DB b CONCEPT- JAARVERSLAG (tevens dienend als Sociaal Jaarverslag)

Transcriptie

1 DB b CONCEPT- JAARVERSLAG 2011 (tevens dienend als Sociaal Jaarverslag)

2 2 Concept-Jaarverslag 2011

3 INHOUDSOPGAVE FIT EN SLANK ONZEKERE TIJDEN IN... 5 LANDER NIEUWE STIJL... 7 MISSIE EN BELEID... 9 SAMENWERKING ORGANISATIE FINANCIËN TOEZICHT VOORUITBLIK AFKORTINGENLIJST Concept-Jaarverslag

4 SAMENSTELLING ALGEMEEN EN DAGELIJKS BESTUUR op 31 december 2011 Buren Mevrouw G. van der Donk van Andel (DB) De heer M. Hofman De heer J. van Rijswijk Culemborg De heer J. Marringa De heer H.C. van Oorschot (DB) De heer J.P. Roefs (vervanger mevrouw M. Wichgers) Geldermalsen Mevrouw J.E. Brand Boom (DB) Mevrouw K. de Heus-van Wijk Mevrouw J.C. Brosky Maasdriel Mevrouw J.C.G.L. van de Braak-van Hooft De heer K.J. van Emden De heer J.J.T.M. Leijdekkers (DB) Neder-Betuwe De heer H. Dorenbos Mevrouw S.A. Mathijssen De heer V.M. van Neerbos (DB) Neerijnen De heer L.D. van Lith De heer C. Nijhoff De heer H.A. Verwoert (DB) Tiel Mevrouw L.H.K. Metiary Mevrouw C.A.A. van Rhee-Oud Ammerveld (DB - voorzitter) Mevrouw I.C.M. Son Stolk Zaltbommel De heer A. van Hemert De heer G.B. van t Zelfde De heer C.A.H. Zondag Adviserende DB-leden Mevrouw M.D. van Ouden De heer R.J.M. Matser 4 Concept-Jaarverslag 2011

5 FIT EN SLANK ONZEKERE TIJDEN IN Het jaar 2011 was het jaar van uitvoering van het aan het begin van dat jaar vastgestelde (aanvullende) beleidsplan Tijd voor Prioriteit, maar tegelijkertijd het jaar van de conceptie van wederom een zware aanvulling daar weer op. Een bestuurlijke maalstroom die in het voorjaar van 2012 zal uitmonden in een compleet nieuw gestijlde organisatie. Met een nieuwe functie voor zo n twee derde deel van het (semi-)ambtelijk personeel, en met een uiteindelijke omvang van 70% van die van eind De omgeving bevond zich in de relatieve windstilte tussen oude zekerheden en een toekomst onder een volledig nieuw wetsregime met gekantelde cliëntgroepen, en mogelijk in een andere vorm van regionale samenwerking. De komende Wet werken naar vermogen (WWNV) ligt er in concept, ongeveer in de reeds lang verwachte vorm, maar de voor de uitvoeringspraktijk zo belangrijke details zullen in de momenteel nog onbekende uitvoeringsregelingen zitten. De regionale programmaraad Participerend beraadt zich momenteel over een verder gaande vorm (en tempo van realisatie) van regionale samenwerking bij zowel de cliëntbehandeling als de werkgeversbenadering, geheel gericht op het belang van de groepen aan de onderkant van de arbeidsmarkt Wij hebben als bestuur de overtuiging dat de inspanningen en opofferingen, die de interne maalstroom bij LANDER vraagt, er toe zullen leiden dat er komende zomer een organisatie staat die optimaal is uitgerust voor de taak die door de WWNV wordt opgelegd: plaatsing van de doelgroepen bij reguliere werkgevers en niet te vergeten: een effectief en plezierig onderdak bieden aan degenen voor wie een dergelijke stap nooit zal zijn weggelegd. Waarmee de organisatie zowel klaar is voor een belangrijke rol na de wetswijziging als voor een rol in een mogelijk herschikte regionale samenwerking. Personeel, ondernemingsraad, cliëntenraad en managementteam: bedankt voor jullie onmisbare bijdrage aan de bouw van dit fitte en slanke LANDER! Namens het algemeen bestuur, Mevrouw C.A.A. van Rhee-Oud Ammerveld Voorzitter Concept-Jaarverslag

6 6 Concept-Jaarverslag 2011

7 LANDER NIEUWE STIJL Primair process Opdracht Werkportaal 1 intake 2 diagnose max. 3 mnd. 3 aan het werk extern werken werken & leren beschut werken Concept-Jaarverslag

