant semble le plus fort dans l arrondissement de Charleroi, puis celui de Turnhout et Neufchâteau. 12 Graydon Belgium

13 2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES 2.6. Knipperlicht 6: Rentabiliteit twee opeenvolgende jaren negatief Het signaal waarbij sprake is van een negatief rendement over twee opeenvolgende boekjaren wordt bij 8,51% (verleden jaar 8,74%) der bedrijven vastgesteld. Ten opzichte van 2010 zijn er in 2011 iets meer (+1,9%) bedrijven die niet rendabel werkten en dus geen natuurlijke bron voor verdere uitbouw of groei konden ontwikkelen. De beperkte alarmwaarde van het knipperlicht wint terug aan belang: één bedrijf per groep van 41,1 (in 2007 één per 28,7, in 2008 één per 42,2, in 2009 één per 59,5 en in 2010 één bedrijf per 72,1) dat drager is van het signaal, ging in 2011 over de kop Clignotant 6: Rentabilité négative pendant deux années successives Le signal qui indique une rentabilité négative pendant deux années consécutives est présent dans 8,51% (l année passée 8,74%) des. Par rapport à 2010, on observe un peu plus (+1,9%) d qui présentent un problème de rentabilité et qui sont donc dans l impossibilité de nourrir des perspectives de croissance en La valeur d alarme déjà limitée du clignotant regagne en importance : une entreprise par groupe de 41,1 (en 2007 une sur 28,7, une sur 42,2 en 2008, en 2009 une sur 59,5 et en 2010 une entreprise sur 72,1) porteuse du signal a fait faillite en KNIPPERLICHT TYPE 6 - CLIGNOTANT TYPE 6 Rentabiliteit twee opeenvolgende jaren negatief - Rentabilité négative pendant deux années successives Ondernemingen met knipperlicht type 6 Entreprises avec clignotant type 6 Knipperlicht T6 op faillissementen 2011 Clignotant T6 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,17% 24,14% ,72% 45,0 Brugge ,21% 3,40% ,38% 64,9 Ieper ,08% 0,78% ,70% 309,0 Kortrijk ,55% 4,23% ,00% 60,5 Oostende ,14% 1,39% ,53% 33,2 Veurne ,20% 0,99% ,18% 49,9 Dendemonde ,41% 4,18% ,02% 49,5 Gent ,43% 5,35% ,50% 58,0 Oudenaarde ,10% 1,37% ,29% 50,0 Antwerpen ,33% 13,34% ,07% 39,4 Mechelen ,80% 2,89% ,75% 50,5 Turnhout ,52% 3,86% ,96% 32,0 Leuven ,17% 4,14% ,42% 53,6 Hasselt ,18% 3,88% ,80% 36,6 Tongeren ,75% 2,90% ,20% 35,7 Mons ,38% 2,20% ,17% 28,1 Charleroi ,88% 3,12% ,95% 32,5 Tournai ,52% 1,97% ,44% 30,9 Dinant ,05% 0,98% ,00% 30,7 Namur ,21% 1,88% ,85% 25,0 Arlon ,97% 0,50% ,07% 29,4 Marche-en-Famenne ,14% 0,45% ,09% 59,7 Neufchâteau ,64% 0,50% ,63% 33,7 Eupen ,25% 0,45% ,39% 45,8 Liège ,69% 3,60% ,09% 25,5 Huy ,35% 0,80% ,87% 23,6 Verviers ,13% 1,33% ,73% 38,5 Nivelles ,86% 5,37% ,08% 47,0 BELGIE - BELGIQUE ,51% 100,00% ,79% 41,1 GEWEST BRU. - REGION BXL ,03% 18,56% ,81% 38,3 GEWEST VLAANDEREN ,10% 58,28% ,64% 47,6 Vlaams-Brabant ,45% 9,71% ,28% 76,1 West-Vlaanderen ,84% 10,79% ,29% 57,7 Oost-Vlaanderen ,96% 10,90% ,93% 53,4 Antwerpen ,68% 20,09% ,16% 38,9 Limburg ,41% 6,78% ,97% 36,2 REGION DE LA WALLONIE ,55% 23,16% ,32% 32,2 Brabant wallon ,86% 5,37% ,08% 47,0 Hainaut ,62% 7,29% ,49% 30,6 Namur ,15% 2,86% ,49% 26,7 Luxembourg ,49% 1,45% ,91% 36,7 Liège ,77% 6,19% ,82% 28,1 BELGIE-BELGIQUE ,51% 100,00% ,79% 41,1 Graydon Belgium 13

14 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN Knipperlicht 7: Geen publicatie van de jaarrekening voor de jongste twee opeenvolgende jaren De laatst beschikbare en gepubliceerde jaarrekening is ouder dan 24 maanden. De wetgever ziet een niet-publicatie gedurende 36 maanden als voldoende reden om een publicatieplichtige vennootschap via gerechtelijke weg te ontbinden. Bij de faillissementsanalyses wordt geen drie, maar twee jaar terug geteld. Bij de actieve ondernemingen wordt vertrokken van de vaststelling dat er per 31/12/2011 geen cijfers beschikbaar zijn die jonger zijn dan 24 maanden Clignotant 7: Pas de publication de comptes annuels successivement pour les deux dernières années Les derniers comptes annuels disponibles et publiés remontent à plus de 24 mois. Le législateur considère qu un défaut de publication pendant 36 mois est une raison suffisante pour dissoudre par voie judiciaire une société soumise à l obligation de publication. Pour les analyses des faillites, on ne remonte pas trois mais deux ans en arrière. Pour les actives, on se base sur la constatation selon laquelle au 31/12/2011, aucun chiffre datant de moins de 24 mois n était disponible. KNIPPERLICHT TYPE 7 - CLIGNOTANT TYPE 7 Geen publicatie jaarrekening voor de jongste twee opeenvolgende jaren - Pas de publication de comptes annuels successivement pour les deux dernières années Ondernemingen met knipperlicht type 7 Entreprises avec clignotant type 7 Knipperlicht T7 op faillissementen 2011 Clignotant T7 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,66% 29,61% ,20% 4,1 Brugge ,15% 2,38% ,67% 7,3 Ieper ,33% 0,39% ,33% 7,4 Kortrijk ,94% 2,91% ,00% 6,6 Oostende ,52% 1,15% ,05% 6,0 Veurne ,81% 0,91% ,73% 7,4 Dendemonde ,97% 3,44% ,50% 5,4 Gent ,41% 4,65% ,15% 7,4 Oudenaarde ,31% 1,19% ,47% 8,0 Antwerpen ,19% 12,22% ,41% 4,6 Mechelen ,29% 2,28% ,73% 6,8 Turnhout ,89% 2,60% ,64% 5,2 Leuven ,28% 3,09% ,84% 8,1 Hasselt ,41% 3,49% ,95% 5,9 Tongeren ,25% 2,25% ,60% 4,7 Mons ,41% 3,10% ,15% 4,9 Charleroi ,58% 4,31% ,07% 4,9 Tournai ,14% 2,57% ,19% 5,5 Dinant ,52% 0,82% ,00% 4,4 Namur ,28% 2,02% ,76% 5,0 Arlon ,01% 0,54% ,66% 4,6 Marche-en-Famenne ,35% 0,64% ,45% 7,3 Neufchâteau ,62% 0,63% ,34% 5,9 Eupen ,44% 0,36% ,43% 8,6 Liège ,88% 4,86% ,15% 5,2 Huy ,13% 0,92% ,96% 5,0 Verviers ,91% 1,28% ,18% 5,5 Nivelles ,70% 5,39% ,03% 7,8 BELGIE - BELGIQUE ,18% 100,00% ,74% 5,0 GEWEST BRU. - REGION BXL ,96% 24,58% ,73% 3,8 GEWEST VLAANDEREN ,49% 47,99% ,43% 5,8 Vlaams-Brabant ,95% 8,12% ,83% 8,0 West-Vlaanderen ,10% 7,75% ,33% 6,8 Oost-Vlaanderen ,21% 9,28% ,93% 6,5 Antwerpen ,76% 17,10% ,12% 4,9 Limburg ,35% 5,75% ,94% 5,4 REGION DE LA WALLONIE ,78% 27,43% ,79% 5,5 Brabant wallon ,70% 5,39% ,03% 7,8 Hainaut ,41% 9,97% ,89% 5,1 Namur ,02% 2,84% ,08% 4,8 Luxembourg ,97% 1,81% ,70% 5,8 Liège ,48% 7,42% ,71% 5,3 BELGIE-BELGIQUE ,18% 100,00% ,74% 5,0 Een onderneming in discontinuïteit heeft meestal problemen bij het voeren van de boekhouding, of is - tegen alle wettelijke bepalingen in - niet bereid haar moeilijke situatie openbaar te maken. Knipperlicht type 7 geeft een sterk signaal en werd ook in 2011 bijzonder vaak waargenomen bij faillerende bedrijven. Daarenboven blijken, bijvoorbeeld in vergelijking met knipperlicht 1, heel wat minder lopende ondernemingen drager te zijn van het niet-publicatiesymptoom. Bovendien zien we ook hier dat het aantal faillissementen van bedrijven met dit knipperlicht zowel in absolute als in relatieve cijfers sterk stijgt. 43,74% (verleden jaar nog 25,06%) (of op de in deze studie betrokken gevallen) van de in 2011 gefailleerden kon geen gepubliceerde jaarrekening voorleggen die jonger was dan 24 maanden. Anderzijds: het aantal actieve ondernemingen met dit knipperlicht stijgt in verhouding beduidend minder. Eén op 5 dragers van dit knipperlicht werd in de loop van 2011 failliet verklaard. De alarmwaarde van het knipperlicht is dus nauwelijks afgenomen en blijft uitermate pertinent. Une entreprise en discontinuité est généralement confrontée à des problèmes liés à la comptabilité ou, contrairement à toutes les dispositions légales en la matière, elle n est pas disposée à rendre ses problèmes publics. Le clignotant 7 donne un signal fort et s observe aussi en 2011 particulièrement souvent chez les qui font faillite. De plus, et ceci par exemple en comparaison avec le clignotant 1, moins nombreuses sont les actives porteuses du symptôme de non-publication. On voit en outre aussi que le nombre de faillites d présentant ce clignotant augmente fortement, tant en chiffres absolus que relatifs. 43,74% (25,06% l année dernière) (ou sur les cas impliqués dans cette étude) des ayant fait faillite en 2011 n ont pas pu présenter de comptes annuels publiés de moins de 24 mois. D autre part, le nombre d actives présentant ce clignotant augmente nettement moins en proportion. Une entreprise sur 5 présentant ce clignotant a été déclarée en faillite dans le courant de La valeur d alarme de ce clignotant a donc très peu baissé et reste extrêmement significative. 14 Graydon Belgium

