format plan van aanpak

Transcriptie

1 format plan van aanpak verbinden en registreren in het kader van de Professionalisering Jeugdzorg deel 1 - toelichting Dit document is opgesteld door het projectteam Verbinden en Registreren augustus 2012

2 inhoud Kader 3 Format voor wie? 3 Format waarom? 3 Assistentie 4 Draagvlakcampagne 6 Monitoring 6 Vragen? 7 Overzicht! 8 Fasering en doelen 9 Invoeringstraject 9 Programma van actie 9 Introductiefase 10 Actiefase 10 Evaluatiefase 10 Doelen 11

3 kader Format voor wie? Het projectteam Verbinden en Registreren gaat ervan uit dat in elke organisatie een ontwikkelgroep wordt samengesteld die het plan van aanpak voor de eigen organisatie schrijft. Het voorliggende Format Plan van Aanpak is gericht aan deze ontwikkelgroepen en wil hen op weg helpen bij het opstellen van dit plan. Het format bestaat uit twee delen: een toelichting en een werkdocument. Ze worden hierna onder het kopje Assistentie besproken. De verwachting is dat de ontwikkelgroepen doorgaans zullen bestaan uit een lid van het managementteam, een hoofd P&O of een opleidingsfunctionaris en een of twee jeugdzorgwerkers of gedragswetenschappers. Met jeugdzorgorganisaties worden bedoeld: Bureaus Jeugdzorg, organisaties voor Jeugd- en Opvoedhulp, Raden voor de Kinderbescherming, Bureaus HALT en Justitiële Jeugdinrichtingen. Format waarom? Tijd om aan de slag te gaan In 2010 kwamen de partijen die samen werken aan de professionalisering van de jeugdzorg 1 met een breed gedragen Implementatieplan ter afronding van de eerste fase van het Actieplan Professionalisering jeugdzorg. Daarmee was het moment gekomen om aan de professionalisering handen en voeten te gaan geven in alle ongeveer 100 organisaties. Daar krijgen dus alle pakweg beroepsbeoefenaren die daar werkzaam zijn mee te maken. Het doel van de professionalisering is: het voortdurend verbeteren van de zorg en dienst-verlening aan jeugdigen en hun ouders door het versterken van de professionaliteit dat is het geheel van samenhangende beroepsbekwaamheden van de beroepsbeoefenaren. Die beroepsbeoefenaren zijn: alle jeugdzorgwerkers en gedragswetenschappers die direct of indirect werkzaam zijn in cliëntgebonden HBO- en WO- of WO-plusfuncties in de jeudgzorg. In dit document duiden we hen gezamenlijk aan als professionals en afzonderlijk als HBO-jeugdzorgwerkers respectievelijk gedragswetenschappers. Een tweede doel van de professionalisering is: het aantrekkelijker maken van de branche voor nieuwe en zittende professionals... Voor alle duidelijkheid, onder professional verstaan we iemand die: in zichzelf investeert en permanent leert; hier zelf de verantwoordelijkheid voor neemt; op die manier professionele autonomie verwerft; daarvoor bereid is te reflecteren en zijn handelen te laten toetsen. 1 In alfabetische volgorde: Belangenvereniging Medewerkers Bureaus Jeugdzorg, Beroepsregister Agogisch en Maatschappelijk Werkers, Dienst Justitiële Inrichtingen, HALT, HBO-Raad, MBO-Raad, Jeugdzorg Nederland, Landelijk Cliëntenforum Jeugdzorg, Nederlands Instituut van Psychologen, Nederlands Jeugdinstituut, Raad voor de Kinderbescherming, Nederlandse Vereniging van Maatschappelijk Werkers, Nederlandse Vereniging van Pedagogen en Onderwijskundigen, Format Plan van Aanpak Verbinden & Registreren Deel 1 Toelichting 3

