Delft Aardwarmte Project (DAP) & Nieuwe Putconstructie Technieken

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Delft Aardwarmte Project (DAP) & Nieuwe Putconstructie Technieken"

Transcriptie

1 Delft Aardwarmte Project (DAP) & Nieuwe Putconstructie Technieken Tom Bakker, BECi BV Presentatie voor KIVI 20 mei 2008 Kivi 20 mei 2008

2 Spelers Founding Fathers Onderzoek Stimulatie Geothermie Sponsors TU Coordinatie DSC DickSwartConsultancy Acquit Business Development bv IF BECi Aannemers Consortium Composiet Putten Adviesbureau Geothermie voor Opdrachtgever

3 Synergie in exploitatie, innovatie, onderzoek en onderwijs Exploitatie Geothermie ipv gasketels Minder afhankelijk van gas prijs Onderzoek & Onderwijs reservoir engineering boortechniek energie technologie warmte/stromings leer SMART / instrumented wells Innovatie Kunststof putten Corrosie bestendige materialen Vernieuwende boortechniek Demonstratie van duurzame technologie Duurzaamheid Duurzame verwarming Mogelijkheid CO 2 neutrale electriciteits opwekking

4 Delft Aardwarmte Project B A N C 200 meter Bron: Google Earth (22 April 2007)

5 Geologie DAP

6 Voorbeeld boortraject Deft TU 2.0 km outstep vertical tophole True Vertical DEPTH (m) Typical VERTICAL SECTION (m) Productie Injectie Top Rijnl Top Rwk Btm RWK Top DZ Btm DZ

7 Uitdaging Putten voor Geothermie Debiet: 150 m3/uur = ca 22,500 barrel/dag > Grote putten!! Productie & Injectie doublet > Twee putten nodig!! Diepte: 2000 tot 3000 m diep > Echte diepboringen!! Plaats: weg van olie & gas > Weinig gegevens!! Waarde energie: 3 /m3 heet water (Delta T 50 degc) <> ca 300 /m3 olie (olieprijs 75 $/bbl) > Vechten tegen de marge!!

8 Veilig boren m, tvd 5 m3 gas influx bar Depth top bubble 1600 Drilling fluid bar/10 m: 1,00 Gradient bar/10 m: 1,

9 Gas put <> Warm water put Gas Warm water

10 Conventioneel Put Constructie Proces Conductor heien & 12 ¼ gat boren 10 ¾ mantel buis 8 ½ gat boren 7 mantel buis 6 gat boren Filter plaatsen & put afwerken

11 Boortorens Grote gas of olie put Vergelijkbare warmwater put

12 Geïntegreerd Putconstructie Team Project management Materialenvoorziening Civiele werkzaamheden Boor werkzaamheden Directional drilling Boorspoeling Cementeren Geologie Evaluatie

13 Conductor heien & Boren aan stalen mantelbuis + CT afwerking 12 ¼ gat casing boren 10 ¾ mantel buis 8 ½ gat casing boren 7 mantel buis 6 gat boren met Coiled Tubing Filter plaatsen & afwerken met Coiled tubing

14 Voordelen Kleinere boortoren b.v Huisman LOC Minder pompvermogen nodig Kleinere voetafdruk van de booroperatie Minder kans op gat problemen Goedkoper gericht boren

15 Conductor heien & Boren aan composiet mantelbuis 14 gat casing boren 11 ¾ mantel buis 8 3/4 gat casing boren 7 5/8 mantel buis 6 gat boren met Coiled Tubing Filter plaatsen & afwerken met Coiled tubing

16 Boren aan composiet mantelbuis Spoel leiding Spoeling pomp (bestaand) Mobile Telescopische Boormast (nieuw) Boorkop voor Thermoplastische Mantelbuis (nieuw) Koppelingsinstallatie (nieuw) Noodafsluiter (nieuw) Spoelingtank Terugwinbare boorserie (nieuw voor thermoplastische buis) Max last aan de oppervlakte ca 40 ton Slaat brug met bestaande civiele apparatuur Nog kleinere voetafdruk Minder geluidsoverlast Weinig of geen gewichtstoename met diepte en vergroting van diameter Verminderde stromingsweerstand Zeer corrosie bestendig Lagere constructie en operationele kosten Acquit Business Development bv

Meer (dan) warmte onder Delft

Meer (dan) warmte onder Delft MV KIVI Caspar lezing 2012: Meer (dan) warmte onder Delft Chris den Boer Stichting Delft Aardwarmte Project 25 April, 2012 DAP 3-O s bijvangst Injectiviteit Introductie stichting DAP Opgericht door Mijnbouw

Nadere informatie

Presentatie. Optimal choice of Well Materials For the Dutch Research Agenda / Kennisagenda Aardwarmte

Presentatie. Optimal choice of Well Materials For the Dutch Research Agenda / Kennisagenda Aardwarmte Presentatie Optimal choice of Well Materials For the Dutch Research Agenda / Kennisagenda Aardwarmte Ministerie van Economische Zaken en Kas als Energiebron (Ministry of EA, LTO Glaskracht Nederland) Projectnummer:

Nadere informatie

Geologie voor geothermische warmtewinning. Masterclass Houten 7 mei 2014 Richard Rijkers

Geologie voor geothermische warmtewinning. Masterclass Houten 7 mei 2014 Richard Rijkers Geologie voor geothermische warmtewinning Masterclass Houten 7 mei 2014 Richard Rijkers Agenda Hoe krijg ik goede geologische informatie voor een betrouwbaar geothermisch reservoirmodel? Met welke risico

Nadere informatie

Onderstaand worden de verschillende functies welke betrokken zijn bij de projectfasen nader gedetailleerd.