15 2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES 2.8. Knipperlicht 8: Bestuurder is in dezelfde functie gesignaleerd in een failliete onderneming De bedrijfsleider van het onderzochte bedrijf blijkt in dezelfde functie gemandateerd als lid van een bestuursorgaan van een andere onderneming dat reeds eerder (met een maximum van vijf jaren) failliet werd verklaard. In het kader van dit onderzoek wordt voor de analyse van faillissementen uit 2011 nagegaan of een dergelijk mandaat werd bekleed gedurende de vijf jaren voor het faillissement. Ook omgekeerd wordt naar de actieve ondernemingen rekening gehouden met een maximale anciënniteit van vijf jaar Clignotant 8: Administrateur signalé dans la même fonction dans une entreprise en faillite Le chef d entreprise d une société faisant l objet de l étude semble être mandaté dans les mêmes fonctions en tant que membre d un organe de gestion d une autre entreprise qui a déjà été déclarée en faillite (avec un maximum de cinq ans). Dans le cadre de cette enquête, pour l analyse des faillites de 2011 on vérifie si un tel mandat a été assumé au cours des cinq années précédant la faillite. Inversement, en ce qui concerne les actives, on tient compte d une ancienneté maximale de cinq ans. KNIPPERLICHT TYPE 8 - CLIGNOTANT TYPE 8 Bestuurder gesignaleerd in dezelfde functie in een failliete onderneming - Administrateur signalé dans la même fonction dans une entreprise en faillite Ondernemingen met knipperlicht type 8 Entreprises avec clignotant type 8 Knipperlicht T8 op faillissementen 2011 Clignotant T8 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,59% 24,64% ,37% 5,4 Brugge ,69% 2,81% ,11% 7,7 Ieper ,80% 0,36% ,22% 6,8 Kortrijk ,53% 3,43% ,50% 6,7 Oostende ,74% 1,19% ,02% 4,5 Veurne ,45% 0,70% ,00% 7,3 Dendemonde ,75% 4,59% ,44% 5,1 Gent ,70% 4,90% ,73% 6,5 Oudenaarde ,53% 1,18% ,08% 7,8 Antwerpen ,44% 13,98% ,84% 5,3 Mechelen ,00% 2,97% ,19% 7,2 Turnhout ,71% 3,51% ,97% 4,8 Leuven ,37% 2,79% ,38% 6,6 Hasselt ,95% 4,23% ,98% 5,4 Tongeren ,72% 2,58% ,80% 5,5 Mons ,90% 3,05% ,22% 6,6 Charleroi ,13% 4,41% ,41% 6,4 Tournai ,30% 2,14% ,57% 5,9 Dinant ,48% 1,21% ,00% 5,8 Namur ,20% 2,02% ,57% 6,5 Arlon ,85% 0,17% ,20% 4,4 Marche-en-Famenne ,30% 0,28% ,15% 6,6 Neufchâteau ,17% 0,31% ,83% 3,7 Eupen ,20% 0,26% ,74% 6,2 Liège ,69% 5,05% ,54% 6,5 Huy ,92% 0,84% ,48% 5,9 Verviers ,21% 1,45% ,63% 8,5 Nivelles ,26% 4,93% ,38% 10,2 BELGIE - BELGIQUE ,12% 100,00% ,25% 5,9 GEWEST BRU. - REGION BXL ,24% 16,62% ,42% 4,3 GEWEST VLAANDEREN ,98% 57,24% ,58% 6,2 Vlaams-Brabant ,62% 10,81% ,01% 11,2 West-Vlaanderen ,54% 8,48% ,57% 6,6 Oost-Vlaanderen ,70% 10,67% ,80% 5,9 Antwerpen ,21% 20,46% ,65% 5,4 Limburg ,86% 6,82% ,77% 5,4 REGION DE LA WALLONIE ,41% 26,13% ,19% 6,8 Brabant wallon ,26% 4,93% ,38% 10,2 Hainaut ,83% 9,59% ,97% 6,3 Namur ,30% 3,23% ,48% 6,2 Luxembourg ,12% 0,76% ,26% 4,6 Liège ,38% 7,61% ,28% 6,7 BELGIE-BELGIQUE ,12% 100,00% ,25% 5,9 Indien een bedrijfsleider van een lopende onderneming een bestuurdersmandaat vervulde in een reeds failliete onderneming, vergt het lopende bedrijf speciale aandacht. Inderdaad blijkt dat door het faillissement van het ene bedrijf soms een sneeuwbaleffect ontstaat naar de andere bedrijven waar de (rechts)persoon mandaten heeft. Dit is vooral interessant in een preventief kader. Ook hier blijkt de alarmwaarde groot: in Belgische context zijn er 2,12% bedrijven met dit signaal. In 2011 komt dit voor in 24,25% (verleden jaar 12,13%, in 2005 waren dat er 18,94%) van alle faillissementen. Een bedrijf per groep van 5,9 dat drager is van knipperlicht type 8 is in 2011 over de kop gegaan. In Neufchâteau, (waar het signaal an sich minder voorkomt) en Aarlen blijkt het knipperlicht bijzonder sterk als alarmsignaal: één per 4 bedrijven met dit kenmerk gaat er over de kop. Si un dirigeant d une entreprise active détenait aussi un mandat dans une entreprise déjà déclarée en faillite, l entreprise encore active requiert une attention particulière. En effet, il semble que suite à la faillite d une entreprise, on voit apparaître un effet boule de neige qui se propage dans les autres sociétés administrées par la même personne. Cet aspect est surtout intéressant dans un cadre préventif. Dans ce cas, la valeur d alarme est également élevée : en Belgique, on trouve 2,12% des présentant ce signal. En 2011, elles sont 24,25% (l année passée 12,13%, en ,94%) de toutes les faillites. Une entreprise sur 5,9 présentant le clignotant du type 8 a été déclarée en faillite en A Neufchâteau, (où le signal en tant que tel se manifeste moins) et à Arlon, le clignotant joue un rôle de signal d alarme très fort : une entreprise sur 4 avec cette caractéristique fait faillite. Graydon Belgium 15

16 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN Knipperlicht 9: FiTo -meter sterk negatief De FiTo -meter werd ontwikkeld door Prof. Hubert Ooghe, in nauwe samenwerking met Graydon Belgium nv. Het model doet op basis van een reeks financiële ratio s uitspraak over de kans op faillissement en succes van een onderneming. Het spreekt vanzelf dat hiervoor verschillende parameters worden gebruikt die reeds hiervoor werden toegelicht. Indien verschillende financiële knipperlichten samen voorkomen, zal dit het negatieve effect op de score versterken. In die zin is een FiTo -score eerder een conclusie en interpretatie van feiten dan een vaststelling. Toch worden daarnaast een aantal andere - complexere - benaderingen aangewend. Om dubbeltelling te vermijden, worden binnen het kader van deze studie enkel die bedrijven geteld die een duidelijk zwakke (negatieve) score halen, zonder dat de andere knipperlichten iets signaleren Clignotant 9: FiTo -mètre fortement négatif Le FiTo -mètre a été conçu par le professeur Hubert Ooghe, en étroite collaboration avec Graydon Belgium sa. Le modèle évalue, sur base d une série de ratios financiers, le risque de faillite et de succès d une entreprise. Il va de soi qu il utilise différents paramètres qui ont déjà été expliqués. Si plusieurs clignotants financiers apparaissent ensemble, cela renforcera l effet négatif sur le score. Dans ce contexte, le score FiTo constitue plus une conclusion et une interprétation des faits qu une constatation. Toutefois, on utilise également un certain nombre d autres approches plus complexes. Pour éviter un dédoublement du comptage, dans le cadre de cette étude, on a tenu compte uniquement des qui avaient obtenu un score nettement inférieur (négatif) sans que les autres clignotants n envoient d autres signaux. KNIPPERLICHT TYPE 9 - CLIGNOTANT TYPE 9 FiTo -meter sterk negatief - FiTo -mètre fortement négatif Ondernemingen met knipperlicht type 9 Entreprises avec clignotant type 9 Knipperlicht T9 op faillissementen 2011 Clignotant T9 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,92% 24,26% ,47% 10,7 Brugge ,38% 3,05% ,74% 12,3 Ieper ,92% 0,54% ,41% 21,0 Kortrijk ,23% 3,66% ,50% 10,3 Oostende ,26% 1,15% ,49% 6,3 Veurne ,38% 0,89% ,45% 8,3 Dendemonde ,40% 4,88% ,53% 8,1 Gent ,35% 5,18% ,20% 9,5 Oudenaarde ,25% 1,28% ,58% 8,9 Antwerpen ,70% 12,95% ,93% 8,7 Mechelen ,53% 3,03% ,22% 19,7 Turnhout ,47% 4,03% ,24% 6,3 Leuven ,42% 3,82% ,41% 8,6 Hasselt ,57% 4,51% ,90% 9,4 Tongeren ,60% 3,19% ,00% 8,9 Mons ,35% 1,89% ,35% 5,7 Charleroi ,63% 3,05% ,71% 6,4 Tournai ,46% 1,80% ,96% 6,3 Dinant ,25% 0,81% ,00% 4,8 Namur ,77% 2,16% ,41% 8,6 Arlon ,15% 0,31% ,63% 4,8 Marche-en-Famenne ,43% 0,42% ,24% 4,9 Neufchâteau ,09% 0,38% ,88% 15,0 Eupen ,52% 0,45% ,09% 6,5 Liège ,58% 3,93% ,03% 8,3 Huy ,62% 0,95% ,07% 5,7 Verviers ,67% 1,46% ,84% 14,5 Nivelles ,05% 5,96% ,41% 10,4 BELGIE - BELGIQUE ,60% 100,00% ,22% 8,9 GEWEST BRU. - REGION BXL ,04% 20,08% ,14% 10,3 GEWEST VLAANDEREN ,47% 56,35% ,05% 9,2 Vlaams-Brabant ,46% 8,00% ,94% 10,4 West-Vlaanderen ,27% 9,30% ,48% 10,1 Oost-Vlaanderen ,36% 11,34% ,40% 8,8 Antwerpen ,62% 20,00% ,09% 8,7 Limburg ,58% 7,70% ,95% 9,1 REGION DE LA WALLONIE ,63% 23,57% ,10% 7,6 Brabant wallon ,05% 5,96% ,41% 10,4 Hainaut ,50% 6,74% ,49% 6,1 Namur ,59% 2,97% ,03% 6,9 Luxembourg ,22% 1,11% ,91% 6,1 Liège ,60% 6,78% ,60% 8,3 BELGIE-BELGIQUE ,60% 100,00% ,22% 8,9 Op de actieve ondernemingen per 31/12/2011 bleken er bedrijven dit signaal als enige kenmerk te vertonen: een daling met 247 eenheden. Deze daling is het gevolg van de vaststelling dat meer andere signalen opduiken terwijl we, zoals hierboven beschreven enkel rekening houden met dit knipperlicht indien er geen andere signalen opduiken. Anderzijds: bij de gefailleerden van 2011 bleken 934 (in ) bedrijven (11,22% van de gefailleerden) drager te zijn van het knipperlicht type 9. Per groep van 8,9 dragers werd in 2011 één faillissement uitgesproken. De FiTo -meter is dus het op één na sterkste alarmsignaal die op een jaarrekening is gebaseerd, en wint opnieuw - als unieke indicator - aan kracht. Anderzijds is de FiTo -meter vooral geconcipieerd als signaal op middellange termijn. De stijging van het aantal ondernemingen met dit signaal duidt op een probleem dat zich - zonder actie vanwege de rechtbanken - pas op middellange termijn in Sur les actives au 31/12/2011, semblaient présenter ce signal comme seul clignotant : une diminution de 247 unités. Cette diminution est consécutive au fait que davantage d autres signaux font surface alors que, comme décrit ci-dessus, nous ne tenons compte de ce clignotant qu en l absence d autres signaux. D autre part, parmi les faillies de 2011, 934 (422 en 2010) (11,22% des faillies) étaient porteuses du clignotant de type 9. Sur 8,9 avec ce clignotant en 2011, une était déclarée en faillite. Le FiTo -mètre est donc à un près le clignotant le plus fort qui se calcule sur base d un bilan, et regagne en importance, en tant qu indicateur unique. Néanmoins, le FiTo -mètre est avant tout conçu comme indicateur à moyen terme. Une augmentation du nombre d porteuses de cette signalétique désigne donc une problématique qui - sans action préventive de la part des tribunaux - ne se traduira qu à moyen terme 16 Graydon Belgium

