TIJD EN VRIJE TIJD EEN WERELD VAN VERSCHIL EEN ZOEKTOCHT NAAR KWALITEITSVOLLE VRIJE TIJDSBELEVING BIJ KINDEREN.

Transcriptie

1 TIJD EN VRIJE TIJD EEN WERELD VAN VERSCHIL EEN ZOEKTOCHT NAAR KWALITEITSVOLLE VRIJE TIJDSBELEVING BIJ KINDEREN.

2 INHOUD EN AANPAK VAN DEZE WORKSHOP

3 VERLOOP 1. Wat is vrije tijd eigenlijk? Een kader. 2. Hoe maak je dit waar? Een poging tot manifest. 3. Good Practice : speelplein Wommelgem. 4. Toegepast : denkoefening rond casus. 5. Wat betekent dit voor een pedagogisch coach?

4 WAT IS VRIJE TIJD?

5 WAT DOE JIJ IN JE VRIJE TIJD?

6 EEN DEFINITIE VAN VRIJE TIJD Overleg even met je collega s. Hoe zouden jullie vrije tijd proberen te omschrijven? Maak je definitie zo kort mogelijk (max twee zinnen).

7 DE BRIL VAN EEN VOLWASSENE Vrije tijd is de tijd buiten de schooltijd. Volwassenen maken de vergelijking met hun persoonlijke beleving Zij beleven vrije tijd vaak als de tijd buiten de werktijd. Want : 1. in principe zijn er dan geen verplichtingen 2. uitstel van taken is mogelijk

8 KLOPT DAT? Is huiswerk maken vrije tijd? Is de afwas doen vrije tijd? Is je kamer opruimen vrije tijd? Is wachten bij de tandarts vrije tijd? Is bedtijd ook vrije tijd? deze omschrijving vraagt om nuancering

9 TIJD EN ORDENING kinderen brengen hun tijd op veel manieren door thuistijd schooltijd tijd om te spelen tijd met vrienden verveeltijd ambigutijd (vrije) tijd wordt geordend (volgorde, frequentie, duur) biedt houvast gemakkelijk afspraken maken bepalend (opgelegd)

10 BELEVING IS BEPALEND 1. kinderen beleven tijd op hun manier (verschilt vaak van wat volwassenen denken) 2. vrije tijd is context afhankelijk en hangt af van hoe de kinderen die tijd beleven

11 EEN SCHEMA ROND VRIJE TIJD

12 VERSCHILLENDE SOORTEN VRIJE TIJD Zingeving : de manier waarop het kind de tijd beleeft Gestructureerde tijd : doel, tijd en ruimte is bepaald VERPLICHTE TIJD gestructureerd, zin komt van buitenaf vb op bezoek bij een tante WACHTTIJD ongestructureerd, zin komt van buitenaf vb wachten bij de dokter GROEITIJD deelname aan gestructureerd aanbod, uit vrije wil vb muziekschool VIERTIJD ongestructureerd, zin van binnenuit (vaak : plezier) vb vriendje komt spelen : fietsen -> knikkeren -> tv kijken, OVERBRUGGINGSTIJD vb spel is gedaan, nog niet direct een nieuw spel

13 DE BRIL VAN EEN KIND De beleving van het kind is bepalend : het kind moet de tijd als zinnig ervaren (plezier, leerrijk, bevredigend, ). Idealiter : het kind krijgt autonomie de zin komt van binnen uit dit impliceert dat slechts de helft van het schema over vrije tijd gaat verplichte tijd kan naar vrije tijd evolueren vrije tijd is niet noodzakelijk plezier niet vrije tijd is niet noodzakelijk saai

14 FILMPJE Welke belangrijke elementen lijken voor deze kinderen noodzakelijk om over vrije tijd te kunnen spreken?

15 BEPALENDE FACTOREN kinderen ervaren tijd als vrije tijd als ze 1. de EIGEN tijd zelf vorm kunnen geven (autonomie, vrijheid) 2. kunnen genieten van het sociale karakter van GEDEELDE tijd (familie, vrienden, begeleiders) 3. een combinatie van beiden kinderen ervaren frustratie als ze hierin worden gedwarsboomd