4 Bewegingen op gang brengen Om aan de voorgenomen professionalisering handen en voeten te geven zijn vier projecten 2 ingericht. Het gaat in dit document om de uitvoering van één van deze projecten, Verbinden en Registreren. Dit project is gericht op twee hoofddoelen. Hoofddoel één: het project wil in alle jeugdzorgorganisaties bij de professional een beweging op gang brengen naar een attitude van permanent leren, om zo te werken aan het versterken van wat je zou kunnen omschrijven als de kroonjuwelen van de beroepsgroep: vakbekwaamheid, professionele autonomie en beroepstrots. Ook wil het project de organisaties zelf in beweging brengen, om te zorgen dat zij de randvoorwaarden bieden die nodig zijn om de eerstgenoemde beweging op gang te brengen en te waarborgen. Hoofddoel twee: naast deze verbindende bewegingen wil het project bevorderen dat de professionals zich registreren in een beroepsregister. Ook een vorm van verbinden, maar met een concreet en meetbaar resultaat. Permanent leren, registreren en daarvoor de randvoorwaarden bieden: daar draait het om in dit project. Eenduidige aanpak De kunst is om dit alles op een eenduidige manier te laten gebeuren in alle jeugdzorgorganisaties en toch rekening te houden met de specifieke kenmerken van elke organisatie afzonderlijk. Daarom wordt elke organisatie gevraagd om haar eigen plan van aanpak op te stellen en uit te voeren en daarbij gebruik te maken van de volgende assistentiemogelijkheden. Assistentie De ontwikkelgroepen, die de professionalisering in hun eigen organisatie verder in gang zetten, kunnen tijdens de invoeringsfase gebruikmaken van drie vormen van assistentie: assistentie op maat, het Format Plan van Aanpak en een toolkit. Assistentie op maat Het projectteam Verbinden en Registreren (Cees Weeda en Ylva van den Hengel) assisteert organisaties op verzoek bij hun invoeringstraject. Het projectteam helpt de ontwikkelgroepen om van denken naar doen te komen en geeft hen handvatten en instrumenten om de rest van de organisatie in beweging te brengen en mee te krijgen. Op die manier ondersteunt het team de ontwikkelgroepen om de professionalisering in hun organisatie een impuls te geven en om daadwerkelijk aan de slag te gaan. 2 De vier projecten zijn: Project 1 - Voorbereiding Beroepsregister en Beroepsverenigingen, Project 2 Verbinden en Registreren, Project 3 In lijn brengen van Scholing en Project 4 Verbetering Entree Sector. Ze zijn in samenhang weergegeven in het schema in de paragraaf Overzicht! 4 Format Plan van Aanpak Verbinden & Registreren Deel 1 Toelichting

5 Voor elke organisatie is circa 30 uur assistentie op maat beschikbaar, die in overleg kunnen worden ingevuld. Denk bijvoorbeeld aan het voorbereiden of geven van een presentatie voor het managementteam, de ondernemingsraad, de cliëntenraad of medewerkersbijeenkomsten. Of aan assistentie bij het schrijven van het plan van aanpak, het aanreiken of toelichten van instrumenten en werkvormen om mee aan de slag te gaan, of aan het toelichten van goede voorbeelden uit andere organisaties. Format plan van aanpak Om het plan van aanpak voor de eigen organisatie te schrijven, kan de ontwikkelgroep gebruik maken van het voorliggende document. Dit Format Plan van Aanpak draait in de kern om zeven actiepunten, die de ruggengraat van het te ontwikkelen plan vormen. Het format bestaat uit twee delen: een toelichting op de fasering en de doelen van het landelijke programma van actie. We vragen elke organisatie om deze zeven doelen in het eigen plan van aanpak uit te werken als concrete actiepunten. een werkdocument, dat het eigenlijke format levert voor het te schrijven plan van aanpak, met ruimte om de onderdelen uit te werken. Toolkit Bij het schrijven van het plan van aanpak kunnen de ontwikkelgroepen gebruikmaken van een toolkit. De hierin ondergebracht e instrumenten zijn uiteenlopend van aard en vorm en variëren van toelichtingen, werkvormen, handreikingen, tips & trucs tot goede voorbeelden, factsheets, adviezen etcetera. De toolkit is te vinden op Format Plan van Aanpak Verbinden & Registreren Deel 1 Toelichting 5

