Nieuwsbrief September 2014

Transcriptie

1 Nieuwsbrief September 2014 Een gezelschap van meer dan twintig personen bekeek op de mooie zomeravond van 2 september een deel van het Arboretum. Frits de Bos en Wil Al lieten hen kennismaken met een kleine twintig naald- en loofbomen, met hun vorm, kleur, geur en bijzondere stekeligheden. Daarbij kwamen verhalen over de natuurlijke omgeving van deze soorten, over het gebruik dat van deze bomen wordt gemaakt en over de mensen wier naam aan de soort is verbonden. Zoals met de Latijnse naam van de Struikden (Pinus Banksiana) de botanicus Joseph Banks wordt geëerd. Nu is ook bekend wie Brewer die van de Treurden - was. Foto Arboretum met pagode, Joke Klosters Bijgevoegd door Wil Al een schilderij van de struikden van Tom Thomson in 1916, een taaie den die tegen het hardvochtige klimaat in het noorden van Canada is opgewassen. In Canada een vermaard schilderij waarvan de repro op allerlei formaat beschikbaar is. Tijdens de excursie van hand tot hand gegaan. Zie Foto onder Wie deze voorlopig laatste rondleiding in het Arboretum heeft gemist, en over een smartphone beschikt kan met een app de wandeling goeddeels zelf maken. Hij is te downloaden op getiteld Arboretum Assen.

2 . Schilderij Tom Thomson Braakballen gezocht! Jeugdafdeling scharrelkids 'de Zevenster' is voor haar (kraam)activiteiten op zoek naar braakballen. Heeft u thuis nog braakballen liggen waar u niets meedoet of weet u een locatie waar wij braakballen kunnen vinden? Wij houden ons graag aanbevolen. Alle soorten braakballen zijn welkom, van (grote) uilen tot ooievaars. Informatie kunt u door mailen naar: scharrelkids-dezevenster@ivnassen.nl Activiteiten Jeugdclub Scharrelkids de Zevenster ; natuuractiviteiten voor kinderen van 6 tot 12 jaar in het Asserbos van tot uur. Opgave bij: scharrelkidsdezevenster@ivnassen.nl Kletspoten en waterwezens, zondag 28 september Paddenstoelen onder de loep, zondag 26 oktober Foto Waterbeestjes Joke Klosters IVN NOORD: Werk-Doe-Dag Jeugd en Jongeren. Op zaterdag 27 september organiseert IVN Noord de 5e editie van de noordelijke Werk-doe-dag Jeugd & Jongeren. Op www. nmepodium.nl staat alle info onder het kopje agenda en het aanmeldingsformulier. Zoals u wellicht bekend is, gaat de zeldzame vuursalamander in ons land dramatisch hard achteruit als gevolg van een nieuw ontdekte schimmelsoort. Waarschijnlijk zijn ook natuuronderzoekers en -liefhebbers een belangrijke vector voor deze schimmel, via bv. modder aan wandelschoenen en laarzen, water aan veldwerkmaterialen, zoals

3 meetapparatuur, netjes en fuiken en dergelijke. Anderzijds kunnen mensen juist helpen, door dode amfibieën bij RAVON te melden, zodat onderzoek kan plaatsvinden en we kunnen werken aan een oplossing voor dit probleem. Kijk voor meer info op Vuursalamander Bijzondere waarneming in de Onnerpolder door Sieds Rienks, eind augustus: Steltkluut, Grauwe franjepoot en Witwangstern op één plaatje! Helaas op afstand volgens Sieds- en met wat tegenlicht, maar toch!