Onderstaand worden de verschillende functies welke betrokken zijn bij de projectfasen nader gedetailleerd. Project fasering Het project is in een 4-tal fasen opgedeeld: 1. Aanvraag: In deze fase wordt de aanvraag voor de opsporingvergunning aangevraagd. Dit is de fase waarin het project nu verkeert en deze

Nadere informatie

Diepe geothermie Nationaal Onderzoek Programma Geothermie (NOPG) Breed inzetbare goedkope duurzame energie. EGS in Europa en een case studie

Diepe geothermie Nationaal Onderzoek Programma Geothermie (NOPG) Breed inzetbare goedkope duurzame energie. EGS in Europa en een case studie Diepe geothermie Nationaal Onderzoek Programma Geothermie (NOPG) Breed inzetbare goedkope duurzame energie EGS in Europa en een case studie Het Soultz project is een uitgebreid onderzoeksproject Soultz-sous-Forêts

Nadere informatie

TRECIT, Time saving & Risk-reducing Enhanced Casing Installation Technology

TRECIT, Time saving & Risk-reducing Enhanced Casing Installation Technology TRECIT, Time saving & Risk-reducing Enhanced Casing Installation Technology Geothermie, ook wel bekend als aardwarmte, is een vorm van duurzame energie. In het binnenste van de aarde wordt, door verval

Nadere informatie

Eindrapportage SEI Aardwarmte Vogelaer B.V.

Eindrapportage SEI Aardwarmte Vogelaer B.V. Eindrapportage SEI Aardwarmte Vogelaer B.V. Opdrachtgever: Adviesbureau: Behandeld door: Aanvraagnummer: Aardwarmte Vogelaer B.V. Harteveldlaan 6 2675 LE HONSELERSDIJK AAB Nederland Horti Business Center

Nadere informatie

Geothermie. Wat is Geothermie? 1. Hoe het werkt en hoe veilig het is. 2. Mogelijkheden in de regio Helmond. Flank van de Roerslenk zit onder Helmond

Geothermie. Wat is Geothermie? 1. Hoe het werkt en hoe veilig het is. 2. Mogelijkheden in de regio Helmond. Flank van de Roerslenk zit onder Helmond Geothermie Wat is Geothermie? 1. Hoe het werkt en hoe veilig het is 2. Mogelijkheden in de regio Helmond Flank van de Roerslenk zit onder Helmond Er is veel interesse voor energie met een konstante prijs:

Nadere informatie

Geothermie als Energiebron

Geothermie als Energiebron Geothermie als Energiebron Even voorstellen: Paul Mast -- Geoloog Johan de Bie --Technical Sales manager ESPs Ynze Salverda -- BD Analist Er zijn verschillende vormen van duurzame energie. Daarvan is geothermie

Nadere informatie

Eindrapport Geothermie Bergschenhoek Projectnummer: AARD04003

Eindrapport Geothermie Bergschenhoek Projectnummer: AARD04003 Eindrapport Geothermie Bergschenhoek Projectnummer: AARD04003 Operator: Warmtebedrijf Bergschenhoek Weg en Land 2 2661 DB Bergschenhoek Winningslocatie: Warmoeziersweg 52 2661 EH Bleiswijk Projectleider:

Nadere informatie

Geothemie. Nieuwe kansen voor het warmtenet

Geothemie. Nieuwe kansen voor het warmtenet Geothemie Nieuwe kansen voor het warmtenet 06 54268181 1 Accelerate energy innovation Drs. Ronald den Boogert Ronald@inimpact.nl By the implementation of innovative technologies and a close cooperation

Nadere informatie

Nieuwsbulletin Geothermie project Andijk, Nr.3 Maart 2018

Nieuwsbulletin Geothermie project Andijk, Nr.3 Maart 2018 Nieuwsbulletin Geothermie project Andijk, Nr.3 Maart 2018 Het derde nieuwsbulletin van het Geothermie project Andijk. Dit bulletin is gericht aan deelnemers, omwonende en geïnteresseerden in ons initiatief.

Nadere informatie

Kansen voor ondiepe geothermie

Kansen voor ondiepe geothermie Kansen voor ondiepe geothermie Ondiepe Geothermie Onttrekken van aardwarmte uit ondiepe formaties Diepte tot circa 1.250 meter Temperatuur 15 tot 45 C Technologie Dieptes (m) Gebruikelijke toepassing WKO

Nadere informatie

Eindrapportage SEI Aardwarmte Green Well Westland

Eindrapportage SEI Aardwarmte Green Well Westland Eindrapportage SEI Aardwarmte Green Well Westland 23 mei 2012 Opdrachtgever: Adviesbureau: Behandeld door: Aanvraagnummer: J.W.M. Scheffers Green Well Westland Van Ockenburghlaan 25 2675 SB HONSELERSDIJK

Nadere informatie

De potentie van diepe geothermie voor de transitie naar duurzame energie. Technologische kansen voor de Nederlandse industrie

De potentie van diepe geothermie voor de transitie naar duurzame energie. Technologische kansen voor de Nederlandse industrie De potentie van diepe geothermie voor de transitie naar duurzame energie Technologische kansen voor de Nederlandse industrie Diepe geothermie heeft vele voordelen Characteristics Geothermal Geothermal

Nadere informatie

Geothermie in Nederland

Geothermie in Nederland Geothermie in Nederland Wat is het potentieel, wat is het alternatief en wat moet ú er mee? Frank Schoof, Platform Geothermie Oude Delft 37, Delft 06 1323 0736 www.geothermie.nl Platform Geothermie Non-profit

Nadere informatie

Slim hole Drilling for Geothermal. wells

Slim hole Drilling for Geothermal. wells Slim hole Drilling for Geothermal wells Presentation Outline Doelstelling Luttelgeest-01 well Slim down mogelijkheden ultradiepe geothermie Design/ontwerp overwegingen Kosten en tijd analyse Risico analyse

Nadere informatie

Ontwikkeling warmtenetten in de glastuinbouw Edward Verbakel VB Group dinsdag 15 april 2014

Ontwikkeling warmtenetten in de glastuinbouw Edward Verbakel VB Group dinsdag 15 april 2014 Ontwikkeling warmtenetten in de glastuinbouw dinsdag 15 april 2014 Welkom Introductie VB Group VB Projects De Nederlandse tuinbouwketen Greenport Holland Warmtenetten en geothermie voor de glastuinbouw