8 8 Concept-Jaarverslag 2011

9 MISSIE EN BELEID Begin 2011 stelde het bestuur van LANDER het (aanvullende) beleidsplan Tijd voor Prioriteit, vast. Met als bijzondere focus de forse korting op de SW-rijkssubsidie en de sterke terugloop van het aantal WWB-trajecten. De missie van LANDER bleef onveranderd van kracht: LANDER biedt werk aan mensen die niet op eigen kracht een baan kunnen vinden of begeleidt hen naar een plek op de reguliere arbeidsmarkt. Iedereen komt zo aan het werk, bij voorkeur op een werkplek bij een werkgever of anders bij een van de onderdelen van LANDER. LANDER als ontwikkelaar Er wordt in de ontwikkelorganisatie als het ware gewerkt met één standaard aanpak: Diagnose in de vorm van self-assessment (doel : achterhalen van de echte drijfveren van cliënten). Assessment in een echte werksituatie, via de instrumenten die LANDER daarvoor heeft, zoals het Werkportaal. Het gaat om het doen van waarnemingen in een echte werksituatie om te beoordelen welke kansen een kandidaat heeft. Beschut werk kan het eindresultaat zijn indien uit het assessment blijkt dat (verticale) arbeidsontwikkeling niet meer mogelijk is. Arbeidsontwikkeling is hier dan in feite niet meer nodig en mag van de kandidaat dan ook niet gevraagd worden. Een kandidaat kan (tijdelijk) terecht komen bij onderdelen van LANDER zelf omdat er nog aan werknemersvaardigheden of vakvaardigheden gewerkt moet worden wil iemand op termijn bij een werkgever aan de slag kunnen. LANDER Werken/Leren is hier de specialistische werkgever die arbeidsontwikkeling biedt zodat plaatsing bij reguliere werkgevers binnen 2 jaar wel mogelijk is. Bovenliggend doel is immers uitstroom. Een kandidaat kan rechtstreeks naar een werkgever als direct na het doorlopen van het Werkportaal plaatsing bij een werkgever mogelijk is. Dit kan bijvoorbeeld bij een indicatie begeleid werken waar duidelijk is dat plaatsing bij een werkgever binnen drie maanden haalbaar is. Voor LANDER zijn belangrijk de Wet sociale werkvoorziening (WSW), de Wet werk & bijstand (WWB), de voormalige Instroom- en Doorstroomregeling (I/D), de voormalige Wet inschakeling werkzoekenden (WIW), de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA), de Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten (WAJONG) en de algemene Wet bijzondere ziektekosten (AWBZ). In de praktijk van alledag doet de regeling er niet zo veel toe. In principe kan voor iedere cliënt of medewerker hetzelfde instrumentarium worden gebruikt. Afhankelijk van de individuele wensen en behoeften van (aspirant-)werknemers en werkgevers probeert LANDER regelingen zo flexibel mogelijk toe te passen. Bovendien werkt LANDER waar nodig met andere partijen samen om uitplaatsing te realiseren. Met keurmerk! LANDER heeft de toekenning voor het keurmerk Blik op Werk. Dit keurmerk wordt uitgegeven door de stichting Blik op Werk en is een hoogwaardig en onafhankelijk betrouwbaarheidskeurmerk, dat basisgarantie biedt voor kwaliteit. Het Blik op Werk-keurmerk is ontwikkeld voor dienstverleners die bijdragen aan de inzetbaarheid en inburgering van werkenden en niet-werkenden in Nederland. Het keurmerk maakt de markt transparant en borgt de kwaliteit van werkzaamheden. Centraal in het keurmerk staat de cliënt die gebruik maakt van de dienstverlening. Dienstverleners, nu dus ook LANDER, komen alleen in aanmerking voor het keurmerk als Concept-Jaarverslag

10 hun cliënten tevreden zijn over de geleverde dienstverlening en als ze hun afspraken zijn nagekomen. Ook de tevredenheid van opdrachtgevers en hun mening over het nakomen van afspraken, weegt zwaar mee in de beoordeling. Voor cliënten van LANDER biedt het keurmerk de garantie dat zij haar afspraken nakomt. Voor inkopers en casemanagers van gemeenten, UWV en verzekeraars of werkgevers is het keurmerk een duidelijk selectie- en gunningscriterium. Met goed instrumentarium LANDER werkt op gestructureerde wijze aan arbeidsontwikkeling. Daarbij hoort een systematische inzet van diagnose, assessment en meting van loonwaarde. Natuurlijk met Dariuz Wegwijs in waardering. Het Dariuz-instrumentarium is volledig in de interne begeleidingsprocessen van LANDER geïmplementeerd. Uitvoerders op jobcoachniveau zijn daarvoor op maat gecertificeerd. Dariuz is een samenhangend pakket. Het is samengesteld uit het beste van het Diagnose Methode Activeringspotentieel (DMA), de Vragenlijst Prestatiemogelijkheden (VPM) en de ATLANDER-norm. Het systeem is heel gebruiksvriendelijk, met de cliënt of (SW-)medewerker als uitgangspunt. Het is opgezet volgens de criteria van het keurmerk Gewone Taal. Bovendien is Dariuz breed inzetbaar door de combinatie van wetenschappelijke onderbouwing en de praktijkkennis van professionals. Nu én in de toekomst. De kwaliteit van de methode blijft gewaarborgd en up-to-date door unieke training en certificering voor professionals. Het bijzondere van Dariuz is het integrale karakter. Door de integrale opzet wordt informatie over de cliënt of (SW-)medewerker direct in concrete vervolgstappen vertaald, terwijl de professional zelf de regie over het traject houdt. Door de web based applicatie wordt alles in een uniek normbestand vastgelegd. Efficiënt benchmarken noemen we dat. Zie 10 Concept-Jaarverslag 2011