6 Draagvlakcampagne Begin september is een draagvlakcampagne gestart, die zich richt op de doelgroep van het actieplan professionalisering, de medewerkers in de jeugdzorg. De campagne beoogt draagvlak te kweken en te enthousiasmeren en is vorm gegeven rond testimonials van vier jeugdzorgwerkers en een gedragswetenschapper onder de slogan van het actieplan: Laat zien wat je waard bent!. De website brengt deze campagne digitaal onder de aandacht van alle medewerkers. Deze website geeft ook alle overige relevante informatie over het actieplan. De draagvlakcampagne wordt daarnaast ook op meer klassieke wijze aan de man gebracht. Elke organisatie heeft, ter distributie bij de start van het eigen invoertraject, een pakket met posters, folders en informatiemateriaal ontvangen. Monitoring Voor de invoeringsfase is een digitale monitor ontwikkeld, die drie doelen dient. De monitor meet de voortgang van het invoeringsproces aan de hand van (het bereiken van) de doelen van de verschillende fasen van het invoertraject. Deze gegevens helpen het projectteam om de voortgang in de gaten te houden. De monitor meet verder, op een moment voor en na het invoertraject, de ontwikkeling van professionaliteit bij medewerkers met behulp van vragenlijsten over vakbekwaamheid, beroepstrots en autonomie. Via een dashboard krijgt elke organisatie hier zicht op. En ten slotte meet de monitor de tevredenheid van organisaties over de geboden assistentie in de verschillende fasen van het invoertraject. Aanvullende berichtgeving zal dit proces van monitoring nader toelichten en introduceren. 6 Format Plan van Aanpak Verbinden & Registreren Deel 1 Toelichting

7 Vragen? Wij hebben er als projectteam naar gestreefd het werkdocument zodanig op te stellen dat u daar als ontwikkelgroep meteen mee aan de slag kunt. Veel nuttige achtergrondinformatie kunt u vinden in Hoofdlijnen van het implementatieplan Professionalisering Jeugdzorg op: Voor wie behoefte heeft aan organisatorische oriëntatie volgt onder het kopje Overzicht! een overzicht dat de positie van het project Verbinden en Registreren verduidelijkt en het verband tussen actieprogramma en plan van aanpak laat zien... Mocht u hoe dan ook nog vragen hebben, schroom dan niet om contact te zoeken met het projectteam Verbinden en Registreren, dat u graag op weg helpt. Het projectteam werkt namens alle partijen die samenwerken in het Implementatieplan Professionalisering Jeugdzorg, in opdracht van Jeugdzorg Nederland. Het projectteam bestaat uit: Cees Weeda (via info@weedaconsult.nl of ); Ylva van den Hengel (via ylva.van.den.hengel@ordina.nl of ). Format Plan van Aanpak Verbinden & Registreren Deel 1 Toelichting 7

8 Overzicht! 8 Format Plan van Aanpak Verbinden & Registreren Deel 1 Toelichting

9 fasering en doelen Invoeringstraject De voorbereidingsfase van het landelijke invoeringstraject, is achter de rug. Het projectteam Verbinden en Registreren is bij alle organisaties langsgeweest om het programma van actie toe te lichten en u voor te bereiden op het plan van aanpak. Wanneer straks alle organisaties met assistentie van het projectteam hun plan van aanpak hebben uitgevoerd en geëvalueerd, gaat elke organisatie verder met een eigen follow-upfase ter afronding van het invoeringstraject (zie afbeelding). Programma van actie Het programma van actie houdt in dat alle ongeveer 100 jeugdzorgorganisaties concreet aan de slag gaan met het opstellen, uitvoeren en evalueren van hun eigen plan van aanpak. De activiteiten van u als ontwikkelgroep beginnen met de introductiefase. Uw organisatie krijgt voor het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van haar eigen plan van aanpak 12 maanden de tijd. We bevelen aan die tijd in te delen in drie fasen: introductie (6 maanden), actie (5 maanden) en evaluatie (1 maand). Samen vormen deze fasen de lokale uitwerking van het programma van actie, dat de kern is van het landelijke invoeringstraject (zie afbeelding). Format Plan van Aanpak Verbinden & Registreren Deel 1 Toelichting 9