17 2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES een verhoogd aantal faillissementen kan vertalen. Anders gesteld: dit signaal toont aan dat ook op langere termijn we met een groot aantal bedrijven in moeilijkheden blijven geconfronteerd. Het arrondissement Nijvel heeft het meeste aantal bedrijven (2,05%) waar de FiTo -meter als enige signaal een financieel zwakke structuur aanduidt en steekt ten vijfde male dat van Brussel, dat minder bedrijven met dit knipperlicht dan verleden jaar, voorbij (1,92%). De alarmwaarde van het knipperlicht blijkt het grootst voor de arrondissementen Aarlen, Dinant en Marche-en-Famenne waar telkens meer dan één op vijf waarnemingen zich lieten volgen door faillissement en waarvan de zwakke FiTo -meter het enige knipperlicht bleek. par une hausse des faillites. Autrement dit : ce signal démontre qu à long terme, nous allons rester confrontés à un grand nombre d en difficulté. L arrondissement de Nivelles compte le plus grand nombre d (2,05%) dans lesquelles le FiTo -mètre, en tant que signal unique, indique une structure financière affaiblie, et dépasse donc pour la cinquième fois de suite l arrondissement de Bruxelles, qui compte moins d avec ce clignotant que l année dernière (1,92%). La valeur d alarme de ce clignotant est la plus élevée pour les arrondissements d Arlon, Dinant et Marche-en-Famenne où chaque fois plus d une observation sur cinq était suivie par une faillite, et où la faiblesse du FiTo -mètre s avérait le seul clignotant Knipperlicht 10: Voorlopig bewindvoerder aangesteld Ondanks het bijna status-quo van het aantal gevallen (van 77 gevallen in 2008 naar 80 gevallen in 2009, 70 cases in 2010 en nu 79 in 2011) blijft dit signaal uitzonderlijk. Anderzijds is het aantal gevallen waar dan ook het faillissement wordt uitgesproken beduidend gestegen (van 8 in 2010 naar 27 in 2011). De gevallen waar het fenomeen wordt waargenomen, leidt in één op de 3,9 cases tot faillissement Clignotant 10: Désignation d un administrateur provisoire Malgré le presque statu quo du nombre de cas (de 77 en 2008 à 80 en 2009 et à 70 en 2010 et 79 en 2011)), ce signal demeure exceptionnel. D autre part, le nombre de cas où la faillite a été prononcée a considérablement augmenté (de 8 en 2010 à 27 en 2011). Dans les cas où le phénomène est observé, un cas sur 3,9 mène à une faillite. KNIPPERLICHT TYPE 10 - CLIGNOTANT TYPE 10 Voorlopig bewindvoerder aangesteld - Désignation d un administrateur provisoire Ondernemingen met knipperlicht type 10 Entreprises avec clignotant type 10 Knipperlicht T10 op faillissementen 2011 Clignotant T10 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,02% 18,99% ,20% 4,0 Brugge ,02% 5,06% ,00% Ieper ,05% 2,53% ,70% 3,0 Kortrijk ,01% 3,80% ,00% Oostende ,00% 0,00% ,00% Veurne ,13% 7,59% ,27% 7,0 Dendemonde ,02% 6,33% ,27% 6,0 Gent ,00% 1,27% ,00% Oudenaarde ,01% 1,27% ,00% Antwerpen ,01% 8,86% ,09% 8,0 Mechelen ,01% 1,27% ,00% Turnhout ,01% 2,53% ,00% Leuven ,02% 3,80% ,00% 2,5 Hasselt ,01% 3,80% ,00% Tongeren ,01% 1,27% ,80% 1,5 Mons ,01% 1,27% ,23% 1,3 Charleroi ,01% 2,53% ,26% 3,0 Tournai ,02% 2,53% ,00% Dinant ,00% 0,00% ,00% Namur ,03% 3,80% ,54% 4,0 Arlon ,00% 0,00% ,00% Marche-en-Famenne ,00% 0,00% ,00% Neufchâteau ,04% 1,27% ,00% Eupen ,00% 0,00% ,00% Liège ,03% 6,33% ,58% 1,7 Huy ,02% 1,27% ,00% Verviers ,00% 0,00% ,98% 1,0 Nivelles ,05% 12,66% ,33% 11,0 BELGIE - BELGIQUE ,02% 100,00% ,32% 3,9 GEWEST BRU. - REGION BXL ,02% 17,72% ,22% 3,8 GEWEST VLAANDEREN ,01% 50,63% ,21% 6,0 Vlaams-Brabant ,01% 5,06% ,44% 3,0 West-Vlaanderen ,03% 18,99% ,38% 8,5 Oost-Vlaanderen ,01% 8,86% ,13% 8,0 Antwerpen ,01% 12,66% ,06% 11,0 Limburg ,01% 5,06% ,34% 3,0 REGION DE LA WALLONIE ,02% 31,65% ,64% 2,8 Brabant wallon ,05% 12,66% ,33% 11,0 Hainaut ,02% 6,33% ,47% 2,3 Namur ,02% 3,80% ,35% 4,0 Luxembourg ,01% 1,27% ,00% Liège ,02% 7,59% ,23% 1,8 BELGIE-BELGIQUE ,02% 100,00% ,32% 3,9 Graydon Belgium 17

18 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN Knipperlicht 11: Liquiditeit kleiner dan 0,5 De liquiditeitspositie van de onderneming is minder dan de helft van de kortlopende schulden. Het bedrag aan schulden op korte termijn wordt niet gedekt door de bezittingen en inkomsten die op korte termijn te gelde kunnen worden gemaakt. Hoewel deze ratio traditioneel door veel analisten wordt bekeken als signaal dat het niet kunnen betalen van de facturen op korte termijn voorziet, bleek de afgelopen jaren in de praktijk de ratio nauwelijks relevant om onderscheid te maken tussen lopende bedrijven en falende. De alarmwaarde van het knipperlicht daalde zelfs fundamenteel en lag in 2010 op het niveau van één faillissement per 90,2. In 2011 echter veerde de alarmwaarde op naar een faillissement per 40,4 ondernemingen. Toch blijft het knipperlicht geen relevante kortetermijngraadmeter voor het faillissement Clignotant 11: Liquidités inférieures à 0,5 La situation de l entreprise en matière de liquidités est inférieure à la moitié des dettes à court terme. Le montant des dettes à court terme n est pas couvert par les biens et les revenus pouvant être réalisés à court terme. Bien que ce ratio soit traditionnellement considéré par de nombreux analystes comme un signal annonçant l impossibilité de payer les factures à court terme, la pratique a démontré ces dernières années que le ratio n est pas vraiment pertinent pour établir la distinction entre les prospères et les autres. La valeur d alarme du clignotant a même baissé fondamentalement et se situait en 2010 au niveau d une faillite par 90,2 cas observés. En 2011, la valeur d alarme est passée à une faillite par 40,4. Le clignotant ne peut pourtant pas être considéré comme un baromètre pertinent à court terme pour la faillite. KNIPPERLICHT TYPE 11 - CLIGNOTANT TYPE 11 Liquiditeit is kleiner dan 0,5 - Liquidités inférieures à 0,5 Ondernemingen met knipperlicht type 11 Entreprises avec clignotant type 11 Knipperlicht T11 op faillissementen 2011 Clignotant T11 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,38% 21,59% ,79% 32,6 Brugge ,13% 3,94% ,85% 60,3 Ieper ,60% 0,84% ,52% 128,0 Kortrijk ,53% 4,55% ,00% 78,9 Oostende ,29% 1,46% ,99% 35,3 Veurne ,26% 1,16% ,82% 63,2 Dendemonde ,02% 5,13% ,61% 44,4 Gent ,93% 5,63% ,57% 82,5 Oudenaarde ,23% 1,54% ,57% 53,5 Antwerpen ,20% 12,87% ,35% 37,6 Mechelen ,10% 2,93% ,60% 67,8 Turnhout ,36% 4,13% ,36% 38,0 Leuven ,83% 4,19% ,83% 46,1 Hasselt ,05% 3,98% ,43% 42,6 Tongeren ,96% 2,74% ,20% 39,9 Mons ,83% 2,31% ,87% 31,0 Charleroi ,76% 2,90% ,88% 30,5 Tournai ,58% 2,25% ,44% 35,6 Dinant ,27% 0,97% ,00% 28,1 Namur ,49% 1,98% ,35% 28,6 Arlon ,64% 0,47% ,15% 26,1 Marche-en-Famenne ,39% 0,50% ,30% 38,6 Neufchâteau ,99% 0,58% ,71% 34,5 Eupen ,42% 0,42% ,09% 53,2 Liège ,94% 3,66% ,80% 28,3 Huy ,59% 0,84% ,48% 38,0 Verviers ,20% 1,30% ,63% 52,7 Nivelles ,11% 5,16% ,28% 55,7 BELGIE - BELGIQUE ,25% 100,00% ,98% 40,4 GEWEST BRU. - REGION BXL ,04% 17,48% ,31% 30,1 GEWEST VLAANDEREN ,70% 59,18% ,30% 48,0 Vlaams-Brabant ,43% 8,30% ,42% 48,0 West-Vlaanderen ,57% 11,95% ,62% 63,0 Oost-Vlaanderen ,00% 12,29% ,73% 57,8 Antwerpen ,46% 19,93% ,06% 40,3 Limburg ,01% 6,71% ,33% 41,4 REGION DE LA WALLONIE ,46% 23,34% ,33% 35,3 Brabant wallon ,11% 5,16% ,28% 55,7 Hainaut ,86% 7,46% ,45% 32,0 Namur ,07% 2,96% ,52% 28,5 Luxembourg ,31% 1,55% ,17% 32,5 Liège ,91% 6,21% ,97% 33,7 BELGIE-BELGIQUE ,25% 100,00% ,98% 40,4 18 Graydon Belgium