11 De ontwikkelladder als basis De ontwikkeling van de cliënten en medewerkers wordt binnen LANDER met behulp van de zogenoemde ontwikkelladder gevolgd. Deze ladder geeft als het ware de afstand tot regulier werk aan en is sterk verwant aan de in de sociale zekerheid gehanteerde participatieladder. derden buiten binnen Trede 5: regulier werk met subsidie/begeleiding Trede 4 Individueel extern geplaatst (gedetacheerd) Trede 3B Groepsdetacheringen Trede 3A Groen + Dienstverlening Trede 2 Intern geplaatst Trede 1B Arbeidsinpassing, training en leren werken Trede 1A Maatschappelijke participatie Trede 0 Zorg en welzijn Zat men op de goede plaats? Natuurlijk blijft regulier werk, zo nodig met een loonkostensubsidie, het hoogste doel. In lijn echter met de doelstelling van brancheorganisatie CEDRIS beschouwt LANDER het buiten de muren van de LANDER-vestigingen werken en het gedetacheerd werken van SW-ers bij werkgevers ( derden ), als waardevolle (en soms maximaal haalbare) stappen in de arbeidsontwikkeling. In het aanvullend beleidsplan Tijd voor Prioriteit is de doelstelling opgenomen dat per 1 april 2012 minimaal 33% van de doelgroep bij derden zit (in detachering en begeleid werken). Per ultimo 2011 haalde LANDER deze doelstelling nog net niet: zij kwam uit op bijna 31%, een verbetering met circa 5 procentpunten ten opzichte van de situatie per ultimo Voorts was het doel om per 31 december 2011 op maximaal 38% binnen uit te komen (in de industrie). Per ultimo 2011 realiseerde LANDER deze doelstelling, met iets boven de 38%, vrijwel. Concept-Jaarverslag

12 12 Concept-Jaarverslag 2011

13 DE BUITENWERELD Zelden is de opdracht van de Gemeenschappelijke Regeling (GR) zo in het spel geweest als nu en in de nabije toekomst. Wet sociale werkvoorziening (WSW) De eerdere wijziging van de WSW van 2008, die veel energie kostte, maar inmiddels in de regio zonder problemen is verwerkt, lijkt een zomerbriesje vergeleken met de storm die inmiddels is opgestoken. Op Prinsjesdag 2010 werd de SW-sector geconfronteerd met een reeds per 1 januari 2011 ingaande zware korting op de rijkssubsidie per SE. Een korting die LANDER vanaf het jaar 2011 maar liefst 1,65 mln per jaar kost. Vanaf het jaar 2013 wordt de rijkssubsidie in stappen verder verlaagd naar per SE in 2015, hetgeen ruim lager is dan het niveau van Voor (de deelnemende gemeenten in) LANDER is dit een structurele daling met ruim 5 mln. Wet werk & bijstand (WWB) en het Participatiebudget Ook de in 2009 ingevoerde participatiebudgetten ontkomen niet aan financiële ingrepen van de rijksoverheid. Huidige beeld voor het jaar 2012 is dat er na eerdere inkrimping sprake is van grofweg een halvering van de gemeentelijke budgetten ten opzichte van die in het verslagjaar. Dit was bij LANDER zeer goed merkbaar door in de loop van het verslagjaar grotendeels opdrogende trajectopdrachten vanuit gemeenten. Wet werken naar vermogen? Het kabinet heeft in februari 2012 het lang verwachte concept van de nieuwe wet Werken naar vermogen gepubliceerd waarin beide voorgaande wetten, gecombineerd met de Wajong, voor een belangrijk deel zullen opgaan. Qua kabinetsplanning: reeds per 1 januari De conceptwet bevat geen verrassingen ten opzichte van de door het kabinet reeds eerder kenbaar gemaakte plannen. Voor nieuwe instroom aan mensen met een indicatie duurzaam en volledig arbeidsongeschikt (loonwaarde < 20%) blijft een bescheiden vorm van beschutte arbeid beschikbaar. De huidige WSW-doelgroep behoudt in de plannen zijn bestaande rechten. Voor nieuwe instroom waarvoor niet het predikaat beschut aan de orde is, resteert de reguliere werkgever. Het kabinet stelt in de nieuwe aanpak loondispensatie centraal. Dit houdt in dat de werkgever alleen betaalt voor de (objectief vastgestelde) loonwaarde (productiviteit) van degene met een verminderde productiviteit die straks onder de nieuwe regeling valt; de werkgever heeft dus als het ware een ontheffing voor het betalen van een volledig (minimum)loon. De rest van het inkomen van de betrokken werknemer bestaat dan uit een (aanvullende) uitkering. De nieuwe regeling richt zich op de groep die een verdiencapaciteit heeft van 20% tot 100% van het wettelijk minimumloon. Voor (een deel van) deze groep wordt dan loondispensatie ingevoerd. Marktbewerking Begin 2011 startte LANDER met volle kracht het project Benut talent!. Een project met als focus het zo spoedig mogelijk duurzaam laten uitstromen van een groep cliënten naar een externe werkplek. Dat is het doel, werk is het middel. LANDER heeft daartoe een team samengesteld van professionals, met de blik naar buiten en met een stevig profiel, onder het motto: werk, begeleiding en uitplaatsing onder één aansturing. De doelgroep (cliënten die er aan toe zijn om extern te werken) ging fysiek werken op één afdeling, in condities die zo veel mogelijk aansluiten bij de omstandigheden bij een externe werkgever, waar alles gericht is op de zoektocht naar de externe werkgever. Concept-Jaarverslag

