Lijnen trekken tussen uitdrukkingen met het woord ijs en hun betekenis. Clib-niveau 30/5

Transcriptie

1 Handleiding niveau A Heeft u het bord- en stiftfilmpje over Actief Lezen met Nieuwsbegrip al eens gekeken? Zie: Onderwerp Expeditie naar Spitsbergen Strategie Verbanden (verwijswoorden) Doel De leerlingen weten dat verwijswoorden naar een ander woord of een groepje woorden die eerder in de tekst staan verwijzen. Ze kunnen ook voorbeelden van verwijswoorden noemen. Sleutelschema Wie-wat-waar-schema Extra opdracht Lijnen trekken tussen uitdrukkingen met het woord ijs en hun betekenis. Clib-niveau 30/5 Leesles andere tekstsoort Informatieve tekst over kinderrechten. Woorden uit de basisteksten op Nieuwsbegrip XL: vertrekken de Noordpool onderzoeken het eiland vriezen lang geleden aanvallen het gebied onderzoek doen de expeditie uniek deskundig het klimaat sinds overnachten bekend staan om voorkomen de poolexpeditie de archipel mondjesmaat de bijdrage van de partij zijn eveneens de discipline de mogelijkheid scheppen het bodemmonster instrueren Voor elke leerling: de tekst Bijzondere expeditie naar de Noordpool (niveau A); bijbehorende opdrachten voor niveau A; het stappenplan met woordhulp (op de website bij Download & print, tabblad Stappenplannen); pagina 1 van 6 pagina 1 van 6

2 het stappenplan Luisteren en kijken (op de website bij Download & print, tabblad Stappenplannen) voor de scholen die de filmpjes gebruiken; eventueel rolkaarten voor de leerlingen (op de website bij Download & print, tabblad Overig). Neem de algemene handleiding door, als u voor het eerst met Nieuwsbegrip werkt (op de website bij Download & print, tabblad Handleidingen). Let op: de algemene handleiding is vernieuwd! Nieuwsbegrip biedt ook lessen aan voor schrijfonderwijs. Eenmaal in de twee weken verschijnen twee schrijflessen. Deze week zijn er wel schrijflessen. U kunt de lessen op woensdagochtend 26 augustus downloaden op Besteed aandacht aan het lesdoel: wat moeten de leerlingen aan het eind van de les geleerd hebben? klassikaal/ Voorspellen: Laat de leerlingen de inhoud van de tekst voorspellen op basis van de titel, de kopjes en de plaatjes. Waar zal de tekst over gaan? Wat zal er in de tekst over het onderwerp verteld worden? U kunt hierbij de digibordtool Voorspellen gebruiken. Houd het voorspellen kort. Uitleg en tekst lezen: Bespreek gezamenlijk de uitleg en de tip. Bij het voorbeeld in de uitleg kunt u gebruikmaken van de digibordtool Verwijswoorden. Laat met behulp van de digibordtool zien hoe u erachter komt waarnaar het verwijswoord ze uit het uitlegblokje verwijst. Laat de leerlingen vervolgens in de tekst actief lezen aan de hand van het stappenplan. Hierna maken de leerlingen in de vragen 3 tot en met 8. Eventueel kunt u eerst een aantal vragen klassikaal doen, voordat de leerlingen zelfstandig in groepjes met de vragen aan de slag gaan. Antwoorden: zie antwoordenblad voor de leerlingen. pagina 2 van 6 pagina 2 van 6

3 Een wie-wat-waar-schema invullen: Laat de leerlingen in het schema invullen. Bespreek het schema klassikaal na. Helpt het invullen van het schema bij het begrijpen van de tekst? wie-wat-waarschema Antwoorden: Zie antwoordenblad voor de leerlingen. Vragen bij de tekst beantwoorden: Laat de leerlingen in de vragen bij de tekst maken. Antwoorden: Zie antwoordenblad voor de leerlingen. individueel / Uitdrukkingen met ijs: Laat de leerlingen individueel of in de juiste betekenis bij de uitdrukkingen zoeken. Ze trekken steeds een lijn naar de juiste betekenis. Bespreek de uitdrukkingen klassikaal na. Kenden ze vooraf al een paar uitdrukkingen? Kennen de leerlingen nog andere uitdrukkingen met het woord ijs? En wat is de betekenis? Antwoorden: Zie antwoordenblad voor de leerlingen. U kunt de kijk- en luistervragen bij het Nieuwsbegripfilmpje van het Jeugdjournaal downloaden bij Download & print van deze week. 3. C. Peter Kuipers Munneke 4. C. Nederlandse onderzoekers 5. A. de ijsberen 6. C. Piet Oosterveld 7. A. de boot 8. A. de ijsbeer pagina 3 van 6 pagina 3 van 6