Nadere informatie

Single hole geothermische systemen - Wat kun je er mee? Guus Willemsen, IF Technology

Single hole geothermische systemen - Wat kun je er mee? Guus Willemsen, IF Technology Single hole geothermische systemen - Wat kun je er mee? Guus Willemsen, IF Technology Veel onderzoek, weinig commerciële toepassingen Ondiep (tot 200 m-mv) zijn concepten met single hole geothermische

Nadere informatie

RNES Aardwarmte 2015. Garantieregeling tegen het risico van misboring. Paul Ramsak/ Gerdi Breembroek RVO.nl

RNES Aardwarmte 2015. Garantieregeling tegen het risico van misboring. Paul Ramsak/ Gerdi Breembroek RVO.nl RNES Aardwarmte 2015 Garantieregeling tegen het risico van misboring Paul Ramsak/ Gerdi Breembroek RVO.nl Informatiemiddag Geothermie 3 februari 2016 Garantieregeling Geothermie / RNES Aardwarmte Risk

Nadere informatie

Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen

Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen Innovatie Netwerk Energie Systemen glastuinbouw Oost Brabant (INES) Aardwarmte, WKK en CO 2 10 januari 2013, Peter Vermeulen Programma Kosten doublet Warmte aardwarmte berekening Warmtebalans aardwarmte

Nadere informatie

Opsporing en winning van aardwarmte

Opsporing en winning van aardwarmte Opsporing en winning van aardwarmte Aardwarmte in Nederland Principe aardwarmte ardwarmte Soorten aardwarmte normale aardwarmtewinning: doublet T = Tp-Ti Tp=70 C Ti=30 C Soorten aardwarmte Mijnwaterproject

Nadere informatie

Wordt (diepe) geothermie de nieuwe energiebron voor datacenters? Strukton Worksphere Raymond van den Tempel

Wordt (diepe) geothermie de nieuwe energiebron voor datacenters? Strukton Worksphere Raymond van den Tempel Wordt (diepe) geothermie de nieuwe energiebron voor datacenters? Strukton Worksphere Raymond van den Tempel Deze lezing wordt u aangeboden door Introductie Strukton STRUKTON GROEP Strukton Rail Strukton

Nadere informatie

HOGE TEMPERATUUR OPSLAG VAN WARMTE IN DE ONDERGROND ONDERZOEK EN DEMONSTRATIE

HOGE TEMPERATUUR OPSLAG VAN WARMTE IN DE ONDERGROND ONDERZOEK EN DEMONSTRATIE HOGE TEMPERATUUR OPSLAG VAN WARMTE IN DE ONDERGROND ONDERZOEK EN DEMONSTRATIE JORIS KOORNNEEF DERDE NATIONAAL CONGRES BODEMENERGIE UTRECHT 29 JUNI 2018 GEOTHERMIE FAMILIE Ondiepe geothermische systemen

Nadere informatie

Ondiepe Geothermie. Index

Ondiepe Geothermie. Index Ondiepe Geothermie Kansen voor Ondiepe Geothermie voor de glastuinbouw Index Ondiepe Geothermie 1. Klankbordgroep welkom 2. Doelstellingen en conclusies 3. 4. 5. Systeemintegratie & potentieel - Behoeftegedreven

Nadere informatie

De samenwerkende bedrijven van Green Well Westland gaan naar verwachting per jaar 7.000.000 m3 aardgas en 13.000.000 kilo aan CO2 besparen.

De samenwerkende bedrijven van Green Well Westland gaan naar verwachting per jaar 7.000.000 m3 aardgas en 13.000.000 kilo aan CO2 besparen. Fig. 73 6. Wat is het verschil tussen beide verdeelstukken? 7. Teken een verdeelstuk na. 8. Zet pijlen in de buizen in de richting van de warme waterstroom. 9. Wat is de functie van mengklep? 10. Wanneer

Nadere informatie

Ultradiepe geothermie voor de industrie GEO XL. 12 september 2017 Egbert Klop

Ultradiepe geothermie voor de industrie GEO XL. 12 september 2017 Egbert Klop Ultradiepe geothermie voor de industrie GEO XL 12 september 2017 Egbert Klop Inhoud Het wat van ultradiepe geothermie Het waarom van ultradiepe geothermie voor de industrie Het hoe van het GEO XL-concept

Nadere informatie

Geothermie. traditioneel energiebedrijf?

Geothermie. traditioneel energiebedrijf? 31 maart 2010 T&A Survey Congres Geothermie Duurzame bron voor een traditioneel energiebedrijf? Hugo Buis Agenda Duurzame visie & ambities Waarom kiest Eneco voor Geothermie? Stand van zaken Markten Pro

Nadere informatie

Janssen Pharmaceutica. Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom

Janssen Pharmaceutica. Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom Janssen Pharmaceutica Handelsmissie min. Muyters, min. Turtelboom 04 mei 2015 1 Janssen Pharmaceutica Janssen in België maakt deel uit van Janssen Pharmaceutical Companies of Johnson & Johnson (J&J) Kernactiviteiten

Nadere informatie

Testing the applicability of radial jetting for Dutch geothermal projects door Ronald den Boogert. 28 mei 2018

Testing the applicability of radial jetting for Dutch geothermal projects door Ronald den Boogert. 28 mei 2018 Testing the applicability of radial jetting for Dutch geothermal projects For the Dutch Knowledge Agenda/ Kennisagenda Aardwarmte Ministery of EA and Kas als Energiebron (ministery of EA, LTO Glaskracht

Nadere informatie

Informatiebladen aardwarmtewinning

Informatiebladen aardwarmtewinning Informatiebladen aardwarmtewinning Voorwoord, disclaimer 1. Beschrijving a. Algemeen b. Winning met aardwarmtedoubletten c. Warmtekrachtcentrales (EGS) 2. Potentieel in Nederland a. Vergunningen b. Geotechnische

Nadere informatie

Schaliegas in Europa. Ideeën over de haalbaarheid van deze onconventionele energiebron