4 Steltkluut, foto Sieds Rienks MEERMANNO Museum in den Haag wordt van harte aanbevolen door Rieks Koornwinder jaar vogels in honderden boeken boeken. De volgende topstukken zijn onder meer te zien: Der naturen bloeme van Jacob van Maerlant (rond 1350), Ornithologia van Ulisse Aldrovandi (rond 1600) en Chassidische legenden van Hendrik Nicolaas Werkman ( ). Het indrukwekkende boek Nederlandsche vogelen van Nozemann en Sepp ( ) verschijnt in oktober 2014 in facsimile bij Uitgeverij Lannoo ( Het origineel in vijf delen waarvan de productie destijds 59 jaar in beslag nam, neemt een belangrijke plaats in op de tentoonstelling. Kijk op meermanno.nl Teun Spanjaard uit Gieterveen trof deze Kolibrivlinder half september op de Vlinderstruik

5 Uitnodiging van NMF Drenthe: Graag nodigen we u uit om samen met ons de 10 e Nacht van de Nacht te vieren. In het kader van dit jubileumjaar hebben we wat bijzonders in petto. Op 25 oktober organiseren we samen met het Hunebedcentrum in Borger een Nachtspektakel om aandacht te vragen voor het belang van duisternis en de schoonheid van de donkere Nacht te vieren. Daar waar jaar geschiedenis ligt, zullen sterren schitteren. Het Nachtspektakel biedt u een avond met inhoudelijke inspiratie, aangevuld met poëzie, theater, muziek en verhalen waarin de Nachtbelevening centraal staat. Na een spectaculaire opening door theatergezelschap Visions of the North, kunt u onder andere genieten van lezingen van Govert Schilling en Wim Schmidt of een spannende fakkeltocht wandeling maken langs mythen en legenden. Bij het grootste hunebed van Nederland wordt u getrakteerd op poëzie, verhalen en muziek. En ook voor kinderen zijn er speciale activiteiten. Kaarten kosten 5,- per stuk en zijn verkrijgbaar via Let op: er zijn maximaal 500 kaarten beschikbaar. Wees er dus snel bij! De besturen van KNNV en IVN in Assen vergaderen over samenwerking. Elkaar versterken is één van de doelen. Onder leiding van onafhankelijk voorzitter Tom Louman worden afspraken rond en over werkwijze en activiteiten gemaakt. Van l naar r boven :Geke Kooistra, Cees van Roozendaal, Heleen Medema, Tom Louman, Jenny Koppert, Kai Waterreus, Jaap van Roon, Jan Klever Van l naar r onder Henk Pijpers en Ton van de Vis. Theo van de Made ontbreekt. Marian Blom deed waarnemingen die vragen oproepen: In de wegberm maakte ik een fotootje van iets waarvan ik niet weet wat het is: een wollig langwerpig iets, waarvan ik vermoed dat het een eierpakketje van een spin zou kunnen zijn. Het zit vastgemaakt aan een stengeltje; in dit geval van de weegbree, maar ik zag er ook aan andere plantenstengels. Wie weet wat het is? Foto 1 Een ander mysterie vormt voor mij een kuiltje in het gras, met een diameter van een centimeter ongeveer, waar omheen slijm zit zoals een naaktslak dat wel maakt, maar in dit geval was er geen slak te vinden. Toch maakt het op de een of andere manier de indruk dat het door een (klein) beestje gemaakt zou kunnen zijn. Wat is het en welk

6 diertje maakt zo n gaatje in het gras? Zie foto 2 Mail naar secretaris@assen.knnv.nl voor het antwoord. 1 2 Paddenstoelencursus. Op 2 en 16 oktober a.s. organiseert de KNNV / IVN een Paddenstoelencursus gevolgd door een excursie op 18 oktober. Docent: Geert de Vries. De cursus wordt op een inspirerende manier gegeven en is vooral gericht op het verband tussen paddenstoelen en hun groeiplaats.het gaat niet zozeer om de namen en je bent na afloop geen expert, maar herkent toch wel enkele leuke soorten. De eerste avond is gericht op de biologie en ecologie Hoe leeft een paddestoel en wat doet hij. De tweede avond is gewijd aan verschillende groeiplaatsen zoals loofbos, naaldbos en weiland. De excursie zal gaan naar twee gebieden in de buurt van Buinen, een voedselrijk sparrenbos en een kalkrijk sparrenbos.locatie: de Kroezenhof. Opgeven kan al! Bij Heleen Medema : secretaris@assen.knnv.nl Let op! Nog plek voor 1 persoon!!! Mail naar secretaris@assen.knnv.nl Foto Heleen Medema Kosten 10 voor leden van KNNV en IVN, 30 voor niet-leden.