4 Wanneer is de expeditie? Van 19 tot en met 28 augustus (2015) Waar zijn de onderzoekers aan het werk? Wat willen de onderzoekers te weten komen? Wanneer is er ook al onderzoek gedaan door Nederlandse wetenschappers? Wie is er aangevallen door een ijsbeer? Waar slapen de onderzoekers tijdens de expeditie? Op het eiland Edgeøya, een eiland van de eilandengroep Spitsbergen Ze willen weten wat er is veranderd op de Noordpool sinds de laatste expeditie in (Ze willen weten hoe het gaat met de dieren, de planten, het landschap en het klimaat.) In de periode 1968 tot 1988 Piet Oosterveld Op een boot (want op het eiland zijn er veel ijsberen, en die zijn gevaarlijk) 2. De expeditie is bijzonder, omdat: * er veel wetenschappers meegaan die op verschillende onderwerpen deskundig zijn * er ook bekende Nederlanders meegaan * er vroeger ook al Nederlanders onderzoek hebben gedaan en er nu gekeken kan worden wat er is veranderd 3. uniek = heel bijzonder 4. voorkomen = zorgen dat iets niet gebeurt. Je kunt achter de betekenis komen door terug te lezen in de tekst. Je leest daar dat het op het eiland gevaarlijk is door de ijsberen, en dat men daarom op een boot slaapt. Je kunt hieruit afleiden dat op deze manier geprobeerd wordt uit te sluiten dat iemand wordt aangevallen door een ijsbeer. Men probeert er zo voor te zorgen dat iets niet gebeurt. - Als de kalveren op het ijs dansen = Dat gebeurt nooit - Het ijs is gebroken = De verlegenheid of de onwennigheid is voorbij - Het topje van de ijsberg = Een klein stukje van een probleem dat veel groter is - Niet over één nacht ijs gaan = Je goed voorbereiden; ergens goed over nadenken voordat je iets doet - Je op glad ijs begeven = Ergens iets over vertellen waar je misschien te weinig van weet, waardoor je dingen kunt zeggen die niet kloppen pagina 4 van 6 pagina 4 van 6