Schaliegas in Europa. Ideeën over de haalbaarheid van deze onconventionele energiebron Schaliegas in Europa Ideeën over de haalbaarheid van deze onconventionele energiebron Agenda Introductie schaliegas Wat is het eigenlijk & hoe wordt het gewonnen Wat zijn de risico s De Schaliegas Revolutie

Nadere informatie

Monitoring waterinjectie Borgsweer jaarrapportage 2015

Monitoring waterinjectie Borgsweer jaarrapportage 2015 Monitoring waterinjectie Borgsweer jaarrapportage 2015 kenmerk EP201602200675 d.d. 31 maart 2016 Dit rapport geeft invulling aan de rapportage-eisen uit de volgende vergunningen: - Milieuvergunning Borgsweer

Nadere informatie

Diepe geothermie Nationaal Onderzoek Programma Geothermie (NOPG) Waarom geothermie en waarom het NOPG?

Diepe geothermie Nationaal Onderzoek Programma Geothermie (NOPG) Waarom geothermie en waarom het NOPG? Diepe geothermie Nationaal Onderzoek Programma Geothermie (NOPG) Breed inzetbare goedkope duurzame energie Waarom geothermie en waarom het NOPG? In geothermie worden meerdere toepassingen onderscheiden

Nadere informatie

Er is inderdaad veel kennis en ervaring, maar er zijn ook nuance verschillen tussen de branches

Er is inderdaad veel kennis en ervaring, maar er zijn ook nuance verschillen tussen de branches Uitwisseling van kennis tussen geothermie en olie- en gassector Geothermie Partners, maart 2019 Samenvatting Om geothermie op grotere schaal te ontwikkelen in Nederland is onder andere meer kennis en ervaring

Nadere informatie

De potentie van diepe geothermie voor de transitie naar duurzame energie. Technologische kansen voor de Nederlandse industrie

De potentie van diepe geothermie voor de transitie naar duurzame energie. Technologische kansen voor de Nederlandse industrie De potentie van diepe geothermie voor de transitie naar duurzame energie Technologische kansen voor de Nederlandse industrie IF Technology: advies en ingenieursbureau duurzame bodemenergie (WKO en geothermie);

Nadere informatie

Van Schoonebeek tot schaliegas. Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13 december 2015

Van Schoonebeek tot schaliegas. Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13 december 2015 Van Schoonebeek tot schaliegas Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13 december 2015 Aardbevingen in Groningen Van Schoonebeek tot schaliegas Jan Dirk Jansen Leidse Winterlezing Naturalis, 13

Nadere informatie

Themabijeenkomst Lozingen bij WKOsystemen

Themabijeenkomst Lozingen bij WKOsystemen Themabijeenkomst Lozingen bij WKOsystemen Trends en oplossingsrichtingen Door: Frans Heinis, De Ruiter Boringen bv Onderwerpen presentatie 1. Schoonpompen en ontwikkelen bronnen 2. Lozen op riool/oppervlaktewater

Nadere informatie

Samenvatting. Figuur 1: Onderzoeksgebied in paars

Samenvatting. Figuur 1: Onderzoeksgebied in paars Samenvatting Geothermie duurzame energiebron De lat voor verduurzaming in de woningbouw, tuinbouw en industrie ligt hoog. Het blijkt uit onderzoek en praktijk dat geothermie een zeer kosteneffectieve manier

Nadere informatie

Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel)

Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) Aardwarmteproject in Koekoekspolder (Overijssel) 16 maart 2018 Blue Terra Radboud Vorage Projectdirecteur Greenhouse GeoPower Opzet presentatie Het tuinbouwgebied Koekoekspolder Energie in de tuinbouw

Nadere informatie

Workshop - Geothermie Presentatie Marco de Bruijne

Workshop - Geothermie Presentatie Marco de Bruijne Presentatie Marco de Bruijne maandag 23 september 2013 Agenda 1. Introductie VB Projects 2. Recente Project Referenties 3. Praktijk Ervaringen 4. Vragen 1 Introductie VB Projects VB Projects is onderdeelvan

Nadere informatie

2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede

2014 GreenPort NHN, All rights reserved. Hier wordt geïnvesteerd in uw toekomst. Dit project is mede . 2014 GreenPort NHN, All rights reserved GEOTHERMAL OUTLOOK 2015-2017 Ronald den Boogert AGENDA Waarom nu geothermie? Stand van zaken geothermie in Nederland in 2015 2020 Voorbeelden toekomstige innovaties

Nadere informatie

Blue Energy in de Valley

Blue Energy in de Valley Blue Energy in de Valley Presentatie voor Jaarcongres KIVI 24 november 2015 Rik Siebers r.siebers@redstack.nl Wat is Blue Energy? Blue Energy = Energie, geoogst uit het verschil in zoutconcentratie tussen

Nadere informatie

Technische haalbaarheid Geologische aspecten en risico s

Technische haalbaarheid Geologische aspecten en risico s Technische haalbaarheid Geologische aspecten en risico s Jan Tel 23 September 2013 Aardwarmte (Diepe Geothermie) Extractie van warmte / grondwater uit de diepe ondergrond Warmteproductie en/of electriciteitsproduktie

Nadere informatie

BIG Gildemiddag. 23 maart Landgoed De Salentein Nijkerk. Nederlandstalig Buisleiding Industrie Gilde 1

BIG Gildemiddag. 23 maart Landgoed De Salentein Nijkerk. Nederlandstalig Buisleiding Industrie Gilde 1 BIG Gildemiddag 23 maart 2017 Landgoed De Salentein Nijkerk Nederlandstalig Buisleiding Industrie Gilde 1 PROGRAMMA 12.00 uur Ontvangst 12.45 uur Welkomstwoord / opening door Han Admiraal voorzitter BIG

Nadere informatie

Single hole geothermische systemen

Single hole geothermische systemen Single hole geothermische systemen Veel onderzoek weinig commerciële toepassingen Ondiep (tot 200 m-mv) zijn de concepten met single hole geothermische systemen erg veel toegepast. Diepere systemen (>