19 2011 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES Knipperlicht 12: Graydon Sociale Score (GSS) negatief De Graydon Sociale Score beoordeelt vooral een historische evolutie van gegevens inzake RSZ-dagvaardingen, dagvaardingen vanwege het Fonds voor Bestaanszekerheid en het Sociaal Verzekeringsfonds van Zelfstandigen gecombineerd met elementen uit de sociale balans. Belangrijk hierbij is te wijzen op het onderscheid tussen het knipperlicht type 5 en de GSS. Inderdaad neemt de GSS uitsluitend die gegevens in conto die minstens zes maanden oud zijn, terwijl het knipperlicht type 5 enkel rekening houdt met dagvaardingen RSZ die jonger zijn dan zes maanden (zie ook onze opmerking bij knipperlicht type 5). De beide knipperlichten kunnen dus samen of apart voorkomen, zijn complementair maar geenszins overlappend Clignotant 12: Score Social Graydon (GSS) négatif Le Score Social Graydon illustre principalement une évolution historique des données en matière de citations par l ONSS, de citations par le Fonds de sécurité d existence et par la Caisse d Assurances sociales des Travailleurs indépendants, combinées à des éléments du bilan social. Il est important de signaler la différence entre le clignotant 5 et le GSS. En effet, le GSS tient compte exclusivement des données qui remontent à plus de six mois, tandis que le clignotant 5 tient compte uniquement des citations par l ONSS inférieures à six mois. (voir également notre remarque relative au clignotant 5). Ces deux clignotants peuvent donc apparaître ensemble ou séparément, ils sont complémentaires mais certainement pas cumulatifs. KNIPPERLICHT TYPE 12 - CLIGNOTANT TYPE 12 Graydon Sociale Score is sterk negatief - Score Social Graydon fortement négatif Ondernemingen met knipperlicht type 12 Entreprises avec clignotant type 12 Knipperlicht T12 op faillissementen 2011 Clignotant T12 sur faillites 2011 Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,49% 25,15% ,96% 2,1 Brugge ,28% 2,45% ,56% 2,7 Ieper ,21% 0,49% ,81% 3,3 Kortrijk ,21% 2,50% ,50% 2,3 Oostende ,42% 1,52% ,65% 2,3 Veurne ,42% 1,09% ,27% 2,7 Dendemonde ,21% 2,94% ,18% 1,9 Gent ,29% 4,41% ,54% 2,8 Oudenaarde ,32% 1,31% ,99% 3,4 Antwerpen ,34% 10,34% ,78% 2,3 Mechelen ,25% 2,01% ,38% 2,8 Turnhout ,31% 3,38% ,64% 2,3 Leuven ,26% 2,83% ,44% 3,1 Hasselt ,41% 4,74% ,18% 2,7 Tongeren ,27% 2,18% ,40% 1,8 Mons ,53% 2,99% ,81% 2,0 Charleroi ,71% 5,33% ,00% 2,0 Tournai ,33% 1,63% ,10% 1,7 Dinant ,52% 1,36% ,00% 1,9 Namur ,74% 3,65% ,11% 2,8 Arlon ,85% 0,93% ,02% 2,1 Marche-en-Famenne ,60% 0,71% ,15% 3,6 Neufchâteau ,43% 0,60% ,59% 1,7 Eupen ,23% 0,27% ,39% 2,3 Liège ,76% 7,68% ,22% 2,5 Huy ,35% 0,82% ,71% 1,7 Verviers ,40% 1,42% ,59% 2,2 Nivelles ,45% 5,28% ,34% 2,6 BELGIE - BELGIQUE ,40% 100,00% ,68% 2,2 GEWEST BRU. - REGION BXL ,44% 17,53% ,62% 1,9 GEWEST VLAANDEREN ,32% 49,81% ,53% 2,5 Vlaams-Brabant ,47% 10,45% ,59% 3,6 West-Vlaanderen ,27% 8,06% ,67% 2,5 Oost-Vlaanderen ,26% 8,66% ,60% 2,4 Antwerpen ,32% 15,73% ,48% 2,4 Limburg ,35% 6,91% ,41% 2,2 REGION DE LA WALLONIE ,56% 32,66% ,56% 2,2 Brabant wallon ,45% 5,28% ,34% 2,6 Hainaut ,55% 9,96% ,87% 1,9 Namur ,66% 5,01% ,24% 2,4 Luxembourg ,61% 2,23% ,30% 2,1 Liège ,60% 10,18% ,81% 2,3 BELGIE-BELGIQUE ,40% 100,00% ,68% 2,2 Binnen de groep van actieve ondernemingen komt deze score uiterst zelden voor (1.837 gevallen of 0,4%), terwijl het in 17,68% van alle bedrijven (1.472 gevallen, een bijna verdubbeling ten opzichte van verleden jaar) die in 2011 failliet zijn gegaan, voorkomt. De alarmwaarde van dit knipperlicht is dan ook het meest significante van alle signalen die binnen het kader van deze studie aan bod komen: maar liefst één op 2,2 dragers van dit knipperlicht ging in 2011 over de kop. Het arrondissement Ieper kent het minst aantal bedrijven met dit knipperlicht, terwijl de arrondissementen Aarlen en Luik koploper zijn. De alarmwaarde van het knipperlicht komt het sterkst in Hoei en Neufchâteau tot uiting: terwijl er in Hoei slechts 15 op 31/12/2011 nog actieve bedrijven drager waren van dit signaal gingen er in 2011 maar liefst 23 signaaldragers over de kop (één faillissement per 1,7 waarnemingen). Ook in Tongeren met één faillissement per 1,8 gevallen blijkt het signaal bijzonder sterk. Au sein du groupe des actives, ce score intervient très rarement (1.837 cas ou 0,4%), tandis qu il est pertinent pour 17,68% de toutes les (1.472 cas, soit près du double par rapport à l année dernière) déclarées en faillite en La valeur d alarme de ce clignotant est donc la plus significative de tous les signaux disponibles dans le cadre de cette étude : pas moins d une société sur 2,2 présentant ce clignotant a été déclarée en faillite en L arrondissement d Ypres compte le moins d présentant ce clignotant, tandis que les arrondissements d Arlon et de Liège occupent la position de leader en la matière. Il convient de remarquer que la valeur d alarme de ce clignotant est la plus forte à Huy et Neufchâteau : alors qu à Huy seules 15 actives sont porteuses du clignotant au 31/12/2011, en 2011, pas moins de 23 présentant la même signalétique ont fait faillite (une faillite sur 1,7 observations). A Tongres aussi pour une faillite sur 1,8 le clignotant s avère très fort. Graydon Belgium 19