14 Er wordt gewerkt vanuit een voortdurende afstemming met werkgevers, gericht op het creëren van een intensieve samenwerking met hen. Ondanks alle deze inspanningen blijft de plaatsingsmarkt buitengewoon weerbarstig; de dynamiek aan de onderkant van de arbeidsmarkt is groot en werkgevers zijn nog kritisch en voorzichtig. Ondanks een fors aantal nieuwe uitplaatsingen (bijna 200) vertoonde het aantal gedetacheerde (of met loonkostensubsidie geplaatste) medewerkers nog steeds een beperkte netto-groei, op circa 30, vanwege de bijna 170 bij externe werkgevers uitstromende medewerkers. Een van de methodische uitgangspunten van LANDER is zelfregie door de cliënt, vanuit een eigen verantwoordelijkheid voor ontwikkeling en loopbaan. Bij wijze van stimulans deelt LANDER een pluim (cadeaubon) uit aan cliënten die op eigen kracht een externe baan vinden. In 2011 mocht LANDER twaalf pluimen uitdelen! Regionaal Sociaal Akkoord Rivierenland In november van het verslagjaar is een akkoord getekend over het plaatsen van 200 werkzoekenden met een achterstand op de arbeidsmarkt. Dit akkoord moet een stimulans geven aan een nog hechtere samenwerking tussen werkgevers en de bemiddelaars. Het akkoord is getekend door de partijen: VNO-NCW Rivierenland, LANDER werk & participatie, Programmaraad Participerend Rivierenland (namens de gemeenten), Provincie Gelderland, UWV WERKbedrijf en de vakbonden ABVAKABO FNV en CNV Publieke Zaak. Voor het concretiseren van het akkoord is het MVO Platform Rivierenland opgericht. Dit is een platform van, voor en door werkgevers dat duurzaam blijft investeren in werk- en stageplekken voor groepen die het niet zonder steun redden op de arbeidsmarkt. Dit platform ontwikkelt activiteiten om de doelstelling van 200 banen/werkervaringsplaatsen te behalen voor deze doelgroep. Natuurlijk zijn al veel mensen uit de doelgroep werkzaam bij werkgevers. Met deze afspraken wordt een begin gemaakt met structurele samenwerking tussen werkgevers en gemeenten en uitvoerders om in de toekomst duurzame plaatsen te realiseren. Dit sluit naadloos aan op de komende WWNV. Two ticks to match LANDER neemt deel aan de pilot het stimuleren van de omslag van SW-bedrijven naar arbeidsontwikkelbedrijven van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, met daarin specifiek aandacht voor de ontwikkeling van de dienstverlening aan werkgevers. LANDER wil hierdoor meer en goede matches met werkgevers tot stand brengen door gebruik te maken van de (verzamelde) vraag naar competenties van werkgevers en de (verzamelde) beschikbare competenties van werknemers. LANDER ontwikkelde daartoe met partners een geautomatiseerd uitvraagsysteem bij werkgevers two ticks to match, dat deze vraag vervolgens verbindt aan de competenties van werknemers. Deze functionaliteit is in het verslagjaar inmiddels als module toegevoegd aan Dariuz. Zij wordt onder meer gebruikt in enkele pilots jobcarving. Sociaal ondernemen In 2011 is LANDER met 6 andere SW-bedrijven, 6 grote bedrijven (b.v. Heijmans en van Gansewinkel), alsmede TNO, begonnen met de bouw van de prestatieladder socialer ondernemen (PSO). PSO laat zien in welke mate bedrijven bijdragen aan de werkgelegenheid voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en geeft daarvoor een erkenning. Het moet het socialer ondernemen stimuleren. In 2011 is de eerste proefversie 14 Concept-Jaarverslag 2011

15 getest bij grote bedrijven waarbij, uiteindelijk, een methode wordt gebouwd die landelijk toepasbaar is. In de loop van 2012 wordt volgens planning de eind versie van de methode publiek gemaakt en kan ermee gewerkt worden. De daarop volgende jaren kunnen bedrijven die socialer ondernemen herkend worden (door opdrachtgevers en gemeenten) als aspirant, A- of B-certificaathouder. Positionering en communicatiestrategie In het verslagjaar is nieuw communicatiebeleid doorgevoerd, op een pragmatische wijze, en in de vorm van een beperkte restyling van onder meer het logo. Concept-Jaarverslag

16 16 Concept-Jaarverslag 2011

17 SAMENWERKING Je kunt het niet alleen geldt ook voor LANDER. Dit is zeker het geval in een sector die de ketenaanpak respectievelijk sluitende aanpak in het belang van haar doelgroepen tot leefregel heeft verkozen. Bovendien levert samenwerking natuurlijk ook schaalgrootte en nieuwe inzichten op. Dariuz Dariuz, een minderheidsdochter van LANDER, biedt in eerste instantie aan de SW-sector, maar ook steeds meer aan gemeenten zelf een volledig samenhangend systeem van cliëntdiagnose, assessment en loonwaardebepaling, door middel van een via internet toegankelijk interactief geautomatiseerd systeem. Ook in het verslagjaar is er fors in het systeem geïnvesteerd. Zo is op verzoek van gemeenten gestart met het bouwen van Dariuz WegWijzer. Doel van deze module van Dariuz is een snelle eerste indeling van de (WWNV) populatie te kunnen maken naar cliëntstromen: direct werk, loondispensatie, leer/werk traject en beschut werk. In 2011 en een deel van 2012 wordt getest of het systeem betrouwbaar en valide is. In de loop van 2012 kunnen gemeenten het systeem gaan gebruiken voor de eerste indeling van klanten. In 2011 werd het ook mogelijk om een volledige bestandsanalyse uit te voeren met de data die via Dariuz verzameld zijn. Zo kunnen Dariuz gebruikers uitspraken doen (op bestandsniveau) van de afstand tot de arbeidsmarkt, obstakels bij het zoeken en vinden van werk, kwalificaties, attitude en motivatie van klanten. LANDER heeft hier weer de nodige kennis voor ingebracht. De verkoopvooruitzichten van Dariuz lijken gunstig, gelet op de hiervoor reeds genoemde focus op loondispensatie (en daarmee: loonwaardebepaling) binnen de komende Wet werken naar vermogen. Secunda Kringloopwinkel Secunda, een gezamenlijke dochter van LANDER en AVRI, deed het ook in 2011 bijzonder goed: maar liefst zo n 907 ton (stijging met ruim 20% ten opzichte van 2010) aan goederen werd van de afvalhoop gered en hergebruikt! En daarbij werd ook nog behoorlijk winst gemaakt! Secunda was al in het verslagjaar in staat om een begin te maken met (termijn)aflossing op de eerder vanuit de moeders AVRI en LANDER verleende aanloopleningen. Voorts zijn er concrete plannen voor uitbreiding van de verwerkings- en verkoopruimte. Containercleaning Samen met regionale zuster AVRI heeft LANDER in 2009 een bedrijf voor het reinigen van (huishoudelijke) vuilcontainers opgezet. Eind van het verslagjaar bediende een speciaal reinigingsvoertuig circa 555 huishoudens. Partners in dienstverlening? LANDER oriënteert zich voortdurend op de mogelijkheid van samenwerking met reguliere marktpartijen in de dienstverlening. Zo startte zij in 2011 besprekingen met AVRI over een vorm van groepsdetachering in hun dienstverlening rond het beheer van openbare ruimte. LANDER doet dit deels min of meer gedwongen: de teruglopende kwaliteit van de cliënteninstroom en het vertrek van naar kaderfuncties doorgegroeide personen uit de oude doelgroep mag immers niet tot een lager peil van dienstverlening leiden. In voorkomende gevallen treedt LANDER als onderaannemer op. Concept-Jaarverslag