Nadere informatie

Geothermie. Dr. Niels Hartog Werkconferentie Aardwarmte 23 januari 2019, Utrecht. Bridging science to practise

Geothermie. Dr. Niels Hartog Werkconferentie Aardwarmte 23 januari 2019, Utrecht. Bridging science to practise Bridging science to practise 23-1-2019 Omgaan met mogelijke effecten op Grondwater 1 Dr. Niels Hartog Werkconferentie Aardwarmte 23 januari 2019, Utrecht Geothermie 2 KWR Watercycle Research Institute

Nadere informatie

De mogelijke effecten van het boren naar en het winnen van schaliegas op de Nederlandse leefomgeving Robin Hummel

De mogelijke effecten van het boren naar en het winnen van schaliegas op de Nederlandse leefomgeving Robin Hummel De mogelijke effecten van het boren naar en het winnen van schaliegas op de Nederlandse leefomgeving Robin Hummel R.C.A. Hummel. Alle rechten voorbehouden. Overzicht Doel van het onderzoek Wat is schalie(gas)

Nadere informatie

Warmteopwekking in de Muziekwijk. Duurzame warmte door houtsnippers 10 december 2014 M. Gehrels

Warmteopwekking in de Muziekwijk. Duurzame warmte door houtsnippers 10 december 2014 M. Gehrels Warmteopwekking in de Muziekwijk Duurzame warmte door houtsnippers 10 december 2014 M. Gehrels Artikelen 2 Muziekwijk Wijk met 333 woningen Gefaseerde bouw Duurzaam verwarmen Opdrachtgever: SWZ Opdracht

Nadere informatie

Aardwarmteproject Koekoekspolder

Aardwarmteproject Koekoekspolder Openbaar eindrapport Aardwarmteproject Koekoekspolder Eigen duurzame energie door samenwerking Contactgegevens: Aardwarmteproject Koekoekspolder T.a.v. R. Vorage p/a Hartogsweg 6 8271 PE IJsselmuiden Nederland

Nadere informatie

GEOTHERMIE IN VLAANDEREN. Dr. David Lagrou, Geoloog, VITO

GEOTHERMIE IN VLAANDEREN. Dr. David Lagrou, Geoloog, VITO GEOTHERMIE IN VLAANDEREN Dr. David Lagrou, Geoloog, VITO VITO, VISION ON TECHNOLOGY HOOFDKANTOOR: Boeretang 200, 2400 Mol, België Ook afdelingen in Geel, Berchem en binnenkort in Genk (ENERGYVILLE)» Een

Nadere informatie

Boringen in rots t.b.v. geothermische toepassingen

Boringen in rots t.b.v. geothermische toepassingen SMART GEOTHERM 12 mei 2015 Boringen in rots t.b.v. geothermische toepassingen Project TREBEL te BRUSSEL : Wilfried MARTENS gebouw Het Project : Brussel Belliardstraat, Trierstraat 42000m² kantoorgebouw

Nadere informatie

Grootschalige energie-opslag

Grootschalige energie-opslag Er komt steeds meer duurzame energie uit wind Dit stelt extra eisen aan flexibiliteit van het systeem Grootschalige opslag is één van de opties om in die flexibiliteit te voorzien Uitgebreid onderzoek

Nadere informatie

Grootschalige energie-opslag

Grootschalige energie-opslag Er komt steeds meer duurzame energie uit wind Dit stelt extra eisen aan flexibiliteit van het systeem Grootschalige opslag is één van de opties om in die flexibiliteit te voorzien TenneT participeert in

Nadere informatie

Q&A (ultradiepe) geothermie in Utrecht

Q&A (ultradiepe) geothermie in Utrecht Q&A (ultradiepe) geothermie in Utrecht Algemeen Wat is (ultradiepe)geothermie? Bij geothermie (aardwarmte) wordt de warmte die in de aarde is omhoog gehaald en gebruikt. Door een boring onttrekken we die

Nadere informatie

Evaluatie van ondiepe en diepe geothermie voor de Parkwijk in Turnhout

Evaluatie van ondiepe en diepe geothermie voor de Parkwijk in Turnhout 01/06/2012 Evaluatie van ondiepe en diepe geothermie voor de Parkwijk in Turnhout Geert Schoofs (DE ARK) en Ben Laenen (VITO) Situering Eigendom 245 won + 205 app Bouwjaren Parkwijk 24 1 24 83 235 27 32

Nadere informatie

BNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019

BNG Bank Betrokken partner voor een duurzamer Nederland. BNG Bank en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019 en Geothermie Bob Schrama, Leo Valkenburg Rotterdam, 28 maart 2019 BNG BANK: Eigendom - 50% Nederlandse Staat - 50% Nederlandse Gemeenten en Provincies. Missie is betrokken partner voor een duurzamer Nederland.

Nadere informatie

Re-use & decommissioning rapport

Re-use & decommissioning rapport Nederlandse versie Re-use & decommissioning rapport Begrippenlijst met iconen www.nexstep.nl 1 Inhoudsopgave 1 Putten op zee.... 3 1.1 Methoden voor ontmanteling putten op zee.... 4 2 Installaties op zee....

Nadere informatie

Aardwarmteproject in Koekoekspolder (eerste cluster)

Aardwarmteproject in Koekoekspolder (eerste cluster) Aardwarmteproject in Koekoekspolder (eerste cluster) Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland 9 November 2016 Richard Kalter & Radboud Vorage GreenhouseGeoPower Opzet presentatie Het tuinbouwgebied Koekoekspolder

Nadere informatie

Stand van zaken offshore windenergie in Nederland

Stand van zaken offshore windenergie in Nederland Stand van zaken offshore windenergie in Nederland Chris Westra (We@Sea) met dank aan Sander de Jong (Rijkswaterstaat Noordzee) Offshore windturbineparken in NL Ronde 1 2 windturbineparken operationeel

Nadere informatie

Rapport. orthern Petroleum Nederland B.V. Overzicht activiteiten proefboring aardgas en/of aardolie

Rapport. orthern Petroleum Nederland B.V. Overzicht activiteiten proefboring aardgas en/of aardolie Rapport Overzicht activiteiten proefboring aardgas en/of aardolie projectnr. 14207-166178 revisie 02 21 december 2011 Opdrachtgever Northern Petroleum Nederland B.V. Lange Voorhout 86 unit S2b 2514 EJ

Nadere informatie

INDUSTRIËLE SYMBIOSE. Over pitfalls, problemen (en kansen?) 14 mei Moeilijker dan het lijkt?