20 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN Knipperlicht 13: Basislimietbedrag negatief Vertrekkend van objectief feitenmateriaal berekent Graydon op basis van een door het bedrijf openbaar gemaakte formule een kredietadvies. Dit kan best omschreven worden als de mate waarin een bedrijf op korte termijn kan voldoen aan de schulden ten opzichte van haar leveranciers. Meestal zijn er gelukkig geen actieve signalen die een mogelijk debacle aantonen. Het advies raadt dus geen contante transacties aan, maar een welbepaald bedrag. Indien dat bedrag echter dusdanig klein is (minder dan euro om ALLE leveranciers te betalen) wordt gesproken van een basislimietbedrag negatief. Deze melding komt dus voor daar waar géén negatieve kenmerken worden waargenomen. Toch toont onderhavige studie aan dat het verschijnsel wel degelijk een duidelijke alarmwaarde heeft Clignotant 13: Montant limite de base négatif Partant de faits objectifs, Graydon calcule des conseils en matière de crédit sur la base d une formule rendue publique par la société. Il s agit en fait de la mesure dans laquelle une société peut honorer ses dettes à court terme à l égard de ses fournisseurs. Généralement, il n y a heureusement aucun signal actif qui annonce une débâcle possible. Les conseils ne portent donc pas sur des transactions constantes, mais sur un montant donné. Si ce montant est toutefois limité (moins de euros à payer à TOUS les fournisseurs), on parle d un «montant limite de base négatif». Cette mention est donc utilisée lorsqu il n y a aucune caractéristique négative. Toutefois, la présente étude indique que ce principe présente effectivement une valeur d alarme claire. KNIPPERLICHT TYPE 13 - CLIGNOTANT TYPE 13 Basislimietbedrag negatief - Montant limite de base négatif Ondernemingen met knipperlicht type 13 Entreprises avec clignotant type 13 % t.o.v regio Knipperlicht T13 op faillissementen 2011 Clignotant T13 sur faillites 2011 % tov regio Brussel - Bruxelles /Halle/Vilvoorde ,24% 21,24% ,73% 9,9 Brugge ,91% 3,34% ,02% 15,4 Ieper ,60% 0,79% ,81% 29,3 Kortrijk ,65% 4,09% ,50% 21,1 Oostende ,15% 1,49% ,56% 12,8 Veurne ,79% 0,93% ,09% 34,3 Dendemonde ,51% 4,52% ,38% 12,1 Gent ,66% 5,28% ,18% 20,3 Oudenaarde ,77% 1,47% ,99% 22,0 Antwerpen ,20% 12,62% ,30% 10,7 Mechelen ,87% 2,94% ,49% 16,5 Turnhout ,90% 4,11% ,70% 16,1 Leuven ,68% 3,74% ,89% 12,6 Hasselt ,88% 4,30% ,86% 11,2 Tongeren ,95% 3,06% ,60% 13,8 Mons ,47% 2,52% ,75% 8,5 Charleroi ,42% 3,32% ,80% 9,2 Tournai ,09% 1,98% ,35% 10,4 Dinant ,48% 1,17% ,00% 9,8 Namur ,88% 2,46% ,93% 11,6 Arlon ,96% 0,41% ,07% 9,4 Marche-en-Famenne ,28% 0,50% ,18% 12,8 Neufchâteau ,74% 0,67% ,51% 13,0 Eupen ,00% 0,46% ,39% 17,3 Liège ,61% 4,66% ,12% 7,8 Huy ,25% 0,98% ,46% 12,7 Verviers ,42% 1,55% ,69% 14,8 Nivelles ,59% 5,40% ,93% 11,6 BELGIE - BELGIQUE ,08% 100,00% ,07% 11,7 GEWEST BRU. - REGION BXL ,26% 16,65% ,03% 9,2 GEWEST VLAANDEREN ,88% 57,28% ,30% 13,8 Vlaams-Brabant ,93% 8,33% ,24% 13,4 West-Vlaanderen ,80% 10,64% ,76% 18,3 Oost-Vlaanderen ,61% 11,28% ,27% 16,0 Antwerpen ,08% 19,67% ,81% 12,2 Limburg ,91% 7,35% ,04% 12,2 REGION DE LA WALLONIE ,49% 26,07% ,74% 10,0 Brabant wallon ,59% 5,40% ,93% 11,6 Hainaut ,34% 7,81% ,11% 9,2 Namur ,74% 3,63% ,31% 11,0 Luxembourg ,36% 1,58% ,26% 11,8 Liège ,48% 7,65% ,97% 9,4 BELGIE-BELGIQUE ,08% 100,00% ,07% 11,7 De score blijkt in de praktijk een interessante alarmfunctie te hebben: per 11,7 dragers van dit knipperlicht ging er over 2011 één vennootschap over de kop. Daarenboven blijkt ook dit signaal, met gevallen op een totaal van of 16,07% (in 2010 was dat 668 gevallen op een totaal van of 8,56%), veel voor te komen bij de in 2011 failliet verklaarde ondernemingen. Slechts 3,08% van de actieve ondernemingen vertoont dit signaal. Het arrondissement Namen telt relatief het grootst aantal bedrijven met deze problematiek, terwijl het fenomeen zich relatief het minst voordoet bij de bedrijven uit het arrondissement Dendermonde. De alarmwaarde bleek in 2011 het grootst in het arrondissement Luik met één faillissement per 7,8 bedrijven met dit kenmerk. Dans la pratique, le score semble avoir une fonction d alarme intéressante : sur 11,7 présentant ce clignotant, une a été déclarée en faillite en En outre, met cas sur un total de ou 16,07% (en 2010, il y avait 668 cas sur un total de ou 8,56%), ce signal se présente fréquemment dans les déclarées en faillite en Seulement 3,08% des actives présentent ce signal. L arrondissement de Namur compte le plus grand nombre relatif d confrontées à ce problème, tandis que ce phénomène est le moins présent dans les de l arrondissement de Termonde. En 2011, la valeur d alarme était la plus élevée dans l arrondissement de Liège avec une faillite sur 7,8 présentant cette caractéristique. 20 Graydon Belgium

Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen situatie op 31/12/2013

Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen situatie op 31/12/2013 Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen situatie op 31/12/2013 Baromètre de la sante des belges situation au 1/12/2013 Inhoud Contenu 1. Inleiding 6 1.1 Graydon Belgium en de modellen voor

Nadere informatie

Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen

Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen 2010 Baromètre de la santé des belges unie der rechters in handelszaken van België union des juges consulaires de Belgique Graydon Belgium nv /sa Uitbreidingstraat

Nadere informatie

GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2012

GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2012 GEZONDHEIDSBAROMETER VAN DE BELGISCHE ONDERNEMINGEN SITUATIE OP 31/12/2012 BAROMETRE DE LA SANTE DES ENTREPRISES BELGES SITUATION AU 31/12/2012 BETALINGSGEDRAG cijfers Q1 2013 in België Bedrijven betalen

Nadere informatie

Graydon ebook Gezondheidsbarometer. de Belgische ondernemingen

Graydon ebook Gezondheidsbarometer. de Belgische ondernemingen Graydon ebook Gezondheidsbarometer van de Belgische ondernemingen 1 Woord vooraf van de voorzitter 3 Inleiding 4 Gezondheidsbarometer van de Belgische ondernemingen 5 1. Inleiding 5 1.1. Afbakening en

Nadere informatie

Gezondheidsbarometer. Baromètre de la santé. unie der rechters in handelszakenvan België union des juges consulaires de Belgique

Gezondheidsbarometer. Baromètre de la santé. unie der rechters in handelszakenvan België union des juges consulaires de Belgique Gezondheidsbarometer van de belgische ondernemingen 2008 Baromètre de la santé des entreprises belges unie der rechters in handelszakenvan België union des juges consulaires de Belgique Graydon Belgium

Nadere informatie

Ge z o n d h e i d s b a r o m e t e r

Ge z o n d h e i d s b a r o m e t e r Ge z o n d h e i d s b a r o m e t e r van de belgische ondernemingen 29 Baromètre de la santé des belges unie der rechters in handelszaken van België union des juges consulaires de Belgique verneem het

Nadere informatie

64360 BELGISCH STAATSBLAD 27.10.2010 MONITEUR BELGE

64360 BELGISCH STAATSBLAD 27.10.2010 MONITEUR BELGE 64360 BELGISCH STAATSBLAD 27.10.2010 MONITEUR BELGE FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID N. 2010 3685 [C 2010/22451] F. 2010 3685 SERVICE PUBLIC FEDERAL SECURITE SOCIALE [C 2010/22451] 15 OKTOBER

Nadere informatie

CONSEIL DE L'UNION EUROPÉENNE. Bruxelles, le 23 octobre /06 COPEN 109 EJN 25 EUROJUST 49

CONSEIL DE L'UNION EUROPÉENNE. Bruxelles, le 23 octobre /06 COPEN 109 EJN 25 EUROJUST 49 CONSEIL DE L'UNION EUROPÉENNE Bruxelles, le 23 octobre 2006 14228/06 COPEN 109 EJN 25 EUROJUST 49 NOTE de la: aux: Objet: délégation belge délégations Mise en œuvre par la délégation belge de la décision-cadre

Nadere informatie

MANDATARISSEN PER PE 40 ZETELS MANDATAIRES PAR EP 40 SIEGES Berekening van het aantal zetels Mode de calcul du nombre de sièges (art.

MANDATARISSEN PER PE 40 ZETELS MANDATAIRES PAR EP 40 SIEGES Berekening van het aantal zetels Mode de calcul du nombre de sièges (art. MANDATARISSEN PER PE 40 ZETELS MANDATAIRES PAR EP 40 SIEGES Berekening van het aantal zetels Mode de calcul du nombre de sièges (art. 14 20 HR/ROI) mdc 04/07/2017 - Minimum 3 mandatarissen per provinciale

Nadere informatie

57936 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD

57936 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 57936 MONITEUR BELGE 15.09.2015 BELGISCH STAATSBLAD Les propositions sont introduites auprès du Ministre-Président du Gouvernement flamand et comprennent au moins les données suivantes : 1 les prénoms

Nadere informatie

Installatie van versie 2.2 van Atoum

Installatie van versie 2.2 van Atoum Version française en seconde partie du document. Installatie van versie 2.2 van Atoum U moet in uw databases een nieuwe tabel aanmaken na de installatie van versie 2.2 van de toepassing Atoum. Hiervoor

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 04.06.2014 MONITEUR BELGE 42651 FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID [C 2014/22260] 14 MEI 2014. Ministerieel besluit tot vaststelling van de modellen van de inlichtingenformulieren

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS. over een betere tegemoetkoming voor de orthodontische zorg

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS. over een betere tegemoetkoming voor de orthodontische zorg DOC 54 0413/004 DOC 54 0413/004 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 18 mei 2016 18 mai 2016 VOORSTEL VAN RESOLUTIE over een betere tegemoetkoming voor de orthodontische

Nadere informatie

22490 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

22490 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 22490 BELGISCH STAATSBLAD 04.04.2016 MONITEUR BELGE FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN [C 2016/00214] Omzendbrief van 23 maart 2016 tot wijziging van de omzendbrief van 21 juni 2007 betreffende

Nadere informatie

Clientèle Sociale / Beschermde Klanten

Clientèle Sociale / Beschermde Klanten Les marchés du gaz et de l électricité en région de Bruxelles-Capitale en chiffres De aardgas- en elektriciteitsmarkten in het Brussels Hoofdstedelijk gewest in cijfers Clientèle Sociale / Beschermde Klanten

Nadere informatie

Parts de marché / Maarktaandelen

Parts de marché / Maarktaandelen Les marchés du gaz et de l électricité en région de Bruxelles-Capitale en chiffres De aardgas- en elektriciteitsmarkten in het Brussels Hoofdstedelijk gewest in cijfers Parts de marché / Maarktaandelen

Nadere informatie

NGI Vision Debat

NGI Vision Debat NGI Vision 2030 Debat Résultats que nous voulons obtenir Les sources authentiques de données géographiques sont des données de qualité et mises à jour, à disposition comme «données ouvertes». Les services