18 Collectief inkopen: volume loont! Omdat volume vaak loont, neemt LANDER, waar mogelijk, deel aan collectieve inkooptrajecten deel, veelal vanuit de SW-sector georganiseerd. Vanaf 1 januari van het verslagjaar loopt LANDER mee in een collectief contract voor kantinebenodigdheden, via Intrakoop. In 2011 verlengde LANDER het via Europese aanbesteding tot stand gekomen contract voor het collectief vervoer, dat daarmee nu loopt tot en met het jaar Voorts wordt voortdurend bezien of op voorkomende inkoopgebieden samenwerking met de Regio Rivierenland lonend is. TNO LANDER en TNO hebben een samenwerkingovereenkomst, met als doel wetenschappelijk onderbouwde modules op het vlak van arbeidsontwikkeling in de praktijk te testen. Beide partijen zullen, op voorhand, informatie uitwisselen over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van kennisontwikkeling ten aanzien van re-integratiemarkt en kwaliteitsverbetering. Ook kunnen gezamenlijk projecten worden opgestart. ROCRIVOR LANDER en ROC hebben een alliantie met als doel om kennis en ervaring te delen en door samenwerking meerwaarde te creëren. Dit zal geschieden op projectmatige basis, met als rode draad het combineren van leren en werken. In 2011 hebben LANDER en ROC zorg gedragen voor het opleiden van circa 100 werknemers; circa 70 werknemers hebben het diploma AKA behaald. Werkcentra Diverse gemeenten omarmden de laatste jaren het specifieke gedachtegoed van de zogenoemde werkcentra. Opzet is om werkzoekenden praktijkervaring te laten opdoen in diverse beroepen, met als doel om werkzoekenden zo snel mogelijk geschikt maken voor uitstroom naar regulier werk. De werkgevers zijn intensief betrokken bij de uitvoering en leveren onder andere werkmeesters. Ook LANDER richt zich op deze doelgroep; zij voerde in het verslagjaar het beheer en de exploitatie van het Werkcentrum Tiel (WCT)uit. Inmiddels heeft de gemeente Tiel besloten te stoppen met het werkcentrum in zijn huidige vorm, en voor de betreffende doelgroep op aangepaste wijze gebruik te gaan maken van faciliteiten van LANDER. De Bommelerwaard heeft gekozen voor een alternatieve invulling, in de vorm van werkcarrousels. Werkzoekenden lopen gedurende drie maanden stage bij één of meerdere werkgevers, met als doel aansluitende instroom in een regulier dienstverband. LANDER is de uitvoerder van de carrousel en werkt daarbij nauw samen met WAPR en Sociale dienst Bommelerwaard. Locus LANDER levert sinds het verslagjaar een bijdrage aan LOCUS, een nieuwe stichting van CEDRIS en Divosa, die als doel heeft het verbeteren en afstemmen van de dienstverlening vanuit regionale/lokale uitvoering (SW-bedrijven en werkpleinen) naar landelijk opererende werkgevers. Dat alles in het licht van het organiseren van nieuwe werkgelegenheid aan de onderkant van de arbeidsmarkt. 18 Concept-Jaarverslag 2011

19 ORGANISATIE LANDER is als organisatie vooral naar buiten gericht. De interne organisatie volgt de behoeften van die omgeving. In Tijd voor Prioriteit is al aangekondigd dat de organisatie zal worden aangepast op de komende wetswijziging. Inmiddels is dit uitgewerkt in de in januari 2012 door het algemeen bestuur goedgekeurde aanvullingen op Tijd voor Prioriteit. Dit leidt kortweg beschreven tot een voorgenomen organisatiewijziging per het voorjaar van 2012, die uitgaat van het leidende principe dat LANDER als kerntaak heeft om alle groepen die niet volledig in staat zijn om het wettelijk minimumloon te verdienen en die onder de WWNV vallen een aanbod te doen. Uitgangspunt van de organisatiewijziging is extern werken tenzij. Met optimale kwaliteit, zo laag mogelijke kosten en zo effectief mogelijk. Samen met andere partijen in de regio willen we komen tot een zo lean en mean mogelijke uitvoering, opdat de beschikbare budgetten vooral kunnen worden ingezet voor het maatschappelijke doel. Om deze missie en doelstelling optimaal te dienen en de gewijzigde omstandigheden zo goed mogelijk het hoofd te bieden, wordt de organisatie vormgegeven rond een primair proces (zie het schema bij het hoofdstuk Missie en beleid ) dat zich richt op de optimale route van cliënten richting de plek die bij hen past. Dit volgens het leidende principe van extern, tenzij.. Organigram (vanaf voorjaar 2012) ORGANIGRAM LANDER 2012 Directie Arbeidsmarkt & Productontwikkeling MT-ondersteuning F&I (Financial Control) P&O/HRM (Social control) Werkbedrijf Accountmanagement / werkgeversbenadering Op termijn naar WAPR Bedrijfsbureau Werkportaal Team Extern werken Team Werken & Leren Team Beschut werken WMO/AWBZ 1 adviseur onderzoek 2 medew. onderzoek 3 psycholoog 4 administratief medewerker 1 jobcoach 2 praktijkbe geleider jobcoach jobcoach praktijkbegeleider voorman praktijkbegeleider Beschut voorman Concept-Jaarverslag