16 DAN GAAT EEN GEORGANISEERD AANBOD VAAK DE MIST IN? kinderen MOETEN vaak komen (<-> eigen zin) tijd is GEORGANISEERD (<-> autonomie, eigen tijd) regelmatige een GESLOTEN aanbod (<-> autonomie) verplichte tijd ombuigen naar vrije tijd

17 VERPLICHTE TIJD OMBUIGEN NR VRIJE TIJD 1. eigen tijd bieden 2. autonomie verlenen 3. aansluiten bij zingeving 4. context afstemmen 5. uniek en uitdagend aanbod doen 6. Enkele concrete elementen om mee aan de slag te gaan : inspraak en participatie maatwerk + aansluiten bij interesses ongestructureerde tijd (open en gesloten aanbod afwisselen) keuzemogelijkheid gelijkwaardige, speelse, warme begeleidershouding groepsdynamica activiteiten, infrastructuur, materiaal

18 Koraal vzw Vakantie op het speelplein openspelsysteem

19 Hoe het allemaal begon 4 juli 1934 studie van Notaris Leclef Stichting: Speelpleinen en openluchtinrichting voor Groot- Antwerpen DOEL: voor de Antwerpse volksjeugd vakantie organiseren vakantie op den buiten of aan zee is niet voor iedereen weggelegd. In volksbuurten beschikken families niet over een tuin om in te spelen, en in de stad slenterden dan ook benden van grote en kleine deugnieten langs de straat? Zij waren blootgesteld, aldus de stichters aan phsische en morele gevaren en hieraan moet diende dringend verholpen. (50 jaar speelpleinen & kinderopvangcentra Groot- Antwerpen; 1984) 1939 aankoop domein Hulgenrode te Wommelgem 1949 aankoop domein Horst te Schoten

20 in de beginjaren traditioneel begin van de dag jongens en meisjes gesplitst (muur / draad) dagprogramma voorleggen ter goedkeuring aan de pleinleider/ -leidster het publiek wordt stilaan meer verscheiden de sociale opvangfunctie wordt belangrijker

21 70 eerste inhoudelijke veranderingen intrede vrij spel en keuze-activiteiten afschaffen siësta extra knutsel- en sportmonitor ter ondersteuning/ aflossing 1975 structurele aanpassing afbraak muur en draad

22 Visie speelkansen zo breed mogelijk en kind centraal zo weinig mogelijk structuur en programma gevarieerd spelaanbod belangstelling voor het avontuurlijke verwachtingen begeleiding volwassen kindgericht; vol fantasie en creatief

23 2014 VISIE SPEELPLEIN HORST EN HULGENRODE vakantiespeelplein kinderen hebben kans om eigen speelagenda samen te stellen openspelaanbod gevarieerd flexibel uitdagend vrijheid ( illustratiefilm :

24 Hoe pakken we dit aan?! leeftijdsgroepen 3-4, 5, 6-12, aparte kleuter- en tienerwerking ateliers vast team (hoofdanimator + # monitoren) podium losse functies coaches fluo

25 speelhoeken ideeënbus cultuur- en sportactiviteiten stuurgroep doorheen het jaar monitorenenquête vormingen!!!

26 VAN NAAR aanpassingen vanuit de praktijk reflectie vanuit stuurgroep en monitoren vertaling in de cursussen herpositionering ten aanzien maatschappelijke noden en wensen

27 VROEGER EN NU

28

29

30

31 PODIUM

32 Om tot een idee te komen

33

34

35

36

37

38 VAKANTIEWERKING IBO DE BENGEL 80 kinderen 10 begeleiders 2 per groep + 2 overkoepelend Groepswerking 4 vaste groepen obv leeftijd Locatie Schoolgebouwen in de stad 2 lokalen: Kleuters Lagere schoolkinderen

39 CASUS IBO DE BENGEL 1. Welke elementen tonen dat deze context rekening houdt met de beleving van kinderen? 2. Geef enkele concrete suggesties die de vrije tijdbeleving in deze context kunnen stimuleren.

40 IN DE OPLEIDING Wat moet een pedagogisch coach hieruit meenemen/kunnen om samen met een team een kwaliteitsvolle vrije tijdbeleving bij kinderen te realiseren?