Nadere informatie

Taux de Switch / Switch percentage

Taux de Switch / Switch percentage Les marchés du gaz et de l électricité en région de Bruxelles-Capitale en chiffres De aardgas- en elektriciteitsmarkten in het Brussels Hoofdstedelijk gewest in cijfers Taux de Switch / Switch percentage

Nadere informatie

BELGISCHE SENAAT SÉNAT DE BELGIQUE

BELGISCHE SENAAT SÉNAT DE BELGIQUE 1-953/4 1-953/4 BELGISCHE SENAAT SÉNAT DE BELGIQUE ZITTING 1997-1998 SESSION DE 1997-1998 17 JUNI 1998 17 JUIN 1998 Wetsontwerp tot wijziging van de wet van 3 april 1953 betreffende de rechterlijke inrichting,

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN DOC 50 1871/004 DOC 50 1871/004 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 22 januari 2003 22 janvier 2003 WETSONTWERP tot vaststelling van de algemene bepalingen die gelden

Nadere informatie

12 signalen om een nakend faillissement te herkennen

12 signalen om een nakend faillissement te herkennen 12 signalen om een nakend faillissement te herkennen Inleiding 12 signalen om een Elke maand spelen de media gretig in op de nieuwste faillissementscijfers. Het aantal faillissementen is dan ook een belangrijke

Nadere informatie

52686 MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD

52686 MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD 52686 VLAAMSE OVERHEID Leefmilieu, Natuur en Energie [C 2015/36016] 30 JULI 2015. Ministerieel besluit tot wijziging van de kaart van de focusgebieden, opgenomen in de bijlage bij het besluit van de Vlaamse

Nadere informatie

Conseils de sécurité importants

Conseils de sécurité importants Conseils de sécurité importants SKF Lubrication Systems Germany GmbH Heinrich-Hertz-Strasse 2-8, 69190 Walldorf, Allemagne Pompe ZPU Pompe HJ 2 Mesures volontaires de sécurité relatives à des pompes utilisées

Nadere informatie

Taux de Switch / Switch percentage

Taux de Switch / Switch percentage Les marchés du gaz et de l électricité en région de Bruxelles-Capitale en chiffres De aardgas- en elektriciteitsmarkten in het Brussels Hoofdstedelijk gewest in cijfers Taux de Switch / Switch percentage

Nadere informatie

epaper 10 signalen om een nakend faillissement te herkennen

epaper 10 signalen om een nakend faillissement te herkennen epaper 10 signalen om een nakend faillissement te herkennen Inleiding 10 signalen om een nakend faillissement te herkennen Elke maand spelen de media gretig in op de nieuwste faillissementscijfers. Het

Nadere informatie

STUDIE Faillissementen 1 december Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%.

STUDIE Faillissementen 1 december Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%. STUDIE Faillissementen 1 december 2016 Maand november sluit af met stijging van 3,69% In Brussel een stijging van 25,17%. 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding

Nadere informatie

Employment Monitor. Voor Corelio/Jobat Door Synovate Datum: 24/5/2011

Employment Monitor. Voor Corelio/Jobat Door Synovate Datum: 24/5/2011 Employment Monitor Voor Corelio/Jobat Door Synovate Datum: 24/5/2011 Methodologie Werkgevers N=500 Telefonische interviews Interviews met HR professionals Representatieve steekproef (Graydon) op basis

Nadere informatie

Inventaris OV - Inventaire EP BIV - IBE 2011 2012-10-18

Inventaris OV - Inventaire EP BIV - IBE 2011 2012-10-18 Om de drie jaar wordt een inventaris opgemaakt van alle lampentypes en hun vermogens van de openbare verlichting in België. Deze driejaarlijkse gegevens worden verzameld door Synergrid, de federatie van

Nadere informatie

STUDIE. Faillissementen januari 2017

STUDIE. Faillissementen januari 2017 STUDIE Faillissementen januari 2017 01/02/2017 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De gegevens zijn

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 1703 1704 BELGISCH STAATSBLAD 15.01.2010 MONITEUR BELGE 1705 1706 BELGISCH STAATSBLAD 15.01.2010 MONITEUR BELGE 1707 1708 BELGISCH STAATSBLAD 15.01.2010 MONITEUR BELGE 1709 1710 BELGISCH STAATSBLAD 15.01.2010

Nadere informatie

Collectieve arbeidsovereenkomst van 27 juni 2011 Convention collective de travail du 27 juin 2011

Collectieve arbeidsovereenkomst van 27 juni 2011 Convention collective de travail du 27 juin 2011 Paritair Comité voor de bedienden van de nonferro metalen non ferreux Collectieve arbeidsovereenkomst van 27 juni 2011 Convention collective de travail du 27 juin 2011 Tewerkstellings- en opleidingsinitiatieven

Nadere informatie

FÉDÉRATION GENERALE DU TRAVAIL BELGIQUE

FÉDÉRATION GENERALE DU TRAVAIL BELGIQUE FÉDÉRATION GENERALE DU TRAVAIL BELGIQUE 83/00 A 23/70 GG/MDV/BL Trad. wdg Bruxelles, le 13 octobre 1983. NOTE AUX MEMBRES DU BUREAU. Concerne : Financement de la Sécurité Sociale. La F.G.T.B. a répété

Nadere informatie

MINISTERE DES FINANCES MINISTERIE VAN FINANCIEN

MINISTERE DES FINANCES MINISTERIE VAN FINANCIEN MINISTERIE VAN FINANCIEN N. 2002 1081 [C 2002/03145] 14 MAART 2002. Koninklijk besluit tot vastlegging van het model van deel 2 van het aangifteformulier inzake personenbelasting voor het aanslagjaar 2002

Nadere informatie

ENQUÊTE 2015 LES CONNAISSANCES EN GESTION DES ENTREPRENEURS DE KENNIS VAN DE ONDERNEMERS INZAKE BEDRIJFSBEHEER

ENQUÊTE 2015 LES CONNAISSANCES EN GESTION DES ENTREPRENEURS DE KENNIS VAN DE ONDERNEMERS INZAKE BEDRIJFSBEHEER 1 ENQUÊTE 2015 LES CONNAISSANCES EN GESTION DES ENTREPRENEURS DE KENNIS VAN DE ONDERNEMERS INZAKE BEDRIJFSBEHEER 1. Connaissances en gestion : Dans le cadre d une enquête menée en 2013, nous vous posions

Nadere informatie

Over dit boek. Richtlijnen voor gebruik

Over dit boek. Richtlijnen voor gebruik Over dit boek Dit is een digitale kopie van een boek dat al generaties lang op bibliotheekplanken heeft gestaan, maar nu zorgvuldig is gescand door Google. Dat doen we omdat we alle boeken ter wereld online

Nadere informatie

MONITEUR BELGE Ed. 3 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE Ed. 3 BELGISCH STAATSBLAD 30611 SERVICE PUBLIC FEDERAL FINANCES [C 2015/03204] 26 MAI 2015. Arrêté royal déterminant le modèle de la formule de déclaration en matière d impôt des sociétés pour l exercice d imposition 2015 (1) PHILIPPE,

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN DOC 50 0321/002 DOC 50 0321/002 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 6 januari 2000 6 janvier 2000 WETSONTWERP betreffende het ontslag van bepaalde militairen en de

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 28893 FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE N. 2008 1822 [C 2008/09406] 2 JUNI 2008. Ministerieel besluit tot vaststelling van de lijst met punten voor prestaties verricht door advocaten belast met gedeeltelijk

Nadere informatie

Statistiques Médecins - Geneesheren Statistieken toetreding akkoord , 2/3/2016, geografisch

Statistiques Médecins - Geneesheren Statistieken toetreding akkoord , 2/3/2016, geografisch Description/Beschrijving Antwerpen - Antwerpen Act. Adh. Statistiques Médecins - Geneesheren Statistieken toetreding akkoord 2016-2017, 2/3/2016, geografisch Généralistes-Huisartsen Rej. Spécialistes-Specialisten

Nadere informatie

ALBERT ALBERT. BELGISCH STAATSBLAD Ed. 3 MONITEUR BELGE SERVICE PUBLIC FEDERAL JUSTICE FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE

ALBERT ALBERT. BELGISCH STAATSBLAD Ed. 3 MONITEUR BELGE SERVICE PUBLIC FEDERAL JUSTICE FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE 55873 FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE N. 2008 3705 [C 2008/09864] 16 OKTOBER 2008. Koninklijk besluit tot aanpassing aan de wapenwet van 8 juni 2006 van de modellen van verschillende formulieren en documenten

Nadere informatie

BIBF Conferentie Werken in associatie: inspiratie! Conférence IPCF

BIBF Conferentie Werken in associatie: inspiratie! Conférence IPCF BIBF Conferentie Werken in associatie: inspiratie! Conférence IPCF Travailler en association: inspiration! Mot du Ministre Woord van de Minister Willy Borsus Ministre des Classes moyennes, des Indépendants,

Nadere informatie

CATALOGUS / CATALOGUE

CATALOGUS / CATALOGUE CATALOGUS / CATALOGUE LA SOCIÉTÉ EUROPOCHETTE HET BEDRIJF [ NL ] Wat 10 jaar geleden aarzelend begon, groeide voor Europochette uit tot een succesverhaal. Met het uitvinden van het bestekzakje gaf Europochette

Nadere informatie

75410 BELGISCH STAATSBLAD Ed. 4 MONITEUR BELGE

75410 BELGISCH STAATSBLAD Ed. 4 MONITEUR BELGE 75410 BELGISCH STAATSBLAD 28.12.2006 Ed. 4 MONITEUR BELGE FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE N. 2006 5305 [C 2006/10029] 21 DECEMBER 2006. Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van

Nadere informatie

WOORD VOORAF. Michel FlamÉe

WOORD VOORAF. Michel FlamÉe WOORD VOORAF Michel FlamÉe Voorzitter van CEPANI CEPANI, het Belgisch Centrum voor Arbitrage en Mediatie, en de nationale organisatie van de Internationale Kamer van Koophandel (ICC), hebben op 17 januari

Nadere informatie

FAVV -AFSCA AC- Kruidtuin - FSC Kruidtuinlaan 55 1000 Brussel / Bruxelles. Verslag van infosessie bestek FAVV_DGLABO_CPM_2016 (29/06/2015)

FAVV -AFSCA AC- Kruidtuin - FSC Kruidtuinlaan 55 1000 Brussel / Bruxelles. Verslag van infosessie bestek FAVV_DGLABO_CPM_2016 (29/06/2015) FAVV -AFSCA AC- Kruidtuin - FSC Kruidtuinlaan 55 1000 Brussel / Bruxelles Verslag van infosessie bestek FAVV_DGLABO_CPM_2016 (29/06/2015) Rapport de la session d information Cahier spécial des charges

Nadere informatie

Document préparé par Marie Spaey, en collaboration avec Pauline de Wouters. Novembre 2009.