20 Huisvesting De bij wijze van overbruggingsmaatregel in 2010 aangebrachte verbetering van de restauratieve voorzieningen op de grote productievestiging te Geldermalsen heeft in het verslagjaar bewezen goed te voldoen. In het voorjaar van het verslagjaar is het project Benut talent tijdelijk ondergebracht in het pand aan de Unieweg te Zaltbommel. In de zomer van 2011 werden de beide divisie-administraties van LANDER centraal gehuisvest op het hoofdkantoor aan De Panoven te Geldermalsen. Inmiddels is in de aanvulling op Tijd voor Prioriteit opgenomen dat de vestiging aan de Unieweg te Zaltbommel zal worden afgestoten, en vervangen zal worden door een kleiner huurpand in de Bommelerwaard. De (huur)vestiging (Ampèrestraat) van de afdeling Business Post te Tiel zal uiterlijk per 1 januari 2013 worden gesloten. Het (huur)pand te Tiel (Morsestraat) waarin het huidige Match is gehuisvest, zal vanaf voorjaar 2012 de gehele afdeling Werkportaal huisvesten. SMART resultaatgericht In het verslagjaar werd het zogenaamd Resultaatgericht Werken, na een pilotperiode, verder uitgerold in de organisatie. Hierbij worden medewerkers aangestuurd door concrete doelstellingen en resultaten te formuleren. De missie, visie en strategische doelstellingen van onze organisatie vormen hierbij het uitgangspunt. Deze zijn richtinggevend voor alle afspraken die binnen de organisatie tussen medewerker en leidinggevende worden gemaakt. Hierbij wordt een cyclus gehanteerd waarin LANDER-doelstellingen naar SMART-geformuleerde jaardoelen worden vertaald (SMART staat voor specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden). Het spreekt voor zich dat deze methodiek wordt doorgetrokken bij de in 2012 door te voeren majeure organisatiewijziging. Divisie Werk licht bijgesteld Bij de divisie Werk werd in de loop van 2011 de afdeling Luwte geopend, als pilot afdeling voor de een groep beschut werkenden, zoals deze structureel ook onder het regime van de WWNV te verwachten is. Deze afdeling zal in de loop van 2012 uiteraard worden ingebed in het nieuwe team beschut werken. Post stopt Begin 2012 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd met sluiting uiterlijk per 1 januari van de afdeling Business Post. Een in het licht van de hierboven toegelichte organisatiewijziging uitgevoerde screening van de werksoorten van LANDER, gericht op doorstroomkansen van de medewerkers en cliënten die ontwikkeld worden richting regulier werk, en op financiële houdbaarheid, toonde aan dat er voor deze werksoort geen toekomst is. PERSONEEL EN CLIËNTEN Aan hoeveel mensen verschafte LANDER werk? WSW-medewerkers Aantal se 1 (gemiddeld) Aantal fte in dienst (gemiddeld) Een SE is afgeleid van een FTE. Voor de WSW ers met handicapklasse licht of matig is de verhouding 1 op 1. Voor de klasse ernstig is een SE 1,25 maal een FTE. 20 Concept-Jaarverslag 2011

21 Aantal fte begeleid werken (gemiddeld) Wachtlijst WSW (per ultimo) Trajecten naar Werk WWB- medewerkers (personen per ultimo) WWB-loonkostensubsidie (personen per ultimo) 9 9 WIW-medewerkers (personen per ultimo) I/D (personen per ultimo) (Semi-)ambtelijk medewerkers (fte per ultimo) En dan zijn er natuurlijk nog de honderden cliënten die voor een diagnose of ander kortlopend traject bij LANDER langskomen. Het is zorgwekkend dat de groep WWB in 2011 in totaal met ruim de helft is teruggelopen, nadat ook in eerdere jaren reeds sprake was van een forse daling, aangezien de noden van deze doelgroep ons inziens niet zijn verminderd. LANDER realiseerde in het verslagjaar met circa 996 se vrijwel de taakstelling aan WSWmedewerkers die het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan haar gemeenten en buitengemeenten heeft opgelegd. LANDER nam bijna 2 se aan overrealisatie bij een aantal van haar gemeenten voor haar rekening. WSW-cliëntenraad (CR) worstelt In 2011 bleek het voor de CR lastig om grip te krijgen op de gemeentelijke beleidsvelden, waarmee de CR te maken heeft, mede inhoudende de vraag welk beleid er gevoerd gaat worden als het gaat om de nieuwe Wet Werken naar Vermogen. Dat had alles te maken met de nog steeds grote - onduidelijkheid over deze nieuwe wet. De CR heeft aan de hand van de reeds bekende grote lijnen van de WWNV geconstateerd dat het goed is om in 2012 aansluiting te zoeken bij andere cliëntenraden zoals de cliëntenraden WMO en WWB Concept-Jaarverslag