INDUSTRIËLE SYMBIOSE. Over pitfalls, problemen (en kansen?) 14 mei Moeilijker dan het lijkt? INDUSTRIËLE SYMBIOSE Moeilijker dan het lijkt? Over pitfalls, problemen (en kansen?) 14 mei 2014 Industriële symbiose: wat bedoelen we Je zit toevallig bij elkaar in de buurt: zijn er win win s? Productketens:

Nadere informatie

PRODUCT- CATALOGUS > > > TRILBLOKKEN VARIABEL MOMENT HOOGFREQUENT NORMAALFREQUENT AGGREGATEN KLEMMEN

PRODUCT- CATALOGUS > > > TRILBLOKKEN VARIABEL MOMENT HOOGFREQUENT NORMAALFREQUENT AGGREGATEN KLEMMEN PROUT- TLOGUS > > > TRILLOKKN VRIL MOMNT HOOGFRQUNT NORMLFRQUNT GGRGTN KLMMN SamenwerkinG ankzij een intensieve samenwerking met onze klanten, hebben we informatie uit de eerste hand over behoeften en

Nadere informatie

Onderwerpen. De Warmterivier. Effluent als warmwater rivier

Onderwerpen. De Warmterivier. Effluent als warmwater rivier De Warmterivier Effluent als warmwater rivier Holland Rijnland, 22 februari 2017 Ardo de Graaf adg@cmag.nu 06 520 56179 Onderwerpen Aanleiding Betrokken partijen Uitleg systeem Doorkijk naar Schoterhoek

Nadere informatie

Lozen van water bij Bodemenergie

Lozen van water bij Bodemenergie Lozen van water bij Bodemenergie problematiek, trends en oplossingsrichtingen Door: Frans Heinis, Directeur De Ruiter Grondwatertechniek bv en Ronald Folders, Directeur Grondboorbedrijf Haitjema b.v. Onderwerpen

Nadere informatie

De financiering van geothermie in de glastuinbouw

De financiering van geothermie in de glastuinbouw De financiering van geothermie in de glastuinbouw Rabobank en Geothermie Anneke Postma Sectormanager Tuinbouw, Rabobank Nederland Inhoud presentatie Deel 1: Deel 2: Deel 3: Deel 4: Deel 5: Deel 6: Rabobank

Nadere informatie

Smart Energy Mix. Victor van Heekeren Platform Geothermie

Smart Energy Mix. Victor van Heekeren Platform Geothermie Smart Energy Mix Victor van Heekeren Platform Geothermie Inhoud 1. Hoe ziet het er uit (globale contouren) 2. Vragen 3. Profiel/introductie Platform Geothermie 4. Blockers & Drivers, het krachtenveld 5.

Nadere informatie

De potentie van geothermie op Europese en mondiale schaal. dr. Jon Limberger

De potentie van geothermie op Europese en mondiale schaal. dr. Jon Limberger De potentie van geothermie op Europese en mondiale schaal dr. Jon Limberger Mondiale geothermische capaciteit 25 Geïnstalleerde Capaciteit [GW] = 30 GW 20 15 Warmte 20,6 13.5 kolen, gas, 10 nucleair, wind

Nadere informatie

Wie, wat, waar, hoe, waarom? Nadere toelichting gestelde eisen aan geothermische operaties

Wie, wat, waar, hoe, waarom? Nadere toelichting gestelde eisen aan geothermische operaties Wie, wat, waar, hoe, waarom? Nadere toelichting gestelde eisen aan geothermische operaties Mara van Eck van der Sluijs Voorlichtingsdag geothermie Wieringermeer, 30 mei 2013 Voor wie is deze presentatie

Nadere informatie

NAM UGS Norg. Presentatie 9 september UGS NORG BRON VAN ONZE ENERGIE

NAM UGS Norg. Presentatie 9 september UGS NORG BRON VAN ONZE ENERGIE Presentatie 9 september UGS NORG 1 Mei 2015 Agenda 1. Schade aan panden in Steenbergen e.o. 2. Opslagplan Norg - reservoirdruk 3. Vragen 2 Mei 2015 Schade aan panden in Steenbergen 1/2 NAM onderzoekt de

Nadere informatie

DIEPE GEO-THERMIE-LOGIE. Geologie van de Nederlandse ondergrond in een flits Drs. H.F. Mijnlieff

DIEPE GEO-THERMIE-LOGIE. Geologie van de Nederlandse ondergrond in een flits Drs. H.F. Mijnlieff DIEPE GEO-THERMIE-LOGIE Geologie van de Nederlandse ondergrond in een flits Drs. H.F. Mijnlieff KENNIS & KUNDE Kennis -Socratische wijsheid: hoe meer je weet, hoe meer je weet dat je niks weet, -Dunning-Krugereffect

Nadere informatie

MIDI Composiet buizen

MIDI Composiet buizen Bij publicatie van dit overzicht vervallen alle voorgaande uitgaven. Aan deze publicatie kunnen geen rechten worden ontleend. Wijzigingen en druk- en zetfouten voorbehouden - 02-202 MIDI Composiet buizen

Nadere informatie

FREULEBRUG kostenverkenning vervanging

FREULEBRUG kostenverkenning vervanging FREULEBRUG kostenverkenning vervanging voor Gemeente Apeldoorn, door ipv Delft, april 2017 INLEIDING De Gemeente Apeldoorn heeft moeten constateren dat de duurzaamheid van de Freulebrug te wensen overlaat.