7 Los van deze paddenstoelencursus staat de publiekswandeling: zoektocht naar Paddenstoelen in het Asser bos op 12 oktober om uur. Start bij de parkeerplaats Rode Heklaan/Nieuwe Vijver in het Asserbos, Wandeling over landgoed De Lariks op 5 oktober Zondagmiddag 5 oktober wandelen IVN-gidsen met liefhebbers door het Lariksbos in Assen. Ze gaan onder meer zoeken naar sporen van het originele ontwerp waarvan de tekening in het Rijksarchief ligt. Het Lariksbos werd ontworpen door J. Vroom jr. voor het landhuis De Lariks, gebouwd in Een deel van het bos dateert uit die tijd. Het bos bestaat uit loofbos met hakhoutsingels, bloemrijke graslanden, vijvers en speelweiden. Er groeien zomereiken met hier en daar berken, populieren, fijnsparren, beuken en esdoorns. Er is een afwisseling van beboste en open terreinen. Het Lariksbos heeft een recreatieve en landschappelijke waarde, er is een padenstelsel aangelegd voor fietsers en wandelaars. Het huis en de tuin maken geen deel uit van de wandeling die begint om uur. Verzamelen vóór Huize De Lariks, Lariks 1. Speuren naar sporen in het Messchenveld op 19 oktober Zondag 19 oktober is er een IVN-excursie door het Messchenveld, een bijzonder en oud gebied ten noorden van de woonwijk Marsdijk in Assen. Beekdal de Messchen is inmiddels een geliefd wandelgebiedje voor de inwoners van Marsdijk sinds de gemeente Assen daar het oude beekdal opnieuw heeft ingericht. In het beekdal lopen drie kleine beekjes die samen uitkomen in het Noord-Willemskanaal. Duizenden jaren geleden was dit deel van De Messchen al bewoond en in boerengebruik. Er lagen hooilandjes en kleine akkers en daar omheen hadden de boeren houtwallen aangelegd. In de 20 e eeuw is dit natte en drassige gebied droog gemaakt voor efficiënter boerengebruik en ten gevolge daarvan verdween het beekdal. In 2012 is het beekdal hersteld, opnieuw ingericht en weer zichtbaar gemaakt, geïnspireerd door het gebruik in de periode rond Maar: Wat is een beekdal? Wat kun je er zien? Wat groeit er en welke dieren komen er op af? Zijn er wellicht nog sporen uit de ijstijd en van vroegere bewoning? Is het gelukt om het beekdal te herstellen en waarom is dat belangrijk? De IVN-gidsen willen hun verhaal over dit bijzondere natuurgebiedje graag vertellen op zondag 19 oktober aanstaande. Aanvang uur bij de informatiepanelen Beekdal de Messchen langs het pad over de Markebrug in Marsdijk. Deelname is gratis en aanmelden is niet nodig. Dagexcursie Kraanvogels kijken over de grens ( in Diepholz) op zaterdag 25 oktober a.s. Duizenden Kraanvogels houden daar een tussenstop op weg naar het zuiden. Graag opgeven bij secretaris@assen.knnv.nl ivm carpoolen. Vertrek 9.00 uur bij de Bonte Wever

8 . Kraanvogels in Zweden (links) en in Diepholz (rechts) Lezing. Op 10 november houd Joop Marquénie in de Kroezehof een lezing over de invloed van klimaatverandering op de Wadden. De Natuurfotowerkgroep is op zondag 7 september met de jonge fotograaf Rached Mougou (18 jr) naar het Hijkerveld geweest. In de Kruusbèze een verslag. Hier vast enkele foto s met Rached Mougo, Eric van de Ham, Roelof Manting, Rieks Koornwinder en Coby Koops. Foto s Heleen Medema NB Ledenvergadering IVN op 4 november. Locatie is: Pro Assen, Zwartwaterweg 202 Assen (tussen Ballorig en het volkstuinencomplex Oranjebond in). Diverse vergaderstukken worden in oktober verzonden.