22 22 Concept-Jaarverslag 2011

23 FINANCIËN In het kort de cijfers: (x 1.000) Subsidieresultaat(= (rijks)subsidie-/-directe kosten doelgroepen) Netto-omzet derden (incl. inleen- en begeleidingsvergoedingen) Organisatiekosten (= ambtelijk personeel en overige) Exploitatieresultaat vóór diverse baten/lasten Saldo diverse baten/lasten ( incl. mutaties in bestemmings reserves) Netto exploitatieresultaat Eigen vermogen (per ultimo) incl. bestemmingsreserves, excl. resultaat lopend jaar Algemene reserve (per ultimo, vóór bestemming resultaat) Investeringen Saldo leningen Gemeentelijke bijdrage 0 0 Noot: bovenstaand leningbedrag betreft een als zekerheidsstelling ontvangen financiering van een afnemer Het hierboven aangegeven Exploitatieresultaat vóór diverse baten/lasten (= bedrijfsresultaat) werd als volgt behaald binnen de diverse door LANDER uitgevoerde regelingen (ge-elimineerd voor interne omzet) (x 1.000) WSW WWB Subsidieresultaat(= (rijks)subsidie-/-directe kosten doelgroepen) Netto-omzet derden (incl. inleen- en begeleidingsvergoedingen) Organisatiekosten (= ambtelijk personeel en overige) Exploitatieresultaat vóór diverse baten/lasten Vergelijkbaar met 2010, duidelijk beter dan begroot Het bedrijfsresultaat over 2011, het saldo van de normale baten en lasten verbeterde ten opzichte van 2010 met circa 0,15 miljoen naar 0,15 miljoen negatief. Deze verbetering vloeide voort uit een drietal grote verschuivingen. Allereerst betreft dit (gecorrigeerd voor baten en lasten uit de tijdelijke exploitatie van het WCT) ruim 1 mln lagere kosten van (semi-)ambtelijk personeel dan Concept-Jaarverslag

24 in Hiertegenover stond een circa 0,65 mln lagere omzet aan producten/diensten, voor een groot deel te wijten aan de aflopende volumes cliënten vanuit de WWB. Het subsidieresultaat verslechterde ten opzichte van 2010 met ruim 1 mln, te wijten aan de eerste kortingsronde op het Rijkssubsidie WSW. Vergeleken met de begroting kwam het gerealiseerde bedrijfsresultaat zo n 1,1 miljoen gunstiger uit. Ondanks dit redelijke resultaat blijft onder aan de streep circa 0,9 miljoen over als nog te bestemmen negatief resultaat. Deze sprong vloeit voort uit het feit dat LANDER zich reeds financieel prepareert voor de zware tijden die komen, in casu de verdere lasten van in Tijd voor Prioriteit opgenomen (personele) ingrepen reeds zo veel mogelijk in het verslagjaar neemt, hetgeen de toekomstige lasten navenant zal verlichten. Het positieve resultaat op de WWB was voor een groot deel het gevolg van een positief resultaat op de exploitatie van het WCT. Voorts leiden de steeds lagere volumes in de WWB alhier tot een aanzienlijk lagere toerekening (via verdeelsleutels) van overhead kosten, die daardoor in hogere mate ten laste van de WSW blijven dan in voorgaande jaren. Nog steeds een goede balans De algemene reserve komt na verwerking van het resultaat over 2010 en voorafgaande aan de bestemming van het resultaat over 2011 op een bedrag van bijna 4 miljoen uit. Dit is 10,9 % van het totaal van de programmarekening over Het door het algemeen bestuur vastgestelde vermogensbeleid geeft hier een minimum van 7,5% aan. Het totale eigen vermogen van LANDER, voor bestemming van het resultaat over 2011, inclusief de bestemmingsreserves, komt op 11,26 miljoen uit. Dit is ongeveer 64 % van het balanstotaal. Dit is in onze sector goed te noemen. Wel moet daarbij worden bedacht dat een bedrag van bijna 2,9 miljoen bedoeld is voor afdekking van toekomstige huisvestingslasten. 24 Concept-Jaarverslag 2011

25 TOEZICHT Duidelijk is inmiddels dat ongelukken bij onder meer banken, recent wederom bij woningbouwcoöperaties en zorginstellingen, die zich de afgelopen jaren voordeden, het belang van een goed toezicht op de ondernemingsleiding als nooit tevoren in het publieke bewustzijn hebben gegrift. LANDER als publieke organisatie probeert hier voorbeeldgedrag te vertonen, met een optimale transparantie. Het bestuur De GR LANDER wordt door een directeur dagelijks geleid. Zijn bevoegdheden zijn onder meer via een Instructie aan de algemeen directeur vastgesteld. De gemeenten die in de GR deelnemen, oefenen democratische controle uit via het algemeen bestuur en een daaruit samengesteld dagelijks bestuur (één lid per gemeente). Het dagelijks bestuur heeft twee adviserende leden zonder stemrecht (vertegenwoordiging van het regionale bedrijfsleven en van werknemersbelangen). Het algemeen bestuur stelt in iedere geval het beleidsplan, de jaarrekening en de begroting vast en wijst de externe accountant aan. Auditcommissie De auditcommissie, in het verslagjaar voorgezeten door het lid van het dagelijks bestuur, de heer C.A.H.Zondag, heeft als taak om periodiek afstemmingsoverleg met de externe accountant te hebben over onder meer risicobeheersing, informatieverschaffing en controle. Deze commissie buigt zich onder andere over de verwerking van auditbevindingen van zowel de interne als de externe auditor. Interne audits Interne audits worden op basis van een jaarlijks door de auditcommissie vastgesteld jaarplan door een verbijzonderde interne auditor uitgevoerd. Inmiddels is (via Tijd voor Prioriteit ) besloten de interne auditfunctie af te bouwen, en dit te vervangen door een meer lijngerichte controle-aanpak. Relatie en communicatie met de externe accountant De externe accountant woont de vergaderingen van de auditcommissie bij en rapporteert zijn bevindingen betreffende het onderzoek van de jaarrekening en zijn interim-controle aan het algemeen bestuur. Verslaglegging LANDER kent een uitgebreid stelsel van interne (tussentijdse) managementrapportages en periodieke rapportages naar gemeenten en naar het dagelijks en algemeen bestuur. Bovendien is sprake van het structureel agenderen van een actieve risico-inventarisatie in het managementteam. In control LANDER mocht als resultaat van de interim controle 2011 wederom het predicaat in control voeren. Dit is bevredigend, gelet op de ingrijpende organisatiewijzigingen die reeds in het verslagjaar werden doorgevoerd, op onder andere administratief en salarisverwerkingsgebied. Concept-Jaarverslag