5 De Nieuwsbegripbieb Titels bij week 35 De aarde heeft het te warm... Van Liempt, Katrien Uitleg over welke gevolgen het opwarmen van de aarde heeft op het evenwicht in de natuur. Prentenboek met paginagrote kindertekeningen in kleur. Onzichtbaar in het poolgebied Underwood, Deborah Op de Zuidpool en Noordpool leven dieren die je bijna niet ziet in de sneeuw, zoals de zadelrob, ijsbeer en de poolvos. Door hun schutkleur vallen ze niet op. Met QR-codes en websites. Rendier Marsico, Katie A Weetjes over het leven van rendieren. Wat doen rendieren overdag en 's nachts? Wat eten ze? En waarom kunnen ze zo goed tegen de kou? Don Kameleon en de verschrikkelijke sneeuwpad Dhooge, Bavo Op de Noordpool zijn twee avonturiers verdwenen. Don Kameleon en co krijgen de opdracht om hen te zoeken. Tijdens de zoektocht komen ze in het gebied van de verschrikkelijke sneeuwpad. Oeps... Pastis, Stephan Flip Fiasco vertelt over zijn leven als detective, zijn eigen detectivebureau en zijn zakenpartner Fiks, de ijsbeer. Die door het smelten van de Noordpool nu bij Flip in huis woont. Met stripachtige tekeningen. Hoe kan het dat... pinguïns niet kunnen vliegen? : en andere vragen over de poolgebieden Jacobs, Pat Waarom zijn er vier polen? Zijn er piraten op de polen? Wie vervuilt de polen? Allerlei vragen over de poolgebieden worden beantwoord. Met stripachtige tekeningen. Ook voor kinderen die moeite hebben met lezen. Opwarming van de aarde Royston, Angela Hoe komt het dat onze aarde opwarmt? Ontdek de oorzaken, gevolgen en oplossingen. Ook voor kinderen die moeite hebben met lezen. Sofie en het ijsbeertje Vendel, Edward van de A-boek Sofie, Billie en Timmie zijn gek op pinguïns, maar ook op ijsberen. Als ijsbeertje Vicks weg moet uit de dierentuin, organiseren ze een protestactie. Met de leukste weetjes over ijsberen. Het smeltend poolijs Dosimont, Gauthier Professor Planeet gaat met zijn klas naar de Noordpool om te laten zien wat het klimaat doet met het gebied en de dieren die er wonen. Met gekleurde tekeningen. Op de Noordpool! : Max, Milan en Makoto in actie Kunst, Marco AVI: E6 Het vliegtuig van Max, Milan en Makoto dreigt neer te storten. Ze weten eruit te springen en landen op een vlot in de ijskoude poolzee. Ze leven nog, maar wat nu? pagina 5 van 6 pagina 5 van 6

6 Op expeditie! : op reis met de dapperste ontdekkingsreizigers aller tijden Kespert, Deborah Lees over de stoere ontdekkingsreizen van Columbus, Marco Polo, Abel Tasman en andere ontdekkingsreizigers. Met interessante weetjes en tijdlijnen bij elke reis. Winterdieren Dumon Tak, Bibi Verhalen over bekende en onbekende dieren die wonen bij of op de Noordpool of Zuidpool. Bij elk dier wordt ook een bijzonder weetje verteld. De diepvriesexpedities van Olli en Eleonora : op ontdekking naar de Noord- en de Zuidpool Van Ranst, Do Keerboek over de Noord- en Zuidpool en verhalen van een jongen die naar de Noordpool gaat en van een meisje dat honderd jaar geleden de Zuidpool bezocht. Met veel weetjes. De Noordpool en de Zuidpool Cooke, Tim Waarom trokken ontdekkingsreizigers naar de Noord-en Zuidpool? Wie was als eerste op de geografische Noordpool? Lees er over in dit boek. IJsberen Ito, Toshikazu Over het leven van de ijsbeer op de Noordpool, zijn voedsel, hoe hij overwintert en zijn jongen groot brengt. Korte hoofdstukken met kleurentekeningen en foto's. Pooldieren Newland, Sonya Over dieren die leven in de poolgebieden. Welke dieren worden bedreigd, wat zijn daarvan de oorzaken en hoe beschermen we ze? Met quiz en kleurenfoto's. Pooldieren Morgan, Sally Lees allerlei interessante feiten en weetjes over dieren die leven in de poolgebieden. Zo worden kleine dieren groot in de vrieskou Montardre, Hélène Informatie over jonge dieren die opgroeien in de poolstreken. Met quizvragen en kleurenfoto's. De dieren van de noordpool en de zuidpool Arzuffi, Arturo Informatie over het leven van dieren die voorkomen op de Noord- en Zuidpool. Met natuurgetrouwe, gekleurde tekeningen. Helden van het Hogeland Oosten, Kees van In het fantasieland van Brobyvik wordt het Hogeland bedreigd door de kapers van het Lageland. Marita en Harull gaan op pad om het Hogeland te redden, met hulp van de Vraagsteen en geheimzinnige wezens. Een verhaal over klimaatverandering, vriendschap en vertrouwen. IJsberen Tracqui, Valérie In korte hoofdstukken wordt verteld over het leven van de ijsbeer. Met veel kleurenfoto's. Poolgebieden Aldis, Rodney Uitgelegd wordt welke schadelijke gevolgen de vervuiling van de poolgebieden heeft op al het leven daar. pagina 6 van 6 pagina 6 van 6