9 Waarnemening van Ton van de Vis: Spinnenstrijd. Op 13 september zocht ik de tijgerspin in het lange gras langs de Meanderdijk. Een groot web met een tijgerspin op een paar meter van de kant trok mijn aandacht, gelukkig had ik mijn laarzen aan, want het was extreem vochtig. Toen ik me bukte over het web daalde een kruisspin vanaf mijn mouw en landde precies in het web. Blijkbaar had ik die ongemerkt onderweg opgepikt. Omdat het voor de tijgerspin een thuiswedstrijd was en de beide spinnen ongeveer even groot waren, zou ik mijn geld op de tijger gezet hebben. Tot mijn verbazing eindigde de hevige strijd, die nauwelijks te fotograferen was, in een overwinning van de kruisspin en het inkapselen van de tijger. Voorzover mogelijk heb ik foto s gemaakt, zie bijlagen. Overigens valt daarbij ook op dat het centrum van het web van de tijgerspin zo dicht geweven is dat het water daar als matglas op blijft hangen. foto s Ton van de Vis In juli dit jaar was Hero Moorlag rond het Lauwersmeer en zag naast honderden orchideeën, rondbladig wintergroen, duizendguldenkruid, geelhartje, krielparnassia, parnassia, bitterlijk enz., enz. 's Middags toog hij naar Ezumakeeg. De kemphanen hadden hun kraag verloren. Rond deze tijd is dit gebied een excursie waard voor floristen, vlinderkenners en vogelaars. Zie onderstaande foto s van Hero. Deze suggestie nemen we mee!

10 Kemphanen Moeraswespenorchis Jan Klever trof een Goudhaantje in de tuin, versuft omdat hij tegen het raam was gevlogen. Jan kon dus snel een fotootje schieten voor hij weer wegvloog. Foto Jan Klever Herfst in aantocht Foto Joke Klosters Heleen Medema Maar ook bloeiende Klokjesgentiaan op Kampsheide en Dopheide op het Hijkerveld :

11 90 JAAR LIEF, LINKS en LASTIG, NIVON JUBILEUMFEEST op het DRIE-PROVINCIENPUNT van Groningen, Friesland en Drenthe in ALLARDSOOG Jarig van de Wielenwei 42, 9343 TC Een-West Van vrijdag 31 oktober tot en met zondag 2 november zet het NIVONhuis Allardsoog in Een-West zijn deuren wijd open voor alle vrienden van het NIVON, jong en oud, al dan niet Nivonlid. Voor iedereen die houdt van natuur, cultuur en duurzaamheid is er een gevarieerd programma. We doen dat binnen en buiten het natuurvriendenhuis en wie wil kan mee op stap om de omgeving te verkennen Geboden wordt een bruisend programma voor alle leeftijden rond thema's waar het Nivon voor staat: eerlijk, duurzaam (thuis en buiten), groen en rood, met hier en daar een snufje nostalgie. Met markt zang muziek dans verhalen in de kast hapjes drankjes Voor jong met oud nestkastjes Voor oud met jong En tot slot struinen door bos en hei, knutselen met de vondsten uit de natuur, maken, wilde eetbare planten zoeken en bereiden, kampvuur maken, stokbrood bakken. deelnemen aan o.m. interactieve workshops / lezingen / gesprekken over landschapsarcheologie, Rode Boegbeelden uit verleden en heden, (geschiedenis van de vervening), consuminderen, groene energie. een energiek debat met verrassende sprekers rondom de vraag:

12 Hoe kunnen alle NIVON-huizen en groene NIVON-kampeerterreinen een regionale platformfunctie creëren op het gebied van duurzaamheid? Volledig verzorgd weekend met twee overnachtingen inclusief Jubileumprogramma: Volwassenen 75; Kinderen 0-2 jaar gratis Kinderen 3-12 jaar 30 Kinderen jaar 40 Dagbezoek 15 Info en aanmelding Vóór 1 oktober allardsoog@nivon.nl tel Vrouwtje van de Baardman, foto Hero Moorlag Einde Nieuwsbrief KNNV afd. Assen Secr. Heleen Medema secretaris@assen.knnv.nl IVN Assen Secr. Jaap van Roon secretaris@ivnassen.nl

13