10 Introductiefase Resultaat: goedgekeurd plan van aanpak. Voor de introductiefase gaan we uit van een half jaar. Die tijd zult u nodig hebben, niet alleen voor het schrijven van het plan van aanpak, maar bovendien voor het verwerven van de goedkeuring ervan door het bestuur, de ondernemingsraad en de cliëntenraad. Voor deze besluitvormingsprocedures zijn we uitgegaan van anderhalf à twee maanden doorlooptijd. De organisatie bepaalt zelf wat het plan van aanpak inhoudt en hoe de landelijk benoemde doelen als actiepunten worden uitgewerkt. Het plan begint niet bij nul: sommige aspecten zijn wellicht al geregeld, sommige ontwikkelingen zijn misschien al in gang gezet, sommige doelen zijn wellicht zelfs al bereikt. Het plan van aanpak begint dus bij de actuele ontwikkelingsstand in uw eigen organisatie. Actiefase Resultaat: organisatie-afhankelijk, doch minimaal: alle HBO-jeugdzorgwerkers geregistreerd en alle gedragswetenschappers aangemeld voor registratie. De vraag wat klaar is aan het eind van de actiefase van vijf maanden hangt af van de ambitie en de ontwikkeling van de organisatie zelf. Daar is één uitzondering op: voor alle jeugdzorgorganisaties geldt de ambitie dat hun HBO-jeugdzorgwerkers zich binnen de actiefase laten registreren in het beroepsregister. Natuurlijk geldt ook de ambitie dat alle gedragswetenschappers zich laten registreren in het voor hen relevante beroepsregister. Deze ambitie zal in de meeste situaties niet te realiseren zijn binnen de termijn van de actiefase. Het registratietraject voor gedragswetenschappers vergt een langere termijn dan voor de jeugdzorgwerkers. Over de mogelijkheden van het slim en efficiënt inrichten van het registratietraject voor gedragswetenschappers in de jeugdzorg zijn de beroepsverenigingen en werkgevers nog in gesprek. De registratie in het beroepsregister is de borging en verankering van het permanent leren en het onderhouden van het vakbekwaamheidsniveau. De wetgever ziet dat ook zo: binnen afzienbare tijd zullen organisaties in de jeugdzorg alleen nog met geregistreerde professionals mogen werken. Vooruitlopend op het wettelijk kader kunnen gedragswetenschappers zich in overleg met hun werkgever alvast aanmelden bij de bestaande beroepsregisters (NIP-Kinder- en Jeugdpsycholoog en NVO-Orthopedagoog- Generalist) en starten met hun registratietraject. In de actiefase wordt beoogd dat alle gedragswetenschappers in de jeugdzorg zich aanmelden voor registratie zodat er zicht komt op het aantal gedragswetenschappers dat zich nog moet registreren en welke investeringen dat vraagt. Evaluatiefase Resultaat: leer- en verbeterpunten voor de follow-up. De leer- en verbeterpunten uit de evaluatiefase vormen de inbreng voor de eigen follow-up van de organisatie. 10 Format Plan van Aanpak Verbinden & Registreren Deel 1 Toelichting

11 Doelen Het landelijk programma van actie markeert zeven doelen die vertaald worden als actiepunten in het plan van aanpak dat u als ontwikkelgroep opstelt en uitvoert. Deze doelen of actiepunten zijn: Draag uw eigen verhaal rond professionalisering uit. Start de registratie. Maak beroepscode en tuchtrecht levend. Speel in op de toenemende professionele autonomie. Laat reflectie aansluiten op eisen van herregistratie. Betrek uw cliënten. Pas het scholingsaanbod en beleid aan. 11 Format Plan van Aanpak Verbinden & Registreren Deel 1 Toelichting