26 26 Concept-Jaarverslag 2011

27 VOORUITBLIK LANDER is voorjaar 2012 vrijwel klaar met haar positionering voor haar toekomstige rol, als WWNV brede ontschotte - organisatie voor cliënten met slechts een gedeeltelijke loonwaarde (20-80%) en een structurele begeleidingsbehoefte. Dit is een goede startpositie, maar ook niet meer dan dat. Want: allereerst moeten de deelnemende gemeenten absoluut een oplossing vinden voor de forse en structurele bezuinigingen op de WSW rijkssubsidie. LANDER kan deze niet zelfstandig verwerken; zij heeft weliswaar een fors (bezuinigings)aandeel geleverd, maar daar houdt het op! vervolgens moet er een realistisch en realiseerbaar verdienmodel komen voor de niet- WSW cliëntengroepen binnen de WWNV. Waarbij begeleidingsinspanningen op een afdoende niveau worden gefinancierd. Hiervoor lijkt een model dat rekening houdt met bespaarde uitkeringen onvermijdelijk Belangrijkste uitdaging is echter de geest van de WWNV: wat de nu voorliggende concept Wet gemeen heeft met het eerdere rapport van de commissie de Vries is het ongebreideld geloof in de reguliere markt, als (financieel aantrekkelijke) oplossing voor mensen met een arbeidshandicap. Dit ondanks de weerbarstige (landelijke) praktijkervaringen en waarschuwende geluiden van bijvoorbeeld recentelijk het CPB. Hier ligt een immense uitdaging voor gemeenten en LANDER om wens en realisme in een afgewogen dosis te mengen bij de besluitvorming over de toekomstige regionale infrastructuren rond werk en inkomen. Bij dit laatste zal het niet verrassen dat LANDER, als ervaren regionale speler, voor de doelgroepen veel voordelen verwacht van een aan de Programmaraad Participerend inmiddels als advies voorgelegde verregaande vorm van regionalisering van cliëntbehandeling en werkgeversbenadering! In ieder geval blijft LANDER nadrukkelijk investeren in de relatie met werkgevers. Van hen wordt de komende jaren zoals gezegd bijzonder veel verwacht als het gaat om het bieden van kansen aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Hier ligt een enorme uitdaging, omdat de instrumenten die de sector momenteel in handen heeft - naar gebleken is - onvoldoende in staat zijn om reguliere werkgevers op een zodanige schaal in beweging te krijgen als het kabinet zich dat in haar plannen voorstelt.. LANDER gaat in 2012 onder andere met als basis het recent afgesloten Regionaal Sociaal Akkoord Rivierenland nog intensiever in gesprek met werkgevers om te komen tot een nog sterkere verbinding in de vorm van een partnership. Voor de korte termijn mogen we tot slot niet vergeten dat 2012 een heftig jaar wordt, simpelweg door het feit dat de nieuwe WWNV in een bijzonder kort tijdsbestek zal moeten worden geïmplementeerd! Gelet op de brede scope van de wet, de verregaande mate van ingrijpen op de staande praktijk, en de ervaringen met de veel minder ingrijpende WSW wijziging per 2008 mag dit absoluut niet worden onderschat! Concept-Jaarverslag

28 28 Concept-Jaarverslag 2011

29 AFKORTINGENLIJST AB AVRI AWBZ CIZ CR DB FTE GR I/D MT OLC OR RAAK ROC SE SW SZW UWV Wajong WAPR WIA WIJ WIW WNV WSW WTZi WWB Algemeen bestuur Afvalverwijdering Rivierenland Algemene Wet bijzondere ziektekosten Centrum indicatiestelling zorg Cliëntenraad Dagelijks bestuur Fulltime equivalent (voltijdbaan) Gemeenschappelijke Regeling In- en doorstroom Managementteam Open Leercentrum Ondernemingsraad Regionaal actieprogramma arbeidsmarktkansen Regionaal opleidingscentrum Standaardeenhe(i)d(en) Sociale werkvoorziening Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Uitvoeringsorgaan Werknemersverzekeringen Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten Werkgevers AdviesPunt Rivierenland Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen Wet investeren in jongeren Wet inschakeling werkzoekenden Wet werken naar vermogen Wet sociale werkvoorziening Wet toelating zorginstelling Wet werk en bijstand LANDER werk & participatie Postbus CC Geldermalsen / info@landergroep.nl Concept-Jaarverslag