Document préparé par Marie Spaey, en collaboration avec Pauline de Wouters. Novembre 2009. . Déclaration environnementale Document préparé par Marie Spaey, en collaboration avec Pauline de Wouters. Novembre 2009. Définition dans le cadre de Clé Verte Dans le cadre de l éco-label Clé Verte, l

Nadere informatie

Comprendre et se faire comprendre commence par s exprimer en néerlandais

Comprendre et se faire comprendre commence par s exprimer en néerlandais Comprendre et se faire comprendre commence par s exprimer en néerlandais Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal La langue néerlandaise crée un lien entre nous Wat leest

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. relative à l enregistrement abusif des noms de domaine

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. relative à l enregistrement abusif des noms de domaine DOC 50 1069/002 DOC 50 1069/002 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 17 oktober 2002 17 octobre 2002 WETSONTWERP betreffende het wederrechtelijk registreren van domeinnamen

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. modifiant la loi du 22 mars 2001 instituant la garantie de revenus aux personnes âgées

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. modifiant la loi du 22 mars 2001 instituant la garantie de revenus aux personnes âgées DOC 54 2141/007 DOC 54 2141/007 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 11 januari 2017 11 janvier 2017 WETSONTWERP tot wijziging van de wet van 22 maart 2001

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 18.01.2012 Ed. 2 MONITEUR BELGE 3193 FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIEN Administratie van Fiscale Zaken [C 2012/03018] Bericht in verband met de automatische indexering inzake inkomstenbelastingen.

Nadere informatie

Par ici! Langs hier! HOME PAGE

Par ici! Langs hier! HOME PAGE Par ici! Langs hier! HOME PAGE Account Zie bladzijde 11, 12, 13 Voir page 11, 12, 13 Home Page CATALOG PAGE CATALOG PAGE Obtenir les désignations des produits en FR Productbeschrijving in het NL Recherche

Nadere informatie

... Graydon studie. Faillissementen. November 2017

... Graydon studie. Faillissementen. November 2017 ... Graydon studie Faillissementen November 2017 1 december 2017 [Typ hier] [Typ hier] [Typ hier] Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure

Nadere informatie

LA COLOMBE JOYEUSE REGLEMENTEN KAMPIOENSCHAPPEN

LA COLOMBE JOYEUSE REGLEMENTEN KAMPIOENSCHAPPEN LA COLOMBE JOYEUSE - 2017 REGLEMENTEN KAMPIOENSCHAPPEN Er worden drie voorbereidende klassementen opgesteld. 1 KLASSEMENT 1 ste AFGEGEVEN: ( max. 20 personen) Hier worden alle liefhebbers geklasseerd die

Nadere informatie

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : N. 351 INHOUD SOMMAIRE. 144 bladzijden/pages

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : N. 351 INHOUD SOMMAIRE. 144 bladzijden/pages BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE Publicatie overeenkomstig artikelen 472 tot 478 van de programmawet van 24 december 2002, gewijzigd door de artikelen 4 tot en met 8 van de wet houdende diverse bepalingen

Nadere informatie

- 1633/1-97/ /1-97/98. Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers. Chambre des Représentants de Belgique

- 1633/1-97/ /1-97/98. Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers. Chambre des Représentants de Belgique - 6/ - 97/98 Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers - 6/ - 97/98 Chambre des Représentants de Belgique GEWONE ZITTING 997-998 (") SESSION ORDINAIRE 997-998 (") 9 JUNI 998 9 JUIN 998 WETSONTWERP tot

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE 21129 2 de eerste dag van de zesde maand volgend op de datum van de test verbonden aan de eerste georganiseerde gecertificeerde opleiding, van de een of meerdere gecertificeerde opleidingen waarvoor ze

Nadere informatie

39150 BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE

39150 BELGISCH STAATSBLAD Ed. 2 MONITEUR BELGE 39150 BELGISCH STAATSBLAD 14.05.2014 Ed. 2 MONITEUR BELGE Op de voordracht van de Minister van Werk, Hebben Wij besloten en besluiten Wij : Artikel 1. Dit besluit is van toepassing op de werkgevers en

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD 01.06.2012 MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD 01.06.2012 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 01.06.2012 MONITEUR BELGE 31353 Vu pour être annexé àl arrêté ministériel du 23 mai 2012 modifiant l arrêté ministériel du 17 décembre 1998 déterminant les documents comptables à tenir

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD 08.01.2010 Ed. 2 MONITEUR BELGE

BELGISCH STAATSBLAD 08.01.2010 Ed. 2 MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD 08.01.2010 Ed. 2 MONITEUR BELGE 731 MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST N. 2010 45 [C 2010/31002] 17 DECEMBER 2009. Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DOC 54 1726/002 DOC 54 1726/002 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 12 april 2016 12 avril 2016 WETSONTWERP tot wijziging van de wet van 15 december 1980 betreffende

Nadere informatie

MONITEUR BELGE 13.06.2013 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE 13.06.2013 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 13.06.2013 BELGISCH STAATSBLAD 36987 SERVICE PUBLIC FEDERAL FINANCES [C 2013/03172] 29 MAI 2013. Arrêté royal portant approbation du règlement du 12 février 2013 de l Autorité des services

Nadere informatie

MONITEUR BELGE 30.12.2013 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE 30.12.2013 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 30.12.2013 BELGISCH STAATSBLAD 103249 SERVICE PUBLIC FEDERAL SECURITE SOCIALE [C 2013/22606] 21 DECEMBRE 2013. Arrêté royal modifiant l arrêté royal du 18 mars 1971 instituant un régime

Nadere informatie

Barema's op 01/09/2008 Barèmes au 01/09/2008

Barema's op 01/09/2008 Barèmes au 01/09/2008 Barema's op 01/09/2008 Barèmes au 01/09/2008 SPILINDEX 110,51 INDICE-PIVOT 110,51 Tegemoetkomingen aan personen met een handicap Allocations aux personnes handicapées (Jaarbedragen) (Montants annuels)

Nadere informatie

Loi du 30 Novembre 2006 relative aux modifications du régime fiscal pour la réalisation de l objectif de la loi sur les bénéfices

Loi du 30 Novembre 2006 relative aux modifications du régime fiscal pour la réalisation de l objectif de la loi sur les bénéfices TRADUCTION OFFICIEUSE ET NON AUTORISEE DES PRINCIPALES CLAUSES DU «REGIME D IMPOSITION SUR LES INTERETS DES PRETS INTRAGROUPE» DANS LE CADRE DE LA NOUVELLE LOI FISCALE NEERLANDAISE SUR LES BENEFICES Wet

Nadere informatie

Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 september 2017 betreffende de modernisering van de arbeidsduur

Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 september 2017 betreffende de modernisering van de arbeidsduur Paritair comité 118 van de voedingsnijverheid Commission paritaire 118 de l industrie alimentaire Collectieve arbeidsovereenkomst van 22 september 2017 betreffende de modernisering van de arbeidsduur Convention

Nadere informatie

En sécurité et santé au travail? Veilig en gezond op mijn werk?

En sécurité et santé au travail? Veilig en gezond op mijn werk? Korte inhoud En sécurité et santé au travail? Veilig en gezond op mijn werk? Les résultats de resultaten Odette Wlodarski An Rommel 1. Méthodologie 2. Les répondants 3. L expérience des jeunes stage 4.

Nadere informatie

WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS

WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS 23796 BELGISCH STAATSBLAD 21.07.1998 MONITEUR BELGE WETTEN, DECRETEN, ORDONNANTIES EN VERORDENINGEN LOIS, DECRETS, ORDONNANCES ET REGLEMENTS MINISTERIE VAN JUSTITIE N. 98 1817 [98/09590] 20 JULI 1998.

Nadere informatie

STUDIE. Faillissementen februari 2017

STUDIE. Faillissementen februari 2017 STUDIE Faillissementen februari 2017 01/03/2017 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld. De gegevens zijn

Nadere informatie

De nieuwe loopbaan La nouvelle carrière

De nieuwe loopbaan La nouvelle carrière De nieuwe loopbaan La nouvelle carrière Brussel, vrijdag 12 juli 2013 Bruxelles, vendredi 12 juillet 2013 Naar een overheid van wereldklasse/ Vers une administration de classe internationale Waarden Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Le comptable-fiscaliste de demain : un consultant? De boekhouder-fiscalist van morgen : een consultant?

Le comptable-fiscaliste de demain : un consultant? De boekhouder-fiscalist van morgen : een consultant? Le comptable-fiscaliste de demain : un consultant? De boekhouder-fiscalist van morgen : een consultant? Mirjam Vermaut Présidente de l IPCF Voorzitter BIBF Comptable-fiscaliste agréée Erkend boekhouder-fiscalist

Nadere informatie

Telebib2 Edifact Validation - Tool introduction page 2 / 15

Telebib2 Edifact Validation - Tool introduction page 2 / 15 Tool introduction Telebib2 Edifact Validation page 1 / 15 10.01.2012 Er is nu een tool beschikbaar die het mogelijk maakt een tekstbestand met inhoud op basis van de Telebib2 Edifact syntaxis the valideren.

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DOC 54 2569/005 DOC 54 2569/005 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 14 juli 2017 14 juillet 2017 WETSONTWERP tot wijziging van het Wetboek der registratie-,

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN DOC 54 3428/002 DOC 54 3428/002 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 29 januari 2019 29 janvier 2019 WETSONTWERP tot wijziging van de wet van 3 juli 2005 betreffende

Nadere informatie

... Graydon studie. Faillissementen. Eerste trimester 2018

... Graydon studie. Faillissementen. Eerste trimester 2018 Graydon studie Faillissementen Eerste trimester 2018 Publicatie: 3 april 2018 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie

Nadere informatie

Faillissementen: Zomermaand juli telt 616 faillissementen

Faillissementen: Zomermaand juli telt 616 faillissementen Persbericht 1 augustus 2012 gelieve als bron Graydon Belgium te vermelden Graydon Belgium nv contact: Eric Van den Broele Uitbreidingstraat 84-b1 tel : 03 280 88 55 2600 Berchem www.graydon.be Faillissementen:

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DOC 54 2227/003 DOC 54 2227/003 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 20 juli 2017 20 juillet 2017 WETSVOORSTEL tot wijziging van de programmawet van 27 april

Nadere informatie

The professional s choice!