Nadere informatie

Waterboringen boringen verheyden bv

Waterboringen boringen verheyden bv Waterboringen boringen verheyden bv boringen verheyden bv Bent u op zoek naar een bedrijf dat een waterput of een put voor geothermisch gebruik kan boren? Zoek niet langer. Boringen Verheyden is een familiebedrijf

Nadere informatie

Factsheet Diepe Geothermie

Factsheet Diepe Geothermie Energiesymposium, 16 oktober 2009, Den Haag s.hagedoorn@ecofys.com Factsheet Diepe Geothermie Algemene kenmerken diepe geothermie Geothermie (of aardwarmte) maakt gebruik van de temperatuurtoename met

Nadere informatie

Geachte mevrouw Franke,

Geachte mevrouw Franke, Retouradres:, Aan de griffier van de vaste commissie voor Economische Zaken, Landbouw & Innovatie T.a.v. mevrouw drs. M.C.T.M. Franke Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG 2500EA Onderwerp Rondetafelgesprek inzake

Nadere informatie

15/06/2012. 15/06/2012 Geothermie in Limburg: enkele geologische aspecten Matsen Broothaers WAT IS GEOTHERMIE? 15/06/2012 2 2012, VITO NV

15/06/2012. 15/06/2012 Geothermie in Limburg: enkele geologische aspecten Matsen Broothaers WAT IS GEOTHERMIE? 15/06/2012 2 2012, VITO NV 15/06/2012 Geothermie in Limburg: enkele geologische aspecten Matsen Broothaers WAT IS GEOTHERMIE? 15/06/2012 2 1 WAT IS GEOTHERMIE?» Warmte uit de kern van de Aarde» neemt toe met de diepte» Radioactief

Nadere informatie

RNES Aardwarmte Garantieregeling tegen het risico van misboring. Paul Ramsak/ Gerdi Breembroek RVO.nl. Informatiemiddag Geothermie 12 april 2017

RNES Aardwarmte Garantieregeling tegen het risico van misboring. Paul Ramsak/ Gerdi Breembroek RVO.nl. Informatiemiddag Geothermie 12 april 2017 RNES Aardwarmte 2017 Garantieregeling tegen het risico van misboring Paul Ramsak/ Gerdi Breembroek RVO.nl Informatiemiddag Geothermie 12 april 2017 RNES Aardwarmte Verlaagt het risico voor aardwarmteprojecten

Nadere informatie

Celsiusstraat 20, 1704RW Heerhugowaard (NL) 04-2015 Tel.: 0031(0)72 5345070 info@easy-fitt.nl. Technische informatie van: Kunststof buizen

Celsiusstraat 20, 1704RW Heerhugowaard (NL) 04-2015 Tel.: 0031(0)72 5345070 info@easy-fitt.nl. Technische informatie van: Kunststof buizen Technische informatie van: Kunststof buizen Voor gebruik in koel-, verwarming-, CV- en drinkwatersystemen Pagina 1 In onderstaande tabel worden belangrijke gegevens van de drie verschillende typen buis

Nadere informatie

Verkenning Inzicht Putontwerp UDG

Verkenning Inzicht Putontwerp UDG Verkenning Inzicht Putontwerp UDG Juni 2016 In opdracht van EBN Inhoudsopgave 1.! Inleiding 3! 2.! Inventarisatie bestaande kennis UDG projecten 4! Kennis in Nederland 4! Bestaande kennis buiten Nederland

Nadere informatie

WELLERWAARD. Workshop Wellerwaard 05-12-2011. 5 markten: Woningbouw MKB/Industrie Overheid Landbouw Tuinbouw

WELLERWAARD. Workshop Wellerwaard 05-12-2011. 5 markten: Woningbouw MKB/Industrie Overheid Landbouw Tuinbouw WELLERWAARD Workshop Wellerwaard 05-12-2011 GEOTHERMIE: ADRI KUYPER ISSO, 23-09-2013 Ekwadraat in het kort 3 vestigingen: Leeuwarden Groningen Arnhem Pijlers: - 28 specialisten - Groene parels - Regisseursrol

Nadere informatie

De beste investering op het gebied van condensatie. >> Gegarandeerd hoog rendement >> Warm water in overvloed >> Eenvoudig in te bouwen

De beste investering op het gebied van condensatie. >> Gegarandeerd hoog rendement >> Warm water in overvloed >> Eenvoudig in te bouwen C o n d e n s a t i e G a s w a n d k e t e l Vivadens EASYLIFE De beste investering op het gebied van condensatie >> Gegarandeerd hoog rendement >> Warm water in overvloed >> Eenvoudig in te bouwen DE

Nadere informatie

Beheer van verontreinigde bodems

Beheer van verontreinigde bodems Seminarie Duurzame Gebouwen Beheer van verontreinigde bodems 29 november 2018 BEHEER VAN EEN COMPLEX SANERINGSPROJECT Suy Karina Mourik n.v. RESULTATEN VAN HET BODEMONDERZOEK (2010) Type bodem: 0 2 m-mv:

Nadere informatie

Programma Kas als Energiebron

Programma Kas als Energiebron Programma Kas als Energiebron Co-innovatie in de glastuinbouw KIVI NIRIA jaarcongres 2010 Ir. P. Jan Smits 6 oktober 2010 Inhoud Introductie Kengetallen en energietransitie Convenant Schone en Zuinige

Nadere informatie

Transportbrandstoffen uit biomassa

Transportbrandstoffen uit biomassa Transportbrandstoffen uit biomassa Bio-energiedag Oost Nederland 01 november 2012 Erik Büthker business development manager Ballast Nedam Concessies [1] Inhoud Rol Ballast Nedam Waarom aardgas/ biomethaan

Nadere informatie

thuis in energie presentatie Duurzaam4Life tbv VCEN

thuis in energie presentatie Duurzaam4Life tbv VCEN 7-7-2017 thuis in energie presentatie Duurzaam4Life tbv VCEN 1 7-7-2017 thuis in energie presentatie Duurzaam4Life tbv VCEN 2 7-7-2017 thuis in energie presentatie Duurzaam4Life tbv VCEN 3 In de media:

Nadere informatie

Leidingreparatie en -onderhoud

Leidingreparatie en -onderhoud Leidingreparatie en -onderhoud Uitgebreide keuze bij één leverancier. Uniek duurzaam ontwerp. Betrouwbare prestaties en snel. Type Aantal modellen Pagina Druktestpompen 2 9.2 Pijpbevriezers 2 9.3 Ontkalkingspompen

Nadere informatie

Funderingsherstel achter de plint met een minimum aan overlast. Varianten funderingsherstel: - Plaat- en balkfundaties - Kelderbouw - Schuimbeton

Funderingsherstel achter de plint met een minimum aan overlast. Varianten funderingsherstel: - Plaat- en balkfundaties - Kelderbouw - Schuimbeton Funderingsherstel achter de plint met een minimum aan overlast Varianten funderingsherstel: - Plaat- en balkfundaties - Kelderbouw - Schuimbeton Funderingsherstel bij woningen en andere gebouwen is niet

Nadere informatie

Is een Geothermisch Warmtenet Haalbaar in Castricum?

Is een Geothermisch Warmtenet Haalbaar in Castricum? Is een Geothermisch Warmtenet Haalbaar in Castricum? Hans van Dongen Werkgroep Geothermisch Warmtenet Castricum CALorie Publieksavond Van het Gas af! Gemeentehuis Castricum, 14 november 2017 Werkgroep

Nadere informatie

2 3 4 5 6 7 8 9 10 12,999,976 km 9,136,765 km 1,276,765 km 499,892 km 245,066 km 112,907 km 36,765 km 24,159 km 7899 km 2408 km 76 km 12 14 16 3 6 11 1 12 7 1 2 5 4 3 9 10 8 18 20 21 22 23 24 25 26 28

Nadere informatie

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12,999,976 km 9,136,765 km 1,276,765 km 499,892 km 245,066 km 112,907 km 36,765 km 24,159 km 7899 km 2408 km 76 km 12 14 16 1 12 7 3 1 6 2 5 4 3 11 9 10 8 18 20 21 22 23 24 26 28 30

Nadere informatie

Warmtenetten Van idee tot realisatie

Warmtenetten Van idee tot realisatie Warmtenetten Van idee tot realisatie onzichtbaar werk, zichtbaar beter Doelstellingen Aandachtspunten bij de realisatie van een warmtenet. Ervaring uitwisselen De meerwaarde van Canalco in het licht zetten

Nadere informatie

Maintenance Innovatie in de Delta Regio, de strategie van Zuid Nederland tot 2020. Gerard Blom & Patrick Essers

Maintenance Innovatie in de Delta Regio, de strategie van Zuid Nederland tot 2020. Gerard Blom & Patrick Essers Maintenance Innovatie in de Delta Regio, de strategie van Zuid Nederland tot 2020 Gerard Blom & Patrick Essers Contents Koepelvisie Strategic Board Delta Region Strategische Innovatie Agenda Innovatiethema

Nadere informatie

Factsheet - Unieke superslanke composiet gevel

Factsheet - Unieke superslanke composiet gevel Factsheet - Unieke superslanke composiet gevel Achtergrond Het composiet gevelconcept is ontwikkeld binnen het SIA-RAAK programma Composieten in de glasarchitectuur onder leiding van het INHolland Composietenlab.

Nadere informatie

Werkdossier gegevens (in te vullen door ProRail)

Werkdossier gegevens (in te vullen door ProRail) VERGUNNINGAANVRAAG/CLASSICIFICATIEFORMULIER KABELS EN LEIDINGEN Meer informatie: lees de Handleiding Vergunningaanvragen en raadpleeg het zgn. Witte Boekje Formulier dient volledig ingevuld bij de vergunningaanvraag

Nadere informatie

Sessie Geothermie; Onze nieuwe bron van energie!

Sessie Geothermie; Onze nieuwe bron van energie! Kennisconferentie Duurzame Ontwikkeling van de Ondergrond Sessie ; Onze nieuwe bron van energie! 1 L. Kramers (TNO) Roelof Migchelsen (Provincie Overijssel) Agenda Wat houdt geothermie in? Even voorstellen:

Nadere informatie

Kenmerk BGS Doorkiesnummer +31(0)

Kenmerk BGS Doorkiesnummer +31(0) Memo Aan HDSR: Harrie Kosterman, Wijnand van Geloven, Johan Feenstra, RWS: Bob Beuving, Lieneke Zuilhof, Deltares: Anouk Creusen, Derk van Ree, Hans van Meerten Datum Van Derk van Ree Kenmerk Doorkiesnummer

Nadere informatie

Nieuwkoop aan de Warmterivier Gemeenteraad 10 maart 2016

Nieuwkoop aan de Warmterivier Gemeenteraad 10 maart 2016 Nieuwkoop aan de Warmterivier Gemeenteraad 10 maart 2016 Onderwerpen Aanleiding Betrokken partijen Uitleg systeem Rol partijen Pilot voor Schoterhoek Doorkijk naar Schoterhoek Planning realisatie (mondeling)

Nadere informatie

EINDRAPPORTAGE. Verstoppingen in geothermische productieputten

EINDRAPPORTAGE. Verstoppingen in geothermische productieputten EINDRAPPORTAGE IN HET KADER VAN DE KENNISAGENDA GEOTHERMIE. EINDRAPPORTAGE Verstoppingen in geothermische productieputten Ministerie van EZ - Stichting Programmafonds Glastuinbouw 18 november 2015 ber

Nadere informatie

AWADOCK NEW GENERATION

AWADOCK NEW GENERATION oplossingen voor zadelstukken Awadock INHOUD pagina Principes: Doorboren - Schroeven - Afdichten...123 Presentatie....124 Een kogelgewricht voor meer flexibiliteit...125 Werkingsprincipe....126 Awadock

Nadere informatie