The professional s choice! GEEF UW PROJECT KLEUR COLORIEZ VOTRE PROJET The professional s choice! Geef persoonlijkheid aan uw voegwerk Een gevel bestaat voor 15 à 20% uit voegen. Die spelen een belangrijke rol in de duurzaamheid

Nadere informatie

Boire au travail = déboires

Boire au travail = déboires Boire au travail = déboires 25-6-2015 2015 Hildegard Schmidt Association de la Ville et des Communes de la Région de Bruxelles-Capitale asbl Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk

Nadere informatie

Wie zijn wij? Qui sommes-nous?

Wie zijn wij? Qui sommes-nous? Projectbrochure Brochure promoteurs 2015 Wie zijn wij? Grando Keukens is in België een vertrouwd merk. Met een landelijk netwerk van prachtige toonzalen bedienen wij de keukenmarkt. Gericht op: - Verkoop

Nadere informatie

MIELE SERVICE. Tot uw dienst / A votre service

MIELE SERVICE. Tot uw dienst / A votre service MIELE SERVICE Tot uw dienst / A votre service Miele Service Certificate 2 Miele Service Certificate 10 jaar totale zekerheid Sinds meer dan 100 jaar is het merk Miele synoniem van kwaliteit, duurzaamheid,

Nadere informatie

VERKLARING VAN WOONPLAATS

VERKLARING VAN WOONPLAATS 5000-NL Bestemd voor de buitenlandse belastingdienst VERKLARING VAN WOONPLAATS Verzoek om toepassing van het belastingverdrag tussen Frankrijk en 12816*01 De belastingplichtige geeft in dit vak de naam

Nadere informatie

MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD 76315 Art. 4. Les dispositions de l article 8/3, 1 er, de la loi du 12 avril 1965 relative au transport de produits gazeux et autres par canalisations, qui étaient d application préalablement à l entrée

Nadere informatie

STUDIE Faillissementen mei 2016

STUDIE Faillissementen mei 2016 STUDIE Faillissementen mei 2016 Maand mei: faillissementen stijgen +4,1%. Stijging vooral binnen de horeca Cumul 2016: -12,3% Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon

Nadere informatie

Grande enquête IPCF - Grote enquête BIBF

Grande enquête IPCF - Grote enquête BIBF 1 Grande enquête IPCF - Grote enquête BIBF Pression fiscale, médias sociaux ou encore législation anti-blanchiment : les comptables-fiscalistes nous disent tout! Fiscale druk, sociale media en witwaswetgeving

Nadere informatie

Studie. 2 september In augustus beduidend minder faillissementen

Studie. 2 september In augustus beduidend minder faillissementen Studie 2 september 2013 In augustus beduidend minder faillissementen Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter ter informatie opgesteld.

Nadere informatie

MONITEUR BELGE 19.03.2003 BELGISCH STAATSBLAD

MONITEUR BELGE 19.03.2003 BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE 19.03.2003 BELGISCH STAATSBLAD 13137 SERVICE PUBLIC FEDERAL MOBILITE ET TRANSPORTS F. 2003 1044 [C 2003/14035] 23 JANVIER 2003. Arrêté ministériel pris en exécution de l arrêté royal du

Nadere informatie

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. PROJET DU BUDGET GÉNÉRAL DES DÉPENSES pour l année budgétaire 2010

CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS BELGISCHE KAMER VAN. PROJET DU BUDGET GÉNÉRAL DES DÉPENSES pour l année budgétaire 2010 DOC 52 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 14 december 2009 14 décembre 2009 ONTWERP VAN ALGEMENE UITGAVENBEGROTING voor het begrotingsjaar 2010 PROJET DU BUDGET GÉNÉRAL

Nadere informatie

Big data in healthcare visie NVSM. Joeri Guillaume

Big data in healthcare visie NVSM. Joeri Guillaume Big data in healthcare visie NVSM Joeri Guillaume Sterkte punten Belgische SZ en ZIV Unieke codering individu Universele dekking Gestandaardiseerde (administratieve) datastromen Mature privacywetgeving

Nadere informatie

OFFRE DOCUMENTATION TECHNIQUE PEUGEOT POUR REPARATEURS INDEPENDANTS AANBOD PEUGEOT TECHNISCHE DOCUMENTATIE VOOR ONAFHANKELIJKE REPARATEURS

OFFRE DOCUMENTATION TECHNIQUE PEUGEOT POUR REPARATEURS INDEPENDANTS AANBOD PEUGEOT TECHNISCHE DOCUMENTATIE VOOR ONAFHANKELIJKE REPARATEURS OFFRE DOCUMENTATION TECHNIQUE PEUGEOT POUR REPARATEURS INDEPENDANTS AANBOD PEUGEOT TECHNISCHE DOCUMENTATIE VOOR ONAFHANKELIJKE REPARATEURS OFFRE DOCUMENTATION TECHNIQUE PEUGEOT POUR REPARATEURS INDEPENDANTS

Nadere informatie

1. Hoeveel illegale sigaretten werden in 2013, 2014 en 2015 in beslag genomen door de douane?

1. Hoeveel illegale sigaretten werden in 2013, 2014 en 2015 in beslag genomen door de douane? Parlementaire vraag nr. 1036 van 09/06/2016, gesteld door de heer Luk VAN BIESEN, Volksvertegenwoordiger, aan de Minister van Financiën de heer Johan VAN OVERTVELDT VRAAG Illegale sigaretten en tabak.

Nadere informatie

Praktische kengetallen

Praktische kengetallen FRANCAIS PAGE 5 New Business Praktische kengetallen ZORG ERVOOR DAT JE BESCHIKT OVER GEGEVENS OM PERIODIEK (DAGELIJKS, WEKELIJKS, PER KWARTAAL) TE KUNNEN CONTROLEREN OF DE WERKELIJKE OMZET EN WINST IN

Nadere informatie

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS

BELGISCHE KAMER VAN CHAMBRE DES REPRÉSENTANTS DOC 54 2753/003 DOC 54 2753/003 BELGISCHE KAMER VAN VOLKSVERTEGENWOORDIGERS DES REPRÉSENTANTS DE BELGIQUE 18 januari 2018 18 janvier 2018 WETSONTWERP houdende wijzigingen van diverse bepalingen van het

Nadere informatie

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : N. 101 INHOUD SOMMAIRE. 710 bladzijden/pages

MONITEUR BELGE BELGISCH STAATSBLAD. Numéro tél. gratuit : Gratis tel. nummer : N. 101 INHOUD SOMMAIRE. 710 bladzijden/pages BELGISCH STAATSBLAD MONITEUR BELGE Publicatie overeenkomstig artikelen 472 tot 478 van de programmawet van 24 december 2002, gewijzigd door de artikelen 4 tot en met 8 van de wet houdende diverse bepalingen

Nadere informatie

SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT

SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU SERVICE PUBLIC FEDERAL SANTE PUBLIQUE, SECURITE DE LA CHAINE ALIMENTAIRE ET ENVIRONNEMENT Ministerieel besluit tot

Nadere informatie

Collège des procureurs généraux. College van Procureursgeneraal. Bruxelles, le 17 février 2016 Brussel, 17 februari 2016

Collège des procureurs généraux. College van Procureursgeneraal. Bruxelles, le 17 février 2016 Brussel, 17 februari 2016 Collège des procureurs généraux College van Procureursgeneraal Bruxelles, le 17 février 2016 Brussel, 17 februari 2016 CIRCULAIRE N 03/2016 DU COLLÈGE DES PROCUREURS GÉNÉRAUX PRÈS LES COURS D APPEL OMZENDBRIEF

Nadere informatie

Duurzame economie als motor voor de competitiviteit in de voedingssector. De CSV benadering

Duurzame economie als motor voor de competitiviteit in de voedingssector. De CSV benadering Duurzame economie als motor voor de competitiviteit in de voedingssector De CSV benadering Relation conceptuelle entre CSV, développement durable, capital social et compétitivité Creating Shared Value

Nadere informatie

GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN

GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN 61276 MONITEUR BELGE 12.12.2007 Ed. 2 BELGISCH STAATSBLAD GOUVERNEMENTS DE COMMUNAUTE ET DE REGION GEMEENSCHAPS- EN GEWESTREGERINGEN GEMEINSCHAFTS- UND REGIONALREGIERUNGEN VLAAMSE GEMEENSCHAP COMMUNAUTE

Nadere informatie

des Ingénieurs-Conseils C.Ir. FABI - KVIV Raadgevend Ingenieurs à partir du 1 janvier 2014 vanaf 1 januari 2014

des Ingénieurs-Conseils C.Ir. FABI - KVIV Raadgevend Ingenieurs à partir du 1 janvier 2014 vanaf 1 januari 2014 MISSION A Constructions industrielles (Missions d ensembles) OPDRACHT A Industriële constructies (Geheelopdrachten) A Classe - Klasse 1 2 3 4 5 a = 9,0192 11,4255 13,5747 15,4350 17,4016 b = -0,0854-0,0814-0,0875-0,0896-0,0913

Nadere informatie

STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober

STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober STUDIE Faillissementen 2 november 2016 Opnieuw forse stijging in oktober 1 september 2016 2 Overname en gebruik van dit onderzoek wordt aangemoedigd bronvermelding Graydon Belgium. Deze brochure is louter

Nadere informatie

BELGISCH STAATSBLAD 14.09.2006 Ed. 2 MONITEUR BELGE. Art. 2. Entrent en vigueur le 1 er janvier 2007 :

BELGISCH STAATSBLAD 14.09.2006 Ed. 2 MONITEUR BELGE. Art. 2. Entrent en vigueur le 1 er janvier 2007 : 46851 FEDERALE OVERHEIDSDIENST JUSTITIE N. 2006 3572 [C 2006/09648] 1 SEPTEMBER 2006. Koninklijk besluit tot vaststelling van de vorm, de inhoud, de bijlagen en de nadere regels voor de neerlegging van

Nadere informatie